Grote aandacht
LEONID BREZNJEV IN JANUARI NAAR EGYPTE
Liddy vrij
PROF. DR. D. VAN BEKKUM:
Kankerbestrij ding
met medicijnen in
Nederland achterop
GIJZELING IN BELGIE
Beyers Naudé
krijgt pas
Satellieten tegen analfabetisme
terug
voor overleg
in Warschau
I.
Ül
m
2
Vluchtauto raakte geblokkeerd
Zeeuws-Vlaanderen
achtergrond
krijgt „borrelbus”
Goedkoper dan alle andere,
f 11,70 per half jaar.
Bel 020 - 6 52 32
of schrijf antwoordnummer 70
Amsterdam,
postzegel hoeft niet.
WOENSDAG
1 6
OKTOBER
BINNENLAND-BUITENLAND
Olie-inkomsten
7
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS Rond de aardbol cirkelen ruim 700 satellieten die door
toedoen van mensenhand in hun vaste baan door de ruimte zijn ge
bracht. Verreweg de meeste van deze satellieten dienen de doelein
den waarvoor de machtigste landen van deze wereld zich de grootste
inspanningen getroosten: wetenschappelijke research en militaire
spionage. Het aantal satellieten dat de wereld op meer democratische
wijze „open legt” via communicatie blijft tot enkele tientallen
beperkt.
ling worrdt gecentraliseerd in zie
kenhuizen, waar in de toepassing
van deze stoffen gespecialiseerde
artsen hun volle werktijd aan de
behandeling van kankerpatiënten
geven, dit in nauwe samenwerking
met andere deskundigen op het ge
bied van kankerbestrijding, zoals
chirurgen en bestralingsartsen.
RIJSWIJK (ANP) In Neder
land bestaat een duidelijke achter
stand bij de bestrijding van ver
schillende soorten kanker met me
dicijnen. De achterstand bestaat
zowel op het gebied van het ex
perimenteel onderzoek als in de op
leiding van artsen. Ook de best mo
gelijke toepassing van deze stoffen
bij patiënten is nog niet bereikt.
Daarvoor is nodig dat de behande-
JF
•>z
V -
Kissinger
(Van onze correspondent)
De secretaris-generaal van de commu-
(ADVERTENTIE)
tide
ren
vee
den
Ige.
oek
van
Gordon Liddy, een van de organisatoren
van de Watergate-inbraak, verlaat het
gerechtsgebouw in Washington na be
taling van een borgsom van vijfduizend
dollar. Liddy zat 21 maanden in de ge
vangenis. In eerste instantie werd hij
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
ten minste zes jaar en acht maanden.
Kissinger is vijf uur in Marokko ge
weest en heeft er een onderhoud van
bijna twee uur gehad met koning Has
san. De Amerikaanse minister heeft zijn
achtste reis naar het Midden-Oosten in
een jaar afgesloten in het vertrouwen
dat hij de Arabieren en Israëliërs dich
ter bij onderhandelingen heeft gebracht
en de prijs van ruwe olie dichter bij een
verlaging.
De Israëlische oud-minister van De
fensie Mosje Dajan heeft verklaard een
voorstel in het parlement dat zich uit
spreekt voor annexatie van de Jordaan-
westoever, te zullen steunen. Daarmee
heeft hij de kleine meerderheid die het
kabinet van Rabin in de Knesset heeft,
in gevaar gebracht, aldus meldt onze
redacteur in Jeruzalem.
den. Het schijnt nu dat een meerderheid
in de NRP bereid is de religieuze zaken
voorlopig te laten rusten en nu toch tot
de regering toe te treden. Dat zou het
kabinet kunnen redden in geval Dajan
en de zijnen uit de boot zouden vallen.
Een extra complicatie is echter dat de
NRP, en in het bijzonder haar radicale
jongeren vleugel, op de bres staat voor
de kolonisatie van de Jordaan-westoever.
De invasie van potentiële kolonisten op
de westoever gedurende de afgelopen
week was op initiatief van de jongeren
uit de NRP. Het is dus uiterst onwaar
schijnlijk dat de NRP in het geval een
voorstel dat de westoever bij Israel moet
blijven wordt ingediend, daar tegen zal
stemmen.
