LUNS OP NAVO-CONFERENTIE IN OTTAWA
Kalverdrieling
geboren
Maarschalk Zjoekov overleden
Weer aanhanger
van Makarios
verkoopt graan
doodgeschoten
voor hongersnood
Gorilla verwondt
twee mensen
oppermachtig
Jongens dronken
zich bewusteloos
aan cognac
Geboortenexplosie
verwacht in Chili
Ethiopisch leger
99
99
99
Angolacomité vraagt
erkenning van
Guinee-Bissau
achtergrond
3
BINNEN- EN B'USTENLANÖ
i' K S S L» A (j
99
99
Buiten spel
Machtsgroep
ter-
(Van onze redacteur in Washington, mr. H. L. Leffelaar)
OTTAWA. In zijn openingsrede voor de NAVO-ministers van buiten
landse zaken waarschuwde secretaris-generaal Luns opnieuw dat de „dé
tente nog geen voldongen feit was”, maar „het doel van onze politiek en
hoop”. Hij stelde dat de ontspanning tussen Oost en West voor de Sovjet
unie een „éénrichtingsproces was dat alleen de exclusieve doeleinden van
Moskou diende”.
ADDIS ABEBA (ANP). Ondanks het herstel van de rust in
Ethiopië schijnt het leger de toestand nog steeds van zeer nabij te
volgen. De aanwezigheid van de strijdkrachten in het land van „de
leeuw van Juda” werd voor het eerst duidelijk op 15 januari 1974
toen een legerdivisie van Ngele, 470 km ten zuiden van Addis Abeba,
aan het muiten sloeg. In maart werd ook de buitenwereld er zich
van bewust dat de leider van dit oude Afrikaanse land, keizer Haile
Selassie, het hoofd moest bieden aan een opeenvolging van stakingen
en muiterijen, die gepaard gingen met een massale eis tot verbetering
van de levensvoorwaarden van tienduizenden Ethiopiërs.
Grote vraag
a
Mijn thee werd vergiftigd
Valerie Panov
(Van onze correspondent)
Panov betwijfelt op de publieke we-
SH
Maarschalk Zjoekov
de
Alhoewel het leger tijdens de hele
Ook de grondwet werd gewijzigd
M
■atie
Panov vertelde dat hij sinds hij
twee jaar geleden een verzoek had
Suazo
tijden:
Uit een onderzoek van de havenauto
riteiten van Djiboeti was gebleken dat
Toen de toestand was opgeklaard
bleek dat de zaak werd geregeld door
onderhandelingen tussen de stakers
en de commissie voor nationale vei
ligheid, die beheerst wordt door het
leger. De regering werd hierbij volle
dig buiten spel gehouden. De bezet
ting van de telecommunicatiegebou-
wen was een initiatief van de leger
leiding en gebeurde niet in opdracht
van de regering.
door een speciale commissie. In de
nieuwe grondwet wordt gezegd, dat
de regering voortaan verantwoording
zal moeten afleggen aan het parle
ment en niet meer aan de keizer.
Valerie dan ook niet ontslagen, toen
wij in 1972 het emigratieverzoek in
dienden. Ik heb zelf ontslag geno
men”. Het is een Russische praktijk
niet alleen de individuen die willen
emigreren onder druk te zetten, maar
ook hun familie. Zo moeten ouders
een emigratieverzoek goedkeuren, wat
natuurlijk weer aanleiding kan zijn
tot eindeloze chantagepraktijken. Ga
lina: „Dat mijn moeder er bezwaar
tegen had om te tekenen, verbaast
mij niet. Er is tussen ons een genera
tiekloof. Zij is in de stalinistische tijd
groot gebracht”.
Aandachtig en netjes op een rij gezeten tijdens de NAVO-conferentie in Ottawa
(v.l.n.r.): de ministers van buitenlandse zaken Henry Kissinger (V.S.) en Mario Soares
Geen Russische mili-
onderscheidingen dan
Nixon en senator Jackson dankbetui
gingen gestuurd voor alles wat zij
gedaan hebben om ons vrij te krij
gen”, aldus Valerie Panov.
