Grootste kernreactor ter wereld
niet serieus te nemen
Geverfde borstharen
NA INJECTIE DOOR WALLSTREET
bedrijven fetr
MM» GELD
Ongerustheid rond vestiging
van General Motors in België
BEURS
Hl
NVV: „Rapport van NEI
99
A
ak?
„Beleggers kunnen
gaan aarzelen”
Staat krijgt
81 percent van
gasopbrengst
„Onzinredenering over investeringsvrijheid”
I
09*.
I
lak
I
F*
o
y
Opgaande lijn Kloos
zette zich voort
VNO OVER REDE VAN DEN UYL
Premie-inkomensgrens
komt f 200 lager uit
Ten aanzien van pendel naar Nederlandse bedrijven
Bestuur bedrijfsfonds
voor de pers benoemd
lel
t
ebie
a L
1?
ZATERDAG
1 2
OKTOBER
1974
ECONOMIE
s/bns;
Menselijke natuur
Herstel
Obligaties
Als raket
I
I
huis,
Snelle
ken.
NDAAl
(Van onze beursmedewerker)
AMSTERDAM De Amster
damse Beurs werd deze week vol
komen verrast door een complete
doorbraak naar de hausse-kant bij
de New Yorkse zuster. En niet al
leen Amsterdam, maar vrijwel alle
belangrijke effectenbeurzen. Want
alom zag men weinig brood in de
met spanning verwachte toespraak
van de Amerikaanse president tot
het Congres.
Rentedaling
>ssing
SU M S,
-...
af*
FOR/; 'L.
- -
L-V
■378012.
de prijsstijging.
Damrak veerde op
•25 54 64
geposteerd
erdam-C
ctus
Infl
Beneden wordt de „uit Ierland afkom
stige’’ zakenman James McCarthy ge
toond die geduldig wacht tot zijn voor
aanzicht een lichte groene waas heeft
gekregen en verder is gefatsoeneerd.
Waarmee gezegd kan worden dat de met
rede begaafde mens opnieuw een stap
heeft gezet naar een gelukkiger toe
komst.
Tdwijnt.
harrtnekü t
ven 250
bedrijf bi
ve autorn
Ferrari
„Toch blijken de werkgevers uit de nu
plotseling op tafel getoverde theorie het
magisch recept te hebben gepeurd voor
de werkloosheidsbestrijding: een lasten
verlaging voor het hele bedrijfsleven
een kleinere loonstijging en een soepeler
prijsbeleid.
EINDHOVEN (ANP). In zuidoost-
Brabant is grote ongerustheid ontstaan
rond de plannen van het Amerikaans
autoconcern General Motors om een fa
briek te vestigen in het Belgische Lom-
mel. Deze fabriek zou in eerste instantie
werk bieden aan 2000 man en mogelijk
kunnen uitgroeien tot een complete in
dustrie met 5000 arbeidsplaatsen.
De onderhandelingen over die vesti
ging zijn in een vergevorderd stadium.
Alleen technische problemen zouden een
eventueel akkoord nog in de weg staan.
Met name bij grote Nederlandse indus-
W«ën als Philips en DAF is bezorgdheid
Het vakverbond meent dat de NEI-
deskundigen in een statistisch valletje
zijn getrapt bij hun argumentatie. „Ze
De
voor
Aanvankelijk was deze grens van het
inkomen waarover ten hoogste premie
moet worden betaald voor de algemene
ouderdomswet, de algemene weduwen
en wezenwet, de algemene wet bijzonde
re ziektekosten, de algemene kinderbij
slagwet alsmede de kinderbijslagwet voor
loontrekkenden voor het komende jaar
bepaald op 31.950.
DEN HAAG (ANP). Als gevolg van
een rectificatie door het Centraal Bu
reau voor de Statistiek op het loonin-
dexcijfer per 31 juli 1974 valt de pre
mie-inkomensgrens van de volksverzeke
ringen voor 1975 twee honderd gulden
lager uit dan was berekend. Deze grens
is thans nader vastgesteld op 31.750,
aldus het ministerie van Sociale Zaken.
