Onrust onder
Rapport parlementaire enquêtecommissie
*1 fit
DAG NIETS
ETEN GEEN
SUCCES
Losgeld Japanse
terroristen nog
niet terug
Kabinet voor
educatief verlof
van Jordanië begint
De grote Uhuru-spoorweg
Ongewone kritiek
op generaal Haig
Drie jaar voor
vervalsen van
handtekening
Ontpalestinisering”
„GEBAAR VAN GOEDE
WIL CHINEZEN”
achtergrond
3
Chinees voorstel verrast Moskou
VE
WERELDKAMPIOEN
Mariniers bewaken
LANG-SCHAKEN
vliegvelden op
Antillen
Arrestatie na brand
ABORTUS-
in woonwagencentrum
MAATREGEL
DEINING IN NAV0-KR1NGEN
Gratie gevraagd voor
oorlogsmisdadigers
0
FREEDOM LINE
OP CYPRUS
Hoesseins bedoelingen duister
**^1
I
jJKx ’I
a
BINNEN- EN BUITENLAND
9
NOVEMBER
1974
ZATERDAG
Voedselconf eren tie
(Van onze speciale verslaggever)
(Van een speciale verslaggever)
Wilsons makelaar
Afsprakenpakket
fes
'te
(Van onze redacteur in Parijs,
Frank Onnen)
NAIROBI Binnenkort kan men dwars door Kenia en Tanzania
per trein van Uganda naar Tanzania reizen. Dat wordt mogelijk wan
neer de spoorverbinding wordt opengesteld die de Chinezen aanleg
gen tussen Dar-es-Salaam, de hoofdstad van Tanzania, en Kapiri
Mposhi in Zambia. Men ligt nu ongeveer twee jaar voor op het aan-
legschema van zes jaar. De regeringen van Rhodesië en Zuid-Afrika
geven geen toestemming voor het doortrekken van deze lijn; anders
zou men van Oost-Afrika per trein naar Kaapstad kunnen reizen.
4 M
- -Jbl.
l
l,
r
ie.
(Van onze redacteur in Bonn)
in
ie
n
e
19
Bfidgcs
r
5
a
1
i
i
s
ROME (AFP en AP) Prof. René
Dumont, landbouwdeskundige en kandi
daat bij de jongste presidentsverkiezin
gen in Frankrijk, heeft besloten op 13
november de hele dag niets te eten.
De Fransman, die een van de belang
rijkste organisatoren is van het „Forum
van Rome inzake voeding" dat de werk
zaamheden van de VVereldvoedselconfe-
rentie volgt, betreurt het dat een oproep
tot tal van deelnemers aan het congres
een dag niet te eten, geen gehoor heeft
gekregen.
len, tunnels, krachtcentrales, technici,
opzichters, architecten en 10.000 man
geschoold personeel, die zij aan zij
met werkkrachten uit Tanzania en
Zambia de spoorlijn hebben helpen
aanleggen.
van de spoorlijn worden momenteel
op grote schaal mensen opgeleid.
Het waren echter niet alleen de
transportmogelijkheden die beide lan
den deden besluiten over te gaan tot
de aanleg van de spoorlijn. Zowel in
Tanzania als in Zambia kunnen nu
WEESP (ANP). Door onafgebroken
honderdrie en driekwart uur te schaken
tegen een lange rij tegenstanders heeft
de 25-jarige heer Henk van Huisstede
zich gisteravond om kwart voor acht in
het bezit gesteld van het officële werel
drecord lang-schaken.
grote stukken land in cultuur worden
gebracht. Dit was economisch alleen
mogelijk als men de oogsten op de
wereldmarkt zou kunnen brengen.
F V
Lc.
in
de
den als een gebaar van goede wil van de
Chinese leiders.
of de officieren Haig wel geschikt ach
ten voor zijn post, en of de generaal zijn
functie door bekwaamheid of door zijn
betrekkingen met het Witte Huis heeft
gekregen.
ti
r
1
1
it
n
g
;e
le
!t
is
Sr
ss
d
n
l-
n
ir
NICOSIA (UPI). Vrouwen die in de
periode van de gevechten op Cyprus in
juli door Trukse militairen werden aan
gerand. zullen geaborteerd mogen wor
den.
De spoorlijn is 1859 km lang. Met
vereende krachten wordt nu gewerkt
aan de laatse „ruk” van 200 kilome
ter in Zambia. Men' hoopt het enorme
project begin volgend jaar te voltooi
en.