De Panovs hebben tot nu toe twee
aanbiedingen gekregen: van het Royal
Ballet, en het Festival Ballet.
Ellinas reed met twee vrienden in een
auto waarop gewapende mannen in twee
andere wagens na een wilde rit door de
straten van Limassol het vuur openden.
De twee metgezellen van Ellinas, ook
aanhangers van de president, zijn ernstig
gewond.
Volgens de politie is de aanslag het
werk van de Eoka-beweging die is ge
sticht door wijlen generaal George Gri
vas en die Makarios bestrijdt omdat hij
eenwording met Griekenland in de weg
staat.
Ooggetuigen in Limassol, de Cyprische
havenstad die een bolwerk van Enosis
(eenheid met Griekenland) is, noemen de
toestand in de stad „explosief”. Op straat
patrouilleren honderden agenten om nog
meer incidenten te voorkomen.
Omwonenden zagen een jongeman uit
een huis klimmen en snel de straat uit
lopen. In het huis trof men een 14-jarige
jongen bewusteloos aan op de grond.
zer-
s ir.
ster
ider
Als
die
eeft
in
in
sche
Hij
rerd
hts-
sko-
10e-
ster
tige
jeld
icht
zou
het
urd,
een
zijn
de
leid
had
rige
vind
be
tond
Iden
men
ano-
>and
een
die
vol-
sche
Paul
van
ich-
WO-
hij
men
pen.
bij
de
drie
;ele-
Litt
joen
ijla-
zou
af-
Flo-
;end
ver
was
die
van
van
de
mu-
het
1796
Jro-
mge
van
uwe
1 de
elen
van
1 24
uen
s in
;ur”
>ru-
ste-
een
stel-
;sies
iren
;ici-
ma-
oste
De
de
al-
van
De
Sai-
men
igen
em-
«jl-
iere
igen
r de
drie
hts-
D.
t'na
ge-
dere
laar
g is
Zo
hts-
ntig
bij
ege-
<ten
i 24
eis-
it is
i de
latie
;nd-
□or-
de
:eer.
:ren
iro-
iven
het
ge-
be-
reldopinie van veel invloed is op het
doen en laten van de Russen. „Mis
schien wel in een uitzonderingsgeval
als dat van mij, maar in het alge
meen geloof ik dat als de Russen iets
niet willen doen, dat zij dat dan ook
niet doen. Daar hebben anderen wei
nig invloed op.”
Pas na de val van Kroejtsjev in 1964
werd de maarschalk geleidelijk aan in
ere hersteld. Zjoekov was een bewon
deraar en vriend van president Eisenho
wer. Deze zei over de rol van Zjoekov in
de tweede wereldoorlog: „Aan niemand
hebben de westelijke bondgenoten meer
te danken dan aan maarschalk Zjoekov”.
ROTTERDAM (ANP) In de Rotter
damse Van der Meydenstraat hebben
twee jongens maandagavond een volle
fles cognac geconsumeerd, hetgeen leid
de tot enige consternatie in de buurt.
In 1969 kreeg Zjoekov een beroerte.
Mentaal bleef hij fit en hij kon ondanks
zijn gedeeltelijke verlamming en ver
minderd gezichtsvermogen zijn memoi
res afmaken.
NICOSIA. (UPI) Grieks-Cyprische
verzetsstrijders hebben maandagavond
de 29-jarige Andreas Ellinas, een welbe
kend aanhanger van president Makarios
van Cyprus, doodgeschoten, zo heeft de
politie gisteren bekendgemaakt.
bekende praktijken van de Russische
geheime politie. Overal werd hdj ge
volgd door een legertje geheime
agenten. Toen hij besloot de agenten
van zich af te schudden en daarin
slaagde, werd hem op brute wijze te
verstaan gegeven dat hij dat in het
vervolg moest laten, daar hij anders
„een kogel door zijn kop” zou krij
gen. „Ik ging in een bos bij Moskou
wat rondjes hardlopen om in conditie
te blijven. Zelfs toen had ik de
geheime politie op een drafje achter
me aan”.