De strijd tegen de inflatie was daarin
het hoofdthema. Maar de negen punten
maakten in de diverse financiële wereld
centra weinig indruk. Het Amerikaanse
publiek dacht er echter anders over en
stortte zich massaal op de beurs, die
omdraaide als een blad aan de boom.
De orderportefeuille neemt nog steeds
toe. Samen met enige naburige bedrijven
worden pogingen gedaan om Engelse
metaalbewerkers aan te trekken.
verrassing, dat zelfs plaatselijke proble
men geheel werden vergeten.
Intensieve studie is nodig. De premier
dwingt ons daar extra toe. Het NCW zal
zeker initiatieven nemen.”
jeien.
nikmaat
87
1.
isinUtred:
ntra
f 6.750,
1600,-, Fora
’50.- Fort
f 11.000,.
maar, paan
.900.-. Q.
pe ’71
Peug»
1971, groaa
f 7.750...
un 1200 tj.
1972,
Toyoli.
indore typ
f 5.900.-
>atsun 120
1972, rooi
Vauxhalt
1970, ba
4.750.-
70 type Ti
5,600,-. VI
Belina typ
i ƒ5.900,-
mus 1600
type 197
Peugs
type 19!
I 3.900,-
»pel Recoil
Railly typ
.750.-. Fa ti
lt R 16 typ h.
5.900,-.
AMSTERDAM (ANP)
(aan- en verkoopprijzen)
bankpapier luiden:
Amerikaanse dollar
Engels pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse Ure (10.000)
Portugese esc. (100)
Canadese dollar
Franse fr. (100)
Zwitserse fr. (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
>n H is ai
FoordireB l
behandelii
er maar 8
eparatioi
*HandeIsini
Het nieuwste vak: de borsthaarstylist.
Plaats van handeling: de Amerikaanse
stad San Francisco. Op de foto links bo
ven kan men zien hoe een man zijn
borstharen laat verven groen schijnt
in te zijn. Rechts boven: de haren wor
den om de eigenaar „een meer manne
lijk, gorilla-achtig effect” te geven fraai
in de krul gebracht.
WALL STREET boekte deze week in
elk geval in enkele dagen een herstel
van meer dan 70 punten volgens de Dow
Jones-registratiemethode. En dat is een
ontwikkeling die in geen maanden is
voorgekomen. Kennelijk boezemt het in
derdaad gedurfde programma het grote
publiek meer vertrouwen in dan de
meeste financiële deskundigen, die er de
DAT DEZE ingrijpende maatregelen
tegen inflatie en werkloosheid op de
gemiddelde Amerikaanse burger grote
indruk hebben gemaakt, is dan ook wel
begrijpelijk. Wall Street was de eerste
grote vertaler van deze indruk en liet
vele aandelen een paar dagen koers-
sprongen maken van 5 dollar tot 10
dollar per dag. Een opmerkelijke bijzon
derheid is nog, ddt nu meer hoop is
ontstaan op een spoedige verdere rente
daling.
Vrijwel alle grote Amerikaanse ban
ken hebben nu de rente op grote lenin
gen tot 11 3/4 of ll'/e verlaagd. Maar
een spoedige verdere daling behoort niet
alleen tot de hoopvolle verwachtingen,
maar ook tot de reële mogelijkheden.
President Burns van de gezamenlijke
Amerikaanse Centrale Banken deelde
kort geleden al mee, dat als hij flinke
steun zou krijgen van de regering in de
strijd tegen de inflatie, hij de rente niet
extreem hoog meer behoefde te houden.
