Ontroerend en clownesk concert
NPO begon seizoen
Serge Lama schittert pas na
de pauze
in romantische stijl
Tobufa in ScherzogrofiSpeels
balletdebuut van Nils Christe
GOOD OLD BOYS
VAN RANDY NEWMAN
TOP DE POP POP DERTIEN
81
SJ
t.denktu
les zijn,
stuks, betaal
50.
Stefan ie Claes-
Vetter overleden
Tweede
in
JETHRO TULL
IN AHOY
talentenjacht
Schalkererf
one
nd
Soosagenda
Met Vera Beths en Ronald Applegate
Haagse HOT krijgt bijzondere première
Tentoonstelling over
Arnold Schonberg in
Van Goghmuseum
iss
L
r J
F'
DONDERDAG
21
1 0
OKTOBER
1974
KUNST
1
«1
dj
DEN HAAG Vrijdag 11, zater
dag 12 en zondag 13 oktober brengt
het Nederlands Dans Theater in
het HOT een aantal voorstellingen
waar in ieder geval het nieuwe
werk van Nils Christe als bijzonder
verrassend uit naar voren springt.
Nils Christe werd in 1949 geboren
in Rotterdam, begon al op 7-jarige
leeftijd te dansen, bezocht de vrije
school in Den Haag en werd in 1966
bij het Nederlands Dans Theater
geëngageerd. „Tofuba in Scherzo
grofi” is zijn eerste choreografie.
Het heeft een totaal eigen gezicht,
is verfrissend speels, werd kenne
lijk gemaakt door iemand met veel
danservaring en mist gelukkig
ieder effect van: „kijk eens hoe
leuk we zijn”.
BEVERWIJK Het Noordhol-
lands Philharmonisch Orkest heeft
woensdagavond in de Vredevorst-
kerk te Beverwijk het eerste van
de vijf abonnementsconcerten ge
geven, in samenwerking met de af
deling Beverwijk van de Maat
schappij tot Bevordering der Toon
kunst vastgesteld voor het nieuwe
winterseizoen. Er werd voor dit
concert een zeer grote belangstel
ling getoond, ongetwijfeld gestimu
leerd door het klassiek-romantische
Oostenrijks-Duitse programma, dat
ten gehore werd gebracht. Ook op
het eerste concert van de populaire
landenserie, dat vrijdagavond
11 oktober in het Haarlemse Con
certgebouw zal worden gegeven,
wordt dit programma door het
Noordhollands Philharmonisch Or
kest uitgevoerd.
J
J
M mi
opeens
weer
Hoofddorp, zater-
Wie is die Pillney?
RANDY NEWMAN
gelijknamige film) uitkomt.
r
nfunkties,
59.-
Hoe kom je er toe een ballet te
gaan maken?
indag*
en
grijpt is iets wat niet serieus, wat
licht is. Is daar een reden voor?
Jethro Tuil, de legendarische for
matie die voor sommigen de niet te
verbeteren koning van de zwelmuziek
is en voor anderen de van god ver
laten moeilijk doeners, speelt zater
dagavond 12 oktober aanstaande in
het Ahoy sportpaleis in Rotterdam.
1 (2) The Wallstreet Shuffle 10 CC; 2 (1) Rock your Baby George
McCrae; 3 (3) Air Distarster Albert Hammond; 4 (17) Kung Fu Fighting
Carl Douglas; 5 (6) In the Summernight Teach In; 6 (5) Auf Wiedersehn
Demis Roussos; 7 (4) Gigi 1’Amoroso Dalida; 8 (10) Swinging on a Star
Spooky Sue; 9 (7) Man of Action Les Reed; 10 (11) I’m leaving it all up
to you Mary and Donnie Osmond; 11 (9) Clap for the Wolfman Guess
Who; 12 (19) Such a Night Ricky Gordon; 13 (8) I shot the Sheriff Eric
Clapton.
sche zak«
mogelijk-
n, delen,
eltrekken,
eugen en
met op-
c bij geen
n.
