Egypte zou zich willen losmaken van Oostblok Israel eist vervolging Glistrup moet terechtstaan KRITIEK OP KISSINGER op komst Storm De Spinola waarschuwt weer tegen „verraders Ehrlichman Kissinger ook naar Ottawa Chili ondervoeding Honger en in Gans en Kohi Regering in nemen hun Argentinië posten in af getreden Nixon geeft ^utken aan Svriërs 3 2 Wegens martelingen ZEERECHT-CONFERENTIE NEGEN IRA-LEDEN GEARRESTEERD ,.F 1974 DONDERDAG 1 3 JUNI BINNEN- EN BUITENLAND (Van onze speciale verslaggever) Verbaasd (Van onze redactie buitenland) SANTIAGO DE CHILE De huidige geo-politieke situatie van de Chileense junta na acht maanden regeringsbeleid is niet gemakkelijk. De val van de volksfrontregering van president Allende heeft een schokgolf teweeggebracht, die in het hele continent merkbaar is. In Chili zelf, in het hoofdkwartier van de junta, begint men langzaam te beseffen dat de huidige politieke constellatie te veel negatieve reac ties oproept. Een toenemend aantal hiervan begint het isolement van H Grootse ontvangst voor Nixon in Cairo orne- is ‘dure de juridische com- van Portugal snel van den- dat Rijn, zai eren dat de men. n al laar iden mile •aar. het •s in gewaar- het Dat ei moeilijkheden zouden zijn ontstaan, wordt algemeen ontkend. Bekend is daarentegen wel dat gene- Andere onderwerpen die hoog op de lijst werden geplaatst, zijn de volledige ontruiming van de Sinaï-woestijn door Israël en de spoedige voortzetting van de vredesconferentie in Genève. De econo- De eerste week van de conferentie, die naar verwachting tien weken zal duren, zal heengaan met een poging tot over- ambassadeurs, die hun ambassades leeg willen hebben wat politieke gea- sileerden betreft. mte- ■nba- naar tieve rordt Dan n de anov lang i in y en We- >rni- :ein- Een dat zijn rko- dere de zoek het rche par- r is :end op itie, iade for- etes king par- enst nden uim- :rga- is en ibers f het ;s de ugge bou- bie- r in zes n is eur- i de hter ge erde iden en de en tent ling ?ing ter- zer- tot n de on- anse von- >egin ‘kere t de jf in hij prijs. uit aan a, te Hol land. de ma- p de ieine slui- rar- llen jks- ster de sre- :elf- dng an- l. Den n de sche p de ikel, w- non- reü- «z izage □vin- ■ende 1 zal ibaar i er BONN. (DPA) De leiders van de missies van West-Duitsland en Oost- Duitsland in onderscheidenlijk Oost-Ber- lijn en Bonn, Giinter Gaus en Michael Kohl, zullen komende week hun functie van hoofd van de permanente vertegen woordigingen kunnen innemen. NEW YORK (AP). Overal ter we reld zal de stormbal gehesen worden als ’s werelds grootste deskundigen op het gebied van het zeerecht naar Venezuela afreizen voor het opstellen van een grondwet voor de zeeën en oceanen, die tezamen tweederde van het aardopper vlak bedekken. De V.N.-conferentie voor het zeerecht, moranda van de FBI (binnenlandse veiligheidsdienst) waaruit zonder meer blijkt dat het inderdaad Kissinger was die in een telefoongesprek in mei 1969 met wijlen FBI-directeur Edgar Hoover om de afluisteringen vroeg. De politici in Washington zijn verbaasd over Kissingers emotionele uitbarsting in Wenen aan de vooravond van een belang rijke reis van de president, temeer omdat hij daarmee een eigenlijk sluimerende DUBLIN. (AP) Ierse veiligheids troepen hebben gisteren negen mensen gearresteerd die ervan worden verdacht lid te zijn van het illegale Ierse Repu blikeinse Leger (IRA). CAIRO Een treinrit van twee en een half uur door de Egyptische woestijn voerde president Nixon vanmorgen naar Alexandrië, waar in het Ras el Tin-paleis een nieuwe ronde van besprekingen zal beginnen. In deze nog door de Grieken gebouwde havenstad zal het Amerikaanse