Regionalisatie gezondheidszorg wordt ter hand genomen
blijft achterwege
Geen werkloosheid
door milieubeleid
Bevrijdingsbewegingen
houden Pronks steun
Kabinet wil in '75 44.000 woningwet
62.500 premiewoningen bouwen
en
Dit jaar begint
kwalitatief
woning-
onderzoek
Stijging premie
ziekenfonds
I
I
ONTWIKKELINGSHULP STIJGT TOT 1855 MILJOEN
Afrikaanse koloniale gebieden
BEVORDERING
VAN EIGEN
WONINGBEZIT
Eén personeelsdienst
voor meer bedrijven
I
V olkshuis vesting/Volksgezondheid Ontwikkelingshulp
INSD AG
1 7
SEPTEMBER
1974
Kruiswerk
Volgens prognose
J
i
Steun aan bedrijven
I
ISiiïï: bijlSi
Volksverzekering ziektekosten op komst
(Van onze Haagse redactie)
hoofdwijkverpleegkundigen
Pronk wil Egypte, Cuba
en N.-Jemen steunen
(Van onze Haagse redactie)
(Van onze parlementaire redactie)
Minister J. P. Pronk van Ontwikkelingshulp.
Minister Pronk wijst er in zijn memo-
Voor het eerst is op de begroting voor
(Van onze Haagse redactie)
gistratie van afwijkingen bij jonggebore
nen is in voorbereiding.
den, Utrecht en Maastricht ter advies
aan het college voor ziekenhuisvoorzie
ningen worden voorgelegd.
noeipde „groeikernen” zullen subsidies
worden verstrekt voor de hoge grond-
kosten.
aan het departement voor Volkshuisves
ting en Ruimtelijke Ordening.
DEN HAAG Het Kabinet heeft
voor 1975 de financiële mogelijkheden
voor de bouw van 44.000 woningwetwo
ningen (waarvan 9000 bejaardenwonin
gen) en 62.500 premiewoningen (waarvan
'W
Preventieve voorzieningen bestrijken
een hoe langer hoe breder terrein van
de samenleving. In de memorie van
toelichting worden enkele nieuwe voor
zieningen op dit stuk aangekondigd. Het
gaat onder meer om zogenoemde geneti
sche adviezen als middel ter voorkoming
van bepaalde erfelijke aandoeningen; om
vruchtwateronderzoek tijdens zwanger
schap en onderzoek naar baarmoeder-
kanker. Een wetsontwerp ter regeling
van de vroegtijdige onderkenning en re-
Voor nieuwe projekten van de Rljks-
gebouwendienst zullen naar verwachting
in 1975 tot een bedrag van f 280 miljoen
verplichtingen worden aangegan. Hoog
ste prioriteit wordt toegekend aan de
bouw van overheidsgebouwen in of na
bij het regeringscentrum, afsmede aan
de uitvoering van dergelijke bouwplan
nen in andere gemeenten, waarbij be
langen van verbetering of handhaving
van binnenstedelijke milieus aan de orde
komen.
Binnenkort zal een studie van het
Centraal Plan Bureau over de economi
sche gevolgen van de bestrijding van
water- en luchtvervuiling en van de
verwerking van vast afval gereed ko
men. De regering is bereid te bezien of
bedrijven die door de extra financiële
lasten als gevolg van de milieuwetgeving
in ernstige moeilijkheden dreigen te ko
men, steun kan worden verleend.
Dat zegt minister Lubbers (economi-
DEN HAAG Globaal gezien leidt
het milieuhygiënische beleid van het ka-
binet-Den Uyl niet tot aantoonbare ex
tra werkloosheid in de zin dat het totaal
aanbod van arbeidsplaatsen achter blijft
bij de ontwikkeling van de vraag. Dat
zegt minister Vorrink in haar memorie
van toelichting. Voor 1985 moeten de
knelpunten verdwenen zijn.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Binnenkort zal de
mogelijkheid worden geopend voor
het opnemen van hypothecaire geld
leningen op basis van oplopende in
plaats van gelijkblijvende annuïtei
ten. Dit onder garantie van de ge
meente, met deelneming van het rijk.
In het bijzonder jongere woningzoe
kenden, wier inkomen naar verwach
ting in de loop der jaren zal stijgen,
zullen voordeel van deze maatregel
hebben.
