SCENARIO EN TEGEN-PROCEDURE VAN GIJZELINGEN IN WESTERSE LANDEN
Vragen bij honorering van
en apothekers
specialisten
Richard Nixon
VVD-voorzitter hekelt
beleid van kabinet
u
n
gedagvaard
als getuige
4
Schlesinger: „Ford moet eigen experts aanstellen”
I
F f.
Scherpe momentopname
van ontknopingsdrama
Martha Mitchell
gaat schrijven
Watergate
over
r'
„ANGSTWEKKEND BEELD”
m
iU-M
BÏNNENLAND-BUITENLAND
2 0
SEPTEMBER
19 74
V R IJ D A G
(Van onze speciale medewerker drs. Jaap van Ginneken)
r
Grootste probleem
Herzien
Wet van jungle
Watergate-proces
Dean Rusk
(Van onze redacteur in Washington,
mr. H. L. Leffelaar)
n
e
n
e
1
tu-
zee
at-
'an
ir-
tii-
rst
n
t,
AMSTERDAM De gijzeling in Den Haag heeft nog eens onder
streept dat tegen dergelijke commando-acties vrijwel niets is te on
dernemen. De autoriteiten kunnen niet zonder meer op de eisen van
de commando’s ingaan. Ze zouden dan herhaling in de hand werken.
Maar ze kunnen die eisen ook niet zonder meer afwijzen, omdat ze
dan het leven van onschuldige burgers in de waagschaal stellen.
WASHINGTON De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken Henry Kissinger begint hoe
langer hoe meer het doelwit te wor
den van Congresleden, politici, en
prominente Amerikanen. Een van
hen, de voormalige adviseur van
president Kennedy en historicus
Doorkruising
Arthur Schlesinger, drong er in een
toespraak op aan dat president Ge
rald Ford de minister diende te
ontslaan.
Tegenprocedure
i r»
1
e
Onverbiddelijke logica van een gijzeling
e
e
het
van
a
it
;e
‘t
e
Boze vragen uit Senaat
3
aan minister Kissinger
Arthur Schlesinger zei in een toespraak
een
(Van onze Haagse redactie)
normale me-
lf
schandaal „al \vc~er. gepubliceerd.
n
L
1
vliegtuig en de bemanning hebt we
ten te ontkomen.
e-
s-
t
3. Leg een basis voor verdere on-
derhandelingen.
Senator Frank Church van Idaho zei
dat Fords beleid erop neerkwam dat de
„wet van de jungle” werd verdedigd, en
hij nam Kissinger later onder handen op
Rusk zei verder dat de tot nog toe
bereikte overeenkomsten tussen Moskou
en Washington niet veel meer om het
lijf hebben dan het leggen van een dam
over een achtste van de breedte van een
rivier. Ook in het Congres wordt deze
mening aangehangen, onder meer door
senator Henry Jackson.
2. De gijzelingsactie berust boven
dien op het dreigen met moord. Een
ieder die dat doet is verder vogelvrij.
3. Regeringen kunnen zich niet per
mitteren zonder meer op je eisen in
te gaan. Ze zullen soms bereid zijn
een zeker risico te nemen. Wanneer
met een
In haar uiteenzetting uitte de VVD-
partijvoorzitter woorden van waardering
voor de wijze, waarop de regering het
Haagse gijzelingsdrama heeft aangepakt.
Het beleid getuigde, naar haar mening,
van grote beheersing.
g
e
e
n
lat
en
>er
en
le
en
:er
De
n.
»eft
aag
tar-
rek
het
ffi-
en
ing
ide-
ler-
een
vee
en
dn-
ren
P
n
it
le
ir
Hei
ere
ons
net
tot
de
De
in
ter
dse
Se
ri -
;en
10- Geef nooit al je wapens tegelijk
af.
als
be-
K,
il-
le
rd
es
et
id
id
in
is
ld
ig
ir
;n
n,
a-
de
it-
er
u-
e
8. Zorg dat je nooit tegelijkertijd
in een open schootsveld staat. Ga met
groepjes de bus in. Ga met groepjes
het vliegtuig in. Zorg dat nooit alle
gijzelaars tegelijk onder schot worden
gehouden door een of meer comman
do’s die in een open schootsveld
staan. Houdt altijd enkele gijzelaars
in een besloten ruimte onder schot.
9. Wissel nooit gevangenen uit op
het platform van een vliegveld. Geen
enkele plaats is zo gemakkelijk voor
scherpschutters. Ga eerst in het
vliegtuig, wissel pas dan je gevange
nen uit en neem de bemanning als
nieuwe gijzelaars.