„Het was natuurlijk niet alleen te
gen mij gericht, het is een algemene
campagne van de Russische overheid
cm andersdenkenden te terroriseren.
Dit soort praktijken moet afschrik
wekkend werken”.
Later werd ook de andere jongen, een
15-jarige, gevonden. Hij lag bewusteloos
in een tram. Volgens de politie moet hij
in paniek gevlucht zijn, toen zijn vriend
door de drank buiten bewustzijn raakte.
De jongens hadden aan de Van der
Meydenstraat het rijk alleen, doordat de
ouders van de 14-jarige jongen op een
camping verbleven. De jongens zijn op
genomen in het Dijkzigtziekenhuis, waar
zij nog niet door de politie gehoord
konden worden.
ADDIS ABEBA. (Reuter)Graan, dat
het internationale Rode Kruis beschik
baar had gesteld voor de bewoners van
de door droogte geteisterde streken van
Ethiopië, is later voor een deel doorgele
verd aan Noord-Jemen en voor de rest
op de kade van Djiboeti verrot. Dit
meldt het regeringsblad Ethiopian Her
ald.
„Nu de besprekingen tussen de Portu
gese regering en de PAIGC, de bevrij
dingsbeweging van Guinee-Bissau en de
Kaapverdische Eilanden zonder enige re
sultaat zijn afgebroken, kan een Neder
landse erkenning van Guinee-Bissau het
bewind in Portugal duidelijk maken dat
een voortzetting van de koloniale over
heersing in Afrika niet aanvaard kan
worden”, aldus het telegram.
Oorspronkelijk was het de bedoe
ling van de Russische autoriteiten om
Valerie Panov toestemming te geven
Rusland te verlaten, maar zijn niet-
joodse vrouw Galina ter wille van de
volkskunst achter te houden. „Ik was
een van de meest talentvolle ballet
danseressen in Leningrad en men
dacht dat ik mijn carrière niet zou
laten schieten”, vertelde Galina, die
evenals haar echtgenoot uitsluitend
Russisch spreekt.
„Zij hebben mij in tegenstelling tot
Een aan een andere kraamkliniek ver
bonden arts, dr. José Espinoza, is van
oordeel dat het einde van het regime
Allende meer te maken heeft met de
geboortengolf dan het uitgaansverbod.
Toen Allende aan de macht was, zei hij,
waren er voor de mensen zoveel onze
kerheden dat ze gezinsuitbreiding wilden
vermijden door het gebruik van voorbe
hoedmiddelen. Twee maanden na de
staatsgreep waren, volgens hem, „de wa
teren weer kalm” en gingen veel mensen
weer afstappen van het gebruik van
voorbehoedmiddelen, met als gevolg de
geboortengolf.
Zaterdagavond kwam het paar Pa
nov naar Israel, nadat door tussen
komst van de Britse premier Wilson
de Russische autoriteiten uiteindelijk
een uitreisvisum hadden gegeven.
„We hebben aan Wilson, Kissinger,
De openingsbijeenkomst van de mi
nisters in het regeringsconferentiege-
bouw in Ottawa, een voormalig spoor
wegstation, werd begeleid door een klei
ne groep demonstranten onder wie
een aantal Griekse studenten die
tegen het Griekse regime en tegen het
Griekse lidmaatschap van de NAVO
protesteerde. Later, in de redevoeringen
van de ministers, was het alleen de
Nederlandse minister Max van der Stoel
die indirect op dit punt inhaakte.
18.000 ton graan, die naar Hodeida in
Noord-Jeenen is verscheept, afkomstig
was van een gift van 30.000 ton. De
overige 12.000 ton graan heeft vier
maanden liggen rotten op de kade. Het
graan was afkomstig uit Zweden, de
Verenigde Staten, China, Canada en Ke
nia.
