Nixon moet
wellicht worden
Giscard wil twee internationale conferenties
geopereerd
Biesheuvel: „Ik
RabinBij goede vooruitzichten op vrede met Egypte
aan voldoening
Rijke landen moeten werkelijk
afstand doen van voorrechten
Synode in Rome
vindt vluchtweg
Kea, een vriéndelijk verbanningsoord
vreesde gebrek
achtergrond
i
VOOR EUROPESE TOP EN DEFINITIEVE REGELING OLIECRISIS
Kissinger: een
goed begin
EUROPEES COMITÉ DOET VOORSTEL AAN FAO:
PROBLEMEN LIJKEN OPGELOST
3
25
V R IJ D A G
OKTOBER
1974
BINNEN» EN BUITENLAND
2
Ongunstige indruk
KI
99
1
GISCARD D’ESTAING
Israel wil deel Sinai
opgeven
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze redacteur in Rome)
Van onze redacteur in Rome)
kl
(Van-onze redacteur in Athene)
ATHENE Griekenlands jongste deportatie-eiland Kea (gewoon
lijk uitgesproken Tzea) ligt tussen twee kleinere onbewoonde eilan
den, die reeds een barre reputatie hebben: Makronisi, dat tijdens de
burgeroorlog diende als opvoedingskamp voor militairen, en het Ee-
kende Jaros of Youra, al sinds de oudheid als strafkolonie gebruikt.
Kea is veel vriendelijker, het is dan ook bewoond, door zo’n vijfdui
zend mensen, die voornamelijk leven in het gelijknamige bergplaatsje
en in het havenplaatsje St. Nicolas, vanwaar men op het kale Makro
nisi uitkijkt.
oor
iap,
ren
ze
and
het
end
)is-
is
jter
en-
;rd.
ind
ren'
jke
kte
Ceja
>orn
lagd
ting
and
atie
Hen
ting
s is
nen
Hes.
het
uit
mde
te
neb-
eni-
leeft
Hij
was
iaar
zij
i en
gen.
den-
ster-
een
lum-
land.
egen
rster
•ouw
naar
ïrige
is in
ihuis
'OUW
.vee-
„Als we willen dat de vredp^bespre-
kingen in Genève kans van biggen heb
ben moet Hoessein met de Palestijnen
rond de tafel gaan zitten,” aldus Sadat
op een bijeenkomst van de federatie van
Arabische jongeren in Cairo.
een
te
Dumont veroordeelde de politiek van
de westerse landen, van Oost-Europa en
Japan, die hun manier van ontwikkeling
willen exporteren naar de Derde Wereld.
i het
en
digd.
ouw,
ge-
-Ka-
rwo-
3 te
ïme-
lier-
1 te
op-
het
ner-
dent
eten
voor
de
de
zijn
uit
fhe-
i bij
in
Ver-
din-
irige
ond.
ver-
de
eren
egen
het
even
jaar
in
deld
iden
de
rge-
het
el—
Itoel
de
i de
Zas-
ring
ne-
De internationale crisis die door de
olie vorig jaar op gang is gekomen,
zal, zo voorspelde de Franse presi
dent, een even langdurig als funda
menteel karakter dragen. De vijf ko
mende jaren zullen we nog voor vele
verrassingen worden geplaatst en we
hebben tot taak te voorkomen, zo zei
hij, dat ze tot een catostrofe leiden.
Daartoe is het noodzakelijk, ZO.gaf hij
aan, dat we iedere gelegenheid tot
overleg aangrijpen om te voorkomen
dat de huidige crisis tot een geweld
dadige confrontatie zou kunnen lei
den.
Aan de andere kant maakt depor
tatie, het middel waarnaar de junta
wel zo vaak greep, een verre van
gunstige indruk in binnen- en buiten
land. Wanneer zij niet gepaard gaat
met een Officiële aanklacht én dat
is althans voor Pattakos, Makarezos
en Ladas nog niet het geval dan
kunnen de slachtoffers wel eens aan
spraak maken op belangstelling van
de zijde van Amnesty International,
net als zo vele gearresteerden van
rechts nu in Portugal doen.
Het comité dat is samengesteld uit een
aantal particuliere organisaties, waaron
der de Nederlandse NOVIB, bood giste
ren in Rome de FAO, de wereldvoedsel
organisatie. een document aan waarin
wordt gevraagd om één percent van alle
ruimte in kranten en periodieken, in
radio- en televisieuitzendingen, 1 percent
van alle boeken en schoolboeken, en één
percent van de schooltijd te besteden
aan de problemen van de ontwikkeling.
