MET 300.000 DOLLAR EN ZONDER ZWARE WAPENS VERTROKKEN
TERRORISTEN
Alle gijzelaars van Japanners ongedeerd na uitwisselingsprocedure op Schiphol
Ramp bedreigt
Engeland
Van Agt
voor slechte afloop
was bang
Consumentenbond en
Schade in
Ulrike Meinhof
ANWB contra minister
ambassade
uit rechtszaal
valt mee
gezet
DEN UYL: „VRIJLATING GIJZELAARS STOND VOOROP”
fa
h.
3
BINNEN- EN BUITENLAND
SEPTEMBER
1974
WOENSDAG
1 8
Mariniers
Zorgvuldig
Britse Liberalen:
Vals alarm
Achtergebleven
(Van onze verslaggever)
Spelletjes
Uitputting
SCHIPHOL. „We zijn vooral
in het laatste stadium gistermiddag
bijzonder bang geweest dat het ver
keerd zou aflopen”, vertelde minis
ter Van Agt (Justitie) gisteravond
op Schiphol. „We wisten van het
begin af aan dat de Japanners in
staat waren de gijzelaars te doden
en zelfmoord te plegen. Dat gevaar
nam in de loop van de middag toe.”
(Van onze verslaggevers)
SCHIPHOL-DEN HAAG. Terwijl de Boeing met vier leden van het
Japanse Rode Leger, gisteravond laat Stuttgart passeerde, verklaarde op
Schiphol premier Den Uyl: „Wij wilden vrijlating van de gijzelaars, maar
niet tot elke prijs.” Dat was gelukt. De levens van negen gijzelaars waren
tot ieders opluchting gespaard, toen om kwart over tien de Franse ambas
sadeur, graaf Jacques Senard, onder de vleugels van het vliegtuig werd
uitgewisseld tegen Foeroeja, lid van het Japanse Rode Leger.
Het einde van meer dan een dag vol grote spanning, van mededelingen
en ontkenningen, van zonder twijfel dodelijke angst bij de gijzelaars en
hun naaste familieleden, maar niet minder dan bij de Nederlandse en
Franse autoriteiten. Zij immers stonden voor de taak de afschuwelijke
gijzelingsaffaire tot een oplossing te brengen, de Fransen van een afstand,
de Nederlanders in de praktijk.
Het voor Nederland unieke, ofschoon door eerdere soortgelijke affaires
qua karakteristiek niet volstrekt onbekende drama dat 102 uur had ge
duurd, kwam tot een einde toen gisteravond in Den Haag drie gijzelaars
werden vrijgelaten, voordat de drie Japanse terroristen hun overige zes
gevangenen, onder wie de Franse ambassadeur Senard, op Schiphol de
vrijheid hergaven, in ruil voor Foeroeja en een vrije aftocht in de door
Frankrijk ter beschikking gestelde Boeing.
Conflicten
V4
L 15
Bl
Wi
sfe'
(Van onze speciale verslaggever)
Gijzelingsdrama geëindigd met vertrek terroristen
Vervolgens verscheen Foeroeja,
IO
de
Mg
1
van
vrijlating van alle negen gegijzel
den;
achterlating van
twee pistolen na;
kregen om hun chantagespel elders te
gaan voortzetten.
24
laf-
erd
eke
lee-
de
ige-
tieid
van
ich-
iing
mei
op
ster-
rtraf
De-
p 26
uder
Voor drie gijzelaars een longpa-
tiënt, een hartpatiënt en een diabeticus
eindigde het drama in de Franse
ambassade na 101 uren. Tegen kwart over
negen, enkele minuten nadat de donker
blauwe DAF-bus, een vrijwilliger van de
Rijkspolitie aan het stuur, met de drie
Japanners en de overige zes gijzelaars
was vertrokken, kwamen de drie achter
gebleven gijzelaars uit de ambassade.
Het waren de Rotterdamse cargadoor E.
G. M. Driebeek, de Rotterdamse direc-
tiechauffeur H. Meertens en de (Franse)
bode van de Franse ambassade, de heer
R. A. Perrin uit Den Haag. Twee hunner
werden ondersteund op hun korte wan
deling naar de Amerikaanse ambassade,
waa- ze direct door een arts en een psy
chiater werden onderzocht. Een politie
woordvoerder noemde hun toestand kor
te tijd later „redelijk", de omstandighe
den in aanmerking genomen.
Sierks gisteravond van Schiphol op
gestegen met, naar aanvankelijk gedaeht
werd, bestemming Damascus.
