Servet-boek alleen om
teksten van belang
TROS grootste omroep
bij omroepverkiezing
FERDINANDS BELEVENISSEN
5
PAULUS DE BOSKABOUTER
PANDA
VROLIJK DOOPFEEST IN AMSTERDAMSE
GALERIE
s
-1
SU
O
((®i
en het
sprook
spook**
t
RADIO DINSDAG
TV DINSDAG
TV MAANDAG
4
ARMAN
l
EN ILVA
A
wit
1- w
AVRO normale A-status
Bi
1
WI r- 11
A N D A G
1 6
BTV-STRIPS
SEPTEMBER
1974
(Door Cees Straus)
1
Programmablad
•A
I
EE
ir
L
SSgl
lang;
op a
t
g
V
t
v>
d
e
e
d
b
5
k
t<
a
AMSTERDAM Onder vrolijke
kreten als pardon reeds, pollens al
hoewel, ik word niet goed en ge
haakte beddesprei is zaterdagmid
dag in Amsterdam het eerste
exemplaar van „Het Barend Servet
effect” (uitgegeven door Contact-
Amsterdam) ten doop gehouden. In
dit boek zijn de teksten opgenomen
van de vier Barend Servetshows en
de Kerstshow Waar heb dat nou
voor nodig, die de VPRO respec
tievelijk in 1972 en 1973 op de tele
visie heeft gebracht.
r4
1
RADIO ffl TELEVISIE
22.05
22.55
23.10
13.05
di
14.00
K)
18.15
19.30
22.05
22.55
Nederland II
(K)
Brigadier
18.45
Brigadier
(K)
AVRO’s
(Van onze RTV-redactie)
21.40
22.30
22.35
18.15
18.45
Brigadier
19.30
y
I
[ujj r y _r d
r&,
<6
//8b0
O
t J
„De zendtijdverdeling wordt in feite
bepaald door het programmablad en niet
door de programma’s; wie financieel het
sterkst is, kan het aantrekkelijkste blad
op de markt brengen; een minderheid,
Bij deze teksten gaan zes beschouwin
gen over het fenomeen Servet van de
hand van media-socioloog Peter Hofste
de, televisiecriticus H. J. A. Hofland,
criminoloog Peter Hoefnagels, politicus
N. F. I. Schwarz, neerlandicus Jef Rade-
van
conclusies
hij om zich heen keek. „Er is niets
of niemand te zien. Hoe kon dat
dan? Die steen bewoog echt... En hij
ziet er nog wel zo stevig uit.”
De steen lag stevig. Want hoe hij
er ook tegen duwde, er kwam geen
beweging in...
73. „Wat een alleraardigst plan
netje", lispelde Krakras, die van de
gelegenheid gebruik wilde maken
om bij haar meesteres weer in het
gevlei te komen. „Ik hoef zeker niet
te vragen wie de toekomstige ge
vangene zal zijn hé?" Op dat mo-
18.55
19.50
20.00
20.21
20.00
20.21
20.45
21.10
22.00
22.25
22.30
18.55
19.05
het in onze
gepubliceerde
20.00
20.20
18.55
19.05
19.10
19.30
opgelucht, „voor een kersvers hek-
sehulpie heb je er rijkelijk lang
over gedaan.” Mol gaf hier wijselijk
gen antwoord op, maar stapte weer
naar buiten, gevolgd door de heks
met de kerkerdeur.
..JULLIE PILLEN-ROMMEL ETEN'?
NOOIT CAN MJ ON5
VOEDSEL NOG LIEVER. RAUW!
SC
g<
19.20
geheimer
20.00
rc
g<
rc
BAREND SERVET
cultuurverandering
I.
