in verwachting
It
S1EBEL
In Haarlem staan de
mooiste keukens bij elkaar!
nOMEGA.J
F
Prinses Margriet
Sittard
I
6
ibis
aP
Het woord is aan
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
INVESTERINGEN VOLLEDIG TERUGVERDIEND
IN KOMENDE JAREN
NETTO 350 MLN
ANDRIESSEN KIEST TOCH NIET VOOR WD
Het grote debat
Vogels mishandeld
in
AGENDA pagina 6
Plaatselijk mist
KOMPLETE BADKAMERS
inclusief tegelwerk
GERDA
Bont-Mode
Kapitein in beklag
„INFLATIE KAN VS VERNIETIGEN”
CDA-breuk Beverwijk
spoedig gelijmd?
WOENSDAG 9 OKTOBER 1974
2
aar
EXQUIS DINEREN
Bistro Cantecleer
KOOYMAN SANITAIR
LETTERS - LICHTBAKKEN
V TECHNISCHE UNIE B.V.
H
Geen haast
«f
Istraat 86 - Haarlem
y\^Tel. 023 -31 73 94
Vlak bij de Grote Markt
RESTAURANT
„MALLE BABBE"
4» «r
4
IJmuider Courant
64e jaargang nummer 286
Napoleon Bonaparte:
Hoofdredactie: Jos L. Lodewijks, E, Koning Uitgave Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije, H. P. Stuurman Abonnement - bij vooruitbetaling - f 10,90 p. mnd., f 31,35 p. kwartaal (p. post f 36,—), p. jaar f 123,,
ip. post f 141,—). Losse nummers 50 ct.
Ford: Belasting
Shell en Esso maken
5 pet omhoog
2,3 miljard winst
op aardgas
w’uin
KVP-fractieleider Andriessen aan het woord.
Controverse PvdA-KVP
over hervormingen
(Van onze redactie binnenland)
__4
KM
Deze krant bestaat uit
jvend.
tweeëntwintig pagina’s
I
Kunst
Kastje kijken
Radio en televisie
Strips
Economie
Beurs
Sport
(Van onze redacteur in Washington,
mr. H. L. Leffelaar)
Weersverwachting van het KNMI
tot donderdagavond:
ion
igen.
’eloun
rrzijde
DEN HAAG (ANP). Prinses Mar
griet is in verwachting. De baby wordt
midden maart verwacht, aldus de Rijks-
voorlichtingsdienst.
geopend: maandag t/m vrijdag van 8.00-12.30 uur en 13.00-16.45 uur,
dinsdagavond en donderdagavond van 18.30-21.00 uur.
Er zijn mensen voor wie haat
een levensbehoefte is.
Haag,
■wen 'tl
athariji
in intieme sfeer doet u bij
NASSAUSTRAAT 13 HAARLEM
Voor reservering telefoon 32 77 99
TELEFOON 023 - 37 33 50
eigen ontwerp-studio
Haarlem, Tulpenkade 1, tel. 023-319345
GROOTSTE KEUS fN NEDERLAND
JUWELIERS
Haartan: Grote Houtstraat 63
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
De prinses zal in het Sint-Radboudzie-
kenhuis in Nijmegen bevallen. Het me
disch team zal bestaan uit prof. dr. J. L.
Mastboom, vrouwenarts, prof. dr. E. D.
A. M. Schretlen, kinderarts en prof. dr.
J. F. Cral en dr. G. G. M. Nijhuis van de
afdeling anesthesiologie.
Een commissie van wijze mannen be
staande uit oud-burgemeester Bosman
en de oud-Tweede Kamerleden Bos
(CHU) en Agterstra (AR) hoopt eind
oktober een acceptabel compromisvoor
stel! op tafel te kunnen leggen
CDA-fractievoorzitter Schipperus ver
klaarde ons dat de kloof tussen de
meerder- en minderheid van de fractie
zéker overbrugd zou worden.
Premier Den Uyl tijdens de begrotings-
debatten gisteren in de Tweede Kamer.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De oliemaat
schappijen Shell en Esso hebben
vorig jaar ruim 700 miljoen
nettowinst gemaakt met de win
ning en verkoop van Nederlands
aardgas. Over de laatste vijf jaar
bedraagt de totale netto-aardgas-
winst van beide maatschappijen
circa 2,3 miljard. Dat betekent,
dat Shell en Esso de investeringen
in de aardgaswinning, die worden
DEN HAAG (ANP) De 32-jarige
kapitein N. Verweij, plaatsvervangend
commandant van het detachement Ne
derlandse militairen in Soedan, die op 23
september na ernstige meningsverschil
len door zijn commandant, majoor P. A.
