President van Nederlandsche Bank dr. J. Zijlstra:
Moskou zou
jumbo-jets
willen kopen
Görings rommel
bracht 650.000
gulden op
General Motors VS
ontslaat 6000 man
Kabinet akkoord
met aftrek voor
Jordanië in Rabat gepasseerd
zelfstandigen
slachtoffers
Angola
in
Regering wil
topoverleg pas
in december
Tegenstrijdigheden
Labour helpt
soften on
Nieuwe wet op
winkelsluiting
naar Kamer
achtergrond
2
3
Winston Churchill
Nederland
en
in
Engeland geëerd
OOK ONTSLAGEN BIJ FORD
OVERWINNING VOOR PALESTIJNEN
gekneveld in huis
Bejaarde lag uren
ZATERDAG 26
OKTOBER
BINNEN- EN BUITENLAND
1974
Niet eenvoudig
Zwaardere taak
(Door dr. Bas de Gaay Fortman)
Wraak
Golf”
LUANDA Van de Zambiaanse plaats Zambesi is er een door
zendelingen gekapte weg naar Kabompo die vlak langs de Angolese
grens loopt. Bij het dorp waar die weg uitzicht geeft op een groene
vlakte in Angola, staat een zendingspost. Toen jk daar ruim zes jaar
geleden op bezoek was, waren zojuist drie Zambiaanse dorpelingen
vermoord.
1
B;
tl
t
Herstel rendement bedrijven hard nodig
den van de hand.
(Van onze redacteur in Rabat)
bedrag
en nauwelijks ge-
van
een
jaar
i ge-
ïhulp
had
>men.
Boeing zou de transactie binnen dertig
dagen bekend willen maken. Een woord
voerder van de maatschappij wilde het
bericht niet bevestigen, maar zei wel dat
er besprekingen aan de gang zijn met de
regering in Moskou.
kozen
wijk.
van
aan
van
met
r in
De
Idag
de
dam
rikt,
eau.
itste
■arti-
mier
eren
ulie-
een
«r is
ipie-
it de
isitie
LOS ANGELES (DPA, ANP). Vol
gens de „Los Angeles Times" wil de
Sovjet-Unie vijf tot tien vliegtuigen van
het type Boeing 747 (,,Jumbo-jet”) ter
waarde van 125 tot 300 miljard dollar
kopen van de Amerikaanse Boeing Cor
poration. Het blad zegt dit in goedinge-
lichte kringen van de luchtvaartindus
trie te hebben vernomen.
ROTTERDAM (ANP). De 74-ja-
rige Rotterdammer J. Goederen heeft
gisternacht bijna 8 uur lang gekneveld
en gewond in de slaapkamer van zijn
woning gelegen.
Franse
isteren
tbbeba
resten
m vier
r deze
nd dat
ouder
rsteld.
IV-
.000
che
tol-
op
ka-
Irie
■er-
het
'en.
re
ten
een
en
en-
tu-
:en
het
l) is
even
zijn
de
wa-
reed
rre-
:uur
?md
een
rum
den
'an-
zal
len-
Dan
I in
ige-
De samenwerking tussen blanken
en zwarten in de bevrijdingsbeweging
MPLA is opmerkelijk. Het is nodig
ook, want de rellen van afgelopen
jult hebben tot grote raciale spannin
gen geleid. Angola heeft een betrek
kelijk grote blanke bevolking (onge
veer tien percent van de zes miljoen
inwoners) en daaronder zijn boven-
DETROIT (DPA, Reuter) —General
Motors Corporation zal in totaal 6000
werknemers in vier van haar Ameri
kaanse autofabrieken en een tot nu toe
onbekend aantal arbeiders van toeleve
ringsbedrijven ontslaan. Als reden wordt
de afzetvermindering in de Verenigde
Staten genoemd. Tegelijkertijd verlaagde
het concèrn zijn verkoopsprognose voor
het lopende jaar van tien naar 9,5 mil
joen personenauto’s (voor de gehele Ver
enigde Staten).
