Parlementaire delegatie terug uit Indonesië
Vredeling informeert
defensie-commissie
Arrestatie na
overval op
Voormalig
juwelier
zendschip
kade
aan
s
ei
UNIVERSITEITSBESTUURDERS MENEN:
A
Granaat ontploft in
laadbak vrachtauto
„IMAGO” STAAT OP DE TOCHT
Nederlands oppervlaktewater
wordt heel langzaam schoner
99
V
2
Vervanging van Starfighter
DINSDAG
1 O
SEPTEMBER
1974
BINNEN- EN BUITENLAND
DIN
□on
:n
Ad Hoe
UTRECHT (ANP) Interne problemen, het beeld dat de buitenwereld
heeft, opmerkingen over verwende studenten en dito wetenschappelijke
medewerkers, pijlen van gram naar „Den Haag” en in enkele gevallen
uitvoerig uitgewerkte suggesties hoe het in de toekomst beter, soepeler,
flexibeler en meer verantwoord zou kunnen.
Nog jaren
gïï
u v tw
zzw
Uw Fleurop-
bloemist zorgt
ervoor!
Voor neef Willenu^m
omdat hij die
fijne nieuwe
baan krijgt.
es
9
9
9
8
9
12
10
Vondeling: „Vestiging republiek
Zuidmolukken een droombeeld
1
1
1
,on-
VONDELING
Eei
)l
w
23.15 uur
INIERHORH
i
1
Met minister Vredeling werd afge
sproken dat de commissie in een later
stadium, tijdig voor een definitieve be
slissing is genomen, opnieuw zal worden
geïnformeerd. Aan het commissie-over-
leg van gistermorgen werd tevens deel
genomen door staatssecretaris Stemer-
dink en door de luitenants-generaal J.
H. Knoop, bevelhebber der luchtstrijd
krachten en chef luchtmachtstaf en ir.
H. K. Stokla, directeur materieel van de
luchtmacht.
vatten in de kop in plaats van springstof
een onschuldig poeder.
D
Moz
beëi
pres
weg
golf
Lissabon
Locamo
Londen
mist
onbewolkt
mist
onbewolkt
regen
half bew.
zw. bew.
n
w
o
wzw
nnw
n
19
27
26
23
19
20
30
24
21
26
Vondeling bleek zeer onder de indruk
van de grote belangstelling die er nog
steeds voor Nederland is in Indonesië,
over de bijzondere hartelijkheid van de
ontvangst gedurende de negen dagen en
over de omvang en de scherpte van de
Vondeling zei op Schiphol ook, dat er
toch wel enige voorzichtigheid in bena
dering moet zijn door Nederland, omdat
we zelf in een enigszins moeilijke positie
verkeren. De maatregelen worden vol
gens Vondeling immers uitgevoerd op
grond van wetten die uit het Nederland
se koloniale tijdperk stammen.
In ronde woorden komt het er volgens
hem op neer dat de universiteiten meer
werk moeten doen, terwijl zij daarvoor
minder geld beschikbaar hebben.
in
en
In het algemeen wordt het trouwens
tijd, dat wij in ons onderwijsbeleid eens
afraken van reeksen ad hoc-beslissingen,
thieke, ja onmenselijke stop-lapwerk
rond de numerus fixus regeling. In hoe
verre daar steeds met voldoende zorgvul
digheid te werk is gegaan is althans
voor mij persoonlijk een open vraag”.
Hoewel er naar zijn mening veel kri
tiek mogelijk is op de bewindslieden van
Onderwijs en Wetenschappen, kan men
niet volhouden dat de universiteiten en
hoge scholen in het algemeen worden
blootgesteld aan opzettelijke verwaarlo
zing en onredelijk wanbeleid. Haagse on
macht meer dan Haagse onwil, geeft de
Rotterdamse rector reden tot zorg.