16.03
Joost
19
bo
T'
pr
sic
m;
te
pr
pa
nu
bo
41
20.00
20.20
21.15
21.40
18.45
18.55
19.05
1
eei
en
Ph
dei
bij
Co
ter
br<
hu
éér
len
Da
dei
Ze
kor
be;
vas
ak<
ten
1
gel
Ab
de,
te
jar
d’r
nu
Voi
ma
het
F
hii
klo
„Di
eer;
bek
wel
Ma
heb
O
en
kon
ner
„Br
enk
D
ben
voo
ond
wor
begi
de
v-n
af i
in 1
Bru
H
und
ste
..W;
klar
de
besi
k’ar
rich
B
van
ten.
des
zim
nog:
tube
i
vreemds; de zware steen waar hij
op stond, begon te trillen en te
wankelen, en wipte toen plotseling
omhoog zodat hij er af viel. Geluk
kig kwam hij goed terecht - maar
het duurde toch even voor hij zich
hersteld had van de schok.
„Vreemd...” mompelde hij, terwijl
5. Panda begon zich ernstige zor
gen te maken over het lange uit
blijven van Joris.
„M-misschien
<JO5HA. LUISTER IK WWS ALLEEN 1
MAAK BANG CW ZE ER LAST VAN
zou krjgen, omdat ze f niet 'x
GEWEND IS. EN NU JE KOOKPLATEN )1
IN BESLAS ZJN GENOMEN, KUNNEN/
V JULLIE BETER OOK...
Nederland I
18.45
Opvallend was de grote aanhang van
de TROS b(j stemmers op CPN en DS’70.
Aanzienlijk minder verrassend was de
aanhang van VARA bij PvdA en VPRO
bij PPR, PSP en D’66. De AVRO (veel
VVD-stemmers) en VPRO hebben rela
tief veel aanhangers in de hogere sociale
klassen.
TROS, VARA en KRO vallen op door
de steun uit de lagere sociale milieu’s en
de VPRO door de grote aanhang onder
de jeugd, ongeacht sociale indeling.
Nederland I
11.10
(Herhaling van
vorige editie
programma).
aan de
natuur-
Elke zendgemachtigde die meer dan
een jaar heeft uitgezonden, zou mogen
meedoen; ook aspirant-gemachtigden. In
de plaats van de huidige getallen zou
een C-omroep minstens vier procent van
de geldige stemmen moeten behalen, een
B-omroep minstens acht en een A-om-
roep ten minste 12 procent.
Het onderzoek toonde aan dat 55 pro
cent van de huidige kiesgerechtigden
bereid zou zijn mee te doen aan aparte
omroepverkiezingen. In mei kon de
TROS zich gesteund weten door niet
minder dan 25,3 procent van de kiezers.
De VARA bracht het tot 18,1 procent, de
NCRV en AVRO beiden tot 14,8, de
KRO slechts tot 12,6, de VPRO tot 11,2
en de EO tot niet meer dan 3,3 procent.
ment kwam Mol de heksehut bin
nenstappen, salueerde in stramme
houding en riep: „De kerker voor
de boskabouter is gereed. Als u zo
goed wilt zijn om de deur er in te
zetten, dan is hij klaar voor ge
bruik.” „Eindelijk”, zei Eucalypta
HILVERSUM. De TROS zou de
grootste omroepvereniging zijn wanneer
de zendtijd zou worden toegewezen op
basis van omroepverkiezingen en niet, zo.
als thans, op grond van ledentallen. De
AVRO zou haar „super-status” moeten
óverdoen aan de TROS. De AVRO zou
tot niet meer dan een normale A-om-
roep terugvallen.
Een en ander blijkt uit een onderzoek
dat het bureau Inter-view in opdracht
van de Partij van de Arbeid heeft ge
daan. Het onderzoek werd gehouden tij
dens de gemeenteraadsverkiezingen op
29 mei. Er wenden 15.000 mensen voor
ondervraagd.
de houders van luister- en kijkkaarten,
bepaalt de zendtijdverdeling en heeft
zelfs bij dubbellidmaatschappen een
dubbele stem, terwijl de meerderheid
van de kijkers en luisteraars niet stem
gerechtigd is. Het is de vraag of, gelet op
toekomstige ontwikkelingen zoals regio
nale kabelomroep, het omroepbladensys
teem op langere termijn als graadmeter
te handhaven is”. De suggesties hielden
in: het organiseren van rechtstreekse
omroepverkiezingen, bij voorkeur op een
aparte datum en om de vier jaar. Er
werd aan één februari gedacht. Als
voorwaarde stelde de commissie daaren
boven dat de verkiezingen niet tot alge
hele versnippering of vergrauwing zou
den mogen leiden en dat de twee maan
den voorafgaande aan de verkiezingen
geen omroeppropaganda mocht worden
bedreven.
speelfilm. 23.05 (K) Journaal.