De zelfstandigen-aftrek is 1200 voor
winsten tot een bedrag van 30000. Bij
hogere winsten wordt de aftrek vermin
derd met 120 voor elk vol bedrag van
1000, waarmee de winst 30000 te
boven gaat. Indien de winst 40000 of
meer bedraagt wordt geen aftrek ver
leend.
J
Van de hele turbulente economische
wereld vormt ons land maar een klein
deel. Er is veel, waarvoor wij in Neder
land ondanks alle problemen dankbaar
moeten zijn. Wij gingen de oliecrisis met
een sterke eigen energiebron in. Wij
hebben een gezond en sterk bankwezen,
en dat spreekt niet meer vanzelf, gezien
de gebeurtenissen in het buitenland in
de laatste tijd. In dit geheel zal de taak
van de Nederlandsche Bank zwaarder
worden dan hij waarschijnlijk in enig
na-oorlogs jaar is geweest, even afgezien
van de eerste hersteljaren na 1945.
Bij het jagen waren zij per onge
luk op Angolees grondgebied terecht
gekomen en daar neergeschoten-
’s Nachts, zo vertelde de zendeling, had
men hun lijken gevonden met afge
sneden oren. De Portugezen loofden
in die tijd een beloning uit voor elke
gedode Afrikaan die vanuit Zambia
Angola was binnengekomen.
Dr. Zijlstra stelde vast, dat van het
oorspronkelijke na-oorlogse optimisme
(wij hadden voldoende uit de crisisjaren
DEN HAAG (ANP) Het kabinet is
akkoord gegaan met een wetsontwerp,
waarin wordt voorgesteld zelfstandigen
in het midden- en kleinbedrijf een inko-
mensaftrek toe te staan. De regeling zal
bij aanvaarding door het parlement
met ingang van volgend jaar in wer
king treden. De kosten van de regeling
worden geschat op ongeveer honderd
miljoen gulden. Met het voorstel wordt,
naar de mening van de regering, tege
moet gekomen aan de toezegging van
minister Duisenberg (Financiën), die ver
band hield met de motie-Notenboom
(KVP), ingediend bij de algemene poli
tieke en financiële beschouwingen in de
tw’eede kamer.
MÜNCHEN (UPI, DPA) Op een
veiling in München heeft gisteren „rom
mel” uit de nalatenschap van wijlen
Herman Goring, eens Hitlers rechter
hand en rijksmaarschalk van de „Luft
waffe” ruim 650000 gulden opgebracht.
Er werden prijzen van 20000 gulden tot
60 gulden betaald voor de in totaal 350
artikelen.
„WAT DOEN die blanken hier?”,
riep een Afrikaanse vrouw zodra zij
onze auto zag. Sinds de rellen van
drie maanden geleden zijn de blan
ken niet meer welkom in de musse-
ques van Luanda.
ibben
met
auto
1 het
idere
m Agt
aaron-
solatie
stijnse
n Ad-
inden.
lan de
m on-
twee
ngenis
ireken
r hen
mede-
sociale
ik is”,
meisje
bering,
taar te
:entra-
i haar
zitten,
t kind
Iet lag
ilderde
lar. De
met de
werd.
de
buitenlandse
volledige Palestijnse
Portugal heeft1 haast met de verle
ning van onafhankelijkheid aan An
gola. Bij de economische ontwikke
ling van Angola kan ons land con
creet meewerken. Regering en parti
culiere organisaties zijn daarmee al
begonnen. Wie bijvoorbeeld iets wil
doen voor de mensen in de „golf”
kan een bijdrage geven aan het Lu-
anda-project van de Mondlane-stich-
ting (giro 1848800 in Amsterdam).
[in in
erdag
in de
)e zes
r van
aarde
rming
tuatie
men-
be-
s, de
Hoek
veren
Volgens minister-president Den Uyl is
de nieuwe regeling bijzonder gunstig
voor de ondernemer. „Niet alleen kan
hij zelf gedeeltelijk zijn eigen openings
tijden kiezen, maar hij wordt ook be
schermd tegen de neiging om onder de
zware concurrentie abnormaal lange
werktijden te maken”, aldus de premier.