,In
le-
ich
in-
se
?n
ie
lar
en.
ad
in-
al
en
an
:r-
sld
iet
ad
rs
LÜBECK (DPA). De Westduitse or
ganisatie van voormalige krijgsgevange
nen heeft de regeringen van de Sovjet
unie, Nederland en Italië verzocht, „op
menselijke overwegingen” gratie te ver
lenen aan de laatste Duitse oorlogsmis
dadigers.
PARIJS. Een parlementaire
enquêtecommissie die van de zo
mer op initiatief van de communis
tische partij werd ingesteld, heeft
tegen de grote Franse petroleum-
maatschappijen drie zware beschul
digingen geuit.
Van belastingontduiking kan officieel
dan ook nauwelijks worden gesproken
omdat het fiscale systeem in Frankrijk
nu eenmaal grote maatschappijen de
mogelijkheid geeft zich vaak goeddeels
langs velerlei wegen aan hun belasting
verplichtingen te onttrekken. In dat
licht bezien stelt het rapport vooral het
Franse staatskapitalisme aan de kaak.
Ten eerste betaalden ze geen cent
belasting, voorts maakten ze illegale on
derlinge afspraken om de prijzen hoog
te houden en ten slotte waren de kosten
die ze zelf voor de bruto-olie betaalden
veel lager dan ze opgaven.
Het rapport bevestigt voorts ook nog
eens dat de oliecrisis, waardoor de prij
zen binnen een jaar verviervoudigd wer
den, ook de Franse petroleummaat-
schappijen geen windeieren heeft gelegd.
Hun winsten zijn nog nooit Zo hoog
geweest doordat die gelijke tred kon
houden met de verhoging van de prijzen.
Onder dagelijks medische begeleiding
van twee artsen, speelde de heer Van
Huisstede 160 partijen. Hij won 60 per
cent, verloor 30 percent en speelde de
rest remise. Hij mocht zijn wedstrijden
slechts onderbreken om te eten, te dou
chen, of naar het toilet te gaan.
Bovendien willen de samenstellers van
de vragenlijst weten of door de benoe
ming van Haig ook Europese belangen
zijn geschonden. De laatste van de zeven
vragen luidt: "Gelooft u dat Haig op de
een of andere wijze in de Watergate
affaire verstrikt is?”
De vragenlijst heeft in NAVO-kringen
nogal wat deining veroorzaakt, omdat
hij door de ondergeschikten van Haig in
omloop is gebracht.
De commissie, die voorgezeten werd
door het gaullistische kamerlid Chwartz,
had op grond van talrijke verhoren die
directieleden en andere hoge functio
narissen van de oliemaatschappijen zijn
afgenomen, een lijvig rapport opgesteld
van ruim 300 pagina’s waaraan boven
dien nog vele documenten waren toege
voegd.
Opmerkelijk is intussen wel dat alle
oliemaatschappijen in Frankrijk zijn ge
nationaliseerd zodat, op zijn zachtst ge
zegd, mag worden geconstateerd, dat
ook de controle van de regering wel wat
te wensen heeft overgelaten.
Volgens het communiqué heeft de An
tilliaanse regering.de -gouverneur ver
zocht mariniers beschikbaar te stellen
nadat onlangs van de zijde van Pales
tijnse bevrijdingsorganisaties was ge
dreigd met terreuracties in het carai-
bisch gebied. Sind vorige week wordt
ook de lucht haven Sanderij in Parima-
ribo bewaakt.
Op dit moment is het voor Zambia
aantrekkelijker zijn koper via Lobito
Bay in Angola te exporteren. De
kosten om het kopererts via de weg
naar Dar-es-Salaam te transporteren
worden door de inflatie steeds hoger.
Het plan is echter om voor de totale
Zambiaanse in- en uitvoer gebruik te
maken van de nieuwe spoorweg. In
feite is de gehele toekomstige Zambi
aanse economie gebaseerd op deze
verbinding.
Binnen de
West-Europa
„Frankfurter
(jJp/JïüÖQ/ï 11
Dit heeft een regeringswoordvoerder
meegedeeld. Naar schatting zullen 700
vrouwen van de maatregel gebruik ma
ken.
De spoorweg zal worden beheerd
door de Tanzania-Zambia Railway
Authority (Tazara), die haar hoofd
kwartier zal krijgen in Dar-es-Sa
laam. De spoorweg zal werk bieden
aan 12.000 Uit beide landen afkomsti
ge werknemers. Aan beide einden
Vanuit Tanzania en Zambia ver
trok toen een missie naar Peking. De
Chinezen waren meteen enthousiast
en grepen de geboden kans om het
onderontwikkelde Afrika de helpende
hand te bieden en tegelijkertijd de
wereld te tonen dat men. op technole
gisch gebied bepaald niet achtergeble
ven was, met beide handen aan.