Een wat ruimere kredietpolitiek zou bo
vendien goed passen in de strijd tegen
Het is echter uiterst onwaarschijnlijk,
dat ondernemingen die veel arbeids
plaatsen besparende diepte-investerin-
gen hebben gepleegd, nu ineens zullen
gaan proberen besparingen in te voeren
voor het uitbreiden van het aantal ar
beidsplaatsen”, aldus het NVV.
„In feite pleit de premier voor ver
vanging van een democratisch proces
door een aanzienlijk minder democra
tisch proces. Het prijsvormingsmechanis-
me is in wezen de uitkomst voor een
UTRECHT (ANP) Het NVV
acht het rapport, dat in opdracht
van het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen door het Neder
landse Economisch Instituut is op
gesteld, „met de beste wil van de
wereld niet als serieus te beschott-
wen”.
advieskoersen
buitenlands
de werkloosheid. Kortom, het Ameri
kaanse publiek kreeg twee vurige wen
sen vervuld: een groots inflatie bestrij
dend programma en een begin van de
rentedaling.
Zo boekte de Londense effectenbeurs
een herstel dat samenviel met de natio
nale verkiezingen in het land, waarbij
een vrij radicale wijziging van de be
staande economische orde in meer socia
listische richting als belangrijke inzet
diende. Ook in ons land, waar een milde
afspiegeling daarvan deze week als inzet
bij de begrotingsdebatten fungeerde en
premier Den Uyl verklaarde wel dege
lijk bezig te zijn kennis en macht te
spreiden, schoot de effectenbeurs door
Wall Streets injectie als een raket om
hoog.
groot aantal democratische individuele
beslissingen. Den Uyl stelt zich voor om,
met zijn stelsel van centrale beleidsbe
slissingen door de overheid, hoe dan ook
een vergaande concentratie van beslis
singsmacht te verwezenlijken.
„Iedereen heeft natuurlijk recht op
zijn eigen overtuiging, maar het feit dat
de minister-president dit zo nadrukke
lijk poneert, kan alleen maar tot gevolg
hebben
verder
kunnen
geld in het Nederlandse bedrijfsleven te
steken, waardoor de financiële structuur
van onze ondernemingen nog meer zou
verslechteren”, aldus het VNO.
Bovendien zullen zijn uitspraken on
dernemers doen aarzelen in Nederland
te investeren, hetgeen negatieve invloed
op de werkgelegenheid zal hebben. Juist
de precaire positie op de arbeidsmarkt
had voor de heer Den Uyl aanleiding
moeten zijn zijn verantwoordelijkheid
als minister-president zwaarder te laten
wegen dan zijn idealisme als socialis
tisch leider.”
■K
Het ziet er dan ook naar uit dat het
inflatie en recessie bestrijdende pro
gramma van de Amerikaanse president,
dat uit negen opmerkelijke punten be
staat, gaat fungeren om de crisissfeer op
de grote New Yorkse effectenbeurs vol
ledig te doorbreken.
l
l
KINDERDIJK (ANP). De opgaande
lijn waarin F. Kloos en Zonen’s Werk
plaatsen NV zich sinds midden 1973
ontwikkelt, heeft zich in de loop van
1974 voortgezet.
Torquay,
Edinburgi
SA.
Neuctó
■ii, Amboi
Het NCW geeft als commentaar dat
Den Uyl met zijn heilsboodschap uit
komt in een jungle van verstikkende
overheidsbepalingen. Want die overheid
en die overheidjes, die passen in de
gedecentraliseerde opzet van de premier,
zullen overal wegwijzers en controlepos
ten plaatsen. En omdat socialisten ook
niet de menselijke natuur kunnen ver
anderen, zullen langs alle sluikwegen
politiepatrouilles geposteerd moeten
worden.”
„Maar”, voegt het NCW in een com
mentaar daaraan toe: „Dit ontslaat ons
niet van de verplichting de kwalen van
deze maatschappij te verbeteren. Daarbij
is het, gezien de situatie in staatssocialis
tische en andere landen, nauwelijks
denkbaar dat die allemaal aan het wes
terse stelsel te wijten zijn.
