De reikende vloed
NA TRIOMFANTELIJK BEZOEK AAN GRIEKENLAND:
r
Kogelregen op
Spoorwegramp wordt met Duitse
trein gereconstrueerd
Boze Jaworski zou Nixon
Premier Kirk
toch willen vervolgen
Portugezen moeten eigen
overleden
wapens terugkopen
Lage wenteling noodlottig voor
prototype-helicopter
Doden in
Welkom
verkeersweg
horen, zien en
Van der Stoelstraat
in Saloniki
Gruwelijke taferelen bij Zagreb
Guinée-Bissau
Ongeluk op luchtvaartshow Farnborough
Giscard vergadert
met Schmidt
„Troepenvermindering
Noord-Ierland
„Haig zal aftreden”
BINNEN- EN BUITENLAND
1974
MAANDAG 2 SEPTEMBER
1
j 30 aug.-8 sept^J
toegang f5.- AMSTERDAM raiTV-j
giBMi
I
Van der Stoel wil bemiddelen
op
Newsweek
(Van onze redacteur in Parijs)
V
(Van onze speciale verslaggever)
k
geopend 10-17 en 19-22 uur, zondags 10-17
k Trein-Toegang-biljetten bij NS stations^'
>ld-
ven
len.
de
ral-
zan-
-ige-
eest
leen
man
i in
zijn
de
n is
i de
be-
Boven: de Sikorsky-helikopter tijdens een van de vele „loops’’ die hij maakte vlak
voordat het toestel neerstortte op het vliegveld van Farnborough. Onder: de vuurzee
waarin een van de twee piloten omkwam en de ander zwaar gewond werd.
De onafhankelijkheidsbeweging
PAIGC, die het land na de onafhanke
lijkheid van 10 september officieel zal
besturen, wil liever niet dat de vertrek
kende Portugese militairen wapens bij
de inheemse troepen achterlaten.
Het leger zou nu eigen geweren, ma
chinegeweren, pistolen, granaten en mu
nitie terugkopen. Volgens een Portugese
eeft
zie-
de
de
zou
den
>len
het
lam,
als
van
de
r is
;em
dat
zer-
ion-
zijn
Iruk
lag-
van
llen
;sen
de
alle
het
vie-
raal
jlen
;der
run
blij-
aakl
hel
van
mo
lden
ige-
zijn
lijk
een
ater
wil
’ing,
ige-
iten
ieve
leb-
de
sche
;rsi-
:haf
ege-
t de
gis-
De
ge
bet
De
:hap
her-
ivee
uit
was
De
len,
ap-
:en-
jeer
:ge-
lige
i/ter
op
Kat-
aint
icai-
de
stu-
aakt
arde
rter-
i?ai- J
otel
te i
Een officiële commissie van onderzoek
zou tot de slotsom zijn gekomen, dat het
inrij sein op rood heeft gestaan en dat de
bestuurder van de verongelukte trein
met ruim 90 km per uur de op dat
LISSABON (AP). Het Portugese le
ger in Guinee-Bissau ziet zich genood
zaakt duizenden guldens aan de plaatse
lijke troepen te betalen om deze solda
ten ertoe te bewegen hun wapens in te
leveren. Dit is gisteren gezegd door
blanke soldaten die zojuist uit Guinee-
Bissau zijn teruggekeerd.
In een interview met het Amerikaanse
weekblad Time heeft de Griekse minis
ter van Buitenlandse Zaken Mavros
trouwens gezegd dat op zijn minst enke
le leden van de Griekse regimes uit de
afgelopen jaren voor rechtbanken zullen
moeten verschijnen. Er zal echter mee
worden gewacht tot na de verkiezingen.
SCHIPHOL. Een van de straten
van de Noordgriekse stad Saloniki
krijgt de naam van de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken,
Max van der Stoel. De burgemeester
van de stad heeft gezegd dat dit zal
gebeuren uit erkentelijkheid voor de
inspanningen van mr. Van der Stoel
voor het herstel van de democratie in
Griekenland toen hij deel uitmaakte
van de Raad van Europa. Als rappor
teur van de Raad heeft Van der Stoel
herhaaldelijk kritiek gespuid op het
kolonelsbewind.