Volgens de minister-president zou de
nieuwe regeling ook voordelen bieden
voor de consument.
geleerd om deze toestanden te kunnen
voorkomen en voortdurende voortuit-
gang te boeken) weinig is overgebleven,
na de versnelde inflatie, de werkloos
heid, het kraken van het monetaire
systeem, de rapporten van de Club van
Rome en de klap van de oliecrisis. De
werkloosheid bleek hardnekkiger dan
oorspronkelijk werd vermoed. Pessimis
me is in, de onheilsprofeten hebben het
gehoord, en „ik bedoel dit niet ironisch”,
aldus de bankpresident.
een Angolese studente die lid is
de MPLA, bracht ik een bezoek
„golf”.
klein
soort
Samen met een zwarte collega een
van de vier zwarte artsen die de
universiteit van Luanda nog slechts
heeft afgeleverd geeft hij elke dag
gratis medische hulp. Tot drie uur ’s
middags werken zij in het regerings-
ziekenhuis en daarna tot acht uur ’s
avonds zonder betaling in de krotten
wijk.
gevallen tot 60 pct. van de afzet van
augustus. De ondernemingsraad ziet de
noodzaak van de werktijdverkorting in
en de vakbonden zijn ingelicht.
dien veel arme
schoolde mensen.
Jordanië was het enige land dat tegen
deze ontwerpresolutie stemde. Na het
beraad van gistermorgen kwam eerst de
Jordaanse ambassadeur in Marokko
Hashim Aboe Ammar aan het woord.
Hij lichtte uitvoerig toe waarom Jorda
nië tegen dit voorstel gekant is. „Jorda
nië is verantwoordelijk voor de Palestij-
nen die binnen het Hasjetnitische ko-
le overheersing en jaren van kolonia
le oorlog nu maar een korte tijd
heeft van voorbereiding op de volle
dige onafhankelijkheid. Maar aan de
staatkundige veranderingen lijkt de
grote meerderheid van nauwelijks -
politiek bewuste Afrikanen en blan
ken zich snel aan te passen.
RABAT. Het vooroverleg van
Arabische ministers van
zaken heeft een
overwinning opgeleverd. De ministers van
buitenlandse zaken van de Arabische
landen, die sinds dinsdag de Arabische
top die vandaag begint voorbereidden,
hebben een Syrisch-Egyptische ontwerp
resolutie aanvaard. Die houdt in dat de
PLO (de Palestijnse Bevrijdingsorganisa
tie) een nationaal bestuur zal vormen in
de bezette gebieden van Palestina die
met diplomatieke of andere middelen
bevrijd zullen worden.
ninkrijk wonen”, betoogde hij, „en Jor
danië is bereid in de nu nog door Israël
bezette westoever van de Jordaan een
referendum te houden onder supervisie
van de Verenigde Naties. Dan kunnen de
Palestijnen beslissen of zij al dan niet
bij Jordanië willen blijven, hetzij als
deel van het Hasjemitische koninkrijk,
hetzij als federatieve staat”.
Hoewel Egypte een van de ontwerpers
is van de ontwerpresolutie, zal president
On-
'gen-
in de
n de
sren-
heeft
eelte
Üge-
t jaar
eroor-
sstraf
regens
Iritish
ze op
brand
i pas-
Het is niet eenvoudig aan te geven,
welke weg voor een adequate bestrijding
van de neergang moet worden gekozen.
Dit is ook uit de gedachtenwisseling
over de miljoenennota wel gebleken, al
dus dr. Zijlstra. „Wat wij voor alles nodig
hebben is een scherpe en zakelijke, niet
gepolariseerde analyse van de oorzaken.
Ik volsta met daarvoor enkele indicaties
te geven. Inflatiebestrijding en wer
kloosheidsbestrijding zijn onder de hui
dige omstandigheden twee kanten van
de medaille. Wij hebben, het stadium
van: „een beetje inflatie is-goed voor de
werkgelegenheid” achter ons gelaten.
