Vertrek
Veel tranen bij afscheid van staf in Witte Huis
van
Nixons uit
Witte Huis
Bodewes neemt
BOMMEN OP
LIBANON
Mensenvlooien
Weer slag voor Breznjev
Financiële wereld
opgelucht
Griekenland
achtergrond
scheepswerf in
Deest over
Anti-Amerikanisme
I
Ontslagbrief
Kostje gekocht
Afgeknapt
rukken weer op
Militaire raad
wil orde in
Angola
w
in
Tl
3
2
NIEUWE PRESIDENT IN WITTE HUIS
NA AFTREDEN VAN NIXON
Verdachte aanslag op
Italicus-express
vrijgelaten
Schietpartijen in
Noord-Ierland
ZATERDAG
AUGUSTUS
1974
1 o
BINNEN- EN BUITENLAND
(Van onze redacteur in Athene, Frans van Hasselt)
Losse schakel
ATHENE De val van president Nixon heeft in Griekenland de
roep naar een onafhankelijk Watergate-achtig onderzoek naar de rol
van het „regime-Nixon” in de kwestie-Cyprus, en in de handel en
wandel van het onlangs gevallen Griekse kolonelsregime in het al
gemeen aangewakkerd. In Athene vraagt men zich zelfs af of, gezien
het groeiend anti-Amerikanisme, premier Karamanlis op den duur
wel in staat zal zijn zijn land binnen de NAVO te houden.
WASHINGTON (Reuter) Met
een rede heeft Richard Nixon gis
teren afscheid genomen van zijn
kabinet en andere medewerkers in
het Witte Huis.
Vergezeld van zijn vrouw Pat,
die er gespannen uitzag, en hun
twee dochters Julie en Patricia en
hun echtgenoten, David Eisenhower
en Edward Cox, sprak hij in de
oostelijke zaal van het Witte Huis
tot de functionarissen die hem als
president terzijde hebben gestaan.
Ovatie
Gebeden
1
Moeder
31
Nixon „trots op medewerkers
van
een
Zaken,
jp 20
k A
een
:rtje
aard
tot
t is
van
er
1 de
anse
tot
:omt
van
van
luitse
een
i bij
neter
wek-
't het
laten,
nkele
nog
oeten
Nij-
gis-
Het
roest.
idere
jrge-
ndse
uit-
itfa-
nen.
jftig
r de
iort-
ter-
sren
titie
met
nk-
:he-
op
om
ge-
het
had
heeft
at ne-
“sloten
Mo-
die in
in be-
bij
unal
rszee
sre-
leter
vijf
het
zul-
ieuwe
i ge-
n het
liging
Tij-
tsvin-
i van
lp in
izen”,
ertig-
ssteld
icente
K>rlg
hoon
r in
arm-
tt in
van
>r.
zich
het
oven
roep
4-’75
s op
hoog
Ivies
ssing
Weliswaar geven de verdragen van
1959 Engeland, Turkije en Grieken
land niet zozeer het recht op inter
ventie, Griekenland zal toch onge
twijfeld stellen dat het woord garan
tie al het element verplichting in
houdt. Mocht Engeland zich onttrek
ken aan wat in Griekse ogen zijn
verplichting is, dan zal ook dit ertoe
bijdragen dat de Griekse schakel in
de NAVO een zeer losse wordt.
hoe de nieuwe regering van president
Gerald Ford haar economisch beleid zal
uitstippelen, met name ten aanzien van
maatregelen ter bestrijding van de infla
tie in de Verenigde Staten.
BEIROET (Reuter en UPI). Israëli
sche toestellen hebben gisteren rond het
middaguur enige tijd aanvallen uitge
veerd op de stad Rashaya El-Fakhar en
het district rond de rivier de Hasbani, in
het zuiden van Libanon. Dit hebben
bewoners van het gebied gemeld.
de Staten Gerald Ford en zijn vrouw
(links) doen de ex-president en
diens vrouw uitgeleide uit het Witte
Huis in Washington.
