Meer dan 60 diersoorten
met uitsterven bedreigd
Carrièreterreur oorzaak
managers-kwalen
van
via
3
I
I
I
I
r
Fascinerende terugblik
de uitwerpkranten
Landingen der Gallieerden
in Normandië
a
de
WP van het
i jJ dierenrijk
Libelle: onnozel
ALLES OVER DE
WERELDZEEËN
en zéér triest
Zeilschepen in
vorige eeuw
Harde „Operatie
Weerwolf"
Nierspecialist
over moderne
geneeskunst
dinsdag
INFORMATIE UIT EEN PRACHTIG, MAAR TREURIG BOEK
z/
I Z»
DE VLIEGENDE HOLLANDER 1
7
IJC
9
JULI
1974
6
1
ZE WERKEN 60 tot 80 uur in
de week, de meerderheid van hen
is impotent of tenminste bijna,
het zijn stuk voor stuk gestoorde
persoonlijkheden die noch zich
zelf noch hun omgeving juist
kunnen beoordelen. Ze zijn het
slachtoffer van onze prestatie
maatschappij maar vooral van
hun eigen ziekelijke wil volledig
voor vol te worden aangezien
naar maatstaven van een zuivere
consumptiesamenleving: geen ge
luk zonder veel statussymbolen.
De allergrootsten onder hen wor
den vereerd als „Übermenschen”,
onnavolgbaar hooggestegen fi
guren die toch tot voorbeeld
strekken van de minderen. Frus
traties en agressies veroorzaken
en versterken elkaar, iedereen
maakt iedereen en zichzelf het
leven zuur.
WAT OOGGETUIGEN VERTELLEN
EEN PRACHTIG, maar treu
rig boek geen roman, geen
drama, geen poëzie, maar harde,
felgekleurde feiten op kostbaar
kunstdrukpapier van Het Spec
trum Utrecht/Antwerpen: het
heet „Bedreigde Dieren” en het
geeft op encyclopedisch nauw
keurige wijze (onder redactie van
dr. R. W. M. van Soest) een stuk
inventarisatie van onze wereld.
Van onze soms erg mooie maar
ook in vele opzichten verziekte
en zelfs stervende wereld
waarin de mensen soms met el
kaar en met het mooiste van hun
omgeving omspringen als regel
rechte en wasechte barbaren.
- -
-
f
UMLVmW
tv»...
EISENHOWER
TOT EUROPA
r
SKm
B. VAN P.
J. L, LODEWIJKS.
H.R.
dto 4*
dektm
J.B.
H. R.
£1
hun aan het einde van de 160 bladzij
den groot formaat duidelijk zijn dat,
hoewel dr. van Soest probeert aan te
tonen dat er best iets gedaan kan
worden tegen de ontluistering van de
aarde, men als eenling machteloos
staat. Het gigantische proces van uit
roeiing der dieren loopt op talloze
tandraderen, zoals het gehele maat
schappelijke samenleven een samen
stel van ingewikkelde motieven en
doeleinden is waaraan weinig te ver
anderen valt. „Uithuilen en opnieuw
beginnen” lijkt de enige remedie,
maar dan op een geheel andere basis,
met nieuwe en betere bestaansmotie-
ven en mentaliteit, met uitschakeling
van talloze euvels en, kortom, met
betere mensen.
Nogmaals, een prachtig maar treu
rig boek, dat ondanks zijn impone
rende kleurenfot’s een grauwe, ont
moedigende indruk achterlaat.
beheersen
overzien.
I
j
i
r
Hoever wij al gevorderd zijn op
weg der vernietiging hoeft dr. Van
Soest ons niet te vertellen. Dat kunnen
wij zelf dagelijks constateren. Hij
vertelt ons in zijn boek slechts welke
schoonheden en functionaliteiten wij
al in de afvalmolen hebben gestort
en welke gigantische disharmonieën
wij op onze aarde al hebben bewerk
stelligd. Wie dat in details weten wil,
kan dat in zijn boek lezen. Hij kan er
ook in lezen hoe sterk wij zijn in het
verzinnen van smoesjes, die als argu
menten moeten dienen. Men zou het
soms bijna geloven! De kwaadwil
ligheid ten opzichte van de fauna
lijkt nooit opzettelijk. Er is altijd wel
een verstandelijk beredeneerde argu-
De kwaliteiten van dit boek zijn
mee aanbevolen aan allen die van
dieren en van de natuur in het alge
meen houden en geen barbaren wil
len zijn. Zal het boek hun iets kun
nen leren? Zij zullen er wijzer en
droeviger door worden, want het zal
Een der foto’s in „Bedreigde dieren”.
