WETHOUDERS VAN DUYN EN RIETHOF OP DE WIP
Nico Schuitvlot, de studenten-fotograaf
Kerkhotel
In de boot
De Nes als theaterstraatje
SIM
P
h
B81
ff
ff
tl.
r
fe.'H
7
ft
10
OOK IN ENGELENBAK EN FRASCATI
ONDER REDACTIE VAN ROLF STALLING
1
ZE NOEMDEN hem de eeuwige
student, omdat hij er altijd bij was
en hoewel hij zich vermoedelijk
nooit in een studieboek heeft ver
diept als geen ander weet wat
zich sinds het begin van deze eeuw
allemaal in het Amsterdamse stu
dentenleven heeft afgespeeld. En
dat niet alleen, want hij heeft ze
allemaal vereeuwigd: de „korps
pikken” in rok en met hun hoge
zijen en „de meissies met hun para
solletjes en grote hoeden met een
fruittuin er op”. De meeste foto’s
(„Het zijn er miljoenen geweest”)
maakte hij met zijn oude houten
Reiz 1824-camera. „Tot drie weken
geleden heb ik er nog mee ge
werkt”, zegt hij trots.
L-.
K./
L w
«6. lp®' '•“4 A
Het gaat om meer dan de metro
Nu lopen ze in kotspakjes
10
0
en
■4
Symbolisch voor de politieke problemen in de
hoofdstad: burgemeester Samkalden bladerend
in het boekje „Amsterdam denk om je hart”.
o
o
o
s
o
o
50f
40
70
20
00
5
50
het
der-
aren
latie
t de
ictie-
tend,
1 om
!dden
over
)aar-
pas
zul-
toe-
n de
>eke-
gaat
lewel
'eek-
wge-
De toneelgroep Dokumentair Aktueel
Teater (DAT) wil er in januari gaan
optreden en ook eigen produkties gaan
ontwikkelen. Deze stichting Nestheater
krijgt subsidie van de gemeente. DAT
zal 'hierin een inspirerende taak vervul
len onder meer door projecten (work
shops, video, cursussen) en het adviseren
van amateurgroepen op het gebied van
techniek, decor en inhoud.
De initiatiefnemers zien dit theater als
een soort „Casa de creatie”, eerder een
creatief dan een consumptief centrum.
Ter gelegenheid van de opening zal „De
ziekte van Parkinson” in première gaan.
Het is een stuk van Alain Teister en het
gaat om bureaucratie. Voorts wil DAT
van CRM een subsidie voor het project
„Zonder gezicht”, dat vooral is gericht
op onderwijs-instellingen en beoogt in
formatie te geven over de geschiedenis
van de indianen in Amerika.
Metrodwarsligger Pitt Treumann (PvdA), die
in eigen fractie tegen de stroom in roeiend toch
meer medestanders heeft gekregen, heeft gelijk
ais hij zegt dat over de metro geen rationele be
slissingen z|jn genomen.
HIJ HERINNERT zich dat hij inaugu
raties en senaatsoverdrachten vaak erg
lang moest wachten voordat de heren
zover waren en dat het hem veel moeite
Het geharrewar onder de hoofdstedelijke so
cialisten is tekenend voor de situatie. De po
gingen van machtspolitiek-bedrijver Han Lam
mers om door het wippen van enkele lastposten
de rijen weer gesloten te krijgen, zijn mislukt.
Zijn positie, die onaantastbaar leek, is wankeler
geworden. Dat hij van de metro geen halszaak
wenst te maken betekent dat hij de gerezen
moeilijkheden goed heeft getaxeerd.
Van Duyn heeft het zover niet laten komen,
maar die zwemt al zo nadrukkelijk in het col
lege, dat een motie van afkeuring alleen nog
maar een kwestie van tijd lijkt. Het is de CDA
(zeven zetels), die het college op deze achilles
pees heeft geraakt. Door bij de vorige stemming
weg te lopen, liet de CDA, die bekend is als
pro-metro, het op een onbeslist aankomen.
Kort voor het debat zal burgemeester Samkal
den met de fractieleiders van de andere partijen
(het seniorenconvent) overleg plegen over de
netelige situatie. De CDA laat haar standpunt
Hij kwam het dat die jongelui op
foto’s zo streng keken? Schuitvlot: „Wat
ie
!D
n
it
Bl
n
)0
Da
50e
-95
75
DO
85
)0
50
DO
20
)0
25
D
10
0
50
.75
0
75
25
00
DO
0
0
5
>0
5
sn
oor-
eens
t de
nid-
dat
i tot
eg-
latie
bied
i de
vor-
iode
;em-
tem-
OE-
Sa-
per-
50
iO
50
rs
>o
55
10e
95
50
-0
0
10
b
0
0
0
0
0
Of
5
0
5
0
10
oo
>0
o
'5
10
DE ROL van Huib Riethof kan alleen maar
tragi-komisch worden genoemd. De man die
door de verkiezingsleuze „Stem tegen de metro,
stem Riethof’ in het progressieve program-
college op het paard werd geholpen en die vo
rige maand nog in een vraaggesprek met deze
krant stelde, dat de Nieuwmarkt op hem kan
blijven rekenen, koos nu uitgerekend voor de
metro. Verbijstering en actie bij de PSP. Tegen
Het Parool zegt hij dat hij niet mee wil doen
aan de misleiding van de slachtoffers, want uit
stel is nog geen afstel. De Kroon zou immers
ingrijpen, meent hij. En „dat de PPR voor de
motie stemt en het eerlijk meent, kan ik aan-
nemen. Die weten niet beter Dat is de Riet
hof van nu die altijd tegen regenten heeft aan
geschopt. Mogelijk heeft hij geloofd dat hand- en
spandiensten aan Lammers c.s. altijd worden
beloond, maar dat lijkt nu erg twijfelachtig.
