SPARWASSER
Premie van
HIELP MEE AAN
halve ton
VEROVERING
voor Oranje
TITEL
Eerzucht drijft trainer naar nieuw succes
WK 74
Michels niet
boos over
gele kaarten
„Rinus” in de
steek gelaten
I
Ba
tof
J I
i
i
nflWs
SPORT
MAANDAG
8
JULI
1974
1
(Van onze sportredactie)
.4*
I I
Verkouden?
'Otrivin neusdruppels helpen direktl
r
V
d
e
s
g
s
1(
f:
n
f
c
r
1
Up.
1
Titel had Michels
niet misstaan
(ADVERTENTIE)
st
permitteren. Ook al, omdat die door
voortvarend ingrijpen tijdig konden
worden hersteld. De misgreep naar
de Wereldcup was in hoofdzaak te
wijten aan het falen van Michels’
plaatsvervanger binnen de lijnen,
Johan Cruyff, die ondanks zijn
briljante start in de alles beslis
sende confrontatie met West-Duits-
land de verantwoordelijkheid als
aanvoerder niet aankon.
(Van onze sportredactie)
MÜNCHEN. Uitgerekend in
de finale van het tiende wereldtitel-
toemooi werd Rinus Michels in de
steek gelaten. Het waren niet in de
eerste plaats zijn misrekeningen in
het tactisch concept, die de greep
naar de voetbalmacht door Neder
land deden mislukken. Dat waren
slechts schoonheidsfoutjes, die ook
een topcoach als Michels zich mag
MÜNCHEN. Als een vlam
mend rode draad loopt door de
triomf van de nieuwe wereld
kampioen de enige nederlaag die
dit Westduitse elftal in het, na
vier enerverende weken, nu af
gesloten toernooi moest toestaan.
Zoals de naam van Helmut Rahn
onlosmakelijk is verbonden aan
Duitslands vorige en eerste we
reldtitel, precies 20 jaar geleden
in Bern veroverd, zo zal die 1-0
tegen uitgerekend de DDR - in
het eerste treffen tussen beide
Duitslanden op 2 juni - tot in
lengte van dagen verbonden wor
den aan het zwaarbevochten suc
ces op het Nederlands elftal.
i
'Scheidsrechter Taylor toont Johan Cruyff
de gele kaart.
g'
tl
gi
d
u
Ia
la
V
k
P
9<
Ia
st
s<
V'
tl
(1
g<
b
1c
bi
hi
H
VI
pi
d
h
hi
D
o<
te
gl
R
bJ
di
te
bi
V
ji
u
k
fc
r
g‘
N
si
hi
T
b
v;
z<
k'
V:
zi
p:
v
zi
li
st
di
o
st
st
di
VI
ei
zt
rr
g<
di
w
ti
C
et
pi
w
■w
a
d
c
n
n
zi
IV
jl
Is
d
a
si
te
z<
pi
gi
h
u
tc
di
lt
2
h
g
e
n
s<
ei
d
w
ei
d
v
V,
ZI
si
tf
Rinus Michels en Piet Keizer nemen bedrukt nota van het feit dat de wereldtitel naar West-Duitsland gaat. Jan Jongbloed
buigt deemoedig het hoofd.
het hem voor ogen staande doel te
kunnen bereiken. Niet minder duidelijk
is dat hij daarbij praktisch geen grenzen
kent. Om succes met Barcelona te kun
nen boeken, ontmantelt hij zonder meer
zijn oude club Ajax. Van Praag heeft
daarover eens gezegd: „Michels is bereid
alles voor zijn werkgever te doen. Als
hij straks weer bij een andere club gaat
werken, zal hij opnieuw alles op alles
zetten om Cruijff mee te krijgen”.
De wereldtitel had Michels niet mis
staan. Niet zelden is gesuggereerd dat
hij met het kampioenschap iets voor de
Nederlandse voetbalfans had kunnen te
rugdoen voor de schade, die hij door
zijn vertrek en het weghalen van
Cruijff en Neeskens aan het Nederland
se voetbal heeft berokkend. Michels is er
de man niet naar zich door dit soort
emotionele zaken te laten leiden, maar
hij voelt zich toch nog steeds zoveel
Nederlander, dat hij zijn vaderland graag
de titel had willen aanbieden. Voor
Oranje lijkt de mogelijkheid over vier
of acht jaar weer een gooi naar de
hoogste voetbaleer te doen namelijk uit
gesloten. Voor Michels zelf in buiten
landse dienst dan beslist niet.