Met de reconstructie van het ongeluk
wil de Joegoslavische overheid achter de
oorzaak komen. Volgens de politie heeft
de hoofdbestuurder verklaard dat de
remmen geweigerd hebben. Bovendien,
zo zegt hij, stond achter een onklaar
voorsein het inrij sein op veilig.
Volgens het blad is Jaworski ver
borgen op zowel het Congres als op
president Ford, omdat zij hem op
schepen met de beslissing over het al
dan niet vervolgen van Nixon, zonder
hem daarvoor politieke richtlijnen te
geven.
NEW YORK. (UPI en AFP) De
speciafe aanklager in het Watergate-
schandaal, Leon Jaworski, overweegt
Richard Nixon te vervolgen wegens
pogingen het schandaal in de doofpot
te stoppen. Hij zou dan de voormalige
president afzonderlijk terecht willen
laten staan, aldus het Amerikaanse
tijdschrift Newsweek.
traject toegestane snelheid bijna heeft
verdubbeld.
Gistermiddag waren er 121 lijken ge
vonden. Maar er is ook nog een hoeveel
heid lichaamsdelen die bij elkaar ge
zocht moeten worden. Naar schatting
zijn er 150 mensen omgekomen. Familie
leden van de slachtoffers helpen bij de
identificatie. Men verwacht dat het nog
wel een week zal duren voordat alle
doden zijn herkend, voor zover herken
ning mogelijk is.
In een groot aantal kampen is het vrij
eenvoudig voor de zwarte militairen om
de geweren te verbergen totdat zij hun
geld hebben ontvangen. Een andere
blanke soldaat verklaarde: „We weten
dat er betaald wordt. We weten niet
hoeveel het leger betaalt en aan hoeveel
soldaten, maar het moet een groot be
drag zijn”.
200
Gel
lid-
:ren I
zen. j
iga-
lor-
ZAGREB. (DPA en UPI) Het
spoorwegongeluk in de Joegoslavische
stad Zagreb wordt woensdag a.s. met
een trein uit de Duitse bondsrepubliek
gereconstrueerd. Bij dit ergste spoorweg
ongeluk in Joego-Slavië, dat vorige
week vrijdagavond gebeurde, zijn meer
dan 120 doden en ruim 150 gewonden
gevallen. Het juiste aantal slachtoffers
staat nog niet vast. De bloedproeven bij
de twee gearresteerde bestuurders zijn
negatief uitgevallen. De regering kondig
de gisteren een nationale rouwdag aan.
Deze troepenvermindering zou samen
vallen met een versterking van de plaat
selijke politie, waarvoor de Britse minis
ter voor Noord-Ierland Merlyn Rees, de
eerste maatregelen binnenkort bekend
<e>u maken. De maximale sterkte van de
iuM -f ïatóL S3.<K?2 in 1970.
uitsprak. Het waren vooral de jongeren
die Nixon willen terecht laten staan.
Bij een onderzoek van het zelfde
instituut Gallup heeft 61 pet van de
ondervraagden verklaard tevreden te
zijn over de wijze waarop president
Ford zijn taak vervult. Slechts drie
percent was ontevreden, terwijl 26
pet. geen mening uitsprak.
De stafchef van het Witte Huis, de
gepensioneerde generaal Alexandet
Haig, heeft besloten af te treden,
ondanks het verzoek van president
Ford om aan te blijven. Dit weet het
tijdschrift Newsweek eveneens te
melden.
Haig zou mogelijk al over enige
weken het Witte Huis verlaten om
zijn militaire loopbaan voort te zet
ten. Vanuit het Congres is kritiek
geuit op de rol die Haig onder het
presidentschap van Richard Nixon in
het Watergate-schandaal zou hebben
gespeeld.
WELKOM (Reuter). Drie Afrikaan
se arbeiders zijn gedood en ca. 40 ge
wond bij een vechtpartij in een goud
mijn in Welkom, in Zuid-Afrika, zo
heeft de directie gisteren meegedeeld.