Een plan tot herstructurering van het
kruisverenigingswerk is opgesteld. Om te
bevorderen dat er basiseenheden met elk
een aantal wijkverpleegkundigen en zie
kenverzorgenden in de wijk onder lei
ding van een hoofdwijkverpleegkundige
kunnen worden gevormd, werd reeds
met ingang van 1974 het subsidiepercen-
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Minister Boersma van
sociale zaken noemt het van belang, dat
geëxperimenteerd wordt met de oprich
ting van gemeenschappelijke personeels
diensten door een aantal kleine bedrij
ven die daarvoor vaak niet zelfstandig
kunnen zorgen, omdat zij niet groot
genoeg zijn om een eigen personeels
dienst te financieren.
DEN HAAG (ANP). Volgens een
voorzichtige prognose van de Zieken
fondsraad kan een stijging van de zie
kenfondspremie en de premie volgens de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
(AWBZ) achterwege blijven. Aldus de
toelichting bij Volksgezondheid.
Overweging bij de raming is dat het
aantal verpleegdagen, de verpleegkosten
en de farmaceutisch hulp beneden de
oorspronkelijke raming zijn gebleven. De
beheersing van de capaciteit en de be
waking van de exploitatiekosten blijven
noodzakelijk.
In 1974 had minister Pronk 12,5 mil
joen gulden gereserveerd voor steun via
bevrijdingsbewegingen in de Portugese
koloniën. Het Fmlimo, de bevrijdingsbe
weging in Mozambique, en de PAIGC,
de bevrijdingsbeweging van het inmid
dels onafhankelijk geworden Guinee
Bissau, krijgen in 1974 elk ongeveer een
miljoen dollar, aldus de bewindsman.
Daarnaast wordt een miljoen dollar ge
geven aan het bevrijdingscomité van de
Organisatie van Afrikaanse Eenheid ten
behoeve van Angola.
Minister Pronk heeft voorts 1,5 mil
joen dollar ter beschikking gesteld van
ontwikkelingssamenwerking een bedrag
(35 miljoen) opgevoerd voor herstructu
rering van de Nederlandse industrie ter
verbetering van de positie van de ont
wikkelingslanden in de wereldhandel. De
Nederlandse Financieringsmaatschappij
voor Ontwikkelingslanden zal worden
omgevormd, zodat grotere nadruk zal
kunnen worden gelegd op de ontwikke
ling van het autochtone bedrijfsleven in
ontwikkelingslanden.
Binnenkort is een rapport te verwach
ten over de activiteiten op het gebied
van gezondheidsvoorlichting- en opvoe
ding. Maatregelen worden voorbereid tot
betere voorlichting, onder meer door eti
kettering, van de consument over voe
dingswaarde, samenstelling, houdbaar
heid en het bewaren van eet- en drink
waren.
DEN HAAG Binnen afzien
bare tijd is een voorontwerp van
wet inzake de volksverzekering
ziektekosten te verwachten. Deze
regeling zal mede zijn gericht op de
beheersing van de gezondheidszorg
en worden afgestemd op de regio
nalisatie van de gezondheidszorg,
zoals die is geschetst in de vorige
maand verschenen structuurnota
gezondheidszorg. Dit melden mi
nister Vorrink en staatssecretaris
Hendriks in de toelichting op de be
groting voor Volksgezondheid 1975.
sche zaken) in zijn memorie van toelich
ting. Hij spreekt in dit geval over de
zwaardere lasten aan zuiveringskosten
en heffingen in het kader van de mi
lieuwetgeving. Heffingsverschillen in re
gio’s kunnen de onderlinge concurrentie
positie nadelig beiïnvloeden. Daarom
heeft de bewindsman contact opgenomen
met zijn collega van verkeer en water
staat om te zien of de verschillen kun
nen worden beperkt.
De vroegtijdige coördinatie tussen be
drijfsleven en beheerders en-of exploi
tanten van waterzuiveringswerken over
investeringen voor dergelijke installaties
is gewenst. Daardoor zouden voor de
toekomst onderbezettingsverliezen kun
nen worden voorkomen. In sommige ge
vallen lijkt aan dit punt in het verleden
te weinig aandacht te zijn besteed.
Naarmate het milieubeleid gestalte
krijgt, zullen de kosten in het algemeen
de komende jaren stijgen. Als op wat
langere termijn de vervuiling tot een
aanvaardbaar peil is teruggebracht en de
zuiveringstechnologie verder is ontwik
keld, hoeven de lasten niet te stijgen. De
prijsverhogende werking van milieu
maatregelen zal in het algemeen be
scheiden blijven. In internationaal ver
band wordt bestudeerd of tijdelijke uit
zonderingen op het beginsel „de vervui
ler betaalt” toelaatbaar zijn.
