Minder extra-geld
Subsidie voor
voor universiteit
crèches
CRM: 100 miljoen
extra ruimte
Luister- en kijkgeld
in
’75 niet hoger
Musea niet
duurder
Driemaal zoveel
subsidies voor
restauraties
n
De lichtgewicht Singer Starlet
Wetenschappe
lijk onderwijs
groeit
Tl
r
MEER ARMSLAG VOOR SCHOOLADVIESDIENSTEN
li
r
Iets meer tv-zendtijd A-omroepen
een miljoen gulden aan prijzen
t
Universiteit Nijmegen
krijgt „planologie”
□verleg over veiligheid
in voetbalstadions
Rijksarchiefdienst
„Onrustbarend”
I
Onderwijs/CRM
INSD AG
1 7
SEPTEMBER
1974
19
ïS
ed
\IT
s
zal
ek-
>re-
Te winnen in de Puzzelaktie Geven voor Leven
in deze Krant t.b.v. de kankerbestrijding in Nederland.
Puzzel mee!
un-
U
ver
de-
De kleine compacte lichtgewicht machine van Singer
met de slimme ,,één-hands-greep”. Hij kan zig-zaggen
en blindzomen. Maakt moeiteloos knoopsgaten
en zet razend snel knopen aan. En dat is heel wat voor
zo’n compacte lichtgewicht. Winkelwaarde 599,—
En als u niet wint,heeft u nog geen pech, want er is al
een automatische Singer zig-zag voor 349,
es:
23-
04.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De toeloop naar
het wetenschappelijk onderwijs kan
volgens minister Van Kemenade
(Onderwijs en Wetenschappen) niet
langer opgevangen worden door een
voortgaande stijging van de uit
gaven. De behoeften en belangen
van bijvoorbeeld het kleuter- en
lager onderwijs, de onderwijsvoor
zieningen voor werkende jongeren,
het lager beroepsonderwijs en het
buitengewoon onderwijs, maken
volgens hem een sterk beperkend
financieel beleid voor het weten
schappelijk onderwijs noodzakelijk.
Extra onderwijzers
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Minister Van Kemenade (Onderwijs en Wetenschappen)
gaat in 1975 opnieuw voorrang geven aan maatregelen die gericht zijn op
de verbetering van de kansen op vorming en opleiding van die groepen
leerlingen, waarvan de ontwikkeling door sociale, psychische of fysieke
omstandigheden belemmering ondervindt. Hij schrijft dit in de toelichting
op zijn begroting voor 1975, die bijna 14,5 miljard gulden bedraagt. Een
stijging van bijna 2,5 miljard ten opzichte van 1974.
J
School
examengelden verdwijnen
cursus
en
(Van onze Haagse redactie)
Voorrang voor kinderen
(Van onze Haagse redactie)
met leermoeilijkheden
van
(Van onze Haagse redactie
(Van onze Haagse redactie)
Gedacht wordt oa. aan:
(ADVERTENTIE)
oor
Min. H. W. van Doorn van CRM.
Dop
pct. van de leerlingen behoeft dan
geen schoolgeld meer te worden be
taald”, aldus Van Kemenade.
DEN HAAG Voor het eerst in hun
prille bestaan zullen kindercrèches en
peuterspeelzalen subsidie gaan ontvan
gen van het ministerie van CRM. Minis
ter Van Doorn trekt er voor het komen
de jaar bijna 12 miljoen gulden voor uit.
Het aantal kinderdagverblijven groeit
gestaag. Er zijn er ongeveer 1650 in ons
land.
DEN HAAG (ANP) Tussen de
departementen van CRM, Binnen
landse Zaken en Volkshuisvesting is
overleg begonnen over de veiligheid
in voetbalstadions.
Een interdepartementale werkgroep
voor lichamelijke vorming en sport
buigt zich tevens over zaken als spel-
verruwing en medische begeleiding in
de sport.