Een woordvoerder van de Anglo-Ame
rican Corporation, die de mijn beheert,
zei dat ca. 200 Afrikanen betrokken
waren bij de strijd die begon in een
pension voor gemigreerde arbeiders. Ra
men werden ingegooid en gepoogd werd
een flat van een zwarte voorman in
brand te steken voordat de politie de
situatie onder controle had. De rust is
inmiddels weergekeerd.
LONDEN(AFP). —Naar het Britse
blad The Times weet te melden, over
weegt de Britse regering 1.000 militairen
uit Noord-Ierland terug te trekken zon
der hen te vervangen. Hierdoor zou de
sterkte van de Engelse troepen daar op
14.000 man komen, het kleinste aantal
sinds 1972.
Volgens een Gallup-opinie-onder-
zoek wil 56 pct. van de Amerikanen
dat Nixon wegens zijn aandeel in de
Watergate-zaak wordt vervolgd. Van
de ondervraagden was 37 pet. tegen
vervolging, terwijl 7 pet. geen oordeel
Juist ook dit weekeinde liet Karaman
lis een waarschuwing aan Turkije horen
dat Griekenland zijn strijd om Cyprus
zal voortzetten tot een rechtvaardige
oplossing is bereikt, ongeaeht hoeveel
tijd en offers dat zal kosten. De 67-
jarige premier sprak op een massabij
eenkomst bij Saloniki. „De Turkse inval
lers zullen uiteindelijk gevangenen wor
den van hun barbaarse onderneming. Ze
moeten weten dat wij geen genoegen
zullen nemen met voldongen feiten en
dat we onze strijd zullen voortzetten tot
er recht is gedaan.” Karamanlis veroor
deelde nog eens de vroegere militaire
leiders van zijn land. Hij kondigde aan
dat hij spoedig een datum zal noemen
waarop in Griekenland algemene verkie
zingen zullen worden gehouden.
De verbijstering onder de toeschou
wers, in hoofdzaak deelnemers aan de
luchtvaarttentoonstelling en journalisten
uit vele landen, was enorm, maar de
show ging inverbiddelijk door. De om
roeper die elke demonstratie begeleidde,
maakte slechts melding van „een tra
gisch ongeluk” en kondigde na een korte
adempauze onmiddellijk de volgende de
monstratie aan. Het gold Fokker-VFW,
die op het moment van het ongeluk zijn
Friendship, Fellowship en de nieuwe
VFW-614 in formatie het luchtruim had
laten kiezen.
Het ongeluk gebeurde om kwart voor
vijf, vrijwel aan het eind van de voor
vertoning. De luchtvaartshow van Farn
borough loopt officieel van vandaag tot
en met komende zondag. De Sikorsky
H-53, in 1970 in gebruik genomen voor
oorlogsdoeleinden maakte circa vijf to
tale wentelingen om zijn lengte-as. Bij
elke wenteling verloor hij opmerkelijk
veel hoogte. Aan het begin van de
laatste wenteling, zei een van de heli-
koptervliegers: „Je zit een beetje te
laag”. Het werd over de boordradio ge
hoord door Leif Nielsen, testvlieger van
de VFW-614.
ang-
npi-
ndse
'eest
lesi-
;che,
iek-
militair zou een negersergeant zeker
15.000 gulden voor zijn lichte machine
geweer, granaten en munitie hebben ge
vraagd. Een korporaal vroeg 6300 gulden
voor zijn geweer.
De arrestant is de 34-jarige Richard
Hicks uit de stad Tucson in Arizona.
Vanuit zijn rijdende auto zou Hicks
zonder waarschuwing en zonder duide
lijk motief op iedere auto, die in zijn
buurt kwam, geschoten hebben.
Auto’s vlogen van de weg af terwijl
de kogelregen uit de wagen van de
schutter kwam, die zijn doelen steeds
tegemoet reed.
Op 165 km. van Indio, een stadje ten
zuid-oosten van Los Angeles, werd de
verdachte gepakt. Hij bood geen verzet.
Zijn beschrijving klopte met het signale
ment gegeven door ooggetuigen.
