Verschil van mening tussen NVV-NKV en CNV
Problemen met
wettelijk
minimumloon
Laatste ronde
van afkoop
rentekaarten
Big met jasje op Binnenhof
bedrijvenii);
Rorento is een nieuwe
Daling in
woningbouw
Uitstel betaling
hogere gasprijs
Arma ontslaat
alle personeel
i
h
beleggingsmogelijkheid
„Fusiegeruchten
nergens op
gebaseerd”
GELD
AANBOD AAN ITALIË
IJ
19
1974
ECONOMIE
DONDERDAG
20
JUNI
Program
z
Huurbeleid
1;
Braat Bouwstoffen
I I
2.' F
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze redactie economie)
(Van onze redactie economie)
(Van onze redactie economie)
warm
(Van onze redactie economie)
de boringen in het
(Van onze redactie economie)
Vakbeweging is verdeeld over
beperking defensie-uitgaven
Spoedige leerplichtuitbreiding tot de
15-jarigen.
De verhoging van de aardgasprijs is
nodig, omdat de prijs van het aardgas
gekoppeld is aan de prijs van ruwe olie
en die prijs is door de Arabische landen
aanzienlijk' opgevoerd. Nederland is nu
met West-Duitland en België in onder-
handeling over aanpassing van de aard
gascontracten.
Met Italië kan dat niet omdat het
aardgascontract dat Nederland met dit
land heeft afgesloten, geen clausule be
vat die tussentijdse prijsaanpassing mo
gelijk maakt.
De verhoging van de aardgasprijs is
voor ons land van groot belang, omdat
de Nederlandse schatkist daardoor aan
zienlijk kan worden gespekt.
Gerekend over de eerste vijf maanden
van 1974 bedroeg het aantal begonnen
woningen 49.300 tegen 64.700 in dezelfde
periode van 1973. Voltooid werden 60.900
woningen tegen 63.400 in januari tot en
met mei 1973.
de Rijks Geologische Dienst verstrekt.
Bekend is, dat onder meer in Ijsland en
in de Verenigde Staten geometrische
energie wordt benut in de vorm van
water met temperaturen van 100 graden
C en lager. Over toepassing voor Neder
land is nog niets te zeggen. Hiervoor zou
een zeer gedetailleerd onderzoek noodza
kelijk zijn van de geologische omstandig
heden in de diepe ondergrond, de fysi
sche eigenschappen van de gesteenten,
de samenstelling van het ondergrondse
water en de temperatuur- en drukverde-
lingen. Ook zouden de bijzondere techni
sche eisen die een exploitatie zou stellen
en de daarmee samenhangende economi
sche aspecten in studie moeten worden
genomen.
r
DEN HAAG. In de maand mei 1974
is een begin gemaakt met de bouw van
9400 woningen tegen 13.300 in de maand
mei 1973. Het aantal voltooide woningen
bedroeg in de maand mei 1974 14.500
tegen 15.100 in de overeenkomstige
maand van het jaar daarvoor.
De atlvieskoersen
voor buitenlands
Bevordering van het openbare ver
voer en openluchtrecreatie, dit laat
ste vooral met het oog op de
laagstbetaalden en gehandicapten.
DEN HAAG Bij gebrek aan voldoende techni
sche en economische gegevens valt op de vraag, in
hoeverre geothermische energie in ons land kan wor
den toegepast, nog geen antwoord te geven. Dit zegt
DEN HAAG (ANP). „De fusiege-
ruchten, waardoor de koersstijging van
Braat Bouwstoffen kennelijk is geïnspi
reerd, zijn nergens op gebaseerd”. Dit
heeft mr. C. H. Beelaerts van Blokland
namens de raad van commissarissen
meegedeeld na de aandeelhoudersverga
dering van Braat Bouwstoffen N. V. in
Den Haag.
In de vergadering werd gezegd dat de
concernresultaten de eerste vijf maan
den van dit jaar ongeveer gelijk zijn
aan die in het vorig jaar.