Het wordt van groot belang geacht
dat deze ziekenhuizen geïntegreerd wor
den in het geheel van voorzieningen dat
bestaat en is geprojecteerd. Vormen van
samenwerking tussen onderwijs en
volksgezondheid zijn tot stand gebracht
om in dit verband ook -te spreken over
zaken als de opleiding van huisartsen en
specialisten, tarieven, planning en derge
lijke van academische ziekenhuizen en
9500 bejaardenwoningen). Verder biedt
de begroting mogelijkheden voor gelde
lijke steun bij de bouw van verzorgings
tehuizen voor bejaarden met een totaal
van 5000 bedden, waarvan 600 in de
woningwetbouwsector. Ter bevordering
van woningbouw in steden en zoge-
DEN HAAG Stijging van de uitga
ven met bijna 30 procent (tot 1855
miljoen gulden) en de aanwijzing van
acht nieuwe concentratielanden voor de
Nederlandse hulpverlening, waaronder
Cuba en twee Arabische (Egypte en
Noord-Jemen) dat zijn de meest in
het oog springende plannen in de begro
ting van minister Pronk (ontwikkelings
samenwerking).
Cuba, Egypte, Jamacia en Zambia
worden toegevoegd aan de groep bijzon
dere concentratielanden, die verder be
staat uit Colombia, Nigeria* Tunesië en
Turkije. Tot het nieuwe programma
voor leniging van acute noden is beslo
ten omdat het groeiproces in de ontwik
kelingslanden veel langzamer gaat dan
werd aangenomen, de werkloosheid toe
neemt, evenals de verpaupering in grote
steden. Langdurige droogtes en extreme
tekorten op betalingsbalansen hebben
een aantal ontwikkelingslanden in een
structureel moeilijke positie gebracht,
aldus de bewindsman.
wordt
van 8
De concentratielanden worden ver
deeld in algemene concentratielanden,
die financiële en projecthulp krijgen en
bijzondere concentratielanden, die op be
perkte schaal projecthulp zal worden
verleend. De groep algemene concentra
tielanden wordt uitgebreid met Boven-
Volta, Noord-Jemen, Soedan en Sri Lan
ka (Ceylon) en, direct nadat het onaf
hankelijk zal zijn geworden, met Suri
name. Behalve uit deze landen bestaat
deze groep uit Bangladesj, India, Indo
nesië, Kenia, Pakistan, Peru en Tanza
nia.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Minister Pronk (ont
wikkelingssamenwerking) zet de hulp
via bevrijdingsbewegingen aan de bevol
king in de koloniale gebieden van Afri
ka voort. Voor dit doel heeft hij op zijn
begroting voor volgend jaar 20 miljoen
gulden uitgetrokken. Guinee Bissau, dat
onafhankelijk is geworden, zal ook blij
vend worden gesteund. Het zal mogelijk
een zogenoemd concentratieland voor de
Nederlandse hulpverlening worden.
Begin 1975 zal het Kabinet komen met
het eerste deel van de derde nota Ruim
telijke Ordening. Kort daarop zal het
tweede deel verschijnen. Dit deel zal
gewijd zijn aan vraagstukken van sprei
ding, verstedelijking en mobiliteit. In dit
verband wordt gewerkt aan een struc
tuurschets voor de verstedelijking en
aan een structuurschema voor verkeer
en vervoer.
Om de verstedelijking in goede banen
te leiden, zullen in het westen van het
land basis-akkoorden tussen verschillen
de overheidsniveaus tot stand worden
gebracht. In deze akkoorden kan worden
bepaald, welk' instrumentarium van ge
meente, gewest, provincie en rijk kan
worden ingezet voor het realiseren van
de gewenste middellange-termijnontwik
keling van het stadsgewest of de stede
lijke zone waarop het akkoord betrek
king heeft.
een speciaal fonds van het UNDP, het
VN-ontwikkelingsprogramma, alsmede
een half miljoen gulden van het pro
gramma ter bestrijding van het racisme
van de Wereldraad van Kerken.