In Marokko sprak de Amerikaanse mi
nister Kissinger (links) met koning Has
san (rechts, met hoofddeksel). Dit onder
houd betekende het einde van Kissingers
reis door het Midden-Oosten. Naast Kis
singer, de Amerikaanse onderminister
Sisco.
men
sch-
Iza-
ste-
Het
kri-
ANTWERPEN. (Belga en AFP) In
de Antwerpse voorstad Brasschaat heeft
gisteren een jongeman enige uren het
zesjarig dochtertje van een bekende dia
manthandelaar uit Antwerpen in gijze
ling gehouden. Na langdurige onderhan
delingen ging hij er mee akkoord dat de
vader van het kind de plaats van het
meisje zou innemen.
ich
ing
aus
de
oie,
lay
lui
de
nen
tel-
van
rer-
che
ven
ven
hun
van
de
i in
De
17-
?eld
’on-
ruis
aan
Ook
ton-
ien.
mi.
■ren
eeft
sten
duf
heid
rote
men
»an-
izoor
om-
t in
sche
on-
ver-
rlog
van
die
t de
)ten,
cun-
heid
iden
af-
and-
lelk-
dat
i de
arei-
die
zo’n
de
ijk
sm,
len
fd-
ert
len
ten
huis
mde
:rle-
was
i de
dui-
>n-
in-
an
>n-
:en
nt-
ïds
een
oor-
Hij
keld
an
in
it-
nd
ne
is
>rt
;n-
fa-
»n-
ste
die
te-
lap
lad
ste
n.
el-
)er
an
an
;ch
e-
jze
ray
iale
uit
aan
na
en
vas.
vist
pis-
Tenslotte deed prof. Van Bekkum me
dedeling over een stof die in de Verenig
de Staten uitvoerig is getest en
waarvan gebleken is dat deze de terug
keer van borstkanker bij vrouwen sterk
vermindert.
Tijdens zijn reis van zeven dagen naar
zeven landen heeft Kissinger volgens
zijn zeggen met de regering van Israel
overeenstemming bereikt over principes
en procedures voor de volgende onder
handelingsfase.
Na die- overeenstemming in Arabische
hoofdsteden te hebben toegelicht, kreeg
de Amerikaanse minister onverwachte
medewerking van koning Feisal van Sa-
oedi-Arabië voor het vaststellen van sta
biele en eventueel lagere olieprijzen.
Dr. Kissinger heeft de leiders van
Israel, Egypte, Syrië, Jordanië, Algerije
en Marokko, toegezegd dat hij begin
november terugkeert voor het op gang
brengen van de volgende fase, waar
schijnlijk na zijn komende bezoeken aan
de Sovjet-Unie, India, Bangladesj, Pakis
tan, Afghanistan, Iran, Roemenië, Joego
slavië en Italië.
De eerste satelliet van de nieuwe
generatie is in april van dit jaar
gelanceerd en tegelijkertijd is een
proefprogramma begonnen in de Ver
enigde Staten.
It
UTRECHT (ANP). Ten gerieve van
de dorstigen gaat na de invoering van de
strengere alcohoiwetgeving per 1 no
vember in het Zeeuwsvlaamse land een
„borrelbus” rijden. De speciale buslijn,
inmiddels „0,5 express” gedoopt, komt er
op initiatief van enkele horeca-onderne-
mers in Kloosterzande.
WENEN. Met spanning worden in
Oost-Europa de resultaten van de verga
dering van communistische partijen te
gemoet gezien, die vandaag in Warschau
is begonnen. Alleen door substantiële
concessies van de Sovjet-Unie aan Joe-
go-Slavië en enige andere communisti
sche partijen kon de bijeenkomst eigen
lijk nog doorgaan.
Daarnaast is het volgens hem noodza
kelijk de hulp aan kankerpatiënten zo
danig te organiseren, dat nieuwe stoffen
zo snel mogelijk maar ook met maxima
le veiligheid kunnen worden toegepast.
in een van de bovenkamers van waaruit
hij langdurig onderhandelde met de
vader van het meisje en de politie.
Tenslotte kwam men om 20 uur tot een
akkoord. Dit hield in dat de vader de
plaats innam van zijn dochter en dat hij
samen met de overvaller in de richting
van Nederland zou vertrekken. Vlak
voor de grens volgde de ontknoping.
De dader bleek een bekende van de
Belgische justitie te zijn. De kleine Mu
riel was de heldin van de avond. Vol
gens de politie had zij de overvaller
voortdurend aan de praat gehouden
mstische partij in de Sovjet-Unie, Leo
nid Breznjev, gaat in de loop van janua
ri naar Cairo voor een topconferentie
met president Sadat van Egypte. Dit is
gisteren in Moskou vernomen.