Het is sterk de vraag of het anti-
Amerikanisme bij de Grieken nog
wel kan worden getemperd. Het on
derzoek waar men in Griekenland om
vraagt, zou vooral gericht moeten
zijn op de rol van Nixon en Kissinger
bij de coup op Cyprus tegen Makari
os, met name de rol van de CIA.
twee
jonge
m het
n was
heroï- I
mnood
gebrek
inwo-
i hok
:h nu
ik tot
s aan.
>mdat
jbliek
rnijen
ie de
deden
totdat
’d en I
ikken.
van
Arn-
een
een
r be-
r het
in de
uit
rheid
jdstip I
tijde
or in
De
it die
timmerlieden nodig". Sommige toehoor
ders beschouwden het gebruik van de
term loodgieters als een Freudiaanse
vergissing. Nixon scheen zich echter niet
bewust te zijn van het feit dat het
woord loodgieter wel associates moest
oproepen met de zogenoemde ..loodgie
ters” van het Witte Huis die met ontoe
laatbare midqjelen probeerden „lekken"
in het regeringsapparaat te dichten, of
inbraken in het Watergate-gebouw.
Minister van Financiën Nicolaas Die-
derichs van Zuid-Afrika is van oordeel
dat het aftreden van president Nixon
over het algemeen een positieve invloed
zal hebben op de wereldeconomie. Zwit
serse bankiers toonden zich verheugd
over het aftreden, maar hadden dit wel
eerder gewild.
In Bonn verklaarde woordvoerders dat
de regeringswisseling geen belangrijke
veranderingen teweeg zal brengen in de
nauwe economische betrekkingen tussen
West-Duitsland en de Verenigde Staten-
Hij zei „zonder bitterheid, maar wel
gemoed en van grote nederigheid ver
vuld” weg te gaan. Zijn gevoelens illus
treerde hij door een passage voor te
lezen uit het dagboek van een van zijn,
voorgangers, Theodore Roosevelt. „Zoals
u weet lees ik graag boeken. Ik ben
geen intellectueel, maar ik houd van
boeken. De aanhaling van Theodore
Roosevelt die ik gisteren in mijn rede
deed, was een tamelijk góede. Hier heb
ik er nog een die ik vond toen ik op
mijn laatste avond in het Witte Huis
aan het lezen was”. Deze passage schreef
Roosevelt in zijn jonge jaren toen zijn
vrouw was gestorven. ..Roosevelt dacht
dat het leven voor hem geen zin meer
had, maar hij ging verder. En hij werd
niet alleen president, maar als ex-presi
dent diende hij ook zijn land. Altijd
stond hij in het strijdperk, onstuimig,
sterk, soms had hij gelijk, maar hij was
een man. Nu ik vertrek, wil ik opmer
ken dat dit een voorbeeld is dat wij ons
allen moeten herinneren”.
BOLOGNA (AFP). De Italiaanse
justitie heeft een van de drie mannen
die waren gearresteerd in verband met
de bomaanslag van zondag op de „Itaii-
cus”-express op vrije voeten gesteld.
WASHINGTON (UPI). President
Nixons formele ontslagbrief werd
gister.en op het bureau van de mi
nister van Buitenlandse
Henry Kissinger, bezorgd.
De één zin omvattende brief luidde:
„Hierbij neem ik ontslag uit het
ambt van president van de Vere
nigde Staten” De brief werd afge
geven door de chef van de staf van
Nixon, Alexander Haig.
WASHINGTON (AFP). Nu hij
vrijwillig het Witte Huis heeft ver
laten ziet ex-president Nixon zich
geplaatst voor een financiële toe
komst die bepaald rooskleurig is.
Oorzaak van de toeneming van het
aantal springertjes werd daarin genoemd
de onverzorgde, haardos-.van.,menig wa
pendrager. Maar de vlooien tieren ook
welig in de haardossen van een ongeteld
aantal jonge burgers. De vlooien hebben
het weer mee: beetje broeierig dikwijls,
maar meestal geen weer dat noodt tot
zwemmen. Voorts stromen in deze tijden
drommen mensen van buiten de lands
grenzen ons land binnen en ook zij
scheppen een klimaat waarin het voor
de vlooien goed toeven is.