Railway built by the
i Dar-es-Salaam. Tanzania and
imbia. is nearly ready two years
Op die westoever blijft alles overigens
zoals het is. De bruggen blijven open en
koning Hoessein blijft ambtenarensala
rissen betalen. Alles precies volgens af
spraak. Koning Hoessein voert een mo-
delactie, maar of hij alle hoop, ook voor
een verre toekomst, heeft laten varen, is
de vraag.
Iets dergelijks is nog nooit eerder
gebeurd. Bij de overdracht van het eer
ste deel van zijn tweeledige functie
namelijk opperbevelhebber van alle
Amerikaanse strijdkrachten in Europa
vorige week in Stuttgart bleef zijn
voorganger generaal Goodpaster weg.
De benoeming van Haig veroorzaakte
veel kritiek in enkele NAVO-landen,
waaronder Nederland. Haig heeft nooit
grote legereenheden gecommandeerd en
de indruk bestaat dat hij door president
Ford uit het Witte Huis naar Europa is
weggepromoveerd.
Haig was voor zijn benoeming staf
chef van het Witte Huis onder oud-
president Nixon- Hij zal op 15 december
het opperbevel van de NAVO-strijd-
krachten overnemen. Een Amerikaanse
NAVO-woordvoerder heeft in Brussel
verklaard dat hem niets is gebleken van
een enquête over Haigs bekwaamheden.
MOSKOU (DPA). Het door Peking
voorgestelde gesprek met Moskou over
een niet-aanvalsverdrag moet volgens
Chinese kringen in Moskou gezien wor-
Het was niet eenvoudig om deze
plannen in werkelijkheid om te zet
ten. Toen men met het project naar
de Wereldbank stapte voor een le
ning, werd het kortweg afgewezen.
Als reden gaf men dat een dergelijk
project economisch niet haalbaar
was.
DEN HAAG (ANP). De regering
meent dat als onderdeel van het kabi-
netsprogramma tot spreiding van bezit,
kennis en macht nagegaan moet wor
den op welke wijze in de niet al te
verre toekomst bevorderd kan worden
dat de werknemenr meer dan tot nu toe
het geval is betaald educatief verlof
krijgt. De regering is van oordeel dat
nog in deze kabinetsperiode een aanzet
tot de uitbreiding van dit verlof moet
worden gegeven.
WILLEMSTAD. De drie Antilliaan
se internationale luchthavens op Aruba,
Curacao en St. Maarten worden door
mariniers bewaakt in verband met drei
gementen geuit door Palestijnse bevrij
dingsorganisaties. Dit blijkt uit een com
muniqué dat gisteren is uitgegeven door
de Antilliaanse regeringsvoorlichtings
dienst in Willemstad.
Het is juist deze stap, die de wire
bedoelingen van de koning duister
maakt. Zoals hij in Rabat heeft beloofd,
onttrekt hij de westoever aan zijn ver
antwoordelijkheid. Maar de aangekon-
digde maatregelen zullen tot gevolg heb
ben, dat Palestijnen die een Jordaans
paspoort hebben, geheel in de kou ko
men te staan: terug kunnen ze niet,
want de bezetting duurt voort. Zij wor
den in hun „nieuwe vaderland” staten-
loos.
De situatie is zo gecompliceerd omdat
Jordanië het enige Arabische land is dat
de Palestijnen in 1948 na hun vlucht een
nieuwe nationaliteit heeft toegekend.
Dat heeft ertoe geleid dat er een soort
vermenging van Jordaanse en Palestijnse
identiteit is ontstaan voor de bewoners
van de westoever, een proces dat is
versterkt bij Palestijnen die in 1967 van
de westoever naar Jordanië zijn ge
vlucht.
Ongeveer één miljoen Palestijnen le
ven op het ogenblik in Jordanië. Zij
worden nu voor de keus gesteld rechte
loos in eigen huis te worden of „terug te
gaan naar de westoever”. Terugkeer is
echter onmogelijk en de nieuwe politie
ke situatie maakt het waarschijnlijk dat
de westoever nog geruime tijd bezet zal
Wijven.
De man was tot de daad gekomen
nadat hij geen bijstand kon krijgen. De
gemeentepolitie van Hardenberg werd
bij het onderzoek geassisteerd door de
technische recherche uit Arnhem.
