Guus Hermus en Gees Linnebank
in
televisieserie
Vader en Zoon
Doris Day wint
miljoenenproces
Knappe étude
voor acteurs
Dr. v. Riemsdiik
directeur van
Rijksacademie
wachtlijst van
Armoede troef bij
Fiet Kosfer
Concertgebouworkest heeft geen
luisteraars meer
MISTEN
HOUEN
kleverpark/van ostadestraat I
haarlem
I
a
rC
Pijpenspecialist
LINKS EN RECHTS VOORTDUREND IN DE CLINCH
Première „Suzanne” in Den Haag
in Mickery
ONDANKS TRADITIE TOCH MUZIEK
Jan van der
de specialist
Haagse Comedie met
uit^estelde première
/HODEWN
„VOOR IEDEREEN”
Herim ?ermgspenning
Wim Sonneveld
„The beard”
lit
29
VRIJDAG
KUNST
2 0
SEPTEMBER
1974
28
(Van onze RTV-redactie)
Zwaar repertoire?
Naar Rusland
enz., enz.
Groot verleden
Zijlstraat 71
Haarlem
in grote maten kostuums
kolberts - regenjassen
pantalons - overhemden
BETERE KONFEKTIE
EN HERENMODE
TT
DEN HAAG Een stuitende ar
moede aan goede teksten is na vier
jaar podiumafwezigheid nog steeds
het voornaamste kenmerk in het
optreden van cabaretière Fiet Kos
ter. Gebrek ook aan humor is teke
nend voor haar nieuwe program
ma Suzanne dat gisteravond in het
Haagse Diligentia in première ging.
Fiet zeif toont zich bij vlagen een
behoorlijke theaterpersoonlijkheid,
maar ze is eens te meer afhanke
lijk geworden van de ook ditmaal
weer zeer zwakke tekstuele inbreng
van haar echtgenoot Frans.
Vervolg
Eigen leven
aanv. 10.30—14.30—20.00 u
entree; incl.cafécomplet f 6,-
reserveren: (023) 25 19 37
aktueel voor iedereen
BUSSUM „Jij met je stickies.
Ik merk niks. Warme voeten is het
enige dat je ervan krijgt. Enorm
warme voeten! Nu begrijp ik waar
om die hippies op blote voeten lo
pen. Zo’n stickie spaart een paar
wollen sokken uit!” Deze passage
uit de getekende strip „Vader en
Zoon” van Peter van Straaten is,
uitgewerkt tot zo’n tien minuten,
te zien in de gelijknamige televisie
serie die de AVRO het komende
winterseizoen op het scherm
brengt. Vader en zoon worden ge
speeld door respectievelijk Guus
Hermus en Gees Linnebank. De
tijdsduur van elk der zes afleverin
gen bedraagt vijfentwintig minuten.
De eerste uitzending is op vrijdag
4 oktober.
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM In den be
ginne was er alleen het Concert
gebouworkest. Muziekliefhebbers
in de metropool kwamen als vlie
gen op de stroop af op de grootse
verrichtingen van het orkest onder
Willem Mengelberg. In het „Ge
bouw” was er behalve een kwartet-
serie en een enkele liederenavond
geen enkele concurrentie voor
Nederlands eerste symfonische en
semble. Mengelberg en zijn orkest
konden daarom ongehinderd wer
ken aan de kweek van een aanhang,
die zich als een olievlek over de
hoofdstad en in de verre omgeving
uitbreidde
'Mi
J
'■Ljw
(ADVERTENTIE)
CEES STRAUS
(Van onze kunstredactie)
J. HEIJER
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENT/E)
K
op dinsdag 24 september
in restaurant ’die raeckse’
Cabaret geeft de mogelijkheid om be
paalde zaken belachelijk te maken op
een zodanige manier dat niemand zich
rechtstreeks voelt aangetast. Humor is
daarvoor een essentiële noodzaak.
Volgens een medewerker van de Hart
stichting had Wim Sonneveld in zijn
testament bepaald dat de opbrengst van
o.m. deze penningen aan de Hartstich
ting ten goede zouden komen.
Een (regelmatig voorkomend) barbecue-
feestje in „Vader en zoon” met de vijf
belangrijkste acteurs in de serie. Van
links naar rechts Leontien Ceulemans als
Yvonne, buurman Ko van Dijk, Guus
Hermus als de vader en Gees Linnebank
als zoon Hans.