Toeristische markt. De Onroerend Goed
Maatschappij Kok Groep bv in Rot
terdam gaat zich op de toeristische
markt begeven. De maatschappij wil
in het buitenland bungalowparken en
hotels gaan bouwen. Daartoe is een
nieuwe onderneming opgericht onder
de naam „Kok International Hotel and
Resort Management”, die valt onder
Kok Groep International in Brussel,
onderdeel van het Rotterdamse be
drijf. Het eerste bungalowpark zal
worden gebouwd aan de Maas in Bel
gië in de buurt van Dinant. Het pro
ject omvat 240 bungalows, 2 apparte-
mentgebouwen, een zwembad, tennis
banen, supermarkt, restaurant, enz.
Blijkens het NVV-blad „De Vakbewe
ging” wordt in dit rapport „met hocus-
pocus-formu.es verdedigd dai hogere
rendementen van ondernemingen auto
matisch tot investeringen leiden, die dan
weer veel werknemers vragen en die
dus gunstig zijn voor de werkgelegen
heid”.
Het NVV vraagt zich in dit verband
af hoe „een overigens gerenommeerd
instituut als het NEI met een dergelijke
onzinredenering kan aankomen”. De
vakcentrale wijst erop, dat juist die
ondernemingen die met relatief weinig
arbeidskrachten en veel kapitaalgoede
ren werken, het best renderen.
fff
M’i-’
Voor de Europese beurzen was de
volledige ommezwaai in Wall Street zo’n
Op grond van een halfjaarlijkse resul
tatenbepaling en een prognose van het
resultaat van het tweede halfjaar mag
worden verwacht dat het bedrijf, na de
verliesjaren 1972 en 1973, over het lo
pende jaar quitte zal spelen, aldus
Kloos.
De obligatiemarkt deed deze week op
nieuw weinig, hoewel de ondergrond
vast bleef. De rijzing bleef beperkt. Een
nieuwe 11-procent-lening van de Bank
voor Nederlandse Gemeenten tegen 100
percent, maar met wat langere looptijd
dan de vorige, werd goed opgenomen.
Zowel de lening voor AKZO als de
ziekenverpleging Zonnehuis werden fors
overtekend zodat ook hier te lande de
overtuiging wint dat de rente nu wel
zijn uiterste top heeft bereikt. Bij ons
wordt, evenals in Amerika, een zekere
ontspanning op het rentefront verwacht.
DEN HAAG (ANP). Van de op
brengst van het aardgas gaat, dooreenge-
nomen, volgend jaar 1975 81 percent
naar de staat en 19 percent naar de
oliemaatschappijen. Dit heeft minister
Lubbers van Economische Zaken giste
ren aan de Tweede Kamer meegedeeld.
Een gesplitste berekening voor bin
nen- en buitenland leert, dat van het in
het binnenland afgezette gas de op
brengst voor een groter deel naar de
staat vloeit, namelijk ongeveer 83 per
cent.
Van de nog in de Tweede Kamer te
bespreken verhoging van de aardgasprij-
zen van de kleinverbruikers voor 1975,
gaat 95 percent naar de staat en 5
percent, overeenkomend met ongeveer
f 35 miljoen, naar de maatschappijen.
De totale stijging van inkomsten voor
de maatschappijen in binnen- en buiten
land tezamen is veel hoger, aldus minis
ter Lubbers. Deze bedraagt ruim 300
miljoen, gerekend tezamen de volume en
Directeur V. Neesen zegt geen enkele
behoefte te hebben aan overleg met
Nederland: „Ik ben me niet bewust van
enig overleg van Nederlandse zijde ten
aanzien van de vestiging van grote in
dustrieën in Zuid-Nederland. Waarom
zouden wij dan nu ineens wel overleg
moeten plegen”.