De eis dat de terroristen hun wapens
zouden moeten inleveren is de laatste
twee dagen het belangrijkste onderwerp
van de onderhandelingen tussen de ter
roristen en de Nederlandse regering ge
weest. Ten slotte heeft de regering er-
Hun aanvankelijke eis een bedrag van
een miljoen dollar uit handen van de
Franse regering te ontvangen, hebben zij
mee ingestemd dat de Japanners twee
pistolen „van simpele structuur” moch
ten behouden, omdat zij zich beriepen
op hun ideologisch recht op zelfmoord.
Daarnaast heeft de regering in samen
werking met de politie en het leger alle
denkbare situaties overwogen, het ge
bruik van alle list of geweld om tot
gewapende actie over te gaan. Wat wij
Als voornaamste taktiek heeft de re
gering naar twee kanten gewerkt. De
eerste was de uitputting van de terroris
ten en de tweede overreding. Van de
zijde van de onderhandelaars was men
er zich van bewust dat uitputting zou
kunnen leiden tot zeer emotionele da
den, die zelfs tot hevig geweld zouden
kunnen escaleren. Die reacties zijn uit
gebleven en premier Den Uyl meent dat
de uitputting heeft bijgedragen tot de
uiteindelijke oplossing.
Dit staat te lezen in een verkiezings
manifest dat de Britse Liberalen van
Jeremy Thorpe gisteren hebben gepubli
ceerd.
aanvaarding van een Nederlandse
bemanning op de Franse Boeing;
•um
las-
lei-
het
icht
ige-
die
tro-
tter-
mis-
-
oof-
oor-
iaar.
age-
van
de
irnis
wee
i er
Dit
i al
dde.
de
iren
Fort-
pans
van
noe-
evel-
ge-
sring
Ze
van-
:egen
tijn.
de
een
nge-
rvan
ge-
LONDEN (ANP). De komende ver
kiezingen zullen worden gehouden tegen
de achtergrond van een dreigende eco
nomische ramp. Ze zullen Groot-Brit-
tannië maken of breken. De regering die
aan het bewind komt zal zeer zeker te
maken krijgen met de grootste economi
sche crisis sinds de donkere dagen van
1931.
Doef
;eno-
i de
nber
laat-
dne-
.ver-
me
ma-
in
gen
hij
een
ge-
SCHIPHOL/DEN HAAG. Met ach
terlating van al hun zware wapens,
explosieven, handgranaten en machine
pistolen, zijn de drie Japanse terroristen
met de Boeing van Air France aan
de stuurknuppel een Nederlandse be
manning onder leiding van captain Pim
ook gedaan zouden hebben, aldus pre
mier Den Uyl„ het zou altijd het leven
van de gegijzelden in gevaar hebben
gebracht.
de overdracht van 300.000 dollar in
plaats van de gevraagde een miljoen en
niet uit Franse handen, maar uit handen
van de Nederlandse autoriteiten. Het
geld is gemerkt, zo deelde premier Den
Uyl mee.
Premier Den Uyl verklaarde verder
dat hij zeer veel bewondering heeft voor
de Franse ambassadeur Senard. Die
heeft zelfs tijdens de gijzeling spelletjes
bedacht voor zijn lotgenoten om de tijd
wat te korten.
De Justitie zal een uitgebreid onder
zoek instellen naar de manier waarop de
drie Japanners ons land zijn binnenge
komen, wanneer dat is gebeurd en met
welke papieren en waar zij zich tot het
ogenblik van de gijzeling hebben opge
houden. Over eventuele toekomstige gij
zelingen, zei Den Uyl, dat hij het on
denkbaar acht dat er perfecte systemen
worden uitgevonden om dit soort zaken
te voorkomen.
BERLIJN (DPA-UPI). Bij het be
gin van de derde dag van het proces
tegen drie leden van de Baader-Mein-
hofgroep is Ufrike Meinhof gisteren op
last van de president van de rechtbank
in West-Berlijn uit de rechtzaal gezet.
De 39-jarige ex-journaliste was door
drie parketwachten de zaal binnenge
bracht. Zij ging zitten, maar weigerde
een woord te zeggen. Nadat zij
poot van haar stoel op de grond ging
stampen gelastte de president haar ver
wijdering. Sinds vorige week vrijdag is
Ulrike Meinhof in hongerstaking uit
protest tegen de „speciale behandeling
van politieke gevangenen” die volgens
haar maatschappelijk geïsoleerd worden.