Het Concertgebouworkest wil in ieder
geval elk publiek naar zich toe trekken;
ook de mensen die slecht naar de con
certzaal zijn te krijgen en óók de men
sen die er geen gewoonte van maken
naar serieuze muziek te luisterem
„Bij zo’n RAI-concert zitten elk jaar
5000 mensen. Voor velen van hen is dat
MODE
SHOW
Maar in de teksten van Frans Koster
zit nauwelijks humor. En het effect is
dan bijna grotesk. Het belachelijk ma
ken lijkt door zijn serieuze aanpak wel
haast gemeend. Dan valt er niet meer te
lachen en moet je je alleen maar erge
ren aan een vervelende vorm van pes
ten. Cabaret heeft zo zijn eigen wetten
en overtreding daarvan leidt onmiddel
lijk tot een negatief effect. Suzanne is
het resultaat.
„Vader en Zoon” is de eerste televisie-
aktiviteit van Guus Hermus sinds een
paar jaar. Hij was en is nog steeds druk
bezet met „Slippers”, waarmee hij door
het land trekt. Het is niet zo zoals
AVRO en John van de Rest beweren
dat hij al die tijd niet bereid is geweest
Zoon Hans (Gees Linnebank) met zijn
buurmeisje Yvonne (Leontien Ceule
mans) in een van de afleveringen uit
Vader en zoon.
de onuitstaanbare neef Wim (Carol van
Herwijnen), door de zoon getypeerd als
„de vleesgeworden kijkdichtheid”.
concertgangers die twee tot drie jaar op
de reservebank zaten, voordat ze aan de
beurt kwamen.
„Die reserve”, aldus de heer A. M. van
Dantzig, zakelijk leider van het Concert
gebouworkest, „is nu echter verdwenen.
Dat komt omdat het aanbod aan concer
ten voor het komende seizoen alweer
beduidend groter is geworden. Van een
wachtlijst is geen sprake meer. We kun
nen zelfs voor onze abonnementsconcer
ten, die op 18 september beginnen, nog
mensen gebruiken”.
De heer Van Dantzig: „Het Concertge
bouworkest is en blijft een bijzonder
orkest. Het heeft een geweldige staat
van dienst en de leden van het orkest
bewaken het hoge niveau. Dat betekent
dat alleen dirigenten van grote klasse,
overwicht en muzikaliteit worden aan
gezocht en dat het repertoire meer van
het publiek vraagt dan de VARA-mati-
nees en het Amsterdams Filharmonisch
doen. Sommige mensen noemen dat
zwaar. Het is maar net uit welke ge
zichtshoek je dat bekijkt. Het is best
mogelijk dat we de repertoirekeuze wat
te veel vanuit onszelf hebben bepaald en
dat we wat te weinig aan het publiek
hebben gedacht. Dat moeten we mis
schien in de toekomst anders gaan doen.
Het is een zaak waarover bij het Con
certgebouworkest hard wordt gedacht en
gepraat”.
Het publiek had nu ook volop aan
dacht voor de comedie en amuseerde
zich kostelijk om het spel van Guido de
Moor, die in dit spel der vergissingen de
rollen van de tweelingbroers vertolkten,
van Francine Dreessen, hun doodge
waande zuster. Het blijspel werd opge
voerd in de regie en op tekst van Jules
Royaards. Het decor was van Harry
Wich, de kostuums naar ontwerp van
Hans Noordhoek Hegt en Jurriaan An-
driessen had de muziek bij deze voor
stelling geschreven.
het enige klassieke concert waar ze in
een vol jaar naar toe gaan. Die mensen
moet je laten weten dat ons orkest veel
beter klinkt in het Concertgebouw.,
akoestisch behorend tot de vier beste
zalen ter wereld. Die mensen moet je
laten weten dat elke vreemdeling ver
heerlijkt het Concertgebouw verlaat,
zelfs Duitsers, die in hun eigen land
toch wel wat gewend zijn. Die mensen
moet je laten weten, dat de prijzen van
klassieke concerten in ons land mis
schien wel hoog lijken, maar toch hele
maal niets zijn vergeleken met de 30 tot
80 gulden die ze buiten onze grenzen
voor een plaats in een concertzaal vra
gen”.
DEN HAAG (ANP) De Haagse Co
medie heeft donderdag in de Koninklij
ke Schouwburg in Den Haag de première
van een serie voorstellingen gegeven van
Goldoni’s blijspel -,De Venetiaanse
Tweeling”. De première was eigenlijk op
afgelopen zaterdag bepaald, maar was
toen uitgesteld, omdat vlak tegenover de
schouwburg het gijzelingsdrama in de
Franse ambassade zich afspeelde en de
toegangen tot de schouwburg in het
schootsveld van de terroristen lagen.
