Onenigheid over arbeidsvoorwaarden
1
impasse
Pogingen voor
oogsthulpactie
A
Palestijnen zouden Hoessein
hebben willen vermoorden
Bisschoppensynode
zit in een
1
Onderzoek naar
kwaliteit benzine
INEZ GARCIA VEROORDEELD
Rechts in Beieren en Hessen
in opmars
jon9ste
t
tel
i
3
EINDDOCUMENT VERWORPEN
MAROKKO ONTKENT ARRESTATIES
Kosten Dennendal-
achtergrond
PVDA-ZEELAND WIL
LIEVER AANTJES
w
w
te
te
DAN BIESHEUVEL
conflict mogen in
verpleegprijs
ra
OKTOBER
1974
BINNEN- EN BUITENLAND
schorsingen voor onderling beraad mee, bijna vier uur durende gesprek.
peteT
r
,anV
ee'n'eet'
RABAT (UPI, Reuter en AFP)
De Marokkaanse veiligheidsdienst
zou een complot van Palestijnse
guerrillastrijders hebben verijdeld
om koning Hoessein van Jordanië te
vermoorden tijdens zijn verblijf in
Rabat, waar zaterdag een Arabi
sche topconferentie begint. Dit
wordt uit Arabische diplomatieke
bron vernomen. Er zouden veertien
Palestijnen zijn aangehouden die
naar Rabat waren gekomen om de
aanslag uit te voeren. Zij behoren
allen tot de organisatie El Fatah, de
grootste guerrillagroep, die onder
leiding staat van Jasser Arafat.
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN De verkiezingen die zondag in twee Westduitse deel
staten worden gehouden Hessen (3,9 miljoen stemgerechtigden)
en Beieren (7,5 miljoen stemgerechtigden) hebben één ding ge
meen. In beide deelstaten hebben de christen-democraten een politi
cus als lijsttrekker benoemd die op zijn zachtst gezegd tot de conser
vatieve vleugel van de partij behoort.
DEN HAAG Partijen in het bestuur van de Stichting van de Arbeid
zijn, in hun tweede vergadering over mogelijkheden voor een afspraak
over het in 1975 te voeren arbeidsvoorwaardenbeleid, verdeeld over uit
gangspunten. Dit is gistermiddag gebleken na afloop van het, met twee
>/Waa'’1
peïetSt"T-"s'
u9«"etxo''c
w int®"
d''te'rLe9eU',9eW
Ipsan -\eF''teT
Stichting van de Arbeid verdeeld
op
menen
(Van onze redacteur in Rome)
(ADVERTENTIE)
W«"««""
WW"""""
De
Beierse
bisschoppen
hebben
de betaling van de initiële loons
verhoging in centen en percenten,
ren
net
?en
er
hts
iep
'de
de compensatie van de verhoging
van de aardgasprijs.
nd
De
ter
■an
ids
de
vin
iet
nd
iag
iet
er
ten
an
De
le-
>fd
^iw»""'
w
een volledige prijscompensatie met
een vloer van f175 per percent prijsstij
ging,
is
La
de
:ijn
eft
?rs
ed.
iet
de
ras
ur
en
lis
de
ook
den
Er
im-
'en.
ere
En
oor
en-
?ek.
iste
po-
de
and
als
nse
/an
’TT
ten
zet-
den
nk-
rdt.
den
ïdi-
ar-
che
rk-
ieer
de
van
an-
ne-
tei-
had
ten,
on-
sën.
•ces
vig
;ta-
Hij
rd-
en-
ge-
al
or-
ord
Ve
nn
uw
ien
oor
?en
Hij
ge-
de
to
uw
de
kis
n-
nd
•er
rd
an
ar
le-
n-
?1-
n-
Ise
us
an
72
n-
nd
uit-
en-
in
;ar-
teld
een
zen
an-
rijn
en
de
De vrijwel voörspelbare overwin
ningen van Strauss in Beieren en
Dregger in Hessen zullen zeker een
grote invloed hebben op de politiek
van Bonn.