„Ze zijn opgesloten in speciale, geheel
van de buitenwereld afgesloten cell«a.“
uitwisseling van de gevangene Foe
roeja op het vliegveld Schiphol en niet
in het vliegtuig, noch in Parijs of enig
ander land;
Volgens internationaal gebruik is
het land, waarin gijzelingen, bezettin
gen en overvallen plaatsvinden,
waarbij ambassades betrokken zijn,
verantwoordelijk voor de schade, die
als gevolg van dit soort calamiteiten
binnen deze ambassades vreemd
territoir dus is ontstaan.
De afloop van het gijzelingsdrama is
verder geheel volgens plan verlopen.
„Dit geeft een gevoel van dankbaarheid,
aldus Den Uyl, maar het is bitter op
hetzelfde moment te beseffen dat drie
misdadigers wegvliegen, hun vrijheid te
gemoet”.
Minister Van der Stoel wordt, na de
gelukkige afloop van de gijzeling, op
Schiphol bestormd door journalisten en
fotografen.
Grote risico’s werden genomen door
daaraan vast te houden. Maar de rege
ring is op dit punt onverbiddelijk geble
ven. Dat heeft ten slotte succes gehad.
verder staande Boeing-707 begaf. Allen
gingen aan boord. Korte tijd later arri
veerde bij de gijzelaars een kleiner bus
je. Daaruit kwamen drie personen de
vliegtuigbemahning die ook in de
richting van de Boeing liepen. De be
manningsleden werden uitgewisseld te
gen de zes gijzelaars. Als laatste verliet
de gegijzelde ambassadeur Senard het
vliegtuig.
Het duurde toen nog bijna een half
uur voordat er opnieuw beweging
laten vallen. Uit handen van de Neder
landse autoriteiten hebben zij 300.000
dollar geaccepteerd. Gisterochtend om
tien uur hebben de terroristen zich
neergelegd bij de absolute eisen van de
Nederlandse regering die inhielden:
op basis van de eisen, zoals het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat die in ’73
heeft vastgesteld. Uitslag van dit onder
zoek was, dat 19 van de 20 goedgekeurde
merken niet aan de eisen bleken te
voldoen.
Nu blijkt dan volgens die commissie,
dat de resultaten aanmerkelijk gunstiger
zijn dan uit onderzoekgegevens blijkt.
Niets is minder waar. De commissie
heeft volkomen onvolledig gekeurd. In
plaats van het uitvoeren van drie testen,
de pijlers van ons onderzoek, heeft de
commissie er slechts één uitgevoerd.
Vaststaat bijvoorbeeld, dat de kinband-
bevestiging, die bij sommige helmen niet
deugt, niet is onderzocht. Daarnaast
blijkt uit ’t door de commissie opgestelde
rapport duidelijk dat men helmen, die
net niet voldeden aan de eisen, toch
heeft goedgekeurd”.
De heer Barkhof vindt dat de minister
en de commissie duidelijk zijn afgewe
ken van de oorspronkelijk vastgestelde
normen. De ANWB vindt dat onjuist.
„Tot die conclusie kwamen wij op
grond van de onderhandelingen die wij
met de Japanners voerden en de toon
die zij aansloegen. De heer Kondo, de
eerste secretaris van de Japanse ambas
sade, was onze belangrijkste adviseur, en
hij vertelde ons dat de manier waarop
de terroristen reageerden en waarop zij
spraken bijzonder agressief en gevaarlijk
was”. Minister Van Agt is zeer vermoeid.
Hij heeft vier nachten achtereen niet
geslapen.
Binnen een uur- tussen half tien en
half elf, kreeg het drama een voorlopige
ontknoping op Schiphol. Om negen uur
waren premier Den Uyl, de ministers
Van Agt en Van der Stoel alsmede hoge
ambtenaren op de luchthaven gearri
veerd. Den Uyl was zichtbaar vermoeid,
maar lachte ontspannen. Een klein half
uur later arriveerde de karavaan op de
Itichthaven: de bus met Japanners en
gijzelaars direct achter de politie-escor-
te. Terwijl de overige voertuigen buiten
de poort bleven staan, reed de bus het
platform op.
De operatie bij de Franse ambassade
begon om acht uur, toen minister De
Gaay Fortman de Amerikaanse ambas
sade binnenging om in het aldaar inge
richte „commandocentrum” de leiding op
zich te nemen. Het duurde even voordat
een in het Japans gestelde brief van het
ministerie van Justitie bij de Japanse
terroristen kwam, zoals met deze was
afgesproken. Een ongewapende Haagse
politieman ging eerst de Franse ambas
sade binnen om de brief daar neer te
leggen, maar de brief ging toch, om
streeks kwart voor acht, via een touw
naar boven. De brief bevatte een van de
vele overeenkomsten, aldus een politie
woordvoerder, die de afgelopen dagen
met de terroristen waren gesloten.