BELFAST (AP). In Noord-Ierland
heeft zich gisteren een reeks van bom
aanslagen, vuurgevechten en rellen
voorgedaan op de dag dat drie jaar
geleden de massale internering van ver
dachte leden van het Iers Republikeinse
Leter (IRA) en andere extremisten be
gon.
CONCORD (UPI). Senator Norris
Cotton, een van Richard Nixons
beste persoonlijke vrienden, heeft
gezegd dat Nixon even afknapte
voordat hij voor de televisiecamera
verscheen om zijn aftreden bekend
te maken.
In geval van overlijden van haar
echtgenoot zal mevrouw Nixon een
pensioen van 20.000 dollar krijgen.
Nixon zal ook recht hebben op een
aanvullend pensioen van 18.000 dol
lar per jaar voer de jaren dat hij
lid was van. het huis van Afgevaar
digden. Senaatslid en vice-president
was.
Behalve zijn lidmaatschap van een
ultra-rechtse beweging heeft het onder
zoek niets aan het licht gebracht dat met
de aanslag in verband gebracht zou
kunnen worden.
De twee anderen die waren aangehou
den zijn beschuldigd van heroprichting
van een fascistische partij, hetgeen in
Italië een strafbaar feit is.
„een serieus en openhartig onderhoud"
had dat leidde tot een spectaculaire
normalisering tussen Amerika en China.
Maar in Peking kan men al enkele
dagen het standpunt vernemen dat de
politiek van een land niet verbonden is
aan het lot van één man. Bovendien ziet
men in het aanblijven van Henry Kis
singer de waarborg dat de buitenlandse
politiek van Amerika op dezelfde voet
zal worden voortgezet.
De massamedia in de Oosteuropese
landen (met uitzondering van de Sovjet
unie) hebben gisterochtend zeer kort en
zonder uitvoerig op de achtergronden in
te gaan het heengaan van Nixon gemeld.
Alleen radio Boedapest becommentari
eerde de ontwikkelingen in Washington
uitvoerig.
Wie men ook spreekt, van rechts
tot links beschouwt men de ontwik
keling van de laatste jaren en vooral
die van de laatste weken als een
produkt van ver gaand Amerikaans
Macchiavellisme.
Richard Nixon van zijn kant was in
de ogen van Moskou de architect en het
symbool van de politiek van ontspanning
en samenwerking tussen de Verenigde
Staten en de Sovjet-Unie.
Zijn eerste bezoek aan Moskou, in
Sprekend over de verdiensten van hen
die in regeringsdienst traden hoewel zij
er financieel op achteruit gingen, sprak
hij degenen die wellicht ‘tegelijk mét
hem zullen moeten aftreden, moed in.
Hij zei dat er vele goede betrekkingen
zijn „Dit land heeft goede boeren, goede
zakenlieden, goede loodgieters, goede
Gisteren vonden de laatste besprekin
gen over de overname plaats tussen
Bodewes, Van der Werf, de vakbonden
en de Franse reder die de order voor de
twee chemicalïëntankers bij Van der
Werf plaatste. De heer J. Wolbers van
de Industriebond NKV heeft na het
overleg meegedeeld, dat de Franse reder
de opleveringstermijn van de beide tan
kers belangrijk heeft verlengd. Het eer
ste schip dient nu op 15 november 1974
klaar te zijn, het tweede op 15 juni 1975.
Volgens de heer Wolbers zijn de bon
den „bijzonder gelukkig” met de overna
me. Bodewes heeft volgens hem de con
tinuïteit van de werkgelegenheid gega
randeerd en zelfs een uitbreiding van
het personeelsbestand in het vooruitzicht
gesteld. De bonden zullen in de komende
weken gesprekken voeren met de direc
tie van Bodewes over de toekomstplan
nen van het bedrijf.
Nauwelijks minder sterk is hier de
anti-Engelse stemming, die wordt ge
staafd met de aanvechtbare theorie
dat de Britten op Cyprus de Turken
hebben gesteund, al was het alleen
maar door met gekruiste armen toe
te kijken toen deze landden. De Brit
se diplomatie ging er van uit dat
Turkije als „garanderende mogend-
Woensdag voerde de Israëlische lucht
macht aanvallen uit op hetzelfde gebied
waarbij twee Libanese burgers werden
gedood en 17 gewond.
