Minister op laddert)
I
e
CIA-acties tegen Allende
Ford legt advies raadslieden naast zich neer:
Troepenconcentraties
met uw spaarboekje.
Komtu
morgen nog?
Wereld verlossen
■gv,. q.
van kapitalisme
bij grens Joego-Slavië
President Ford „steunt clandestiene activiteiten”
99
99
wc
2
DOEL VAN JAPANS RODE LEGER:
Volgens Oostenrijkse krant:
Kamerleden stellen
vragen over Kissinger
ZITTING ALGEMENE
VERGADERING VN
GEOPEND
WOENSDAG
1 8
SEPTEMBER
1974
BINNEN- EN BUITENLAND
Onderzoek
Doel
n
Kaping
Lod
SE
E~
--
sr
Bij de Amro Bank krijgt u 2% méér op
’t nieuwe Spaar-Plus-Boekje. Ofwel 71%.
Él «S
tw
-
T
Kissinger niet gewipt
HENRY KISSINGER
(Van onze redacteur in Tokio)
(ADVERTENTIE)
VOORUITZICHTEN VOOR VRIJDAG?
WEERRAPPORTEN
d
26
DONDERDAG IS SEPTEMBER
Ja1
Sc
nit
tot
sa<
uit
De woordvoerder van het Witte Huis
John Hushen zei dat Ford heeft ver
klaard dat de raadsleden specifiek de
opdracht hebben gekregen geen voorstel-
wnw
no
zzw
nnw
nno
nno
n
zzw
zzw
zo
z
n
ver.
19
25
23
26
30
15
27
27
0
22
4
0
0.1
0
0
0
0
0
de CIA was in Chili tussenbeide te
komen;
Te beoordelen of meineed door
hoge functionarissen werd gepleegd
bij getuigenissen, voor de subcomipis-
sie voor multinationale ondernemin
gen in 1973;
De nieuwslekken te bestuderen
die leiden tot de onthulling van inter
ventie door de CIA tussen 1970 en 1973.
„Ik persoonlijk* geloof dat het be--
leid dat wij in ChHi voerden, onjuist
daarbij werden hinderlijke leden gemar
teld, naakt aan bomen gebonden of ver
moord.
De eerste spectaculaire daad van het
Japanse Rode Leger was de kaping van
een vliegtuig van Japan Air Lines tij
dens een binnenlandse vlucht.
Pil.
Frc
hij
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Parijs
Rome
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanboel
0
0
0
0
Church zei dat het doel van het
onderzoek door de commissie zal zijn:
Na te gaan of het verstandig van
ten. Hij hoopte dat het onderzoek van
de senaat zal kunnen leiden tot richt
lijnen voor toekomstige acties van de
CIA. Maar hij acht het moeilijk een
matigende invloed uit te oefenen op
dë geheime acties van de CIA.
Church vindt „ons beleid in Chili
onsmakelijk en onprincipieel. Het kan
niet worden gerechtvaardigd tenzij
wij methoden gaan volgen en doelen
nastreven gelijk aan die van de Sov-
jet-Unie”.
Commissie-voorzitter Fulbright
verklaarde nog: „Ik keur ons ingrij
pen in verkiezingen van andere vol
ken, dat evenwel een lang-gevestigd
gebruik is, niet goed”.
S'
terl
exp
pist
met
de
mai
B
hall
ontl
war
Var
aml
vee.
ma.
uür
incl
gijz
te.
de
plat
U
lint
ber
V
opg
een
ziek
qu
du
W€
ge'
vri
Fr
en
hu
Fr
gij
de
I
Coi
eer
dat
vai
na;
eer
pre
boi
ha:
gel
kei
D
zw
ale
ric
dir
ein
vai
Stc
ric
lekeurc
m
■is
C cc
0
o
4
0
3
0
0
6
0
12
0
0
o
o
o
o
0.1
4
0 De 41-jarige H. de Kort uit Rosma
len is gisternacht in een ziekenhuis in
Den Bosch overleden aan de gevolgen
van een wespestëek. Zondag was hij
gstoken en onwel geworden. Ruim een
jaar geleden was hij ook al onwel ge
raakt na een wespes<teek.
vice-president, de ministers van Buiten
landse Zaken en Defensie en diverse
leiders van de strijdkrachten en de ge
heime dienst. De rol van Kissinger nam
toe toen hij behalve als presidentieel
adviseur ook als hoofd van de Ameri
kaanse diplomatie aan de beraadslagin
gen van de raad ging deelnemen.