Duitsland III
18.00 (K) Sesamstrasse. 18.30
(K) TV-kurus Frans. 19.00 (K)
Zandmannetje. 19.05 (K) Pro
gramma voor Italiaanse
werknemers. 19.15 (K) Prisma
van het Westen. 19.55 (K)
Kommentaar. 20.00 (K) Jour
naal en weerbericht. 20.15 (K)
Der Deutsche im Verein, do-
kumentaire serie. 21.00 (Z
ÏW) Dokumentaire film. 21.45-
22.30 (Z-W) Literaire serie.
Sjef van Oekel („Potverdomme. nu ik
weer!”), assistent in de Servetshows.
maar inmiddels tot hogere sferen geste
gen met een eigen „popprogramma”
mocht daaron een gloedvol betoog afste
ken waarin uiteraard de woorden Reeds
en Dus niet van de lucht waren. De snel
stijgende temperatuur in de propvolle
galerie deed Van Oekel onder het slaken
van de kreet „ik word niet goed” naar
buiten vluchten.
NOS:
Dog.
(K) Journaal.
KRO: (K) Speedy Gon-
zbIcs
(K) Peppi en Kokki.
(K) De Melchiors,
(19).
NOS: (K) Journaal.
KRO: (K) Een gravin
van Hong Kong, speel
film met Marlon
Brando.
ARMANHEB JJJ TEGEN KA!D
GEZEGD, DKTONS VOEDSEL ONEET
BARE «avvMÊL is na je ilva
.VERBODEN ERVAN TE ETEN 1 S
NOS:
Dog.
(K) Journaal.
AVRO (K)
Toppop.
NOS: (K) Journaal.
AVRO: (K) De stille
kracht. (2).
(K) Televizier Magazi
ne.
NOS: (K) Staatslote
rij.
(K) Journaal.
17.30
18.00 (S)
eigen produkties.
18.19 De
Boeren Partij. KRO: 18.30
Nieuws. 18.41 Echo. 18.50 (S)
Lichte orkestmuziek. 19.00 Af
ter Beat een poprekon-
struktie. NOS: 19.50 Den Haag
vandaag. 20.00 Nieuws. KRO:
20.05 Overweging. 20.15 (S)
Concertgebouworkest met
Groot Omroepkoor: klassieke
muziek. 21.30 Alleenspraak,
monoloog. 22.45 (S) Omroep
orkest met zangsoliste: he
dendaagse muziek. 23.00 Strip:
dinsdagavondkrant over boe
ken. 23.10 (S) Klassieke piano
muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
makers en kunsthistoricus Frans Haks.
Zij belichten de shows ieder vanuit hun
eigen achtergrond en verwerken in hun
essays vaak de verschillende reacties
vanuit de bevolking op een aantal pro
vocerende elementen in de shows.
Wat uit al deze beschouwingen naar
voren komt, is het feit dat Barend
Servet, in casu het VPRO-team van
regisseuse Ellen Jens met Gied Jaspars.
Wim van der Linden, Wim T. Schippers
en Ruud van Hemert een veelheid van
negatieve reacties heeft opgewekt, die
allemaal voor weerlegging in aanmer
king komen, ondanks de twijfels die ook
bij sommige scribenten zichtbaar worde.
Eigen'ijk de enige die een duidelijke
poging doet tot analysering van de be
weegredenen bij de programmamakers is
Frans Haks die de verbinding legt tussen
de Servetshows en Wim T. Schippers’
relatie met Fluxus, een stroming binnen
de beeldende kunst. Fluxus wilde de
kunst buiten haar gebruikelijke kaders
brengen. Binnen de beweging werd ook
het begrip verveling in de beeldende
kunst geïntroduceerd.
film. 22.30
kommentaar
22.50 (K)
KRO/RKK: (K) Al is
het de Paus, zegt broe
der Maasbach, doe.
film.
NOS: Den Haag van
daag.
(K) Journaal.
