VEELZIJDIGE NEDERLANDSE TENNISSER WIL PROF WORDEN
De parabel
van
oost en west
99
Hartstochtelijk
Familierelatie
Aartsvijanden
door Pieter Mul
Betrekkelijk
Beslissend
Amerika
ZATERDAG 15
JUNI
1974
21
■u
■s
profs want de Australiër had al op vrij vroege leeftijd de eer tot een
tweede Rod Lavêf te worden bestempeld. Niet geheel ten onrechte want
in 1973 maakte dé destijds 21-jarige Alexander deel uit van het achttal
tennisvedettpn dat in Dallas om de wereldtitel streed.
In Rotterdam trad de gerenommeerde Australiër dus aan tegen ene
Thung en onderschatting zal niet vreemd geweest zijn aan de twee sets-
nederlaag die Alexander te slikken kreeg. Anderzijds deed de besnorde
Thung daar ook het een en ander aan. En niet zo maar in een bevlieging
want in de tweede ronde had de ervaren Pierre Barthès veel moeite de Hilversummer de beslissing.
I
tien jaar jongere Hilversummer van een sensationele opmars af te houden.
In de Davis Cup-ontmoeting tegen de Zweden bevestigde Thung zijn
kwaliteiten. Hij voerde een lange strijd met toptalent Björn Borg, verloor
uiteraard maar zorgfle ’n dag later toch voor het enige winstpunt tegen Leif
Johansson. Alles bij elkaar hoopgevende resultaten en de vraag of Thung
zich in het betaalde toptennis wil werpen wordt hem dan ook niet voor de
eerste keer gesteld. In de komende vier maanden te beginnen aan
staande maandag met de kwalificatie voor Wimbledon valt voor de
Natuurlijk was het fijn dat Tom Okker eind maart het Rotterdamse
WCT-toernooi veroverde. Neerlands geld- en prijsbewuste toptennisser
sleepte in havenstad nummer één de vette hoofdprijs weg en schonk sport-
minded Holland als tegenprestatie het gevoel dat „wij” het hele buiten
land toch maar hadden afgetroefd. Maar tot verrassing van iedereen moest
de Haarlemse Zwitser in die dagen de publiciteit delen met een jonge
landgenoot die het had bestaan een van de dure WCT-werknemers uit het
toernooi te tillen. De man die het hem lapte: Rolf Thung. De man die
gewipt werd: John Alexander. Niet de geringste van de reizende tennis-
tr
IR
Rolf Thung: „Het zou laf zijn
als ik nu risico niet nam
tussen
Of
STOPPER
jj
t
Nederland (verspreid over de stadions
in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht,
Nijmegen en Enschede) het toeval
wilde dat Zuid-Nederland bij Noord-
Nederland werd ingedeeld!
„Ook in ander opzicht was het een
nutige onderneming. Als je op het stati
on in Calcutta aankomt, zie je de men
sen al om je heen sterven. Overal krijg
je horden bedelende kinderen achter je
aan. Dan zie je wel het betrekkelijke in
van je eigen maatschappij waar je her
rie maakt over hoge prijzen en belastin-
In februari was Thung terug van het
succesvolle uitstapje naar het Indische
subcontinent, vroeg genoeg om al in de
kwartfinale van de strijd om de indoor-
gen. Je prijst je dan alleen maar geluk
kig dat jezelf wel in staat bent te gaan
tennissen.”
I
I
in plaats van oorlogsschatting, grotere
produktiemiddelen, hoger inwonertal
en andere prioriteiten) werd een ver
blijf in Noord-Nederland begeerlijker
dan dat in Zuid-Nederland. Om de
vluchtelingen van Zuid naar Noord
een halt toe te roepen, werd de
Moerdijkbrug daarom gebarricadeerd,
en iedereen die in het duister met
een roeibootje de Biesbosch trachtte
over te steken, kon ervan verzekerd
zijn dat er eerst een zoeklicht en
daarna een kogel in zijn rug priemde.
Dat maakte r'° r>n~ t
sen beide volkeren (want zo waren
zij zich inmiddels gaan beschouwen)
er niet beter op.
Jaren gingen voorbij. Langzaam
maar zeker kwam er weer een soort
verzoening tot stand. Een hoogst
wankele toenadering weliswaar, maar
toch. In 1972 vonden in Rotterdam
de Olympische Spelen plaats, waar de
Zuidnederlanders verrassend genoeg
meer medailles wegsleepten dan de
Npordnederlanders. Het Noordneder-
landse publiek stelde zich desondanks
sportief op, de Zuidnederlandse atle
ten kregen hun verdiende deel van
het applaus en de bijval, bovendien
viel er ook niets op het sportieve
gedrag van die Zuidnederlanders aan
te merken, dus wat dat betreft was
alles pais en vree. Geen wonder dat
er een opgewonden gejuich opging
toen anderhalf jaar later bij de loting
voor de groepsindeling van het we
reldkampioenschap voetbal in Noord-
Thung kreeg het tennis met de paple
pel ingegoten. Zijn vader (van Chinese
komaf en geboren in Indonesië) speelde
hoofdklasse en zijn Nederlandse
moeder was zelfs dubbelspelkampioene.