De Amerikaanse Senaatscommissie
voor Buitenlandse Betrekkingen heeft
eenstemmig besloten een onderzoek
in te stellen naar de destructieve
activiteit van de geheime dienst CIA
in Chili. Dit heeft senator Frank
Church, voorzitter van de subcom
missie voor multinationale onderne
mingen. gisteren meegedeeld'.
Het PvdA-Kamerlid Van der Doef
vindt dat een proef moet worden geno
men met het openbare vervoer in de
eerste nachtelijke uren na 1 november
als zich een zeer groot aantal verplaat
singen zal voordoen van verkeersdeelne
mers die zelf niet meer aan het snelver
keer kunnen meedoen in verband me
alcoholgebruik.
WASHINGTON (UPI en AP) President Gerald Ford heeft openlijk ver
klaard, dat hjj de clandestiene acties van de Amerikaanse inlichtingendienst
CIA om te „helpen bij de uitvoering van het buitenlands beleid en de bescher
ming van de nationale veiligheid”, steunt. In zijn televisierede gaf Ford toe,
dat de CIA tussen 1970 en 1973 acties heeft ondernomen tegen de voormalige
Chileense president Salvador Allende, maar ontkende dat de inlichtingendienst
van de Verenigde Staten rechtstreeks betrokken zou zijn geweest bij de staats
greep.
Madina do Boe, de stad waar op 24
september 1973 de geboorte van de onaf
hankelijke staat Guinee-Bissao werd
uitgeroepen, wordt de nieuwe politieke
hoofdstad van de republiek, zo is mee
gedeeld.
Weor In binnen- en
buitenland
Minister Duisenberg van Financiën be
zocht gistermiddag de NOS-studio in
Den Haag. In verband met de gijzelings-
ajfaire in de Franse ambassade, vlak bij
het NOS-centrum, moest de bewindsman
via een ladder aan de achterkant van
het. gebouw naar boven klimmen.
DEN HAAG (ANP). De PPR-Ka-
merleden Coppes en Waltmans willen
van minister Van der Stoel van Buiten
landse Zaken inlichtingen hebben over
de rol van zijn Amerikaanse ambtgenoot
Henry Kissinger bij de economische boy
cot van Chili gedurende de regeringspe
riode Allende. Ook willen zij meer we
ten over de rol van minister Kissinger
bij de geheime CIA-aktiviteiien
reeds voor de verkiezingen van Allende
tot president en tijdens diens ambtsperi
ode „om zijn regering te voorkomen, te
dwarsbomen en ten val te brengen”.
PPR-fractievoorzitter De Gaay Fort
man en zijn fractiegenoot Waltmans
willen van minister Van der Stoel van
Buitenlandse Zaken weten of de benoe
ming van generaal Haig tot opperbevel
hebber van de NAVO kan worden ge
zien als een bijdrage tot vermeerdering
van het vertrouwen in de NAVO. Ze
willen graag weten waarom de aanvan
kelijke bezwaren van Den Haag tegen
de benoeming opeens weggenomen zijn.
3- Jt
u,
13
13
13
12
13
11
13
14
15
14
6
17
16
13
11
13
14
14
0
11
16
13
7
13
11
17
18
12
19
14
14
14
13
13
18
12
21
20
len te doen betreffende buitenlandse po
litiek en nationale veiligheid.
In het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken zei een woordvoer-
WENEN (AFP). Na de vele geruch
ten die al enkele dagen in de Oosten
rijkse hoofdstad Wenen circuleren heeft
het Weense dagblad „Die Presse” giste
ren troepenconcentraties van het War-
schau-pact gesignaleerd in het zuiden
van Hongarije. Volgens het bïad kan het
gaan om „de voorbereiding van grote
manoeuvres maar ook om iets veel be-
langrijkers.”
Ford zei verder niet te kunnen
beoordelen of een dergelijke actie
door de internationale wetten is toe
gestaan. Hij beweerde over aanwij
zingen te beschikken dat de commu
nistische landen meer geld in Chili
hebben gestoken dan de Verenigde
Staten.