Schildpadden zijn zeer verschillend
van grootte. De grote gespoorde
landschildpad trekt zich terug in zijn
veilige schild bij het zien van een ver
familielid van een der eilanden in de
Indische Oceaan.
Over die periode nu handelt het
boek van Petrejus. Het is verwonder
lijk hoe goed gedocumenteerd de au
teur te werk is gegaan. Hij beschrijft
gedetailleerd hoe het er aan toe ging
op de werf, hoe een schip werd
gebouwd. Geen „halsleuver of klui-
vergeis” is hem ontgaan. Aangezien
zijn beschrijvingen op bijna unieke
wijze zijn geïllustreerd (zo vervaardig
de P. Soeteman constructietekeningen
naar aanwijzingen van Petrejus en
zijn er volop foto’s en tekeningen van
andere aard in opgenomen) is het een
prachtig geheel geworden.
mentatie voorhanden. Maar het komt
ondanks alles toch hierop neer, dat
wij voor ons eigen aardse geluk de
volgende dieren van de aardbodem
doen verdwijnen:
Ongeveer zo, maar dan ruim 200
pagina’s lang, typeert de Duitse jour
nalist Con Bemer carrièremakers in
zijn boek „De carrière-terreur”. Maar
aan het slot ziet hij een hoopvolle
kentering: jonge mensen verzetten
zich steeds meer tegen de dictatuur
van het bedrijfsleven en stellen het
WE WETEN NIET hoe de zogehe
ten Lieve Lita zich nu wel voelt als
zij terugblikt in de tijd en om exact
te zijn in „Libelle, een fascinerende
selectie uit de jaargangen 1934-1974”,
een bundel van Libelle-bloeisels, ge
plukt door Leonard de Vries en uit
gebracht als Skarabee Facsimile.
Die Lita, vraagbaak, raadsvrouw
en vertrouwenspersoon, heeft er wel
wat van gebakken. Je zou zelfs kun
nen zeggen: die heeft heel wat schade
aan onnozele zielen aangericht met
haar autoritaire, zg. verlichte advie
zen. Het is ongelofelijk, hoe die Lita
pubers in de ellende kon drukken.
Nu weet ik wel, dat je alles in de
perspectieven van de tijd moet zien,
maar ik zou me doodschamen als ik
zulk zielenverwoestend werk had ver
richt.
Die z.g. Lieve Lita (als het maar
allitereerde) is één van de aspecten
van het verschijnsel Libelle. Je kimt
daar natuurlijk uren over discussië
ren, maar ik zal het in dit verband
niet te lang maken. Dit boek is wel
nuttig in die zin: om te zien, hoe
vrouwen op een ontstellend onnozele
manier werden voorgelicht. Echt be
langrijke zaken zoals mondigheid van
vrouwen, medezeggenschap in politiek
en noem maar op werden angstvallig
vermeden. Romantiek en schijnzaken.
Daar ging het om.
Geen wonder dat er een begrip als
een Libelle-stijl (later damesbladen
stijl) kon ontstaan. Je zou zeggen, dat
alleen Sheherazade een opmerkelijke
uitzondering vormde in dat belerende
wereldje. Gelukkig is er wel iets ten
goede veranderd. Maar het doorbla
deren van zo’n boek als dit is eigen
lijk van één grote, zware triestheid.
H.R.
Betere mensen in één belangrijk
opzicht: mensen die beter dan hun
voorgaande generaties beseffen welke
de verboden vruchten van dit para
dijs zijn - niet op willekeurige wijze
verboden door een grillige godheid,
maar werkelijk onaantastbaar in hun
functionaliteit als geluksfactor van
het bestaan. Want, op aarde hebben
wij onze eigen behoeften zodanig
doen voortwoekeren dat zij ons geluk
bederven, wij kunnen welvaart na
streven zonder ons om het welzijn te
bekommeren, wij kunnen onszelf een
wereldwijde Sahara scheppen als wij
menen dat daarin ons menselijke ge
luk gelegen is. Wij kunnen alle flora
en fauna plus ons eigen ras uitroeien
als wij dat persé zouden willen, want
de mens is geschapen als de koning
of de vernietiger van deze, in de
kosmos ronddartelende wereldbol.
