STERKE ONDERHANDELINGSPOSITIE VAN TURKIJE
Makarios
Sadat heeft alle deuren
Vijf doden bij
overvallen in
PORTUGEES
Argentinië
Italiaans leger
PLAN VOOR
verbrandt
ANGOLA
dossiers
Zuid-Duitsland
Plunderingen
in noorden
Mozambique
I
Meeste Amerikanen tegen vervolging
van ex-president Richard Nixon
voor mijn neus
gesloten”
Stormschade in
Presidentiële
capaciteiten
LIBISCHE LEIDER KOLONEL KADAFFI:
99
VOLGENS OPINIEPEILING IN WEEKBLAD „NEWSWEEK”
Helen Vlachos terug
naar Griekenland
MAANDAG
I 2
AUGUSTUS
19 7 4
BINNENLAND'BUITENLAND
(Van onze speciale verslaggever)
O
Drie bandjes
Rots
1
er
an
oij
je
an
a-
Theologie-student
GENÈVE Twee concessies van
de zijde van Griekenland onden-
streepten gisteravond opnieuw de
sterke onderhandelingspositie van
Turkije in het moeizame Cyprische
vredesberaad, dat in het Geneefse
gebouw van de Verenigde Naties
gehouden wordt. In de eerste plaats
zal een begin worden gemaakt met
de vrijlating van krijgsgevangenen
en burger-geïnterneerden van
Turkse origine. In de tweede plaats
zullen de Grieks-Cyprische strijd
krachten zich terugtrekken uit de
Turkse enclaves onder toezicht van
de troepenmacht van de Verenigde
Naties.
O A*
I
r
Griekse concessies in Genève Londen
3
de
stad
utes
ijke
ten.
id
sië
en
Ongeveer 800 Cyprioten hebben in New
York een demonstratie gehouden tegen
de aanwezigheid van Turkse troepen op
het eiland in de Middellandse Zee.
Wel werden er aparte besprekingen
gevoerd tussen president Clerides als
hoofd-vertegenwoordiger van de Grieks.
Cyprische meerderheidsbevolking en vi
ce-president Denktasj als eerste afge
vaardigde van de Turks-Cyprische ge
meenschap.
elen
ilie-
ien-
oet-
Ige-
:den
17.00
was
het
len-
het
ter-
be-
de
am,
een
de
lis-
üijn
de-
uit
rijn
net
I te
ko-
de
>oit
err
no-
cht
De
rie
or-
ast
jib
„of-
en
dat
er
in
ag-
oe-
m-
ig.
fde
tan
de
nd
ar
de
>at
ri
nd
lie
li
as,
an
de
en
se
u-
im
ar
?e-
de
29e
De
in
pel
in
ie
eft
am
ee-
>eg
er.
en
an
ad.
tn-
le
n-
an
te
ïk
u-
ti-
an
De Turk Gunes liet vrijwel de hele
zondag verstek gaan omdat hij, zoals een
woordvoerder verklaarde, „nieuwe in
structies van Ankara afwachtte”.
St. Clair stelde daarna Haig op de
hoogte van het opgenomen materiaal.
Haig ging vervolgens onmiddellijk naar
de president, aldus het artikel.
Het is niet eerlijk om te zeggen dat
Tussen Clerides en Denktasj hebben
zich diepe meningsverschillen geopen
baard over de staatkundige structuur
van Cyprus. De Griek, die de drie ga-
rantiemogendheden het recht heeft ont
zegd over de politieke toekomst van het
eiland mee te beslissen, wenst terug te
keren naar de oude constitutionele orde
terwijl de Turk, met steun van Ankara
overigens, de geografische opdeling van
Cyprus wenst met eigen bestuurscolleges
voor beide samenlevingsverbanden.
ver-
van de
Detroit
Zeven jaar geleden was de militaire
inlichtingendienst al heftig om de op
stelling van de dossiers aangevallen, om
dat ze niet alleen gegevens over staats-
vijandige elementen, maar ook over po
litici, wetenschapsbeoefenaars, kunste
naars, juristen en zelfs kardinalen be
vatten.
Drie jaar geleden besloot het parle
ment de dossiers te laten vernietigen. De
vernietiging werd gadegeslagen door de
voorzitters van de defensiecommissies
van Kamer en Senaat en officieren van
Justitie.
