NIXON BELOOFT OP NAVO-TOPCONFERENTIE IN BRUSSEL:
7
Geen handjes meer na
roep „Watergate
over
Mig-23 aan
Muurkranten melden
Chinese klachten
Proces tegen Ehrlichman begonnen
Iran krijgt vijf
kerncentrales
Westduitse ergernis
scherpe bewaking van Tito
i4
„Russen leveren
I
„Tabak wierook
van de duivel”
van Frankrijk
Syrië"
■I
99
■ff
3
59
Boekovski’s moeder
schrijft Nixon
Alitalia mag niet
Autoriteiten in Peking aangeklaagd
open brief
meer landen
in Chili
DONALD NIXON:
-A
„MEN PROBEERT ME TE VERNIETIGEN”
BINNEN- EN BUITENLAND
DONDERDAG
2 7
JUNI
1974
Incident
Make-up
Minister Schlesinger:
Griekse bisschop:
Ml
te
Schulden
Verheugd
(Van onze redacteur in Brussel,
Henk Kolb)
BRUSSEL De topconferentie
van de NAVO heeft gisteren pre
cies opgeleverd wat ervan werd
verwacht: een gebeuren van poli
tiek betrekkelijk ondergeschikte
betekenis, dat de Amerikaanse pre
sident aan de vooravond van zijn
vertrek naar Moskou de gelegen--
heid verschafte zich in alle moge
lijke standen te vertonen als de lei
der van de Westelijke wereld.
Nixon beloofde een eind te zullen
maken aan de bewapeningswedloop.
Voorts wil hij economische overeen
komsten sluiten, die „de gehele we
reld ten voordeel zullen zijn”.
Marge
3HSP
vroeg
col-
dens
r de
het
Ka-
uk-
(Van onze speciale verslaggever in
Brussel)
iden.
Jinet
zijn
herp
Den
inde
kli-
r is
de
t in
lid-
jes-
tien minuten,
klein half uur.
Schlesinger onthulde voorts dat ook
Irak modem militair materieel van de
Russen heeft gekregen.
nerende besprekingen in Wenen plaats
vinden) en de onderhandelingen in Mos
kou, die vanaf vandaag tussen Nixon en
Breznjev zullen worden gevoerd.
Conclusies: de Verenigde Staten zullen
het belang van hun bondgenoten nim
mer opofferen aan aan de ontspanning
tussen de VS en de Sovjet-Unie (Nixon),
het Westen kan de veiligheidsconferentie
slechts afsluiten als er inderdaad het
een en ander wordt bereikt op het punt
van de vrijere uitwisseling van mensen,
ideeën en informatie.
ober
ilan-
ordt
1 wil
van
stige
jwel
van
eede
oor-
van
srsi-
xus)
len.
me-
tre-
uit
eeft
van
lor-
een
nen
wa-
esi-
ste-
de
de
is
:md
ises
zen.
het
eke
iver
an-
Las-
end
>eld
;ter
den
ans
van
pje,
twe«
idse
OB-
de
orig
jen-
ton,
ntig
lell-
oort
j de
erd,
•ug-
gen
aan
een
nen,
5ge-
and
van
rale
ge
en
der
Van
ich-
snog
:end
zaag
aar
de
zoor
zou
stap
an-
rd-
van
•oeg
de
een
mer
met
1 of
Ter
sesz
dit
ding
aan
ant-
g 8,
a.s.
jver
gis-
;ling
I 17
ssië-
tne-
De drie die met Ehrlichman terecht
staan zijn: de 44-jarige Gordon Liddy,
de 56-jarige Bernard Barker en de 50-
jarige Eugenio Martinez. Zij zijn alle
drie al schuldig bevonden naar aanlei
ding van de Watergate-inbraak in 1972.
Ehrlichman, die vorig jaar nog presi
dent Nixons adviseur voor binnenlandse
aangelegenheden was, zal ook nog be
schuldigd worden van leugens tegenover
onderzoekers.