Minister De Gaay Fortman verliet de
Amerikaanse ambassade om negen uur
en reed in een auto achter de bus aan,
richting Schiphol. Weer enkele minuten
later reden zes Fiats, elk met vier zwaar
bewapende mariniers, achter de auto
van de Nederlandse bewindsman aan.
Daarop volgden twee ambulances en ten
slotte weer een bus, omring door vijf
politiemannen op motoren. In de bus
bevonden zich familieleden van de gijze
laars die met de drie Japanners op weg
waren naar Schiphol.
Al in de loop van gisterochtend begon
duidelijk te worden (maar hoe vaak had
dat al zo geleken) dat het gijzelingsdrama
nu toch echt naar een climax ging. In
samenwerking met Wegenwacht en
Rijkspolitie begon de Haagse politie te
gen twaalf uur voorbereidingen te treffen
om de weg van Den Haag naar Schiphol
vrij te maken, teneinde een snel trans
port mogelijk te maken. Onafhankelijk
van de vraag of deze route ook inder
daad zou worden gebruikt, wezen deze
voorbereidingen er wel op dat men zich
gereed maakte om een akkoord tussen
de regering en de drie Japanse comman
do’s snel te kunnen uitvoeren.
Op Schiphol was intussen het 44ste
infanteriebataljon uit Zuidlaren aange
komen, een eenheid die speciaal is opge
leid voor dit soort beveiligingstaken. Te-
Volgens premier Den Uyl, heeft bij
de onderhandelingen van de zijde van de
Nederlandse regering centraal gestaan
dat geen enkele medewerking kon wor
den verleend, wanneer de Japanners ook
maar één gegijzelde zouden hebben wil
len meevoeren. De regering heeft aan
vaard dat daardoor onder haar medever
antwoordelijkheid dit zou hebben kun
nen leiden tot de dood van een of van
alle gegijzelden. Maar men heeft dit
grote risico willen nemen omdat slechts
door het vasthouden aan die eis, alle
gegijzelden zouden kunnen worden ge
red.
deed rijzen dat er misschien een andere
route naar Schiphol zou worden geko
zen.
Omstreeks dezelfde tijd kwam een
eenzame man het Korte Voorhout op
lopen, in de richting van de richting van
de Franse ambassade, door de afzettin
gen heen. Het bleek gezagvoerder Pim
Sierks te zijn, de Transavia-piloot die de
Boeing met Japanners zou vliegen. Hij
kwam overleggen met de drie comman
do’s over de te volgen koers. Later ging
Sierks naar het commandocentrum van
de Nederlandse regering om verslag uit
te brengen.
Om kwart over zeven kwam van de
Haagse politie het verlossende woord:
„om half negen komen de Japanners met
hun gijzelaars naar buiten. In een bus
gaan zij naar Schiphol, waar de uitwis
seling zal plaatsvinden”.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. De schade in de
Franse ambassade valt enorm mee.
Experts van de Rijksgebouwendienst,
die een onderzoek hebben ingesteld,
constateerden een enorm brandgat in
een vloerkleed en wat schade aan
deuren, muren en kantoormeubilair
als gevolg van ruw optreden van de
Japanse terroristen.
Piloot Pim Sierks, gefotografeerd bij de
Franse ambassade in Den Haag, nadat
hij met de terroristen gesproken had.
sen verw;
werden nu ééns weggestuurd van
pieren, dan weer toegelaten.
Voorlopig ging het luchtverkeer vrij
normaal door, maar tegen half zes wer
den de pieren door marechaussees en
politiemannen met getrokken karbijnen
in een razend snel tempo ontruimd
vals alarm, bleek later. Tegen zes uur
werd Schiphol, op persoonlijk bevel van
minister Westerterp van Verkeer en Wa
terstaat, weer opengesteld, met de aan
kondiging dat er om kwart voor acht
weer groot alarm zou zijn. De bewaking
langs de weg Den Haag-Schiphol (waar
het verkeer de hele middag normaal
doorging) werd in de loop van de mid
dag steeds minder, wat het vermoeden
gen het middaguur draaiden tientallen
pantserwagens en lichte tanks de lucht
haven op. Rondom Schiphol werd een
cordon van militairen gelegd. In de ge
bouwen van het vliegveld heerste intus-
'arring. Journalisten en publiek
”■1 ééns weggestuurd van de
Reeds op zaterdagmorgen heeft de re
gering de beslissing genomen dat de
terroristen geen vrijgeleide kon worden
verleend, dan na vrijlating van alle
gegijzelden, zonder een uitzondering
Uiterst zorgvuldig bleek de uitwisse
ling van de gijzelaars te zijn voor
bereid en geaccepteerd.