Volgens mr. E. A. Brouwer, president-
directeur van de Robeco-groep. moet de
oprichting van een rendementsfonds niet
gezien worden als een wantrouwen in
aandelen. Integedeel, zo zei hij tijdens
een toelichting, aandelen zijn nu aan
trekkelijker dan ooit tevoren. Rorento
komt dan ook duidelijk naast Robeco en
Rolinco, omdat het voordeel van profes
sioneel en actief beheer, wat allang voor
beleggen in aandelen gold, nu ook van
belang is bij belegging in obligaties en
andere vast rentende waarden. Dat is
duidelijk te zien aan de wisselende om
standigheden op geld- en kapitaalmark
ten en de wijzigingen in de rentestand,
terwijl ook de valutaproblematiek steeds
meer een rol gaat spelen.
De omvang van het politieapparaat
dient te worden vergroot om over
belasting van de mensen te voorko
men.
De gegevens uit
Westland tonen overigens geen samen
hang aan tussen afwijkend hoge tempe
raturen en drukken en goed poreuze en
doordringende gesteentelagen met meer
of minder zout water, zodat niet kan
worden gesteld dat er sprake zou zijn
van een bepaalde concrete vondst.
Alle geologische gegevens worden aan
In de 12-maandsperiode juni 1973-mei
1974 werden 125.800 woningen in aan
bouw genomen (waarop het aantal in
die periode gemelde correcties ad 870
niet in mindering is gebracht) en 152.900
woningen voltooid. Het aantal in uitvoe
ring zijnde woningen bedroeg ultimo
mei 1974 129.800 tegen 157.800 per eind
mei 1973.
NVV en NKV willen de meerderja
righeid verlagen van 21 tot 18 jaar.
Het CNV wil eerst een onderzoek
naar de gevolgen van een dergelijke
maatregel.
circa 4 percent. De overige inkomsten
worden gereserveerd. De uitkering in
aandelen ten laste van de agio-reserve
zal bij een behaald netto-réndement van
9 percent ongeveer 5 percent kunnen
bedragen.
Aandelen Rorento zullen op de Am
sterdamse beurs worden verhandeld, ter
wijl later ook notering op verschillende
andere Europese beurzen zal worden
aangevraagd. Op 3 juli staat de inschrij
ving open. Er zullen aandelen met een
nominale waarde van/ 50 worden uitge
geven tegen een koers van 100. Beta
ling van de aandelen kan in contanten
of door inlevering van ter beurze geno
teerde staats- en-of BNG-l’eningen.
Een acht weken oude big met een jasje,
waarop de tekst „Help, onze kerk ver
zuipt’’, werd gisteren, tezamen met een
petitie, een kaas en een zeer lang Fries
zoet-krentebrood, aan de vice-voorzitter
van de Tweede Kamer, de heer A. C. M.
Weijters (KVP), op het Haagse Binnenhof
geschonken. De big werd door kerkvoogd
T. Kempenaar aangeboden namens een
45 man sterke deputatie van de Inter
kerkelijke Restauratiecommissie Oost-
Friesland. Beoogd werd extra steun voor
de restauratie van eeuwenotide kerken
in de Friese dorpen Anjum, Hantum en
Jouswier.
AMSTERDAM (ANP)
(aan- en verkoopprijzen)
bankpapier luiden heden:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse fr. (100)
Zwitserse fr. (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
Het CNV wil zich over deze defensie-
paragraaf niet uitspreken. „De door
NVV en NKV gekozen formulering stelt
dat de vakbeweging een oordeel uit
spreekt over het niveau, waarop uitga
ven voor defensie moeten worden ge
daan. Dat is een zaak voor de politieke
partijen.
Bovendien hebben wij de belangen
van de vakbondsleden in het defensieap-
paraat te behartigen”, aldus CNV-voor
zitter Jan Lanser.