Voor 1975 zal de beperking van de
uitgaven vooral betrekking hebben op
investeringen, die door onvoldoende
voorbereiding of langdurige advies- en
besluitvormingsprocedures niet verant
woord uitgevoerd kunnen worden. Wel
zullen er in 1975 170 personeelsplaatsen
extra ter beschikking worden gesteld
voor de versterking van het beheer van
de universiteiten en hogescholen: kosten
7,6 miljoen. Bovendien zullen 350 per
soneelsplaatsen meer dan in 1974 be
schikbaar komen voor bijzondere knel
punten in onderwijs- en onderzoeksta
ken.
DEN HAAG (ANP) Het CRM-departement krijgt voor 1975 een dikke honderd
miljoen aan extra ruimte. Deze extra middelen zullen ten goede komen aan nieuwe
activiteiten en het opheffen van knelpunten.
Het uitbouwen van de basisvoorzie
ningen, die direct voor de bevolking
bereikbaar moeten zijn en die dienen ter
verbetering van het leefklimaat. Voor
keur wordt daarbij gegeven aan situaties
waar achterstand te constateren is. Met
name wordt hier gedacht aan het schep
pen van accommodaties voor meervou
dig gebruik, aan sportaccommodaties* en
voorzieningen voor sportieve recreatie,
aan voorzieningen voor openluchtrecrea
tie, waaronder groenverzieningen bij de
woonkernen, aan de uitbouw van het
bibliotheekwerk, het vormingwerk, het
opbouwwerk en aan vrijwilligersactivi-
teiten.
Het wegwerken van achterstand in
speciale situaties bij bijzondere groepen.
Te noemen zijn: Voorzieningen in oude
woonwijken, subsidiëring van kindercen
tra, het werk voor de allochtone groe
pen, maatschappelijk werk voor gehan
dicapten, het bejaardenpaspoort, het vor-
mings- en ontwikkelingswerk bij bejaar
den en een verhoging van bijstandsnor
men voor bejaarden in bejaardenoorden.
Voorts de uitkering aan voormalige
Nederlandse vervolgden, de verbetering
van bijstandsuitkeringen voor onvolledi
ge gezinnen en van de regeling voor
burger-oorlogsslachtoffersi. Tenslotte de
subsidiëring van de voorzieningen voor
werkende jongeren en de bureaus voor
levens- en gezinsvragen, waaronder ook
de hulpverlening aan jongeren in moei
lijkheden. (JAC).
Minister Van Doorn heeft afgezien
van het voornemen een heffing op te
leggen op bedrijven en instellingen om
de kosten voor opvang en begeleiding
van buitenlandse werknemers te dekken.
Het is doelmatiger gebleken dit werk uit
de algemene rijksmiddelen te blijven
financieren.
De stichting Bedrijfsfonds voor de
pers zal dezer dagen officieel worden
opgericht. De eerste aanvragen, die de
stichting te behandelen krijgt, zijn die
van de Haagse Post, de Nieuwe Linie en
de Groene Amsterdammer.
Hij wil achtereenvolgens de vol
gende maatregelen nemen:
In zijn notitie heeft Van Kemenade
het hoger beroepsonderwijs buiten
beschouwing gelaten, „omdat de be
kostiging van dit onderwijs in ver
band met het voornemen een nauwe
re samenwerking tot stand te bren
gen met het wetenschappelijk onder
wijs, ingepast zal worden in het toe
komstige bekostigingsstelsel van het
gehele tertiaire onderwijs”.
Uit de begroting blijkt, dat er thans
ongeveer 300 Aziatische vluchtelingen
uit Oeganda in ons land verblijven. Ve
len van hen konden niet blijvend in het
arbeidsproces worden opgenomen. Onge
veer 40 percent is nu weer geheel werk
loos of gedeeltelijk werkloos.
Van de ongeveer 250 vluchtelingen uit
Chili heeft ongeveer 80 percent zijn
bestemming gevonden door werk, studie
of vertrek naar andere landen.
MOB’s zullen hun perso-
voor 100 percent vergoed
Minister Van Doorn prijst in zijn
memorie van toelichting de reeds in
enkele provincies optredende Monumen-
tenwacht. Deze wacht blijkt bij het
opsporen van gebreken die onderhoud
vergen, in een grote behoefte te voor
zien.