O Het Westvenezolaanse oliecentrum
Maracaibo zit op een kruitvat door mas
sale lekken in het verouderde gaslei-
dingssysteem in de stad. Dit heeft het
gemeentebestuur meegedeeld. De lucht
boven Maracaibo is vervuild door onge
veer 175 miljoen kubieke meter gas die
ieder jaar uit de duizenden lekken stro
men.
u c
c
-O
n
nnw
n
wnw
nno
nnw
n
n
n
nno
wzw
nnw
ono
De redacteur militaire zaken is van
mening dat het contingent Russische
troepen dat in Hongarije is gestationeerd
op grond van het verdrag van Warschau
(70.000 aan de zuidflank van het militai
re district Karpatië) met 60.000 man is
uitgebreid in vijf divisies die zijn wegge
haald van de troepen in de DDR en
Tsjecho-Slovakij e.
„Die Presse” sluit de mogelijkheid niet
uit dat de troepenbewegingen verband
houden met de binnenlandse situatie in
Joego-Slavië. De ontmanteling in dat
land van een groep stalinistische „Ko-
minformisten” heeft de betrekkingen
tussen Belgrado en Moskou, met name
op militair gebied, sterk verkoeld. De
redacteur meent verder te weten dat de
Joegoslavische strijdkrachten langs de
gehele grens van het land eveneens zijn
versterkt. De autoriteiten in Belgrado
zouden opgeschrikt zijn door het over
brengen van twee Russische luchtlan-
dingsbrigades naar Hongarije en door de
versterking van verscheidene garnizoe
nen waaronder dat van Szeged dat op
minder dan tien kilometer van de Joe
goslavische grens gelegen is.
NEW YORK (Reuter). In New
York is gisteren de 29ste zitting van de
Algemene Vergadering van de Verenigde
Naties geopend.
De Algerijnse minister van Buiten
landse zaken Abdelaziz Bouteflika werd
gekozen tot voorzitter voor dit zittings
jaar.
Bouteflika volgt Leopoldo Benites uit
De Amerikaanse president zei dat
de activiteiten van de CIA een reac
tie zijn geweest op de pogingen van
Allende om de nieuwsmedia van de
oppositie te „vernietigen” en zich te
ontdoen van de oppositiepartijen.
„In dit geval is een poging gedaan
om de bladen en televisie van de
oppositie te helpen en de politieke
partijen van de oppositie te bescher
men”, aldus Ford. „Dit was dacht ik
in het belang van de mensen in Chili
en zeker in ons belang”.
Met Ford’s verklaring is de eerste
maél officieel toegegeven dat de
Amerikaanse regering heeft ingegre
pen tegen Allende, die 11 september
van het vorig jaar om kwam toen de
strijdkrachten zijn marxistische rege
ring omver wierpen.
De Officier van Justitie bij„ de
rechtbank in Zwolle heeft tegen een
vrouw uit Kampen acht jaar gevange
nisstraf geëist. De vrouw wordt ervan
verdacht haar dochtertje te hebben ge
dood.
TOKIO.De meeste Japanse kranten
brachten de gijzeling in Den Haag de
afgelopen dagen met grote 'toppen. De
Japanse regering drukte haar ontzetting
en leedwezen uit over de overrompeling
van de Franse ambassade in Den Haag
door de Japanse leden van het Rode
Leger.
In Tokio werden de Nederlandse,
Franse en Israëlische ambassades om
ringd door kordons van de Japanse vei
ligheidspolitie. Klaarblijkelijk vreesde
men ook hier acties van het Rode Leger.
Op 30 mei 1972 richtten drie Japanse
leden van het Rode Leger, dat inmiddels
gelieerd was met het Palestijnse Be vrij-
dingsfront, een waar bloedbad aan op de
Israëlische luchthaven Lod. Toen zij be
trapt werden op wapenbezit (waar
schijnlijk wilden ze een vliegtuig kapen)
begonnen ze wild om zich heen te schie
ten.
Daarbij “viefen 26 doden. Uiteindelijk
pleegden twee van de Japanners zelf
moord. De derde, Kozo Okamoto, zit
inmiddels levenslang uit in een Israëli
sche1 gevartgëhfs.