„Er zijn sommigen, en niet alleen
onder de jongere generatie, die de com
fortabele mening zijn toegedaan dat Eu
ropa een onaantastbaar en, in een be
paald opzicht, geprivilegeerd recht op de
vrede heeft”. Hij zei dat er in de afgelo
pen tijd „centrifugerende krachten” wa
ren opgekomen, die „door het overdrij
ven van misverstanden op het punt
schenen te staan om onze wil tot sa
menwerking af te zwakken, terwijl zij
tegelijkertijd de rechtvaardiging van ons
defensiebeleid aan de kaak stelden”.
1953, werd de maarschalk naar Moskou
teruggehaald. Eerst werd hij ondermi
nister van defensie, en in 1955 minister.
Onder premier Kroesjtsjev was Zjoekov
de eerste militair in actieve dienst die
zitting had in het partijpresidium. Later
beschuldige Kroesjtsjev de maarschalk
echter van „bonapartisme”. Hij werd
ontslagen als minister van defensie en
geschorst als lid van het partijpresidium.
duur van de crisis steeds zijn on voor
waardelijke trouw aan de keizer be
tuigde, zijn de strijdkrachten als een
aanzienlijke machtsgroep uit de
moeilijke periode tevoorschijn geko
men, en alles wijst erop dat zij deze
positie telkens, wanneer ze dit nodig
achten, zonder aarzelen gebruiken.
Toen aan het einde van de maand
april het personeel van de telecom
municatiediensten in de Ethiopische
hoofdstad een zitstaking begon, ruk
ten troepen de stad binnen, bezetten
de PTT-gebouwen en dwongen de
stakers naar buiten te gaan. Daardoor
werd het Ethiopische telecommunica
tiesysteem volledig stilgelegd.
MOSKOU (AFP, REUTER). Maar
schalk Georgi K. Zjoekov, minister van
defensie onder Kroesjtsjev en bevelheb
ber van de Russische legers die in 1945
Berlijn veroverden, is gisteren op 77-
jarige leeftijd na een hartaanval gestor
ven, zo wordt van niet-officiële Russi
sche zijde vernomen. Een officiële be
vestiging is pas vanmorgen door het
Russische persbureau Tass gegeven.
Sommige militaire geschiedschrijvers
hebben Zjoekov „de Eisenhower van
Rusland" genoemd, wegens de rol die hij
als legeraanvoerder in de tweede wereld
oorlog speelde,
tair had meer
Zjoekov. Onder zijn bevel wonnen de
Russen de slagen om Moskou. Stalingrad
en Leningrad.
Stalin moet de populariteit van de
maarschalk een doorn in het oog ge
weest zijn. Hij noemde hem een lafaard
en een knoeier en gaf hem een onbete
kenende functie. Stalin zag zichzelf als
de architect van de overwinning. Dat
was in 1946, en pas na Stalins dood in
ingediend naar Israel te mogen emi
greren, hij voortdurend door de Rus
sische geheime politie is achtervolgd,
geïntimideerd en getreiterd. In 1972
werd hij gearresteerd en tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Door
tussenkomst van president Nixon, die
toen een bezoek aan Moskou bracht,
werd hij vrijgelaten. „Het bezoek van
Nixon de volgende week aan Moskou
zal zeker tot nieuwe vervolgingen
leiden”, zei Panov. „Dat is een routi
nezaak”.
Panov vertelde dat sinds het be
zoek van de Franse president Pompi
dou aan Rusland in februari van dit
jaar hij systematisch fysiek en psy-
gisch gedemoraliseerd werd. Zo
zijn er honderden kilo’s post uit de
hele wereld naar hem gestuurd, maar
Panov kreeg niet één brief.
Volstrekte isolering is een van de
JERUZALEM. De Russische bal
letdanser Valerie Panov heeft op een
persconferentie in Tel Aviv gezegd
dat de Russische autoriteiten hebben
geprobeerd hem en zijn broer drie
weken geleden te vergiftigen. Panov
reisde per trein van Wilma naar
Moskou. „Mijn broer en ik dronken
een glas thee en een paar minuten
later kon ik niets meer zien en ver
loor ik bijna mijn bewustzijn. Mijn
broer overkwam hetzelfde. Wij wer
den in Minsk naar een ziekenhuis
gebracht en daar heb ik acht dagen
moeten blijven. Ik ben er zeker van
dat er van hogerhand iets in onze
thee is gestopt”.