Van de zesdelige Winkler Prins En
cyclopedie van het Dierenrijk is het
vierde deel uitgekomen. Dat loopt
van Nevelpanter tot en met Schutter-
vissen. Wie kent nu bijvoorbeeld deze
twee diersoorten? Wie weet dat de
nevelpanter de grootste van de Azia
tische spinnende (en niet brullende)
katten is?
Dit vierde boek is uiteraard in
dezelfde geest en stijl samengesteld
als de andere. Dat wil zeggen, dat
men op fraai typografische wijze,
door middel van een bondige tekst
en fraaie veelkleurige illustraties
wordt voorgelicht over de wonderlij
ke dieren van onze planeet en over
vele aspecten uit die dierenwereld zo
als de populatieregulatie, ritmisch ge
drag, plagen en polygamie.
DE ROMANTIEK van het oude
zeilschip blijft trekken. Zeker ook bij
mensen, die nog geen jol van een BM
kunnen onderscheiden. Zeilschepen
maken deel uit van het geïdealiseerde
beeld van vroeger, van de tijd, dat
en nog geen druk gerij en gevlieg was
en er nog geen grootscheepse lucht
vervuiling gemeld moest worden aan
regelkamers. Vandaar, denken we,
dat een TV-serie als de Onedin-lijn
zo’n succes heeft. Vandaar ook, dat er
zoveel boeken over zeilen en zeilsche
pen uitkomen. Een nieuwe aanwinst
in die laatste categorie is „Nederland
se zeilschepen in de negentiende
eeuw” (door E. Petrejus, uitgeverij
Unieboek Bussum).
De negentiende eeuw heeft in Ne
derland een langzaam herstel van de
nationale zeilvloot te zien gegeven.
We mochten dan in de gouden eeuw
alles van schepen bouwen afweten en
overal de wereldzeeën bevaren, in het
begin van 1800, toen we in 1813 weer
onafhankelijk werden, was het maar
slecht gesteld met vloot, werven, be
manningen en overzeese handel. Alles
moest opnieuw opgebouwd worden.
Rond 1830 waren de moeilijkheden
grootdeels overwonnen o.a. door de
oprichting in ’25 van de Nederland-
sche Handel Maatschappij) en werd
een indrukwekkende vloot zeilsche
pen gebouwd.
te 4bH
Groen is er van uit gegaan, dat zijn
werk, handelend over de natuurkun
dige verschijnselen van de zee, de fy
sische oceanografie, interessant genoeg
blijft in zijn oude opzet. Als hij alle
veranderingen op technologisch gebied
(betrekking hebbende op onderzoek
methodes enz.) had moeten verwerken
dan zou er, zo oordeelt hij, in feite
een compleet ander boek geschreven
moeten worden. Het feit, dat in 1967
een vertaling van de tweede druk in
Engeland snel was uitverkocht, gaf
hem en de uitgever de aanzet om
hier een derde druk te laten vervaar
digen.
Het is en blijft inderdaad een boek,
dat de moeite van het leven, en na
slaan zeker waard is. Je vindt er
praktisch alles en dan begrijpelijk
geschreven over het verschijnsel
zee (stromingen, dieptemetingen, eb
en vloed, golfslag, golfstromingen, le
vensvormen, ijsvorming. ijsbergen
enz.). Het is alleen toch jammer, dat
bijv, de huidige ontwikkeling op het
gebied van de fotografie vanuit de
ruimteschepen of onderzoekingen van
Cousteau (Piccard wordt uiteraard
wel vermeld) niet genoemd worden.
HET IS APRIL 1945. De geallieerde
legers banen zich moeizaam een weg
door het zieltogende, eens zo opper
machtig lijkende, Duitsland. Daaren
boven moeten zij terdege op hun
hoede zijn voor de, onder de bezet
tingstroepen dood en verderf zaaien
de, Weerwolf-organisatie van de zo
verheerlijkte Führer. Fanatieke te
genstanders zijn deze Weerwolven.
Het is een zorgvuldig geselecteerd en
gehard keurkorps, dat in een wanho
pige strijd alles op alles zet om de
opmars van de geallieerden te stui
ten.
De Weerwolven vormden de kern
van een strijdmacht die het, in een
zwaar versterkt bergachtig gebied
van 52.000 vierkant kilometers gele
gen, Alpenfort moest verdedigen. Een
enorm bastion overigens dat Alpen
fort, waar niet minder dan driehon
derdduizend man gevechtstroepen
zich lange tijd konden handhaven.