NOS/NOT: (K) School
televisie.
NOS: (K) Opening Sta
ten Generaal.
NOS/NOT: (ged.
Schooltelevisie.
NOS: (K) Samenvatting
der Staten Generaal.
K) Brigadier Dog.
(K) Journaal.
VARA: (K) De Strate-
makeropzeeshow.
(K) Zomer
Noordpool,
film.
NOS: (K) Journaal.
VARA: (K) Colditz.
(K) De Ombudsman.
(K) Soy libre: Belgi
sche inzending naar
het Gouden Roos Fes
tival in Montreux.
(K) Achter het
nieuws.
NOS: (K) Journaal.
Duitsland I
18.05 (K) Eddies Vater. 18.40
(K) Aktualiteiten. 19.20 (K)
Gene Bradley in
Mission, tv-serie. 20.00 (K)
Journaal en weerbericht. 20.15
(K) Muzikaal showprogram-
ma. 21.00 (K) Fluchtgedanken,
tv-film. 22.30 (K) Journaal,
kommentaar en weerbericht.
22.50 (K) Journaal.
Duitsland II
18.25 (K) Arpad, der Zigeu
ner, tv-serie. 19.00 (K) Jour
naal. 19.30 (K) Die Superspin-
ne, tv-film. 21.00 (K) Jour
naal. 21.15 (K) Informatie en
meningen. 22.00 (Z-W) Doku
mentaire film. 22.40 (K) Jour
naal.
Duitsland III
18.00 (K) Sesamstrasse. 18.30
(K) Kursusprogramma. 19.00
(K) Zandmannetje. 19.05 (K)
Programma voor Griekse
werknemers. 19.15 (K) Week-
almanak. 19.45 (K) Nieuws
uit Noordrijn-Westfalen. 19.55
(K) Kommentaar. 20.00 (K)
Journaal en weerbericht. 20.15
(K) Dokumentair programma.
21.00 (K) Dokumentaire film.
21.45-22.15 (K) Frans kultu-
reel magazine.
Het blijft maar rommelen op
Java. In de tweede her-
halingsaflevering van „De
stille kracht’’, die vanavond
van 20.21 tot 21.40 uur via
Nederland I wordt uitgezon
den, groeit het echtpaar Van
Oudijck langzaam maar zeker
uit elkaar. De resident is meer
met zijn werk dan met zijn
vrouw getrouwd en Leonie
neemt het niet al te nauw
met de huwelijkstrouw. Bo
vendien heeft Van Oudijck
problemen met de plaatselijke
regent, wiens broer maar niet
wil deugen.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.11
Ochtendgymnastiek. 7.20 (S)
Dag met een gaatje, waarin
om 8.00 Radiojournaal. 8.50
Morgenwijding. 9.00 (S) Het
Romantisch Orkestconcert
(XIX). Om 9.35-9.40 Water
standen.). 10.00 (S) Voor de
kleuters. 10.10 (S en Mono)
Arbeidsvitaminen: populair
verzoekplatenprogramma.
(11.00 Nieuws; 11.03-11.05 Ra
diojournaal). 1130 (S) Ron
dom Twaalf, gevarieerd pro
gramma met om 11.55 Beurs
berichten. 12.30 Overheids
voorlichting: Uitzending voor
de landbouw. 12.40 Improvisa
ties over kinderliedjes. 13.00
Nieuws. 13.11 Radiojournaal.
13.21 (S) Hedendaagse kamer
muziek. EO: 14.00 Woord der
Waarheid. 14.15 (S) Over en
Weer: radiomagazine. 15.15 (S)
Licht en Uitzicht: gewijde
muziek. 16.00 Nieuws. 16.03
Klankbord. 16.10 (S) Voor de
kleuters. 16.30 (S) Voor de
jeugd. AVRO: 17.00 Program
ma uit Nieuwspoort i.v.m.
Prinsjesdag. 17.55 Mededelin
gen. 18.00 Nieuws. 18.11 Radio
journaal. 18.30 Lichte orgel
muziek. 19.05 (S) Y’all come:
Country Westem-program-
ma. 19.30 Vanavond: muziek,
vrolijkheid en verstrooiing.