Helmholt, naar Nederland werd terugge
stuurd, heeft besloten tegen zijn meer
dere in beklag te gaan.
stellen niet veel meer dan een eerste
stap in de goede richting zijn. Stein
voorspelde dat de werkloosheid nog aan
zienlijk zal stijgen en dat Fords idee om
in te grijpen wanneer een nationaal
werkloosheidspercentage van zes percent
bereikt zou zijn, onvoldoende is. (Het
huidige percentage bedraagt 5,8).
Heller is van mening dat. wanneer
men „een oorlog op twee fronten voert,
namelijk die van een recessie en een
inflatie” het een verloren zaak is wan
neer er geen bestedingsbeperking en
loonstop worden afgekondigd. Fords rede
suggereert niets van dien aard en volgt
nog steeds het principe van vrijwillige
beperkingen door een beroep te doen op
het Amerikaanse volk om minder auto
te rijden en minder te stoken.
Ford zei zich bewust te zijn dat dit
geen populair voorstel is, vier weken
voor de tussentijdse verkiezingen van
het Congres, maar dat hij de toekomst
van Amerika omwille van de politiek
niet op het spel kan zetten. Onmiddellijk
na zijn rede protesteerden inderdaad
Congresleden, vooral kwetsbare republi
keinen die zich herverkiesbaar hebben
gesteld, tegen de voorgestelde maatrege
len.
Economen als Herbert Stein en Walter
Heller zijn van mening dat Fords voor-
i
Weerrapporten
Binnen- en buitenland
2, 3, 11
Plaatselijk nieuws
4, 5, 6, 7
13
7
9
9
15
17
19, 21
zz
DEN HAAG. Hoewel geen ogen
blikkelijk gevaar lijkt te dreigen voor de
positie van het kabinet, werd het giste
ren tijdens de eerste dag van de algeme
ne beschouwingen in de Tweede Kamer
wel duidelijk dat de politieke partners
in het regeringskamp op de langere
termijn toch wel steeds verder uiteen
zullen drijven. Het zijn de met name
door de PvdA dringend gewenste maat
schappelijke hervormingen, die aan deze
verwijdering ten grondslag liggen.
Spaarne 34 - Haarlem - Tel. 320077
PERSPEX Diverse
verwisselbare
op maat Lettersystemen
Tot dusver waren de winstcijfers van
de maatschappijen, die deelnemen aan
de aardgaswinning in Groningen, zorg
vuldig geheim gehouden. Vorige week
weigerde minister Duisenberg nog in te
gaan op vragen van Kamerleden hoe de
inkomsten uit het Groningse aardgas
waren verdeeld over de particuliere en
de overheidssector. „Wat betreft het
aandeel van DSM en de winst van de
NAM zij opgemerkt, dat het niet op
mijn weg ligt hieromtrent mededelingen
te doen”, zo zei hij.
Op grond van de (wel bekende) op
brengst van de vennootschapsbelasting,
die elke onderneming in Nederland moet
betalen, heeft de belastingdeskundige
mr. F. de Kam echter uitgerekend, hoe
groot de winst voor de staat en de
oliemaatschappijen ongeveer moet zijn.
Mr. De Kam, medewerker van de
Tweede-Kamerfractie van de PvdA,
komt daarbij uit op een opbrengst voor
de overheid van /5 miljard en voor de
maatschappijen Shell en Esso van 2,2
miljard. Daarbij moet nog worden opge
teld de winst van de Gasunie, die over
de laatste twee jaar 140 miljoen be
droeg. Hiervan is de helft voor de staat
en de helft voor Shell en Esso samen.
De winning van het Groningse aardgas
is in handen van de combinatie NAM
(60 percent) en DSM (40 percent). In de
NAM wordt door Shell en Esso voor elk
50 percent déelgenomen. Van de winst
kreeg de NAM oorspronkelijk 60 percent
en DSM 40 percent. Omdat de helft van
de winst van de NAM naar de staat gaat
in de vorm van een winstaandeel en
vennootschapsbelasting, blijft voor de
staat een winst over van 30 percent plus
de 40 percent van de Staatsmijnen
(DSM).