De vestiging van General Motors zal
wel, zo veronderstelt directeur Neesen,
remmend werk op de pendel naar Ne
derland. „Ik verwacht zelfs dat de jaar
lijkse stijging van die pendel helemaal
zal verdwijnen. Er zal een stabilisering
optreden. Of het aantal pendelaars zal
afnemen kan ik niet overzien”.
DEN HAAG (ANP). Minister Van
Doorn van CRM heeft het bestuur van
het bedrijfsfonds voor de pers benoemd.
Het is als volgt samengesteld:
Drs. J. W. Schoonderbeek (voorzitter)
Amsterdam, Accountant, drs. G. van
Lieshout, Rijswijk (Z.H.), lid van de
persraad, dr. J. van Putten, De Bilt,
lector politicologie Vrije Universiteit
Amsterdam, prof. dr. A. van der Zwan,
Den Haag, hoogleraar aan de Erasmus-
universiteit te Rotterdam, drs. IJ. P. W.
van der Werff, Breda, lid van de Eerste
Kamer en van G.S. van Noord-Brabant,
mr. W. C. D. Hoogendijk, Den Haag,
directeur van de Dr Abraham Kuyper-
stichting te Den Haag, J. Kassies, Am
sterdam, directeur van de Theaterschool
te Amsterdam.
voorkeur aan gaven de werkelijke meri
tes eerst nog eens grondig te bestuderen.
Het is dan ook wel uniek twee onver-
zoenlijken, inflatiebestrijding en werk
loosheidsbestrijding, in één programma
te willen verzoenen. Alle elementen van
conservatief en progressief economisch
beleid zijn er daardoor in te vinden.
Overheidsbezuinigingen, maar ook weer
werkgelegenheidsprogramma’sbelas
tingverhoging, maar ook weer -verlaging
en bovendien, wat de Amerikanen bij
zonder aanspreekt, een zuinigheidsplan
voor energieverbruik.
De Amerikaanse president heeft bo
vendien nog bekendgemaakt dat als dit
plan, dat door het Congres overigens nog
moet worden aanvaard, niet helpt, hij
met een nog ingrijpender programma
wil komen. Het grote doel is, de inflatie
volgend jaar te halveren en in 1976, als
de grote nationale verkiezingen komen,
weer in de conjuncturele lift te zitten
met alle spectaculaire economische won
deren van dien.
Ook de lege lokale markt, die door de
aanhoudende baisse volledig was uitge
schud, kon wat op verhaal komen en
zich enigermate verbeteren. Hier bleven
de winsten, ook van de goede en even
eens zwaar gevallen aandelen, nog be
perkt door de aarzeling van het grote
publiek in de beurs te stappen. In de
afgelopen paar maanden werden enkele
ernstige teleurstellingen geboekt bij eer
dere herstelpogingen. Daarom bief de
verbetering rond vijf gulden hangen bij
de Friesch-Groningse hypotheekbank,
Buehrman, Pakhoed, Naarden, Gist-Bro-
cades, Telegraaf en Bols. Ongeveer 10
gulden echter boekten deze week aan
winst aandelen ACF, Elsevier, OCE-Van
der Grinten en VNU.
(Vah onze redactie economie)
DEN HAAG. Wat premier Den Uyl
in zijn rede over „socialisme en vrije
ondernemingsgewijze produktie” voor
het NCW in Nijmegen heeft gezegd,
vindt de werkgeversorganisatie VNO
niet bevorderlijk voor het onderne
mingsklimaat. „De premier overschat
bovendien de invloed van de kapitaalbe
zitters op de ontwikkelingen in het be
drijfsleven. Den Uyl zit klem tussen
theorie en praktijk”, aldus het VNO.