Dat er nog altijd studenten zijn die
hun studie niet afmaken, is volgens Van
Kemenade mede een gevolg van de ge
brekkige studieprogrammering en de ge
ringe ontwikkelingen op het terrein van
de methoden van overdracht, begeleiding
en toetsing. „De wijzen waarop bestaan
de tegenstellingen in opvattingen over
opzet en inhoud van de studie tot uit
drukking worden gebracht, leiden soms
tot onaanvaardbare verlammingen van
onderwijs en onderzoek”, aldus Van Ke
menade.
Tot nu toe stond het ministerie van
CRM min of meer op het principiële
standpunt dat kinderdagverblijven en
peuterspeelzalen geheel door de ouders
zelf bekostigd moesten worden. Thans
heeft de minister dit starre standpunt
verlaten. Voor de komende jaren rekent
hij op een steeds toenemende subsidie.
Om het onderwijs aan kinderen die
door milieu-omstandigheden bijzonder in
hun ontwikkeling worden belemmerd,
en aan kinderen van buitenlandse werk-
Min. J. A. van Kemenade
van Onderwijs.
Verlaging van de (staats-)exa-
mengelden tot maximaal 60 gulden.
Afschaffing van het schoolgeld
in het vierde leerjaar van het voort
gezet onderwijs, in aansluiting op de
voorgenomen invoering van de 10-
jarige leerplicht.
Afschaffing van de (staats-)exa-
mengelden en van de cursusgelden
voor dag- en avondscholen voor vwo
(gymnasium en atheneum), havo, ma
vo, lbo en mbo. Deze opleidingen
behoren tot het zogenaamde tweede-
kans-onderwijs. Daar kunnen velen
Vrijstelling van cursusgeld voor
deelnemers beneden 18 jaar aan vor
mingsprogramma’s, opleidingen in het
kader van het leerlingenwezen en
dergelijke, ongeacht of er een leer
overeenkomst is of niet. „Mede in
verband met de invoering van de
tweede dag gedeeltelijke leerplicht
voor 15-jarigen moet deze vrijstelling
uitgebreid worden”, aldus Van Keme
nade.
k
DEN HAAG. Minister Van Ke
menade (Onderwijs en Wetenschap
pen) is van plan in de komende jaren
geleidelijk de school-, cursus- en
examengelden af te schaffen. Dat
blijkt uit een notitie die de bewinds
man bij de toelichting op zijn begro
ting heeft gevoegd. Bij algehele door
voering van dit plan zal het rijk een
bedrag van ruim 98 miljoen aan
inkomsten derven.
De minister constateert een groeiende
kloof tussen het aanbod en de behoefte
aan bepaalde categorieën afgestudeerden.
Hij noemt dit. een probleem, „dat door
een verdere stijging van de uitgaven,
zonder ingrijpende wijzigingen,^ slechts
zou worden vergroot”. In de toekomst
moet daarom ook rekening gehouden
worden met de maatschappelijke be
hoefte aan bepaalde afgestudeerden.
De oplossing voor deze problemen
moet volgens de bewindsman gezocht
worden in een beter op elkaar afstem
men van het hoger beroepsonderwijs en
het wetenschappelijk onderwijs.
Hij noemt de in de wet over de
herstructurering van de wetenschappe
lijk onderwijs voorgestelde verkorting
van de studieduur en een betere studie-
opbouw, van wezenlijk belang voor een
verbetering van het rendement van het
wetenschappelijk onderwijs. Zo moet er
ook „een betere afstemming van de
studieprogramma’s op de zich sterk wij
zigende behoefte aan vorming en oplei
ding” ontstaan.
De lang verwaarloosde monumenten
uit de periode na 1850 krijgen nu aan
dacht, maar nog niet die aandacht die
zij verdienen. Er is nu begonnen met de
registratie van monumenten uit de peri
ode tussen 1850 en 1925. De minister is
zich ervan bewust, dat dit niet altijd be
tekent dat daardoor veel bouwwerken
uit die periode niet langer worden be
dreigd met vernietiging.
DEN HAAG De groeiende zorg
voor de schaarse monumenten in ons
land en de pogingen de oude binnenste
den bewoonbaar te maken en te houden,
dwingt het ministerie van CRM de sub
sidies bij restauraties te verdrievoudigen:
van 23 miljoen tot 73 miljoen gul
den.
