Boeing-trio geestdriftig ingehaald
Spaanse campagne
tegen de ETA
Ministers hoog
onderscheiden
S
KRITIEK VAN HENDRIKS
OP DE TANDARTSEN
Gaat ’t niet
op de lange baan?
Meneer Schouten
met uw spaarboekje.
amro bank gg
Fransen blijven
langer zout in
Rijn lozen
„Kansen om te schieten niet benut
N
H
la
k
9
c
2
HARDE KERN ZOU AFGESCHEIDEN ZIJN
DE BRAUW OVER BELEID INZAKE GIJZELING:
V R IJ D A G
2U
SEPTEMBER
1974
BINNENLAND-BUITENLAND
VR
(Van onze redacteur in Barcelona, Robert Bosschart)
Toeristen
bemanning
..Klusje”
(V
Laconiek
Zakmes
(Van onze Haagse redactie)
z
Bij de Amro Bank krijgt u 2% méér op
'tmeuweSpaar-Plus-Boekje. Ofwel 7|%.
ks
z<
la
de
Pi
h(
Pi
MADRID De campagne om de Baskische guerrilla-organisatie
ETA tot zondebok voor de bomaanslag van verleden vrijdag in Ma
drid te maken, gaat onverminderd voort. Daarbij komt steeds meer
kritiek op Frankrijk los, waar talrijke ETA-leden politiek asiel ge
nieten. In Madrid bevestigde men gisteren officieel dat de 27-jarige
Juan Manuel Galarraga Mendizabal, op wiens hoofd de Spaanse re
gering een prijs van een miljoen peseta’s heeft gezet in verband met
de bomaanslag van vrijdag, in Bayonne (Frankrijk) politiek asiel
heeft aangevraagd.
uur eerder de bijna vijftien jaar
oude Boeing 707 van Air France op
Schiphol aan de grond, na eerst met
vier brullende motoren laag over
de wachtenden bij de B-pier te zijn
gescheerd. Na de landing om tien
minuten voor twee wachtte Sierks,
zijn co-piloot Ruud van der Zwaai
en boordwerktuigkundige Barry
Knight een enthousiast onthaal.
SCHIPHOL-DEN HAAG. Op
een door de herfstkleuren gebronsd
gazon achter paleis Huis ten Bosch
heeft koningin Juliana gistermid
dag laat de Transavia-bemanning
geridderd, die de laatste akte van
het Haagse gijzelingsdrama vrij
willig voor haar rekening nam.
Gezagvoerder Pim Sierks zette drie
5
d.2
ÊS
SS
.=•5
AMSTERDAM Staatssecretaris
Hendriks van Volksgezondheid
heeft vanochtend de tandartsen ge
confronteerd met enkele punten
van kritiek die hij op de tandheel
kundige verzorging in ons land
heeft. Hij deed dat in een rede op
het congres van de 60 jaar bestaan
de Nederlandse Maatschappij Tand
heelkunde.
ISKA *1
T a -j
i'iL
7 W t BS
11
(Door Udo J. Buys)
ver-
(Van onze parlementsredactie)
i
„I
„1
N
C
I
i
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Weer in binnen- en
buitenland
nno
nnw
z
nno
18
28
27
15
21
17
24
21
29
16
18
16
19
20
16
23
16
31
22
18
18
10
10
14
17
16
19
20
uur
uur
uur
uur
Hoewel ook De Brauw de minister
president de hand geschud heeft wegens
de goede afloop van de gijzelingsactie
had nij van de regering een hardere actie
willen zien. „Den Uyl heeft zelf beweerd
dat het hem spijt dat men heeft moeten
bukken voor chantage en dat de daders
ontkwamen. Als er hard was ingegrepen
had men de terroristen kunnen over
meesteren. Minstens twee keer. Zolang
ik alle feiten niet precies ken blijf ik
zeggen, dat men goede kansen gemist
heeft”.
Pim Sierks omhelsde zijn kinderen bij
terugkomst op Schiphol gistermiddag.
Op de achtergrond ook burgemeester
Van Siam van Haarlemmermeer.
beter zou zijn dat de tandartsen duide
lijker inzicht gaven in de gehanteerde
normen van tariefbepaling. Zeker in de
particuliere sector zou dat voor de con
sument in een behoefte voorzien.