Krachtens de coördinatie die de
staatssecretarissen van Volksgezondheid
en van Onderwjjs en Wetenschappen dit
jaar hebben kunnen bereiken, wordt nu
ook de bouw van de academische zie
kenhuizen getoetst aan het totaal van
plannen voor ziekenhuisbouw. Daarom
zullen de bouwplannen voor de acade
mische ziekenhuizen in Amsterdam, Lei-
In samenwerking met woning
bouwverenigingen zal ernaar worden
gestreefd het eigen woningbezit onder
minder draagkrachtigen te bevorde
ren. Voor dit doel zullen aanvullende
subsidies beschikbaar worden gesteld,
afhankelijk van het inkomen. Verder
zullen door de woningbouwverenigin
gen maatregelen moeten worden ge
nomen waardoor het beziit van een
eigen woning zo weinig mogelijk risi
co’s inhoudt.
Een voorgenomen wijziging van de
Wet Ziekenhuisvoorzieningen wordt op
nieuw aangekondigd. Deze zal het moge
lijk maken niet meer noodzakelijke zie
kenhuizen of delen daarvan te sluiten.
Bovendien zullen wijzigingen worden
voorgesteld, die verband houden met
nieuwe inzichten in de ziekenhuisplan
ning.
van de achtste medische faculteit (Maas
tricht).
Het aandeel van de kosten voor ge
zondheidszorg wordt voor 1973 op 7
percent van het nationale inkomen ge
schat (1970: 6 pet). De bedbezetting in de
algemene ziekenhuizen was in het eerste
kwartaal van 1974 gelijk aan die in het
eerste van 1973. Daarmee is aan de
regelfnatige stijging een einde gekomen.
Ook de gemiddelde ligduur daalde ster
ker dan tot dusver. Deze factoren heb
ben geleid tot een daling van het bedbe-
zettingspercentage.
Het ligt in de bedoeling van de rege
ring het nieuwe stelsel van financiering
en subsidiëring van de nieuwbouw op 1
juli 1975 te doen ingaan. Het stelsel
werd in de nota huur- en subsidiebeleid
al voorgesteld. Het nieuwe systeem van
individuele huursubsidies moet ook op 1
juli volgend jaar ingaan. Om dit moge
lijk te maken, zal worden voorgesteld in
1975’ de huurverhogingen van 1 april te
verschuiven naar 1 juli. Voor de eerst
komende jaren wordt een jaarlijkse
huurverhoging van 8 procent ver
wacht
DEN HAAG Nog dit jaar zal wor
den begonnen met de eerste fase van
een kwalitatief woningonderzoek. Het
wordt gebaseerd op een steekproef van
2000 woningen, die de gehele tot 1971
gebouwde woningvoorraad zal vertegen
woordigen. Eind 1975 zullen de eerste
gegevens beschikbaar komen. Het doel
van dit onderzoek is vooral om de
sociale aspecten van slechte woonom
standigheden nader te belichten en meer
inzicht te krijgen in wensen en ideeën
van bewoners.
Inmiddels is ook begonnen met de
inventarisatie van oude woongebieden.
Er zal tevens een onderzoek worden
ingesteld naar de mate waarin bejaarden
de bouwkundige voorzieningen waarde
ren die voor hen in gesubsidieerde be
jaardenwoningen zijn aangebracht.
Mevrouw Vorrink streeft ernaar spoe
dig de wetgeving te voltooien. Naast de
twee bestaande wetten inzake water- en
luchtvervuiling is nu het wetsontwerp
chemische afvalstoffen in behandeling.
Aangekondigd werd al de wet op de
I bestrijding van de geluidshinder. Verder
komen er wetsontwerpen op de verwij
dering van afvalstoffen en ter bestrij-
I ding van bodemvervuiling.
Te grote milieubelasting, die op be
paalde gebieden bestaat, moet voor 1985
zijn gesaneerd. De uitwerking van sane
ringsplannen krijgt steeds meer gestalte.
Genoemd worden de plannen voor Rijn
mond, voor de industrie in oude woon
wijken, het gemotoriseerde verkeer in
binnensteden, de milieubelasting van de
intensieve veehouderij. De organisch af-
i breekbare en andere vormen van water-
I vervuiling in het algemeen en in bepaal
de regio’s in het bijzonder en de nog
I ongecontroleerde stortingen van af-
j val.
De totale jaarlijkse kosten van het
milieuhygiënische beleid bedragen nu 1
a 1,5 percent van het bruto nationaal
produkt. Tegen 1980 zullen de kosten, bij
uitvoering van het geplande beleid, zijn
(prijsbasis 1973) oftewel 2,5 a 3 percent,
(prijsbasis 1973) oftewel 2,5 a 3 procent.