De Sikorsky had toen juist zijn vol
gende wenteling ingezet en op de grond
was zichtbaar dat de vlieger weifelde.
Hij trachtte het toestel weer in horizon
tale toestand te krijgen en op goede
snelheid te komen door een duikvlucht
te ondernemen. Maar vanaf een hoogte
van circa 100 meter werd dit fataal.
(Van onze redactie buitenland)
SCHIPHOL Minister Van der
Stoel heeft aangeboden te bemid
delen in het conflict om Cyprus. Hij
heeft dat dit weekeinde laten weten
in een gesprek met de Griekse pre
mier Karamanlis. Van der Stoel zou
als boodschapper willen fungeren
of zich op andere wijze nuttig wil
len maken bij het zoeken naar een
oplossing in het geschil.
De minister is gisteren teruggekeerd
van een tweedaags bezoek aan Grieken
land. Hij heeft er met onder anderen
Karamanlis en zijn collega van buiten
landse zaken Mavros gesproken over
Cyprus en over Griekenlands betrekkin
gen tot de EEG. De Grieken hebben hem
overigens geen verzoek gedaan om als
bemiddelaar in de Cyprische kwestie op
te treden. Van Turkse zijde is trouwens
evenmin zo’n verzoek gedaan.
Van der Stoel is een buitengewoon
hartelijk welkom ten deel gevallen in
Griekenland. Men herkende in hem de
man die al in de Raad van Europa ten
strijde trok tegen de kolonels die zeven
jaar lang het bewind hebben gevoerd in
Griekenland. Zaterdag kwamen drom
men voormalige verzetsmensen naar de
Nederlandse ambassade toen Van der
Stoel er verbleef. Velen van hen hebben
in de tijd van het kolonelsregime in
gevangenissen gezeten.
Bij zijn terugkëer op Schiphol zei Van
der Stoel gisteren: „Er hangt in Grie
kenland iets van een hoopvolle ver
wachting in de lucht, zo iets als wij na
de bevrijding hebben gekend. Ik hoop
alleen dat de kwestie-Cyprus deze gun
stige ontwikkelingen niet in de weg zal
staan of zal vertragen.”
Hij zei overigens te hopen dat een
oplossing in het Cyprische conflict ook
de scherpe kantjes zal halen van Grie
kenlands houding ten opzichte van de
NAVO. De Grieken zijn uit de militaire
organisatie van de NAVO gestapt, al
blijven ze er politiek mee verbonden.
Van der Stoel zou graag zien dat
Turkije „een gebaar maakt, hetzij een
gedeeltelijke ontruiming van het nieuw-
Er zijn vermoedelijk geen buitenlan
ders onder de slachtoffers. Het overgrote
deel van de passagiers bestond uit Joe-
goslaven, die van vakantie in West-
Duitsland terugkeerden.
In ’n bocht vlak voor het station vloog
het eerste van de tien rijtuigen uit de
rails. Door de grote snelheid van de
lokomotief raakten vervolgens de overi
ge negen rijtuigen uit hun baan. Een
mast van de bovenleiding scheurde de
wagons open voordat ze omsloegen. Over
een afstand van 70 meter, vertelde een
vrouwelijke gerechtsdokter, lagen naast
de rails ongeveer 70 lijken, de meesten
helemaal naakt. Andere doden en ge
wonden moesten met snijbranders uit de
wrakstukken worden gehaald.
In de ziekenhuizen zijn tot nu toe vier
gewonden bezweken. Er worden nog 40
gewonden verpleegd, van wie er zes in
levensgevaar verkeren.
Het vloedwater van de Japanse Tama reikt naar huizen in Komae City, een voorstad
van Tokio, nadat de rivier door zware regenval buiten zijn oevers was getreden. De
politie evacueerde 7.000 mensen omdat verwacht werd dat de vloed nog verder zou
stijgen door de orkaan Polly, die momenteel het westen van Japan teistert. Op de
voorgrond: half-verzwolgen tennisbanen.