Zowel de voorzitter van de werkge-
versdelegatie, tevens voorzitter voor dit
jaar van het bestuur van de stichting,
mr. C. van Veen, als de voorzitter van
de delegatie van de drie vakcentrales, de
heer W. Kok, noemden als geschilpun
ten:
De heer Kok heeft nog opgemerkt dat
de vakcentrales geen enkele behoefte
hebben aan een langdurig schimmenspel.
De tijd dringt; onderhandelingen over
vernieuwing van collectieve contracten
voor bedrijfstakken en ondernemingen
staan voor de deur.
De Zeeuwse gewestelijke raad hoopt
dat er behalve machines ook mensen
zullen komen die ze kunnen bedinen,
hetzij boeren, landarbeiders of boeren
zoons.
ww««""""'
MIDDELBURG (ANP). De PvdA in
Zeeland blijft vasthouden aan de
Zeeuwse kandidaat drs. Verburg voor de
post van commissaris van de koningin.
Nu mr. Biesheuvel heeft bedankt moet
drs. Verburg weer in aanmerking ko
men. Dit zei de voorzitter van de socia
listische fractie in de Zeeuwse Staten
gisteren.
Hij zei dat de ARP niet zomaar mr.
Aantjes naar voren kan schuiven, „al
moeten wij zeggen dat wij heel wat
positiever staan tegenover benoeming
van mr. Aantjes dan van mr. Biesheu
vel”.
De Statenfractie van de PvdA is van
plan opnieuw een gesprek aan te vragen
met de minister van Binnenlandse Za
ken als de benoeming van drs. Verbrug
niet deze week afkomt.
De ARJOS, jongerenorganisatie van de
AR, vindt dat Aantjes in de Tweede
Kamer moet blijven.
Niemand weet hoe de synode nu- moet
verdergaan. Er wordt in de Vaticaanse
vertrekken hevig gestudeerd. Wat heeft
nu de verontwaardiging van de bis
schoppen opgewekt? Het einddocument
zou alle aanbevelingen moeten bevatten
die door de 12 gespreksgroepen tijdens
deze synode zijn aangedragen.
Het is inmiddels bekend dat aanvan
kelijk de speciale secretaris Amalorpa-
vadass een uitstekend document had ge
maakt, dat echter door de andere, meer
behoudende, secretaris, pater Grasso,
ROME. De spanningen die er de
laatste dagen in de bisschoppensynode
heersten rond de totstandkoming van
het einddocument, zijn gisteren uitge
groeid tot een complete chaos, toen dat
document eindelijk werd voorgelezen.
Wat nooit eerder in een synode voor
kwam, gebeurde nu: de bisschoppen ver
langden onmiddellijke stemming over
het document. De uitkomst was verplet
terend. De bisschoppen wezen het hele
document, op de inleiding na, af.
GOES (ANP). De gewestelijke raad
van het landbouwschap in Zeeland is
bezig na te gaan, of oogstmachines uit
de akkerbouwstreken in het noorden des
lands te hulp zouden kunnen komen bij
de door het bar slechte weer zeer verla
te oogst van suikerbieten, bruine bonen,
aardappelen en uien in Zuidwest-Neder-
land.
Nu het nog steeds regent kan er op de
Zuidwest-Nederlandse akkers nog niet
worden gewerkt en zelfs als het op slag
en definitief zou ophouden met regenen
zou het nog wel een week duren voor
dat wel kon.
Geboeid verlaat Inez Garcia (midden) het Huis van Bewaring in het Califomische
Salinas, nadat zij wegens moord op een man veroordeeld was tot vijf jaar gevange
nis tot levenslang. Zij had de man omgebracht nadat hij haar, volgens haar zeggen,
had verkracht. Inez kon geen beroep doen op noodweer exces, omdat zij na de aan
randing van de man eerst was gevlucht, maar daarna met een wapen naar hem was
teruggegaan om hem om te brengen. Vooral onder feministen in de Verenigde Staten
is het proces het gesprek van de dag geweest.
Dat de bisschoppen voor het eerst
sinds tien jaar weer een zo onom
wonden stemadvies geven, maakt dui
delijk hoe sterk de conservatieve
stroming in Beieren is. De kerk voelt
zich voor het eerst sinds lange tijd
weer sterk genoeg om op de barrica
den te gaan. In Beieren is de aanval
van de bisschoppen geen achterhoe
degevecht, maar een offensief dat
zijn uitwerking niet zal missen.