Vader en Zoon. Even voorstellen: de
vader „rechts” is gesteld op regel
maat en orde; hij schuwt hash-honden,
hippies en geëmancipeerde vrouwen. De
zoon „links” belegt protestbijeen-
komsten, schildert aan de lopende band
spandoeken en haat burgerlijkheid, mili
taire instellingen en negermoppen. Ze
wonen beiden in één huis en liggen
onophoudelijk in de clinch. Dat is, grof
geschetst, het basisthema van de succes
volle strip, die dagelijks in een aantal
dagbladen verschijnt. AVRO-producer
René Solleveld kwam op het idee er wat
meer mee te doen. Peter van Straaten
werd bereid gevonden zijn strip, in sa
menwerking met script-bewerker Hugo
Heine, om te werken voor televisie.
LOS ANGELES (AFP) De actrice
Doris Day heeft ruim 60 miljoen gulden
aan schadevergoeding en interest toege
wezen gekregen die zij in een gerechte
lijke actie tegen haar voormalige advo
caat, Jerome Rosenthal, had geëist. Zij
had hem beschuldigd van oneerlijkheid
en misbruik van vertrouwen.
XC-cN-c-A r
Fiet een tour de chant zou brengen. Een
goed Nederlands lied, een chanson of
een pittige song en je hebt met kaars
licht en een bel Bourbon een fijne
avond. Een tekstdichter die zich wil
verdiepen in het wezen van deze vak-
vrouwe. Een vrouw dié precies haar
mogelijkheden kent, weet waar haar
grenzen liggen, maar ieder greintje ta
lent ook knap kan uitbuiten. Een klein
kunstenares die de prietpraat laat vallen
waarmee ze nu zit opgescheept. Want
moeiteloos voortdrijvende prietpraat is
het wat je op zo’n avond moet aanhoren.
Het Concertgebouworkest torst de tra
ditie van een groot verleden. Dat is
enerzijds een voordeel, omdat reclame
voor zo’n orkest het dragen van water
naar de zee betekent. Het is echter ook
een grote handicap, omdat het orkest er
een aureool van ongenaakbaarheid aan
heeft overgehouden. Het CO heeft vorig
jaar reeds geprobeerd om de poort van
die ivoren toren van binnenuit open te
beuken door familieseries tegen zeer la
ge prijzen uit te schrijven.
De sfeer op die concerten was bewust
in volstrekte tegenstelling met wat het
publiek bij het Concertgebouworkest
verwachten kan. Ouders en kinderen
zaten voor dezelfde prijs door elkaar, de
dirigent hield een inleidend praatje, alle
AMSTERDAM. Het toneelstuk
„The Beard” van Michael McClure is
een dialoog tussen Billy the Kid en Jean
Harlow, twee vedetten van de Ameri
kaanse Olympus- Hun gesprek is allego
rie op het eeuwenoude spel van aantrek
ken en afstoten tussen Het Wijfje en De
Superman, een vergeefse poging door te
dringen achter het image van superstar.
Het is een variatie op het rollenspel
tussen man en vrouw, zoals dat is vast
gelegd door de regels van onze westerse
beschaving.
Sas
DEN HAAG Dr. Jan van Riems
dijk. secretaris van de Raad voor de
kunst, wordt genoemd als de nieuwe
directeur van de Rijksacademie voor
Beeldende Kunsten te Amsterdam. De
benoeming, die nog niet officieel is, moet
ingaan per 1 november aanstaande.
TV te doen. Guus Hermus: „Ik had er
gewoon geen tijd voor. Ik vind TV zalig.
Toen ze me voor de rol van vader
vroegen, heb ik ja gezegd. En ik heb er
geen spijt van. Ik kende de strip. En het
is leuk om te proberen zo iemand neer
te zetten”.
Hij zal er dan ook vermoedelijk als
de tijd dat toelaat weer bij zijn
wanneer er een vervolg komt op de
zesdelige serie. Dat is nog niet zeker. Het
hangt van de ontvangst bij het TV-
publiek af. John van de Rest ziet het
wel zitten. Voorlopig blijft het echter bij
de eerste helft van dit winterseizoen.
„Vader en Zoon” wordt uitgezonden op 4
en 21 oktober, 1, 18 en 29 november en
15 december.
Naarmate de jaren vervlogen werd
het klassieke muziekaanbod in Amster
dam alsmaar groter. Het Concertgebouw
orkest verdubbelde zelf na de oorlog
het aantal concerten. En toen kwam het
Kunstmaandorkest, dat zich nu als Am
sterdams Filharmonisch Orkest duchtig
roert. En de Randstadorkesten werden
steeds actiever, de Nederlandse Opera
stichting breidde haar aantal produkties
rigoureus uit, de kamermuziekseries
verviervoudigden het aantal avonden, de
VARA-matinee veroverde zich een vaste
plaats in het Concertgebouw.