Het leren leven met de inflatie; dat is
het niet kunnen of willen zien van de
noodlottige gevolgen daarvan, wordt
minder vaak gehoord, ook in academi
sche kringen, waar men zich nogal eens
in deze verwerpelijke gedachtengang
verlustigde”, aldus de bankpresident.
Daarom zegt, hij dat men de werkloos
heid alleen kan bestrijden als men de
inflatie wil bestrijden, zoals men in
de dertiger jaren onmachtig was om de
deflatie te bestrijden en daardoor niet in
staat was de werkloosheid werkelijk aan
te pakken.
Mochten de Palestijnen kiezen voor
een onafhankelijke Palestijnse staat, dan
zal Jordanië deze beslissing eerbiedigen.
Het ministerieel vooroverleg liep don
derdagavond nog vast vanwege de Pales-
tijns-Jordaanse tegenstellingen. De be
sprekingen werden afgebroken en don
derdagnacht maakten de Palestijnen een
ultimatum bekend, waarin zij aankon-
digden te zullen weglopen als zij niet
hun zin zouden krijgen. Daarom werd
gistermorgen al vlot een akkoord be
reikt, ondanks het Jordaanse verzet.
De artikelen waren na Görings dood
eigendom geworden van de staat Beie
ren, maar de autoriteiten daar besloten
onlangs ze te veilen. „Wij hebben geen
nut van deze rommel”, aldus een woord
voerder.
De rel om het softenonfonds ontstond
14 dagen geleden, toen de belastingdienst
liet weten dat de uitkeringen uit het
fonds aan de kinderen niet van belas
tingheffing konden worden vrijgesteld.
In de daarop ontstane opwinding met de
kersverse Labourregering kwam premier
Wildon in verlegenheid. Hij had toen hij
in de oppositie was, voortdurend beloofd
dat de kinderen voldoende schadeloos
gesteld zouden worden. Maar het maken
van een uitzondering op de belasting
wetten zou tot andere onrechtvaardighe
den aanleiding kunnen geven.
Vrijdag werd de Gordiaanse knoop
doorgehakt: de regering betaalt een som,
die grotendeels het verlies aan inkom
sten opheft dat de kinderen door de
belastingheffing zouden lijden. Maar he
lemaal doorgehakt is de knoop natuur
lijk nog niet.
DEN HAAG. De Nederlangdse re
gering is voorstander van een spoedig
Europees topoverleg. Volgens minister
president Den Uyl dient zo'n overleg
echter goed voorbereid te worden en is
zo'n topoverleg dus niet voor december
te realiseren. Dat heeft de regering ook
laten weten aan de Franse president
Giscard d'Estaing, die al in november
zo’n topberaad wilde beleggen.
Volgens minister-president Den Uyl
dienen de ministers van Buitenlandse
Zaken op 11 november nog zoveel zaken
te regelen om het topoverleg voor te
bereiden, dat een langere voorbereidings-
termijn nodig is dan de Franse presi
dent voor ogen staat.
De premier verklaarde teleurgesteld te
zijn door het Franse besluit om voorlo
pig niet toe te treden tot de club van
twaalf, de energiecoördinatiecommissie,
die vorig jaar op voorstel van Washing
ton gevormd werd naar aanleiding van
de energiecrisis. De andere EEG-landen
doen daaraan wel mee. „Het is echter
geen onvertrouwd beeld in de Europese
politiek, dat Frankrijk een eigen opstel
ling kiest”, aldus Den Uyl.
Om 12 uur ’s nachts drongen enkele
mannen, het waren er volgens de politie
waarschijnlijk twee, de woning van de
bejaarde man binnen. Er ontstond een
vechtpartij tussen de heer Goederen en
de indringers, waarbij de heer Goederen
werd gewond. Daarna werd de oude
man aan armen en voeten vastgebonden.
Na de hele woning te hebben doorzocht
gingen de indringers er vandoor met
300.