Besloten is dat een groep van loon-
technische deskundigen van de centrale
organisaties van werkgevers en van
werknemers in samenwerking met der
gelijke deskundigen van het centraal
planbureau de gevolgen van de „cijfer
matige invulling” zullen nagaan onder
meer voor het percentage loonkostenstij
ging dat voor 1975 dan kan worden
verwacht. Daarbij kijken de werkgevers
vertegenwoordigers dan in het bijzon
der naar de mate waarin het in de
macro-economische verkenning van het
Centraal Plan Bureau genoemde percen
tage van ongeveer dertien wordt over
schreden.
woedend gereageerd op het voorstel
dat de liberale FDP op haar jongste
partijcongres heeft aangenomen. Dit
voorstel staat een volledige scheiding
van kerk en staat voor. Daarmee is
het beeld compleet. De lijstaanvoer
der van de sociaal-democraten in
Beieren, Hans Jochen Vogel, die geen
schijn van kans heeft tegen Strauss,
heeft terughoudend gereageerd op dit
bisschoppelijke „mandement”. Hij
verwijt de bisschoppen dat ze in ver
gelijking tot de encyclieken van de
pausen Johannes XXIII en Paulus VI
„een zeer beperkt gezichtsveld” heb
ben.
de Franse minister van Buitenlandse Za
ken Sauvagnargues is gisteren met een
wanklank beëindigd. Jordaanse rege
ringskringen lieten er geen twijfel over
bestaan dat Hoessein ontstemd was over
het onderhoud dat Sauvagnargues had
met Jasser Arafat. Hoessein beschouwt
zichzelf namelijk als de enige wettige
vertegenwoordiger van de Palestijnen,
die in Jordanië wonen. Sauvagnargues
had de Palestijnse leider het Franse
standpunt uiteengezet ten aanzien van
de vertegenwoordiging van de Palestij
nen.
Ondanks de wanklank kreeg de Fran
se bewindsman toch iets van de Jor
daanse koning: de onderscheiding van de
Koninklijke Jordaanse Ster.
De werkgevers zijn van oordeel dat
het percentage van dertien, gezien de
gehele economische situatie en de som
bere verwachtingen die zij daarover
hebben, als een maximum moet worden
beschouwd. De werknemers menen dat
een initiële loonsverhoging van drie per
cent (het CPB ging uit van anderhalf
percent) een koopkrachtverbetering in
1975 tot gevolg kan hebben van 2,5 a 3
percent voor de gemiddelde werknemer.
De bisschoppen hadden reeds aan-
gekondigd dat zij het abortusvraag
stuk tijdens de verkiezingen zouden
actualiseren. Het episcopaat in Beie
ren had echter nog meer pijlen op
zijn boog. Ook het feit dat in de SPD
en FDP discussies gaande zijn over
structurele veranderingen in de
maatschappij, zint de kerkvorsten niet.
„Beieren”, zo menen ze, „moet zowel
in religieus als economisch opzicht
een veilige toekomst tegemoet gaan.”
Dat betekent niet meer en niet min
der dan dat alles bij het oude moet
blijven, en behoudzucht is al jaren
lang het fundament voor een conser
vatieve Beierse politiek.
In Hessen is de 53-jarige Alfred
Dregger lijstaanvoerder van de CDU.
Hij is een man die belust is op
macht; hij is eerzuchtig en streeft
naar snel succes. Het weekblad „Der
Spiegel” noemde hem „de django der
christen-democraten” en de
„Süddeutsche Zeitung” karakteriseer
de hem als een man die „een CDU
representeert die eerder aan een CSU
doet denken”. Kortom, Franz Josef
Strauss en Alfred Dregger zijn wat
van de kansel werd voorgelezen,
werd een felle aanval gelanceerd op
de sociaal-liberale coalitie in Bonn.
De Beierse bisschoppen vinden dat
het „zedelijk bewustzijn met betrek
king tot de levensvragen en de ach
ting voor de, in de Grondwet veran
kerde, rechten- van de mens” in de
Bondsrepubliek aan het verdwijnen
zijn.