Desondanks bleef er een harde kern
van fans bestaan voor het Concertge
bouworkest, die ook onder Eduard van
Beinum en Bernard Haitink hun orkest
trouw bleven. De image van het Con
certgebouworkest bleef erg goed en de
laatste jaren werden de lacunes nog
steeds automatisch opgevuld. Het Con
certgebouworkest baadde zelfs in de
weelde van een wachtlijst. Er waren
De heer Van Dantzig maakt zich nog
niet al te veel zorgen over de vermin
derde belangstelling voor de concerten
van zijn orkest. „Ik weet dat er nog zeer
veel mensen zijn die dolgraag naar onze
concerten zouden willen gaan. Maar die
mensen hebben al jaren hun neus gesto
ten. Ze konden nooit of slechte plaatsen
krijgen en ze denken dat dat nog steeds
zo is. Uit het dagelijks contact van
opbellende geïnteresseerden blijkt tel
kens de verbazing: Is er nog plaats? Hoe
is het mogelijk!”.
Bij de Rijksacademie voor beeldende
kunsten is hij de tweede directeur die
zelf geen praktiserende beeldend kunste
naar is. Prof. Vroom, zijn voorganger,
was secretaris-generaal van het (toen
malige) ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen. Prof.
Vroom heeft zich ongeveer twee jaar
geleden teruggetrokken na interne moei
lijkheden. Ze hielden verband met de
democratisering en de daarmee gepaard
gaande onderwijsvernieuwing.
Dr. Van Riemsdijk, die psychodiagnos
tiek heeft gedoceerd aan de rijksuniver
siteit te Leiden, is sinds ongeveer acht
jaar secretaris van de Raad voor de
kunst, het college van praktiserende
kunstenaars en van cultuurdeskundigen,
dat de minister van Cultuur, Recreatie
en Maatschappelijk werk adviseert over
alle facetten van het kunstbeleid.
DEN HAAG (ANP) De Koninklijke
Begeer B.V. heeft gouden, zilveren en
bronzen Wim Sonneveldpenningen gesla
gen, waarvan de opbrengst naar de Ne
derlandse Hartstichting zal gaan. De
penningen zijn vervaardigd naar een
ontwerp van de Utrechtse beeldhouwer
Joop Hekman. Er staat ook een door de
onlangs aan een hartinfarct overleden
Sonneveld ontworpen vignet op. De pen
dingen zullen vanaf vandaag te koop
zijn op een stand van de Nederlandse
Hartstichting op de damesbeurs in Den
Haag en ook op andere contactpunten
van de Hartstichting.
De eerste vraag die zich opdringt,
betreft de omwerking van een getekende
strip tot een televisieserie. Regisseur
John van de Rest: „We hebben niet
gewerkt vanuit de strip. Peter heeft een
nieuwe tekst geschreven. Dat was voor
ons het enige gegeven. Hugo Heinen
heeft zijn dialogen in volledige sa
menwerking met Peter aaneengere
gen tot één geheel. De TV-serie heeft
dus eigenlijk niets te maken met de
strip. Beide hebben dezelfde oorsprong,
dezelfde basis. Maar strip en TV-serie
zijn een eigen leven gaan leiden”.
Peter van Straaten daarover: „Ik heb
de televisiebewerking in kleine blokjes
gemaakt. Korte dialogen. De verbinden
de teksten zijn van Hugo Heinen. Waar
ik een vrij lange dialoog van de vader
in dat huis liet afspelen, heeft hij het
telkens verplaatst naar een andere om
geving, zoals de kroeg, de tuin, en derge
lijke”.
Die korte dialogen en de relatie met
de getekende strip zijn met name in de
derde flevering, die het eerst is ge
schreven en opgenomen, nog duidelijk te
herkennen. Gaandeweg wordt het echter
meer één geheel”.
Over de manier van opnemen zegt
John van de Rest: „We hebben min of
meer gewerkt met het Barend Servet-
effect. De tuin bijvoorbeeld hebben ze zó
netjes gemaakt dat het ontzettend lullig
wordt. En zo hebben we ook bepaalde
scènes bewust opgenomen tussen blade
ren door”.
Naast beide hoofrolspelers komt een
aantal vaste figuren voor het voetlicht.