GEBEURT dat maandag weer? Dat zou best
eens kunnen, want de verhoudingen binnen de
andere fracties zijn ondanks enige pressie on
veranderd gebleven. De CDA wil terug in het
college ten koste van Van Duyn en Riethof,
maar fractievoorzitter Heerma ontkent dat het
hierbij de opzet was geweest. „Dan hadden we
voor moeten stemmen en zo de reddende engel
van Lammers moeten spelen. Dat hebben we
niet gedaan”. Hij wijst er op dat alleen een col
lege, dat zijn verantwoordelijkheid kent, een
metrobesluit kan uitvoeren. „Als Lammers
straks met een bulldozer door de Nieuwmarkt
moet, kan niemand voorspellen in welke mate
er moeilijkheden komen. Vandaar”.
Nico Schuitvlot met zijn handwerk voor
de Spiegelgracht.
2. De schorsingsprocedure die het hoofdbestuur
van de PSP tegen de „overspelige” Riethof
heeft ingesteld.
3. De reprimande die het gewestelijk bestuur
van de PvdA aan haar vier wethouders en
tien raadsleden heeft gegeven omdat zij tegen
de instructies in voor afbouw van de metro-
slurf zijn, terwijl men nog niet de garantie
heeft dat het rijk de exploitatie en aanleg
van dit miljardenproject helemaal zal be
talen.
moet ik zeggen? Ze moesten toch een
beetje voorkomen hebben. Ik moet zeg
gen dat het een stuk intiemer en amica
ler is geworden. Maar jongens met ver
beelding heb ik niet veel meegemaakt.
Ja, een keer was er een jonkheer, die
me nog geld schuldig was maar niet
wilde betalen. Hij zei: weet je wel wie
ik ben? Een jonkheer..Toen antwoord
de ik: Ik heet graaf Schuitvlot”.
hiervan afhangen. Een slim spel, maar wat de
metro betreft is het vooral eentje van de ge
miste kansen. Ook al gaan de plannen door, dan
nog blijft het de vraag of men met een zo ver
deeld stadsbestuur die plannen ook snel durft
uit te voeren. Met als perspectief barricaden in
het jaar, dat Amsterdam zijn 700ste verjaardag
viert.
HIJ VINDT het erg spijtig dat hij de
hoofdstad uit moet. Daarover zegt hij
„Je ziet het aan het aantal, vooral wat
oudere mensen dat weg gaat. Het Am
sterdam van nu kan ik niet meer waar
deren. Het ergste vind ik nog dat je niet
meer rustig op straat kunt lopen. Dat
doen we ’s avonds ook niet meer. Voor
geen prijs. Voor een riksdaalder slaan ze
je in elkaar Dat is heel erg”. Hij vertelt
hoe een van zijn vrienden in de Kerk
straat door een man dusdanig met een
autokrik was bewerkt dat er van zijn
schedel weinig meer over was. „Dat was
een gangster en bij de justitie zijn ze
daar bang voor. Die man kreeg twee
maanden.
DE NES, de pijpela tussen Rokin en
Oudezijds Voorburgwal, gooit hoge ogen
om Amsterdams theaterstraatje te wor
den. De Brakke Grond zit er al, maar
volgend jaar komen er nog twee bij: in
Frascati en iets verderop in de voorma
lige Tabaksveiling waar De Engelenbak
komt.
DE RONDE Lutherse kerk aan het
Singel wordt een onderdeel van het
nieuwe Sonestahotel dat aan het na
burige Kattengat (ooit de burcht van
het Vrije Volk) is verschenen. Een
tunnel verbindt het hotel met de
kerk, waar congressen, banketten en
andere manifestaties worden gehou
den. Hoewel de Koepelkerk sinds
1936 niet meer gebruikt is, kunnen er
straks ook weer kerkdiensten worden
gehouden. De komst van Sonesta
heeft er ook toe bijgedragen dat een
reeks pittoreske huisjes in de buurt
wordt opgeknapt. In één ervan komt
een „bruin café”. Het nieuwe hotel
De toneelgroep DAT wil niet alleen de I
Engelenbak gaan bespelen, maar vol-
alvast even naar buiten.