De student in de theologie zegt dat
zijn vader gelooft in recht, integriteit en
eerlijkheid en dat hij oprecht geschokt
was toen Nixon toegaf dat hij van het
in de doofpot stoppen van het schandaal
veel eerder op de hoogte is geweest dan
hij aanvankelijk had gezegd. „Tot dat
ogenblik had mijn vader echt in de
onschuld van president Nixon gelooft”,
aldus Michael Ford.
Het officiële Noord Vietnamese dagblad
„Nhan Dan” schrijft naar aanleiding van
het heengaan van Nixon dat er een
smakelijk einde is gekomen aan de poli
tieke carrière van „een van de meest
reactionaire, oorlogszuchtige en verra
derlijke presidenten van de Verenigde
Staten”.
Radio-Hanoi voorspelde dat er geen
verandering in de Amerikaanse politiek
tegenover Vietnam zal komen en dat de
oorlog onder president Ford zal voortdu
ren. „De Amerikaanse president is alleen
maar de uitvoerder van de politiek die
door de heersende kapitalisten is uitge
werkt” en Gerald Ford kan hoogstens
enige veranderingen aanbrengen maar
deze mogelijkheid is zeer beperkt, aldus
radio-Hanoi.
Michael Ford, 24-jarige zoon van pre
sident Gerald Ford van de Verenigde
Staten, heeft gezegd dat hij vindt dat
ex-president Nixon volledig uit de doe
ken moet doen wat zijn feitelijke rol in
Watergate is geweest.
BUENOS AIRES. (AFP en Reuter)
Zeker vijf mensen zijn gisteren gedood
bij twee, nagenoeg gelijktijdig uitgevoer
de aanvallen op militaire posten in Mid
den -Argentinië.
Naar in de hoofdsitad Lourenco Mar
ques is vernomen, is een groep van 1200
kleurlingen plunderend en brandstich
tend door het stadje Antonio Enes ge
trokken. De blanke bevolking, onder wie
veel Zuidaf’ikanen en Europese immi
granten, probeerden de plaats te ont
vluchten maar werd ónder vuur geno
men. Daarbij vielen zeker twee doden.
Alle verbindingen met Antonio Enes zijn
verbroken. Het Portugese leger heeft per
vliegtuig versterkingen naar het noorden
overgebracht.
Gisteren heeft de nieuwe Amerikaanse
president fotografen uitgenodigd om hem
eens thuis bezig te zien. De bezigheden
thuis bestonden onder meer uit een duik
in het privé-zwembad waarvoor Ford
hier zijn badjasje uittrekt. David Hume
Kennerly is gisteren overigens de offi
ciële fotograaf van het Witte Huis ge
worden op verzoek van de president. Hij
heeft er zijn betrekking bij het weekblad
„Time" voor opgegeven. De 27-jarige
Kennerly won in 1972 de Pulitzerprijs
voor fotografie met een serie over de oor
log in Zuid-Vietnam in dienst van het
persbureau UPI. In het Witte Huis neemt
Kennerly de donkere kamer over van
ex-president Nixons „hoffotograaf’’Ollia
Atkins.
LOURENCO MARQUES. (AFP) In
het noorden van Mozambique hebben
zich zaterdag ernstige ongeregeldheden
voorgedaan, die van een onbekend aan
tal mensen onder wie zeker twee
blanken het leven hebben geëist.
Drie voormalige topmedewerkers van
de ex-president hebben in privégesprek-
ken gedreigd ontslag te zullen nemen als
Nixon niet de uitgetikte teksten vrijgeeft
van op de band opgenomen gesprekken
waarin hij suggereerde de Watergate
affaire in de doofpot te stoppen, zo
melden Amerikaanse kranten.
Hoewel de demarkatielijnen op het
verscheurde eiland al drie dagen geleden
door een gemengde, in Nicosia zetelende
commissie werden vastgelegd, waren de
bewindslieden vanmorgen nog steeds
niet aan de vereiste fiatering toegeko
men
Van de
er een
De coalitieregering zal bestaan uit
vertegenwoordigers van de bevrijdings
bewegingen en de blanke bevolking. Zij
moet binnen ongeveer twee jaar de ver
kiezing bij algemeen stemrecht organise
ren van een constituerende vergadering.