Over eventuele slachtoffers en schade
van de jongste aanvallen was gistera
vond nog niets bekend.
Het Israëlische opperbevel heeft de
aanvallen op Zuid-Libanon bevestigd.
Het liét weten dat bombardementen
werden uitgevoerd op een tentenkamp
van Arabische Guerrillastrijders in het
zogenaamde „Fatachland”. Genoemd ten
tenkamp zou worden gebruikt als een
bevoorradingspunt voor de guerrillastrij
ders. De aanvallen duurden 15 minuten.
Alle toestellen keerden op hun basis
terug, aldus Israel.
Cotton behoort tot een groep goede
vrienden van Nixon die voor de
rede op het Witte Huis bijeenkwa
men. „Gisteravond werd ik, met
anderen naar het Witte Huis geroe
pen voordat hij zich tot de natie
richtte om afscheid te nemen,” al
dus Cotton. „Bij ons kon hij zich
niet zo in de hand houden als
tijdens zijn verschijnen in het
openbaar. Wij zagen zijn pure
angst.”
Volgens de republikeinse senator Gif
fin, die ook aanwezig was „huilde
Nixon”.
marj
an en
n ge-
ikaans
legt,
lingen
n hen
1972, was een keerpunt in de geschiede
nis. Nauwelijks een maand geleden nog
was hij opnieuw in de Russische hoofd
stad voor zijn derde tapgesprek met
Breznjev. Klaarblijkelijk blijft het
Kremlin bereid dezelfde inspanningen te
doen in samenwerking met Gerald Ford.
Zijn presidentschap behoeft geen faktor
van onzekerheid te vormen in de b e-
trekkingen tussen de twee grote mo
gendheden.
Hoewel aan de Chinese volksrepubliek
bepaald niet dezelfde politieke ideeën
kunnen worden toegedicht als aan de
Sovjet-Unie liggen de reacties van Pe
king op Nixons aftreden toch op dezelf
de lijn. Richard Nixon was voor China
weliswaar de man die, op 21 februari
1972, in Peking met partijleider Mao
(Van onze correspondent)
UTRECHT. De scheepswerf van de
gebroeders Van der Werf b.v. in het
Gelderse Deest wordt definitief overge-
notnen door scheepswerf Bodewes in
Millingen aan de Rijn. De scheepswerf
in Deest kwam in financiële moeilijkhe-
aen door een miljoenenstrop bij de
bouw van twee Franse chemicaliëntan
kers. Het ministerie van Economische
Zaken heeft toegezegd vier miljoen gul
den ter beschikking te stellen voor in
vesteringen, zodat de werkgelegenheid
voor 500 werknemers in Deest en Nij
megen behouden blijft.
Onder de gebruikelijke klanken van
„Hail to the chief”, gespeeld door de
kapel van het korps mariniers was
Nixon met zijn gezin de oostelijke zaai
binnengekomen waar hij een ovatie van
vijf minuten kreeg.
LONDEN (Reuter). Vooraanstaande
financiers in Europa en Japan hebben
opgelucht gereageerd op het ontslag van
president Nixon, in de hoop dat het
tenminste enige verlichting zal brengen
in de economische moeilijkheden in de
wereld. Maar er was niet alleen opluch
ting. Bankiers en beleggers wachten af
Rechtstreeks en zijdelings ging hij in
op de diverse beschuldigingen die aan
zijn adres zijn geuit. Naar aanleiding van
verklaringen dat hij schuldig zou zijn
aan corruptie, verzekerde hij dat „geen
enkele man of vrouw in deze regering
met meer aardse goederen zijn of haar
post heeft verlaten dan waarover hij of
zij oorspronkelijk beschikte”. „Geen en
kele man of vrouw heeft ooit op kosten
van de staat geprofiteerd”, aldus Nixon.
„Dat zegt iets over u. Fouten, ja, maar
om persoonlijk gewin, nooit”.
Indirect roerde hij ook de klachten
over zijn belastingaangiften en het ge
bruik van verkiezingsgelden voor zijn
particuliere woningen in Californië en
Florida aan. „Ik wilde slechts dat ik rijk
was. Op het ogenblik moét ik een ma
nier zien te vinden om mijn belastingen
te betalen. Als ik rijk was zou ik u
graag willen belonen voor de opofferin
gen die u zich heeft getroost om uw
regering te dienen”.