Aan de Weerwolven was een apar
te taak toegedacht. Zij dienden de
bezettingslegers stelselmatig bezig te
houden, om op die manier het moreel
van de manschappen zoveel mogelijk
te ondermijnen. Een spectaculaire
operatie, een moordaanslag op gene
raal Eisenhower moest, hoe dan ook,
de dreigende fatale afloop van deze
nazi’s met zoveel juichkreten begon
nen oorlog, in een uiteindelijke over
winning doen omslaan.
De op authentieke gegevens berus
tende geschiedenis van de Operatie
Weerwolf, die slechts negentien on
uitwisbare dagen duurde, is nu te
boek gesold mder de gelijknami
ge titc! dour Elsevier in Amsterdam
uitgegeven. De schrijver lb Melchior,
een Amerikaan van Deense afkomst,
hee" deze weinig bekende episode uit
de Tweede Wereldoorlog met veel
vaart, spanning en visuele kracht
overgebracht. Naast zijn persoonlijke
ervaringen heeft hij kunnen putten
uit materiaal afkomstig uit de archie
ven van de Amerikaanse contraspio
nage, waarvoor de auteur ook werkte.
Voor zijn aandeel in het verijdelen
van deze laatste wanhoopspoging van
de nazi’s ontving lb Melchior hoge
Amerikaanse en Zweedse onderschei
dingen.
Operatie Weerwolf is een hard en
boeiend oorlogsverhaal, dat de moeite
van het lezen zeker waard is.
WEEKBLAD VER5FREID DOOR DE GEALLIEERDE LUCHTMACHTNo. 35. DONDERDAG E JUNI IH4
Communiqué No. 1 van het Hoofdkwartier der
Geallieerde Expeditie-legers:
Onder het opperbevel van Generaal Eisenhower zijn
Geallieerde zeestrijdkrachten, gesteund door een sterke
luchtmacht, vanmorgen begonnen Geallieerde troepen
aan land te zetten op de Noordkust van Frankrijk.”
6 Juni 1944 9.30 uur.
Eén van de betere boeken uit de reeks
Skarabee Facsimiles is de onlangs ver
schenen „Fascinerende selectie uit de
oorlogsjaren 1940-1945 van De Wervel
wind, De Vliegende Hollander en andere
uit de lucht verspreide vlugschriften”
Wellicht komt dat ook weer omdat hier
een groot stuk dramatische geschiedenis
achter schuilt. Een Vliegende Hollander
u weet wel met de Engelse en Ame
rikaanse vlag naast de kop (op rood-wit-
blauw fond) heeft veel meer historische
geur bij zich dan een Libelle of een Lach
van weleer.
De steur, de staartkikker, de land
schildpad. de karetschildpad, de soep-
schildpad, de alligator, de hagedis, de
ibis, de kagoe, de kraanvogel, de uil-
papegaai, de doornkruiper, de koala,
de buidelwolf, de ratkangoeroe, de
agouta, de maki, de sifaka, het vin-
gerdier, de kortstaartaap, de orang
oetan, de Sumatraanse haas, de wal
vis, de stekelrat, de vinvis, de bos
hond, de alpenhond, de ijsbeer, de
panda, de visotter, de tijger, de zee
koe, de ezel, de neushoorn, de bison,
de antilope, en vele, vele andere soor
ten. In veel gevallen kan men deze
soorten nog slechts in dierentuinen
zien, waar zij weinig kansen hebben
op voortbestaan. Toch zouden dieren
tuinen in veel gevallen de plaatsen
kunnen zijn waar uitstervende rassen
herfokt zouden k'unnen worden, maar
de vraag is of onze wereld nog plaats
kan bieden aan dierensoorten die op
nieuw zouden kunnen worden uitge
zet. De aarde wordt steeds minder
bewoonbaar voor in het wild levende
dieren. Wildparken en reservaten
kunnen uitkomst bieden, maar ook
voor deze soort beschermde natuur
gebieden is steeds minder ruimte,
afgezien nog van de vraag of zij het
juiste milieu kunnen omvatten waar
in bepaalde diersoorten kunnen leven
in harmonische samenhang met alle
ecologische factoren die zij nodig
hebben.
vragen om hem eventueel nog aan
exemplaren die hij niet heeft, te hel
pen vertelt hoe hij tot het verzame
len van de blaadjes gekomen is. En dat
niet alleen. Hij heeft zich later ook
verdiept in de vervaardiging en versprei
ding door de geallieerden van de strooi-
krantjes. Zo meldt hij dat de vliegers
van de RAF aanvankelijk weinig voel
den voor de vluchten met de bladen,
omdat ze er ook hun leven mee waag
den. Ze gingen liever met hardere pro
jectielen de vijand te lijf.. Later begre
pen ze het grote nut, dat propagandalec-
tuur klaar gemaakt om het vijande
lijke moreel te ondermijnen en
nieuwsvoorziening voor de bezette ge
bieden had.