Het was bekend dat het bedrijf er
financieel niet best voor stond. Het leid
de in de afgelopen maanden al tot
ontslagen, vooral onder de 30 buiten
landse werknemers. Nu is het personeel
er door de directie en de bewindvoerder
van op de hoogte gesteld dat de bank de
vorige week de laatste betalingen heeft
gedaan.
DEN HAAG. Het kabinet Den Uyï
wil de Italiaanse regering uitstel van
betaling van de aardgasprijsverhoging
geven als Italië bereid is met die verho
ging akkoord te gaan. Zou de Italiaanse
regering daartoe niet bereid zijn, dan
wil men een zaak aanspannen bij het
Europese Hof (van justitie), waarbij men
zich dan wil beroepen op concurrentie
vervalsing, omdat Italië dan goedkoper
aardgas krijgt dan de andere EEG-lan-
den die Nederlands aardgas importeren.
SOESTERBERG. Massaal ontslag
hangt de 145 werknemers van de indus
triële onderneming Arma in Soesterberg.
Soestduinen en Loosduinen boven het
hoofd. Zij hebben te horen gekregen dat
er geen geld meer is om de salarissen
uit te betalen. De directie heeft ontslag
voor alle werknemers aangevraagd bij
het arbeidsbureau.
Maatregelen voor kleuter-, basis- en
buitengewoon onderwijs, die bevor
deren dat bij ziekte van onderwij
zend personeel de kinderen niet
naar huis behoeven te worden ge
stuurd.
Volgens hem zou het mogelijk zijn
dat het defensieapparaat noodzakelijker
wijs zoveel geld kost, dat de vakbewe
ging een aantal wensen in de collectieve
sector zou moeten laten vallen.
De vakcentrales komen in hun urgen-
tieprogram. dat eerst aan de leden ter
discussie zal worden voorgelegd, in
hoofdzaak weer met dezelfde verlangens
als men had voor 1974. Door diverse
oorzaken, onder andere de energiecrisis
en de daarop volgende machtigingswet,
kon aan veel eerder geuite verlangens
geen uitvoering worden gegeven. Evenals
de werkgevers zeggen de vakcentrales
dat de ruimte om in 1975 te verdelen
slechts zeer beperkt zal zijn. De verlan
gens van de werkgevers neergelegd in
hun urgentieprogram, vinden de vakcen
trales een voor het kabinet-Den Uyl
bijna onoverkomelijke operatie.
Een nieuwe harde eis in het urgentie
program van de vakcentrales is dat er
een wettelijke regeling dient te komen,
waarin de verdeling van de bedrijfswin
sten wordt geregeld. De vakcentrales
stellen zich op het standpunt dat norma
le bedrijfswinsten ook aan het personeel
ten goede moeten komen. Voor extra
hoge winsten moeten andere maatrege
len worden getroffen. Daarbij moet wor
den gedacht aan de vorming van fond
sen waarvan alle loontrekkenden profijt
kunnen hebben.
NVV-voorzitter Wim Kok erkende bij
de presentatie van het urgentieprogram
dat bedrijven winsten nodig hebben om
investeringen te doen, doch hij vond het
psychologisch onaanvaardbaar dat zeer
hoge winsten worden behaald terwijl de
werknemers moeten matigen. „Er zijn
ook in het afgelopen jaar winsten ge
maakt die in geen enkele verhouding tot
de arbeidsvoorwaarden meer staan. Het
onthouden van winstdeling aan alle
werknemers wordt niet meer gepikt”, zei
Wim Kok.
AMSTERDAM. De Robeco-groep,
bestaande uit het Rotterdams Beleggings
Consortium NV (Robeco) en Rolinco NV,
heeft een nieuwe beleggingsmaatschappij
opgericht, die vooral bedoeld is om aan
deelhouders een zo hoog mogelijk inko
men bij een zo stabiel mogelijke koers
ontwikkeling te bieden. Daartoe zal de
nieuwe beleggingsmaatschappij, die Ro
rento gaat heten, gaan beleggen in vast
rentende waarden en een speciale uitke-
ringspolitiek volgen, om op die maniei
de belegger een maximaal netto-rende-
ment te verschaffen.