Dat zijn althans hun gevolgtrek
kingen uit het feit dat de huidige
regeringscoalitie de abortus heeft ge
liberaliseerd.
loonstijging bij begin van de nieuwe
collectieve arbeidscontracten).
In Beieren is dat geen wonder. De
daar regerende CSU staat al rechts
van haar moederparttf, de federale
CDU. Lijsttrekker Franz Josef
Strauss i". door zijn uitlatingen ook
niet moeilijk te plaatsen. Hjj predikt
al jarenlang „orde en rust” en zijn
nationalistische instelling, die erg veel
regionale trekjes heeft, is niet te
loochenen.
mentaliteit en politieke opvatting be
treft nauwelijks uit elkaar te houden.
De Christelijk-Sociale Unie van
Strauss haalde in 1970 bij de deel
staatverkiezingen 56,4 percent; een
recordaantal stemmen. Dregger heeft
echter in Hessen sinds 1966 is hij
lijstaanvoerder ook voortdurend
succes gehad. In 1966 haalde de CDU
in deze deelstaat 36,4 percent van de
stemmen. In 1970 was dat reeds 39,7
percent, en opiniepelingen voorspellen
voor deze verkiezingen een stemmen
percentage van 47 percent voor de
CDU. En dat in Hessen, dat al 28 jaar
een bolwerk der Sociaal-Democraten
is.
Deze conservatieve trend heeft
kennelijk de bisschoppen in Beieren
aangemoedigd om sterke druk op de
kiezer uit te oefenen. In een bood
schap, die afgelopen zondag in alle
rooms-katholieke kerken in Beieren
Arafat gaan beschouwen als de enige
vertegenwoordiger van alle Palestijnen.
De Palestijnse commando’s die koning
Hoessein verwijten dat hij hen in 1970
en 1971 uit Jordanië heeft verdreven,
zijn tegen het plan van de koning om
eerst zijn soevereiniteit op de bezette
westelijke Jordaanoever te herstellen en
dan pas, bij een volksstemming onder
internationaal toezicht, de bewoners de
kans op zelfbeschikking te geven.
De reis door het Midden-Oosten van
Toen het bestuur van de WA-stichting
het COZ verzocht, de kosten in de
verpleegprijs te mogen doorberekenen,
noemde het een bedrag van rond ander
half miljoen gulden. Het COZ heeft
echter een voorbehoud gemaakt ten aan
zien van de hoogte van het te verreke
nen bedrag, aangezien pas precies be
kend is wat de kosten van het conflict
zijn als de exploitatierekening-1974 is
afgesloten. Een vertegenwoordiger van
het COZ zei te verwachten, dat het
uiteindelijke bedrag minder zal zijn dan
anderhalf miljoen.
niet werd onderschreven. In die impasse
heeft men de Belg Descamps bereid
gevonden een nieuwe eindtekst te schrij
ven. Deze tekst werd maandag in de
synode voorgedragen.
De eerste slag kregen de oisschoppen
toen zij in de inleiding vernamen dat
het einddocument geen aanbeveling aan
de paus was, maar een schrijven aan
bisschoppen, priesters en leken. Dat was
nu juist niet de bedoeling.
De verontwaardiging bleek pas goed,
toen het tweede, derde en vierde deel
aan de orde kwamen. Deze delen behan
delden respectievelijk het evangelie als
sociale bevrijding van de mens, wat
diverse groepen van de kerk verwachten
en de evangelisatie als taak van de hele
kerk.
Tot hun verbazing vonden de bis
schoppen in de eindtekst vrijwel niets
terug van de aanbevelingen die zij over
deze onderwerpen hadden gedaan. De
impasse is nu compleet. Onderzocht
moet nu worden of een nieuw document
kan worden opgesteld. Toch moet de
synode zaterdag eindigen. Hoe, dat weet
nog niemand.
UTRECHT (ANP). Het dagelijks
bestuur van het Centraal Orgaan Zie
kenhuistarieven (COZ) heeft meegedeeld,
dat het gezien de bijzondere omstandig
heden bereid is om de door het conflict
rond de zwakzinnigeninrichting Dennen
dal van de Willem Amtszstichting in
Den Dolder veroorzaakte kosten, op te
nemen in de verpleegprijs. Het COZ zal
over de uitvoering van dit besluit nader
overleg plegen met het bestuur van de
WA-stichting.
