te weinig voor werk- Adviserende Werkloosheid gaat nog erger worden Horeca leed 60 percent omzet verlies MKMffigGHJJ een miljoen gulden aan prijzen BEURS geneeskundigen weten van niets „Defensie doet Obligatiekoersen stijgen „Voor 15-jarigen volledige leerplicht in ’76” gelegenheid” VIER KINDEREN VERONGELUKT SABENA i9HiB I n er I GAB-DIRECTEUR DEN HAAG: Noorse olierijkdom Vakcentrales: PROTEST OVER WW-UITKERING AAN JONGEREN „Fraude” brief: Ir ZATERDAG 9 NOVEMBER 1974 ECONOMIE (Van onze parlementsredactie) Go Belgian. Go Sabena. Een van de fijne prijzen die u kunt winnen in de puzzelaktie van het KWF. Onderga de magische verrukkingen van een reis naar dit land met zoveel herinneringen. U kunt weg wanneer u wilt. De Sabena vertrekt twee maal per week naar Djakarta. t ds. gegrepen Tee hoos DEN HAAG Den Uyl en zijn collega’s zitten de laatste tijd bepaald niet om werk verlegen. Nauwelijks is het ene probleem met veel moeite de wereld uitgeholpen, of het volgende staat weer voor de deur. Dinsdag avond werd het abortusconflict voorlopig bezworen en gisteren begon het grote gevecht om de Oosterschelde. Daar tussendoor steekt nog even een economische recessie de kop op, die bijsturing van het hele economische beleid vereist. Het ontbreekt er nog maar aan dat Den Uyl en passant nog een nieuwe oliecrisis of een gijzeling moet oplossen. Kinderbijslag jff <*l r gr men- trum iding 160, B. S. (Van een medewerker) ervarini buitenlands (ADVERTENT/E) rvaren personen es steun xJ. huidigi Belgian world airlines irken in zijn erd, ■ing. ziet van ies te :aken. D aandelensector van de beurs leed daarentegen aan bloedeloosheid. Niet al leen hier te lande, maar vrijwel overal elders. Zelfs in Amerika, waar echter meer beweging optrad. Ook Wall Street blijft nog altijd onzeker nu ook daar de publieke opinie heen en weer geslingerd blijft tussen recessiekansen en renteda lingen. Het goud steeg tot nieuwe hoog ten, de ongerustheid aangevend die aller wegen over de economische ontwikke ling bestaat. De hoofdfondsen kwamen in Amster dam dan ook moeizaam in beweging. Zelfs de fraaie winstcijfers van de Shell in het derde kwartaal waren niet vol doende om de stemming van apathie en wantrouwen te doorbreken. Daartegeno ver stond de snelle verslechtering in Amerika van Akzo’s belangrijke dochter Akzona, wat Akzo op het Damrak een verlies van 43 kostte. HVA was daar entegen 45 hoger door de suikerprijs stijging op de wereldmarkt. Ook aandelen Westland-Utrecht Hypo theekbank lagen vast bij een stijging van 250 op 280. Voor de rest kwam ook de lokale markt nauwelijks in be weging en verliep de handel ook deze week uiterst traag en ongeïnteresseerd. Aller ogen bleven op de obligatiemarkt gevestigd. verlaging gemoeid is (bij een verlaging van 5 percent is dat ruim 2,5 miljard) aan te wenden voor uitgavenverhoging. De heer Stroosnijder verwacht dat de werkloosheid, die in de afgelopen maand is toegenomen, zich ook de komende maanden in versneld tempo zal voortzet- De belangrijkste oorzaak hiervan de seizoensinvloeden. De werkloos- te st, tar, die i ippen b( inderhoi jn e.d. Dit staat vermeld in het deze week verschijnende blad „horeca”, dat de be vindingen heeft nagegaan van een aantal ondernemers in deze bedrijfstak. Vooral de buitenzaken hebben vorig weekeinde slecht gedraaid, omdat zij het juist van de automobilisten moeten hebben. In de centra en in de steden is de schade meegevallen. DEN HAAG. De invoering van de nieuwe alcoholwet op 1 november is voor de horeca niet onopgemerkt voorbij gegaan. Met name de drankverstrekken- de bedrijven noteerden