IN 1973 EXPORTRECORD VAN TEXTIELINDUSTRIE
Jaarverslag KRL meldt bemoedigende resultaten over ’73
bedrijven
Politieke doorbraak EEG
geassocieerde landen
Nieuwe kansen
voor werf
in Deest
BOTERBERG EEG NU
KWART MILJOEN TON
^<351
99
99
a
MKMffiSGELD
U gaat hee! wat geruster op vakantie
als u eerst naar de Amro Bank gaat
Sri#
r»
STAATSSECRETARIS OVER
Dollar vaster na
gerucht over Nixon
lol
„KINGSTON”
WOENSDAG
AUGUSTUS
1974
11
7
ECON&fcaï^
10
Koersen in
New York
gestegen
Over één kam
Wijziging
Mondiaal
iis
we
de
U kunt uzelf heel wat vakantie-narig-
heid besparen als u voordat u op reis gaat
even bij de Amro Bank binnenloopt.
En daar de Amro Reischeques bestelt.
Mocht u die cheques kwijtraken, dan heeft
de vinder er niets aan, terwijl u ze
gewoon vergoed krijgt.
Eén telefoontje met Amro Teleservice
en er wordt prompt geld telegrafisch
naar de bank ter plaatse overgemaakt.
t
I
te-
U kunt de Reischeques bij elke bankin het
buitenland verzilveren. Neem er liever teveel
mee dan te weinig. Cheques die u overhoudt,
neemt de Amro Bank zo terug.
Amro Reischeques, dat is veilig en handig
geld. Daarom: ga bijtijds naarde Amro
Bank in uw buurt. Voor buitenlands geld,
cheques en uw reisverzekering.
En pak dan meteen dat gratis landen-
gidsje mee.
(Van onze correspondent)
ENSCHEDE De Nederlandse Katoen-, Rayon- en Linnenindustrie,
die voornamelijk in Twente is geconcentreerd en waarin 22.000 mensen
werken, is in een meer stabiele fase gekomen. Na een herstructurerings-
periode die een tumultueus karakter heeft gehad en waarbij de Neder
landse textielindustrie het spits heeft afgebeten wat betreft de herstruc
turering in Europa, is deze nijverheid, zij het sterk afgeslankt, te voor
schijn gekomen als een der modernste ter wereld.
Uitgewist
I
1
(Van onze correspondent)
Het jaarverslag maakt met erken-
stabiliseert zich
Textielindustrie
J
stabilisering
de
(Van onze Haagse redactie)
MA
economisch
(ADVERTENTIE)
6.13-
de
ling
Van groot belang is dat onder ster
ke druk van de ACP-landen is beslo
ten tot een gemengd beheer, op voet van
de rest. Voortaan zullen de produkten
van de ACP-landen vrije toegang heb
ben tot de EEG-landen, maar omgekeerd
is dit niet langer het geval.
niet zo best is. Vandaar dat men pro
beert de bestaande industrie hier zoveel
mogelijk te houden.
als-
5hi-
■Ike
'or-
AMSTERDAM (ANP). De dollar Is
gisteren in Amsterdam in de middag
uren na geruchten over een mogelijk vrij
willig heengaan van president Nixon ge
stegen.
t 34
,ed-
1 in
nep
In een normale markt was eerst iets
lager geopend, maar ten opzichte van de
voorgaande dag werd uiteindelijk ruim
een cent hoger gesloten, namelijk op
2,6325-/ 2,6350 tegen 2,6225.
ten.
line
irde
vij-
ers.
■rde
ren,
srse
len,
lar-
jes.
im-
rer-
13-
fJ-
UTRECHT (ANP). De scheepswerf
Gebr. Van der Werf BV in het Gelderse
Deest, waarvan op 30 juli bekend werd
dat er zware liquiditeitsmoeilijkheden
waren ontstaan, zal hoogstwaarschijnlijk
niet behoeven te sluiten.