staats hoofd president Sadat vanavond een diner aanbieden. Vrijdagmorgen vliegen beide presidenten per helikopter naar de pyramiden van Cheops. Na een derde ronde van besprekingen in het Abdin-paleis in Cairo, reist president Nixon in de voormiddag door naar Saoedi-Arabië. Staande in een open auto nam de Amerikaanse president Nixon de ovaties in ontvangst, die hem werden gedaan bij zijn rit door de Egyptische hoofdstad Cairo. Naast de president stond de Egyptische leider Sadat (rechts). kwestie tot een eersterangs crisis promo veerde. James Reston, de bekende co- columnist en correspondent van de New York Times, schreef dat Kissingers drei gement het daaste was dat de minister ooit had gedaan. JERUZALEM. (DPA en UPI) Israel heeft gisteren bij monde van minister van Defensie Sjimon Peres de vervolging verlangd van de verantwoordelijken in Syrië die Israëlische krijgsgevangenen hebben gemarteld. Minister Peres zei in het parlement dat vijf krijgsgevangenen door „folteren gewond waren” en dat twee „blijkbaar na foltering zijn gestor ven”. Op het enorme „Plaza de Mayo” in het centrum van Buenos Aires verza melden zich duizenden mensen om hun steun aan Peron te betuigen. betreft is de zoveel beter aangenomen. Onder de weinige officiële uitnodigin gen, die junta-president Augusto Pi nochet kreeg, was er een bij van generaal Alfredo Stroessner van Pa raguay. Stroessner is een dictator „par excellence”, en Pinochet al niet veel beter. Het enige resultaat van Pinochets bezoek na het gebruike- het een is, waarover niet onderhandeld kan worden. Zij zijn ook geen voorstander van referendums. Gisteren is dr. Ramiro Valadao, gewe zen president-directeur-generaal van de Portugese radio en televisie, gearres teerd. Valadao werd uit zijn functie verwijderd kort na de machtsoveme- ming door de strijdkrachten op 25 april. Vertroebeld zijn ook de betrekkin gen met Colombia en Mexico wegens de beschuldigingen door de regerin gen en ambassadeurs van deze lan den, dat Chili het asiel-recht niet respecteert. De junta wil soms haar goede wil tonen, door vrijgeleidebrie- ven te verstrekken (bijna 8000 tot nu toe), maar dat levert ze dan alleen maar meer energieke eisen op van Nixon zal nu toestaan dat de gevraag de documenten worden ingezien door Ehrlichman, diens advocaten en de rechtbank. Door toe te geven voorkomt Nixon dat hij door rechter Gesell wordt gedagvaard wegens „minachting van de rechtbank”. Rechter Gesell had dinsdag besloten het proces tegen Ehrlichman voor onbe paalde tijd uit te stellen. De speciale aanklager voor Watergate, Leon Jawors ki, had toen rechter Gesell verzocht dit besluit te herzien. Daarop volgde Nixo«s opzienbarende concessie die door een van Nixons advocaten, Fred Buzhardt, werd bekendgemaakt op een rechtbank zitting. Eilberg, een lid van missie van het Huis van Afgevaardigden. In de commissie werd gisteren overigens een voorstel van een van de leden om in een speciale zitting het vertrouwen in Kissinger uit te spreken, afgewezen. Voorzitter Rodino was van mening dat de commissie daartoe geen bevoegdheden had. De leider van het Palestijnse Bevrij- dingsfront, Yasser Arafat tevens voorzitter van de Palestijnse Nationale Raad heeft reeds aangekondigd met president Nixon of met diens minister van Buitenlandse Zaken Kissinger een onderhoud te willen hebben. Indien het protocol hiervoor voelt, zal dat waar schijnlijk in Damascus moeten gebeuren, waar de luchtarmada van de Amerikaan se president zaterdagmiddag arriveert. De president hield zijn toespraak in Caldas da Rainha, ten noorden van Lis sabon. Dit was de plaats waar in maart een „mini-staatsgreep” van