het eerste week einde van november flinke omzetver liezen. Ruw geschat hebben café’s, bars en dancings een omzetverlies geleden van 50 tot 80 percent. UTRECHT. (ANP) De christelijke- sociale jeugdorganisatie van het CNV ..Werkende Jeugd” heeft ertegen gepro testeerd dat bij de werkloosheidsuitke ring aan jongeren geen rekening wordt gehouden met het minimumloon. Win n retour naar Indonesië voor twee ARNHEM. (ANP) Het voornemen van de rijksoverheid om bij het plaatsen van orders bedacht te zijn op het be houd van werkgelegenheid is kennelijk niet voldoende doorgedrongen tot het ministerie van defensie, dat verschillen de legerorders in het buitenland heeft geplaats. De Gelderse hoofdinspecteur- directeur voor de arbeidsvoorziening verklaarde dit gisteren naar aanleiding van twee gevallen in Gelderland, waar bij een legerorder niet bij Nederlandse bedrijven werd geplaatst. In ieder geval kan het over een dag of tien in de Kamer wel weer een leuk debat worden, tot grote wanhoop overi gens van Vondeling, die zijn mooie sche ma dat hij tot Kerstmis had uitge stippeld weer eens in de war ziet gegooid. De begroting van economische zaken, die voor volgende week was vast gesteld, is al opgeschoven omdat het debat, zonder dat de regeringsmaatrege len bekend, zijn, geen enkele zin heeft. Maar ja, de politiek stoort zich niet aan het schema van een Kamervoorzitter. Wat voor maatregelen moet de rege ring nu nemen? Welke belastingen en sociale premies kunnen het beste omlaag eh hoe moet het bedrijfsleven gestimu leerd worden? Iedereen heeft daar zijn eigen visie op. De PvdA houdt het op invoering van een wiebeltax (een tijde lijke verlaging van ’n aantal belastingen) en verlaging van de AOW-premie. De financiële expert Dolman vindt het wel een nadeel dat de hogere inkomens van de wiebeltax relatief meer profiteren dan de lagere, maar hij acht dat in dit geval onvermijdelijk. Wat betreft het bedrijfsleven, geeft hij de voorkeur aan een loonkostensubsidie boven verlaging van de vennootschapsbelasting. De PvdA is er nogal huivering voor ook de grote welvarende concerns te steunen, die vol gens haar het geld toch maar gebruiken om mensen doof machines te vervangen. De advieskoersen voor Een jongere van 19 jaar die werkloos wordt heeft recht op een WW-uitkering van 80 percent van het minimum jeugd loon. Als hij niet werkloos was, zou zijn minimumloon op zijn 20ste verjaardag omhoog gaan, maar de werkloosheidsuit kering blijft volgens „Werkende Jeugd” gebaseerd op het loon voor 19 jarigen. „Werkende Jeugd” zegt, dat de federa tie van bedrijfsverenigingen het teveel rompslomp vindt om de verhoging van het minimumloon door te berekenen in de WW-uitkering. De jeugdorganisatie heeft alle werkende jongeren opgeroe pen om de federatie van bedrijfsvereni gingen te schrijven dat ze het daarmee niet eens zijn. In het Westduitse Büdingen zijn bij een verkeersongeluk gisteren vier kinderen om het leven gekomen. Het ongeluk gebeurde toen een met aarde geladen vrachtauto bij een uitwijkmanoeuvre een schoolbus ramde. Ten gevolge van mist en ijs zijn er vrijdag in de Bondsrepubliek veel ongelukken gebeurd. Op de foto: op de achtergrond de vernielde bus, links een stuk van de vrachtwagen. Schouten (ARP) blijft van zijn kant bij verlaging van de kinderbijslagpremie, die geheel door de werkgever wordt betaald. Dit werkt naar zijn mening veel directer dan verlaging van de AOW- premie, waarvan de opbrengst via de consumptie pas na een omweg bij het bedrijfsleven terugvloeit. Ook Schouten wil een wiebeltax van min vijf percent, waarbij hij a an