Pas dan, aldus het comité, kunnen lan
den die nu steeds verder achterop raken
een kans maken om voldoende aandacht
te krijgen.
Letterlijk zegt men in het slotcommu
niqué, nadat een aantal experts drie
dagen over de problematiek van de Der
de Wereld hadden gesproken en gedis
cussieerd, voordat de wereldvoedselcon-
ferentie in Rome op 5 november begint:
„De geïndustrialiseerde landen moeten
nu daadwerkelijk beginnen afstand te
doen van hun bevoorrechte positie en
dat kan alleen met de steun en deelna
me van de publieke opinie. Een campag
ne in de nieuwsmedia en in onderwijsin
stellingen is de enige manier waarop
men duidelijk kan maken dat de ont
wikkeling van de gehele wereld ten
nauwste samenhangt met de onderlinge
verbondenheid van alle volken en met
het overwinnen van enge nationalisti
sche visies”.
Hellenistische 1
„hartspecialist”
stratos, tevens
aanhanger.
In de jaren voor de staatsgreep,
toen Theodorakis nog wel eens vrolij
ke liedjes schreef, was een van zijn
zwierigste het liedje over Syros en
Kea, waarin de onberekenbare win
den worden bezongen die altijd waai
en wanneer men van Syros naar Kea
vaart, langs de barre rots Jaros, die
in die jaren net even niet werd
gebruikt. Uit dat liedje blijkt meteen
dat de ergste winden bij Kea ophou
den al schijnt de overtocht uit
Pireau van Papadopoulos cum suis
woensdag nogal stormachtig te zijn
geweest.
Biesheuvel legt er de nadruk op dat
zijn besluit niet is ingegeven door de
wens terug te keren naar de actieve
politiek. Hij herinnert eraan dat hij
vorig jaar reeds het besluit nam zich
voortaan afzijdig te houden van de poli
tiek. „Indien er in de ARP-fractie om
welke reden dan ook een vacature zou
ontstaan, zou ik een benoeming tot lid
van de Tweede Kamer niet aanvaarden”.
Het moet voor de Grieken moeilijk
zijn een oordeel te vormen over deze
onverwachte deportaties. Als het waar
is dat de vijf naar het eiland Kea
overgebrachte bewindslieden van het
kolonelsregime vrijelijk op Kea mo
gen rondlopen, is er dezer dagen een
Hij sprak zich opnieuw uit voor
verdere stappen in de richting van de
Europeselëénwording, waarbij Frank
rijk bereid was nieuwe offers van
nationale soevereiniteit te brengen.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS Op de tweede persconferentie die het Franse staats
hoofd Valery Giscard d’Estaing sedert zijn installatie in het Elysée
gisteren hield, heeft hij bevestigd dat eind november of begin decem
ber in Parijs een Europese topconferentie zal worden gehouden,
waarvoor donderdag de acht invitaties zijn verzonden.
dertechniek zodanig verbeterd kan wor
den, dat de synode zeker tot concrete
resultaten komt. Dat is dan voor de
toekomst.
dukt aan de ontwikkelingslanden geven,
zoals door de Verenigde Naties als
streefbedrag is gesteld, heeft een Euro-
Winschoten is gisteren door de di
recteur van de Verenigde Naties, Mi
chael Popovic, als eerste stad ter Wereld
uitgeroepen tot gemeente van de VN. De
voorzitter van de Nederlandse Vereni
ging van de Verenigde Naties, de heer
Scheffer, zag de benoeming van Win
schoten als' stad van de VN een middel
om de VN dichter bij de mensen te
brengen.