militaire of ficieren, tegen het oude regime, was mislukt. „Wij moeten goed opletten en oppassen dat onze vrijheid niet opnieuw De golf van processen voor de verschillende rechtbanken van leger, marine, luchtmacht en „carabineros” gaat door, maar nu niet meer alle maal achter gesloten deuren. Buiten landse waarnemers kunnen daar met eigen ogen zien wat er momenteel met vermeende of echte „extremis ten” gebeurt. Een van de grootste Mexicaanse dagbladen slaagde erin één van de meest vooraanstaande re dacteuren naar Chili te krijgen. Hij kreeg „carte blanche” van de junta- pers-afdeling, in een poging te bewij zen dat de publiciteit over Chili in het buitenland onderdeel is van een internationale lastercampagne, gefi nancierd door Moskou. brugging van het geschil dat tussen de zeevarende en industriële mogendheden enerzijds en de rest van de wereld anderzijds bestaat over de stemprocedu re. Ondanks honderden inleidende be sprekingen over deze zaak in New York en Genève hebben beide partijen nog steeds geen overeenstemming bereikt over een voor beiden aanvaardbare for mule voor het nemen van besluiten. Dientengevolge vrezen de Verenigde Staten, Japan, Rusland en de landen van West-Europa overheerst te zullen wor den door een tweederde wereldmeerder- heid, die de toegang tot de zeeën be dreigt voor hun vloten, die zijn uitgerust met de modernste technologische snuf jes. De verhouding tussen de niet-zeeva- rende en kleine landen en de zeevarende en industriële staten is circa 110-30- die op 20 juni tc Caracas zal worden geopend, belooft de grootste internatio nale vergadering te worden die ooit gehouden is. Over het geval is vier uur verhit gedebatteerd en het resultaat van de stemming was 134 voor en 26 tegen. Glistrup, een 48 jaar oude advocaat en de oprichter en leider van de Anti- bureaucratische Vooruitgangpartij, zei in een toespraak dat het parlement zich wilde ontdoen van een „onwelkome te genstander die door 500.000 kiezers werd gesteund”. WASHINGTON. (Reuter) President Nixon heeft gistere11 toegegeven aan de eis van de federale rechter Gerhard Gesell, die de zaak van de „loodgieters” (de inbraak in het kantoor van de psy- diiater van Daniel Ellsberg) behandelt. Een van de verdachten, de voormalige medewerker van het Witte Huis John Ehrlichman, had stukken van het Witte Huis, onder meer zijn eigen notities, opgeëist voor zijn verdediging. Nixon heeft dat steeds geweigerd, op grond van het „privilege van de president”. De lentevergadering in Ottawa is be langrijk omdat daar een nieuwe verkla ring moet worden goedgekeurd over de doelstellingen van de NAVO. Kissinger zal in Ottawa zijn collega’s waarschijn lijk op de hoogte stellen van bijzonder heden betreffende het bezoek dat Nixon in juli aan Moskou zal brengen. Zoals bekend zal Nixon met de Russische leiders besprekingen voeren over de ver houdingen tussen Oost en West en de pogingen de bewapeningswedloop aan banden te leggen. De aanhoudingen geschiedden op de grote begrafenis van Michael Gaughan, die op het eiland Wight wegens een bankoverval gevangen had gezeten en door zijn hongerstaking was gestorven. Bij de teraardebestelling waren veel IRA-leden aanwezig. Tijdens de lunch werd bovendien bekend dat de gemeenteraad van Bu enos Aires unaniem had besloten ge neraal Pinochet tot „persona non gra ta” te verklaren, hetgeen er niet toe bij droeg de stemming te verbeteren. Het zgn. revolutionaire bevrijdingsle ger van Argentinië (ERP) leverde ook een kleine protestbijdrage: ze bliezen zo’n twintig pantser-auto’s op die on derdeel zijn van de 2000, die de Chileense regering in Argentinië heeft