MÜNCHEN Een kleine halve
ton „vuil” is de pleister op de wonde,
lie de Nederlandse spelers tijdens de
WK-finale opliepen. Direct nadat het
duel met West-Duitsland was afgelo
pen, maakte Ton Zwikstra, KNVB’s
financiële deskundige, de balans op.
Het waren uiteraard grove bedragen,
die hij nu reeds kon voorreke
nen.
Van de Westduitse organisatie ont
vangt de KNVB 1,7 miljoen. Daarvan
moet eerst de oude schuld van
•356.000 gulden worden voldaan. Van
de resterende 900.000 gulden gaat ook
nog 650.000 aan verblijfskosten in
West-Duitsland af. Via sponsoring en
financiële acties is bijna 600.000 gul
den binnengekomen. De KNVB kan
per speler daardoor 40.000 gulden uit
keren. Daarbij komt dan nog de ze
ven mille per speler die door een
aantal bedrijven is geschonken.
Met Cruijff als zijn belangrijkste pion
begon Michels na de met 1-4 van AC
Milan verloren Europa-Cupfinale van
1909 aan een omwenteling in het voet
bal. En om bij een volgende gelegenheid
wel de top te kunnen bereiken, offerde
hij zefs iets van zijn eigen overtuiging
over het voetbal op. De schoonheid van
het spel bleef wel prevaleren, maar aan
de basis werd een fikse dosis professio
nele hardheid toegevoegd, waarmee hij,
naar later bleek, inderdaad de ideale
mixture had gevonden.
Ondanks zijn succes Europa Cup in
1971 was Michels bij Ajax inmiddels
op een dood spoor geraakt. Met een
aantal spelers vooral Keizer en
Cruijff had hij op het menselijke
vlak zoveel wrijving gekregen, dat hij
besloot op te stappen. Hij sloeg zelfs het
lucratieve aanbod van Ajax om manager
te worden af. En bij Barcelona, zijn
nieuwe werkgever, groeide tegen de ver
drukking in een nieuwe Michels, die
weliswaar nog altijd alles en iedereen
ondergeschikt maakte aan het resultaat,
maar die zijn harde beslissingen steeds
meer in een tactische verpakking wist te
presenteren.
Er is ook gesteld d>at Michels in ver
gelijking met zijn Ajax-tijd belangrijk
in zijn voordeel is veranderd. „Hij is nu
geen leraar meer, die ook het huiswerk
in de gaten houdt, maar een professor,
die met zijn natuurlijk overwicht de
studenten tot een maximale inzet stimu
leert”, aldus de mening van vrijwel alle
Ajacieden. Tot op zekere hoogte is dat
juist. Maar Michels gaat bij wijze
van spreken nog altijd over lijken als
hij dat nodig vindt. Neem bijvoorbeeld
Cor van der Hart, zijn meesterspion en
wellicht grootste fan. „Hij is de beste
van allemaal”, zong Van der Hart steeds
zijn loflied. Maar diezelfde Van der Hart
heeft van Michels enkele keren in Hil-
trup te horen gekregen dat hij beter
naar huis kon terugkeren als hij zich in
de buurt van de selectiegroep niet naar
behoren wist te gedragen.
De nu alweer ex-supervisor heeft zich
tijdens de WK zonder meer als een
uitstekende ambassadeur van het Neder
landse voetbal gemanifesteerd. Niet al
leen door de prestaties van zijn keur
korps, maar ook door zijn presentatie
tegenover de internationale pers. De
„oorlog”, die hij tijdens de slotfase van
het toernooi met de Duitse verslaggevers
voerde, heeft zijn grote populariteit nau
welijks schade berokkend. Zijn humor,
nuchterheid en niet op de laatste plaats
zijn vermogen zich in alle belangrijke
talen uit te drukken, maakten van hem
een unicum in de wereld van trainers en
coaches.
Helmut Schön tenslotte gaf toe
dat „de wedstrijd niet langer had
moeten duren. Het was voor beide
teams de zevende wedstrijd, één wed
strijd meer dan tot nu toe steeds
gespeeld werd. Ik sta bijzonder scep
tisch tegenover de plannen om het
aantal landen voor het eindtoernooi
tot 20 en misschien nog wel meer uit
te breiden. Er is ergens een grens.
