Erotisch spektakel in Edenhal
Tina: oude succesformule
Ike en
Swingen met Rory Gallagher
Invasie hedendaagse muziek
in vier grote steden
Nelleke Geesink
ERKENNING VOOR IVENS
geen mens bang maken
>s
speelde boeiend
op koffieconcert
„Vrolijke guerrilla” zal
u-1
Kinderboekenweek begonnen
nd
t
n
er-
ben
is.
;op
t
theeconoom
9
Blues-zanger in Rotterdamse Doelen
it
Met NPO in Concertzaal
Politieke show van Jaap van de Merve
I
willa reinke cv
Organist Dirk Zwart
naar Amerika
internationale
boekhandel
kinderboekenweek
19 t/m 30 oktober 1974
W
Frans Masereelprijs
voor Jan Cremer
jaap ter haar
thea beeman
OKTOBER
1974
MAANDAG
2 1
KUNST
9
s.
Nu is dat laatste wel wat over
dreven, maar dat er heel wat pit in
de show zit, valt niet te ontkennen.
Dat was jaren geleden zo, dat is nu
nog zo. Ike en Tina en niet te
vergeten het wervelende trio The
Ikettes maakten er gisteravond
ROTTERDAM Rory Gallagher
is een naam die op liefhebbers van
ruige blues werkt als een rode lap
op een stier. In blind vertrouwen
waren ze dit weekeinde naar de
Rotterdamse Doelen gekomen, de
bluesfans. Al tijdens het voorpro
gramma Roland, een Belg met
een gitaar, die het eigenlijk ook
niet kon helpen schreeuwden de
fanatieksten onder hen om Rory.
En toen die uiteindelijk kwam, was
het al gauw bekeken: de halve zaal
op zijn kop en Gallagher met zijn
band swingend op het podium. In
feite dus niet zozeer een verdienste
van
in de Amsterdamse Edenhal weer
een fraai, erotisch getint spektakel
van. Zij het dan zonder verras
singen. Want van de succesformule
wijkt algeheel leider Ike Turner
niet af. Hij kijkt wel uit.
AMSTERDAM „Tina Turner,
funky en mooi en de belichaming
van wispelturige sex”. Woorden
van de criticus Russ Wilson over
de ster van de Ike and Tina Turner
Revue ’74. En de KRO-gids Studio
over die zelfde revue: een zo
overrompelende en dynamische
muziekshow als nog nimmer ver
toond is”.
dit afzonderlijke optreden,
maar van de faam die hij in vooraf
gaande jaren
Want voor zijn
gende.
Hpr 24 0.
heeft verworven,
fans is hij een le-
1
KEES TOPS
KEES TOPS
1
zijn
Ondanks
F
vt
en
(ADVERTENTIE)
(ANP).
gierstraat 64haarlem
J. HEIJER
Tina Turner met haar uitdagende act in de Edenhal. Links Ike.
(Foto: Gijsbert Hanekroot)
3M Duikertjes. 40 voor 1.30
Da’s 3’/4 cent per pot
overheerlijke thee^
De revue heeft vaak goede teksten en
een uitstekende bezetting, aangevoerd
door het stuk buskruit Jenny Arean.
Maar als theaterervaring, die Van de
Merwe bedoelt, schiet de show tekort-
Als er nummers bij het publiek inknal
len, dan komt dat door het elan van de
spelers en de bewegingsadvlezen van Jo
han Verdoner en Adriaan Adriaanse. En
niet te vergeten de uitstekende arrange
menten van Henk de Jonge. De schetsjes
Op de foto mevrouw Beekman geflan
keerd door Jaap ter Haar (links)
Wim Hofman.
De prijs voor het beste jeugdboek ging
in de vorm van een Gouden Griffel naar
Thea Beekman voor haar „Kruistocht in
spijkerbroek”. Mevrouw Beekman won
al eerder een Zilveren Griffel „iets dat
ik eigenljjk veel moeilijker vind dat het
winnen van een Gouden Griffel”. Voor
die Zilveren Griffels komen immers ook
vertaalde boeken in aanmerking en wat
er vertaald wordt, is doorgaans het beste
uit het buitenland”.