Zijn ouders oefenden geen druk op hem
pit de eer hoog te houden.
„Ik sta wel ingeschreven als student
economie maar sinds ik uit dienst ben
(mei ’73) heb ik uitsluitend getennist. Ga
ik nu studeren dan is dat een soort
lafheid want het betekent dat ik niet
het risico van een tenniscarrière neem.
Later zou ik het spijtig vinden dat ik
het niet in de sport had geprobeerd. Nu
doe ik dat wel en kan ik nog altijd gaan
studeren. Mijn niveau is dan nog wel zo
goed dat ik die studie met tennis zou
kunnen verdienen. Veel meer dan in
Amerika wil iedereen je hier in een
maatschappelijk hokje stoppen en het
risico mijden. Ik neem zo iets wel als
een goede raad aan maar meer toch ook
niet.”
Want ondanks alles bestaat er na
tuurlijk toch nog een familierelatie
tussen beide staten, al is dat er dan
eentje als tussen twee broers, van
wie de een vakbondsleider en de
ander nachtclubeigenaar geworden is,
terwijl ze allebei van elkaar geloven
dat zij op het slechte pad zijn ge
raakt. Maar ondanks alle verschillen
elkaar in Hamburg. Uiteraard zullen
de Westduitse supporters veruit in de
meerderheid zijn, omdat de Oostduit-
sers het zich niet kunnen veroorloven
meer dan een paar honderd super-
getrouwen naar de verleidelijke deer
ne West-Duitsland te laten afreizen,
temeer niet omdat enigerlei toezicht
in de chaotische toestand rondom
zo’n wereldkampioenschap praktisch
onmogelijk is.
Het woord „hoendloel” zult u dan
ook niet gescandeerd horen roepen in
Hamburg, de beide partijen zullen
zich wederzijds gedragen als twee
aartsvijanden die elkaar in een groot
gezelschap ontmoeten en weten dat
We zijn het hele land in vier maanden
doorgereisd en speelden een toernooi per
week. Het was voor het eerst dat ik zo
lang achter elkaar wedstrijden speelde.
Die reeks is ook de concentratie ten
goede gekomen want het was wel wen
nen aan het lawaai dat de vele toe
schouwers er maakten. Vaak mensen die
Enerzijds is Thungs veelzijdigheid een
belemmering geweest voor zijn tennis-
groei, anderzijds speelde een lichamelijk
manco hem parten. Door een onwillige
knie waren vooral spieren in zijn rech-
terbovenbeen onvoldoende ontwikkeld
en dat bracht traagheid in zijn spel.
titel van Fleury te verliezen. „Ik had
verschillende matchpoints maar redde
het toch niet. Hij is nu eenmaal een
goede binnenspeler en Hordijk, Hemmes,
Laudin, Fleury, Sanders en ik ontlopen
elkaar niet zo veel. In ^onderlinge partij-
en ben je nogal nerveus. Bij de kwalifi
catie voor Rotterdam stond ik verloren
tegen diezelfde Fleury maar ik haalde
het. En even later win je dan een man
als Alexander, zo zie je maqr.”
Thung wees er al op, dat hij heel laat
veel is gaan spelen en dat verklaart zijn
beperkte erelijst vóór het Rotterdamse
WCT-toemooi. Een keer was hij halve
finalist bij de jeugd onder de achttien,
de leeftijd waarop hij in de hoofdklasse
terechtkwam. Kort voor hij in dienst
ging augustus ’71 won hij een A-
toernooi waarin hij onder meer Scholtz,
Fleury en Hordijk versloeg. Een jaar
later veegde Jan Hordijk hem in drie
sets van de baan in de eindstrijd om het
nationaal kampioenschap, een titelge
vecht waarin hij vorig seizoen in de
halve finale voor Fred Hemmes moest
buigen. Na Rotterdam volgden Davis
Cup-optredens tegen Finland en Zwe
den.
totaal geen verstand van tennis hadden
maar voor mij was het leerzaam. Een
ander voordeel is Beslist dat je op banen
van alle denkbare materialen moe§t ten
nissen. In korte tijd moest je je nu
enorm aanpassen. Daarnaast zorgde de
warmte ervoor dat mijn spieren goed
soepel bleven.”