In Leiden sprak mr. K. J. Cath, voor
zitter van het college van bestuur, ook
over het verlies aan goodwill van de
universiteiten: „grote groepen van de Ne
derlandse bevolking hebben de indruk
gekregen, dat de universiteiten en hun
bevolking in een uitzonderlijk bevoor
rechte positie zijn geraakt, zich wat al
te veel hebben laten verwennen en zich
nu als verwende kinderen zijn gaan
gedragen”.
mentariërs voor een tegenbezoek worden
uitgenodigd, terwijl ook een suggestie
van Indonesische zijde voor een „perma
nente vriendschapsgroep” in overweging
zal worden genomen.
Bij een routinehuiszoeking van het
Britse leger in Londonderry is een bal
pen gevonden met een explosieve lading,
die tot ontploffing wordt gebracht door
de knop van de pen in te drukken. Het
leger veronderstelt dat er meer van deze
balpennen in omloop zijn.
Doordat een zogenaamde spieront-
wikkelaar per ongeluk uit de handen
van zijn broer schoot, raakte de 14-
jarige Jan Fortuin uit Dordrecht vrijwel
als zijn tanden met wortel en al kwijt.
De spierontwikkelaar vloog door de ka
mer en kwam in het gezicht van Jan
terecht.
nomische zaken en over de hantering
van de technische criteria voor de vlieg-
tuigkeuze. Deze criteria betreffen o.a. de
vliegveiligheid, de elektronica, het onder
houd en de operationele kosten van het
nieuw aan te schaffen vliegtuig.
De
wach
rand
manc
ge d(
kreg<
te ri
werd
teger
nen
Gis
biqui
en t(
ten.
warr
den
De
Surir
dient
mach
word
meer
mach
ten
onde:
Ui1
se re
om
richt
troep
ment
i
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Spilt
Stockholm
Wenen
Zürich
PA
wil e
heid
in St
name
naar
stree
Surir
uit e
geme
sie-c
verg:
Wi
van
gend
heeft
werd
wijle
Chili
De
Time
vertr
sche
aan i
buite
Afge
Ha
Morj
ogen
Colb:
subc<
het I
legd.
Vo
Colb
dolla
opzij
schat
lar v
Tei
raai
en c
naar
den
naar
vijan
jeeps
AMSTERDAM (ANP).— Een 18-jarige
Italiaan, die vijf minuten te voren met
een kameraad een lucratieve overval
had gepleegd op de juwelierszaak van
Herman Schipper aan de Heiligeweg in
Amsterdam, is gistermiddag kort na het
middaguur door twee agenten in de
Damstraat gearresteerd, nadat een woe
dende automobilist die door de overval
lers was aangereden, hem in de kraag
had gegrepen.
Een uit acht leden bestaande Neder
landse expeditie is gisteren in Nepal
aangekomen om op 22 oktober de top
van de Makalu of Kanychuny Tse in het
noordwestelijk deel van het land te
beklimmen. Zij doen hun poging zonder
zuurstofflessen mee te nemen.
De tyfoon Shirley, die het westen van
Japan de afgelopen dagen heeft geteis
terd en overstromingen en aardverschui
vingen heeft veroorzaakt, eiste tot dus
ver 13 mensenlevens en 27 gewonden.
Volgens de politie zijn ongeveer 50 wo
ningen door het water weggeslagen en
kwamen bijna 5000 huizen blank te staan
De Griekse regering heeft gisteren
iedereen die over informatie beschikt over
de studentenrellen van vorig jaar en het
optreden van de politie daarbij, opgeroe
pen deze gegevens ter beschikking van
de regering te stellen. De minister van
openbare orde Solon Ghikas heeft giste
ren laten weten dat deze zaak verder zal
worden onderzocht. Volgens sommige
bewerkingen zijn veel studenten ver
moord of gemarteld door de veiligheids
politie.
DEN HAAG (ANP).— Gisteren heeft
Defensie-minister Vredeling de defensie-
commissie uit de Tweede Kamer infor
matie verstrekt over de problemen,ver
bonden aan de vervanging van de Star-
fighter. Het vraag- en antwoordspel nam
ruim drie uren in beslag.