Ai
7. Zorg dat je nooit in een nieuwe
besloten ruimte wordt geleid waarin
een snel werkend gas kan worden
gebracht. Sla daarom ook de ruiten
van de bus stuk waarmee je wegrijdt.
9. Toon ondertussen je goede wil
door het treffen van voorbereidingen
voor de aftocht, het doorlaten van
voedselpakketten en dergelijke.
Een fotograaf van de Dienst Luchtvaart
van het Korps Rijkspolitie „schoot”
dinsdagavond de platen van zijn leven
tijdens het laatste uur van de gijzeling
van negen mensen door drie Japanse
terroristen. Omdat hij de beste opstelling
had van de zeker honderd cameramen
sen die de tweede akte van het drama in
beelden trachtten te vangen geen
wonder: hij is politieman maakte hij
de beste foto’s. Zijn opnamen zijn daar
om uniek omdat er van de laatste ogen
blikken van het verblijf van de Japan
ners op het vliegveld Schiphol verder
geen enkele duidelijke foto bestaat.
Dank zij de goedgeefse Dienst Lucht
vaart, die het copyright van de foto’s
bezit, kunnen we hier een van de mo
mentopnamen plaatsen: twee Nederland
se politiemannen worden door een Ja
panse terrorist onder schot gehouden
onmiddellijk na de aankomst van de bits
met terroristen en gijzelaars op het
platform bij de Boeing. Achter de Ja
panner twee gijzelaars. Uit de bus stapt
een derde gijzelaar, de handen omhoog.
telescoopscherpschutters je
goed gericht schot kunnen doodschie
ten en de gijzelaars sparen, zullen ze
dat zeker doen.
van uit dat geen enkele règering zich
gebonden zal achten aan de beloften
die haar onder dwang zijn afgeperst.
ste ultimatum. Het gevaarlijkste mo
ment is daarmee voorbij.
DEN HAAG. De Ziekenfondsfeder
atie VMZ maakt in haar jaarverslag
enkele kritische opmerkingen ten aan
zien van de honorering van specialisten
en apothekers. Voor beide categorieën
wordt de vraag gesteld of de honore-
ringssystemen nog wel juist zijn.
Deze tien punten vatten het scena
rio samen dat de laatste jaren bij een
groot aantal van dergelijke gijzelin
gen in Westerse landen is gevolgd.
Maar omgekeerd hebben ook de com
mando’s hiervan geleerd.
8. Ga verder door met het rekken
van tijd, maar zorg steéds dat de
opgeworpen moeilijkheden klein en
tijdelijk zijn en zich schijnbaar bui
ten de eigen schuld voordoen. Bij
voorbeeld: de regering van het ande-
4. Neem daarom nooit slechts één
gijzelaar. Als je wilt demonstreren
dat je bereid bent tot het uiterste te
gaan, moet je hem doodschieten en
ben je daarmee je enige ontsnap
pingsmogelijkheid kwijt. Neem daar
om meerdere gijzelaars. Enerzijds
kun je dan dreigen ze met tussenpo
zen één voor één dood te schieten.
Anderzijds kun je er met tussenpozen
enkele vrijlaten wanneer de onder-
handelingen goede vorderingen ma
ken.
WASHINGTON. (Reuter) De speci
ale aanklager voor Watergate, Leon Ja
worski, heeft gisteren ex-president
Nixon gedagvaard als getuige a charge
in het proces tegen zes voormalige me
dewerkers van het Witte Huis. Het pro
ces tegen de zes, die worden beschuldigd
van het in de doofpot stoppen van het
Watergateschandaal, begint op 1 oktober.
6. Ga door met het rekken
tijd. Je kunt jezelf daardoor beter
voorbereiden, zoals door het installe
ren van scherpschutters, op een even
tuele actie. De commando’s raken
steeds verder uitgeput. De ervaring
leert dat dit laatste meer voordelen
dan nadelen biedt.
Op een zitting van de senaatscommis
sie voor buitenlandse betrekkingen, hoe
wel gewijd aan de betrekkingen tussen
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie,
werd Kissinger onverwacht opnieuw
aangevallen over Chili.
Volgens haar roepen de beleidsvoorne
mens van het kabinet Den Uyl „een
angstwekkend beeld”op. ook ondanks het
feit dat vadertje staat „nu collectief
uitdelend rondgaat”. Mevrouw Van So-
meren concludeerde dat de werkloosheid
evenmin als de inflatie echt wordt be
streden en dat het ondernemingsklimaat
steeds verder verslechtert. „Nog nooit
heeft ons land zoveel meer te verdelen
gehad, maar de burgers worden er geen
steek beter van en zij zullen zwaarder
moeten bloeden”, aldus de liberale par
tijvoorzitter.