Deze zal op haar beurt de grondwet van
de nieuwe staat opstellen en vastleggen
welke banden het nieuwe Angola met
Portugal wenst.
Wanneer de grondwet is goedgekeurd,
zal de constituante worden ontbonden
en zal worden overgegaan tot de verkie
zing van een wetgevende vergadering en
de vorming van een regering „die de
soevereine wil van het volk van Angola
weerspiegelt”.
De Portugese regering heeft geen be
zwaar tegen aanwezigheid van waarne
mers der Verenigde Naties bij de volks
raadplegingen, aldus het communiqué.
De afgezette president van Cyprus, aarts
bisschop Makarios, woonde gisteren in
Londen een mis bij. Onder de vele Cy
prioten die in de Britse hoofdstad werken
bleek hij zo’n overweldigende aanhang te
hebben, dat hij er ternauwernood in
slaagde in de kerk te komen.
Dit verklaart ook het geharrewar over
de naambordje dat de conferentie zater
dag uren ophield. Denktasj wenste na
melijk als vertegenwooriger van de
Turks-Cyprische gemeenschap te worden
aangeduid, en niet als vice-president van
Cyprus. Dat er nu helemaal geen naam
bordjes zijn een Salomonsoordeel,
waar beide partijen genoegen mee na
men accentueert slechts de intensiteit
van het spanningsvlak waarop het vre
desberaad over Cyprus zich nog altijd
beweegt.
verklaring van Nixon waarin die zei dat
de jongste onthulling zijn zaak zou
schaden.
Zesenvijftig percent denkt niet dat de
tegenstanders van Nixon diens aandeel
in het Watergate-schandaal hebben
overdreven 33 percent dacht van wel.
Op de vraag of Nixon er verstandig aan
heeft gedacht af te treden antwoordde
71 percent met „ja” en 13 percent vond
dat de ex-president had moeten blijven.
De ondervraagden konden ook hun
voorkeur voor een nieuwe vice-president
uitspreken. Senator Goldwater kreeg 23
percent,* oud-gouverneur Rockefeller 18,
gouverneur Ronald Reagan 12, de oud-
minister van Justitie Elliot Richardson
11 en senator Howard Baker eveneens
11 percent.
ROME. (DPA) In de grote verbran
dingsoven op het vliegveld van Rome
zijn zaterdag 33.000 dossiers van de in
lichtingendienst van het Italiaanse leger
vernietigd.
ATHENE. (AP) Mevrouw Helen
Vlachos, voormalig dagbladuitgeefster in
Athene, is naar Griekenland teruggekeerd
na vijf jaar van ballingschap in Londen-
Kadaffi is niet van mening dat een
punt is bereikt waarop geen terugkeer
mogelijk is. Hij vindt dat de menings
verschillen in een gesprek onder vier
ogen opgelost kunnen worden en dat tot
een gelijkheid van inzicht kan worden
Op vrijwel hetzelfde moment deden
ongeveer 40 ERP-leden. gekleed in mili
taire uniformen, een aanal op het in-
fanteriegamizoen in Catamarca, ten
noordwesten van Cordoba. Ook deze
groep wist na een vuurgevecht met mili
tairen en politie te ontkomen. Van offi
ciële zijde in de hoofdstad Buenos Aires
is over beide aanvallen niets meegedeeld.
Mavros kwalificeerde de concessies als
„een bewijs van goede wil”, en sprak de
vage hoop uit dat ook de Turken haast
zouden maken met de vrijlating van de
Grieks-Cyprische gevangenen.
Vandaag, zo verwacht men althans, zal
eindelijk de plenaire vergadering kun.
nen plaatsvinden waarop al sinds zater
dag wordt gewacht. Aan het overleg
tussen de Britse, Turkse en Griekse
ministers van Buitenlandse Zaken zullen
dan ook president Clerides van Cyprus
en diens Turkse tegenhanger, vice-presi
dent Denktasj, deelnemen.
In Grieks -Cyprische handen, zo ver
luidt in conferentiekringen, bevinden
zich ongeveer 2000 gevangenen. Verre
weg de meesten van hen zijn burger-
geïnterneerden.