Uitvoerig wordt in een inleiding inge
gaan op de redactionele en technische
vervaardiging van de strooikranten en
de diverse manieren van verspreiding.
Dat alles toegelicht met foto's. Uiteraard
beslaat het facsimïle-gedeelte het groot
ste part van het boek. Je vindt er
behalve de genoemde krantjes ook nog
ander„strooigoed" zoals labels aan zakjes
thee. Ook documenten, waarin door de
bezetter bevolen wordt, de vlugschriften
direct in te leveren. De hele geschiedenis
draait dan weer even langs je ogen
voorbij: de angstige, treurige, wanhopige,
maar ook vreugdevolle momenten.
Eén ding is jammer: dat het boek zelf
niet een paar pagina’s met kleurendruk
heeft. Want dat rood-wit-blauw en die
kleuren van de geallieerde vlaggen ho
ren helemaal bij dat nostalgisch herin
neren. Nu moet je de omslag dan maar
goed bewaren.
Je krijgt trouwens op deze manier
(na het uitkamen ook van de Engelse
Vrij Nederland en de NSB-bladen uit de
jaren rond en in de oorlog) een aardige
terugblik op de communicatiemogelijk
heden in die moeilijke tijden. Als je ze
doorbladert krijg je wel een gevoel zoals
dat van een dieetpatiënt na het eten van
een licht sbepje: je wil meer hebben,
maar je krijgt het niet. Je kan ook het
gevoel van spijt niet van je afzetten, dat
je zelf niet wat zuiniger op die onder
grondse en uit de lucht gevallen blaadjes
bent geweest. Maar allez denk je dan,
als je telkens weer de aansporing
leest, dat je de blaadjes niet in huis
moest houden maar aan andere goede
Nederlanders moest doorgeven: ik heb
ze niet thuis in de kast gelegd ten koste
van de anderen
Voor de samenstelling van deze in de
oorlogsjaren zo begerig ingehaalde
„luchtpost” tekenden Leonard de Vries
(wie anders) en Jan de Groot. De laatste,
een inwoner van Santpoort hij ver
meldt zijn adres en is zo slim om te
TUSSCHIN LI HAVRB IN CHKMOURC. Da Tammlao koman wit d«
landingsvaartuigen.
Prof. Hamburger heeft heit boek
gewijd aan het gebruik dat de mens
van de vooruitgang der medische we
tenschap maakt. Hij wil de diep
ingrijpende verandering in onze in
zichten aantonen en daaruit moet blij
ken hoe ons beeld van het menselijk
lichaam in een nieuw licht wordt ge
steld en hoe onze mogelijkheden om
ziekten te beïnvloeden erdoor zijn ge
wijzigd. De hoogleraar tracht te ont
dekken waarom wij klaarblijkelijk zo
onbekwaam zijn om die geweldige
vorderingen ook inderdaad ten bate
van de mens te gebruiken. Hij wil
laten zien dat deze moeilijkheden niet
alleen een gevolg zijn van de con
junctuur, maar veeleer van de poli
tieke en morele onmacht om oplos
singen te vinden die in voldoende ma
te aan de nieuwe problemen zijn
aangepast. „En tenslotte zal het hier
behandelde voorbeeld van de medi
sche wetenschap er ons als vanzelf toe
brengen om een overeenkomstige re
denering toe te passen op elke vorm
van menselijke activiteit. Dit is een
poging om onder woorden te brengen,
door middel van welke radicale revo
lutie vooruitgang in de wetenschap
synoniem zou kunnen worden met
menselijke vooruitgang”, aldus prof.
Hamburger.