22.30 Nieuws. 22.40 Radiojour
naal. 22.50 (S) Lichte gram-
mofoonmuziek. 23.05 (S) Er
floot een vogel in de wei.
23.55-24.00 Nieuws.
De resultaten van het onderzoek heb
ben binnen de omroepwereld nog een en
ander overhoop gehaald. De VARA zou
van omroepverkiezingen ook stevig
meeprofiteren. Ze zou de tweede plaats
overnemen van de KRO. Op haar beurt
zou die nog net genoeg aanhang over
houden voor het veiligstellen van de A-
status. Ze zou de oprukkende VPRO
voor blijven.
Slechts de NCRV zou door omroep
verkiezingen onberoerd blijven. Als de
kiezers het voor het zeggen hadden, zou
de EO echter uit de ether moten ver
dwijnen.
Het onderzoek van Inter-view is
voortgevloeid uit conclusies van een
commissie die het PvdA-bestuur in ok
tober 1971 instelde. De commissie bestu
deerde de zendtijdverdeling in het kader
van de omroepwetgeving en -problema
tiek. De bezwaren tegen de huidige
verdeling van de zendtijd (via lidmaat
schap van een omroepvereniging en het
betalen van luister- en kijkgeld) werden
door de commissie op een rijtje gezet:
BRUSSEL
18.05 Uitzending voor de sol
daten. 18.30 Wegeninformatie.
18.45 Sport. 18.55 Taalwenken.
18.57 Orkest van de week.
19.00 Nieuws en aktualiteiten.
19.30 Intermezzo. 19.35 Vak-
bondskroniek. 19.45 Lichte
muziek. 20.00 Live-optreden.
20.30 Nieuws. 20.33 Filmmu
ziek. 20.45 Hoorspel. 21.31
Filmmuziek. 22.00 Nieuws.
22.05 Musicalprogramma. 23.00
Nieuws. 23.10 Lichte muziek.
23.40-23.45 Nieuws.
Belangrijker dan de veelal oppervlak
kig opgestelde beschouwingen is het feit
dat nu op overzichtelijke wijze kennis
kan worden genomen van de inhoud van
de shows. Met name is dat van belang
bij de Kerstshow die op de „derde”
kerstdag van 1973 werd uitgezonden.
Door de VPRO-top is toen een deel uit
dit programma weggenomen waar het
een toespraak van de koningin betrof.
„Het Barend Servet effect” bevat de
oorspronkelijke tekst en het eveneens
verboden Juliana-lied dat door Sjefke
van Oekel zou worden gezongen en
waarvan het eerste couplet als volgt
luidt: Juliana, onze Vorstin/Juliana,
Koningin/Juliana, wij houden van
Jou/Juliana, wij blijven trouw.
Vermakelijker dan het boek, dat door
het ontbreken van foto’s een weinig
aantrekkelijke indruk maakt, was de
tendoophouding. Dr. Peter Hofstede stak
daartoe in de Amsterdamse galerie
Krikhaar een spitse speech af, waarin
hij meende dat de shows een breekpro-
ces voor een cultuurverandering in Ne
derland op gang hadden gebracht. Dien
tengevolge wilde hij het boekwerkje als
verplichte lectuur op de scholen zien
ingevoerd, in het bijzonder waar het de
vakken Nederlands, geschiedenis, maat
schappijleer en godsdienstonderricht be
trof.
Bijzonder op dreef was Barend Servet,
alias IJf Blokker zelf, die, gestoken in
zijn kanariegele en met zwarte revers
afgezette showkostuum. zich afvroeg
„wat de koningin hiervan wel moest
denken, om van de prinsessen maar te
zwijgen”. Servet bracht dank uit aan het
team van Ellen Jens „zonder wie de
VPRO een ander programma had ver
zonnen” en prees de uitgave aan door te
zeggen ..lees het boek onder het motto
beter geen boek dan helemaal geen
boek”.