Het 200 kg wegende dier klom over
een hoog hek heen in een elektriciteits
centrale waar hij een 35-jarige elektri
cien toetakelde. Ook werd een 22-jarige
arbeider gebeten die zijn maat te hulp
wilde snellen. Een derde werknemer
kreeg een shock.
Een aantal chimpansees en andere
apen die met de gorilla waren ontsnapt,
richtten geen onheil aan.
Het hulpcomité van de Ethiopische
strijdkrachten zal binnenkort over
gang van zaken verslag uitbrengen.
Toen de crisis volledig voorbij was,
het leger voor alle militairen een
loonsverhoging had verkregen van
ongeveer 40 percent en de regering,
die reeds tien jaar het land bestuur
de, de laan was uitgestuurd, bleek dat
de keizer een reeks wijzigingen had
ingevoerd die ingrijpend het leven
van de doorsnee-Ethiopiër zouden
veranderen. Hij zei zelf dat „veel
macht die vroeger bij de monarchen
berustte, nu naar het parlement was
overgeheveld.”
De Belgische minister van Elslande
beklemtoonde dit punt, waarmee de
plannen van minister Vredeling voor een
vermindering van het Nederlandse troe
penaandeel in de NAVO-strijdmacht
voorgoed van de baan leek te zijn. Van
Elslande zei: „Het is essentieel dat ieder
een zich onthoudt van een eenzijdige
terugtrekking van troepen”. (Paul Nitze,
de onlangs afgetreden Amerikaanse on
derhandelaar bij de Salt-gesprekken
de wederzijdse onderhandelingen over
een vermindering van het kernwapenar-
senaal merkte over het Nederlandse
voorstel verleden week in een privé-
gesprek nog op, dat wanneer gevolg zou
worden gegeven aan de Nederlandse be
zuinigingsplannen dit „als een virus in
de NAVO om zich heen zou grij
pen”.)
AMSTERDAM (ANP). Het Angola
comité heeft in een telegram aan minis
ter Van der Stoel opnieuw aan de Ne
derlandse regering gevraagd de Afri
kaanse republiek Guinee-Bissau te er
kennen.
Toen landbouwer Van de Boomen
echter gisterochtend in de wei kwam,
liepen daar drie kalfjes al vrolijk achter
hun moeder aan. Het is een voor Neder
land unieke gebeurtenis.
Achter het militaire bolwerk is
echter nog steeds een machtsstrijd
aan de gang tussen de aanhangers
van de nieuwe regering, onder leiding
van de aristocraat en gewezen Ox-
ford-student Endalkache, de conser
vatieven, die de leden van de vorige
regering steunden, en de grootgrond
bezitters, die langs de lijn de evolutie
van de toestand afwachten, maar
klaar staan om onmiddellijk in te
grijpen met hun privé-legers, zodra
hun belangen in gevaar komen.
„Geen onaantastbaar recht
op vrede voor Europa
De nieuwe Portugese minister van
buitenlandse zaken, Mario Soares, hield
een voor velen ontroerende rede waarin
hij onder meer zei dat het Atlantische
Handvest jaren geleden weliswaar door
een Portugese regering was ondertekend,
maar dat Portugal het handvest nu pas
naar eer en geweten kan ondertekenen
met volledig respect voor alle democra
tische beginselen. Soares, die een be^oen
LUDWIGSBURG (UPI) Een twee
meter lange gorilla is gisteren in het
Duitse Ludwigsburg uit de dierentuin
ontsnapt en heeft twee mensen gewond
alvorens door de politie te worden neer
geschoten.
DEN BOSCH (ANP) Bij de land
bouwer Th. van de Boomen in het
Brabantse Liempde is gisternacht een
kalverdrieling geboren. Dit gebeurde
zonder hulp van een dierenarts. Eigen
lijk verwachtte de landbouwer de ge
boorte van de kalveren pas over twee
weken.