In dit verband merkte hij op, dat
volgende generaties wellicht de indruk
zullen krijgen dat iedereen in regerings
dienst er op uit was zijn schaapjes op
het droge te krijgen „In deze regering
heeft geen enkele man of vrouw dit
gedaan”, aldus de afgetreden president.
Met tranen in de ogen sprak Nixon
over zijn overleden ouders. Sprekend
over de deugd van het dienen zei hij dat
zijn vader misschien een gewone man
was, maar dat deze zich niet als zodanig
voelde. Eerst was hij trambestuurder,
daarna boer. Hij had toen een citroen-
kwekerij in Californië. „Ik kan u verze
keren dat hij dit bedrijf had verkocht
voordat zij er olie vonden”, aldus Nixon
onder gelach van zijn toehoorders. Daar
na was zijn vader kruidenier geworden.
„Hij was evenwel een groot man omdat
hij zijn werk deed”.
'isjna
pre-
•datn
m de
for
istad
tvol-
)r de
wor-
heid” een zeker recht had tot inter
ventie op Cyprus.
Wanneer Turkije de komende da
gen doorgaat met zijn weloverwogen
bestandsschendingen zou Engeland
door de Griekse diplomatie onvermij
delijk worden geconfronteerd met het
feit dat het zelf ook garanderende
mogendheid is, en dus verplicht met
zijn uitgebreide strijdkrachten ter
plaatse het eiland te beschermen te
gen wat langzamerhand wel Turkse
agressie genoemd moet worden.
Af gezien van de persoonlijke docu
menten waarvan de waarde door
deskundigen wordt geschat op tus
sen de twee1 en vijf miljoen dollar,
zal de voormalige president een
aanzienlijk bedrag aan pensioen en
onkostenvergoeding krijgen. Dit
zou hem zijn ontgaan als hij door
de Senaat zou zijn afgezet.
Hij zei trots te zijn op allen die hem
hebben bijgestaan en voor hem hebben
gewerkt. „Doet altijd uw best, laat de
moed nooit zakken, bedenkt steeds dat
anderen u wellicht haten, maar dat
degenen die dat doen, het nooit zullen
winnen, tenzij u hen gaat haten en zo u
zelf vernietigt”. Onder applaus verzeker
de Nixon zijn toehoorders dat zij „altijd
in onze harten en onze gebeden zullen
zijn”.
Na zijn vertrek uit het Witte Huis, bij
zijn aankomst in Californië hield Nixon
weer een korte toespraak. Hij zei onder
meer: „Nu ik een taak erop heb zitten
betekent dat nog niet dat wij hier in de
heerlijke Californische zon gaan zitten
niets doen.
In de komende twee jaar, dat verzeker
ik u, zal ik voortgaan met mijn werk
voor de vrede.”
Intussen verliest Griekenland zowel
militair als politiek steeds meer ter
rein op Cyprus, een reden te meer
waarom het NAVO-lidmaatschap
Nixon krijgt:
Een levenslang pensioen
60.000 dollar per jaar;
Een jaarlijkse onkostenvergoeding
van maximum 90.000 dollar om
zijn personeel te betalen;
Een kantoor op de plaats van zijn
keuze op kosten van de regering.
zwaar onder druk kan komen te
staan Turkije is immers ook een
NAVO-partner. Het is zelfs niet uit
gesloten dat een man als Andreas
Papandreou, de linkse verzetsleider
die nog allesbehalve tevreden is met
de terugkeer van Karamanlis, na zijn
terugkeer in Griekenland contacten
zou kunnen leggen met ontevreden
officieren in de lagere regionen van
het leger, met alle (mogelijke) gevol
gen van dien.
De nu te verwachten terugroeping
van de Amerikaanse ambassadeur
Tasca, die een persoonlijke vriend
van Nixon was en de junta jarenlang
de hand boven het hoofd heeft ge
houden, zal niet meer dan een drup
pel zijn op een onvoorstelbaar gloei
ende plaat. De blussing daarvan moet
voor de nieuwe Amerikaanse regeer
ders een eerste prioriteit vormen.