Vanuit de ene bus, die het platform was
opgereden, maakte zich na tien minuten
een groepje van negen personen los dat
zich in de richting van de 100 meter
Premier Den Uyl wilde niet ingaan op
de details van de vele gesprekken met
de Franse regering. Dit komt volgens
hem later aan de orde. Nadat Frankrijk
de gevangen Foeroeja had uitgeleverd
was de regering in Parijs er tegen dat
de man naar Den Haag zou worden
gebracht. De Nederlandse autoriteiten
waren het daarmee eens. Aan Nederland
werd overgelaten de uitwisseling
Foeroeja tegen de gegijzelden te be
werkstelligen. Door vast te houden aan
de absolute eis dat dit slechts kon ge
beuren op Schiphol en tegen alle gegij
zelden zonder uitzondering, wilde men
voorkomen dat de terroristen de kans
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. De ANWB en de
Consumentenbond zijn het volstrekt niet
eens met de uitslag van het onderzoek
dat een speciale commissie op verzoek
van minister Westerterp heeft verricht
naar aanleiding van de resultaten van
een door beide bonden eerder gedane
proef met bromfietsvalhelmen. Beide
borden vinden dat de commissie bij
haar onderzoek andere normen heeft
gehanteerd dan die, welke de minister
van Verkeer en Waterstaat in 1973 be
kendmaakte.
Met name de ANWB heeft grote be
zwaren tegen de wijze waarop de speci
ale commissie haar onderzoek heeft ver
richt. De heer J. Barkhof, technisch
directeur van de ANWB: „Wij hebben
eind augustus de resultaten gepubliceerd
van een onderzoek, dat het British
Standard Institution op ons verzoek ver
richtte. Het betrof hier door TNO goed
gekeurde helmen, die werden herkeurd
kwam. Om twaalf minuten over half
negen kwamen drie auto’s aangereden,
waarvan er twee weer bijna onmiddel
lijk wegreden. Een grote Amerikaanse
auto bleef staan waarna een DAF-bus
van het ministerie van Justitie kwam
voorgereden. Een politieman liep vervol
gens naar de ambassade en beduidde de
Japanners dat de bus gereed stond. Een
minuut later kwamen Japanners en gij
zelaars naar buiten: in groepjes van drie
(een Japanner en twee gijzelaars, de
handen omhoog). De terroristen namen
geen risico: ze sloegen een aantal ruiten
van de bus kapot, om een vrij schoots
veld te hebben voor, hun wapens, die ze
schietklaar hadden. Zij waren ook be
vreesd voor gaspatronen, die in de bus
konden zijn aangebracht.
Om vier minuten voor negen reed de
bus weg, twee Japanners met hun wa
pens gereed bij een stukgeslagen raam,
aan iedere kant van de bus een. Enkele
ogenblikken later stormden 15 politie
mannen de Franse ambassade binnen,
alsmede een expert van de mijnoprui-
mingsdient en enige artsen. Weer enkele
ogenblikken later gingen de lichten aan
op de vierde verdieping waar de terroris
ten en hun gijzelaars 101 uur hebben
doorgebracht. Inmiddels omsingelden po
litiemannen het gebouw.
Vervolgens verscheen Foeroeja, die
met witte plunjezakken waarin ver
moedelijk het door de terroristen geëiste
geld zat aan boord ging, gevolgd door
twee mecaniciëns, die de vliegtuigtrap
weghaalden, waarna de deur werd geslo
ten. Tegen half elf zette de Boeing zich
in beweging, reed naar de Kaagbaan,
nam een aanloop en verdween i n de
donkere lucht. Het drama in Nederland
was voorbij. Graaf Senard was uitgewis
seld tegen Foeroeja. de gijzelaars hadden
hun vrijheid herkregen terwijl de Ja
panners in de Boeing waren gestapt.
Dat heeft ook de overreding, waarbij
de zaakgelastigde van de Egyptische am
bassade een vertegenwoordiger van
een Arabisch land werd eerder geloofd
en een vertaler van de Japanse am
bassade een grote rol hebben gespeeld.
Zij hebben tientallen gesprekken van
vele uren met de bezetters van de Fran
se ambassade gevoerd. Zij hebben in de
onderhandelingen een beslissende rol ge
speeld door de grote diplomatieke be
kwaamheid en zekerheid die zij ten toon
spreidden, aldus Den Uyl.
alle wapens op