Een loos bankoverval-alarm was de
oorzaak, dat gistermiddag een surveil-
lance-auto van de Amsterdamse politie,
die op weg was naar de bank bij een
botsing zo zwaar werd beschadigd, dat
hij vermoedelijk kan worden af geschre
ven. Het alarm bleek te zijn veroorzaakt
door een cliënt, die per ongeluk met een
knie tegen de alarmknop stootte.
Weer in binnen- en
buitenland
Vondeling had tijdens het bezoek van
de delegatie aanwijzingen gekregen dat
deze kwestie nog wel vele jaren kan
duren.
De delegatievoorzitter heeft de Indo
nesiërs te verstaan gegeven dat er na
tuurlijk ook beoordeeld moet worden op
grond van bijvoorbeeld de internationale
verklaring van de rechten van de mens,
die politieke gevangenneming verbiedt.
Hij had van de Indonesische woordvoer
ders begrepen dat de politieke gevange
nen in zeer veel gevallen als ongewenst
worden beschouwd door de lokale over
heden, en dientengevolge niet eens terug
kunnen keren uit gevangenschap.
Aan de andere kant vond hij dat
„onmacht en onwil om tot keuzes te
komen in het overheidsbeleid ten aan
zien van het gehele tertiaire onderwijs
op de rug van de universiteiten is afge
wenteld”.
„De man had alleen al op grond van
het kleurverschil het ding beslist moeten
laten liggen”, aldus de Legervoorlich-
tingsdienst.
De scherpe granaat is vermoedefijk
tijdens een vorige oefening gebruikt en
toen niet ontploft. Regelmatig wordt het
terrein van het artillerieschietkamp op
dit soort blindgangers afgezocht, maar
de mogelijkheid bestaat daarbij altijd,
aldus de Legervoorlichtlngsdienst, dat er
niet-ontplofte granaten blijven liggen.
Volgende week maandag volgt dan
nog officieel de nieuwste loot aan de
academische stam, de medische faculteit
in Maastricht, waarover rector mag
nificus prof. G. Vossers (T.H. Eind
hoven) overigens in zijn rede zei: „Er is
in Nederland jaren gestudeerd over een
vierde technische hoge school in Neder
land. Gelukkig is daarover in de volks
vertegenwoordiging geen voortijdig be
sluit genomen, zoals over de achtste
medische faculteit in Maastricht, waar
van men thans de noodzaak betwijfeld”.
De Rotterdamse Erasmusuniversiteit
gaat zijn eerste vol waardige jaar begin
nen. in Leiden viert men begin volgend
jaar het vierde eeuwfeest. Uit de redes,
in beide instellingen uitgesproken, ko
men dezelfde opmerkingen naar voren
ten aanzien van hedendaagse universitai
re problemen.
De Rotterdamse rector magnificus
prof. Dr. P. W. Klein: ,De publieke
opninie beschouwt de universiteiten en
hoge scholen zo langzamerhand als na-
velstarende hollebolle gij zen, die luid-
schreeuwend anderen verwijten maken
over problemen en ze in het leven
roepen in plaats van ze op te lossen”.
Hoewel de universiteiten nog maar
weinig autonomie over hebben, zo wei
nig dat ze nog nauwelijks toerekenings
vatbaar zijn, valt het, aldus prof. Klein,
toch te betreuren dat het universitaire
zelfmedelijden groter is dan de zelfkri
tiek, wat bij buitenstaanders nog wel
eens irritatie opwekt, vooral omdat de
klachten vaak worden geformuleerd in
een soort geheimtaal.
Senator Henry Jackson heeft ver
klaard dat het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken, na drie jaar hard
onderhandelen, het vrijwel eens is over
een akkoord met de Sovjet-Unie, dat
jaarlijks 35.000 Russische joden zal toe
staan te emigreren.
CCS
CB
a £s
10
9
11
10
2
7
22
10
10
9
3
0
8
0
5
21
3
5
0.1
0.1
3
0.1
5
0
0
o
12
0
0.1
12
0
0
0.1
0
5
Goede planning is volgens prof. Klein
onmisbaar. „Hoezeer het gebrek aan
deugdelijke planning zich wreekt is ook
dit jaar weer gebleken uit het onsympa-
(Vervolg van pagina 1)
De ramp met de anti-tankgranaat ge
beurde tijdens een oefening op het artil
lerieschietkamp (ASK) van de 425e in-
fanterie-bewakingscompagnie uit de le
gerplaats ’t Harde. De soldaten hadden
geschoten met zogenaamde dummy’s van
geweergranaten, die door infanteristen
in gevechten met tanks worden gebruikt.