ROME. Omdat weinig landen één
percent van hun bruto-nationaal pro-
„Ik zou noch Zeeland noch mijzelf
een dienst hebben bewezen als ik het
toch maar gedaan zou hebben, maar dan
niet van harte”, schrijft Biesheuvel. „De
overwegingen die bij een zo belangrijk
besluit in het geding zijn, dragen in
sterke mate een persoonlijk karakter en
zijn daarom moeilijk aan de buitenwereld
uit te leggen. Tenslotte is er ook nog
zoiets als een recht op privacy”
Hij wilde alle disputen over een fe
deraal of confederaal Europa echter
vermijden, om zich voorlopig te hou
den aan regelmatige beraadslagingen
van enkele malen per jaar tussen de
Europese regeringsleiders, waarbij
ook de gemeenschappelijke organen
Enige eeuwen tevoren „enoot het
eiland juist een geheel tegengestelde
vermaardheid: personen die de leef
tijd van zestig jaar hadden bereikt,
plachten zich hier te verzamelen om,
omgeven door zang en dans van de
jeugd, gezamenlijk de dodelijke dolle-
kerveldrank te drinken teneinde hen
zelf en hun nazaten het ongerief van
hun ouderdomskwalen te besparen.
Het is een schilderachtige traditie, die
nu ongetwijfeld gretig in de herinne
ring zal worden teruggeroepen al
le vijf de gedeporteerden gaan al
aardig de kant van de 60 op!
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Kissinger heeft gisteren in
Moskou twee gesprekken gevoerd met
de Russische partijleider Breznjev en na
afloop van het eerste gesprek van drie
uur gesproken van „een goed begin”.
Volgens de Russische minister van Bui
tenlandse Zaken Gromiko meende
Breznjev dat de besprekingen „zeer nut
tig” waren geweest. Als eerste on
derwerpen kwamen aan de orde: de
mogelijkheid tot een breder en intensie
ver handelsverkeer en de Arabisch-Is-
raelische onderhandelingen in het Mid-
den-Oosten.
Op de foto: Breznjev schudt Kissinger
de hand voordat zij met hun besprekin-
een poging van regeringszijde
klimaat van zenuwachtigheid
scheppen, waarin Karamanlis als „de
enige man die het leger aankan” een
nóg grotere meerderheid kan krijgen
dan hem reeds wacht.
Over de terugtrekking' van de weste
lijke Jordaanoever zei Peres dat de rivier
de Jordaan moet fungeren als een „véi-
ligheidsgrens” voor Israels defensie. Ook
zei de minister dat joden het recht
moeten hebben om zich op de westelijke
jordaanoever, die deel uitmaakt van het
bijbelse beloofde land, te vestigen, „net
zoals zij het recht hadden om zich in
Williamsburg (New York) te vestigen”.
Peres zei dat Israel bereid is om over
de terugtrekking van de westelijke jor
daanoever te onderhandelen op de voor
waarde dat deze terugtrekking deel uit
maakt van een vredesregeling. Israel zal
het Jordaanse gebied niet teruggeven om
alleen maar het prestige van Jordanië
onder de andere Arabische landen op te
vijzelen, zo meende Peres.
D« synode zal haar laatste zittingsdag
nog wijden aan de vraag hoe de verga-
JERUZALEM (AP) Israel is bereid zich voor een groot deel uit de
Sinaïwoestijn terug te’trekken indien de vooruitzichten op vrede met
Egypte goed worden. Dit heeft de Israëlische minister van Defensie Peres
gisteren gezegd op een congres van Amerikaanse conservatieve joden m
Jeruzalem. De minister zei dat de woestijn-op dusdanige wijze moet war
den verdeeld dat Egypte genoeg ruimte hééft om het Suezkanaal tè be
schermen en dat Israel toezicht kan houden op de scheepvaart door de
Straat van Tiran bij het zuidelijke punt van. de Sinaï.
Het geschil tussen Arafat en Hoessein
over de doch- Israël bezetjte westelijke
Jordaahoevér staat de Arabische éénheid
nu al vier jaar in de weg. Beide partijen
zullen naar wordt verwacht, aan de
komende topconferentie deelnemen.
Egypte is van mening dat de Palestijnen
een eigen 'gebied' kunnen krijgen- door
middel van een militair akkoord of te
rugtrekking- van Israel.
ware stormloop te verwachten van
journalisten en andere niéuwsgierigen
naar het eiland dat tot' hü toe, hoe
dicht het ook onder de kust lag en
hoe rijk het ook was aan interessante
oudheden, altijd een beetje aan de
aandacht van de toeristen is ontsnapt.
Als men in staat wordt gesteld
vrijelijk met Papadopoulos .re com
municeren, zou daarmee de bodem
worden weggeslagen onder de specu
laties dat Karamanlis in wezen bang
is voor mogelijke onthullingen waar
mee de ex-dictator kan komen, speci
aal over zijn rol bij dé zgn. „electora
le staatsgreep” van 1961, Karamanlis’
laatste verkiezingsoverwinning.