Skol: nieuwe distilleerderij. Skol Brou
werijen NV, die deel uitmaakt van het
Engelse concern Allied Breweries Ltd.,
heeft plannen voor de bouw van een
nieuwe distilleerderij. Hiermee zal
tussen 200.000 en 600.000 pond sterling
(tussen bijna 1,3 en 3,8 miljoen)
gemoeid zijn, aldus de heer A. R. G.
M. van Spaendonck, voorzitter van de
raad van bestuur. Skol heeft al een
distilleerderij met een produktiecapa-
Citeit van twee miljoen liter. Door de
huidige groei van de afzet van gedis
tilleerd met 15 tot 20 percent kan
deze niet langer aan de vraag voldoen.
Het nieuwe complex, dat een capaci
teit zal hebben van tenminste vijf
miljoen liter, wordt waarschijnlijk ge
bouwd in Etten of Dongen.
Groei bjj Ons Belang. Bij NV Levens
verzekering Maatschappij Ons Belang
heeft de groei zich vorig jaar in
versterkte mate ontwikkeld. Ander
maal was de produktie 164,9 mil
joen tegen 150,9 miljoen in 1972)
hoger en de produktiestijging sterker
dan in het voorgaande jaar, aldus het
jaarverslag. Het verval, dat in het
voorgaande jaar sterk onder invloed
stond van afvoer van risicokapitaal
uit de herverzekeringspool. keerde in
1973 tot normale proporties terug en
was slechts weinig hoger dan in 1972.
De netto vooruitgang bedroeg ruim
112 miljoen (v.j. 40,2 miljoen),
waardoor het verzekerde kapitaal juist
de 1 miljard grens passeerde. Aan
termijnpremiën werd ontvangen 12,9
miljoen ƒ12,2 miljoen) en aan koop
sommen 2,6miljoen (969.001).
Het resultaat van de dochtermaat
schappij Ons Belang Schadeverzeke
ring NV was goed en de verdere groei
bevredigend. Het bruto premie-inko-
men steeg van 28,7 miljoen tot
33,9 miljoen. De directie acht de
financiële uitkomsten bevredigend. De
geconsolideerde winst nam toe van
3,0 miljoen tot 3,9 miljoen. Het
dividend wordt gehandhaafd op 20
percent.
DSM en Sekisui. DSM (staatsmijnen) en
het Japanse concern Sekisui Chemical
Co. Ltd. in Osaka voeren besprekingen
om de mogelijkheden te onderzoeken
voor een onderlinge uitwisseling van
gespecialiseerde kennis, aldus DSM.
Daarnaast zullen de twee concerns
bekijken of het wenselijk is een studie
te beginnen met als opzet te komen
tot gezamenlijke activiteiten zoals de
vervaardiging en verwerking van
kunststoffen. Sekisui is in Japan een
van de grootste producenten van syn
thetische harsen en vervaardigt daar
naast onder andere polyvinyl pijpen
en bouwmaterialen.
Daarbij denkt de groep vooral aan
gewone of converteerbare obligaties,
geldmarktpapieren, onderhandse lenin
gen, deposito’s en, in een later stadium,
mogelijk zelfs hypotheken.
Naast een dividenduitkering in con
tanten, zal een uitkering in aandelen
plaatsvinden ten laste van de agio
reserve. Op het contante dividend wordt
geen dividendbelasting ingehouden, ter
wijl de uitkëring in aandelen geheel
belastingvrij zal zijn. Een belastingvrij
dividend zal kunnen worden uitgekeerd
omdat de nieuwe beleggingsmaatschappij
is gevestigd op Curasao, waar geen divi
dendbelasting betaald behoeft te worden
Uit de totale inkomsten zal Rorento
een jaarlijks contante uitkering doen,
die overeenkomt met een rendement van
De KVP’er Notenboom schat de extra
inkomsten uit aardgas voor 1975 op één
tot twee miljard gulden, maar op het
ministerie van financiën schijnt men
zelfs al te denken aan drie-en-een-half
miljard.