Irrjulb vorig ja'ar deed het Rode Leger
ook in Nederland van zich spreken, toen
een JAL-vliegtuig na het opstiigen van
Schiphol gekaapt werd. De Jumbo werd
toen naar I ibië gedirigeerd, waar het op
het vliegveld van Benghazi werd opge
blazen, nadat eerst alle personen aan
boord waren vrijgelaten.
In ianuari van dit jaar pleegden leden
van het Rode -Leger een aanslag op ëen
Shell-raffinaderij in Singapore. De da
ders, twee Japanse en twee Arabische
commando’s, wisten een vrijgeleide te
krijgen naar Jemen en Libië, waar üij
uiteindeliik toch gearresteerd werden.'
De voorlaatste spectaculaire daad van
het Rode Leger werd deze maand in
Tokio gepleegd. Met een zware bom wist
men daar het kantoorgebouw van de
Japanse wapenfabrikant Mitsubishi vol
ledig te vernielen. Bij de explosie wer
den ongeveer honderd mensen min of
meer c.nstig gewond. De Japanse politie
neemt aan dat het Rode Leger met deze
aanslag heeft willen bewijzen dat het
nog lang niet dood is.
'"Op dit moment zou er nog maar een
uiterst kleine kern van activistische stu
denten zijn overgebleven.
WASHINGTON (Reuter en AP)
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Henry Kis
singer heeft gisteren de verzeke
ring gekregen van president Ford
dat hij aan zal blijven als de advi
seur voor nationale veiligheids
zaken. Dit ondanks het feit dat aan
Ford zou zijn voorgesteld dat Kis
singer vervangen moet worden.
Volgens betrouwbare bron zoudei
raadslieden van Ford aan de president
hebben voorgesteld de nationale veilig
heidsraad te reorganiseren en nieuw le
ven in te blazen door Kissinger zijn
dubbele functies te ontnemen van minis
ter van Buitenlandse Zaken en assistent
van de president.
der dat Kissinger gisteren de kwestie
met Ford heeft besproken. De woord
voerder 'ontkende dat Kissinger zijn
functiè als adviseur van de president zal
opgeven:
De adviseurs van Ford wilden vooral
dat Kissinger ontheven zou worden van
zijn functie van raadgever van de presi
dent voor veiligheidszaken en dat de
Amerikaanse nationale veiligheidsraad
waarin Kissinger een leidende rol speelt,
zou worden gereorganiseerd.
De vooTgestelde reorganisatie van de
nationale veiligheidsraad „zou niet nood
zakelijk het einde betekenen van de
leidende rol van Kissinger”. Wel zou het
wenselijk worden geacht dat zijn in
vloed wat vermindert.
De nationale veiligheidsraad werd in
1947 opgericht voor het toezicht over het
geheel van het buitenlandse en het mili
taire beleid, met inbegrip van de gehei
me dienst. Toen Nixon in 1969 in het
Witte Huis kwam, kreeg de raad steeds
meer betekenis. Kissinger die toen de
voornaamste raadsman van de president
was op het gebied van het buitenlandse
beleid en de veiligheid, kreeg de leiding.
De raad vergadert in het Witte Huis
en is samengesteld uit de president, de
O De Haagse politie heeft er bij de
uitzendbureaus in die plaats op aange
drongen in het belang van de veiligheid
van hun personeelsleden de betaling van
salarissen niet langer „cash” te verrich
ten, maar via bank of giro. Aanleiding
voor deze waarschuwing is het sinds mei
toegenomen aantal roofovervallen op
uitzendbureaus in de residentie.
Church zei dat de commissie na het
onderzoek zal besluiten welke actie
zal worden ondernomen tegen functi
onarissen die in 1973 getuigden dat de
Verenigde Staten in Chili niet tussen
beide kwamen tegen de marxistische
president Salvador Allende.
De commissie voor buitenlandse
betrekkingen besloot een rapport van
haar adviseur, Jerome Levinson, ter
zijde te leggen waarin deze aanbe-"'
veelt acties op grond van meineed te""
ondernemen tegen Richard Helms,"
oud-directeur van de CIA, thans am- was”, aldus Church tegen joumalis-
bassadeur van de VS in Iran en
andere hoge functionarissen, aldus
Church.