Ismail Fachmi, de Egyptische minister
van Buitenlandse Zaken, die naar Mos
kou is gegaan met een boodschap van
president Sadat om de topconferentie in
Cairo voor te bereiden, is gistermiddag
door Breznjev ontvangen, met wie hij
een gesprek van drie uur had.
1
Satellieten en analfabetisme. Pro-
dukten van moderne technologie ten
dienste van de bestrijding van onwe
tendheid bij honderden miljoenen
mensen. De twee begrippen lijken
bijna met elkaar in tegenspraak te
zijn. „Toch”, zegt Sommerlad, „zullen
verantwoord gebruik van de massa
media, moderne communicatie, tech
nologie en nieuwe methoden en tech
nieken van onderwijs misschien de
enige oplossing binnen redelijke ter
mijn vormen voor de gigantische on
derwijsproblemen in de wereld”.
Vooral ook omdat combinatie van
twee of meer middelen, mits goed toege
past, veel betere resultaten oplevert, is
het volgens prof. Van Bekkum vereist
dat die toediening wordt gedaan door
zeer ervaren specialisten.
Met hem reed hij per auto in de
richting van Nederland, gevolgd door
enige auto’s van de Belgische rijkswacht:
Op honderd meter van de grens bij
Kapellen werd de weg voor de vlulcht-
auto geblokkeerd. De politiemannen
wisten de man, een barkeeper uit Ant
werpen, ondanks diens heftige verzet
spoedig te overmeesteren. In de scher
mutseling viel een schot dat echter nie
mand trof.
UNESCO, de VN-organisatie voor
onderwijs, wetenschap en cultuur,
heeft sinds vele jaren de mogelijkhe
den onderzocht hoe satellieten dienst
baar kunnen worden gemaakt aan de
ontwikkeling, de educatie van de we
reldbevolking. UNESCO-experts heb
ben een enorme kennis verzameld
over onderwijs via televisie, vooral
aan kinderen en volwassenen in ont
wikkelingslanden, die nu van elk on
derwijs verstoken blijven.
Als gevolg van hun sterk gestegen
inkomsten uit de export van ruwe
olie zijn nu twee landen, Indonesië
en Iran nogal plotseling in staat aan
de onderwijs-satelliet deel te nemen.
Lloyd Sommerlad. hoofd van de
UNESCO-afdeling die zich met de
Volgens prof. Van Bekkum is het voor
een land als Nederland niet mogelijk
onderzoek te doen dat vergelijkbaar is
met dat in de Verenigde Staten, waar
veel meer geld beschikbaar is. Wel is het
zowel noodzakelijk als mogelijk dit
Amerikaanse onderzoek te volgen, in
Nederland aanvullende experimenten te
doen en mensen in de toepassing van
deze middelen op te leiden.
JOHANNESBURG. (Reuter) De
Zuidafrikaanse regering zaf ds. Beyers
Naudé, de directeur van het Christelijk
Instituut in Zuid-Afrika, zijn paspoort
teruggeven. Het paspoort werd vorig
jaar in beslag genomen toen Beyers
Naudé weigerde te getuigen voor een
parlementscommissie, die een onderzoek
instelde naar het christelijk instituut en
naar drie andere organisaties die zich
tegen de apartheidspolitiek van de rege
ring keren.
Toepassing op grote schaal is ech
ter altijd min of meer een illusie
gebleven. René Maheu, de aftredende
Franse directeur-generaal van UNE
SCO, gaf onlangs ronduit toe dat het
al vele jaren geleden door de UNE
SCO begonnen programma voor de
alfabetisering van de honderden mil
joenen mensen op de wereld, die niet
schrijven of lezen kunnen, een mis
lukking is geworden. „Bij veel ont
wikkelingslanden heeft alfabetisering
een hoge prioriteit”, aldus Maheu.
..En als ik bij de rijke landen aan
klop, kan ik wel geld krijgen voor de
ontwikkeling van de satelliet-televi-
sie-programma’s bezighoudt, zegt
daarover: „Indonesië zal waarschijn
lijk het eerste ontwikkelingsland wor
den dat educatieve televisie met be
hulp van deze nieuwe satellieten op
grote schaal zal invoeren, waarschijn
lijk al in 1976. Dit land, dat zich over
5000 kilometer uitstrekt en duizend
bewoonde eilanden omvat, waarvan
alleen Java tot nu toe televisie kent,
is perfect geschikt om een satelliet
systeem ten dienste van onderwijs toe
te passen”.