Worden die plannen doorgevoerd, dan
zullen dte laatste wedstrijden en ook
de finales kwalitatief steeds minder
goed worden”.
Johan Cruyff, de gisteren niet optimaal flonkerende vazal van Michels, glijdt langs
Vogts en Breitner.
Het is niet moeilijk te concluderen dat
de 46-jarige Michels in zijn werk gedre
ven wordt door een haast ziekelijke
vorm van eerzucht. Daardoor ook heeft
hij de uitdaging „met Oranje naar de
WK” aangenomen. En hoe hij zich ook
nu weer heeft weten waar te maken als
een van de beste prestatietrainers ter
wereld, is de afgelopen weken praktisch
dagelijks in allerlei toonaarden beschre
ven.
Bij de gratie van Barcelona-voorzitter
Don Augustin Montal kon Michels gaan
bouwen aan een ploeg, die met de door
hem geplande versterking van Cruijff
Spaans kampioen kon worden en die
met de eveneens al geruime tijd gewen
ste aankoop van Neeskens straks ook op
Europees niveau een grote rol kan gaan
spelen. Waarmee Michels duidelijk ge
noeg heeft laten blijken dat hij afhan
kelijk is van één of meerdere spelers om
De overwinning op Joegoslavië, drie
dagen daarna, met een op vier posi
ties gewijzigd elftal, heeft de juist
heid van Beckenbauers visie over te
weinig inzet bij althans een aantal
ploeggenoten bevestigd. Een visie die
eigenlijk des te opmerkelijker was,
omdat de kundige aanvoerder zelf
voorheen dikwijls de indruk maakte
elke stap te veel overbodig te ach
ten.
West-Duitslands voetbal-high-socie-
ty wisselde toen elegante manoeuvres
en ingestudeerde trucs voor zweet en
strijdbaarheid. En zelfs aanvankelijk
verbannen manschappen als Gra
bowski en Hoeness vonden ruim
schoots nieuwe motivatie, waardoor,
de ontbrekende speltechnische kwali
teit ten spijt, de mentale kracht van
deze ploeg alleen maar groeide.
Helmut Schön: „Ik ben dankbaar
voor de geweldige strijdlust van ons
elftal tegen Nederland, de wil om te
winnen was er. Natuurlijk, deze fina
le bracht weinig echte schoonheid.
Maar het was wel een wedstrijd die
alles bevatte wat voetbal aantrekke
lijk maakt, van beide kanten: inzet,
toch nog regelmatig knappe acties en
ook verrassende momenten. We we
ten dat we het voor de rust beter
hebben gedaan dan daarna. Maar dat
kwam doordat in de tweede helft,
ondanks de bij ons gemaakte afspra
ken, onze tegenstanders met, zoals
wij dat in Duitsland noemen, met de
'Brechstange’ hebben geprobeerd de
jitslag te corrigeren. En al heeft onze
achterhoede het toen erg moeilijk
gehad, we hebben die 2-1 kunnen
houden”.
(Van onze sportredactie)
MÜNCHEN Geen moment heeft
supervisor Rinus Michels het Johan
Cruyff, Willem van Hanegem en Johan
Neeskens kwalijk genomen dat zij een
gele kaart opliepen in de finale tegen
West-Duitsland. Cruyff kreeg het gele
gevaar onmiddellijk na de eerste helft
voor ogen getoverd omdat hij opmerkin
gen maakte tegen de scheidsrechter,
Willem van Hanegem omdat hij Gerd
Muller („Hü ging eerst op mjjn moeten
staan”) een forse duw gaf, en Johan
'Neeskens omdat hjj Hölzenbein onder
pit liep.
Michels gaf als commentaar: „Er is in
dit toernooi vaak volslagen overdreven
met gele kaarten gezwaaid. Zo overdre
ven zelfs, dat ik durf te zeggen: mijn
spelers hebben niet goed gespeeld als ze
niet met een gele kaart van het veld
komen”. Over de gele kaart van Cruyff
in het bijzonder zei Michel: „Cruyff is
aanvoerder. Hij moet het meest tegen
een scheidsrechter praten. Dan is het
risico dat hij een gele kaart oploopt ook
het grootst. Daar kan ik hem dus geen
verwijt over maken”.