UTRECHT (ANP). Volgende week
begint in de vier grote steden met Rot
terdam als centrum van activiteiten een
invasie van hedendaagse muziek ter ge
legenheid van het dit jaar in ons land te
houden wereldcongres van het Internati
onaal Genootschap van Hedendaagse
Muziek en de jaarlijkse Gaudeamus Mu-
ziekweek. Aan het congres nemen musi
ci e n componisten uit 27 landen deel.
Voor de Gaudeamus Muziekweek bestaat
belangstelling uit ongeveer evenveel lan
den.
Voor het eerst in de geschiedenis van
het Internationaal Genootschap van He
dendaagse Muziek werken heel veel or
kesten mee. Het zijn het Concertgebouw
orkest, het Residentieorkest, het Om
roep Orkest, het Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest, het Radio Kamerorkest en
het Utrechts Symfonie Orkest en voorts
vele ensembles en koren. Ze gaan een
groot aantal kersverse composities uit
voeren.
De concertenreeks begint op 22 okto
ber in de Rotterdamse Doelen en eindigt
met een workshop in De Doelen, een
concert in Hilversum en een slotmani-
Een van de schetsjes in Vrolijke guer
rilla” met v.l.n.r. Jenny Arean, Loes Vos
en Marius Monkau.
AMSTERDAM. Jaap van de Mer
we staat bekend als een eigenzinnig
tekstschrijver, die ziel en zaligheid heeft
gewijd aan de linkse zaak. Rij is een
ambitieus en produktief man. Zijn vele
en vaak uitstekende teksten zijn niet
meer weg te denken uit ons theaterle
ven. Heel mooi. Maar hij is ook stontei-
genwijs.
TURNHOUT, BELGIË. In het cul
tuur- en ontmoetingscentrum „De Wa
rande" in het Belgische Turnhout is
vrijdagavond aan auteur Jan Cremer de
jaarlijkse prijs voor grafiek van de
„vrienden van het rijksmuseum Frans
Masereel” onverhandigd.
Een van de litho’s van Cremer werd
door een jury onder voorzitterschap van
directeur Walter de Broek bekroond.
Eervolle vermeldingen gingen naar de
Belgen Alain Lambillptte en Ghislain
Kuyle en de Duitser Walther Dohmen.
Ér waren 76 inzendingen. Ze blijven
de komende twee weken te zien.
Van de Merwe heeft jarenlang zelf
opgetreden, totdat ook hij inzag, dat hij
het uitvoerend werk beter aan anderen
kon overlaten. Daarna is hij achter de
schermen gebleven- Hij heeft een TV-
serie bewerkt als „Tot de dood ons
scheidt” en stelde er zelf een samen
onder de titel ,,’t Oproer kraait”. Hij
heeft ook toneelwerk, geschreven: de be
werking van het Zweedse bejaardenstuk
„Tehuis” voor Centrum en een oorspron
kelijk stuk „Jungle opera”, dat nu bij de
Nieuwe Komedie op het repertoire staat.
Hij heeft hierbij samengewerkt met re
gisseurs en wat betreft de toneelstukken
ook met dramaturgen. Die samenwer
king heeft tot succes geleid. Maar nog
steeds meent Van de Merwe alle alleen
te kunnen. De cabaret-revue „Vrolijke
guerilla”, die vrijdag in de Brakke
Grond in première ging, bewijst niet dat
Van de Merwe veel van z’n regisseurs of
dramaturgen geleerd heeft.
Met een feestelijke prijsuitreiking van
Gouden Griffels, Zilveren Griffels en
Gouden Penseel is zaterdag in het Rot
terdamse Luxortheater de Kinderboe
kenweek van start gegaan. Jaap ter
Haar ontving de Gouden Griffel voor
het volgens de Kinderboekenweek-jury
best geschreven kinderboek „Het we
reldje van Beer Ligthart”. De Gouden
Penseel werd in ontvangst genomen
door Wim Hofman vanwege zijn illustra
ties b’j het door hem zelf geschreven
boek „Koning Wikkepokluk de Merk
waardige zoekt een Rijk”.
Het begon niet best, gisteravond. Tij
dens het stemmen van het tien-mans
orkest kwam iedere noot driemaal voor
bij en dat deed het ergste vrezen. Ge
lukkig viel de akoestiek uiteindelijk
mee. Maar wat het orkest nog zonder
Ike het eerste half uur presteerde,
was beneden alle peil. De installatie was
niet goed afgesteld, de ritme-gitarist en
de pianist waren onhoorbaar en wat er
wel aan geluid werd geproduceerd, ram
melde aan alle kanten.