Het feit dat de vijf er in min of
meer bedekte termen van worden
beschuldigd een nieuwe staatsgreep te
hebben voorbereid, zal door menige
Griek van links worden uitgelegd als
Een tweede voorstel wees er nog ster
ker op, dat de synode eenvoudig weg
vlucht uit de moeilijkheden. Dat voor
stel hield in dat alle materiaal dat deze
synode aan besprekingen en schriftelijke
stukken heeft opgeleverd, aan de paus
ter hand wordt gesteld, die dan maar
moet zien wat hij met deze papierlawine
doet. Ook over dit voorstel moest de
synode bij handopsteken stemmen - zeer
ongebruikelijk, want er wordt steeds
schrfftelijk gestemd, met zelfs vermel
ding van de naam op het stembriefje - en
zonder tellen schatte men de uitslag op
ja.
Bovendien stelde hij voor om begin
volgend jaar een tweede conferentie
van tien tot twaalf landen bijeen te
roepen om op langere termijn naar
een definitieve regeling van de olie
crisis te streven. Onder de deelnemers
wenste het Franse staatshoofd dat
zowel de olieproducerende als -con
sumerende naties vertegenwoordigd
zouden zijn, terwijl de laatste catego
rie dan weer uit wel- en niet-geïn-
dustriaiiseerde landen moest bestaan.
Het denkbeeld van die olie conferen
tie was tevoren, zo verklaarde hij, al
door Saoedi-Arabië aanvaard.
Peres heeft geen details verstrekt over
het aantal kilometers dat Israel zich zou
willen terugtrekken. „We zijn werkelijk
bereid om ons een heel eind uit de Sinai
terug te trekken indien we daarvoor éen
betekenisvolle politieke Situatie terug
krijgen,” aldus de minister.
,,.De Israëlische Nationale- Religieuze
Partij heeft gisteren besloten zieh bij-de
coalitie regering van premier Rabin-aan
te sluiten, .waardoor deze .regering ep
bredqre basis zal kunnen regeren,
De Egyptische president Sadat zal zijn
pogingen om de Jordaanse kaping Hoes
sein en Palestijnse leider Arafat, te ver
zoenen op de Arabische topconferentie,
die morgen in Rabat begint y.oqjfzetten.
Inmiddels heeft een Woordvoerder
voor de Palestijnse bevrijdingorganisatie
(PLO) twintig Arabische lan.den er don
derdag in een felle aanval van beschul
digd „hun verplichtingen ten aanzien
van de Palestijnse revolutie” niet na te
komen.
LONG BEACH (Reuter). De Ame
rikaanse oud-president Nixon moet n o-
gelijk een operatie ondergaan. De kan
sen dat hij als getuige in het watergate-
proces zal verschijnen lijken daarmee
nog kleiner te zijn geworden.
Zijn lijfarts John Lungren liet giste
ren in een verklaring weten dat hij
mogelijk tot een operatie zal besluiten
als de 61-jarige Nixon niet naar bevredi
ging reageert op de antistremmingsmid-
delen en -injecties tegen de flebitis in
zijn linkerbeen eh de kleine bloedprop in
zijn rechterlohg. Nixon keerde woensdag
avond terug in het Long Beach Memo
rial Hospital, slechts vergezeld van drie
agenten van de geheime dienst.
van Brussel betrokken zouden moe
ten worden.
Ten aanzien van de binnenlandse
politiek, die hij op deze persconferen
tie aanvankelijk terzijde had willen
laten, hoopte Giscard d’Estaing ook
met de linkse oppositie te zullen
kunnen samenwerken. Hij nodigde
alle leiders van de politieke partijen
met inbegrip van socialisten en
communisten uit aan een diep
gaand overleg te willen deelnemen.
Die laatste uitnodiging werd echter
bij voorbaat door de linkse partijen
al met veel reserve beantwoord en op
het speciale congres dat de cornrnu-
nisten (donderdag in Parijs eveneens
begonnen, heeft hun secretaris-gene-
raal, Georges Marchais, nogmaals la
ten weten dat op zijn medewerking
aan een nationale unie niet kan wor
den gerekend.
Nederland heeft al laten voelen
positief tegenover de uitnodiging te
staan.
pees comité voor de Derde Wereld een
nieuw voorstel gedaan.