De namen van Kissinger en Haig ma
ken deel uit van een lijst namen van
ongeveer zestig mogelijke getuigen, die
opgelezen werden door de arrondisse-
mentsrechter Gerhard Gesell aan de
kandidaat-juryleden terwijl het kiezen
WASHINGTON (Reuter en AFP) Gisteren is in Washington een proces begonnen
tegen president Nixons voormalige naaste medewerker John Ehrlichman. De mogelijk
heid bestaat, dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Kissinger, en de
stafchef van het Witte Huis Haig opgeroepen worden om in dit met het Watergate-
schandaal verband houdend proces te getuigen.
Nixon schudt handen en kijkt tegelijker tijd op zijn horloge of zijn tijdschema nog
wel klopt.
eeuwige revolutie, tegenover het gebouw
van het stadsbestuur. Dagelijks verzame
len zich daar grote menigten, soms wel
duizend mensen, om de kranten te lezen.
Het afgelopen weekend verschenen er
muurkranten over bloedige twisten in de
provincie Kiangsi, maar daar is sinds
dien niets meer over geschreven.
Op het Schumann-plein, tegenover
het hoofdkwartier van de Europese
Gemeenschappen, had zich een uur
eerder een incident voorgedaan
tussen Grieken en de Brusselse po
litie.
Na afloop van een Griekse persconfe
rentie werd op straat een spandoek
ontrold. De tekst, „Amerikanen
moeten uit Griekenland”, beviel de
juist passerende twintig motora
genten niet. In een oogwenk waren
er evenveel busjes met circa vijftig
politiemannen. Het spandoek en de
dragers werden afgevoerd.
De jongste broer van president Ri
chard Nixon, de 59-jarige Donald, heeft
gisteren verklaard dat de gebeurtenissen
van de Watergate-affaire zijn gezond
heid hebben verzwakt en hem bijna
zonder financiële inkomsten hadden ge
laten.
van de jury, dat een hele dag in beslag
neemt, begon.
Rechter Gesell deelde de 120 kandida
ten voor de jury merendeels negers
mee, dat het proces vier vijf weken
zou duren.
Ehrlichman zal met vijf anderen in
september opnieuw terechtstaan, dan in
verband met de pogingen om het Water-
gate-schandaal in de doofpot te doen.
Ehrlichman verscheen gisteren in het
gerechtsgebouw met zijn vrouw Jeanne.
Hij zag er monter, gebronsd en slanker
uit dan toen hij deel uitmaakte van de
staf van het Witte Huis.
MOSKOU (Reuter). De moeder van
de Russische dissident Vladimir Boe-
kovski heeft in een open brief een
beroep gedaan op president Nixon om
tijdens zijn besprekingen met de Russi
sche leiders, aan te dringen op vrijlating
van haar zoon.
Volgens mevrouw Boekovski wordt
haar zoon „letterlijk uit de wereld ge
duwd”. Sinds hij drie weken werd over
geplaatst uit een werkkamp in de Oeral
naar eenzame opsluiting in de Vladimir
gevangenis ten oosten van Moskou „lijdt
hij honger en sterft hij een langzame,
afschuwelijke dood”, zo schrijft ze.
In het Brusselse NAVO-hoofdkwartier
(van beneden naar boven): de delegaties
van Italië, Luxemburg, Nederland, Noor
wegen, Portugal, Turkije, Groot-Brittan-
nië, de Verenigde Staten (eerst Kissinger
en daarnaast Nixon) en vervolgens
NAVO-secretaris-generaal Luns. Zo heb
ben gisteren de leiders van de vijftien
NAVO-landen in de Belgische hoofdstad
officieel de Atlantische verklaring ge
tekend, waarin zij plechtig beloven nau
wer te zullen samenwerken en overleg
met elkaar te zullen plegen.
Het uiten van persoonlijke grieven in
muurkranten is na de culturele revolutie
een nieuw verschijnsel. De laatste we
ken is in muurkranten kritiek geleverd
op het officiële beleid en zijn er aanval
len gericht op enkele leidende figuren.