Zij hekelde ook het voorgenomen on
derwijsbeleid van minister Van Keme-
nade en in het bijzonder het streven om
Met name het Japanse Rode Leger,
dat samenwerkt met Palestijnse ver
zetsorganisaties, heeft bij verschillen
de gelegenheden ervaring opgedaan
en kennelijk nu een vrijwel sluitende
tegenprocedure ontwikkeld. De richt
lijnen zijn:
Je moet dan een land weten te
vinden dat bereid is je te ontvangen.
Maar je bent een gevaar geworden
voor de internationale rechtsorde en
vrijwel niemand wil iets met je te
maken hebben en zich daarmee
blootstellen aan uitstoting uit de in
ternationale gemeenschap. Ook niet
die landen die de maatschappij wijlen
veranderen.
In tegenstelling tot wat de laatste
dagen is gesuggereerd, keuren name
lijk juist revolutionair-socialistische
ontwikkelingslanden zoals Noord-Ko-
rea. Zuid-Jemen, Algerije en Cuba
deze individualistische acties af en
zijn alleen bereid om echte politieke
vluchtelingen op te nemen.
Het enige land dat daarom over
blijft, is dat van de Palestijnen. Een
land dat nog niet bestaat en waarte
gen dus door niemand represailles
kunnen worden genomen. Dat niet-
bestaande land kan echter wel aan
zijn wel bestaande buurlanden zoals
Syrië of Libië vragen om je op hun
verantwoording toch een landings ver
gunning te geven.
En dat is dan ook ditmaal gebeurd.
Maar hoewel het Japanse Rode Leger
meer van dergelijke acties heeft aan-
gekondigd, lijkt het feit dat Damas
cus in eerste instantie heeft gewei
gerd. erop te wijzen dat ook hier de
volgende keer het vliegveld gesloten
zal zijn.
5. Concentreer de onderhandelin-
gen op het verschuiven van het eer-
getuige te ver-
Julie zei deze
een week zou
een ziekenhuis
voor behandeling van phlebitis in zijn
linkerbeen.
Nixons advocaten lieten eerder een
federale rechtbank in Los Angeles weten
dat de ex-president te ziek is om als
getuige te verschijnen in een ander pro
ces.
Conclusie: het grootste probleem
komt pas daarna. Het grootste pro
bleem komt wanneer ie met het
Hij vroeg hem hoe een beleid van
ongehinderde interventie in de politiek
van
van
met
recht
volk”.
5. Gijzel ook nooit in je eentje. Het
is vrijwel onmogelijk om tegelijk alle
praktische zaken te regelen, de gijze
laars onder schot te houden en jezelf
veilig te stellen. Er komt vrijwel
altijd een moment waarop een
scherpschutter je met een goed ge
richt schot kan uitschakelen en de
gijzelaars kan bevrijden.
6 Zorg dat je voedseltabletten en
4. Zorg voor een rechtstreekse ver-
binding tussen de commando’s en de
verantwoordelijke autoriteiten, zoals
door het vrijmaken van een rode
telefoonlijn. Misverstanden en paniek
reacties kunnen daardoor voorko
men worden.
Het SALT-beleid van de Amerikaanse
regering werd onlangs nog aangevallen
door de voormalige minister van Buiten
landse Zaken Dean Rusk, die zowel
president Kennedy als Johnson diende.
Rusk is van mening dat de onderhande-
lingen gebaseerd zijn op te ingewikkelde
formules en dat er gestreefd moest wor
den naar een eenvoudige vaststelling
van een limiet op het bezit van kernwa
pens.
rijk toe. Het inkomen stijgt wel, omdat
het honorarium is gekoppeld aan de
produktie. In vele gevallen wordt het
tarief pas herzien als de ontwikkeling al
geruime tijd op gang is. De wijziging
loopt dus achter de feiten aan.
7. Zorg ondertussen voor een groot
vertoon van macht, bijvoorbeeld door
middel van pantserauto’s en helikop
ters, en laat zien dat wilde acties
geen zin hebben. (Dit geldt alleen
wanneer men te maken heeft met
koelbloedige en getrainde mensen zo
als in Den Haag en niet wanneer
men te maken heeft met in paniek
geraakte bankrovers zoals indertijd in
Deil).
re land werkt niet mee, de gevangene
wil niet, het losgeld moet nog worden
gehaald, de vluchtroute is nog niet
vrij, er is geen geschikt vliegtuig, er is
geen bemanning die wil.