Daar kwam verandering in toen The
ROTTERDAM (ANP). Organist
Dirk Jansz. Zwart uit Rotterdam is naar
Canada en de Verenigde Staten vertrok
ken voor een concerttoernee, waarvan
hij half november hoopt terug te keren
in ons land. Hij zal concerteren in onder
meer Toronto. Hamilton en Winnipeg in
Canada, alsmede in Californië, en San
Francisco.
De heer Zwart is vorig jaar tevens
voor verscheidene kerkbesturen opgetre
den als orgelbouwadviseur. Drie Canade
se orgelbouwers werken thans deze ad
viezen uit, zodat begin volgend jaar de
orgelwerken van New Westminster, Clo
verdale en Chilliwack in gebruik geno
men kunnen worden. De adviezen be
troffen zowel restauratie als nieuw
bouw van orgel?
Ikettes als een soort soul-treintje het
toneel op kwamen. De band kreeg weer
de begeleidingsfunctie die hij uiteinde
lijk heeft en werd gelijk een stuk beter.
The Ikettes zongen inmiddels met hun
volumineuze stemmen bekende songs als
„Have you seen him” en „I’ve got the
music in me” en trokken tussen bedrij
ven door met hun zwoele heupwiegen
een paar dozijn bezoekers naar het podi
um' toe.
Hun voorbeeld werd in de pauze ge
volgd door de voltallige menigte, die de
stoelen met rijen tegelijk zo dicht moge
lijk naar voren schoof. Men komt dan
ook voornamelijk om het visuele gedeel
te van de show want de muziek kennen
we zo langzamerhand wel. En waar het
uiteindelijk allemaal om ging maakte
Tina, zoals gebruikelijk in een los nie
mendalletje gehuld, direct na haar en-
hand bewust zou moeten zijn van het
gebrekkige maatgevoel waarover de
doorsnee Nederlander beschikt.
De 75-jarige filmmaker Joris Ivens
heeft zaterdag de Pint en Wim Prijs
voor de filmkunst, groot 10.000 gtilden
ontvangen. „De prijs is in principe be
stemd voor een jong filmmaker”, vertel
de cineast Pirn de la Parra, die samen
met Wim Verstappen de jury vormt van
deze (privé)prijs. „De jury is echter van
mening dat een cineast die recentelijk
nog tot de knieën in de modder stond
om de film te maken, die hij maken
moest, jonger is dan veel oude heertjes
die als jong filmmaker poseren".
Het is voor de eerste keer dat Ivens
een filmprijs in ons land krijgt. Een
onze gasten in de kinderboekenweek zijn
op woensdag, 23oktober van 15.30 tot 16 30 uur
op donderdag, 24oktober van 11.30 tot 14.00 uur
iedereen die met deze auteurs wil praten is van harte
welkom1
Over het repertoire valt weinig nieuws
te melden. Blues, blues en nog eens
blues. Een rauw-scheurend stemgeluid
afgewisseld met vakkundige gitaarsolo’s.
Zijn spel is rijk aan variaties, nu eens
scherp en afgebeten, dan weer subtiel.
De ene keer bespeelt hij zijn instrument
als een mandoline, daarna als scheur-
hout. Daarbij weet hij zich gesteund
door drums, bas en elektrische piano, die
stevig meespelen maar nauwelijks uit
schieters produceren.
J»
Het muzikaal opvallendste lid van de
band is Rod De'Ath. een dynamisch
drummertje met een zeer originele aan
pak. Bassist Gerry McAvoy is gewoon
goed, maar valt voornamelijk op doordat
hij zich op de bühne veel drukker staat
te maken dan Gallagher zelf.
Deze bouwde in ruim anderhalf uur
een optreden dat, uitgaande van simpele
blues, uiteindelijk terecht kwam op pure
rock and roll. Na een klein uur met
nummers als „Tattoo’d lady”, „I wonder
who” en „Walk on hot coals” waagde hij
zich aan een akoestische solo-set. Gewo
ne blues in de sfeer van de oude neger
die op een stoel voor zijn huis zit met
een gitaar die drie weken in de regen
heeft gelegen.