BONN. (ANP)De „boterberg” in de
EEG bedraagt nu ruim 250.000 ton. In
het tweede kwartaal van dit jaar werd
alleen al circa 150.000 ton boter opgesla
gen in de koelhuizen.
Deze foto werd
gisteren op de
beurs van New
York genomen,
kort nadat bekend
was geworden
dat president
Nixon had
toegegeven
gegevens omtrent
de Watergate-
kwestie te hebben
tergehouden.
Aanvankelijk
stegen
verscheidene
koersen scherp.
Even later kwam
die stijging weer
tot stilstand, toen
bekend werd dat
de president had
gezegd „door te
zullen vechten”.
2.56- 2.66
6.43
6.53- 6.83
37.75- 41.25
100.50-103.50
9.70- 10,90
2.62- 2.72
54.00- 57.50
87.75- 90.75
58.25- 61.25
47.25- 50.25
42.75- 45.75
14.30- 14.60
4,50- 4.80
8.10- 9.30
:.5o- n.w
±6.00- 19.00
ENSCHEDE. Ondanks een veel
bewogen jaar is de katoen-, rayon-
en linnenimdustrie erin ges’aagd haar
produktie en afzet in binnen- en
buitenland te handhaven en met ge
bruikmaking van de moderne appara
tuur haar omzet te vergroten. De
beeldvorming over deze industrie ver
beterde, aldus het jaarverslag van der
verenigde KRL-industrie over 1973.
De Nederlandse delegatie, die sceptisch
was gestemd over het bereiken van con
crete resultaten is verheugd, dat het is
meegevallen, al blijven er nog vele
moeilijkheden die moeten worden opge
lost. Maar, aldus de heer Brinkhorst,
men kan spreken van een politieke
doorbraak, waarbij het vroegere neo
kolonialisme heeft plaatsgemaakt voor
een volwassen onderlinge verhouding.
De EEG-landen hebben, zij het onder
sterke druk van de ACP-groep, bepaalde
concessies gedaan.
Opvallend was, dat de tegenstellingen
tussen de Frans- en Engels-sprekende
ontwikkelingslanden bleken te zijn op
geheven en dat ook Frankrijk zelf, zich
heeft ingezet voor de nieuwe mondiale
opstelling van de EEG ten opzichte van
de ontwikkelingsproblematiek.
Bij de nieuwe preferentieregeling is
het systeem van wederkerigheid eensge
zind afgewezen. Deze* wederkerigheid
werd o.a. door de Nederlandse regering
onjuist geacht, wegens de ongelijke eco
nomische positie van de ACP-landen en
Ir. Gelderman kon niet zeggen hoe
groot de gevraagde steun van Den Haag
zal moeten zijn, maar, zei hij, het gaat
om meer dan een paar miljoen. Zou die
steun niet worden verleend, dan dreigt
er niet direct een ongunstige situatie
maar dan zou de groei zich wat langza
mer voltrekken.
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische tr. (100)
Italiaanse lire (10.000)
Duitse mark (100)
Portugese esc. (100)
Canadese dollar
Franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (100)
Finse 700)
Joegoslavische dinar \1OV)
Volgens de meest recente Europese
produktiviteitsvergelijkingen zit de Ne
derlandse katoenspinnerijsector in de
topgroep van 20 percent van 216 deelne
mende spinnerijen uit Duitsland, Enge
land, Finland, Oostenrijk, Zwitserland
en Nederland.
De heer G. H. W. Geessink, bestuurslid
van de KRL, zie echter: „Als wij kans
zien om goede werkomstandigheden
weinig stof en lawaai te scheppen en
een goede betaling te waarborgen, zie ik
niet in waarom wij in de toekomst geen
jonge mensen zouden kunnen aantrek
ken, te meer omdat het hier geen onge
schoolde arbeid meer betreft.”
De heer Gelderman betreurde het dat
een belangrijke vakbondsfunctionaris als
de heer W. Spit, voorzitter van het
NKV, een ongunstig oordeel over de tex
tielindustrie meent te moeten vellen. Hij
citeerde de heer Spit die zei „door ver
oudering van bepaalde industrieën zoals
de textiel gaan daar arbeidsplaatsen ver
loren”.