D* meeste muurkranten worden in
atiiigeplakt in de straat van de
Ehrlichman en drie anderen worden
beschuldigd van samenzwering bij de
inbraak (in september 1971) in het kan
toor van dr. Lewis Fielding, een psychia
ter van Daniel Ellsberg, in de hoop ma
teriaal te vinden, dat bezwarend zou zijn
voor dr. Ellsberg
Dr. Ellsberg liet het zogenoemde Pen
tagon-document naar de pers uitlekken:
een officieel onderzoek van de rol van
de Amerikaanse regering in de Vietna
mese oorlog.
„Uit Denemarken”, zei iemand, en
een neger antwoordde „Uit Hong
kong”.
Na deze verrassing liep de president,
inmiddels omringd door twintig ge
armde Belgische rijkswachten,
waarin naast Nixon nog vijf wille
keurig aanwezigen gevangen zaten,
naar de overkant, de ingang van
het paleis. De toeschouwers daar
kregen geen presidentiële handjes
meer, nadat iemand tot twee keer
toe zo maar „Watergate” had ge
roepen.
Binnen begroette de president, opge
steld tussen de koning en prins
Albert, de genodigden voor de
lunch. Sommigen maakten een die
pe buiging.
I
(Van onze redacteur in Bonn,
Wim Timmers)
BONN. Langs de straten in Bonn
en omgeving staan weer eens dagenlang
meer politieagenten dan bomen. In stille
zijstraatjes, de karabijn aan de voet:
eenheden van de gekazerneerde politie.
Verkeersagenten zorgen overal voor om
leidingen, en blokkeren tal van straten.
De Joegoslavische president Tito, die
een bezoek brengt aan de Bondsrepu
bliek wordt nog strenger bewaakt dan
vorig jaar zomer de Russische partijlei
der Breznjev. Toen accepteerde iedereen
De tweede topconferentie van de NA
VO, kortom, is zonder incident verlopen.
En of het Richard Nixon heeft geholpen
bij het restauren van zijn politieke ge
loofwaardigheid, moet worden afge
wacht. Een waarnemer zei hierover: „Ei
genlijk is er geen reden om aan te
nemen dat de methoden die Nixon in de
binnenlandse politiek gebruikt, anders
zijn dan die waarmee hij in het buiten
land te werk gaat.”
omgeving in de war wordt gebracht.
Wie voor het gemak de bus neemt, zit
al gauw een uur extra in de brandende
hitte te wachten, omdat de hoge bezoe
ker ergens in de buurt moet passeren.
Het blad vermoedt in alle bescheiden
heid dat menig ander volk zo’n afschu
welijke hinder niet zou dulden.
ATHENE (AFP). „Tabak is de wie
rook voor de duivel”, zo heeft de om
zijn drastische uitspraken bekend ge
worden orthodoxe bisschop Augustinos
van Florina in Noord-Griekenland giste
ren in een rondschrijven aan de pries
ters van zijn diocees verklaard.
Bisschop Augustinos liet het niet bij
deze woorden, maar gaf te kennen dat
de priesters op een flinke boete kunnen
rekenen als hij hen verrast bij het
roken van een sigaret, sigaar of pijp. De
bisschop is van mening dat het roken
van tabak niet a Heen de gezondheid
schaadt, maar ook de mens tot slaaf
maakt van een „absurde en tirannieke
hart tocht”.
Bisschop Augustionos kreeg voor het
eerst grote bekendheid door zijn aanval
len op de Griekse koningin-moeder Fre
derika die hij in 1971 wilde laten ex
communiceren wegens „ongeloof en pan
theïsme”. Nog onlangs deed hij van zich
spreken toen hij de carnavalsviering in
zijn bisdom verbood en de gynaecologen
die abortus gepleegd hadden of dit wil
den doen, met excommunicatie bedreig
de.
De muurkrant, geschreven door haar
oudere broer, vertelt dat twee „reactio
naire functionarissen” deze beschuldiging
hadden geuit om de reputatie van het
partijlid te schaden, die hun tegenstan
der was. Het meisje wees de beschuldi
ging van de hand. Ze stierf in maart van
dit jaar door onbekende oorzaak bij een
spoorwegstation in de provincie Honan.