Deze dummy’s zjjn ongevaarltfk en be
to c
c V
zw
zw
zzw
wzw
w
zw
zzw
zw
zzw
De delegatie is van mening dat er
eigenlijk geen nieuwe feiten naar voren
zijn gekomen. Wef hebben de Indone
siërs de delegatie duidelijk gemaakt dat
men „er zelf hoofdpijn van heeft.” De
Indonesische regering heeft de delegatie
op het hart gebonden om dat probleem
niet met Nederlandse maatstaven te me
ten. Daartegenover heeft de delegatie
duidelijk gemaakt, dat „het buitenge
woon moeilijk is voor Nederland om er
begrip voor op te brengen dat er duizen
den politieke gevangenen zijn, die niet
berecht worden.”
Het WD-kamerlid Geurfsen wil,
naar aanleiding van het Vara-radiopro-
gramma „Wegens Vakantie Gesloten”,
dat CRM-minister Van Doorn het op
wekken van verzet tegen de Kalkarhef-
fing krachtig zal veroordelen. Volgens
gisteren gestelde schriftelijke vragen
werd in deze uitzending opgewekt om de
Kalkarheffing niet te betalen.
Staatssecretaris Van Lent van Defen
sie heeft een bijzondere commissie uit
de Tweede Kamer laten weten dat de
regering de verantwoordelijkheid voor
de tewerkstelling van erkende gewetens
bezwaarden zal overbrengen van het
departement van Defensie naar het mi
nisterie van Sociale zaken.
In de Rotterdamse haven is gistermiddag
het voormalige zendschip van Radio
Noordzee binnengelopen voor een onder
houdsbeurt. Op de foto het schip aan de
Boompjes, met op de achtergrond de
Maaskade en (links) de Koningsbrug.
die naderhand gevolgen oproepen, die
men met nieuwe ad-hoc-beslissingen
probeert op te vangen, vond de Leidse
universiteitsbestuurder.
In Groningen constateerde rector
magnificus prof. dr. A. Wattel dat ,uit
de veelheid van steeds terugkerende be
kende onderwerpen blijkt dat er weinig
voortgang wordt gemaakt met de oplos
sing van problemen die steeds dringen
der op ons afkomen”.
Hij noemde de universiteit voor de
bezitters van het diploma middelbare
school ,een loterij met vele nieten’ en
vroeg zich af of het hoger onderwijs in
zijn geheel niet gediend zou zijn met
instellingen die algemeen vormend terti
air onderwijs geven.
Commissie-voorzitter Van Eisen prees
na afloop van het overleg de
zorgvuldigheid die tot nu toe van Neder
landse zijde is betracht bij de evaluatie
van de vliegtuigkeuze. Niet voor 1 janua
ri van het komend jaar zal een keuze
definitief kunnen zijn. De voor vervan
ging in aanmerking komende typen zijn
de Zweedse Viggen, de Franse Mirage en
de Amerikaanse Cobra en YF-16.
De heer van Eisen noemde het
waarschijnlijk, maar niet uitgesloten’
dat nog een ander type aan dit lijstje
van potentiële Starfighteropvolgers zal
worden toegevoegd.
Volgende week maandag en dinsdag
zal de Zweedse parlementaire commissie
voor de grondwet een oriëntatiebezoek
brengen aan ons land. Op Prinsjesdag
zullen de Zweden de opening van de
komende zitting van de Staten-Generaal
bij wonen.
Voor de juwelier was het een tegen
valler, dat de mededader in de conster
natie met de in een zak meegenomen
juwelen ter waarde van enige tonnen
wist te ontkomen.