„Medische macht en de kwetsbare
mens” is een boek over het steeds
groeiende menselijk onbehagen en
over de problemen die zich thans
voordoende macht over leven en
dood, de perfectie van het menselijk
organisme, de reanimatie en de pre
ventieve geneeskunde, maar ook over
de overbevolking en de millieuveront-
reiniging, en de onmacht techniek en
wetenschap in haar vooruitgang te
beheersen en in haar gevolgen te
Het is toch wel merkwaardig, dat
een boek na twaalf iaar weer in een
derde druk wordt uitgegeven. Dat
gebeurde nu met „Wateren van de
wereldzee” van prof. dr. P. Groen
(Unieboek BV, De Boer Maritieme
handboeken). Er is weinig in gewij
zigd, zo meldt* de auteur zelf in het
voorwoord. Wel zijn er correcties in
aangebracht om up to date te blijven
en is er extra (zij het in verhouding
minieme) aandacht besteed aan het
„nieuwe” aspect: de vervuiling van de
zee.
,JK HEB MENSEN zien sterven die
men had kunnen redden indien de
arts op de hoogte was geweest van
*n artikel, verschenen in een der tallo
ze medische tijdschriften.” Dit schrijft
de bekende nierspecialist prof. Jean
Hamburger - hij verrichtte als eerste
een geslaagde niertransplantatie tus
sen niet-tweelingen - in zijn bij Els-
vier, Amsterdam- Brussel uitgegeven
„Medische macht en kwetsbare
mens”.
Minister Gerbrandy
spreekt tot het volk
van Nederland
Radioloeipraak van 6 Jent.
Mannen en vrouwen van Nederland.
Nu het aroote oogenbllk gekomen is.
waarop de Geallieerde strijdkrachten lot den
machtigen aanval zijn overgegaan vanuit
het Westen, heb ik enkele zeer ernstige
woorden tot U te zeggen. Ik verzoek U
hiernaar met de grootst mogelüke aandacht
te luisteren en mijn woorden, met inacht
neming van alle noodzakelijke veiligheid*-
maatregelen, door te geven aan de be
trouwbare landgenoot»die niet ia de ge-
legenheid waren naar mil te luisteren.
Nu de Geallieerde mokerslag neerkomt
op Hitler s Atlantikwall gaat door ons allen
een siddering van ontroering. Onze man
nen van l^jer. vloot, htchunacht en koop
vaardij hebben de. tuk te vervullen, welke
aan ben door den militairen opperbevel
hebber is toebedeeld
(Zie vervolt por. 2. 4e katern.)
belang van hun eigen persoon en de
ontplooiing daarvan voorop.
Of dat nu de kentering is waarop
we zitten te wachten heeft Berner
niet uitgezocht, zoals hij trouwens
nergens nuanceringen aanbrengt in
de probleemstelling of de oplossing.
Doelbewust laat hij dat na; Berner
rechtvaardigt zijn chronische hijge
righeid typisch een door een jour
nalist geschreven boek, allemaal aan
elkaar geregen korte stukjes en
zijn opgewondenheid toen met de
mededeling dat uitsluitend deze werk
wijze de mensen die het aangaat,
verblinde bedrijfsidioten, de ogen kan
opendoen.
Daar zit wat in, getuige het succes
van de bijna even chargerend schrij
vende Vance Packard en Lawrence J.
Peter. Packard hekelde hoe de recla
me de consument te pakken neemt,
tot zelfs de Amerikaanse fabrikanten
zich aan de commercials gingen erge
ren. Peter lanceerde zijn leer van het
incompetentie-niveau (iedereen pro
moveert tot een positie waarop hij
mislukt) toen het bedrijfsleven in En
geland begon te ontdekken dat het
achterlijk geleid werd.
Bemer is de Westduitse telg van
dit geslacht van critici: het Wirt-
schaftswunder heeft de Westduitsers
opgezweept tot de hardste werkers
van West-Europa, geleid door de dik
ste managers met de meeste hartin
farcten en ijdelste vrouwen. Berner
signaleert het naderend einde van dit
tijdperk.
Zijn kritiek op het systeem de
dwang altijd maar weer te moeten
slagen, altijd promotie te moeten ma
ken in een oplopende spiraal van
consumptie, zelfbedrog en produktie
sluit dus aardig aan bij Packard
en Peter, maar hij vertelt het lang zo
aardig niet en iets nieuws weet Ber
ner eigenlijk evenmin te melden. Zijn
statistische gegevens zijn te vaag, en
hij generaliseert zo grof dat zijn voor
beelden ongeloofwaardig worden.