Een brede grijns op het gelaat van
Thung verraadt wat hij in feite van die
„goeie raad” vindt. Met hart en ziel
heeft hij zich in het tennis gestort en als
het even kan sluit hij zich het liefst aan
bij het aantrekkelijke circus van de
beroepsspelers. In Rotterdam maakte hij
een dankbaar gebruik van de gelegen
heid zich in de kijker te spelen al zag
hij in eerste instantie het directe belang.
„Ten eerste is het natuurlijk de beste
oefening om tegenover sterkere tennis
sers te staan. En daarnaast was het
financieel interessant; het leverde mij
850 dollar op.”
alle ogen op dat moment op hen
gericht zijn. Ongeveer zoals Kissinger
en Le Due Tho optraden tijdens hun
onderhandelingen in Parijs; glimla
chend tegenover de buitenwereld, in
werkelijkheid verbitterde tegenstan
ders, maar toch ook met elkaar om
gaand als aartsvijanden die door het
lot met elkaar verbonden zijn, elkaar
daardoor eigenlijk wel mogen en
zelfs geneigd zullen zijn samen één
front te vormen zodra de oneigenlijke
buitenstaanders zich tussen hen wil
len dringen.
Het bleek alras, dat deze Siamese
tweeling na de scheiding zich minder
als eikaars bloedbroeders dan als ei
kaars aartsvijanden beschouwden.
Door de verschillende politieke syste
men groeiden zij steeds verder uit
elkaar, en om allerlei redenen (steun
„Zowel de dokter als ik besteedde er
weinig aandacht aan. We dachten dat
het van voorbijgaande aard was. In de
voorlaatste winter heb ik bijna niet
gespeeld want in die periode werd ik
aan belde knieën behandeld. Toen ik uit
dienst kwam, is die behandeling doorge
gaan in de zomer. Ik heb onder meer
spierversterkende oefeningen gedaan.
Pas sinds oktober heb ik aan die rech
terkant helemaal geen last meer.”
In die maand vertrok Thung, samen
met Frank Koning, op zijn eerste grote
tennistrip naar India. Een reis die op
eigen initiatief en kosten (de bond gaf
hem vijfhonderd gulden) werd onderno
men en zeer de moeite waard bleek.
„Het was de enige mogelijkheid die
overbleef. In het Amerikaanse circuit
komen hoofdzakelijk gerenommeerde
spelers uit terwijl Australië nog veel
duurder zou uitvallen dan India. Omdat
ik daar wel goed uit de verf kwam
(Thung won er twee toernooien - red.)
heb ik uiteindelijk alleen voor de reis
kosten moeten zorgen.
„Toen ik zeventien was, heb ik wel
even op de centrale bondstraining geze
ten maar daar ben ik snel mee gestopt.
Het kostte te veel tijd die ik eigenlijk
aan school moest besteden. Bovendien
hadden we in Hilversum een goede
clubtrainer. Omdat ik ook veel aan hoc
key en schaken deed, heb ik wel school
jaren (hbs-b) verloren. Met schaken,
waarvoor ik veel studeerde, ben ik nog
eens tweede geweest bij het jeugdkam
pioenschap van het district Utrecht.
Waarom het toch tennis is geworden?
Waarschijnlijk omdat het een gezondere
sport is bij schaken zit iedereen in
een bedompt zaaltje te paffen.”
Stel dat Nederland, onder de bezie
lende leiding van ir. Anton Mussert,
de Tweede Wereldoorlog begonnen
was, en pas na vijf jaar door de
gezamenlijke inspanningen van Ame
rika, Rusland en Engeland (en nog
een paar honderd volkeren) tot staan
was gebracht. Churchill, Stalin en
Roosevelt hadden inmiddels besloten
dat zoiets in de toekomst nooit meer
mocht gebeuren, en waren daarom
overeengekomen Nederland in twee
staten op te delen: Noord-Nederland,
boven de grote rivieren, en Zuid-
Nederland daaronder.
Het noordelijke gedeelte kwam on
der de westerse invloedssfeer, werd
dus een deel van het kapitalistische
stelsel (en van de democratie, want
alles heeft zijn, voor- en nadelen), en
het zuidelijke gedeelte werd commu
nistisch: de NDR (Nederlandse Demo
cratische Republiek). De grenzen tus
sen beide landen werden hermetisch
gesloten, alleen de Moerdijkbrug
bleef over als navelstreng
Noord- en Zuid-Nederland.
Maar dat is natuurlijk wel een zeer
breekbare houding. Er hoeft maar dat
te gebeuren, of het is mis. Een geme
ne tackle tegen Gert Müller die on
bestraft blijft; een doelpunt van de
DDR dat wegens buitenspel nooit had
mogen worden toegekend. Zelfs een
buitengebeuren, zoals het neerschie
ten van een jeugdige Oostduitser op
de vrijdag voorafgaande aan de ont
moeting tussen Oost- en West-Duits
land, kan dan al fataal zijn. Vooral
als de Springerpers vervolgens haas
tig meldt, dat het slachtoffer een
vurig aanhanger van FC Magdeburg
was, die alleen maar zijn eigen Oost-
duitse landgenoten als supporter wil
de komen aanmoedigen. Want het
vernislaagje van de goede verstand
houding is ozo dun en kan met een
ongelukkige beweging weer worden
weggevaagd!