Om de grote kostenstijgingen op lange
termijn te vermijden, wordt overwogen
meer dan vroeger subsidies te verlenen
voor het onderhoud van reeds gerestau
reerde monumenten.
Verhoging van de schoolgeld-
vrije voet van 1200,- tot 4800,-.
(betaalt men minder aan loon- en
inkomstenbelasting, dan wordt er
geen schoolgeld geheven.) „Deze ver
viervoudiging van de schoolgeldvrije
voet houdt een belangrijke verlich
ting ten gunste van de lagere inko
mensgroepen in. Voor ongeveer 65
alsnog de kennis opdoen die hun
leeftijdgenoten al bij het door het
gevolgde dagonderwijs hebben opge
daan.
DEN HAAG. De universiteit van
Nijmegen (r.k.) kan worden uitgebreid
met de nieuwe doctoraal-opleiding pla
nologie, blijkt uit de onderwijsbegroting.
Minister Van Kemenade schrijft in die
begroting onder meer dat de universiteit
van Amsterdam samen met de Nijmeeg
se universiteit voor dergelijke opleidin
gen in aanmerking komt.
Aan de T.H. Twente is toestemming
verleend een voorstel uit te werken voor
de studierichting bestuurswetenschappen,
die in 1975 zal kunnen functioneren.
Hoe die subsidie precies zal worden
verdeeld en welke normen daarvoor
aangelegd zullen worden, is nog niet
precies bekend. Dat zal in de loop van
dit jaar in overleg met het ministerie
van onderwijs worden vastgesteld. Voor
het komende jaar zullen de 12 miljoen
gulden ad hoe verdeeld worden. Aanvra
gen zullen van geval tot geval bekeken
worden.
DEN HAAG (ANP) Op een aantal
punten is, volgens CRM-minister Van
Doorn, de toestand bij de Rijksarchief
dienst onrustbarend te noemen. Volgend
jaar zal worden begonnen met de bouw
van een nieuw algemeen rijksarchief.
In de eerstvolgende jaren volgt dan de
bouw van het rijksarchief Noord-Hol-
land in Haarlem en Overijssel, de herin
richting van het rijksarchief in Gronin
gen en de uitbreiding van het rijksar-
chef in Drente.
De ministfer toont zich zeer verontrust
over de toestand waarin het kaartenbe-
stand van de rijksarchiefdienst en de
archieven met betrekking tot de voor
malige buitenlandse bezittingen en be
trekkingen verkeren. Er is een begin
gemaakt met de verfilming van de
meest bedreigde delen van die archieven.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG In tegenstelling tot
eerdere aankondigingen worden de
toegangsprijzen van de musea in ons
land het komende jaar niet duurder.
Minister Van Doorn van CRM heeft
zijn aanvankelijke voornemen tot een
verhoging van de tarieven met 50
percent Ingetrokken.
Het ligt in de bedoeling om het
volgende jaar te onderzoeken of het
mogelijk is de musea voor één of
enkele dagen in de week kosteloos
toegankelijk te maken en zelfs of de
musea helemaal gratis door iedereen
moeten kunnen worden bezocht.
nemers te verbeteren, worden er in 1975
voor het lager onderwijs 290 extra on
derwijzers aangesteld. In totaal zijn er
dan voor dit doel duizend onderwijzers
beschikbaar. Ook in 1976 wil Van Keme
nade nogmaals extra onderwijzers inzet
ten. Voor het kleuteronderwijs zullen er
volgend jaar 100 extra kleuterleidsters
worden aangetrokken. Met deze maatre
gelen is een bedrag van 12 miljoen
gulden gemoeid.
Voor Personeelshulp op administratief
gebied is een bedrag van 3,4 miljoen
gulden uitgetrokken. Voor extra leer
middelen is een bedrag van 416.000 gul
den beschikbaar. Ruim 800.000 gulden is
op de begroting gereserveerd voor het
aanschaffen van bijzondere leermiddelen
en de opvang en het aanstellen van
onderwijsassistenten op scholen die door
een groot aantal kinderen van buiten
landse werknemers worden bezocht.
Voor verbeteringen in het buitenge
woon onderwijs staat er een bedrag van
rond 7 miljoen gulden op de begroting.