Overigens gebeurde het dat de Japan
ners alle vier tegelijk in het gangpad op
kussens lagen te slapen. ..We vlogen toen
boven de Rode Zee. Maar we hebben
daar geen gebruik van gemaakt om iets
te doen. We hadden ons erewoord gege
ven.”
De Japanners waren volgens Sierks
erg teleurgesteld dat ze niet in Aden
Minister Van der Stoel bedankte de
bemanning namens de Nederlandse rege
ring, „voor de wijze waarop u dit klusje
hebt opgeknapt, want daarop kan heel
Nederland trots zijn.”
De Bilt
Deelen
Eelde
zo
no
zzw
w
zw
n
no
wzw
nno
co
-r
ei
Si?
C n
0
0
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
1
o
o
o
o
o
o
2
o
o
o
o
o
o
o
o
0.1
10
0.1
o
o
o
o
o
o
o
o
o
0.5
gie van Den Uyl hield dat risico ook in”.
Het Tweede-Kamerlid wil niet ont
kennen, dat Den Uyl, Van Agt en De
Gaay Fortman het spel met de terroris
ten psychologisch goed gespeeld hebben.
„Daarvoor heb ik bewondering, maar dat
neemt niet weg, dat ik het volstrekt
onbegrijpelijk en onjuist vind, dat men
op de besissende momenten niet heeft
ingegrepen”.
In zijn korte verklaring zei premier
Den Uyl in de Tweede Kamer onder
meer dat er dankbaarheid is over het
feit dat alle gegijzelden ongedeerd zijn
gebleven. Hij zei dat de bitterheid over
De staatssecretaris heeft de indruk dat
de tandheelkundige verzorging niet vol
doende voor iedereen bereikbaar is. Hij
vraagt zich af of de overheid in dit
opzicht in de toekomst meer regulerend
zal moeten optreden. Een onevenredig
deel van het dienstenpakket is slechts
bereikbaar voor de categorieën die de
financiële gevolgen ervan kunnen dra
gen, nidus Hendriks.
Ook rijst bij hem de vraag of het niet
De Boeing is kort na de aankomst op
Schiphol door een Franse bemanning
naar Parijs teruggevlogen.
16
17
17
16
16
16
17
15
16
15
15
28
■O
wnw
wzw
zw
zw
zw
wnw
wnw
z\v
nw
zw
wzw
n
het ongestrafte vertrekken van de Ja
panners was omgeslagen in vreugde „nu
de Japanse terroristen in Damascus door
de politie zijn overgenomen”. Hij bena
drukte nogmaals dat het redden van de
levens van de gijzelaars voorop heeft
gestaan en dat de regering daarom be
reid was op de eisen van de terroristen
in te gaan.
De Tweede Kamer ontvangt vandaag
een uitgebreid verslag van de regering
over de behandeling van de gijzelings
zaak en de problemen die zich daarbij
hebben voorgedaan wat betreft het be
leid.
De eerste keer dat men de terroristen
kon overmeesteren was tijdens de uit
wisseling van de gegijzelden op Schip
hol, meent De Brauw. Krantefoto’s heb
ben volgens hem overduidelijk aange
toond, dat toen alle drie de terroristen
gelijktijdig onder schootsbereik waren. De
tweede keer deed zich voor tijdens de
vlucht/van de Boeing 707 naar Damascus
toen alle vier de Japanners (de drie
terroristen en de bevrijde Foeroeja) la
gen te slapen.
Volgens de DS’70-er is het kenmer
kend, dat de terroristen Nederland heb
ben uitgezocht voor hun actie, die eigen
lijk tegen de Franse regering was ge
richt. „Dat betekent, dat men al voor de
gijzelingsactie ervan overtuigd was, dat
Nederland vatbaarder is voor chantage
dan de Franse republiek. Nu, dat is
bewaarheid. En nu wij compromissen
sluiten met terroristen lijkt het redelijk
te verwachten, dat Nederland niet ge
spaard zal blijven van verdere acties.
Tenslotte hebben we hier ook nog twee
Arabische vliegtuigkapers gevangen zit
ten”.