Volgens geruchten zouden de onder-
handelingen die de NAM voert met
Duitsland en België over de aardgas
prijsverhoging gunstig verlopen. Ver
wacht wordt dat de nieuwe aardgasprijs
zeventig tot tachtig percent van deprijs
van ruwe olie zal gaan bedragen.
DEN HAAG. De laatste ronde van
de afkoopregeling voor rentekaarten
gaat 1 juli in. Deze keer zijn ook
degenen aan de beurt, die in de jaren
1925 tot en met 1930 werden geboren en
wier ouderdomsrente bij het bereiken
van de 65-jarige leeftijd minder dan ƒ60
per jaar zou bedragen. Dit betekent, dat
in de meeste van deze gevallen alleen
tot afkoop wordt overgegaan afs in to
taal voor minder dan ƒ286 is geplakt.
Om het aan rentezegels geplakte be
drag, terug te krijgen, kan men zich
wenden tot de Raden van Arbeid. In de
bureaus van deze raden en in de post
kantoren zijn aanvraagformulieren met
toelichting verkrijgbaar. Ook voor dege
nen die in vorige perioden aan de beurt
waren, maar nog niet reageerden, be
staat nu de mogelijkheid alsnog een
aanvraag in te dienen.
Zes jaar- geleden werd bekendgemaakt
dat uit de algemene middelen ƒ700 mil
joen beschikbaar zou komen om alle
rentekaarten ih zeven jaar af te kopen.
Het laatste jaar gaat dus nu in. Tot
dusver, aldus is van de zijde van de
Raden van Arbeid dinsdag gezegd, heeft
75 a 80 procent van de rechthebbenden
gebruik gemaakt van deze kans.
Lubbers ontkent dat in een geheirp
rapport zou staan dat zich op een diepte
van 2000 meter onder het Westland
heetwaterbronnen bevinden met een wa
tertemperatuur van 100 graden Celsius.
In een industrieel rapport van de Ko
ninklijke Shell Groep, over de techni
sche en economische aspecten van een
eventuele toepassing van geometrische
energie in niet-vulkanische gebieden,
werd het Westland als rekenvoorbeeld
genomen.
Een aantal zuiver theoretische aanne
mingen betreffende de uitgestrektheid,
de dikte en de doorlaatbaarheid van een
watervoerende steenlaag op ongeveer
3000 meter diepte, waarin het water een
temperatuur van 100 graden Celcius
heeft, vormen de basis van deze theore
tische studie. De temperatuuraanneming
is gebaseerd op een algemeen gemiddel
de temperatuurstijging met de diepte. In
het rapport wordt geen melding ge
maakt van een hoge temperatuurafwij
king, noch van bijzonder hoge drukken,
waardoor het water uit de diepte, in een
boring uit zichzelf naar de oppervlakte
zou kunnen stromen.
In de boringen die de Nederlandse
Aardolie Maatschappij in het Westland
verrichtte, werden slechts zeer plaatse
lijke afwijkingen van de gemiddelde
temperatuur gemeten. Die metingen zijn
in vele gevallen echter niet geheel be
trouwbaar. Zij werden namelijk gedaan
als onderdeel van regelmatige onderzoe
ken in het kader van de opsporing van
olie en gas en worden verricht in borin
gen. waarin geen thermisch evenwicht
bestaat.
minister Lubbers (Economische Zaken) naar aanlei
ding van vragen die KVP-kamerlid Van der Sanden
stelde over de berichten inzake de aanwezigheid in
het Westland en andere gebieden van zgn. „warm
aardwater”.
DEN HAAG. Het overlegorgaan
van de drie vakcentrales heeft be
rekend dat de ontvangers van het
wettelijk minimumloon ongeveer
drie percent achterop zijn gekomen
met de toegekende prijscompensa
tie.