De beide overvallers waren ieder met
een pistool gewapend de juwelierswinkel
binnengekomen. Terwijl de een het win
kelpersoneel onder schot hield, griste de
ander de etalage leeg. De overval duurde
nauwelijks een minuut.
Daarna vluchtten de bedde mannen
over de drukke Kalverstraat naar het
Rokin, achtervolgd door de juwelier.
Op het Rokin zag deze de beide rovers
in een auto springen.
De overvallers schampten op de Vij
gendam in hun nervositeit de auto van
een verzekeringsagent uit Amstelveen.
Dubbel zenuwachtig reed de jeugdige
bestuurder nog harder door. Op de half
opgebroken Damstraat liep de auto ech
ter vast, waarop de woedende verzeke
ringsagent de bestuurder naar buiten
trok.
Over de mobilofoon hoorde de twee
agenten, die op de Dam met de juwelier
stonden te overleggen dat er een aanrij
ding te regelen viel in de Damstraat.
Het resultaat was, dat de verzekerings
man binnen enkele ogenblikken zijn te
genstribbelende Italiaan kon uitleveren
aan de agenten.
Aan de andere kant van de wagen
was intussen de tweede rover met de
hele buit verdwenen.
(Van onze parlementsredactie)
SCHIPHOL Kamervoorzitter Vondeling gelooft dat de vestiging van
een vrije republiek Zuidmolukken in Indonesië een volstrekt droombeeld
is. „Slechts zeer weinigen in Nederland geloven daarin. De Molukkers
zouden van dat idee dan ook afstand moeten proberen te doen”, aldus
Vondeling gisteren bij de terugkeer van de parlementaire delegatie uit
Indonesië. Met Indonesische vertegenwoordigers is over deze zaak gespro
ken, evenals over het voor de delegatie zeer belangrijke probleem van de
politieke gevangenen.
Niemand
woont te ver
om 'n bloemetje,
te sturen.
Fleurop Inter flora Nederland. Gegarandeerd goed.
problemen, die veel groter zijn dan men
hier vermoedt.
Hij prees ook het „voortreffelijke top
kader” van Indonesië. Binnenkort zal
een delegatie van Indonesische parle-
ADVERTENTIE)
DEN HAAG (ANP).— Het opper
vlaktewater in Nederland wordt heel
langzaam schoner. Behalve in Gro
ningen, Friesland en Zeeland, hebben
de water-zuiverings- en hoogheem
raadschappen en provincale water
staatsdiensten in 1974 verbeteringen
geconstateerd vergeleken met vorig
jaar. Oorzaak voor dit langzame her
stel van de waterkwaliteit is voorna
melijk de bouw van afvalwaterzui
veringsinstallaties.
In Groningen is de kwaliteit van
het oppervlaktewater in 1974 vrijwel
niet verbeterd, evenals in Zeeland en
Friesland. Voor Zeeland geldt dat
alleen voor de polderwateren, het
water in de delta is van goede kwali-
VOORUITZICHTEN VOOR DONDERDAG:
Droog, vrij zonnig en belangrijk hogere
temperaturen overdag.
Aantal uren zon: 3 tot 12. Minimum tempe
ratuur: omstreeks 11 graden. Maximum tem
peratuur: omstreeks 21 graden.
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 95 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 80 percent.
Voor de temperaturen geldt een marge van
3 graden rond de opgegeven waarden.
WEERRAPPORTEN
Dat is het beeld van de .tweede ronde”
bij de openingsreden van het academisch
jaar aan de universiteiten en hoge scho
len in Nederland. Vorige week hielden
de beide Amsterdamse universiteiten, de
Katholieke Universiteit in Nijmegen, de
Katholieke Hogeschool in Tilburg en de
Technische Hogeschool in Delft deze
plechtigheid. Gisteren deden dat de
overige instellingen van hoger onderwijs.
Twee Arabische guerrillastrijders
zijn gisteren in Tel Aviv door een mili
taire rechtbank tot levenslange gevange
nisstraf veroordeeld omdat zij, volgens de
openbare aanklager, vorig jaar van plan
waren in twee bioscopen in Haifa mas
samoorden te plegen.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven onbewolkt
Den Helder half bew.