Koninklijk Petroleum en Unilever boek
ten een herstel van vijf gulden, even
als Hoogovens, en Heineken kon zelfs
tien gulden aantrekken. Als groep rea
geerde de scheepvaart zeer vast, waar
dan ook zware klappen waren gevallen
tijdens de afgelopen baisse. Daarbij be
ëindigde de KNSM zijn strijd met de
Engelse Jessel-groep, door bijna veertig
percent van het uitstaande aandelenka
pitaal terug te nemen. De beurs hono
reerde gesteund door de hoop dat in elk
geval een deel van dit pakket ingetrok
ken zou worden, de nieuwe situatie met
een koersrijzing van 30 gulden. Van
Ommeren schoot 25 gulden omhoog,
Holland-Amerikalijn 10 gulden, de
scheepvaart Unie 15 gulden.
Joego-Slavië. Het presidium van de Joe
goslavische Communistische Parti]
heeft beleidsaanbevelingen gedaan ter
bestrijding van de inflatie en de bui
tensporige bestedingen. De maatrege
len omvatten strenger toezicht op
prijzen, kapitaalinvesteringen en le
ningen in het buitenland, een vergro
ting van het aanbod van grondstoffen
uit het land zelf en vergroting van de
produktiviteit. De nadruk moet gelegd
worden op verbetering van de han-
delsbalans, die uit haar evenwicht is
door de 700 miljoen dollar waarmee
de oliekosten naar schatting zijn ge
stegen.
Van Schuppen. Hoewel externe factoren
zoals de ontwikkelingen op valutage-
bied en de hoge rentevoet het bijzon
der moeilijk maken om een voorspel
ling te geven voor het op 1 mei
begonnen boekjaar 1974-1975 is NV
Koninklijke D. S. van Schuppen in
Veenendaal van mening dat een gun
stiger uitkomst verwacht mag worden,
zo blijkt uit het jaarverslag. De om
zetten en marges ontwikkelen zich
beter dan in het afgelopen jaar.
gerezen ten aanzien van de pendel uit
België.
Beide bedrijven zijn voor een deel
daarvan afhankelijk. Een woordvoerder
van DAF zei desgevraagd ook moeilijk
heden te verwachten ten aanzien van de
werving van nieuw personeel. Over de
eventuele vestiging van General Motors
in Lommel is geen overleg gepleegd
tussen Belgische en Nederlandse overhe
den.
De onderhandelingen met General Mo
tors worden van Belgische zijde gevoerd
door de Lomburgse Economische Raad
(LER) te Hasselt.
dat het ondernemingsklimaat
verslechtert. Zijn uitspraken
beleggers doen aarzelen hun
2.61— 2.71
6.10— 6.40
6.68— 6.98
101.25—104.25
37.00— 40.50
8.75— 10.25
2.65— 2.75
54.50— 58.00
90.00— 93.00
58.75— 61.75
46.75— 4975
42.25— 45.25
14.32— 14.62
4.46— 4.76
8.10— 9.60
68.25— 71.25
14.25— 17.25
hebben een tussen bepaalde cijfers ge
vonden verband maar meteen vertaald
in een relatie tussen die cijfers, in
oorzaak en gevolg. Dat is echter net zo
iets als constateren dat in een bepaald
jaar er veel geboorten zijn en veel
ooievaars en dan concluderen dat tussen
beide gegevens een refatie bestaat”,
meent het NVV.
De tegenvallende tussentijdse be
richten lieten zowel Nutricia als KVT
met een verlies van 5 gulden zitten. Een
betere verkoop voor auto’s kon daaren
tegen Riva 10 gulden verhogen.
i[B«; Jiy yj™ T
In Novovoronezj, in de Sovjet-Vnie, staat de grootste kernreactor ter wereld. Dit krachtstation is goed voor 1,5 miljoen
kilowatt. Gedurende de afgelopen tien jaar werd hier 1,5 miljoen kw per uur geproduceerd. De bouw aan een nieuwe
centrale is inmiddels begonnen. Deze nieuwe centrale moet alleen al 1 miljoen kilowatt gaan produceren.
x
B.