Net als bij de India-rondreis onder
neemt Thung de tocht naar Amerika op
eigen houtje. „Als je vooruit wilt komen,
moet je toch je eigen plan trekken. Het
is het prettigst om niet van iemand
afhankelijk te moeten zijn. Bijna twee
jaar terug heb ik met anderen een con
flict met de bond gehad. Om een bela
chelijke reden werden we toen ge
schorst. Er is een nieuwe commissie
speltechniek gekomen die veel goed
werk doet maar die mensen zijn toch
afhankelijk van het bestuur. En dat zal
wel bij iedere sportbond zo zijn: er
zitten mensen die vrije tijd heben maar
geen verstand van tennis. Zo’n affaire
blijft op de achtergrond toch altijd
meespelen.”
Thung krijgt inmiddels al zo veel geld
dat hij het risico van uitsluitend tennis
makkelijk kan nemen. Hij merkte bo
vendien dat hij in die korte tijd aan
populariteit en relaties veel heeft ge
wonnen. „Daar zijn nogal wat rijke en
invloedrijke mensen bij. Als je in deze
sport niet afstompt, kun je door het
reizen veel levenservaring opdoen en ik
heb het idee dat je je voor die mensen
op die manier nuttig zou kunnen maken.
Een soort kruiwagen, ja. Dat is wel een
ongelijkheid maar dat krijg je door
schoolopleiding ook. Bovendien: is het
dan zo ideaal om 25 jaar keihard te
werken en op je 45ste een hartinfarct te
krijgen?”
De Westduitsers zullen ongetwijfeld
hartstochtelijk worden toegejuicht,
maar het publiek zal een pijnlijk-
keurige houding aannemen tegenover
de Oostduitsers. Dezen zullen bij het
betreden van het veld niet uitgefloten
worden, een DDR-doelpunt zal met
waarderend applaus worden begroet
(zij het niet van harte, natuurlijk), en
als de Westduitsers, ondanks de stevi
ge maar steeds faire tegenstand van
de Oostduitsers bij het laatste fluit
signaal gewonnen blijken te hebben,
zal het publiek zelfs staande een
warm applaus spenderen aan de cor
recte tegenstanders.
Maandag start voor de linkshandige
Thung („een groot voordeel bij de servi
ce”) de periode van vier maanden waar
in de resultaten beslissend zullen zijn
voor de weg die de Hilversummer zal
gaan. Hij zal minstens drie keer moeten
winnen om in het hoofdtoernooi van
Wimbledon te worden toegelaten. Je
kunt niet van tevoren zeggen zo ver
moet ik komen, wil ik tevreden zijn.
Sterke spelers als Carmichael worden
geeneens direct toegelaten en worden
ook naar de kwalificatie verwezen.
Daarin kan je ook weer zo veel pech
ontmoeten dat van berekeningen niets
klopt. Kort na Wimbledon wil ik dan
het liefst naar Amerika om in het
toernooi-circuit mee te draaien. Als je
dan een paar keer door de voorronden
komt, is dat hoopgevend. Maar juist
daar is het aantal jonge spelers dat
tegen de top aanhangt en dat ook de
gok waagt ontzettend groot. Natuurlijk
vanwege de kapitale bedragen die er
met tennis te verdienen zijn. Waar
schijnlijk doe ik daarom ook niet mee
aan het Melkhuysje, het toernooi van
mijn eigen vereniging. Maar zo’n pu-
bliektrekker ben ik toch niet en ze
zullen wel begrijpen dat het voor mijn
carrière beter is dat ik naar Amerika
ga.”
Keren we nu terug van de parabel
naar de alledaagse werkelijkheid die
wil, dat de DDR samen met West-
Duitsland is ingedeeld in groep I
samen met het Zuidamerikaanse Chili
en het zwakke broederlijke Australië.
Op zaterdag 22 juni om 19.30 uur
ontmoeten Oost- en West-Duitsland
in inzicht, ondanks alle reële vijand
schap, bestaat er toch de ontuitwisba-
re belangstelling voor eikaars doen
en laten en is men in Noord-Neder
land toch altijd nog benieuwder naar
het wedervaren van PSV, MVV, NAC
en Roda JC (clubs in dat soort staten
hebben meestal lettercombinaties als
namen) dan naar de resultaten van
Engelse of Belgische of Duitse
clubs.