besteld. Het dreigement van Kissinger, aldus Reston, is slechts het laatste bewijs dat iedereen in Nixon’s Witte Huis ontspoord is, of gecorrumpeerd door het gebrek aan vertrouwen daar. Intussen heeft Kissinger zichzelf naast de president op gesteld als het slachtoffer van een on verantwoordelijke pers, en dat is nu juist wat hij altijd heeft geprobeerd te vermijden.” Gaus zal op 20 juni zijn geloofsbrie ven aan het DDR-staatshoofd Willy Stoph overhandigen en op dezelfde dag zal naar verwachting in Bonn Kohl zijn geloofsbrieven aan de Westduitse presi dent Gustav Heinemn-n overhandigen. De accreditering van de beide perma nente vertegenwoordigers zou aanvanke lijk eind mei geschieden, maar door de spionage-affaire Gauillaume is zij ver traagd. mische hulp komt eveneens ter sprake. Voorlopig heeft Washington 250 miljoen dollar toegezegd in de vorm van een „zachte” lening en na goedkeuring door de Senaat die voornamelijk zijn be stemd voor de heropening van het Suez- kanaal. Beweerd wordt ook dat presi dent Sadat de op zichzelf reeds tanende invloed van de Sovjet-Unie in het Mid- den-Oosten aan de orde wil stellen. Als gevolg van de door Nasser aangezette wapenleveranties is Egypte nog altijd met handen en voeten aan het Oostblok gebonden en daar wil het nieuwe regime zo spoedig mogelijk van af. President Sadat heeft gisteren tijdens een banket dat Nixon werd aangeboden zijn vreugde uitgesproken over het nieu we tijdperk van Amerikaans-Egyptische betrekkingen dat thans was aangebroken. Hij hoopte dat de vriendschap, die thans duidelijk zichtbaar was, de lange jaren van spanning en gebrek aan begrip zou kunnen compenseren. Het Amerikaanse staatshoofd prees de wijsheid, de visie, de moed en het staatsmanschap van president Sadat. Ook hij verklaarde zich bereid voor een duurzame vrede in het Nabije Oosten te blijven werken. Deze journalist, Julio Scherer, be schreef daarna uitvoerig wat hem ter ore was gekomen en wat hij met eigen ogen had gezien: voor de junta een ruïneuze serie van artikelen. Uit gebreide beschrijvingen van gesprek ken, die hij had gevoerd met slacht offers van de folteringen in de Chi leense gevangenissen, en zelfs een interview met de vroegere minister van buitenlandse zaken Clodomiro Almeyda, iemand die meer dood dan levend is na zijn verblijf op het eiland „Dawson”, het beruchte con centratiekamp voor prominenten in zuid-Chili.” LONDEN. (AP) De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Kissin ger zal het bezoek dat hij in gezelschap van Nixon aan het Midden-Oosten brengt, inkorten om een bezoek te kun nen brengen aan de vergadering van ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO, die volgende week dinsdag en woensdag in Ottawa wordt gehouden. Dit is gisteren in diplomatieke kringen in de Britse hoofdstad vernomen. raai Pinochet in plaats van een offi ciële audiëntie slechts toestemming kreeg om op het vliegveld Moron te landen om te tanken. President Pe ron, zijn echtgenote Isabel en raadge ver Lopez Rega vlogen erheen en daar werd geluncht. Journalisten konden niet in de buurt komen. Bin nen anderhalf uur zat generaal Pino chet weer in zijn toestel. Er was geen sprake van vriendelijke afscheidsvor- men, de gebruikelijke omarmingen bleven uit: het bleef bij handen schudden. Senator Barry Goldwater, die in een senaatsrede Kissinger verdedigde, be schuldigde de Washington Post van niet minder dan „landverraad”. Hij vond dat het maar eens afgelopen moest zijn met „het voortdurende gevit op de minister van Buitenlandse Zaken”. De memoranda, die ook in het bezit zijn van de juridische commissie van het Huis van Afgevaardigden, maken