FARNBOROUGH. Voor de ogen
van honderden toeschouwers is gister
middag een Skikorsky-helikopter neer
gestort In Farnborough. Het gebeurde aan
het begin van het jaarlijkse Britse vlieg-
feest. Een inzittende kwam om het leven,
een tweede werd zeer ernstig gewond.
Het toestel spatte bjj een val van 100 me
ter hoogte uiteen en vloog in brand. De
vliegers zouden te laag hebben gevlogen
en te groot risico hebben genomen.
WELLINGTON (Reuter, AP). Pre
mier Norman Kirk van Nieuw-Zeeland
is zaterdag in een ziekenhuis in Welling
ton aan een hartaanval overleden. Hij is
51 jaar geworden.
Kirk, die ook minister van Buiten
landse Zaken was, deelde 28 augustus
mee dat hij op medisch advies zes we
ken volledige rust nam.
Hij werd premier toen zijn Labour-
partij in december 1972 een verkiezings
overwinning behaalde.
Eerder dit jaar had hij zich aan spata
deren laten opereren, als gevolg waar
van hij een longembolie kreeg.
Kirk, die „Grote Norm” werd ge
noemd, was een zwaargebouwde man.
Hij was trots op zijn eenvoudige af
komst. Voordat hij in de politiek ging,
had hij allerlei eenvoudige baantjes. Het
eerste huis voor zijn gezin bouwde hij
eigenhandig. De overledene was ge
trouwd en had vijf kinderen.
De Labour-af ge vaardigden zullen vrij
dag een opvolger kiezen. Kirk zal don
derdag worden begraven in zijn geboor
teplaats Waimate, een dorpje bij Christ
church.
De helikopter boog steeds meer naar
voren en daverde bijna loodrecht op een
van de betonnen platforms af. Ver van
(Van onze redactie buitenland)
INDIO. —Een man die zaterdag
een grote verkeersweg in het zuiden van
de Amerikaanse staat Californië in het
wilde weg passerende automobilisten be
schoot, is gisteren gearresteerd. Door
zijn toedoen kwamen drie mensen om
met kogels in het hoofd en liepen zes
meieren verwondingen op.
De zwarte militairen, die 11 jaar zij-
aan-zij met de Portugezen tegen de
guerrilla-strijders van de PAIGC hebben
gevochten, blijven voor het merendeel in
Guinee-Bissau.
PARIJS. President Giscard d’Es-
taing ontvangt vanavond op het Elysée
de Duitse bondskanselier Helmut
Schmidt. Tijdens het diner zat in hoofd
zaak gepraat worden over heropleving
van de gemeenschappelijke markt en de
lening van twee miljard dollar die de
Duitse Emissiebank zo pas heeft toege
staan aan de Bank van Italië.
bezette territoir, hetzij door een gedeel
telijk terugtrekken van zijn troepen.”
Het zou het volgens Van der Stoel
gemakkëlijker maken om de partijen
weer aan de onderhandelingstafel te
brengen.
de toeschouwers weg maar goed waar,
neembaar voor hen sloeg het toestel
tegen de grond. Een lichte explosie volg
de, stukken vlogen ver in het rond en
het wrak vloog in brand.
Ofschoon betrekkelijk dicht bij de
brandweerkazerne, duurde het ruim vijf
minuten voor de brandweer ter plaatse
was. Het vuur was in tien minuten
geblust maar het duurde bijna een uur
voor de tweede inzittende kon worden
bevrijd.
De vliegtentoonstelling te Farnbo
rough. een luchtmachtbasis op 30 km
ten zuidwesten van Londen, wordt door
de Britten als een veilige beschouwd,
ofschoon het vaker is voorgekomen dat
tijdens de show vliegtuigen neerstortten.
Oorspronkelijk was Farnborough een
aangelegenheid van uitsluitend de Britse
militaire en commerciële luchtvaart. Dit
jaar nemen voor het eerst ook buiten
landse exposanten deel bij elkaar 400,
waarvan 150 niet-Britse. De neergestorte
Sikorsky was een prototype en zou na
Farnborough naar West-Duitsland, Israel
en Spanje gaan om daar zo mogelijk te
worden verkocht.