Duitsland I
18.05 (K) TV-serie. 18.35 (K)
Kinderprogramma. 18.40 (K)
Aktualiteiten. 19.20 (K) TV-
serie (vervolg). 19.48 (K) In
termezzo. 20.00 (K) Journaal
en weerbericht. 20.15 (K) Re
portages. 21.00 (K) Spelpro-
gramma. 21.45 (K) Bericht aus
Zelle 25: Der Tiiter kam um
Mitternacht, film. 22.30 (K)
Journaal, kommentaar en
weerbericht. 22.50 (K) Cisco
Pike, Amerikaanse speelfilm.
0.25 (K) Journaal.
Duitsland II
19.00 (K) Journaal. 19.30 (K)
Informatief programma. 20.15
(K) Informatief programma.
21.00 (K) Journaal. 21.15 (K)
Das Leben, die Liebe, der Tod,
y -IS
is er wel iets
vreemds met hem gebeurd”, mom
pelde hij ongerust. „Dit is echt een
streek, waar...”
Op dat moment gebeurde er iets
HILVERSUM III
Ieder heel uur 2 minuten
nieuws.
VARA: 7.02 Drie op je bo
terham. 9.03 (S) Pep op drie.
11.03 Alfred Lagarde. 12.03 (S)
Drie tussen de middag. 14.03
POP-kontakt I. 15.03 POP-
Kontakt II. 16.03 (S) Mix.
NOS: 18.02 Joost mag niet
eten. VARA: 19.02 Drie loopt
achter. 20.02 (S) Nashville.
21.02 (S) Jazz Blues. 22.02
(S) (P)opdonder. 23.02 (S)
Wachten op middernacht. 0.02
(S) In de kleine uren. 2.02 (S)
Kees van Maasdam. 3.02 Wil
lem van Beusekom. 4.02 Al
fred Lagarde. 5.02-7.00 Hans
Hamburger en Wim Bloemen-
daal.
Nederland II
TELEAC: (K) Gemeen
teraad (5).
NOS: (K)
Dog.
(K) Journaal.
NCRV: (K) Emil II,
jeugdserie.
(K) Dat kan ik ook:
wedstrijd tussen een
groep Schotse en een
groep Nederlandse
kinderen.
NOS: (K) Journaal.
NCRV: (K) Zo vader,
zo zoon.
(K) Doris Day.
(K) Doc Elliot.
(K) Ander nieuws.
NOS: (K) Journaal.
Voorlichting School-
tv.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nieuws. 7.02 Het
levende woord. 7.07 (S) Badi-
nerie: klassieke muziek. (7.30
Nieuws. 7.41-7.50 Echo.) 8.24
Overweging. 8.30 Nieuws. 8.36
Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8.45 Moeders wil is
wet. 9.40 Schoolradio. 10.00 De
wereld om ons heen: infor
matieve rubriek. 10.20 (S) Au
bade: klassieke muziek. (10.30
Nieuws.) 11.00 Gebakjes en
een beter leven verhalen
van wel en wee. 11.30 Be
jaardenprogramma. 11.55 Me
dedelingen. 12.00 (S) Tussen-
demiddagmuziek: lichte gram
mofoonplaten. NOS: 13.00 (S)
Lichte orkestmuziek. 13.10
Opening van de nieuwe zit
ting der Staten Generaal met
om 13.15 Troonrede door H.M.
de Koningin; 13.40 Komt u
maar: telefonische reakties
van luisteraars: 15.00 Aanbie
ding Miljoenennota. 15.05
Nieuws; 15.10 Toelichting Mi
nister van Financiën; 15.20
Journalistenforum en om
16.00 Nieuws. (14.30-15.00
KRO: Schooltelevisie.) KRO:
16.03 (S) Lichte grammofoon-
muziek. 16.30 Echo extra.
Overheidsvoorlichting: 17.00
Luchtpost uit de Nederlandse
Antillen. KRO: 17.10 Kleuter-
programma. 17.30 Nieuws.
17.32 Echo. 18.00 (S) KRO-
muziek uit
Politieke Partij en
Partij.
Daar stonden tafels voor hem en Ser
vet gereed om aan het koopwillige pu
bliek gesigneerde exemplaren te over
handigen. De kassa moest daarbij de
bediening van ir. Evert van der Pik
ontberen, die zich in tegenstelling tot
Van Oekel en Servet in de galerie aan
de meeste publiciteit had onttrokken.