De Brauw wil niet ontkennen, dat
eventueel hardhandig ingrijpen van de
regering de levens van de gegijzelden in
gevaar zou hebben gebracht. „De strate-
De bemanning, die bij het vertrek
rims’tg.g van Schiphol al laconiek aan-
kondi^ie even een ..vrachtje” te gaan
wegb^engen zou een herhaling van een
dergelijk avontuur evenmin schuwen.
Op de vraag of hij ooit weer zou gaan,
liet Sierks dan ook zonder nadenken een
volmondig „ja” horen. Overigens had
hij zich, zo werd gistermiddag toegege
ven, niet uit eigen beweging als vrijwil
liger gemeld, maar eerst nadat een staf
functionaris naar zijn bereidheid had
geïnformeerd. „Waarom zou ik het niet
doen”, zei hij. „Ik had geen intelligente
redenen om het te weigeren.”
VOORUITZICHTEN VOOR ZONDAG:
Wisselvallig en weinig verandering in tem
peratuur.
Aantal uren zon: 0 tot 6. Minimum tempe
ratuur: omstreeks 10 graden. Maximum tem
peratuur: omstreeks 17 graden.
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 80 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 50 percent.
WEERRAPPORTEN
Op het gazon achter Huis ten Bosch
toostte koningin Juliana met het Trans-
avia-trio op de goede afloop. Van links
naar rechts captain Sierks, co-pilot Van
der Zwaai en B. W. K. Knight.
a
.se
ES
9
8
8
8
6
10
10
8
12
7
6
19
15
8
6
7
5
15
1
13
13
17
15
5
6
12
22
13
13
17
5
6
18
De terroristen hebben de bemanning
niets in de weg gelegd zo zei Sierks, die
alle gelegenheid had om in het Neder
lands met de grond contact te hebben.
..Als je ze zo zag waren het gewone
Japanse toeristen die graag naar het
Midden-Oosten wilden”, gaf hij de stem
ming aan boord weer. Ook met elkaar
gingen de vier goed om. Van enige
tegenstelling tussen de „Haagse” drie en
Joetoeka Foeroeja, die in Parijs gevangen
zat, was niets te merken. „Ze gingen met
elkaar om als vrienden”, aldus Sierks.
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
jr. mr. M. L. de Brauw vindt, dat de
Nederlandse regering de drie Japanse
bezetters van de Franse ambassade en
tien anderen te makkelijk heeft laten
ontsnappen. Volgens de DS’70-er heeft
men minstens twee kansen om de terro
risten neer te schieten onbenut gelaten.
„Door zover te gaan in de onderhande-
lingen als men nu gedaan heeft, maakt
men ons land het ideale doelwit voor
verdere acties. Iedereen kan hier met
geweld kennelijk zijn zin krijgen”,
merkte De Brauw gisteren na de verkla
ring van Den Uyl in de Tweede Kamer
teleurgesteld op.
Aan hen te overmeesteren is geen
moment gedacht. „Je zit met z’n zevenen
in een vliegtuig Je hangt op tien kilome
ter hoogte, de deur is dicht en dan moet
je goed met elkaar kunnen omgaan. Dan
moet je geen trammelant maken.” „Het
zijn geen kleine jongens, die maak je
niets wijs”, vulde co-piloot Van der
Zwaai aan.
DEN HAAG. Premier Den Uyl
sn de ministers Van Agt, Van der
Stoel en De Gaay Fortman werden
gistermiddag door koningin Juliana
voor hun optreden in het gijzelings
drama onderscheiden met de ereme
daille voor voortvarendheid en
nuft van de Huisorde van Oranje. De
onderscheiding, een van de hoogste
die Nederland kent, werd sinds de
nstelling in 1905 slechts aan acht
Nederlanders uitgereikt, waaronder
Anthony Fokker, ir. F. Philips en
prof. Tinbergen. De onderscheiding
werd uitgereikt nadat de Transavia-
bemanning was geridderd.
Twee suikerzieke Surinaamse kinde
ren, die voor behandeling naar Neder
land moeten, hebben van de KLM een
gratis retourbiljet gekregen. De twee
kinderen, een meisje van negen jaar en
een jongen van zes, zullen in het kin
dertehuis Bosch en Duin moeten leren
hoe zij met hun ziekte moeten leven.