Opvallend daarbij was vooral Gallaghers
beheersing van de moeilijke bottle-
neck-techniek. Na 20 minuten kwam de
band er weer bij en rondde men het
concert af met oude rock-and-rollers.
Al met al een optreden met veel
vaart, dat alleen zo nu en dan vooral
tijdens rustige gedeelten werd geteis
terd door een nogal dom meeklappen
van het publiek, dat zich zo langzamer-
beginnen vaak goed ,maar lopen altijd
dood en zijn slecht geregisseerd. De
nummers rijgen zich aaneen zonder een
duidelijke vorm, die dramatische eenheid
suggereert.
De inhoud gaat over de klassieke klas
senstrijd en tegen het verburgerlijkt soci
alisme a Ia Den UyT in het bijzonder.
Het geheel wordt bijeengehouden door
een uiterst warrig draadje. Revues heb
ben per definitie altijd warrige draadjes,
maar „Vrolijke guerilla’s” heeft méér
pretenties dan Snip en Snap.
Van de Merwe roept als verbindende
figuur Judas Poth op het toneel, een
uiterst onduidelijk mannetje- Het ene
moment is hij een rijke patser die een
eigen voetbalclub heeft gehad, het ande
re moment is hij een miezerige werkne
mer en tenslotte ook nog een karikatuur
van Den Uyl. Als toeschouwer begrijp je
er niets meer van, ook al speelt Cor' van
Rijn die Judas Poth (vanwaar die naam
toch?) met veel charme en vakkundig
heid. Maar als er niks inzit kun je er
ook niks uithalen. Blijven over de lied
jes. Jenny Arean zingt en speelt met
ongekende gloed; een genot om naar te
luisteren en te kijken. Bij zoveel vuur
houdt Loes Vos zich behoorlijk staande
en ook Marius Monkau mag er vooral
als zanger zijn.
Hoe sprankelend de buitenkant soms
ook is, een politieke show moet uiteinde
lijk om z’n inhoud het publiek aan het
denken kunnen zetten. „Vrolijke Gueril
la” is over ’t algemeen best vrolijk,
maar ontsteld van deze guerilla kan
geen zinnig mens worden- Laat staan
overtuigd van zijn gelijk.
HAARLEM. Dat de „koffieconcer
ten” in een leemte voorzien, is gisteren
nogmaals bewezen door de grote op
komst van e en qua leeftijd zeer
gemêleerd publiek in de Gemeentelijke
concertzaal. Solist op dit concert van het
NPO, was de pianiste Nelleke Geesink,
die veel te genieten gaf in Mozart’s
Pianoconcert in Es grote terts K.V.271.
Onder leiding van André Vandernoot
zorgde het orkest voor een bijna steeds
bij de solopartij aansluitende begelei
ding, waardoor grotendeels een hechte
eenheid kon worden bereikt.
De pianiste wist te treffen door een
poëtische voordracht, waarin een sterk
gevoel voor juiste dynamische accenten
op de daartoe geëigende plaatsen ken
baar werd. Hoewel de muzikale span
ning van dit tamelijk uitgesponnen pia
noconcert gemakkelijk wordt verbroken
door overvloedige cadensen, werd hier
een boeiende vertolking gegeven, mooi
van opbouw en afgewogen van klank,
waarbij de soliste er blijk van gaf grote
pianistische kwaliteiten te bezitten.
Bij de aansluitend uitgevoerde Tweede
Symfonie van Beethoven, bleek de grote
affiniteit die André Vandernoot voor het
oeuvre van deze meester heeft. Reeds in
het inleidende adagio was een emotione
le geladenheid waar te nemen, die ook
de overige delen kenmerkte en op een
hartstochtelijke, doch beheerste wijze tot
een gloedvolle weergave van deze parti
tuur leidde.
Hoewel de keuze van deze symfonie
misschien niet erg gelukkig is ten op
zichte van de vele jeugdige toehoorders,
werd het luistergenot slechts een enke
le maal verstoord door een kinderkreet
en wat gefluister, zodat de aandacht
toch heel goed te noemen was.
Naar het volgende koffieconcert, waarin
deze nog betrekkelijk jonge traditie op
17 november haar voortzetting vindt, kan
met belangstelling worden uitgezien-
JOH. CHR. VAN KEMPEN
tree duidelijk met de lokroep „Are you
ready for me?” Dat was het publiek wel.