Een van de belangrijkste inleidingen
op het klein congres waarvoor maar
weinig belangstelling bestond, was van
de Franse econoom René Dumont. Hij
vroeg zich af waarom de FAO, de we
reldvoedselorganisatie, in haar rapporten
in het verleden altijd zo optimistisch
was geweest. Experts uit de gehele we
reld hadden toch al aan het eind van de
jaren ’50 gewaarschuwd dat er onvol
doende maatregelen werden genomen
om te zorge., dat de wereldbevolking
voldoende te eten had.
Aan dit voorstel werd echter nog een
nevenvoorstel verbonden. Acht men het
nuttig, dat aan het totale pakket dat aan
de paus wordt overhandigd, een tekst
wordt toegevoegd waarin de hoofdge
dachten worden samengevat die bij de
synodevaders over de belangrijkste on
derwerpen van deze synode leven? Dit
voorstel werd met iets meer animo aan
genomen. Het is misschien de belang
rijkste daad van deze synode, die on
machtig was klare en ter zake doende
aanbevelingen te produceren.
Het motto waaronder het Franse
staatshoofd zijn uitvoerige en scherp
zinnige analyse van de huidigè situa
tie had geplaatst, luidde: Frankrijk
zoals het is in een wereld gelijk die
is. Die pragmatische benadering van
de internationale verhoudingen volg
de hij ook met betrekking tot Euro
pa, waarvan Giscard vaststelde dat
zijn politieke, economische en demo
grafische gewicht de laatste decennia
voortdurend verder was gedaald.
ROME. De bisschoppen synode
heeft een uitweg gevonden uit de impas
se waarin ze geraakt was. Misschien kan
men het beter een vluchtweg noemen
Ongetwijfeld heeft het argument van de
Franse kardinaal Marty en de Afrikaan
se bisschop Kabangu, dat het thuisfront
nog meer ontmoedigd zou worden als
ook nog deze bisschoppensynode hen
met lege handen liet staan, indruk ge
maakt. Bijna lusteloos aanvaardde de
synode het voorstel van de synodeleiding
om als besluit een boodschap tot de
kerk te richten, iets wat men aanvanke
lijk totaal niet van plan was geweest.
Men verbond er de voorwaarde aan, dat
het een inhoudsvolle boodschap moest
zijn. Wat die inhoud moest zijn, lieten
de bisschoppen over aan de kardinalen
Cordeiro en Wojtyla, die haar binnen 24
uur moeten samenstellen. Daarna mogen
de bisschoppen dan over de boodschap
debatteren.
I
De officiële regeringsverklaring
rept van de wenselijkheid dat de vijf
ergens worden vastgehouden waar zé
niet weg kunnen, zolang het onder
zoek voortduurt naar onregelmatighe
den tijdens de afgelopen jaren van
het kolonelsregime. Het gaat er de
meeste Grieken om dat deze vijf, en
nog veel andere oud-kolonels, worden
beschuldigd van het instellen van die
dictatuur zelf, dus van de' onregelma
tigheden die zij vooraf hebben bedre
ven om deze te bewerkstelligen.
Daartegen is van staatswege nog
BB M
DEN HAAG. De vroegere minister
president mr. B. W. Biesheuvel heeft
bedankt voor de post van commissaris
der koningin in Zeeland, omdat hij
vreest in deze functie niet de voldoening
te vinden die noodzakelijk is om in alle
opzichten een goed commissaris van de
koningin te worden. Het zou uitdrukke
lijk niet de bedoeling zijn geweest ie
mand te kwetsen of iemand een hak te
zetten. Dit schrijft de ex-premier deze
week in het ARP-Partijblad Nederland
se Gedachten.
steeds geen 'aanklacht ingediend, al
leen door een particulier, de advocaat
Lykourezos. De door hem uitgelokte
rechtspleging met als aanklacht
hoogverraad, begint (toevallig?) van
daag, voor een gewone rechtbank in
Athene.
Ten slotte nog twee anekdotische
bijzonderheden over het verre verle
den van het eiland Kea, dat zo plot
seling in het middelpunt van de be
langstelling is komen te staan. Het
eijand. dat vroeger Keos heette en
het centrum was van de speciale
regering van Zeus die alhier de
bijenkorf in het leven zou hebben
geroepen hééft de wereld in de
tijd ook de eerste
geschonkenEresi-
natuurgeneeswijze-