59.-
machine
en en kon-
tterijen en
sat zwarte
luvoor.de
G9.-
Nils: „Het was de bedoeling dat het
een experimenteel programma zou wor
den, de dansers zitten dan soms ook
tussen het publiek in, of staan boven op
de stoelen en vallen er ook wel eens van
af. En daardoor krijg je een ongedwon
gen sfeer. Het gekke is, dat het gekker
is geworden dan oorspronkelijk de be
doeling was. We zijn met z’n zevenen
aan het werk gegaan (de choreograaf
met zijn zes dansers) en er zijn steeds
meer grappen en leuke dingetjes in ge
komen en het blijkt nu een vrij komisch
ballet te zijn.
f krijgen fe
t opsturen'
gen stem,
tandjes is
ikts adres-
.fmetingen
sn zorgen
irtokosten.
niet, voor
>,6O
Het is speciaal gemaakt voor het
HOT in Den Haag. Dat wil zeggen een
zaal waar de stoelen rondom staan en
het publiek met zijn neus boven op de
dansers zit.
Nils: „Het wordt bij het Danstheater
geanimeerd om jonge mensen in de
groep iets te laten doen om te zien of er
choreografisch talent aanwezig is”.
Oké, je krijgt een opdracht voor een
ballet en het eerste waar je naar
Nils: „Ik heb muziek gebruikt van
Carl Hermann Pillney en omdat er zes
deeltjes waren heb ik van ieder deeltje
een paar letters genomen, zodoende.
(Toccata, Fughetta, Basso, Ostinato, In
termezzo, Scherzo, Groteske en Finale).
Nils Christe (rechts) met twee dansers
zijn „Tofuba in Scherzogrofi” ingestu-
derend.
Wat betekent Tofuba in Scherzogro
fi?
Nils: „Je gaat ze beter van binnen uit
bekijken, je krijgt een duidelijker over
zicht van hoe alles in elkaar sluit en
wat dat betreft vind ik wel, dat iedere
me zinnen als „America, land of
brave and true” en „Everyman is a
King, for you can be a millionaire,
there’s enough for all people to
share”, te horen zingen, is een aparte
belevenis.
Vorig jaar kreeg Mr. Mozes met
zijn zeer aparte sax- en zangact de
persprijs en werd Have Mercy twee
de. Poco Moto, d? Bollenstreekse
winnaar, had wel veel talent maar
klaarblijkelijk iets minder doorzet
tingsvermogen want de groep is in
middels uit elkaar.
Nils: „Ik had ook nooit van hem
gehoord, maar het is een Oostenrijker.
Hij werd geboren in 1896 en ik geloof
dat hij nu in Keulen zit. Dit stuk
schreef hij in 1924 en het zit vol citaten
van anderen, Strawinsky (l’Histoire du
soldat) en Kurt Weill bijvoorbeeld en
die citaten die is hij gaan persifleren.
Dat element in die muziek heeft me
enorm aangetrokken, dat hij bekende
klassieke melodietjes op de hak neemt.
Dat heb ik ook geprobeerd in het ballet
waarbij ik natuurlijk de 1920-sfeer een
beetje naar voren heb geduwd. Het is
een soort gekke mixture van amuse
mentsmuziek uit 1924 met klassieke mu
ziek”.
Aan de wedstrijd van dit jaar kun
nen ten hoogste tien groepen mee
doen, die gebruik kunnen maken van
in het Schalkererf opgestelde, specia
le apparatuur. Kandidaat-groepen
moeten zich vóór 25 oktober aan
staande opgeven bij „Haarlem Talen
tenjacht”, postbus 6105 in Haarlem
met vermelding van de samenstelling
van de groep en bijvoeging van een
korte, recente bandopname op 9‘/i
cm.
Perrandin (gitaar), Jean Claude Bene-
teau (basgitaar), Bernard Laroche (elec-
tronische accordeon) en Yves Legrand
(slagwerk). Tegen die tijd had hij overi
gens zodanig revanche genomen voor
zijn slechte start, dat het publiek haast
niet meer te stuiten was en nog een
groot aantal toegiften afdwong met o.a.
het door iedereen meegeklapte „Les Gly
cines”, de blauwe regen. („Het is niet de
liefde, arme Martha maar dat komt nog
wel, het is niet de haat arme Martha
maar dat komt nog wel”).