Gisterochtend om half acht werd de
heer Goederen gevonden door enkele
personeelsleden van zijn constructie-
werkplaats, die in hetzelfde huis is ge
vestigd. Hij werd met verwondingen aan
Sadat allerminst gelukkig zijn met deze
ontwikkeling. Het lijkt uitermate on
waarschijnlijk dat de staatshoofden nog
op ingrijpende wijze iets kunnen veran
deren, waardoor ook koning Hoessein
enigermate tevreden gesteld zou kunnen
worden. Nu de wereld de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie als vertegenwoor
diger van het Palestijnse volk heeft er
kend De Verenigde Naties kan de
Arabische top daar niet meer op afdin
gen. De Jordaanse ambassadeur merkte
hierover op dat als Jordanië met dit
ontwerp akkoord zou gaan, iedere hoop
op enige bevrijding van Palestina verlo
ren gaat, gezien de weigering van Israël
om met de PLO te onderhandelen. Pre
sident Sadat beseft dat ook terdege.
(Van onze redacteur in Londen)
LONDEN. De Labourregering zal
vijf miljoen pond sterling in het fonds
voor de verzorging van de Britse softe-
nonkinderen storten. Het bedrag is be
doeld als compensatie voor de belastin
gen, die ouders en verzorgers en later
de kinderen uit de opbrengsten van
het al bestaande fonds zullen moeten
betalen. Het oorspronkelijke
werd beschikbaar gesteld door „Distil
lers”, de firma die zo’n kleine 15 jaar
geleden het voor zwangere moeders zo
desastreuse slaapmiddel op de Britse
markt had gebracht.
HEERLEN (ANP) Wie de inflatie niet wil bestrijden, kan de werk
loosheid niet bestrijden^ Zonder een rendementsherstel van het bedrijfs
leven komen wij er in Nederland niet meer uit. In een democratisch staatsr-
bestel is de overheid niet in staat in structurele zin een ineenschrompe
lende investeringsneiging van het bedrijfsleven adequaat te compenseren
door vervangende eigen investeringen.
Aldus de president van de Nederland
sche Bank, dr. J. Zijlstra, bij de opening
van het agentschap van de Centrale
Bank in Heerlen. Hiernaast en hierboven
zijn aanvullende maatregelen nodig, met
name om het cumulatieve karakter van
de economische neergang te stoppen. Het
is dan ook volgens dr. Zijlstra terecht,
dat de begroting 1975 expansief is. Een
dergelijk beleid zal uiteraard op interna
tionale schaal moeten worden toegepast.
Mits doeltreffend, en dat betekent niet
in de laatste plaats tijdig, aangepakt,
kan men de problemen de baas en hoeft
men niet hulpeloos af te drijven naar
een ernstige werelddepressie. Het' lijkt
dr. Zijlstra wel onvermijdelijk dat het
economische klimaat killer zal worden
dan in de afgelopen 25 jaar in het
algemeen genomen is geweest. De „eeu
wige welvaart” is ook ditmaal niet geko
men, maar wij mogen niet versagen.
SINDSDIEN is er veel veranderd.
Het gebied dat grenst aan het Zambi
aanse Kabompo-district is al lang
bevrijd door de MPLA (volksbewe
ging voor de bevrijding van Angloa).
Portugal wil nu zelf een einde maken
aan zijn koloniale politiek.
De Angolese kranten die een half
jaar geleden nog uitsluitend over ter
roristen spraken, staan nu vol berich
ten en foto’s over de historische ont
moeting in de Angolese wildernis tus
sen comodore Leonel Cardoso als
vertegenwoordiger van Portugal en
dr. Agostinho Neto, president van de
bevrijdingsbeweging MPLA.
Nu de strijd is beëindigd zal spoe
dig een voorlopige regering worden
gevormd zoals in Mozambique al is
gebeurd. Vice-admiraal Rosa Voutin-
ho, de president van de junta voor
Angola, zei mij dat hij hoopte voor
het eind van dit jaar met de bespre
kingen over de vorming van een
voorlopige regering gereed te komen.