Kissinger antwoordde dat wijlen pre
sident Allende „er systematisch op uit
was geweest om een eenpartijensysteem
op te zetten en om alle oppositiepartijen
en nieuwsmedia de kop in te drukken”.
Kissinger drong er verder op aan geen
verdere pressie door middel van han-
delssancties op het emigratiebeleid van
Moskou uit te oefenen. Hij zei dat
Moskou de exorbitante uitreisvisa-gelden
voor joden met een hogere opleiding al
had laten varen en dat de emigratie was
toegenomen van enkelen tot duizenden
per jaar.
Met dit pleidooi leek hij Moskou, na
de onzekerheid rondom het aftreden van
Nixon, wat betreft een détente een hart
onder de riem te willen steken en tege
lijkertijd president Ford een betere en
tree bij de Russische leiders te willen
bezorgen.
1. De gijzelingsactie berust op
chantage, dus dwang. Ga er daarom
te komen tot mammoet-scholen. Het ge
volg van de socialistische onderwijspoli
tiek zal zijn een verlaging van het
onderwijsniveau, aldus mevrouw Van
Someren. Volgens haar zal de VVD initi
atieven moeten némen om te komen tot
een afbraak van deze mammoet-scholen.
De VVD-partijvoorzitter zei te vrezen
voor een collectivistische samenleving en
een socialistische staat. Zij sprak de
verwachting uit, dat ook de dagbladpers
evenals de omroepen zal worden
betutteld. Zij merkte op niet te begrij
pen waarom de christelijke partijen en
de christelijke ministers nog langer in het
gareel blijven lopen van de PvdA. Me
vrouw Van Someren zei te hopen, dat
deze partijen in de komende maanden
kleur zullen bekennen.
DEN HAAG (ANP). De voorzitter
van de VVD, mevrouw Haya van Some-
ren-Downer, meent dat miljoenennota,
troonrede en de begrotingsstukken uit de
rijksbegroting 1975 de weg markeren
naar een socialistische staat. Zij zei dit
gisteravond in Den Haag op een partij
bijeenkomst.
Bij de specialisten wordt de produktie
opgevoerd doordat steeds meer hulp
krachten of apparatuur wordt toegepast.
Daarmee neemt echter de persoonlijke
prestatie van de specialist niet belang-
standpunt aanleiding om bepaalde speci
alistische tarieven te herzien. Het aan
stellen van specialisten in dienstverband,
om daarmee moeilijkheden te voorko
men, is geen zaak om op korte termijn
af te dwingen. Maar in sectoren waar
problemen in verband met hulpkrachten
voorkomen, zou dienstverband een op
lossing kunnen zijn, zo werd in nadere
toelichting gesteld.
Twijfel rijst ook bij de federatie aan
het honoreringssysteem van apothekers.
Dit systeem is op drie pijlers gebouwd:
abonnementshonorering per verzekerde,
kostenvergoeding per aflevering, en ver
goeding voor afgeleverde genees- en
verbandmiddelen. In beginsel behoort
slechts de kostprijs te worden vergoed.
Nu worden de fondsen herhaaldelijk ge
confronteerd met kortingen van de far
maceutische industrie of groothandel.
peppillen op zak hebt, zodat je niet
kunt worden uitgehongerd. Gebruik
eventueel het uithongeren van je gij
zelaars als pressiemiddel. Los af en
toe een schot om je intimidatie
kracht bij te zetten.
2. Als een gijzeling plaatsvindt,
wijs dan de eisen van de commando’s
nooit zonder meer af maar willig ze
ook nooit zonder meer in.
Ook komt het voor dat grotere hoe
veelheden worden afgeleverd dan op de
factuur staan vermeld. Door deze hande
ling wordt in feite de ziekenfondsen een
hoger bedrag in rekening gebracht dan
de eigenlijke kostprijs. Dit betekent een
doorkruising van het honoreringsstelsel.
Er moeten maatregelen in de toekomst
worden genomen, opdat eventuele voor
delen op de inkoop van geneesmiddelen
naar de ziekenfondsen terugvloeien.
De federatie betoogt dat de voordelen,
die de apothekers door kortingen e.d.
genieten, soms te groot zijn om
„goed koopmanschap’ te worden
schouwd. Uit nadere toelichtingen op het
jaarverslag bleek dat de federatiebe-
stuurderen menen dat het systeem in
het algemeen nog wel redelijk functio
neert. Herhaaldelijk moet echter op uit
wassen worden gewezen, wat dan zijn
uitwerking niet mist.