De rechtbank in Den Haag heeft
gisteren een 36-jarige man uit Den Haag
tot zeven maanden gevagenisstraf, waar
van twee voorwaardelijk en met aftrek
van voorarrest, veroordeeld wegens het
vervalsen van lottoformulieren. De Offi
cier van Justitie had zeven maanden en
voorwaardelijke terbeschikkingstelling
van de regering geëist.
Het CH-Kamerlid Van der Mei
heeft minister-president Den Uyl nadere
informatie gevraagd over het door ons
land gevoerde hulpverleningsbeleid met
betrekking tot Suriname. Aanleiding tot
het vragen van deze inlichtingen zijn de
opvattingen van enerzijds minister De
Gaay Fortman dat „hier een genuan
ceerd oordeel past” en van minister
Pronk anderzijds dat „de Nederlandse
ontwikkelingshulp niet anders heeft ge
daan dan het financieren van Ameri
kaanse en Nederlandse ondernemingen
Terwijl in het Transavia-gebouw de
gelukwensen, bloemstukken en fruit
manden binnen bleven stromen, verhaal
de de bemanning op de grond laconiek
mochten uitstappen: „Toen was de fut
eruit”, zei hij. Het afscheid in Damascus
was buitengewoon vriendelijk geweest.
„Ze hebben ons zelfs gezegd dat als we
ooit in moeilijkheden zouden komen,
waar ook ter wereld, ze ons zouden
helpen”, lachte de captain, die een zak
mes kreeg als souvenir. Voor Sierks het
avontuur inging was op zijn leven een
verzekering van één miljoen gulden af
gesloten.
Over de identiteit van de drie Japan
ners kon hij niets naders meedelen.
„Daar zij we niets over te weten geko
men. Dat was geheim. Toen ze in Damas
cus van boord gingen hadden ze een
zak over hun hoofd om fotograferen te
voorkomen.”
Wat de preventie betreft, zullen grote
wijzigingen noodzakelijk zijn. In dit op
zicht is de bewindsman het met de
tandartsenorganisatie eens, maar in het
kader van kostenbewaking liet hij dóór
schemeren dat hij het gehele gebied van
de tandheelkundige verzorging zeer kri
tisch zal begeleiden.
Het feit dat er zeer veel meer aan
preventie zal moeten worden gedaan, is
ook de reden geweest dat de staatssecre
taris medewerking geeft aan experimen
ten met opleiding van tandheelkundige
hulpkrachten, die een beter inzicht in
verbeterde dienstverlening beogen te be
reiken. De ontplooiing van een beroep
als dat van mondhygiëniste wordt echter
geremd omdat de tandartsen zelf er nog
onvoldoende medewerking aan verlenen.
Daarbij zijn mogelijk materiële motie
ven niet uit te sluiten, aldus Hendriks.
Captain Sierks hief de armen hoog
boven zijn hoofd toen hij als een Mac
Cloud de vliegtuigtrap afging. „Als ik
dat allemaal geweten had, was ik uitge
weken naar Rotterdam”, grapte hij, een
beetje onthutst door het enthousiasme
waarmee hij op de grond werd om-
stuwd. Eén teleurstelling had Sierks te
melden en die moest hem al direct van
het hart, de 300.000 dollar losgeld kon
hij niet aan minister Van der Stoel
overhandigen; die waren in ruil voor
een ontvangstbewijs bij de Franse am
bassadeur in de Syrische hoofdstad
Damascus achtergebleven
Geestdriftig klonk een langdurig ap
plaus op van de wandelpieren, waar zich
enige duizenden mensen hadden verza
meld. Tevoren waren de ministers Van
der Stoel (Buitenlandse Zaken) en Wes-
terterp (Verkeer en Waterstaat) met
Transavia-directeur John Block aan
boord gegaan, om het drietal als eersten
te begroeten. Een politieman had zich
toen al over de wapens ontfermd die de
Japanse terroristen in de machine had
den achtergelaten.