Rotterdam licht bew.
Twente half bew.
Vlissingen onbewolkt
Aberdeen
Athene
Berlijn
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Na de oefening vond een van de
soldaten in het zogenaamde voorterrein
van het schietkamp een soortgelijke gra
naat, die achteraf wèl geladen bleek te
zijn met explosieven. Hij nam het pro
jectiel mee naar de plaats waar de
andere militairen hun spullen moesten
inleveren. Daar gooide hij de granaat in
de laadbak van een geparkeerde vracht
wagen.
Onmiddellijk daarop volgde de explo
sie. Soldaten en onderofficieren, die zich
naast of in de onmiddellijke omgeving
van de vrachtwagen bevonden, werden
tegen de grond geworpen en door een
regen van rondvliegende scherven ern
stig gewond.
Een woordvoerder van de legervoor-
lichtingsdienst te Den Haag noemde het
onbegrijpelijk dat de soldaat de granaat
uit het terrein heeft meegenomen naar
het zogenaamde munitie-uitdeeldepot,
waar op dat moment zijn collega’s ston
den. Een scherpe anti-tankgranaat is
groen van kleur, een oefengranaat
blauw. Op dat verschil wordt tijdens de
instructies voortdurend met nadruk ge
wezen.
o
zw
w
onbewolkt windstil 29
nw
In het besloten overleg werd met
name gesproken over technische en eco-
Vele academische sprekers repten over
het wetenschappelijk onderzoek aan de
universiteiten, dat door geldgebrek en de
door de grote aantallen studenten ver
oorzaakte vraag om onderwijs in de
verdrukking komt.
teit. In Drente en Brabant gaat de
kwaliteit wel vooruit, evenals
NoordZtüdHolland, Gelderland
Utrecht.
In Drente wordt nu tweederde van
het oppervlaktewater gezuiverd en
het zuiveringsschap Drente verwacht
in 1983 alles te kunnen zuiveren. _n
Brabant verwacht men al eerder zo
ver te zijn: als er voldoende finan
ciën blijven binnenkomen zal in het
gebied van de waterschappen AA en
Dommel begin 1977 het oppervlakte
water schoon zijn. In Limburg is de
laatste jaren het peil van de vervui
ling constant gebleven.
In Noord- en Zuid-Holland consta
teert men de laatste jaren een lang
zame vooruitgang. Vooral in de buurt
van zuiveringsinstallaties is het her
stel van de visstand soms opmerke
lijk. Regelmatige bemonstering toont
aan dat er in het algemeen voldoende
zuurstof in het water is.
De grote werken op het gebied van
de afvalwaterzuivering zullen in
Noord-Holland in 1985 voltooid zijn.
Dan zal zoals het zich nu laat
aanzien voor een totaal bedrag
van 400 miljoen geïnvesteerd zijn.
In Utrecht, Overijssel en Gelder
land gaat de kwaliteit van het water
eveneens vooruit, zij het langzaam,
ook daar verwacht men veel van in
aanbouw zijnde of geplande zuive
ringsinstallaties.
Z.-Limburg licht bew.
zw. bew. windstil 17
onbewolkt
zw. bew.
mist
licht bew.
zw. bew. windstil 27
regen zzw 16
regen windstil 27
Kopenhagen licht bew w 18
zw. bew. windstil 24
regen
mist
Luxemburg licht bew.
onbewolkt nw 33
licht bew. windstil 28
regen nnw 27
licht bew. n 25
zw. bew. windstil 19
mist o 16
onbewolkt windstil 28
onbewolkt windstil 29
wzw
wnw
wzw
WOENSDAG 11 SEPTEMBER
Hoog water 16.28 uur en
Laag water 5.41 uur en 18.16 uur
WOENSDAG 11 SEPTEMBER
Zon op 6.07 uur onder 19.05 uur
Maan op uur onder 16.17 uur
c
-■S es
•- o
15
14
13
13
13
15
15
13
15
15
9
11
9
4
22
12
6
10
11
12
14
12
16
16
8
8
14
23
17
11
18
6
6
17
17
12
17
12