Toen bleek dat ze nog maagd was, aldus
de muurkrant.
Nederlands premier Den Uyl merkte
na afloop op dat hij zich eendiepgaander
gedachtenwisseling kon voorstellen dan
de vijftien verklaringen van nauwelijks
vijf minuten elk, die in het kader van
de zogenoemde onderlinge raadpleging
door de regeringsleiders werden voorge
lezen.
„Einde bewapeningswedloop
Deze geduchte jager kan 3200 km per
uur vliegen. Hoeveel Migs-23 de Russen
hebben geleverd zei Schlesinger niet.
Maar de Amerikaanse militaire inlichtin
gendienst heeft nog onlangs gemeld dat
er wel 79 Russische jagers, waaronder
Migs-23, in kratten verpakt in Syrië zijn
aangekomen of onderweg naar dit land
zijn. Door de Russische leveranties, al
dus de minister, zijn niet alleen de
verliezen goedgemaakt die Syrië in de
oktoberoorlog heeft geleden, maar heeft
dit land nu ook de beschikking over
nieuw militair materieel.
PARIJS (Reuter, DPA en AP).
Frankrijk en Iran zullen vandaag een
overeenkomst tot technische samenwer
king op het gebied van het vreedzaam
gebruik van kernernergie ondertekenen.
Overeengekomen is dat de Fransen in
Iran vijf kerncentrales zullen bouwen,
elk met een capaciteit van 1000 mega
watt. Voorts zal Frankrijk verrijkt ura
nium leveren. Teheran bestelt in Frank-
rijk ook een petrochemisch complex en
andere grote industriële projecten. Aan
Frankrijk zal Iran dan grote hoeveelhe
den ruwe olie en gas leveren.
De sjah van Iran heeft gisteren tijdens
zijn staatsbezoek aan Frankrijk opgeroe
pen tot een deelgenootschap tussen de
olieproducerende landen in het Midden
oosten en de industriële landen van
West-Europa. Hij zei op een bijeenkomst
van Franse zakenlieden dat Iran niet
alleen olie kan leveren, maar ook kan
voorzien in 50 percent van de gas
behoefte van West-Europa. De sjah sug
gereerde de aanleg van een gaspijplei
ding van Iran naar Europa.
„Iran wil graag een sterk en verenigd
Europa zien. We moeten elkaar helpen
en bouwen op grotere onderlinge afhan
kelijkheid van onze twee gebieden”, zo
zei hij. Het Iraanse staatshoofd heeft
drie dagen besprekingen gevoerd met de
Franse president Giscard d’Estaing
Een andere muurkrantrelaas is af
komstig van een vrouw, die zeer onheus
is bejegend nadat haar op het werk in
1967 een ongeluk óverkwam. Ze kreeg
niet de ziekte-uitkering waar ze recht op
had, en nadat ze hiertegen had geprotes
teerd in haar woonplaats en in Peking
belandde ze in de gevangenis waar ze
verscheidene keren bewusteloos was ge
slagen. Uiteindelijk kwam ze naar Pe
king, waar ze nu al enige tijd in grote
armoede leefde.
Midden op straat, dicht omgeven door
de zogenoemde veiligheidsgorilla’s
van het Witte Huis en gehelmde
Belgische politiemannen, liep de
president zich zichtbaar te verheu
gen in het nu en dan uitgeroepen
„Welcome, welcome Nixon” en het
handgeklap uit de twee tot vier
rijen dikke presidentje-kijkers.
Bescheiden achter hem liep de man
met het telefoonkoffertje dat
Nixon in staat stelt direct overal
heen te bellen. Maar al spoedig
WASHINGTON (Reuter). De Ame
rikaanse minister van Defensie, James
Sdhlesinger, heeft gisteren op een bij
eenkomst van de senaatscommissie voor
buitenlande betrekkingen verklaard dat
Syrië nu ook van de Russen de Mig-23
heeft gekregen.