11
Laatste groet van Nixon
Het centrum van de onlusten en aan
slagen vormden de rooms-katholieke
wijken van Belfast, Londonderry en
Newry aan de grens met de Ierse Repu
bliek.
In Belfast is een 24-jarige protestantse
man doodgeschoten. Hij was het 1051ste
dodelijke slachtoffer van de Ierse onlus
ten.
MOSKOU (AFP). Het heengaan
van president Nixon kan ais een nieuwe
slag worden beschouwd voor de Russi
sche partijleider Leonid Breznjev. Het
jaar 1974 heeft immers al het vertrek te
zien gegeven van twee andere medespe
lers van de Sovjet-Unie In het westen,
president Pompidou van Frankrijk en
bondskanselier Brandt van West-Duits-
land.
DEN HAAG (ANP). Mensen vlooien
die tot voor enkele jaren in ons land
een kwijnend bestaan leidden, zijn weer
enigszins in opmars. Dit werd enige tijd
geleden geconstateerd in een rapport
van militair medische zijnde.
de hand houden
verschijnen in
zagen zijn
De militaire raad zegt in zijn bekend
making dat de eenheid in het leven is
geroepen om een snelle terugkeer van
orde en rust te verzekeren omdat zonder
deze voorwaarden niet aan de toekomst
van Angola gewerkt kan worden.
De rassenonlusten ontstonden nadat
maandag groepen blanken hadden gede
monstreerd voor teruggave van hun
door het leger in beslag genomen wa
pens.
Vorige maand kostten gevechten tus
sen groepen blanken en zwarten in de
Portugese kolonie in Afrika 41 mensen
het leven.
Een Angolees gevangenkamp, dat eens
werd geleid door de geheime politie
tijdens het regime-Caetano, is gisteren
heropend. In dat kamp zullen „onge
wenste personen, extremisten en misda
digers” worden opgesloten die in de
«fgelopen week van spanningen en on
rust werden aangehouden.
Terwijl de tranen hem over de wan
gen liepen vervolgde Nixon: „Waar
schijnlijk zal niemand ooit een boek
over mijn moeder schrijven mijn
moeder was een heilige”. Hij vertelde
hoe zij twee zoons groot bracht die later
aan tuberculose overleden, en de zorg
voor andere kinderen op zich nam om te
zorgen voor hem en zijn oudere broer.
LOEANDA (UPI). De militaire raad
In Angola heeft gisteren de oprichting
bekendgemaakt van een militaire een
heid die de orde moet herstellen in de
hoofdstad Loeanda waar deze week ras
senonlusten uitbraken.
Sinds begin deze week gevechten uit
braken tussen blanken en zwarten zijn
volgens opgaven van de politie veertien
doden gevallen en werden 116 mensen
gewond.
Vooruitlopend op het vertrek van pre
sident Nixon had de dollar op de wissel
markten al terrein gewonnen, maar in
Londen, Tokio en Frankfort ging de
koers gisteren iets omlaag. Men be
schouwde dit echter als niet meer dan
een reactie op de eerdere stijging van de
koers. Internationale bankiers in Londen
hopen dat de nieuwe Amerikaanse rege
ring door meer samenwerking met ’t Con
gres de inflatie gaat bestrijden en een
betere greep krijgt op de begrotingsuit
gaven. Franse bankiers wezen er op dat
er nieuwe onzekerheid zal bestaan over
het toekomstige binnen- en buitenlandse
economisch beleid van de Verenigde
Staten totdat de huidige adviseurs
de president aan het werk gaan of
nieuwe worden benoemd.
Takashi Hosomi, die verbonden is aan
de Industriële Bank van Japan, zei te
verwachten dat de nieuwe regering zich
eerst zal concentreren op de wederop
bouw van de binnenlandse economie om
het Amerikaanse zelfvertrouwen te her
stellen. Verwacht kan worden dat de
Verenigde Staten met het herstel van de
dollar spoedig weer de toon kunnen
aangeven in de wereldeconomie, hetgeen
andere industrielanden zal helpen bij
het oplossen van hun economische moei
lijkheden.
A