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg licht bew.
licht bew. windstil 26
geh. bew. windstil 27
licht bew. windstil 28
motregen nno 17
onweer nnw 23
onbewolkt windstil 15
half bew.
geh. bew.
zw. bew.
zw. beu
onbewolkt
motregen
Casablanca geh. 'bew
Las Palmas half beu
Tel Aviv onbewolkt
Tunis zw. bew.
Amsterdam licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
Eindhoven licht bew.
Den Helder licht bew.
Rotterdam licht bew.
half bew.
half bew.
zw. bew.
zw. bew.
onbewolkt
licht bew. windstil 24
zw. bew.
mist
mist windstil
half bew.
zw. bew.
zw. bew.
regen
Kopenhagen zw. bew.
Lissabon licht bew.
geh. bew.
mist
Ook benoemd tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau werden de rijks
politiemensen Helsdihgen en Piening,
die direct betrokken waren bij de
gebeurtenissen dinsdagavond op het
platform van Schiphol en Meijers, die
de bus met de terroristen en de
gijzelaars van Den Haag naar de
luchthaven reed. Dezelfde orde kre
gen de Haagse politiemannen Koster
en Springen, die bij de schietpartij
betrokken waren geweest. Hun vrou
welijke collega Remmers waal, die
nog in het ziekenhuis ligt, kreeg de
onderscheiding later in de middag
door minister De Gaay Fortman uit
gereikt.
Voorts onderscheidde de koningin
de Egyptische ambassadeur (groot
kruis Oranje-Nassau) en twee van
zijn medewerkers voor de rol die zij
hebben gespeeld bij de onderhande-
ling met de terroristen.
Leden van de Japanse ambassade
waren ook in Huis ten Bosch aanwe
zig, maar weigerden een onderschei
ding „uit een gevoel van gêne voor
wat hun landgenoten hadden aange
richt.” De Japanse premier liet in een
telegram aan Den Uyl van zijn af
schuw over het gebeuren blijken.
in Suriname.”
De 26-jarige Michiel ter Horst stu
deert vandaag in Groningen in twee
studierichtingen te gelijk af. Hij ont
vangt dan het recht op het voeren van
de ingenieurstitel (technische natuur
kunde) en de doctorandustitel (economi
sche wetenschappen). De heer Ter Horst
is in 1966 zijn studies begonnen.
De orkaan Fifi, die gepaard gaat
met stormvloeden, zware regenval en
windstoten met een snelheid van meer
dan 220 km. per uur, heeft gisteren een
spoor van dood en verwoesting achterge
laten in het noorden van Honduras. Men
vreest in de hoofdstad dat er zeker
tweehonderd doden zijn gevallen. De
schade aan landbouwgewassen is enorm.
9 In Argentinië zijn gisteren twee za
kenlieden ontvoerd. De twee mannen, de
broers Juan en Jorge Born, werden ont
voerd door een commando van ongeveer
dertig man. De ontvoerden zijn directeu
ren van een onderneming die grote be
langen heeft in de verf-, voedingsmidde
len- en textielindustrie.
Irak heeft een bedrag van vier mil
joen dollar gegeven voor de zaak van de
Palestijnse revolutie en verder verklaard
dat de Palestijnse bevrijdingsorganisaties
de enige vertegenwoordiging is van het
Palestijnse volk. Dit is gisteren bekend
gemaakt in een gemeenschappelijke ver
klaring na besprekingen tussen verte
genwoordigers van de Iraakse regerings
partij en een delegatie van het PLO.
Politiemannen hebben gisterochtend
vroeg een man in zijn eigen huis in
München neergeschoten. De man, wiens
toestand kritiek is, had de politie gebeld
toen de alarmschel in de flat waar hij
woont midden in de nacht plotseling
was gaan werken. Toen hij de deur
opende voor de politie, had hij een
geweer in zijn hand. De politiemannen,
die dachten met een inbreker te maken
te hebben, schoten hem direct neer.
Bij een scheepsongeluk in de Golf
van Bengalen zijn 250 mensen verdron
ken. Ze waren opvarenden van een bark,
die omsloeg tijdens de oversteek van het
eiland Char Jabber naar Sandwip.