Het incident tussen Cruyff en scheids
rechter Taylor ontstond nadat Van Ha
negem onmiddellijk na de eerste helft
de bal keihard in de richting van de
arbiter schoot. Taylor maakte daar en
kele opmerkingen over, waarop Cruyff
op zijn beurt ook zijn mond open
deed.
Michels uitte ook kritiek op de West
duitse sportpers, die de Nederlandse spe
lers uitspraken in de mond heeft gelegd
die nooit gebezigd zijn, met name uit
spraken waarin gezegd zou zijn dat de
Nederlanders zich veruit superieur voel
den aan de Westduitsers en zich al zo
ongeveer wereldkampioen voelden. Hel
mut Schön daarover: „Ik geef toe: dat
was een inspiratie en een uitdaging voor
mijn spelers”. Michels: „We hebben nie
mand onderschat. Niet de Brazilianen en
niet de Westduitsers. Zeker niet nu we
de finale hier in München moesten
spelen. Daarom is het onmogelijk dat
een van onze spelers zoiets gezegd heeft.
Heit moet dus wel uit een andere bron
komen”.
Franz Beckenbauer over de strijd:
„Ik vreesde na die 1-0 het ergste,
maar toen Cruijff niet van tactiek
veranderde en vaak achter de aanval
bleef hangen, kreeg Bertie Vogts
steeds meer vat op hem. Hij kon
Cruijff voor het grootste deel uit
schakelen voordat er gevaar dreigde.
Verder wonnen we, omdat we wilden
winnen. We hebben wat geluk gehad,
maar dat hoort er nu eenmaal bij. Er
is fair gevoetbald”.
Günther Neitzer, de man die er
naast stond bij West-Duitsland: „We
hebben wel geluk gehad in de tweede
helft. Ik vond de Nederlanders wat
minder spelen dan in de eerste wed
strijden van dit toernooi. Vooral
Cruijff kwam niet los”.
Bertie Vogts: „Het leek niet mak
kelijk om Cruijff zo veel mogelijk
het spelen te bemoeilijken. Maar ik
ben er toch in geslaagd. Ik had het
tegen Gadocha (Polen) heel wat lasti
ger. De Nederlandse tactiek, Cruijff
achter te houden, was in ons voor
deel. De scheidsrechter was erg
streng met die gele kaart tegen mij.
Maar misschien deed hij dat om het
spel kort te houden. Daar is hij in
geslaagd”.
Gerd Müller: „Ik had het erg
lastig tegen Rijsbergen; een jongen
die steeds aan me kleefde. Ik heb
weinig kansen gehad. Maar toen ik er
toch een kreeg, ging hij er in”.
En niet alleen door het feit dat de
Westduitse equipe als gevolg van die
verloren partij een eerdere confron
tatie met het ten onrechte gevreesde
Brazilië uit de weg ging, maar veel
meer vanwege de wakker schuddende
interne explosie zal Helmut Schön
misschien toch nog eens moeten
overwegen of hij niet een gelukstele
gram dient te verzenden aan de heer
I. Sparwasser te Magdeburg, Deut
sche Demokratische Republik.
Het winnende doelpunt van Jür
gen Sparwasser, op die historische
zaterdagavond in Hamburg immers,
heeft niet alleen het BondSrepubli-
keinse voetbalvolk aan de grens van
histerie gebracht, het veroorzaakte
ook een schokeffect in het Westduitse
kamp. Zodat het niet zo verwonder
lijk was dat de ongelooflijk opge
luchte bondscoach („ze noemen hem
de lange, nu is hij ook weer de
grootste”, fluisterde na afloop bij de
persconferentie een Westduitse jour
nalist) dat onderwerp ook als eer
ste aansneed.
In het doorgaans nuchtere Nederland
wordt weinig of geen waarde gehecht
aan de chauvinistisch aandoende troost-
titel „vice-kampioen”. Toch is de totaal-
prestatie van Oranje in West-Duitsland
niet gering. En de eer daarvoor komt
toch in hoofdzaak toe aan Michels, die
voor de tweede keer in minder dan tien
jaar het voetba’ een zeer belangrijke
face-lift heeft gegeven. Het is wat triest
dat er op het laatste moment een zicht
baar litteken is ontstaan, omdat Michels’
rechterhand Cruijff bij het beëindigen
van de spectaculaire operatie uit
schoot.