In deze constatering wordt de gehele
textielindustrie gemakshalve over één
kam geschoren, aldus de heer Gelder
man, terwijl telkens weer blijkt in in
ternationale bedrijfs vergelijkingen dat
de KRL-industrie in Nederland tot de
modernste ter wereld behoort en een
grote mate van kapitaalintensiteit kent.
Shell Pensioenfonds. De balanswaarde
van de beleggingsportefeuille van het
Shell Pensioenfonds is in 1973 met
47 miljoen gestegen tot ruim 2,2
miljard. Hiervan was circa 21 pet.
belegd in vaste eigendommen en bijna
25 pet. in aandelen en converteerbare
obligaties, zo blijkt uit het jaarverslag.
In 1973 belegde het fonds 104,7 mln.
in onroerend goed, waarvan 69 mln.
in woningbouwprojecten en 35,7
mln. in kantoor en bedrijfsgebouwen.
In de aandelensector kocht het fonds
voor 97,1 mln., terwijl voor 30,1
mln. werd verkocht. Het accent lag
daarbij vooral op Amerikaanse en in
mindere mate op Nederlandse en Ja
panse aandelen. In obligaties en on
derhandse leningen werd per saldo
12,6 mln. belegd; de balanswaarde
van deze beleggingen per ultimo 1973
bedroeg f 1076,2 mln. Het aantal actie
ve fondsleden bedroeg eind vorig jaar
15.681 (eind 1972: 17.174) en het aantal
gepensioneerden was 8.279 (7.685). Het
bedrag aan uitbetaalde pensioenen be
liep f 111,5 mln.
Volgens de Zentrale Markt und Preis-
berichtstelle in Bonn, hebbes de boter-
voorraden van de EEG de hoogste stand
van dit seizoen bereikt. Ook de opgesla
gen hoeveelheden magere melkpoeder
hebben nu de kwart miljoen ton over
schreden.
De zuivelbedrijven in de negen EEG-
telijkheid melding van de positieve
instelling van de Nederlandse rege
ring ten opzichte van de KRL-indu
strie. Zij is namelijk van oordeel dat
een groot deel van de Nederlandse
textielindustrie om fabricage-, mode-
en markttechnische redenen in Neder
land zal blijven en ook bestaansrecht
zal hebben.
De minister van Economische Za
ken acht de conclusie van de strucr-
tuurrapporten inzake de KRL-indus
trie, dat deze industrie een belangrij
ke rol kan blijven spelen op de
Het belangrijkste resultaat van de be
sprekingen is wel, dat de EEG-landen
ermee instemmen om binnen een be
paald plafond de exportopbrengsten van
de ACP-landen te garanderen. Het grote
probleem voor de ontwikkelingslanden
is, dat hun economie voornamelijk af
hankelijk is van de uitvoer van een
aantal basisprodukten. Indien de export-
opbrengst mocht terugvallen, zal de
EEG die landen financieel tegemoetko
men. De compensatie draagt echter geen
automatisch karakter.
textielmarkt, -'olkomen gerechtvaar
digd.
De afzet op de binnenlandse markt
gaf een duidelijk herstel te zien. De
export vertoonde de grootste stijging
die ooit is voorgekomen zowel in
absolute als percentuele zin. Deze
groei is des te opmerkelijker. alc’us
het jaarverslag, indien de grote onze
kerheden (valutaproblemen, irflatie
en grondstof moeilijkheden) in aan
merking worden genomen De absolu
te uitvoergroei bedroeg 71.141 ton (22
percent).
drijf zijnd getouw betreft (in 1972
bedroeg dit aantal in West-Europa
3611, in Nederland 5095). Kledingstof
fen vormen veruit het belangrijkste
produkt van de KRL-industrie (een
derde van de totale af zet), gevolgd
door interieurstoffen en huishoudelijk
textiel.