De ochtendkrant die enthousiast be
richtte over de wapensti'lstandsover-
eenkomst met de MPLA, heet „De
provincie Angola.”
Het is een van de vele tegenstrij
digheden die de bezoeker treffen in
een land dat na eeuwen van kolonia-
De hoogste prijs van 20000 mark
bra?ht een zilveren schaal op met een
jachttafereel met Görings familiewapen.
Een bloemenschaal die Göring bij zijn
huwelijk ten geschenke had gekregen
bracht 16000 gulden op en een gebroken
lederen schilderijlijst ging voor 60 gul-
Het staat wel vast dat de overgrote
meerderheid van deze mensen na de
onafhankelijkheid in Angloa zal blij
ven. Van het eveneens arme Portugal
hebben zij niets te verwachten. Vele
Angolese blanken zijn bang voor de
toekomst. Vice-admiraal Rosa Cou
tinho noemen zij „Rosa Vermelha”
(de rode roos). In het van geruchten
gonzende Angola wordt gezegd dat de
vice-admiraal communist is.
Zo een veronderstelling is typerend
voor een land waarin er nauwelijks
enige belangstelling voor de politiek
placht te zijn. De grote blanke min
derheid is een van de drie factoren
die de dekolonisatie van Angola tot
het moeilijkste vraagstuk voor de
Portugese regering maken. De tweede
is de natuurlijke rijkdom van het
land (er zijn grote olievoorraden aan
getroffen) en de daaruit voortvloeien
de buitenlandse belangen.
De derde complicatie is de ver
deeldheid onder de bevrijdingsbewe
gingen hoewel de MPLA ongetwijfeld
de meest gespreide en best georgani
seerde aanhang heeft. Alle drie ge
noemde factoren kunnen alleen maar
tot nog grotere spanningen leiden
naarmate het proces van dekolonisa
tie langer duurt.
In een reeds in de jaren voor de
oliecrisis vrij labiel geworden econo
misch klimaat door toenemende inflatie
en de hiermee gepaard gaande uitholling
van de rendementen die leidden tot
steeds mindere investeringsbereidheid in
het bedrijfsleven (integendeel, aldus dr.
Zijlstra) kon de stoot van buiten door de
oliecrisis met haar gevolgen, niet meer
worden geabsorbeerd. Dopi’ deze stoot
werd de inflatie verder aangewakkerd,
een aantal landen ziet zich gesteld voor
niet of nauwelijks te financieren beta
lingsbalanstekorten (en als dal door de
beroemde recycling van oliegelden zou
kunnen worden gevonden kan een on
draaglijke schuldenlast ontstaan) en be
paalde bedrijfstakken, zoals de voor de
werkgelegenheid belangrijke auto-indu-
strie, worden zeer zwaar getroffen. De
stoot van de oliecrisis plant zich nu
versterkt in het economische proces
voort. Het huidige tempo van de werk
loosheid wijst duidelijk in de richting
van een cumulatieve evenwichtsversto-
ring.
WIE DE situatie kent in andere
voormalige koloniën in Afrika, staat
even te kijken als hij blanke kruiers
ziet, dienstmeisjes. taxichauffeurs,
kelners, metselaars en dergelijke.