Het werd in ieder geval volkomen
duidelijk, waarom deze zanger Olympia
in Parijs (met 2000 plaatsen) gedurende
zes weken avond aan avond kan vullen
en waarom hij de Coupe de Radio
Monte Carlo voor de beste jonge zanger
van dit jaar heeft gekregen (Hij is nu
31). Een komende tournee door ons
land lijkt me zeker toe te juichen,
alleen is het te hopen, dat hij dan de
geluidsinstallatie vóór het concert goed
afstelt en niet in het gedeelte voor de
pauze, ook al hadden diegenen die deze
keer voor de pauze vertrokken zijn wel
ongelijk.
CONRAD VAN DE WEETERING.
De Haarlem Talentenjacht die vo
rig jaar in het Concertgebouw een
grote groep mensen en dertien con
currerende groepen trok, krijgt een
vervolg. Op zaterdagmiddag en -
avond 16 november houden organisa
toren Jan Reijnders en Fer Abra
hams in samenwerking met Haarlem
Elektronics weer een talentenjacht
voor popgroepen uit Haarlem, IJ-
mond en de Bollenstreek. Omdat het
Concertgebouw bezet is, wordt het
festijn deze keer in het Schalkererf
aan de Bernadottelaan in Haarlem
gehouden.
esetijtc
18.50 maat
BRUSSEL. (ANP) Woensdag is in
Brussel het overlijden bekend geworden
van de 89-jarige romanschrijfster Stefa-
nie Vetter, weduwe van de Vlaamse
letterkundige Ernest Claes. Stefanie Vet
ter werd op 25 februari 1885 in Zutphen
geboren. Ze was een van de grote figu
ren van het katholieke reveil en ze
kreeg bekendheid door het houden van
tal van lezingen in Nederland zowel als
in België.
In 1910 leerde ze op een Mariacongres
in Averbode, Ernest Claes kennen, met
wie ze in 1912 huwde. De eerste letter
kundige bijdragen van Stefanie Vetter
verschenen in De Standaard, Vlaamse
Arbeid, Dietsche Warande en Belfort.
AMSTERDAM. Woensdagavond
mochten we in het concertgebouw in Am
sterdam kennis maken met een zanger,
die in Frankrijk en andere Fransspre
kende gebieden) al enkele jaren een
beroemdheid is. Het Franse chanson
schijnt trouwens toch al veld te winnen
ten opzichte van de Engelstalige amuse
mentsmuziek, die onder meer in ons land
al zo lang de boventoon voert.
Verschillende platen die Serge Lama
maakte zoals „Je suis malade” en „Mal-
Nu zit het bij Newman natuurlijk
niet in de kwantiteit maar in de
kwaliteit en die staat opnieuw buiten
kijf. Het verrassingselement van
„Twelve Songs”, van die cynische
stem die niet kan zingen met die
merkwaardige piano-aanslag, is na
tuurlijk weg. Voor boeiende zaken
moet er nu dieper gedoken worden,
het amusement is eraf, de kern blijft
over. Die is niet altijd even goed
misschien dat Newman om zijn bazen
eindelijk van dienst te zijn zichzelf
een beetje heeft geforceerd maar
songs als „Rednecks”, „Birmingham”
en „Naked Man” zijn weer grote
klasse. „Rednecks”, een geweldige uit
val naar het zgn. intellectuele noor
den van de VS dat geëmancipeerder
zou zijn dan het zuiden. „Niks ervan”,
zegt Newman, „de neger is vrij in het
noorden, jawel, maar alleen om in de
ghetto’s van New York, Chicago, St.
Louis en Cleveland gestopt te wor
den. „Birmingham”, een muzikaal
erg lekkere en swingende stadsbe
schrijving en „Naked Man”, het ont
roerende en ook weer keiharde ver
haal van een oud vrouwtje dat in
New York door een naakte man
wordt beroofd.