tekent dat de overheid in dat geval wettelijk verplicht is om 20 percent van het bedrag dat met die Kenmerkend voor de gehele situatie op de vaste rentedragende markt, was het feit dat bijvoorbeeld de jongste 11 percent-lening van de Bank voor Neder landse Gemeenten, waarop pas volgende week vrijdag betaald moet worden, deze week al opliep tot tegen de 106 percent. De 11 percent-pandbrieven van de Friesch-Groningse Hypotheekbank ste gen tot circa 104 percent, nadat ze kortgeleden nog beneden pari stonden. De 8 percent Nederland 1971 steeg deze week van 88 percent tot niet minder dan 91,5 percent. AMSTERDAM (ANP) (aan- en verkoopprijzen) bankpapier luiden: Amerikaanse dollar Engelse pond Belgische frank (100) Duitse mark (100) Italiaanse lire (10.000) Portugese escudo (100) Canadese dollar (100) Franse frank (100) Zwitserse frank (100) Zweedse kroon (100) Noorse kroon (100) Deense kroon (100) Oostenrijkse schilling (100) Spaanse peseta (100) Griekse drachme (100) Finse mark (100) Joegoslavische dinar (100) UTRECHT. (ANP) Het bestuur van de vereniging van adviserend geneeskun digen bij ziekenfondsen is zeer verbaasd over de mededeling van staatssecretaris Hendriks van volksgezondheid in de Tweede Kamer, dat dit bestuur alle leden in een brief zou sommeren, alle hun bekende feiten omtrent onregelma tigheden van artsen met declaraties ken baar te maken. De secretaris van de vereniging, de heer J. J. Verselewel de Witt Hamer, zei gisterochtend dat hem. noch de voorzitter iets bekend is over zo’n brief. Doorkruist dit niet zijn ambitieuze plan, waarmee hij de laatste weken zo druk bezig is, om 500 miljoen op diverse begrotingsposten te besparen? Nee, zegt Schouten, die verlaging moet doorgaan, omdat dat structureel nodig is. Maar tegelijk verhogen we de uitgaven met een zelfde bedrag (wat verplicht is op grond van de Wet op de wiebeltax), maar dat is dan conjunctureel en daar vraagt deze inzinking om. En zo houdt iedereen vast aan zijn eigen stokpaard jes. Ondertussen kwam het rendement op vele staatsleningen al zodanig te liggen, dat de aangekondigde nieuwe lening er bovenuit ging rijzen. Dit bracht op de beurs geruchten in omloop als zou het ministerie overwegen aan de voorwaar den te gaan tornen, door hetzij de rente te verlagen, hetzij het gevraagde bedrag van 250 miljoen gulden op 500 miljoen gulden te brengen. In het kader van de binnenkort te verwachten grootscheepse werkverschaffingsplannen van de rege ring zou een eventuele bedragvergroting voor de nieuwe lening goed van pas kunnen komen. Zie je wel, roept Wiegel meteen, bij de algemene beschouwingen hebben we de regering nog gewaarschuwd dat er te weinig gedaan wordt aan de werkloos heid en de verslechtering van het onder nemingsklimaat. En nu vindt zelfs deze regering dat het bedrijfsleven gesteund moet worden. Maar dat is achteraf rede neren. Dat de wereldhandel zou inzak ken, hebben ook de liberalen niet voor zien; eigenlijk alleen Den Uyl zelf, die bij het begin van de algemene beschou wingen in een vrij sombere schildering van de wereldproblemen stelde dat de wereldhandel wel eens met 0 percent zou kunnen stijgen in plaats van met de geschatte 5 percent. Zijn collega Duisen berg was toen wat optimistischer ge stemd en hield vast aan de 5 percent, wat nu toch te hoog gegrepen blijkt. Ook de restaurantbedrijven hebben naar de mening van het blad „Horeca” het effect van de nieuwe wet duidelijk gemerkt. Weliswaar niet zozeer in het aantal bezoekers als wel in de wijnom- zet. ten. zijn heid in Den Haag is vooral gestegen in de sectoren grafische nijverheid (537), han del (381), kantoorpersoneel (942) en per soneel in algemene dienst, cfe onge schoolden (1067). Machinefabriek Werklust in Apel doorn zag een miljoenen order voor de levering van zogenaamde wielladers aan haar neus voorbij gaan. Defensie plaat ste de order voor een deel in Amerika en voor een deel in Zweden. Volgens de heer Spiegelenberg heeft dit bedrijf evenmin gelegenheid gehad om over de prijs te praten. „Werklust” heeft inmid dels werktijdverkorting aangevraagd. Frappant is, dat vrijwel alle politieke partijen achteraf vinden dat hun stand punt bij de algemene beschouwingen toch maar juist gebleken is. Ten eerste Duisenberg zelf, die meent dat de basis van de miljoenennota door de economi sche teruggang niet is aangetast. De begroting zou volgens hem zelfs nóg expansiever moeten zijn. Dan de VVD, die pleitte voor belastingverlaging en verbetering van het ondernemingskli maat. Voorts de PvdA-er Dolman, die in een motie had gevraagd om een extra impuls van 500 miljoen ter bestrijding van’ de werkloosheid, en tenslotte de christen-democraten, die bij monde van (Je ARP’er Schouten toen een pleidooi hielden voor stimulering van het be drijfsleven door middel van een verla ging van' de sociale premiédruk, en wel via het kinderbijslagfonds. helemaal van de kook. De hypotheek banken, die reeds de vorige week de afgifte van de 11 procent-pandbrieven hadden gestopt, gingen nu ook de con- versiemogelijkheid van de aflosbaar ge stelde stukken in deze 11 percent over haast beëindigen. Het vliegend tempo van de rentedaling verhinderde deze in stellingen bovendien met nieuwe pand brieven op de markt te verschijnen. Men wil kennelijk eerst een zeker stabilisa- tiepunt afwachten. AMSTERDAM. Deze week kwam de Amsterdamse beurs steeds meer in het teken van de naderende conjunc- tuurdepressie te staan. Snel dalende ren te, althans snel stijgende obligatiekoer- sen, en een toenemend aantal werktijd verkortingen. Wat het laatste betreft, deed de regering er in het midden van de week een schepje bovenop, door on verwacht nogal alarmerend te reageren op nieuwe makro-economische verken ningen. NEW YORK. (AFP) Noorwegen, t dat nu nog olie moet invoeren, wordt de C komende jaren een van de grootste olie- t uitvoerende landen ter wereld, zo heeft r de Noorse minister Jens Evensen in New S York op een persconferentie meegedeeld. Noorwegen zal de komende jaren 70 a ft 80 miljoen ton olie per jaar produceren, waarvan 90 percent zal worden uitge- I' voerd. Momenteel produceert Noorwegen ongeveer 2 miljoen ton per jaar en heeft het 7 miljoen ton nodig, aldus Evensen. Deze verkenningen naar de huidige en verwachte economische ontwikkelingen zouden aanzienlijk minder gunstig zijn uitgevallen dan aanvankelijk bij de Troonrede en Miljoenennota werd ver wacht. Zo vrezen de onderzoekers in 1975 een aanzienlijke terugslag in de wereldhandel, die natuurlijk ook voor ons land gevolgen met zich zal brengen. De regering heeft de gelegenheid dan ook aangegrepen om de vastgelopen on- derhandelingen tussen werkgevers en werknemers op te vangen in een toe te zeggen pakket van nieuwe economische maatregelen, dat op korte termijn be kend zal worden gemaakt. In tegenstel ling echter tot het begin van dit jaar, toen vanwege de oliecrisis via de Mach tigingswet allerlei inkomstenbeperkende maatregelen werden genomen, zullen nu juist de bestedingen weer worden aange- moedigd. Maar ondertussen hebben beurs en beleggers wel het onaangename gevoel van een naderend onheil gekre gen, ook al blijft de klimaatsverslechte- ring nog beperkt. Wel vindt