De Nederlandse confectie-industrie
blijft met een afname van circa
10.000 ton weefsel (een kwart van de
binnenlandse afzet) een klant waar
van het voortbestaan ook voor de
KRL-industrie van groot belang is.
gelijkheid van het nieuwe associatiesys-
teem, zodat ook hier de sporen van neo
kolonialisme zijn uitgewist.
In het ontwerp-akkoord is een speci
aal hoofdstuk opgenomen over de indu-
triële en technologische samenwerking
om ontwikkelingslanden
verder op weg te helpen.
grondstoffenschaarste, doch ook het
feit dat de traditionele ruwdoek-ex-
porterende landen om werkgelegen
heid en monetaire redenen steeds
meer zelf gaan veredelen, speelt hier
bij een rol. Het aantal weefgetouwen
daalde van 9123 tot 8328 (9 percent).
Het automatiseringspercentage steeg
van 92 naar 93. Een en ander bete
kent geer teruggang in capacitiet.
Blijkens officiële internationale sta
tistieken staat Nederland in West-
Europa ver bovenaan wat het gemid
deld aantal getouwuren per in be-
Europees krediet voor Gasunie. De Eu
ropese Investeringsbank heeft aan de
NV Nederlandse Gasunie te Groningen
een krediet verleend van 50 miljoen
gulden (14,9 miljoen Europese reken
eenheden), aldus is officieel in
Luxemburg meegedeeld. Evenals het
even grote krediet dat reeds in janua
ri j.l. is verstrekt, draagt dit krediet
bij aan de financiering van een lei-
dingproject tussen het uiterste noor
den van Nederland en de Duitse en
Belgische grens in het zuiden van het
land, in Limburg.
DEN HAAG. De grote betekenis
van de vorige week in Kingston, Jamai
ca geëindigde conferentie tussen de ne
gen EEG-landen en de 44 Afrikaanse,
Caribische en Pacific-staten (ACP) is de
politieke bereidheid van de laatstge
noemde groep om met de EEG een
associatie aan te gaan, die tot nu toe tot
slechts 18 landen was beperkt.
Dit verklaarde gisteren staatssecretaris
Brinkhorst van Buitenlandse Zaken, die
de Nederlandse regering op deze confe
rentie heeft vertegenwoordigd.
Er zal een systeem van selectieve
criteria worden uitgewerkt, waarbij lan
den met een zwakke economie meer
zullen ontvangen dan die welke er beter
voorstaan. Verder zal rekening worden
gehouden met de werkgelegenheid, de
fluctuatie van de wereldmarktprijzen,
niet alleen wat betreft de export naar
de EEG-landen, maar ook die naar der
de landen, de algemene handelssituatie,
de geografische ligging (afgesloten van
de zee, zoals het Sahelgebied en ook de
eilanden, zoals het Caribische gebied met
enorme onderlinge afstanden en daar
door hoge transportkosten).
Dat betekent niet dat er geen proble
men meer zullen zijn, maar de katoen-,
rayon- en finnenindustrie staat goed toe
gerust in de internationale concurrentie
strijd. Deze bedrijfstak verwacht over
1974 eenzelfde resultaat als over 1973
toen de export met 22 percent omhoog
kon worden getild. Zelfs is het mogeiyk
dat de resultaten iets beter zijn dan dat
jaar, aldus de voorzitter van de Vereni
ging KRL, ir. E. A. Gelderman in een
toelichting op bet jaarverslag van deze
vereniging.
Door een reddingsactie van de
scheepswerf Bodewes in Millingen aan
de Rijn, die het bedrijf zal overnemen,
het ministerie van Econorfiische Zaken,
de Algemene Bank Nederland en een
Franse reder, is de werkgelegenheid van
500 man gered. Bij de werf werken 240
mensen, maar ook een dochterbedrijf en
een aantal onderaannemers zijn van de
werf afhankelijk.
Volgens de heer A. van der Veen,
districtsbestuurder van de Industriebond
NVV, die het bericht bekend maakte,
zijn alle partijen in principe bereid tot
financiële steun. Met de Franse reder
moeten nog enkele onderhandelingen
worden gevoerd, waarna vrijdag de
overneming door Bodewes naar ver
wachting definitief kan worden beklon
ken.