Beyers Naudé had zijn paspoort terug
gevraagd om naar de Verenigde Staten
te kunnen reizen, waar hem een onder
scheiding is verleend voor zijn „strijd
voor vrede en gerechtigheid in Zuid-
Afrika”. Volgens een zegsman van het
Christelijk Instituut is ds. Beyers Naudé
ook van plan kerkelijke vergaderingen
in Nederland, West-Duitsland en Enge
land bij te wonen.
De man had in de middag bij de
woning van de diamanthandelaar Fred
dy Ferstenberg aangebeld. Tegen het
dienstmeisje dat alleen thuis was, zei hij
monteur te zijn en opdracht te hebben
naar de verwarming te kijken. Toen hij
binnen was, trok hij een revolver en
boeide het dienstmeisje.
Enige tijd later kwamen mevrouw
Ferstenberg en haar vier kinderen thuis.
Toen zij de overvaller zagen die een
sjaal voor zijn gezicht had gebonden,
probeerden zij te vluchten. Dit lukte
hun allen behalve de zesjarige Muriel.
De man trok zich met het kind terug
De bussen, toeringcars van een buson
derneming in Axel, gaan tijdens het
weekeinde Axel en Kloosterzande met
een dozijn andere gemeenten verbinden.
Als alles volgens plan verloopt gaat
minister Van Agt van Justitie de buslijn
'W penen.
Premier Rabin heeft al enige tijd
ingezien dat zijn meerderheid in de
Knesset in gevaar komt wanneer de
discussie over de toekomst van de Jor
daan-westoever op gang komt. Daarom
probeert hij alsnog de Nationaal Reli
gieuze Partij binnen de coalitie te bren
gen, die op het moment over 61 van de
120 zetels beschikt. Deze meerderheid
zou dan groeien tot 71.
Tot nu toe stond de ingewikkelde
kwestie, wie volgens de joodse wet als
jood beschouwd moet worden, toetreding
van de Nationaal Religieuze Partij in de
weg. Maar het religieuze establishment
zou graag weer tot de regering toetre-
RABAT (UPI en Reuter) Dr.
Henry Kissinger, de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken,
heeft gisteren zijn reis van zeven
dagen door het Middew-Oosten en
Noord-Afrika beëindigd en is
’s middags kwart voor vijf terug
gekeerd naar Washington. Hij ver
trok vanuit Rabat.
Noch de farmaceutische experts van
de universiteiten, noch die van de indu
strie hebben volgns prof. Van Bekkum
tot nog toe farmacologische eigenschap
pen van de chemo-therapeutica onder
zocht. Toch is dit volgens hem erg
belangrijk. Deze stoffen zijn zonder
meer giftig, alleen in de meeste gevallen
voor kankercellen iets giftiger dan voor
gezonde lichaamscellen. Het is dus ui
terst belangrijk precies na te gaan hoe
veel men van de stof nodig heeft om op
bepaalde plaatsen in het lichaam de stof
werkzaam te doen zijn zonder dat al te
grote schade wordt aangericht.
Belgrado was zo verontwaardigd over
het pas opgerolde Russische complot in
Montenegro, dat het oorspronkelijk iede
re medewerking in Warschau weigerde
en de bijeenkomst bijna moest worden
afgeblazen.
Om een dergelijke smadelijke diplo
matieke nederlaag te vermijden, ver
zochten de Russische leiders de Hon
gaarse partijleider Kadar om te bemid
delen. Joego-Slavië bleek enige ultima
tieve eisen voor deelneming aan de ver
gadering in Warschau te stellen daar
mee tevens als woordvoerder voor Roe
menië en diverse Westeuropese partijen
fungerend.
De belangrijkste eisen waren dat Mos
kou geen aanspraak meer mag laten
gelden het ideologische centrum van de
wereldrevolutie te zijn en dat er in
Warschau geen kritiek wordt geleverd
op andere niet aanwezige communisti
sche partijen bedoeld is natuurlijk
China.