Het gaat hier met name om dé taakver
lichting van de schoolhoofden en de
verlaging van het aantal leerlingen per
klas. Op 1 januari 1975 komt er een
gunstiger regeling voor de vergoeding
van de vervoerskosten voor leerlingen
van het buitengewoon lager onderwijs.
Hiervoor is een bedrag van 6,7 miljoen
gulden uitgetrokken.
DEN HAAG. Het wetenschappelijk
onderwijs is in de laatste tien tot vijf
tien jaar geconfronteerd met een zeer
sterk toenemende vraag naar onderwijs.
Sinds 1960 is het aantal studenten geste
gen van rond 40.000 tot 120.000.
Het aandeel van de kosten van het
wetenschappelijk onderwijs in de uitga
ven van het gezamenlijk onderwijs
groeide van 9 percent in 1954 tot 24
percent in 1974.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. De luister- en kijkgelden worden in 1975 niet verhoogd. Deze
bedragen thans 108 per jaar en bltfven het volgend jaar hetzelfde. De omroepen
hebben voldoende reserve om de kostenverhogingen van het volgend jaar uit eigen
middelen op te vangen.
Minister Van Doorn zegt in zijn toelichting op de begroting van CRM wel, dat men
voorzichtig moet zijn met de onverwachte aanwas van die reserve. Daarom zullen
er geen maatregelen mogen worden genomen, wanneer niet zeker is dat de finan-
ciele gevolgen daarvan ook in de komende jaren kunnen worden opgevangen.
Om die reden is slechts een bescheiden uitbreiding van de televisiezendtijd van
de A-omroepen aanvaardbaar. Verder zal er meer zendtijd nodig zijn voor Teleac
als eerste aanzet in het kader van de door de minister sterk gepropageerde Open
school”, een vorm van voortdurende bijscholing voor iedereen die dat wil.
De minister is, akkoord gegaan met een nieuwe fase in de nieuwbouw van de
omroepstad in Hilversum. Er kan nu begonnen worden met de bouw van de kantoor
flat en van de omstreden parkeergarage voor 900 auto’s. Die parkeergarage is lange
tijd onderwerp van felle discussie geweest.
De minister vindt de bouw goed, omdat hij ernstig rekening wil houden met het
probleem van de milieuvervuiling. Het auto-blik moet ook in de omroepstad aan
het oog worden onttrokken.
De radio-zendtijd van de STER zal met vijf minuten per dag worden uitgebreid.
Een bepaalde groep van invalide oorlogsvervolgden zal worden vrijgesteld van de
omroepbijdrage. Het gaat hier om vervolgingsslachtoffers die als gevolg van hun
invaliditeit geen of slechts dertig percent of minder inkomsten uit arbeid hebben.
Met ingang van 1 augustus 1975 zal
het verplichte schoolgeld voor kleuters -
48 gulden per jaar - geheel worden
afgeschaft. Op de begroting voor 1975 is
hiervoor een bedrag van 9,5 miljoen
uitgetrokken. De vergoeding in de ex
ploitatiekosten van het kleuteronderwijs
wordt verder verhoogd. Kosten: 11,5
miljoen gulden.
Volgens de bewindsman wordt hier
mee een van de belemmeringen voor de
samenvoeging van het kleuter- en basis
onderwijs weggenomen. Bovendien
wordt een eventuele barrière tot deelna
me aan het kleuteronderwijs, die overi
gens slechts voor kleine groepen geldt,
geslecht.
De tien scholen voor kleuter- en lager
onderwijs, die gaan experimenteren met
de samenvoeging van kleuter- en lager
onderwijs, zullen extra faciliteiten krij
gen. Hetzelfde geldt voor de 38 scholen
voor voortgezet onderwijs die meedoen
aan de voorbereiding van de experimen
ten met de middenschool - één school
voor alle 12- tot 16-jarigen.
Ook de schooladviesdiensten en de
landelijke pedagogische centra, die deze
scholen zullen begeleiden, krijgen meer
financiële armslag. In dit laatste geval
gaat het om een bedrag van 5,6 miljoen
gulden. De
neelskosten
krijgen.