Die vijftien hebben ten slotte ook nog
met een wat nadrukkelijk vertoon van
een eigenlijk armzalige plechtigheid,
handtekeningen gezet onder de nieuwe
Atlantische verklaring, die de ministers
van Buitenlandse Zaken vorige week in
Ottawa al hadden goedgekeurd. Een ver
klaring waarvan Den Uyl zei: „Het is
nou niet direct een keerpunt in de
geschiedenis”.
HET IS wel duidelijk dat van Neder
landse kant bijzo'nder weinig enthousias
me bestond voor dit Noordatlantisch
machtsvertoon eerste minister Den
Uyl heeft zorgvuldig vermeden om har
telijk handenschuddend te worden gefo
tografeerd aan de zijde van bijvoorbeeld
de heer Luns. Hij vertrok ook al uit.
Brussel voor Nixons officiële receptie.
„Omdat mijn agenda het niet toelaat”,
naar hij zei, maar in die agenda stond
een afspraak (naar kenners zeggen), die
terwille van het Amerikaanse staats
hoofd natuurlijk wel had kunnen wor
den verschoven, als premier Den Uyl dit
had gewenst.
het, maar nu hééft een groot deel van
de Bonner bevolking het niet meer.
Dit laatste vindt duidelijk zijn weer
slag in een bijtend commentaar van de
„Bonner General Anzeiger”. Die krant
schrijft, dat Tito zélf zich met bezoeken
de buitenlanders pleegt terug te trekken
in de besloten kring van het veilige
eiland Brioni. Maar de ergernis heeft
zich niet tot Bonn beperkt. De Frank
furter Algemeine Zeitung schrijft een
commentaar, waarvan de strekking is:
„Dat komt er van als een dictatuur
duizenden burgers tot emigratie dwingt”.
West-Duitsland is namelijk het voor
naamste toevluchtsoord van Kroaten, die
niet alleen Tito’s bloed wel kunnen
drinken, maar die met tal van aanslagen
op andersgezinde landgenoten in de af
gelopen jaren hebben bewezen niet voor
geweld terug te schrikken.
De bewaking is dan ook nodig, maar
zou ook wel eens enorm overdreven
kunnen zijn. De vraag die de General
Anzeiger opwerpt is, of het aan
vaardbaar is dat voor één enkele staats-
gast dagenlang het programma van bij
na de hele bevolking, haar stad en haar
BRUSSEL. President Nixon heeft
gisteren in Brussel de gelegenheid
aangegrepen zich door toeschou
wers te laten bejubelen. ,Als ware
hij op verkiezingstournee”, zoals
een Amerikaanse verslaggever het
op een halve meter afstand van de
handenschuddende president zijn
microfoon toevertrouwde. Een
klein uur eerder had de Brusselse
politie films uit camera’s gerukt,
aldus gebruikmakend van haar
recht elke „ordeverstorende ont
wikkeling” in de kiem te smoren.
Nadat de Amerikaanse president in
het NAVO-hoofdkwartier de At
lantische verklaring had onderte
kend, begaf zijn gigantische stoet
zich naar de residentie van de
Amerikaanse ambassadeur. Van
hieruit zou de president naar het
koninklijk paleis worden gereden,
om daar als gast van koning Bou-
dewijn te lunchen.
Maar tot duidelijke verwarring van
de tallozen die met de handhaving
van zijn veiligheid waren belast,
besloot Nixon de weg naar het
paleis te voet af te leggen. Een
aandacht trekkende wandeling van
die uitliep tot een
keerde Nixon op zijn schreden te
rug om de aanvoerder van de bere
den Rijkswacht mee te delen dat
hij „nog nooit zo’n mooie cavalerie
had gezien.”
Toen was ook min of meer het hek
van de dam. Zichzelf aldus een
maal aangemoedigd hebbend, begaf
Nixon zich daarop naar de hekken,
en begon enkele van de vele uitge
stoken handen te schudden.
„Waar komt u vandaan?”
Nixon telkens.