minister Boersma dat ons volk zich geen recessie moet laten aanpraten. Maar dat is na tuurlijk gemakkelijker gezegd dan ge daan. De stroom rijksgenoten uit de West blijft stijgen. Het aanbod bedraagt voor Den Haag nu 893 mannen en 339 vrou wen. Uit de over oktober beschikbaar gekomen cijfers over de arbeidsmarktsi- tuatie in Zuid-Holland blijkt, dat deze provincie er in verhouding tot de rest van het land goed afkomt. Er zijn 18.774 werkloze mannen (17.903 in september) en 6526 werkloze vrouwen (6107). De vraag naar mannelijke arbeids krachten daalde met 725 tot 18.419 en die van vrouwen met 5353 tot 3840. De werkloosheid steeg het meest in de sec toren horeca, bouw, landbouw en scheepvaart. In Zuid-Holland hadden tot 1 oktober 27 bedrijven (408 man) werk tijdverkorting aangevraagd. Deze sombere cijfers heeft gisteren de directeur van het gewestelijk arbeidsbu reau in Den Haag, de heer A. M. Stroo snijder, verstrekt. Volgens hem wordt ieder jaar de discrepantie tussen vraag en aanbod groter als gevolg van structu rele veranderingen. Als oorzaken noem de hij het gewijzigde produktieproces, het wegtrekken, inkrimpen en sluiten van bedrijven en het automatiserings proces in de administratieve sector. F Het bedrijf DRU in Ulft had inge- i» schreven voor een order van ongeveer ft 1 miljoen voor de levering van muni- i' tiekisten. Ondanks het pleidooi van het f districtsbureau voor de arbeidsvoorzie- ning ging de order naar West-Duitsland. Er zijn sterke aanwijzingen dat het Duitse bedrijf tegen een afbraakprijs heeft ingeschreven”, aldus dr. J. H. Spie- j gelenberg, de Gelderse hoofdinspecteur- directeur. Bovendien zou DRU niet de gelegenheid hebben gehad om nader over de prijs te onderhandelen. Oplossing economische recessie Visies lopen nogal flink uiteen De scheepvaart reageerde niet op de gunstig blijvende situatie op de wereld- vrachtenmarkt. Holland-Amerika Lijn Holding moest 45 afstaan ria de aan deelhoudersvergadering van vorige week. Een donderslag trof de tapijtsector, die na een slecht verslag van Veneta nu weer opgeschrikt werd door werktijd verkorting voor een groot deel van het' personeel van de KVT. Dit fonds had echter zal zoveel verloren door enige weken geleden gepubliceerde slechte jaarcijfers, dat er nu niet veel meer van de koers afging. Veneta daarentegen moest van 47 op f 37 terug. Ook Berg- oss verloor 10. Kluwer liep 5 terug op het waarschijnlijk uitblijven Van een winststijging in het lopende jaar. Druk kerij De Boer daarentegen trok aan van 170 tot 210, zonder duidelijke rede nen. Dit bestuurslid is het overigens volle dig eens met het Kamerlid Beekmans, dat het korps adviserend geneeskundigen veel te klein is. Bij de ziekenfondsen werken nu 80 medische adviseurs in volledige dienst en dat zouden er min stens 150 moeten zijn. En goede controle van declaraties vergt veel tijd. „We worden iedere dag met wonderlijke zaken geconfronteerd”, aldus de heer De Witt Hamer. Vaak is het moeilijk vast te stellen of er sprake is van fraude of alleen van slordigheid. „Alhoewel het wel opvallend is dat die slordigheid meestal in het voordeel van de arts uitvalt”. Nu steeds meer bedrijfstakken met voorraadophoping bij de afnemers ge confronteerd worden en werktijdverkor ting voor gehele branches worden aan gevraagd of aangekondigd, begint het bedenkelijk te worden. Het sneeuwbalef- I fect is in de conjunctuur een veel voor ging wel komend verschijnsel. Dat weet de rege- ring natuurlijk ook en vandaar een drastischer zwenken dan aanvankelijk in de bedoeling lag. I Terwijl de houders van aandelen op het sterk