Wat hij voortdurend als zijn „fili-
sofie” aanduidt (werken is mooi,
maar wordt er geen slaaf van is in
Nederland door echte filosofen die
wat minder brood aten overtuigender
en inspirerender uiteengezet. Kijk er
Kwants „Het Arbeidsbestel” maar op
na.
Berner komt in zijn serieuze aan
bevelingen niet verder dan de bur
gerlijke opvatting, dat niet het sy
steem het kapitalistische systeem
veranderd moet worden, maar dat
de mensen zich wat anders moeten
gedragen. We moeten met z’n allen
wat kalmer aan doen, wil hij.
Managers zullen met die wijze raad,
die ze ook al van hun dokter te
horen kregen, niet veel kanten uit
kunnen. Het werk blijft hetzelfde als
de doelstellingen van dat werk en de
doelstellingen van de onderneming
dezelfde blijven. Een zo groot moge
lijke produktie tegen een prijs, lager
dan die van de concurrent.
De enige verdienste van Bemers
boek kan zijn, dat zijn onderbroken
cynische scheldpartij tegen iedereen
met een leidinggevende functie som
migen misschien over zichzelf aan
het denken zet: waarom heb ik mij
vrijwillig en bij mijn volle verstand
in deze „rat-race” begeven en hoe
kom ik er weer heelhuids uit?
Kortom: een boek dat vanwege de
kwaliteit gemengde gevoelens op
roept. De doorslag naar de negatieve
kant geeft de schandalig beroerde
vertaling die uitgeverij Ankh-Hermes
durft aan te bieden.
bijzonderheden
fluès.
De verslaggever vaa ffcwsv (dm:
“Ik bca aan boord na een Engebcben
torpedojager. liggen een Utaoetc at
«at van de kim
5 uur 5Q—De «ma Dufteche tam-
batterij begint ie vuren. Boven ons dreunen
de motoren van oaze laten. De ladn 1»
bewolkt, maar de wolken hangen niet laas
Dau komen vier Spitfires Not geen Dalt-
acher In de lucht gezien. Waar Ut dta
Luftwaffe? Maar, het la not vroeg. Zon
den wg de Dultacher» kebben verrast?
(Zit vervalt X Ie kofem»
Generaal Euenhaiver. de oftrrr-
1evel>nN>er van de Geallieerde Eepedl-
'te-leterr, rtehtte Dlmdatmorten. 6
henl, In een radloloeipraak de vattende
teodtehap lal de betetle landen:
Volken van West-Europa.
Troepen van bet geallieerde espeditio-
leger zita bedenmorren op de Fransche
kust geland Deze landing maakt dêëi
uit nn bet goneentcbappeliike plan'
der Vereenlgde Volken voor de bevrij-
ding nn Europa, in ramenwerfcing met
onze troote Ruuiache bondgenooien
Voor U allen heb ik deze boodrebap:
Zelfs al heeft de eerste aanval niet
In uw eigen land plaau gehad, tooh
naden het uur van uw bevrljding. Alle
patriotten, mannen en vrouwen, long en
oud. hebben een rol te spelen bil bet
behalen van de besnarende over
winning. Tot hen. die lid zita van een
geheime veraeubeweging zeg Ikvolgt
de inatructiea, die ge hey< ontvangen.
Tot de patriotten, die geen lid van een
georganiseerde verzetsgroep ztln zes Ut
Brengt Uw leven niet noodelooa in ge
vaar. Gaat vobrt met uw IDdclIlk
verrei totdat ik U het rein geef om op
te staan en den vlland aan te vallen.
Er komt een dag. dat ik Uw vereende
krachten noodig zal hebben Tol dien
dag aanbreckt moet ik U de harde
taak van tucht en zelfbedwang opleggen.
Burgers van Frankrijk: Ik ben er
trotach op. wederom dc dappere
Franacbe soldaten onder mijn bevelen
te hebben. Schouder aan schouder,
strlldend met hun bondgenoot» zullen
til de rol bl) de bevriidtag van hun
vaderland waardig vervullen.
Deee landing is slechts het eerste
stadium van den veldtocht ta Weat-
Europe In de toekomst zullen groote
veldslagen worden geleverd Op
allen, die de vrijheid liefhebben doe Ik
ten beroep om aan onze zijde te staan
Bliift vol vertrouwen. Onze strijd
krachten zijn vastberaden Tezamen
zullen wij zegevieren.