Krachtens een „afsprakenpakket”,
hebben de Chinezen letterlijk alles
geleverd wat men voor de aanleg van
een spoorlijn nodig heeft, zelfs de
bouten en moeren. Ze stuurden de
spoorstaven, locomotieven, rollend
materieel, bruggen, stations, seinpa-
De deelnemers aan de Wereldvoedsel-
conferentie in Rome hebben gisteren het
verzoek gekregen belasting te betalen
voor hun overtollige vet, zodat dit geld
kan worden gestuurd naar de hongeren
den op de wereld.
In de gang buiten het restaurant van
het congresgebouw kunnen de afgevaar
digden zich laten wegen- Naast de weeg
schaal hangt een bord met de tekst
we nodigen alle afgevaardigden uit om
een belasting van drie dollar voor iedere
twee overtollige ponden vet te betalen.
Nog niet veel delegatieleden hebben
zich laten wegen. Het is een uitstekend
idee, zo vond een diplomaat uit Bangla-
desj. De Zweedse Christine Hogmark, die
niet in aanmerking kwam om belasting
te betalen omdat zij niet zwaar genoeg
was, is echter van mening: „Ik geloof
niet dat we het wereldvoedsel probleem
zo moeten oplossen.”
Het idee van de belasting op zwaarlij
vigheid is afkomstig van Pan, een on
dergronds blad dat de conferentie dage
lijks verslaat en dat wordt gepubliceerd
met behulp van contributies van vrijwil
ligersorganisaties.
militairen
hebben gisteren in de Turkse hoofdstad
Ankara twee universiteitscomplexen be
zet, nadat daar gevechten waren uitge
broken tussen linkse studenten en aan
hangers van ’n neo-nazistischè jongeren
organisatie, de „bozkurts” (Jonge wol
ven).
In Ankara staakten de studenten van
Universiteiten en hogescholen uit protest
tegen het bezoek van de Amerikaanse
minister van Buitenlandse zaken, Henry
Kissinger, hoewel de dag tevoren al was
meegedeeld dat dit bezoek niet doorging.
Volgens studenten begonnen de onge
regeldheden aan de twee universiteiten,
nadat „bozkurts” enige linkse studenten
hadden afgetuigd. Bij de gevechten vie
len ook enkele schoten. De „bozkurts”
„Hitler-Jiigend”Zij steunen de uiterst
doen denken aan de voormalige Duitse
rechtse Turkse „Nationale Beweging”.
In Istanboel staken 30.000 leerlingen
bij het hoger beroepsonderwijs- Zij wil
len dezelfde status als studenten aan een
universiteit. Ongeregeldheden gebben
zich daar niet voorgedaan. Op de foto
een studentendemonstratie in Istanboel.
Van het allergrootste belang voor
Tanzania zijn ook de in het zuidwes
ten van dit land aanwezige hoeveel
heden ijzer- en kopererts, alsmede
steenkool. Met het oog hierop hebben
de Chinezen Tanzania een extra le
ning verstrekt van 26 miljoen dollar
voor de gezamenlijke exploitatie van
dit ertsrijke gebied. Voor dit doel
krijgt de Uhuru-spoorweg een zijtak
naar dit gebied.
STAFFORD (Reuter). De verzeke
ringsmakelaar Ronald Milhench, die be
kend heeft de handtekening van premier
Harold Wilson te hebben vervalst om
25.000 pond los te krijgen van een Britse
krant, is gisteren tot drie jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
Zijn raadsman, James Comyn, zei voor
de rechtbank dat Milhench ook een
politiek motief gehad heeft. Hij wilde de
Labourpartij een ernstige slag toebren
gen bij de toen ophanden zijnde verkie
zingen.
De zaak tegen Milhench werd aanhan
gig gemaakt na een artikel in de „Daily
Mail” over een valse handtekening van
Wilson in een brief over speculaties met
grond.
Het kabinet kwam vrijdag ovéréen dat
de minister van sociale zaken nu mede
zijn ambtgenoot van onderwijs en de
staatsseceretaris van CRM een „interde-
partmentale vooroereidihgscommissie be
taald educatief verlof” instellen.
AMMAN Koning Hoessein
van Jordanië heeft vandaag het
Jordaanse parlement bijeen geroe
pen, om een begin te maken met
de „ontpalestinisering” van Jor
danië. Sinds de koning in 1969 zijn
federatieplan lanceerde, waarin de
oostelijke en westelijke Jordaan-
oever verenigd werden in federa
tief verband, bestaat het Jordaanse
parlement voor de helft uit Palestij
nen en voor de andere helft uit Jor-
daniërs van de oostoever. Het aan
tal Palestijnen zal nu aanzienlijk
worden ingeperkt.