Hij zei d.at later een besluit zal
moeten worden genomen of men zich
opnieuw zal bezighouden met de
vraag of de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Henry Kis
singer, de commissie voor buitenland
se betrekkingen heeft bedrogen tij
dens hoorzittingen.
Dat was in 1970. De 17 kapers brach
ten het toestel naar de Zuidkoreaanse
hoofdstad Seoel, waar de zieke passa
giers en de vrouwen en kinderen moch
ten uitstappen. Na uren onderhandelen
vloog het toestel naar de Noordkoreaan-
se hoofdstad Pjongjang, waar de reste
rende passagiers naar huis werden ge
stuurd en de Japanse kapers achterble
ven. Sindsdip eerste kaping was het
ftqde Leger wekelijks in het nieuws met
aanslagen, winkelbranden en bankover
vallen, waarbij een groot aantal politie
mannen en burgers werd gedood of
gewond. In 1972 wist de Japanse politie,
die agenten had (aten infiltreren in het
Rode Leger, nagenoeg alle belangrijke
leiders op te pakken. De overige van de
ongeveer 200 leden vluchtten naar het
buite1 land. Later trokken velen naar, de
Libanese hoofdstad Beiroet. Van daaruit
werden grotëre acties op touw gezet.
z
w
nnw
zw. bew. windstil 23
onbewolkt
bew.
Z.W. MCW. VC1,
onbewolkt windstil 28
wnw
mist
regen
geh. bew.
licht bew. windstil
regen
zw. bew.
mist
zw. bew. windstil 25
licht bew.
Las Palmas zw. bew.
Tunis onbewolkt
Amsterdam zw. bew.
zw. bew.
regen
zw. bew.
regen
zw. bew.
regen
zw. bew.
regen
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
lifcht bew. windstil 25
zw. bew. wnw 19
regen no 23
zw. bew. windstil 27
zw. bew. windstil
half bew.
licht bew.
licht bew.
Cl De Officier in Zwolle heeft gister
ochtend twaalf jaar gevangenisstraf
geëist tegen een 22-jarige man uit De
venter die ervan wordt verdacht op 26
maart de 44-jarige pompstationhouder
H, Pierik te hebben gedood.
De Officier van Justitie in Rotter
dam heeft gisteren tien jaar gevangenis
straf geëist tegen twee Hagenaars
resp. 32 en 27 jaar wegens de roof
moord op een 72-jarige boer in Moor
drecht in november van het vorig jaar.
Tegen de chauffeur van de twee Hage
naars, ee»i 23-jarige plaatsgenoot van
hen, eiste de Officier twee jaar.
O Doordat een drukregelklep in de
ureümfabriek van Albatros in Pernis
gisterochtend weigerde, sloegen twee
ammoniakwatersloten door en kwam er
water vermengd met ammoniak vrij. Dit
veroorzaakte een stankgolf, die zich al
snel over de omgeving verspreidde.
Dankzij het snelle stopzetten van de
fabriek was de stank na enige uren
verdwenen.
Het Japanse Rode Leger staat erom
bekend bijzonder gewelddadig te zijn.
Doelstelling "U deze groepering, die op-
bloeijje .aan het eind van de jaren ’60 in
de Japanse universiteitssteden, is de-ver
lossing,van de wereld van de kapitalisti
sche imperialisten. Daarbij vindt de
groep geweld een geoorloofd wapen.
Ook onderling wordt strijd gevoerd,
Wisselend weer met voor de tijd van het
jaar normale temperaturen.
Aantal uren zon: 1 tot 8. Minimum tempe
ratuur: omstreeks 11 graden. Maximum tem
peratuur: omstreeks 17 graden. Kans op een
droge periode van ten minste 12 uur: 80 pet.
Kans op een geheel droog etmaal: 50 percent.
w
20
20
20
19
20
19
20
19
20
22
17
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder zw, bew.
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg zw.
onbewolkt wnw 27
half bew. windstil 29
23
25
24
ÏK JA
«F
DONDERDAG 19 SEPTEMBER
Bangladesj, Guinee-Bissao en. Grenada
zijn bij acclamatie toegelaten tot de
Verenigde Naties. De organisatie telt nu
138 leden.
Zon op 8.2» uur onder 18.47 uur
Maan op 10.53 uur onder 19.52 uur
Laag water 1.26 uur en 13.40 uur