Wim Kok zei de sterke indruk te
hebben dat het kabinet-Den Uyl nog dit
jaar zal komen met voorstellen tot dras
tische wijziging van het huur- en subsi
diebeleid. Dit zou volgens hem onder
meer inhouden dat persoonlijke huur
subsidies zouden worden gegeven gerela
teerd aan het inkomen. Daarvan zouden
vooral de laagste inkomens profiteren.
Bevriezing van de bijslag voor het
eerste kind bestemd voor het fonds
voorheffing pensioenverzekering als
voorloper op de algemene pensioenbrief
wordt thans bestemd voor de bouw
van goedkope woningen. NVV en NKV
willen deze gelden (0,2 percent premie-
opslag) bestemmen om de WAO-premie
naar beneden te drukken. Het CNV
echter wil de helft gebruiken om de
WAO-premie te verlagen, de andere
helft wil men bestemmen voor gerichte
ontwikkelingssamenwerking in de Sahel-
landen, Suriname en de Nederlandse
Antillen.
Het CNV meent dat daardoor een
bijdrage kan worden geleverd aan de
Herziening van het systeem van stu
diefinanciering.
Er moet een beleid komen dat ar
beid op zaterdag, zon- en feestda
gen alsmede nachtarbeid tot het
uiterste beperkt. De vakbeweging
denkt dit werk aan vergunningen te
binden.
Wat de ontwikkelingssamenwerking
betreft, willen de vakcentrales de netto-
overheidsbijdrage in 1975 opvoeren tot
0,9 percent van het bruto nationaal pro-
dukt. Dit komt neer op een bedrag van
1,7 miljard gulden. Enkele andere pun
ten uit het urgentieprogram zijn:
DEN HAAG NVV en NKV zijn van mening dat als er niet voldoende
geld is voor de financiering van de vakbewegingswensen, dat daarvoor
dan toch geld op tafel moet komen door de verlaging van de uitgaven
voor de defensie. „Dat stellen we uit een oogpunt van de verdeling van de
lasten, doch we willen nu nog geen bedragen noemen waarmee op de
defensie moet worden bezuinigd”, aldus NVV-voorzitter Wim Kok bij de
presentatie van het ontwerp urgentieprogram 1975 van de vakcentrales.
Toepassing van
aardwater” nog onbekend
start van Suriname’s onafhankelijkheid.
„Naast de gelden die de regering ter
beschikking stelt, is echter meer hulp
nodig. De werknemers kunnen zo laten
blijken dat ze bereid zijn extra geld ter
beschikking te stellen”, aldus CNV-voor-
zitter Jan Lanser. NVV-voorzitter Wim
Kok is echter van mening dat het geen
taak van de vakbeweging is om gerichte
ontwikkelingsprojecten te financieren
uit werknemerspotjes.
2.60- 2.70
6.23- 6.53
6.55- 6.85
103.25-106.25
35.50- 39.00
10.30- 11.50
2.71- 2.81
52.25- 55.75
87.25- 90.25
59.00- 62.00
47.75- 50.75
43.25- 46.25
14.58- 14.88
4.55- 4.85
8.50- 9.70
70.75- 73.75
16.50- 19.50
De vakcentrales hebben het kabinet
nu gevraagd met ingang van 1 juli,
als het wettelijk minimumloon met
10,7 percent wordt verhoogd, een
begin te maken met de wegwer-
king van deze achterstand.
Bovendien zijn de vakcentrales tot de
slotsom gekomen dat de driemaal
vijftien gulden die dit jaar op
grond van de machtigingswet aan
iedereen is uitbetaald, minder ef
fect heeft gehad voor de mini
mumloners.
De inkomens net boven dat mimi-
numloon hebben meer van deze
uitkering overgehouden. De vak
centrales hebben het kabinet ge
vraagd aan de Sociaal Economische
Raad een advies te vragen om deze
achterstand voor 1 januari 1975 via
het indexeringsmechanisme weg te
werken.
■fcgfct'U.i „r
D
o’