Al sinds donderdag wordt door de
drie ministers over de uitvoering van de
bestandsbepalingen geredekaveld, hoewel
het betreffende akkoord reeds op 30 juli
door hen ondertekend werd. Als gevolg
hiervan zijn ze nauwelijks toegekomen
aan prinipebesluiten ten aanzien van de
politieke toekomst van Cyprus, waarvoor
hun tweede ronde van onderhandelingen
in de eerste plaats was bestemd.
BEIROET. (AFP) Kolonel Moam
mar Kadaffi, de leider van Libië, heeft
in een interview met een Libanees blad
de verslechtering in de Libisch-Egypti-
sche betrekkingen toegeschreven aan
„voorlichtingscampagnes” waarop, zo
suggereert hij, president Sadat zijn greep
verloren heeft.
Deze lichtpuntjes werden door de
Griekse minister van Buitenlandse Za
ken Mavros zichtbaar gemaakt na een
verwarrend weekeinde vol sombere ge
luiden en voorspellingen. Een weekeinde
dat bovendien veel oponthoud en de
nodige strubbelingen tussen de vijf par
tijen te zien gegeven had.
Mevrouw Vlachos heeft de uitgave
van haar beide dagbladen in Athene,
„Kathimerini” en „Mesimvrini”, gestaakt.
Ze deed dit liever dan zich te onderwer
pen aan de censuur die werd ingesteld
toen het Griekse leger in 1967 de macht
greep.
Een artikel van die strekking
scheen gisteren in de edities
.Philadelphia Inquirer” en de
Free Press. Het verhaal is gebaseerd op
inlichtingen van Congresleden, functio-
NEW YORK (AFP en AP) De meeste Amerikanen zouden tegen een gerechte
lijke vervolging van ex-president Nixon zjjn. Dit moet blijken uit een opiniepeiling
die het Amerikaanse weekblad „Newsweek” in de nacht van donderdag op vrijdag
door het Gallup-instituut onder 550 Amerikanen heeft laten verrichten,
ondervraagden sprak 55 percent zich uit tegen vervolging, terwijl 37 percent
voorstander van bleek te zijn.
gekomen die beide landen tot de bond
genoten maakt die ze moeten zijn.
„De Egyptische en Libische regimes
moeten geallieerden zijn. Ik ben ervan
overtuigd dat de vijanden van Egypte
ook onze vijanden zijn, en omgekeerd.
Onze twee landen, die broederlanden
zijn, moeten zich aaneensluiten voor de
strijd tegen hun vijanden”, aldus Kadaf
fi, die verder in het vraaggesprek met
het Libanese blad „El Oesboe el Arabi”
zegt dat hij herhaalde malen heeft ge
tracht met Sadat contact op te nemen
om een einde te maken aan de crisis in
de betrekkingen tussen beide landen-
Maar de Egyptische president heeft „alle
deuren voor mijn neus dichtgeslagen”.
Volgens de Libische leider bevindt zijn
Arabische broeder zich in een soort
„Babylonische gevangenschap. Ik ben
bereid mijn bloed te vergieten om hem
daaruit te bevrijden”, aldus Kadaffi die
er overigens niet bij zegt wat hij daar
mee precies bedoelde.
Kadaffi zegt ook niet van plan te zijn
Egypte en Sadat aan te vallen,
schoon wij over veel documenten
ander bewijsmateriaal beschikken
als wij dit zouden publiceren Sadat
slapeloosheid van zou krijgen”.
President Hafez Assad van Syrië
neemt ook het premierschap op zich bij
een kabinetswijziging die binnen een
narissen van het Witte Huis en andere
ambtenaren.
Gemeld wordt dat de personeelschef
van het Witte Huis, Alexander Haig, en
de advocaten van Nixon J. Fred Buz-
hardt en James St. Clair, vorige week
een gesprek met Nixon hebben gehad
waarin zij en de hele juridische staf
voor Watergate dreigden ontslag te zul
len nemen als de bandjes niet zouden
worden vrijgegeven.
De drie bandjes, zes dagen na de
inbraak in het Watergate-gebouw opge
nomen en maandag vrijgegeven, tonen
aan dat Nixon zijn top-assistent Halde
man heeft opgedragen een poging te
doen het onderzoek naar de op 17 juni
1972 gepleegde inbraak in het Waterga
te-gebouw te belemmeren.