Dat is een stijging van een tiende van
de jaarlijkse toeneming van het bruto
nationaal produkt.
Het verbeteringsprogramma voor 1975
voorziet in ingrijpende verbetering van
10.000 vooroorlogse woningwetwoningen
en van 10.000 vooroorlogse particuliere
woningen; voorts een minder ingrijpende
verbetering van 4000 na-oorlogse wo
ningwetwoningen en 37.000 vooroorlogse
particuliere woningen.
Als de woningbouwverenigingen
woningbezit in eigendom willen over
dragen aan de huidige bewoners-
huurders, kan nu al geldelijke steun
worden geboden.
tage voor
verhoogd.
Op het gebied van de geestelijke ge
zondheidszorg wordt gestreefd naar sa
nering van de huisvesting voor patiënten
in psychiatrische inrichtingen, naar ver
dere vermindering van het plaatsente
kort in de instellingen voor zwakzinni
gen en naar uitbreiding van de moge
lijkheden tot gedeeltelijke verple
ging.
Ook zal voortgang worden gemaakt
met de ontwikkeling van de psychohy-
giëne. Bijzondere aandacht heeft de
noodzaak tot herstructurering van de
ambulante geestelijke gezondheidszorg -
en de oprichting van de regionale instel-
ling voor ambulante geestelijke gezond
heidszorg. Deze ontwikkelingen werden
al aangekondigd in de structuurnota van
staatssecretaris Hendriks.
Op het terrein van de gezinsvorming
lijken zich, aldus de memorie, grote
maatschappelijke wijzigingen te voltrek
ken. Een meer bewuste gezinsplanning
wordt nagestreefd; de toepassing van
anticonceptionele middelen wordt op
grote schaal aanvaard. Voor het eerst
sedert 1942 werden in 1973 minder dan
200.000 kinderen geboren. Daarmee is de
netto-vervangingsf actor geboortecijfer
vergeleken met het sterftecijfer bene
den de waarde 1 gekomen.
Dit zou betekenen dat de bevolking op
den duur gaat afnemen.
Projecten met betrekking tot de be
volking in Zuid-Rhodesië en Namibië
(het onder beheer van Zuid-Afrika
staande voormalige Zuidwest-Afrika)
zullen eveneens in aanmerking komen
voor wat de bewindsman noemt „multi
ple hulpverlening”. Daarmee bedoelt mi
nister Pronk hulp via verschillende ka
nalen, deels via internationale organisa
ties en deels rechtstreeks via bevrij
dingsbewegingen.
Nog dit jaar zal een nota worden
uitgebracht óver de huisvesting van al
leenstaanden. Tot hen worden ook gere
kend: studerenden, werkende jongeren
en rijksgenoten van overzee. De zorg
voor de huisvesting van studenten die
wetenschappelijk onderwijs volgen, zal
door het departement van Onderwijs en
Wetenschappen worden overgedragen
Daarnaast komt in 1975 een nieuw
hulpverleningsprogramma ter leniging
van acute noden in de armste ontwikke
lingslanden en ten behoeve van de arm-
sten van de bevolking in deze landen,
waarvoor 238 miljoen is uitgetrokken.
Aan voedselhulp denkt minister Pronk
133 miljoen gulden te zullen besteden;
bijna het dubbele (76 miljoen) van wat
vorig jaar voor dit doel werd be
groot.
Het beleid ten aanzien van concentra
tielanden ontwikkelingslanden waar
op de Nederlandse hulpverlening in be
langrijke mate is gericht zal flexibe
ler worden gehanteerd, zodat de moge
lijkheid om hulp te verlenen aan andere
ontwikkelingslanden groter wordt. Bij
de keuze van concentratielanden wordt
gelet op de mate van armoede, de be
hoefte aan bijstand en de wijze waarop
ontwikkelingslanden een betere verde
ling van macht en inkomen nastre
ven.
rie van toelichting op dat de recente
prijsstijgingen van een aantal grondstof
fen (olie) in veel ontwikkelingslanden
tot gevolg zal hebben dat „het onaan
vaardbaar lage niveau” nog verder zal
dalen, omdat tegenover de prijsstijgingen
van essentiële importprodukten geen
vergelijkbare stijging van exportop-
brengsten zal staan.
4
r
■5Ï-