Vanaf 1972 krijgt de staat bovendien
85 percent van de meeropbrengst van
het aan binnenlandse grootverbruikers
geleverde gas.
Met ingang van volgend jaar wordt
een nieuwe ingewikkelde regeling van
kracht die een verdere vergroting van
het staatsaandeel inhoudt. Toch blijft er
volgens mr. De Kam voor de oliemaat
schappijen Shell en Esso nog genoeg
over. Tenminste, zo zegt hij, als men
f 350 miljoen per maatschappij per jaar
genoeg vindt.
geschat op 1.500 miljoen, volledig
hebben terugverdiend. De op
brengst van de komende twintig
jaar zijn voor hen dan pure winst.
(Van een onzer verslaggevers)
BEVERWIJK De breuk die binnen
het CDA-Beverwijk door de verkiezing
van fractielid A. Hoogeboom tot wet
houder is ontstaan, schijnt eind van
deze maand definitief te worden gelijmd.
Senator Edward Kennedy noemde
Fords voorstellen voor een wijziging van
het belastingsysteem „zonder betekenis”.
Senator Charles Percy, een van de
potentiële republikeinse kandidaten voor
het presidentschap, zei dat het plan-Eord
maar halverwege tegemoet komt aan de
eigenlijke noden. Maar, zei hij, alles is
beter dan verder bij te dragen tot de
inflatie, ook al betekent dat een verho
ging van de inkomstenbelasting.
De verwachting is dat het Congres
niet snel in actie zal komen om Fords
wetsvoorstellen in praktijk te brengen.
Voorstellen als een tegemoetkoming aan
de huizenbouwindustrie maken volgens
ingewijden een kans om nog dit jaar
aangenomen te worden, maar het Con
gres zal gezien de op handen zijnde
verkiezingen zeker geen haast maken
met het aannemen van het voorstel tot
belastingverhoging.
Zie verder pagina 15)
voordat een samengaan een feit kan
worden. Over de banden met het kabi
net zei hij: „Er zijn duidelijke verschil
len. Ik zeg niet dat er geen compromis
sen mogelijk zijn, maar zij zullen niet
eenvoudig zijn. Veel hangt af van de
bereidheid om elkaar in compromissen
te vinden”.
Hij vindt dat afspraken over wezenlij
ke beleidszaken ontbreken en dat ook de
getalsverhouding tussen linkse en chris-
ten-democratische ministers in het kabi
net (10-6) niet klopt. „Dat maakt het zeer
moeilijk compromissen te sluiten”, aldus
de heer Andriessen
Voordat er gepraat gaat worden over
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuidcn.
postbus 18; tel. adm.: 15437 en 16450,
tel. redactie: 15389, na kantoortijd: 10709.
Klachten bezorging 18.30 - 19.00 uur: 10519
postgiro: 273107; voor abonnementen adm.
32 0 3 5 71.
^EXQUIS en SFEERVOL dineren doet u bij^
ook voor intieme bruiloften, familie en zakendiners
reserveringen 312273. Geopehd-v^. 17 uur of na afspraak
L FRANKENSTRAAT27-HAARLEM'j
Zonnige perioden. In de kustge
bieden hier en daar een bui. In
de nacht en ochtend plaatselijk
mist. Zwakke tot matige wind
uit noordelijke richtingen. Mini
mumtemperaturen van zes tot
nul graden met hier en daar
nachtvorst. Maximumtemperatu
ren rond elf graden.
een coalitie tussen de christen-democra-
ten en socialisten moet eerst het CDA
tot stand komen. Andriessen waar
schuwde zijn PvdA- collega Van Thijn
geen pogingen te ondernemen om de
CHU buiten de groep te laten vallen.
„Dat zou de positie van het kabinet niet
versterken”.
Zowel van Thijn als VVD-fractieleider
Wiegel probeerden gisteren de KVP-
voorman te bewegen zich nog duidelij
ker uit te laten over de positie die de
KVP in het huidige partijpolitieke stel
sel inneemt. Maar Andriessen wees Wie
gel in enkele interruptiedebat,; es vinnig
terug.
Andriessen ging evenmin in op de
verkapte uitnodiging van Van Thijn om
zich duidelijk af te zetten tegen Wiegel.
Van Thijn citeerde in zijn betoog veel
vuldig het program van de christen
democraten om aan te tonen, dat het
beleid dat de PvdA voorstaat, kan over
eenkomen met wat KVP en ARP willen.