Allereerst het buurmeisje Yvonne, ge
speeld door Leontien Ceulemans. Zij
vertegenwoordigt het vrouwelijk ele
ment in het leven van de zoon. Haar
vader (Ko van Dijk) maakt zich in de
eerste plaats zorgen om zijn dochter,
maar is daarnaast altijd goed voor een
begrijpend gesprek met zijn buurman
tijdens een borrel in de kroeg. In die
kroeg ontmoeten we dan tevens Van
Vleuten, een leeftijdgenoot die de mond
vol heeft van zijn geslaagde zoon. Twee
andere opmerkelijke figuren: Alf. hippie
uit Arizona (Sandy van der Linden), en
The Performance Group uit New
York heeft Jean Harlow en Billy the
Kid gelaten voor wat ze waren, maar
het rollenspel uitgewerkt met zelfgevon-
den middelen. Men ziet twee jongens en
twee meisjes met behulp van eenvoudige
attributen en kostuums uit de verkleed
kist de rollen van mannetje en vrouwje
variëren in diverse combinaties en stem
mingen. Dat levert een alleraardigst
schouwspel op, ontstaan uit improvisa
ties die door regisseur Stephan Borst
knap tot een geheel zijn gecomponeerd.
Het is een uitstekend gespeelde etude
(maar nauwelijks méér dan dat), voor
vindingrijke toneelspelers, die en passant
ook nog iets te zien geeft van die
typische acteursgewetensvraag: wan
neer speel ik toneel en wanneer ben ik
écht mezelf.
De- voorstelling is tot en met 26 sep
tember, behalve maandag, in Mickery te
zien.
plechtigheid en zwaarte was uit den
boze.
„We hoopten op die manier de histo
risch gegroeide afstand tussen het orkest
en zijn gehoor te overbruggen. We hoop
ten het idee van plechtstatigheid weg te
nemen. We mikten duidelijk op het
kweken van een Nachwuchs”. Een ander
plan om de mensen over de drempel te
helpen is het houden van openbare repe
tities. Het CO heeft dat al eens één keer
gedaan. Een bijzondere ervaring om 2000
mensen muisstil te horen luisteren bij
de instudering van een nieuw program
ma.
Toch is er ook winst: een enkele tekst
heeft nu net die wending gekregen,
waar je eigenlijk al de hele avond op zit
te wachten. En de platvloersheid van
enkele jaren geleden („Dag oom, dag
tante” moest daags na de negatieve kri
tieken op de Première-voorstelling wor
den afgelast omdat het publiek volledig
verstek liet gaan)’ heeft biina overal
plaats gemaakt voor keurig vermaak.
Maar daar blijft deze so^w kleinkunst
dan ook bij, keurig1 en beschaafd kabbpït
dit programma voort Tede-e ‘'"w’ voor
drachten (als je de stunfeV<n> ve”haaities
zo kunt noemen) worden pffew'sseld
met een bekend chanson of Engelse
song. Dan merk je pas goed wat Fiet
Koster allemaal kan. Ze heeft een aan
gename, beweeglijke stem met een goede
ademhalingstechniek. Ze zingt helder, ie
der woord is verstaanbaar, de liedjes hoe
clichématig ook geworden, krijgen weer
een fris kleurtje.
Op die momenten zou je wensen dat
Rosenthal had als financieel adviseur
en vertrouwensman het geld van zijn
cliënte geïnvesteerd in bedrijven waar
van hij de enige begunstigde was.
Het onderzoek in deze zaak en de
verschillende processen en tegenproces-
sen hebben vijf jaar in beslag genomen.
Voor de mensen die gevoelig zijn Voor
deze argumenten zij vermeld dat het
Concertgebouworkest deze winter naast
Bernard Haitink topdirigenten heeft als
Eugen Jochum, Josef Krips en de grote
Russen Kondrasjin en Rozjdjestwensky.
en onder de solisten pianisten telt als
Alfred Brendel, Maurizio Pollini en Emil
Gilels. Voorts haalt het „eigen” musici
naar voren als de herenigde Krebbers en
Olof, Tibor de Machula. Jean Decroos.
Werner Herbers, Paul Verhey en Vera
Badings.
Tussen de bedrijven door gaat het
orkest ook nog op 25 september voor
negen dagen naar Rusland, waar zes
concerten (drie in Moskou en drie in
Leningrad) worden gegeven. Het is de
eerste reis van het CO naar de Sovjet
unie. Het Amsterdams Filharmonisch
heeft het Russische pad reeds een paar
jaar geleden gebaand. Daar zijn ze bij
het Concertgebouworkest blij mee. „Een
uitstekend orkest dat A. Ph. O. Een
concurrent van ons? Ja, maar daar zijn
we niet tégen. We hopen alleen, dat uit
die concurrentie een doorstroming ont
staat”.
gMMiSS;.1