verlaagde koerspeil van hun I bezit nog steeds min of meer met de handen in het haar zitten en de verdere gebeurtenissen lijdzaam afwachten, is er in de obligatiemarkt deze week een I enorm schot gekomen. Nog juist voor gvergoel het vorige weekeinde doorbrak de rege- I ring met een harde klap het broze rente-evenwicht, door een nieuwe staatslening te lanceren tegen een rente van 9,75 percent bij een emissiekoers van 100 percent. De- rentemarkt, die door een forse discontoverlaging vorige week al danig !n beroering was gekoman, raakte nu DEN HAAG (ANP). „Dit jaar zal een triest record worden wat de werk loosheid in ons land betreft. Zelfs het economisch zeer slechte jaar 1968 zal worden overtroffen. In vergelijking met 1964 was de gemiddelde werkloosheid voor mannen 1897 en nu 5642. De vraag naar arbeidskrachten was 2807 tegenover 3426. Ook bij de vrouwen is een groot verschil te constateren: gemiddeld waren er tien jaar geleden 704 werkloos tegen over nu 1835. De vraag was destijds 1196 en nu 1099”. Dit schrijft het overlegorgaan van NVV, NKV en CNV in een brief aan de Tweede Kamer, waar binnenkort de be groting voor onderwijs en wetenschap pen wordt behandeld. Einddoel van de partiële leerplicht is voor de vakcentrales de volledige leer plicht tot 18 jaar in kwalitatief goed onderwijs. Partiële leerplicht wordt door de vakbeweging niet uitsluitend gezien als de eerste aanzet tot volledige ver werkelijking van het recht op onderwijs maar tevens als een voorwaardenschep pende maatregel voor de herstructure ring en integratie van het vormingswerk voor werkende jongeren het beroepsbe geleidend onderwijs en voor het ontwik kelen van nieuwe onderwijsvormen. 2.58- 2.68 6.02- 6.32 6.73- 7.03 101.25-104.25 36.50- 40.00 8.90- 10.40 2.62- 2.72 54.25- 57.75 91.75- 94.75 58.50- 61.50 46.00- 49.00 42.50- 45.50 14.33- 14.63 4.40- 4.70 7.80- 9.30 68.00- 71.00 13.75- 16.75 De afgelopen week is in Den Haag maar liefst driemaal het woord crisis gevallen: 2 keer in politieke zin (abor tus en Oosterschelde) en eenmaal in het economische vlak. Dat lijkt een beetje te veel van het goede voor een kabinet, maar merkwaardigerwijs heb ben Den Uyl c.s. er nauwelijks schade van opgelopen. Goed, de verstandhou ding is er door het abortusdebat en het PPR-verzet tegen een dichte Ooster schelde niet beter op geworden, maar dat zal de politieke partners van Den Uyl niet weerhouden om eendrachtig de economische inzinking te lijf te gaan.' En dit Ondanks het feit dat elke partij natuurlijk haar eigen patent heeft orh de recessie te bezweren. UTRECHT. (ANP) Het overlegor gaan van de drie vakcentrales is van oordeel dat de volledige leerplicht voor 15 jarigen in 1976 dient te worden ingevoerd. Reeds nu moeten het lager beroepsonderwijs en het Mavo voldoende middelen ter beschikking krijgen, wil een dergelijke maatregel in 1976 tot bevredigende resultaten leiden. De sombere berichten over de econo mie kan men in elk geval niet het kabinet-Den Uyl in de schoenen schui ven. De oorzaak is stagnatie in de we reldhandel, die enkele percenten achter blijft bij de verwachtingen ónder In vloed van de enorm gestegen energie prijzen. De olielanden hebben zo’n 60 tot 80 miljard gulden in kas, die zé wél niet helemaal renteloos laten liggen, maar die toch onttrokken zijn aan de wereld- consumptie. Dat heeft een terugslag on de handel tot gevolg, die gepaard gaat met werkloosheid. Bovendien wordt de inflatie nog eens erger door de gestegen prijzen van de importgoederen. «1 F L "S U/.’W

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1974 | | pagina 11