Een groot probleem in de textiel-
drukkerijen blijft de voorziening van
ruwdoek. Niet alleen de algemene
Doordat de stijging van de invoer
verre werd overtroffen door de stij
ging van de uitvoer liep het totale
invoersaldo terug van 18.520 ton in
1972 tot 10.470 ton in 1973. Daarbij
moet wel in aanmerking worden ge
nomen dat de hoeveelheid ruwdoek,
die geïmporteerd werd als gevolg van
de grondstoffenschaarste, 5000 ton
kleiner was.
Er zal een lijst van produkten worden
opgesteld, die in gemeenschappelijk
overleg tussen de EEG-landen en de
ACP-landen zal worden uitgewerkt.
Thyssen-Bomemlsza. De gunstige ont
wikkeling van de resultaten van de
Thyssen-Bornemisza Group NV (TBG)
in 1973 heeft zich ook in de eerste
helft van 1974 voortgezet. Alle TBG-
divisies scheepsbouw. industrie,
handel en transport en de 34 pet.
deelneming in Indian Head droegen
hiertoe bij, zo heeft de groep bekend
gemaakt. In het eerste halfjaar van
1974 behaalde de groep een winst van
meer dan f 38 mln. Naar verwachting
zal deze gunstige tendens aanhouden
en zal de totale winst over 1974 de
winst van 59 mln. over 1973 In
belangrijke mate overtreffen.
landen verwerkten in het eerste halfjaar
weliswaar nauwelijks meer melk dan in
hetzelfde tijdvak van 1973, doch er zijn
aanwijzingen dat de vraag een verzadi-
dingspunt heeft bereikt. In alle lidstaten
(met uitzondering van Engeland) ver
mindert het verbruik van boter.
De kaasconsumptie schijnt voorlopig
haar hoogste stand te hebben bereikt.
Een bijkomende factor is dat er in de
diverse EEG-landen als gevolg van de
Italiaanse importbeperkingen, hoeveelhe
den melk zijn overgebleven, die ook nog
eens moesten verwerkt.
Over de regering is de KRL-industrie
overigens goed te spreken. Het beeld van
de textiel in Den Haag is duidelijk
verbeterd. Op het ministerie van Econo
mische Zaken heeft, zo memoreerde de
heer W. Kats, directeur van het centraal
bureau van de KRL, zich een orga
nisatorische wijziging voltrokken. Er
wordt een aanzet gemaakt tot een in
dustriepolitiek nadat ons land altijd een
handels- en landbouwpolitiek heeft ge
voerd.
Gebleken is dat de dienstensector veel
minder mensen opvangt dan oorspronke
lijk werd gedacht. Aantrekking van
nieuwe industrieën blijkt niet zo gemak
kelijk te gaan omdat het klimaat hier
Ondanks deze stabilisering zal de
KRL-industrie de regering voorstellen
om on basis van het jongste structuur-
rapnort maatregelen te nemen teneinde
de posit’e van de Nederlandse textielin
dustrie in de Euronese Gemeenschap te
verstevigen. Nederland en West-Duits-
land staan wat deze bedrijfstak betreft
nog steeds on de tocht, terwijl de textiel
van Frankrijk en Italië steeds wegen
weten te vinden om steun van de over
heid te krijgen.
In dat verband werd herinnerd aan
de opvatting van minister Lubbers van
Economische Zaken dat een groot deel
van de Nederlandse textielindustrie be
staansrecht heeft en dat zjj een belang
rijke rol zal blijven spelen op de mark
ten. De weg naar een beter beeld van
deze nijverheid bij de mensen in het
gewest kan nog lang zijn, vooraf omdat
de moderne dure machines in drie ploe-
geen moeten draaien. Drie-ptoegen-arbeid
staat niet in de gunst van de Nederland
se arbeiders, vandaar dat er buitenlan
ders moeten worden aangetrokken.
Ar