„Tot juli zit ik potdicht” verklaarde hij.
„In juni kan ik niemand meer aanne
men.” Ines Gutierrez, verbonden aan een
kraamkliniek, zegt dat het aantal „pa
tiënten” dat daar komt in vergelijking
met dezelfde periode van vorig jaar is
verdrievoudigd.
Dr. Andra Aguirre, die aan dezelfde
inrichting is verbonden is van oordeel
dat de geboortegolf niet heilemaal „poli
tiek” as. Zij zei dat er ook verband be
staat met „de tijd van het jaar”. Pas als
de kinderen zijn geboren en de statistie
ken zijn bijgewerkt, kunnen volgens haar
vergelijkingen worden gemaakt met de
tijd van voor de avondklok.
De huidige regering, die nu drie
maanden aan het bewind is, schijnt
echter geen haast te hebben om de
sociale, economische en politieke her
vormingen die zij een paar weken
geleden in een witboek had aange-
kondigd, toe te passen. Dit witboek
voorziet onder meer in landhervor
mingen een heet hangijzer in
Ethiopië en voorrang voor hulp
aan de slachtoffers van de door
droogte en hongersnood geteisterde
gebieden.
De Panovs hebben ongeveer vier
maanden nodig om weer in conditie
te komen, na twee jaar werkloosheid.
Eerst moet Valerie ook helemaal zijn
ziekte te boven komen. Of zij in
Israel zullen blijven, is nog een vraag
en daar willen zij voorlopig geen
definitief antwoord op geven. Voor
dansers van hun formaat is de Israë
lische markt uiteraard te beperkt.
„Maar”, zei Valerie, „ook als ik er
gens anders zal werken, zal ik dat
doen als Israeli”.
na de
De grote vraag is hoeveel respijt de
strijdkrachten de nieuwe regering
zullen geven.
Het staat immers als een paal bo
ven water dat het uitblijven van de
hervormingen aanleiding zal geven
tot nieuwe onlusten, iets wat het leger
zeker niet zal toestaan.
SANTIAGO. (AP)— In Chili is een
geboorten-explosie op komst, zo zeggen
artsen en vroedvrouwen in kraamklinie
ken. De oorzaak? Het nachtelijk uit
gaansverbod. dat werd ingesteld na de
staatsgreep van september vorig jaar en
dat nog steeds geldt.
De „grote klap” wordt in de tweede
helft van deze maand verwacht, aldus
de artsen, want dan is het ruim negen
maanden geleden dat de coup, die een
einde maakte aan het bewind en het
leven van Salvador Allende, werd ge
pleegd.
Het uitgaansverbod gold eerst van
acht uur 's avonds tot half zes ’s och
tends, later van ’s avonds tien uur tot
’s morgens half zes en nu nog maar van
één uur ’s morgens tot half zes. Maar
het nachtleven in Chili is kapot; de
café’s en eethuizen gingen vroeg dicht
en zijn dit blijven doen, ook
versoepeling van de avondklok.
De vrouwenarts dr. Gabriel
heeft zich ingesteld op drukke
Van der Stoel zei; „Wij betreuren dat
er nog steeds een uitzondering is op de
algemene toepassing van de principes
van democratie en de menselijke rech
ten in alle NAVO-landen”.
Van der Stoel was verder met zijn
collega’s van Noorwegen en Denemarken
ook de enige die speciale melding maak
te van de nieuwe Portugese regering:
„Ik ben er zeker van, dat wij allen diep
onder de indruk zijn van de ontwikke
lingen die onlangs in Portugal hebhe"
plaatsgevonden”, aldus Van der
Stoel.
deed op de financiële en economische
hulp van de geallieerde landen, gaf een
overzicht van de doeleinden van zijn
nieuwe regering en zei nadrukkelijk dat
er geen eind gemaakt zou worden aan
het proces van dekolonisatie van de
Portugese gebieden in Afrika.