duide lijk dat Kissinger het meest aandrong op het laten aftappen van de telefoons omdat hij zich bezorgd maakte over onder andere het uitlekken van de ge heime Amerikaanse bombardementen op Cambodja. Uiteindelijk werden dertien telefoons van regeringsfunctionarissen afgetapt, waaronder die van medewerkers en vrienden van Kissinger zelf, en vier telefoons van journalisten. Voor zover bekend heeft geen van deze aftappingen ooit iets opgeleverd. Niettemin werden de betrokkenen gedurende 21 maanden afgeluisterd, ook toen enigen van hen al geen deel meer uitmaakten van de staf van Kissingers nationale veiligheidsraad en waren toegetreden tot de verkiezings campagne van senator Edmund Muskie. De inhoud van de FBI-documenten werd bevestigd door de Republikeinse senator Clifford Case en door Joshua een oplossing van de Portugese proble men in Afrika binnen het kader van de solidariteit tussen de Afrikaanse volken. De bevrijdingsbewegingen hebben nog niet gereageerd op De Spinola’s brief en evenmin op diens uitspraken van dins dag, teen hij onafhankelijkheid als een van de mogelijke uitkomsten van zelfbe schikking in het vooruitzicht stelde. De bevrijdingsbewegingen staan op standpunt dat onafhankelijkheid „onvervreemdbaar recht” lijke ontvangstritueel was een drie dagen lang durend uitwisselen van gemeenplaatsen: resultaat de belofte van Stroessner om Chili ook eens te komen bezoeken. Daarvoor werd Stroessner beloond met de rang van Chileens generaal. BUENOS AIRES. (AFP) De Argen tijnse regering is gisteren afgetreden om president Peron de gelegenheid te geven zijn kabinet te reorganiseren. Het kabi net kwam tot dit besluit na Pe-ons radiorede, waarin hij met aftreden dreigde als het volk hem niet helpt bij zijn taak van nationale wederopbouw en pacificatie. wordt afgenomen”. Waarnemers zijn oordeel, dat degenen tegen wie de presi dent .waarschuwde, extreme linkse ele menten en radikale anarchisten waren. De Nigeriaanse president Jakoeboe Gowon heeft gisteren op de openingszit- ting van de topconferentie van de Orga nisatie van Afrikaanse Eenheid gezegd dat hij een brief heeft ontvangen van de Portugese president De Spinola dat de Portugese regering de problemen van de Afrikaanse gebieden wil oplossen ijnet „strikt respect voor de zelfbeschikking van alle volken, die tot uiting komt door de soevereine wil van de plaatselijke bevolking”. Hij verwacht dat deze op vatting zeker zal worden gedeeld door de lidstaten van de OAE. De Portugese president hoopt op beter begrip tussen zijn land en Afrika en op Verwacht wordt, dat ruim 5000 gede legeerden uit alle landen behalve Noord- Vietnam en Taiwan zullen deelnemen aan de poging om de territoriale wate ren door middel van een reeks nieuwe verdragen af te bakenen. In die verdra gen zullen tevens de rechten van navi gatie, visserij en ertswinning op de zee bodem worden omschreven. Tenslotte komen in de verdragen nieuwe bepalingen ten aanzien van de waterverontreiniging voor. WASHINGTON Dr. Henry Kissingers dreige ment om af te treden is in Washington het middelpunt van een nieuwe crisis geworden. Na zijn ontkenningen in Wenen dat hij ooit direct iets te maken had gehad met een opdracht om 17 privé-telefoons af te luisteren, publiceerde de Washington Post gisteren enkele me- Chili in Latijns-Amerika te vergroten. „Ze begrijpen zelf niet hoe ze hun internationale imago bederven”, ver klaarde een hoogrood aangelopen Ita liaanse diplomaat enkele dagen gele den. Hij had getracht zijn accredite ring op het ministerie van buiten landse zaken te laten bevestigen, maar werd afgescheept. Italië heeft de junta nog steeds niet