Volgens prof. Van Bekkum ontbreekt
er in Nederland een soort nationale
directie voor het kankeronderzoek, waar
centraal wordt uitgemaakt wat voor on
derzoek noodzakelijk is en hoeveel geld
daarvoor beschikbaar is. Een nationale
directie zou volgens prof. Van Bekkum
bijv, rechtstreekse researchopdrachten
aan laboratoria van universiteiten of
farmaceutische industrieën kunnen ge
ven. Nu is men afhankelijk van het
spontane initiatief van de wetenschaps
mensen bij universiteit of industrie, en
dat is volgens prof. Van Bekkum niet
voldoende.
ATHENE. (DPA) De Griekse minis
ter van Buitenlandse Zaken en vice-
premier, George Mavros, is gisteren or
verzoek van zijn partij uit de regering-
Karamanlis getreden. Zijn partij, de
Unie van het Centrum, waarbij zich de
groepering „Nieuwe kr<'"’,ten” heef'
aangesloten, had Mavros daarom ver
zocht opdat de partij bij de algemene
verkiezingen van 17 november niet al te
zeer geïdentificeerd zal worden met de
regering-Karamanlis.
redding van de tempels van Aboe
Simbel in Egypte of de Boroboedoer
op Java, maar als ik over alfabetise
ring begin, zegt men: kunnen we niet
van onderwerp veranderen?”
Niettemin openen zich nu nieuwe
perspectieven. De huidige generatie
satellieten, die gebruikt kunnen wor
den voor de televisie-uitzendingen,
vergen kostbare investeringen. De
signalen die ze opvangen, worden
heruitgezonden, maar zijn zo zwak
dat ze alleen door kostbare grondsta
tions (kosten twee tot vijf miljoen
dollar elk) kunnen worden opgevan
gen. Deze grondstations geven de sei
nen vervolgens door naar gewone
televisiezenders, die ze op hun beurt
weer uitzenden naar gewone televi
sietoestellen.
Dit kostbare systeem wordt toege
past bij Orbita, het televisie-commu-
nicatiesysteem van de Sovjet-Unie
waarbij de Oostbloklanden zijn aan
gesloten en bij Intelsat, het „westelij
ke” systeem dat tegelijk ook het
grootste is.
Er is nu echter een nieuwe genera-
De meeste ontwikkelingslanden
kunnen zich de uitgaven hoe be
trekkelijk gering ook in vergelijking
met de kosten voor een „klassiek”
onderwijssysteem niet permitteren.
Zij streven naar samenwerkihg en
het zelfstandig ontwikkelen van de
eigen programma’s, waarvoor overi
gens volgens de UNESCO-experts nog
„enorme krachtinspanningen” nodig
zullen zijn.
Deze opmerkingen heeft prof. dr. D.
van Bekkum, hoogleraar radiobiologie en
directeur van -het radiobiologisch insti-*
tuut van TNO in Rijswijk gisteren ge
maakt naar aanleiding van een confe
rentie over genoemde geneesmiddelen
die gisteren en eergisteren in het insti
tuut is gehouden.
De desbetreffende stoffen, chemo-the
rapeutica genaamd, hebben het al moge
lijk gemaakt een vrij zeldzaam voorko
mende maar dodelijk verlopende vorm
van kanker als leukemie bij kinderen
zodanig aan te pakken, dat het genezings-
percentage tot boven 40 pet. is gestegen.
In het Rijswijkse TNO-instituut is het
onderzoek naar de werking van deze
stoffen sinds 1966 aan de gang. Daarbij
wordt gebruik gemaakt van proefdieren.
DE GOEDKOOPSTE
tie satellieten ontwikkeld, die geen
grondstations en televisiezenders
meer nodig hebben. Deze satellieten
zijn in staat enkele televisieprogram
ma’s tegelijk uit te zenden naar tele-
visie-ontvangtoestellen, die voorzien
moeten zijn van een speciale antenne.
Een dergelijk ontvangtoestel kost
naar schatting 1000 dollar per stuk.
In 1980 zal het mogelijk zijn, aldus
UNESCO-experts. uitzendingen van
de satelliet direct op een gewone
ontvanger te krijgen.
Deze nieuwe mogelijkheden zijn
van kardinaal belang voor ontwikke
lingslanden. Met behulp van deze
nieuwe satellieten zullen ze televisie
programma’s kunnen uitzenden naar
de bevolking in afgelegen streken,
tientallen jaren voordat ze zowel fi
nancieel als technisch in staat zullen
zijn een gewoon televisie-netwerk zo
als in Nederland bijvoorbeeld bestaat,
op te bouwen.
„Akkoord met Israel”