Alleen Palestijnen die voor het Jor
daanse staatsburgerschap kiezen, zullen
nog deel uit kunnen maken van het
bestuursapparaat. De Palestijnen zullen
daartoe voor de keus gesteld worden:
ofwel Jordaniër blijven, of kiezen voor
de niet bestaande Palestijnse nati
onaliteit.
De grote Uhuru(vrijheid)-spoorweg
zal, wanneer hij in gebruik is geno
men, Zambia in staat stellen het voor
het land uitermate belangrijke ko
pererts naar de haven van Dar-es-
Salaam te vervoeren. Daarmee zal
het land niet langer afhankelijk zijn
van het door blanken geregeerde
Zuid-Afrika voor toegang tot de vrije
zee.
De grote Uhuru-spoorweg kost
Tanzania en Zambia samen 143 mil
joen dollar. Deze kosten zullen wor
den gedekt uit een door China ver
strekte renteloze, langlopende lening.
Bij de ambassades van betrokken lan
den zijn verzamelingen handtekeningen
ingediend die dit verzoek steunen.
Het beroep op de Sovjet-Unie heeft
vooral betrekking op de 80-jarige Rudolf
Hess, voormalig plaatsvervanger van
Hitler, die in de gevangenis Berlijn-
Spandau zit.
Oliemaatschappijen in studenten
Frankrijk beschuldigd in Turkij
HOOGEVEEN (ANP). De politie in
Hardenberg heeft een 22-jarige man ge
arresteerd. Hij heeft bekend donderdag
het centrumgebouw in het regionale
woonwageneentrum in Kollendoorn in
brand te hebben gestoken De bewoners
van het regionale centrum werd ingeslo
ten.
De spoorweg symboliseert de
vriendschap en nauwe samenwerking
tussen president Kaoenda van Zambia
en Nyerere van Tanzania.
KOJRI MMISMI
rm-
The Great Uhuru
Chinese between
Kapiri Mposhi. Zar
ahead of schedule
DEN HAAG (ANP). Er zijn nog
steeds geen vorderingen gemaakt in de
poging om de 300.000 dollar, die destijds
aan de Japanners werden meegegeven
aan het slot van het gijzelingsdrama op
de Franse ambassade, uit Syrië terug te
krijgen.
Dit heeft premier Den Uyl gisteravond
meegedeeld. Hij zei desgevraagd dat zo
wel de Nederlandse als de Franse am
bassadeur in Damascus proberen het
geld terug te krijgen. Dat heeft in de
Syrische situatie nogal wat voeten in de
aarde. Maar ik heb nog steeds vertrou
wen in de goede afloop, al is hier sprake
van een ingewikkelde juridische struk-
tuur aangezien het duidelijk om een
Nederlands eigendom gaat, waarvoor de
Franse ambassadeur een ontvangstbewijs
heeft getekend.
De Volksrepubliek wil met dit gebaar
de wereld haar oprechte wens tonen te
komen tot een normalisering van de
verhoudingen met de Sovjet-Unie. Het
verrassende Chinese voorstel heeft
diplomatiek Moskou groot opzien geb
aard. De tekst ervan is overigens nog
niet door de Russische pers gepubliceerd.
Evenmin is er een officiële reactie uit
het Kremlin vernomen. Noch in Peking,
noch in Moskou verwachten politieke
waarnemers een sensationele ommekeer
in de betrekkingen tussen de sinds Niki
ta Kroesjtsjev vijandig tegenover elkaar
staande communistische landen.
China heeft aan zijn voorstel de steeds
door Moskou afgewezen- voorwaarde
verbonden van een wederzijdse terug
trekking van troepen in de omstreden
grensgebieden- In sommige gebieden
staan de Chinese en de Russische mili
taire letter lijk tegenover elkaar. De Söv-
jet-Unie heeft er zich de laatste jaren
herhaaldelijk over beklaagd dat Peking
op haar aanbod voor een normalisering
van de betrekkingen nooit heeft geant
woord. Met het telegram wil China,
naar men aanneemt, Moskou nu tot de
volgende zet dwingen.
BONN. Amerikaanse officieren in
West-Europa hebben op ongewone wijze
kritiek geuit na de benoeming van
Nixons vroegere stafchef. generaal
Alexander Haig, tot opperbevelhebber
van de NAVO en bevelhebber van de
Amerikaanse troepen in West-Europa-
Amerikaanse staven
doet, zo onthult
Rundschau”, momenteel
een vragenlijst de ronde, waarin zeven
vragen worden gesteld over generaal
Haig. Er wordt onder andere gevraagd
Tut les p
en