erkend. Fin land heeft zijn zaakgelastigde voor lopig voor „vakantie” naar Helsinki gehaald, en de Zweedse zaakgelastig de wordt evenals de vorige ambassa deur, Edelstam, nog dagelijks in de nieuwsmedia belasterd. Wat Latijns-Amerika situatie eigenlijk niet dan algemeen wordt Van president Nixon kan worden ge zegd dat hij zijn rondreis door het Midden-Oosten gebruikt om de Waterga- te-affaire tijdelijk bloedeloos te maken. Van president Sadat dat hij alles op alles heeft gezet om de wereld niet in het minst de Arabische te doen geloven dat zijn politieke beleidslijn de enig juiste is. Verzoening met de Vere nigde Staten en een rechtvaardige, eer volle vrede in het Midden-Oosten staan in de Egyptische buitenlandse politiek centraal. Honderdduizenden, naar gezegd wordt betaalde, Egyptenaren stonden langs de route opgesteld, die van het vliegveld van Cairo naar Heliopolis voerde, waar het Amerikaanse staatshoofd in het Kubbeh-paleis werd ondergebracht. „Denk aan de Palestijnen”, stond op sommige spandoeken, die op de ontelba re erebogen waren gespijkerd. Op de agenda, die door het Amerikaanse en het Egyptische staatshoofd wordt doorgeno men, komt het Palestijnse probleem ze ker niet achteraan. Wat Argentinië betreft is het vrij wel onbegrijpelijk, dat generaal Pino chet naderhand geen andere officiële verklaringen verstrekte. Pinochet: „Er bestaat geen twijfel betreffende de vriendschappelijke verbindingen met Argentinië.” De werkelijkheid was echter anders. Terwijl de Brazili aanse generaal Ernesto Geisel zijn afspraak met president Stroessner verschoof om een ontmoeting met junta-president Pinochet te ontwijken (zo wordt aangenomen) vloog deze naar Argentinië. LISSABON. (AP, Reuter en AFP) President De Spinola van heeft gisteren voor de tweede maal in twee dagen in een toespraak schuwd dat „verraders trachten nieuwe regime te vernietigen”. De vijan den van Portugal, zei hij, „willen gaan bouwen op het cement van onze beende ren”- Man en paard noemde hij niet alhoewel hij wel zei dat tot die verraders „een aantal personen behoort dat ver antwoordelijke posities bekleedt”. „De Syriërs hebben zich van geen enkele vorm van bestraffing onthouden, zoals elektrische schokken op gevoelige delen van het lichaam, slaan met de zweep op hielen en open wonden”. „Wij dienen te eisen dat degenen die verantwoordelijk zijn voor het gerecht worden gebracht”, aldus Peres. Het Israëlische parlement keurde een motie goed waarin Syrië beschuldigd wordt van schending van de Geneefse conventie en van oorlogsmisdaden. Het Israëlische parlement heeft de regering gemachtigd, „alle feiten over het folteren van Israëlische krijgsgevan genen aan alle ondertekenaars van de Geneefse conventie ter kennis te bren gen, teneinde herhaling te voorkomen”. Het Amerikaanse staatshoofd woensdagmiddag in Cairo een groot scheepse ontvangst ten deel gevallen. De honneurs, waarmee hij door zijn Egypti sche ambtgenoot werd binnengehaald, waren van een vorstelijk karakter en kunnen nauwelijks overtroffen worden. Voor alles ging het om een intelligent opgebouwd publiciteitsgebeuren. geen waarnemer kan zich aan de indruk ont trekken dat beide staatshoofden deze show bewust hebben gewild, zij het uit totaal verschillende overwegingen. KOPENHAGEN. (AP) Het Deense parlement heeft gisteren met overweldi gende meerderheid besloten dat de poli tieke onschendbaarheid van de anti-be- lastingpropagandist Mogens Glistrup moet worden opgeheven. Hij kan nu terechtstaan wegens letterlijk duizenden gevallen van belastingontduiking cn fraude. SE -Hl. Ifc.’

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1974 | | pagina 3