RICH
Het komplot is volgens Arabische
zegslieden drie weken geleden ontdekt.
Alle gearresteerden hadden Latijns-
Amerikaanse paspoorten. De Marok
kaanse overheid heeft de veiligheids
maatregelen verscherpt. De 53 Palestij
nen die in Rabat wonen, zijn voor de
duur van de conferentie in Casablanca
ondergebracht, waar zij bewaakt wor
den.
Koning Hoessein komt ondanks alles
naar Rabat Zijn vete met de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie, waarvan Arafat
ook de leiding heeft, staat hoog op de
agenda van de topconferentie. Wel
neemt hij, naar verluidt, 120 man bewa
kingspersoneel mee.
Van officiële Marokkaanse zijde wordt
het bericht tegengesproken. „Dit bericht
uit buitenlandse bron is van elke grond
ontbloot”, zo wordt gezegd.
De Jordaanse monarch heeft verklaard
dat h(j niet verder zal deelnemen
aan het vredesoverleg voor het Midden-
Oosten als de andere Arabische leiders
de Palestijnse bevrijdingsorganisatie van
„xcv""»""'""”'
DEN HAAG (ANP). Minister Lub
bers van Economische Zaken stelt een
nauwgezet onderzoek in naar de kwali
teit van benzine en de daarmee samen-
hangende kosten.
Aanleiding tot dit onderzoek zijn de
beweringen dat de kwaliteit van de
benzine, die tijdens de oliecrisis werd
verminderd, niet op het oude peil is
teruggebracht. Het onderzoek is aange-
kondigd in het antwoord van de minis
ter op vragen vanuit de Tweede Kamer.
In publikaties in gewestelijke land
bouwbladen zal aan de boeren in Gro
ningen, Friesland en de IJsselmeerpol-
ders die het met het oogstweer wat
minder slecht getroffen hebben ge
vraagd worden of ze voor dit doel ma
chines beschikbaar willen stellen. De
gewestelijke raden van het landbouw
schap in deze gebieden zullen, op ver
zoek van de Zeeuwse raad, voor die
publikatie zorgen. Of het plan door kan
gaan zal mede afhangen van de kosten
van transport van de machines. Hoe
hoog die zullen zijn wordt nog onder
zocht.
aan het bestuur van de stichting voor
leggen. Dit bestuur kan dan in de verga
dering van volgende week woensdag in
zicht krijgen in verwachte gevolgen van
het invullen van bepaalde cijfers
bepaalde plaatsen.
Bij het aan de werkgevers bekend
maken van de eisen voor 1975 hebben de
vakcentrales ook meegedeeld dat vol
gend jaar per percent prijsstijging f 175
zal moeten worden gegeven.
De commissie-Bavinck zal volgende
week, naast de immateriële punten voor
het arbeidsvoorwaardenbeleid, de uit
komsten van het overleg over de cijfers
De werkgevers menen dat er met
herverdeling niet verder moet worden
gegaan dan de plannen die het kabinet
op dit gebied kenbaar heeft gemaakt.
De vakcentrales hebben naar aanlei
ding van de algemene politieke en finan
ciële beschouwingen in de Tweede Ka
mer vastgesteld dat daden van kabinet
en Kamer positief kunnen worden be
oordeeld, zij het dat werkloosheidsbe
strijding en een op de structuur gericht
industriebeleid nog onvoldoende uit de
verf zijn gekomen. In dit stadium is er
voorts nog onvoldoende duidelijkheid
over de uitwerking van een wettelijke
regeling van een winst, en vermogens-
aanwasdeling, met terugwerkende
kracht tot begin 1975 bij invoering in
1976. De vakcentrales willen een wissel
trekken op de uitgesproken bereidheid
en, gegeven de wijze van reageren van
Kamer en kabinet, dit alles aangrijpen
als een positief punt voor het voortzet
ten van overleg over het arbeidsvoor
waardenbeleid voor 1975.
het door de vakbeweging gisteren
genoemde percentage van drie voor de
zogenoemde initiële loonstijging (de
1