Wanneer Churchill twintig of dertig jaar jonger was geweest, zou hij een vurig voor
stander van de Europese Economische Gemeenschap zijn geweest. Aldus sir John
Colville, tijdens de Tweede Wereldoorlog Churchill’s particulier secretaris, en thans
voorzitter van de Winston Churchill Memorial Trust. Sir John sprak op een bijeen
komst in de Ridderzaal in Den Haag ter herdenking van de honderdste geboortedag
van de Engelse staatsman. Churchill, aldus Colville, meende dat slechts binnen een
verenigd Europa een oplossing kon worden gevonden voor de historische animositeit
tussen Frankrijk en Duitsland. Wanneer hij, gedurende zijn tweede premierschap,
van 1951 tot 1955 iets minder enthousiast leek voor een verenigd Europa, en als De
Gaulle neigde naar het „Europa der vaderlanden”, was dit omdat hij zich bewust
was, dat er op het tijdstip niet de geringste praktische mogelijkheid was om hetzij
het Britse volk, hetzij het Gemenebest te overtuigen. Uiteraard is ook in Engeland
de staatsman herdacht. Op de foto: koningin Elizabeth naast Oscar Neman’s buste
van Churchill, welke de Britse vorstin gisteren onthulde.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Ook in de Nieuwe
Winkelsluitingswet die het kabinet-Den
Uyl binnenkort bij de Tweede Kamer
zal intftenen, zullen de winkels in ons
land om zes uur 's avonds gesloten
moeten w’orden. Overigens krijgt de on
dernemer in de voorgestelde regeling
grotere vrijheid bij het bepalen van de
tijden waarop zijn winkel voor het pu
bliek geopend is. Per week mag dat
echter niet meer dan 55 uur zijn.
In de vier fabrieken worden vooral de
kleinere modellen gemaakt. Het Ameri
kaanse automobieltijdschrift „Wards Au
tomotive Report” meldt dat General Mo
tors in het laatste kwartaal van dit i aai
de produktie met 93.000 stuks wil ver
minderen. Deze massa-ontslagen bij Ge
neral Motors en de aangekondigde pro
gramma’s voor het drukken van de kos
ten bij Ford en Chrysler moeten gezien
worden in het licht van de steeds slech
ter wordende verkoopresultaten.
Ford Motor Corporation stuurt vol
gende week nog eens bijna 1000 werkne
mers naar huis. Dit heeft de maatschap
pij gisteren laten weten. In totaal zijn
daarmeer 6075 arbeiders voor onbepaal
de tijd zonder werk. Dat komt neer op
3,2 pct. van het totale aantal werkne
mers die werktuigen vervaardigen voor
de produktie van toekomstige modellen.
De chemische fabriek Haagen BV in
Roermond heeft werktijdverkorting aan
gevraagd voor 60 van de 170 werkne
mers. De afzet van de fabriek is terug-
Ik was verbaasd even later een
blanke arts aan te treffen die in een
maar proper gebouwtje
huisartsenpraktijk uitoefende.
Moeilijker wordt de situatie op
economisch gebied. Typerend is de
naam „golf” voor een van de grootste
krottenwijken in Luanda.
Vlak naast het golfpark van de
rijken (bijna uitsluitend blanken)
ontstond een Afrikaanse krottenwijk
met nu al meer dan 40.000 inwoners.
In een van de vele stoffige stegen
daar zag ik een jongetje spelen met
een golfballetje, een kruimel van de
dis der bevoorrechten.
De krottenwijken in Luanda heten
musseques, naar de Afrikaanse woor
den mu seke (in het zand). Een
protestantse geestelijke heeft ze eens
„kerkhoven voor levenden” genoemd.
De werkloze of slecht betaalde Afri
kanen die hier intrekken, hebben
nauwelijks kans op een loopbaan die
hen in staat stelt er weer uit te
komen. Maar vooral in deze wijken
zal de onafhankelijkheid moeten lei
den tot veranderingen in het leven
van de mensen.
Daarom -is- de MPLA begonnen de
mensen in de krottenwijken të orga
niseren en samen met hen scholen,
medische hulpposten, bibliotheken en
dergelijke op te zetten. Samen met
De blanke taxichauffeurs waren na
de moord op een collega schietend de
krottenwijken ingetrokken om wraak
te nemen. Het gevolg was een tegen
actie van de zwarte bevolking tegen
de blanke winkeliers die steeds het
monopolie van de handel hadden ge
noten. Na de rellen organiseerden de
mensen in de wijken zich in buurtco-
mité’s en beschouwden hun krotten
als bevrijde gebieden van de vrij
heidsbeweging MPLA. Wie er nu als
buitenstaander binnenkomt, moet
eerst toegelaten worden door de ge-
vertegenwoordigers van de
I
i’ ,:-
nuuiu en iiuiiactin upgeuumeii ui
Bergwegziekenhuis.