Zoals gezegd, weinig nieuws onder de
zon: „Get Back”, „Movin’ On”, „With a
little help from my friends”. Slechts één
nieuwe song, een stevige boogie van de
nieuwe elpee „Sweet Rhode Island Red”.
Het eerste hoogtepunt kwam pas na een
half uur, bij „Proud Mary”, zoals te
verwachten was. De uitvoering was nog
precies hetzelfde als bijvoorbeeld twee
jaar geleden, maar nog steeds even stu
wend.
En direkt daar overheen een schitte
rend „My Man”. Pure erotiek in een
sketch voor één dame die haar vin
gers sensueel over de microfoonstand-
aard laat glijden en één heer, die
daar vanuit de donkere achtergrond met
een lage en lome stem op reageert. Niet
gespeend van humor trouwens.
En voor het geval de zaal hierna nóg
niet plat was, tracteerde Tina in de
toegift nog op een hartverscheurende
uitvoering van „I’ve been loving you to
long”, van wijlen Otis Redding. Het is
niet verwonderlijk dat Janis Joplin Tina
de allerbeste zangeres vond. In „I’ve
been loving you drong zich bij vlagen
de indruk op dat Janis daar stond te
zingen.
Vreemd genoeg was de Edenhal bij
lange na niet uitverkocht. De thuisblij
vers kunnen hun schade vrijdagavond
nog inhalen, want dan staat de Ike ad
Tina Turner Revue in KRO’s „Van
Speyk-show”. Men is gewaarschuwd.
offidële erkenning voor zijn vele ver
diensten was tot nog toe uit semi-
politieke overwegingen achterwege ge
bleven. „Eigenlijk is het schandalig dat
de Lenin-prijswinnaar het in eigen land
moet doen met een Pim en Wimprijsje”,
aldus De la Parra, links op de foto met
Joris Ivens in het midden en voorts
Wim Verstappen.
festatie op 28 oktober in De Doelen. Er
staan weer heel wat verrassingen op
stapel. Ongewoon is bijvoorbeeld een
muziekwerk van Curtis Smith, dat op 23
oktober in Utrecht wordt uitgevoerd en
waarbij de snaren van de piano worden
aangestreken. Dit experiment werd nog
niet eerder toegepast.
De Koreaan Junsang Bahk laat verder
in zijn trio voor fluit, slagwerk en cello
heel wat gebeuren. Afgezien van het feit
dat de uitvoerenden in gekleurde koss-
tuums zullen zijn gestoken, moeten ze nog
meer doen dan muziek maken. Ze voe
ren een stukje theater op, dat compleet
wordt gemaakt door belichting en elek
tronische vervorming en versterking.
De slotmanifestatie wordt geen ge
woon concert, maar een presentatie van
een groot aantal Nederlandse ensembles
en een Amerikaans koor in alle zalen
van De Doelen in Rotterdam op 28
oktober, compleet met een muziekinfor-
matiemarkt. Radio en tv gaan veel aan
dacht besteden aan deze „invasié van
hedendaagse muziek.”
UTRECHT. Morgenavond om
kwart voor tien zal voor de eerste keer
de Kodak Camera Award een inter
nationale prijs waarvoor in ieder Euro
pees filmactief land een camera®---
wordt onderscheiden worden uitge
reikt.
In Nederland is de prijs toegekend
aan Jan de Bont voor zijn fotografie en
filmprodukties uit de periode ’73-’74. In
die tijd verrichtte hij de cameravoering
in onder meer Turks Fruit, De blinde
fotograaf. De family, Dakota (de helft),
Liefde op sterk water. Laatstgenoemde
film is op dte Cinemanifestatie té zien.
Bovendien doet Jan de Bont momenteel
de fotografie voor Keetje Tippel.
enorme populariteit
heeft Gallagher weinig van de daarmee
meestal gepaard gaande sterallures. Zijn
houding binnen de band en tegenover
het publiek maakt een gemeende indruk.
Optreden blijkt voor hem niet slechts
het afwerken van een programma te
zijn, maar veeleer een bron van eigen
vermaak. Een doodgewone jongen die
zich lekker staat uit te leven.
PHIlll