Andriessen signaleerde echter toch di
verse verschillen (Zie verder pag 2)
PvdA-fractievoorzitter Van Thijn liet
blijken dat het kabinet meer haast moet
maken met zaken als herverdeling tus
sen kapitaal en arbeid en het reguleren
van het particulier initiatief door de
overheid. Vooral wat dit laatste punt
betreft lopen de standpunten van KVP
en PvdA sterk uiteen.
De KVP wil het initiatief handhaven bij
het bepalen van de investeringen en
bijvoorbeeld ook bij het onderwijs. Van
Thijn is er een voorstander van om de
overheid een veel grotere invloed te
laten uitoefenen. Hij zal volgens KVP-
fractieleider Andriessen moeten inbin
den.
Hij doelde daarbij waarschijnlijk ook
op Van Thijns pleidooi om tot een
grotere spreiding van inkomens te ko
men. We moeten niet kijken naar de
bruto-inkomens, maar naar wat men
netto ontvangt, betoogde Andriessen.
Volgens hem zijn er al diverse vormen
van verstopte nivellering.
Desondanks leek hij tijdens het debat
gisteren mee te voelen voor een coalitie
tussen de christen-democratische partij
en en PvdA als opvolger van het kabi-
net-Den Uyl dan voor een verbond tus
sen CDA en VVD.
Hij liet weten dat zowel de christen
democraten als dé PvdA op diverse
hoofdstukken veren zullen moeten laten
WASHINGTON President
Ford heeft in een sombere rede
voor het Congres het Amerikaanse
volk gewaarschuwd dat de inflatie,
stijgende werkloosheid en de ver
slechterde economie „ons land kun
nen vernietigen, onze woningen,
onze vrijheden, ons bezit en ten
slotte onze nationale trots, zo zeker
als een goed uitgeruste vijand in
oorlogstijd”. Hij legde het Congres
dertig wetsvoorstellen voor, waar
van de belangrijkste een verhoging
van de inkomstenbelasting inhoudt
van 5 percent op alle bedrijven en
industrieën en op inkomens vanaf
15.000 dollar per jaar. Deze ver
hoging zou eenmalig zijn.
De politie in Sittard heeft een grote
hoeveelheid netten en vogelkooitjes in
beslag genomen. In sommige zaten sijs
jes met uitgedrukte ogen als lokvogels.
De daders zijn ontkomen. De politie is
verontwaardigd over de wrede wijze
waarop met de vogels werd omge
sprongen.
Zoals gewoonlijk bij een Kamerdebat
over de kabinetsplannen voor het vol
gende jaar is de regering ook nu het
mikpunt van kritiek. De fractieleiders
sparen Den Uyl niet, maar deze heeft
lang genoeg de politieke praktijk meege
maakt om te weten dat ook die fractie
leiders bezig zijn hun eigen sokkel te
verstevigen. De scherpe bewoordingen
waarin sommigen van hen het kabinet
aanvallen, waarbij ook persoonlijke mis
bejegeningen Den Uyl niet bespaard
blijven, kunnen voor een deel vertaald
worden als mededelingen aan de achter
ban: „Hoor eens hoe onverbloemd ik
alles op tafel leg waarvoor jullie mij
naar de Kamer hebben gestuurd.”
Vooral de boeren, tuinders en midden
standers zijn enorm populair in het
scala van onderwerpen, waarmee dit ka
binet om de oren wordt geslagen. Weinig
fractieleiders kunnen zich veroorloven,
deze troetelkinderen onbesproken te la
ten. Zij vormen bij uitstek een groep
wier belangen inzet van een politiek
debat kunnen zijn, omdat de moeilijke
oplosbaarheid van hun problemen ge
makkelijk met de losse hand in het
gezicht van de regering kan worden
geworpen.
Overigens ontbreekt aan de tot dusver
uitgesproken kritiek geenszins ieder fun
dament. Niet ingeloste beloften, die
zwart op wit in vorige regeringsverkla
ringen terug te vinden zijn, geven de
oppositie zowel als de regeringspartijen
wel degelijk reden om met de vuist op
tafel te slaan. Als de lange sprekerslijst
zal zijn afgewerkt, zal het Den Uyl
ongetwijfeld duidelijk zijn dat hij ern
stig rekening moet houden met de kans
dat op diverse belangrijke punten van
beleid de Kamer met niet te omzei-
ten moties zal komen.