De manier van werken van Rinus
Michels is vooral voor het begin van het
toernooi omstreden geweest. Maar vanaf
het moment dat het erop aankwam,
heeft de indrukwekkende serie successen
het gelijk aan zijn zijde gebracht. Zoals
hij eerder bij Ajax, en nu nog steeds bij
Barcelona, de moeilijkste en pijnlijkste,
maar ook de juiste weg heeft gekozen,
heeft hij als supervisor van Oranje uit
een grote puinhoop een team gebouwd
dat op het wereldpodium grote indruk
heeft gemaakt. Natuurlijk, hij had ge
weldig materiaal. Maar het was ook
moeilijk materiaal en de hem ten dien
ste staande gereedschappen waren beslist
ontoereikend.
De oplossing, die de supervisor vond,
was even briljant als kwetsbaar. Het
zwaartepunt van zijn succesformule lag
bij het verantwoordelijkheidsgevoel van
zijn spelers. „Door de gebrekkige voor
bereiding worden zij in de komende tijd
bijzonder zwaar belast. Of we in Duits
land zullen slagen of zullen afgaan,
hangt helemaal af van de vraag of de
spelers die zware last kunnen dragen”,
stelde de coach toen hij na de weerzin
wekkende giller rondom bondscoach dr.
Frantisek Fadrhonc naar Nederland
werd gehaald.
Michels heeft er van zijn kant beslist
al het mogelijke aan gedaan althans
zover zijn dubbele functie als coach van
Barcelona en supervisor van Oranje dat
toeliet om bij de spelers door zijn
zowel lichamelijke als geestelijke onge
looflijk harde aanpak zoveel weerstand
te kweken dat allen tot kort voor de
eindstreep hun taken naar behoren kon
den vervullen. Dat hij tenslotte over
Cruijff struikelde, is het wrede lot dat
hem niet alleen tijdens de wereldkampi
oenschappen, maar al jaren bij Ajax en
Barcelona boven het hoofd hing.
Toen Jaap van Praag de oefenmeester
in 1965 van de amateurclub JOS voor
een salaris van 25.000 gulden naar Ajax
haalde, schafte Michels zich een ander
gezicht aan. De man, die zo flexibel als
leraar lichamelijke opvoeding met doof
stomme Amsterdamse kinderen werkte,
veranderde naar buiten in een onbuigza
me prestatietrainer, die alle menselijke
gevoelens vreemd leek. In die jaren
kreeg hij de typerende bijnaam „de
beul”.
Wie niet aan de hoge eisen van de
oefenmeester kon voldoen, werd genade
loos afgevoerd, waarbij alle verdiensten
uit het verleden zonder meer aan de
kant werden geschoven. Het bekendste
voorbeeld daarvan is het passeren van
doelman Gert Bals in 1970 voor de
kampioenswedstrijd. Vaak heeft Michels
zijn aanvoerder van die jaren geprezen
en zelfs hier in West-Duitsland heeft hij
Jongbloed boven keepers als Schrijvers
en Treytel verkozen enkel en alleen om
zijn Bals-achtige manier van spelen.
Maar toen hij destijds Bals niet langer
kon gebruiken, werd de goalie zonder
een woord van dank op de reservebank
gezet.
„Op de zondagmorgen na onze
zwakke wedstrijd tegen de DDR”,
aldus Schön, „is in de teambespre
king nadrukkelijk vastgesteld dat we
vanaf dat moment alles in het werk
zouden stellen om weer zo te gaan
voetballen, dat de supporters tevre
den waren, dat we zouden proberen
zo ver mogelijk te komen i n dit
wereldkampioenschap”. Het was een
beschaafde omschrijving van het vo
cabulaire onweer dat die dag in het
trainingskamp van Malente heeft ge
woed en waarbij de persoonlijkheid
van aanvoerder Franz Beckenbauer
voor het eerst ook in dit opzicht is
opgedoken. Terwijl tegelijkertijd de
afbouw van Schöns autoriteit, toch
al aangetast door de nederlaag bij de
premieonderhandelingen tevoren, be
gon.
cf
]Jworld\