„Good Old Boys” is een lp vol
liedjes over het zuiden. Newman had
een soort afgerond werkstuk over die
streken in z’n hoofd maar is er
jammer genoeg niet uitgekomen. Mis
schien mede daarom heeft hij zijn
toevlucht moeten zoeken tot een to
pic als „Mr. President”, Richard
Nixon. Typerend voor Newman ten
slotte is weer zijn versie van „Every
man a king”, geschreven door Huey
P. Lnog, in de twintiger jaren gou
verneur van het toen nog uiterst
conservatieve Louisiana. Om Randy
Newman met zijn natuurlijk sarcas-
afstelling van de geluidsapparatuur. Hoe
dan ook, na de pauze kon Serge Lama
letterlijk alles. Nu eens klapte de zaal
driftig met hem mee („Les petites fem
mes de Pigalle”), dan weer hield ieder
een zijn adem in om geen zucht van
Serge te missen (,„L’Enfant d’un autre”:
zij heeft me verlaten, maar meer dan
haar mis ik dat kind van drie jaar, dat
niet eens van mij is maar toch langza
merhand een beetje van mij werd”)
Nu eens maakte hij geen enkel gebaar
(„over de liefde zingen is beter dan
bidden”), dan weer was hen één en al
harlekijn („Memorandum pour un Puce-
lace”, waarin hij vertelt hoe hij als
jongen door een oudere vriendin en haar
zuster die nog bijna maagd was werd
ingewijd in de liefde, wat hij als gym
nastiek onderging en waarbij hij de
meest begaafde van zijn generatie werd
genoemd). Hij waagt het om driekwart
van een lied totaal afgewend van het
publiek te zingen „Ik wil leven als een
vogel op zijn nest, alleen zonder vrou
wen,'als een emigrant zonder land”) om
daarna het concertgebouw met zijn vol
ledige persoonlijkheid te vullen door
zonder microfoon te zingen „Ik ben
ziek zonder jou, deze liefde is mijn dood,
als dit zo doorgaat, zal ik creperen
terwijl ik als> een idioot kind dicht bij
mijn radio luister naar mijn eigen stem
die zingt: ik ben ziek
Serge Lama schrijft al zijn teksten
zelf en natuurlijk heeft hij alles wat hij
schrijft niet persoonlijk meegemaakt
(„dan zou ik wel een ontzettend tumul
tueus leven hebben geleid, het was dat
wel een beetje, maar nou ook weer niet
zo erg”) Toch zit er in al die chansons
een klein beetje van hemzelf en ook
veel van wat hij van vrienden hoort. De
muziek bij zijn chansons is meestal van
zijn vaste pianist Yves Gilbert.
Tegen het einde van het concert stelde
Serge zijn muzikanten voor: Claude
ven en aan de harmonieën en de be
heerst genuanceerde dynamiek een bij
zondere functionele betekenis.
Het tweede werk, het Vioolconcert in
D grote terts (KV 218) van Wolfgang
Amadeus Mozart, werd eveneens ge
speeld in een rustige, beheerste vertol-
kingssfeer, welke het luisteren naar Mo
zarts verfijnde licht gestructureerde mu
ziek tot een bijzonder genot maakte.
Inzake de interpretatie van Mozarts
fraaie, veeleisende concert viel er een
uitnemende eenheid te constateren tus
sen de begeleiding van André Vander
noot en de soliste in dit werk, de violiste
Vera Beths, die haar partij prachtig
speelde met een sublieme eenvoud van
expressie, waarop ook de bezieling van
de klank van haar fraaie instrument
werd afgestemd.
De tweede solist van deze avond was
de eerste hoornist van het NPO Ronald
Applegate, die sinds verleden jaar sep
tember deel uitmaakt van het orkest.
Applegate, die in 1945 in Los Angeles
werd geboren, studeerde hoorn aan de
Staatsuniversiteit van Californië, aan
welk instituut hij in 1968 zijn diploma
behaalde met onderscheiding. Hij leverde
in Beverwijk een knappe prestatie met
de muzikale vertolking van het Hoorn-
concert in Es grote terts, opus 11 van
Richard Strauss, die het componeerde
toen hij achttien jaar oud was.
Het hoornconcert is doortrokken van
de invloeden van Schumann, Mendels
sohn, Wagner, Brahms, Liszt en Berlioz.
Strauss kwam er alleen aan te pas voor
wat zijn al grote compositorische vaar
digheid betrof, zijn handigheid in het
instrumenteren en de toepassing van
zijn uitzonderlijke bekendheid met de
hoorn-speeltechniek, verkregen van zijn
vader, die zelf hoornist was.
Al is het hoorn-concert dan geen
meesterwerk, het vormt wel een uitda
ging voor hoornisten, die hun technische
verworvenheden aan een uitvoering van
dit concert willen toetsen. Wat dit betrof
moet ook de vertolking van Applegate
om het verkregen resultaat geprezen
worden, ook om de muzikaliteit, waar
mede de hoornist speelde. Afgezien van
enige oneffenheden kon men waardering
hebben voor de begeleiding.