In dit verband werd nog gezegd dat in
ziekenfondskringen nog geen concreet
standpunt bestaat over het eventueel
zelf oprichten en exploiteren van apo
theken. Wettelijk is dit in de huidige
situatie defondsen verboden, hoewel
nog een enkele ziekenfondsapotheek van
oudsher bestaat. De steeds meer toege
paste kosten vergelijkingen op het gebied
van kosten van geneesmiddelen blijken I
echter wel preventief te werken.
■•J’e
10. Zorg dat telescoopscherpschut
ters met koptelefoon en microfoon
verdekt staan opgesteld op al die
plaatsen waarin vrij schoptsyeld be
staat. Dat wil zeggen bij de ambassa
de en op het vliegveld. Wanneer de
schutters melden (lat zij alle com
mando's tegelijk goed in het vizier
hebben, kun je eventueel bevel geven
te vuren met een minimum aan risico
voor de gijzelaars.
Jaworski heeft de FBI opgedragen de
dagvaarding over te brengen aan Nixon.
Een van de verdachten, John Ehrlich-
man, had de ex-president al eerder laten
dagvaarden als getuige voor de verdedi
ging.
De laatste dagen doen berichten de
ronde dat Nixon zal antwoorden dat hij
wegens zijn slechte gezondheid niet in
staat is persoonlijk als
schijnen. Zijn dochter
week dat hij binnen
worden opgenomen in
de commissiezitting voor buitenlandse
betrekkingen.
„Eigenlijk ben ik heel verlegen”, ver
klaarde Martha Mitchell bij aankomst
op de luchthaven van Londen. Vervol
gens ratelde ze op haar eigen en
welbekende manier verder over Wa
tergate, ex-president Nixon en haar
kapotte huwelijk met de voormalige
Amerikaanse minister van Justitie
John Mitchell.
„Mijn huwelijk is door de politiek kapot
gegaan, kapot gemaakt door Richard
Nixon, dat is mijn verhaal”. Volgens
Martha zijn de berichten over Nixons
trombose overtrokken.
„Ik denk dat de berichten over zijn
ziekte overdreven zijn het zijn
maar berichten”.
Na haar ervaringen met de Watergate
affaire zei Martha: „Ik weet niet meer
wat waar en niet waar is. Ze hebben
me zoveel leugens verteld. Iedereen
heeft tegen me gelogen”.
Op de vraag of ze het met Nixons gratie
eens was zei ze: „Nee, maakt u een
grapje? Waarom zou hij gratie moeten
krijgen?”
Ze is echter wel van mening dat nu ook
de andere betrokkenen bij het Water-
gate-schandaal gratie moeten krijgen.
Martha Mitchell heeft verklaard dat het
komende half jaar een serie boeken
met haar versie van bet Watergate-
de democratisch gekozen regering
president Allende te rijmen was
■.onze traditionele waarden en het
van zelfbeschikking van ieder
De federatie vraagt zich af of de
honorering per verrichting alleen nog
bruikbaar is voor specialisten die het
werk waarvoor zij worden betaald, nog
persoonlijk uitvoeren. Inmiddels is dit
Ook verdedigde de minister het uit
gangspunt van de SALT-besprekingen
die een beperking van het wederzijds
kernwapenarsenaal ten doel hebben, na
melijk het bereiken van een bevriezing
over een periode van tien jaar van
strategische kernwapenmachten.
tot studenten dat Kissinger weliswaar
groot onderhandelaar is, maar dat
hij meer geduld schijnt te hebben met
de vijanden dan met de traditionele
vrienden van Amerika. Hij vroeg presi
dent Ford zich ook van alle overblijvers
van het kabinet-Nixon te ontdoen en
zijn eigen experts aan te stellen.
Het incident in de senaatscommissie
over Chili volgde op een ochtendbijeen-
komst in het Witte Huis tussen president
Ford, Kissinger, en leiders van het Con
gres waar de rol van de Amerikaanse
buitenlandse inlichtingendienst (CIA) in
de politiek van andere landen werd
besproken.
Ford, die het Amerikaanse beleid ten
aanzien van Chili verdedigde, drong er
op aan niet in te grijpen in de activitei
ten van de CIA. Hij bevestigde dat deze
dienst inderdaad dagbladen in Chili
heeft gesteund die in oppositie waren
tegen het beleid van de vermoorde pre
sident Salvador Allende. Ford rechtvaar
digde dit met het argument dat dit ook
voor andere landen „een
thode” was.
In de loop van de laatste jaren
hebben de Westerse landen daarom
gezamenlijk het volgende scenario
ontwikkeld:
1. Stel van tevoren vaste richtlij
nen op voor de in deze gevallen te
volgen handelwijze. Zorg dat functio
narissen die een hoog risico lopen
zoals diplomaten, deze richtlijnen
kennen.
b -