In het verhaal staat ook dat St. Clair
pas op 31 juli van dit vernietigende
bewijsmateriaal op de hoogte is geko
men toen hij naar de bandjes ging
luisteren die het Opperste Gerechtshof
heeft opgeëist voor distriktsrechter John
Sirica.
paar weken wordt verwacht, zo meldt
een Egyptisch weekblad.
Assad wil ook het premierschap ver
vullen, aldus het blad, omdat twee grote
taken in het verschiet liggen: het zoeken
naar een vredesregeling in het Midden
oosten en de uitvoering van economi
sche wederopbouw- en ontwikkelings
plannen.
Premier van Syrië is nu Machmoed
Ayyoebi.
In Villa Maria, 220 kilometer ten
zuiden van de stad Cordoba deed een
groep van 50 tot 60 leden van het
verboden revolutionaire volksleger
(ERP) een aanval op een wapenfabriek
van het leger. Na een vuurgevecht met
de bewakers wisten zij met medeneming
van wapens, munitie en twee legeroffi
cieren als gijzelaars te ontkomen.
Haig een campagne voor aftreden heeft
geleid. Hij wist wat er voor het land
moest worden gedaan en voor de presi
dent zelf en hij heeft dat begeleid. Hij
was een rots in de branding, aldus een
vooraanstaand Republikein volgens dit
artikel.
St. Clair bevond zich in een netelige
positie: wij waren allen bedrogen en het
leek erop dat wij iets hadden achterge-
houden voor de juridische commissie
van het Huis van Afgevaardigden. De
bandjes moesten snel ter beschikking
van de commissie worden gesteld, met
het doel duidelijk te maken dat St. Clair
er niets mee te maken had, aldus een lid
van St. Clairs staf.
Haig en St. Clair stelden een van de
grootste steunpilaren van Nixon in de
juridische commissie, afgevaardigde
Charles Wiggings, een Republikein uit
Californië, op 2 augustus in de gelegen
heid de uitgetikte bandjes te lezen, zon
der dat Nixon daarvan wist, aldus het
artikel.
Wiggins zei dat het bewijs toen zo
vernietigend was en dat Nixon maar
twee dingen kon doen: een beroep doen
op het vijfde amendement en het mate
riaal achterhouden, of aftreden overwe
gen.
St. Clair vertelde Wiggins daarop dat
het bewijsmateriaal maandag vijf augus
tus zou worden vrijgegeven, maar Wig
gins zei een verklaring over de bandjes
te willen afleggen. Hij wilde dat doen
ongeacht een bekendmaking door het
Witte Huis. Diezelfde maandag, op vijf
augustus, werden de uitgetikte bandjes
aan Sirica overhandigd en bijna tegelij
kertijd kwam het Witte Huis met de
STUTTGART. (DPA) Onweer en
stormachtige wind hebben gisteren in
het zuidwesten van de Bondsrepubliek
aanzienlijke schade aangericht.
Bij temperaturen van tien graden gin
gen de vakantiegangers in het Zwarte
Woud maar noodgedwongen bij kachel
of verwarming zitten.
In Baden-Baden werden aarde en
steen losgewoeld. Wegen werden daar
door onberijdbaar.
Het slechte weer was ook verantwoor
delijk voor veel verkeersongelukken die
in Baden-Württemberg alleen al vari'
tien mensen het leven eisten.
LISSABON. (AFP) De Portugese
regering zal zodra er een bestand in
Angola is bereikt onmiddellijk een voor
lopige coalitieregering in dat land vesti
gen. De taak van dit regime zal zijn een
kieswet op te stellen, zo blijkt uit een in
Lissabon uitgegeven officieel communi
qué.
De ongeregeldheden ?quden veroor
zaakt zijn door een ongeorganiseerde
groep die geen enkele verbinding met de
bevrijdingsorganisatie Frelimo heeft.
Over soortgelijke botsingen zijn de laat
ste dagen meer meldingen gemaakt uit
het noorden van Mozambique. Verschei
dene dorpen en steden zijn door de
blanke bevolking verlaten. De vluchte
lingen hebben een beroep gedaan op de
Portugese autoriteiten en de leiding van
Frelimo, snel een einde aan het optreden
van de plunderende bendes te maken.
M.X
Ij
■BjR i