Richard Milhouse Nixon, ietwat rozig
gekleurd door de make-up die hem bij
officiële gelegenheden altijd keurig voor
de camera doet verschijnen, arriveerde
’s morgens in een stoet van zo’n 25 bijna
kamerbrede automobielen. Er waren
meer voertuigen dan alle andere delega
ties te zamen nodig hadden maar de
president van de Vertnigde Staten kan
het dan ook geen seconde stellen zonder
een omvangrijk elektronisch verbin-
dingssysteem.
Kort na aankomst in Brussel, zo bleek
later, heeft Nixon overigens een verras
sende ontmoeting gehad met zijn vriend
Charles „Bebe” Rebozo, de bankier uit
Florida wiens naam in verband is ge
bracht met illegale steunverlening aan
Nixons verkiezingscampagne. Rebozo
weigerde na afloop commentaar te ge
ven. Hij zei „voor zaken in Europa te
zijn”
De gedachtenuitwisseling in Brussel
tussen de regeringsleiders aanvanke
lijk als strikt geheim aangemerkt
spitste zich onder meer toe op de
Europese veiligheidsconferentie (die in
Genève zo ongeveer is vastgelopen), de
wederzijdse en evenwichtige verminde
ring van strijdkrachten waarover stag-
sche bijstand.
Maar, zo voegde hij er aan toe, de
hele familie van de president is hem
trouw in deze moeilijke periode waarin
men „hem poogt hem te vernietigen”.
In een vraaggesprek met de „Los An
geles Times” verklaarde Donald Nixon
dat de „tendentieuze uitlatingen van de
instanties die een onderzoek naar de
zaak instellen en de insinuaties van de
pers tot zijn ruïnering hebben bijgedra
gen”.
Donald Nixon zou genoodzaakt zijn
geweest een adviseursfunctie in een voe
dingsmiddelenbedrijf op te geven en zich
voortijdig terug te trekken uit een ho
tel- en restaurantconcern waarvan hij
vice-president was.
Donald Nixon deelde mee dat hij in
1973 een inkomen van bijna 140.000
dollar had, maar dat hij hoopte dit jaar
althans nog 36.000 dollar te zullen ver
dienen. Hij zit tot over de oren in de
schuld vanwege de kosten voor juridi-
Als Ehrlichman schuldig wordt bevon
den, kan hij een boete krijgen van
10.000 dollar (ongeveer 26.000 gulden) en
een gevangenisstraf van tien jaar.
Premier Den Uyl zei daarover: „Bij de
veiligheidsconferentie zullen we de aard
bepalen van de betrekkingen die uit het
huidige proces van ontspanning zullen
voortvloeien: of zij strikt officieel zullen
zijn of door een geleidelijk proces zullen
worden gekenmerkt door een grotere we
derzijdse openheid en de weg zullen
banen, zoals wij hopen, naar een groter
wederzijds begrip.”
„Ik geloof dat de Russen en hun
bondgenoten eveneens beschikken over
een marge tussen de vrijheid die zij aan
hun volken in internationale contacten
toestaan, en de vrijheid die ze zouden
kunnen toestaan zonder het overleven
van hun systeem te riskeren. Zij zullen
deze marge slechts gebruiken als wij
doorgaan hen daartoe uit te nodigen en
daarop blijven aandringen.”
SANTIAGO (DPA). De Chileense
regering heeft de landingsvergunning
voor de Italiaanse luchtvaartmaatschap
pij Alitalia niet verlengd.
De Chileense minister van Buitenland
se Zaken, Ismael Huerta, heeft zes we
ken geleden erop gewezen, dat Italië zijn
betrekkingen met Chili dient te normali
seren of te verbreken.
Italië heeft na de val van Salvador
Allende het militaire regime in het
Zuidamerikaanse land niet officieel er
kend.
PEKING. (Reuter) Steeds meer
Chinese burgers gaan gebruik maken
van muurkranten om de aandacht te
vestigen op hun persoonlijke grieven en
hun moeilijkheden met autoriteiten. Op
nieuwe muurkranten in Peking viel gis
teren te lezen dat een 22-jarig meisje
was overleden nadat ze er valselijk van
was beschuldigd een affaire te hebben
met een lid van de communistische par
tij.