De avond werd besloten met andere
muziek van Strauss, die hij schreef voor
de „Komödie für Musik” van Hugo van
Hofmannsthal „Der Rosenkavalier” en
die nu in de vorm van een suite werd
uitgevoerd. Ik kon de onsamenhangende
aaneenschakeling van muziekfragmen
ten, los gemaakt van hun oorspronkelij
ke functie, weinig waarderen. De uitvoe
ring verliep niet onberispelijk, maar aan
de befaamde wals had men meer hou
vast. P. ZWAANSWIJK
Onder leiding van de dirigent André
Vandernoot werd het Beverwijkse con
cert begonnen met een beheerste, uit-
drukkingsrijke, naar de klank verzorgde
vertolking van de onvolprezen Onvol
tooide Symfonie van Franz Schubert. De
uitvoering werd gekenmerkt door een
weldadige rust, waarbij nochtans de mu
zikale spanning niet afwezig was, maar
juist door een overwogen opbouw, waar
bij alle overdreven emotionaliteit ach
terwege bleef, met groter werking aan
de dag kon treden, aan de schoonheid
van de lyrische melodieën een nieuwe
dimensie van mededeelzaamheid kon ge-
Heb je het gevoel, dat je door het
maken van een eigen ballet ook cho
reografieën van anderen beter bent
gaan begrijpen?
Aartsluie Randy Newman heeft
dan toch gepresteerd wat hij in een
uitgebreid interview in deze krant
eerder dit jaar met pijn en moeite al
beloofde: een nieuwe elpee: „Good
old boys”. De verschrikkelijke moeite
die het Warner Bros elke keer weer
kost om Newman in de studio’s te
krijgen blijkt ook weer uit de lengte
van deze lp. Twaalf nummers maar
allemaal vrij kort en daarom maar
netaan genoeg.
’s Avonds zal in het Schalkererf de
Duitse groep „Chris Brown Band”
optreden van wie over twee weken
een elpee uitkomt. Deze professionele
groep in het „Vinegar Joe”-genre
staat dan op zondagmiddag 17 no
vember in de PEN in IJmuiden.
danser zich op dit pad zou moeten
wagen, niet om succes te hebben, maar
wel om begrip te vinden”.
CONRAD VAN DE WEETERING
Nils: „Dat is gewoon zo ontstaan. Ik
liep tegen die muziek op, ging daarmee
aan het werk en toen kwam er dit. Met
andere muziek was het waarschijnlijk
anders gelopen. Misschien wordt mijn
volgende ballet wel bloedserieus”.
Je hebt nogal veel hobby’s, zoals
zweefvliegen, je hebt een eigen zeil
boot gebouwd en nu heb je dan een
ballet gemaakt. Heeft dat je zo opge
warmd voor het idee balletten te ma
ken dat je het meteen weer gaat
proberen?
Nils: Het heeft me ongelooflijk op
gewarmd om weer iets te gaan maken,
maar het probleem is, dat ikzelf ook nog
dans. Ik heb gemerkt, dat dansen en
balletten maken tegelijkertijd een zeer
grote opgave is omdat het enorm veel
van je eist. Balletten maken is een
uitputtende bezigheid. Ik denk dat ik me
dit jaar een beetje verder op dansen ga
concentreren en misschien een volgend
seizoen, als ik een idee heb, dat ik weer
iets ga proberen”.
gré Tont” waren hier al voorzichtig dóór
gedrongen en in de grote zaal van het
Concertgebouw zaten naast de 60 man
van de fanclub die de zanger uit Parijs
gevolgd waren toch ook al een aantal
Hollandse kenners. Op die platen kenden
we Serge Lama als een dichter die
uitmuntende teksten schrijft en deze
met een schitterende dictie voordraagt,
waarbij vrijwel ieder woord te volgen is.
Daarnaast kan hij komen tot een dyna
miek, die aan Jacques Brei doet denken.
Welnu, het begin van het concert
betekende een afgrijselijke schok voor
deze kenners. De stem van de zanger
kwam luid sissend door de luidsprekers,
door de galm werd er geen woord her
kenbaar binnen de klankenbrij en het
electronisch versterkte kwintet (piano,
gitaar, basgitaar, accordeon en slag*werk)
deed alleen maar een geslaagde aanval
op de geluidsbarrière.