Het aantal verkeersongevallen op de
wegen in België is in het eerste halfjaar
van 1974 fors teruggelopen in vergelij
king met dezelfde periode van het vorig
jaar. Het aantal doden in de respectieve
perioden daalde van 942 tot 707. Op de
autosnelwegen daalde het aantal doden
van 91 tot 46.
De twee belangrijkste Spaanse
kranten, het Madrileense ABC en La
Vanguardia uit Barcelona, uitten in
hoofdartikelen felle kritiek op de
„valse vriendschap” van het buur
land, dat wel om politieke en militai
re redenen verdragen met Spanje
sluit en zijn officiële „sympathie”
voor Spanje betuigt, maar dat wei
gert doeltreffende hulp te bieden te
gen de terroristen die vanuit Zuid-
Frankrijk tegen Spanje opereren.
De Spaanse pers schrijft dat
Frankrijk moeilijk politiek asiel zou
kunnen verlenen aan een man als
Galarraga, die men hier zonder meer
als (mede-) schuldige aan een veel
voudige moord brandmerkt. Dit argu
ment is echter alleen juist als de
Spaanse politie kan bewijzen dat Ga
larraga inderdaad betrokken was bij
de bomaanslag van vrijdag, die elf
doden veroorzaakte. Tot op het ogen
blik zijn dergelijke bewijzen hier niet
openbaargemaakt.
Wel houden politie en Guardia Ci
vil een grootscheepse actie tegen alles
wat maar naar ETA zweemt. In Ma
drid wordt vernomen dat een broer
van hun avonturen. Vooral de Engelse
BWK Barry Knight bleek een meester
in het relativeren. Waar hij zoal in de
lucht met de terroristen over gepraat
had? „Ach over koetjes en kalfjes en
vooral ook over vrouwen”, zei de En
gelsman, die het verhaal van zijn avon
turen inmiddels aan een Engelse krant
verkocht zou hebben. Diezelfde krant
vloog zijn echtgenote en een legertje
verslaggevers naar Nederland om van de
glorieuze aankomst getuige te zijn. Maar
ook Sierks was de nuchterheid zelf en
deed het voorkomen of hij net een
geslaagd vluchtje naar het vliegveld
Beek achter de rug had.
ROTTERDAM. (ANP) Frankrijk
kan de afspraak, die vorig jaar decem
ber op de ministersconfernetie in Bonn
met betrekking tot de zoutopslag werd
gemaakt, niet nakomen. De datum
waarop met de opslag zou worden be
gonnen is met een jaar verschoven.
Het water van de Rijn zal daardoor
voorlopig nog zout blijven. Wel zijn de
Fransen erin geslaagd een plaats voor de
zoutopslag aan te wijzen. De zoutberg
zal worden opgebouwd in de buurt van
Oftmarsheim. aldus de heer MF. Vige-
veno. voorzitter van de Rijncommissie.
w
zzo
zo
zw
ozo
wnw
windstil
z
wnw
zw
ZATERDAG 21 SEPTEMBER
Hoog water 6.55 uur en 19.13
Laag water 2.42 uur en 14.54
ZATERDAG 21 SEPTEMBER
*on op 6.23 uur onder 18.42
Maan op 13.10 uur onder 21.13
en andere familieleden van Galarraga
aangehouden zijn.
In het Franse Baskenland schijnt
ondertussen een soort „topconferen
tie” van de ETA plaats te vinden.
Twee van de mannen die deze
organisatie in 1958 hadden opgericht,
Julen Madariaga en José Luis Alva
rez Emparanza, zijn plotseling opge
doken in Hendaye vlak bij de Spaan
se grens, ondanks het feit dat het hen
officieel verboden is zich in deze
streek op te houden.
De Spaanse pers bericht dat deze
ETA-leiders zich geheel willen dis
tantiëren van terreuracties buiten het
Baskenland, zoals de recente bom
aanslag in Madrid of de moord op
Carrero Blanco. Zij zouden hebben
verzekerd dat de „ware” ETA nooit
dit soort acties kan hebben uitge
voerd.
Een Spaanse versie is dat er twee
jaar geleden een splitsing optrad bin
nen de ETA en dat de „harde” Juan
José Echave zich met het „Militaire
Front” van de oorspronkelijke orga
nisatie zou hebben afgescheiden.
pHir -