Slechts een fluisterend zacht gezongen
,Toute blanche’ kwam acceptabel over
met zijn minimale pianobegeleiding, ter
wijl een chanson als „Mais d’aventure
en aventure” („Van het ene avontuur in
het andere, van haven tot haven van
trein tot trein jouw lijf blijft me bij en
het gevoel van jouw huid”) zodanig op
een deining is gebouwd, dat die niet
kapot te krijgen was, maar van de
fraaie tekst was niets te volgen.
Voor de pauze droeg Serge Lama (die
bij zijn opkomst wat aan de Russiche
clown Popov doet denken) een zwart
pak en een wit overhemd met open
kraag. Na de pauze waren die klauren
verwisseld en het leek wel of hij in een
wit pak met zwart overhemd
zijn perfecte uitspraak terughad,
weer over alle nuances van dynamiek
beschikte, je weer als een verteller
rechtstreeks aansprak en je vaak ook
diep ontroerde.
Natuurlijk kwam dit allemaal niet
door het pak, maar wel door een betere
AMSTERDAM (ANP). „Een leven
in dokumenten” is de ondertitel van een
tentoonstelling over de componist Ar
nold Schonberg, die van 19 oktober tot
19 november in het Rijksmuseum Vin
cent van Gogh in Amsterdam wordt
gehouden.
De tentoonstelling bevat correspon
dentie van de honderd jaar geleden
geboren componist, affiches, partituren,
manuscripten, akten en schilderijen. De
expositie is samengesteld door de Wiener
Stadtbibliotheek en wordt in ons land
gepresenteerd door het Van Goghmu
seum in samenwerking met het Goethe-
Institut en het Concertgebouworkest.
Het volledige oeuvre van Schönberg kan
door belangstellenden worden beluisterd
in luisterposten, die tijdens de tentoon
stelling zijn opgesteld.
Het Van Goghmuseum en het Con
certgebouworkest zullen wederzijds faci
liteiten verlenen met betrekking tot de
toegang tot de tentoonstelling en de
toegang tot de zogenaamde C-concerten
in het Concertgebouw.
En niet zo maar een optreden
want nog vorig jaar verklaarde de
groep voorlopig niet meer te zullen
optreden. Dat bleek een zeer snel
voorbij trekkende vlaag van privacy-
neigingen te zijn want de formatie
heeft er nu alweer toernees door
Australië, Nieuw Zeeland en Japan
opzitten. Deze maand zijn het conti
nent en Engeland aan de beurt en
dan gaat het toch weer naar Amerika
waar de heren vorig jaar werden
weggefloten, reden voor hun toen
opzienbare besluit.
Het concert in Ahoy zal drie uur
duren en begint om 20 uur. Voor de
pauze „Stackridge” en dan Jethro
Tull van wie dezer dagen ook de
elpee „Warchild” (soundtrack van de
Paradiso, Weteringschans, Amster
dam, vrijdag: UFO, zaterdag: Alquin.
TIOLI, wijkcentrum Laan van An
gers, Schalkwijk, zat.: disco „Blow
Up”; zondagmiddag: popgroep ZEN.
Club Bluesette, A. C. Krusemanstr.
34, Oost, vr. zat. en zo: bar-dancing-
disco.
HJC, Groot Heiligland 47, vrijdag:
Sessions.
Arnoldushoeve,
dag: Sfinx.
Disco Dubois, Berlagelaan 45, zon
dagmiddag: disco.
Scuff, Lingestraat 1, elke zondag
middag: discodansen.
De Weijman, Hoofdstr., Santpoort,
elke av. beh. ma.: disco.
De Ark, Kerkplein 5, Velsen-Zuid,
vr. en zat.: disco.
Can-Can, Stoofsteeg 1, elke av.:
bar-dancing-disco.
Moulin Rouge, Kleine Houtstr., elke
av.; bar-dancing-disco.
Noordzee, Jac. van Looijstr., club
gebouw, zat.: disco.
PEN, Kanaalstr. 257, IJmuiden,
vrijdag: Hobo String Band; zaterdag:
toneelgroep Amsterdam; zondag Sha
ne.
Turfschip, Turfsteeg 2, koffiebar
Youth for Christ met Quintessence.
-