AMSTERDAM heeft het helemaal aan zichzelf
te wijten, dat het gekrakeel over de metro nog
niet is verstomd. Het beleid van de gemeente in
deze zaak is voor een belangrijk deel bepaald
geweest door verdachtmakingen, intimidatie, ge
brek aan openheid en informatie en een surplus
aan prestige. Het is triest maar het is niet an
ders. Zo’n politiek moet zich eens wreken en
dat is inderdaad gebeurd. De afkeer bjj een deel
van de bevolking en de raadsleden en de ern
stige moeilijkheden met de Nederlandse Spoor
wegen moeten hierdoor worden verklaard.
Schuitvlot senior, die in 1883 zijn zaak
in de Paleisstraat begon, heette de eerste
Amsterdamse kunstlichtfotograaf te zijn
en de studenten nodigden hem minzaam
uit om zijn kunsten eens te komen
vertonen. Hij is er in feite niet meer
van los gekomen. Over die begintijd zegt
Nico:' „Het ging toen allemaal nog met
magnesium-poeder. Niet ongevaarlijk
want m’n broer heeft zo eens ernstige
brandwonden opgelopen. De foto’s druk
te je af op daglichtpapier maar soms
duurde het wel twee dagen voordat zo’n
film klaar was. Dat deden we achter het
huis en als het regende, legden we er
een glasplaat overheen”. Klassieke foto
grafie waarbij ook de rookvangers niet
ontbraken.
gend jaar tevens variété in De Nes
brengen. De leden kwamen daarvoor
koste om de monden van de studenten
dicht te krijgen. Bij echt grote feesten
huurde hij een aapj eskoets, waarvan de
ramen met zwart papier geblindeerd
werden en die dan als rijdende donkere
kamer fungeerde. Zo knipte hij prins
Hendrik in uitbundige stemming tijdens
een kroegjool en legde hij de figuranten
DAT wil ook iets aan Amsterdam-700
gaan doen. Het is de bedoeling in sa
menwerking met de Theaterunie een
variété uit het eind van de vorige eeuw
te brengen. De Nes zal dan voor enkele
weken veranderen in de traditionele ge
zellige buurt met Café’s Chantant en
bordelen („Maar dat is meer voor de
lol”, zegt Emma van Dongen) zoals het
er tachtig jaar geleden was.
Het heeft er even naar uitgezien dat
De Engelenbak eind van deze maand al
publiek zou kunnen ontvangen, maar
door enkele ongelukjes bij de verbou
wing zo kwam het dak naar beneden
wordt het nu januari.
Op de vraag wat van het oude Am
sterdam de meeste indruk op hem heeft
gemaakt, zegt hij: „De aapjeskoetsiers op
de Dam. Je had daar vroeger een kroeg
en ’s morgens hoorde je daar dan het
klossen van de klompen als ze op weg
waren om een boreltje te pik'ken”. Voor
kranten heeft hij nooit willen werken,
omdat hij vreesde dat een deel van zijn
klantenkring dat niet op prijs zou stel
len. Maar heeft hij nooit een demonstra
tie gefotografeerd? Schuitvlot schudt
peinzend zijn hoofd en meent dan: „Nee,
dat is perswerk”. Ook de foto’s, die hij
van prinses Juliana kort na haar verlo
ving met Bernhard en van Amsterdamse
notabelen maakte, hebben nooit de
nieuwsmedia bereikt. Gewoon een kwes
tie van vertrouwen „want voor vieze
zaakjes heb ik me nooit geleend”.
DE BORDEELBOTEN die - zoals
we eerder wisten te melden - zoveel
deining op en rond het Singel hebben
veroorzaakt, moeten op last van bur
gemeester Samkalden verdwijnen.
Eerst kon dat niet, maar een paar
weken later ineens wel. Er schijnt
nieuw verordeninkje te zijn dat
prostitutie-in-de-grachten verbiedt.
Het zijn vooral de verbitterde confessionelen
zij verloren drie wethouderszetels die aan
een „reconstructie” van het college van B. en W.
sleutelen. Naar hun gevoel moeten de koppen
van Roel van Duyn (PPR) en Huib Riethof (PSP)
rollen, omdat hun beleid en positie in het col
lege ongeloofwaardig en (voor Amsterdam)
desastreus zijn. Een te hard oordeel? Misschien,
maar het staat wel vast dat de politieke ont
wikkelingen op het Prinsenhof in een stroom
versnelling terecht zijn gekomen.
De aanwijzingen:
1. De irritatie die met name ex-kabouter Roel
bij burgemeester Samkalden en de meeste
andere wethouders opwekt.
SCHUITVLOT maakte lange en soms
vreemde dagen. „Het kon gebeuren dat
je ’s morgens een lijk van dokter Saks
had, ’s middags een receptie en ’s avonds
weer wat anders. Ik heb het nooit erg
gevonden, want ik zeg maar zó: een
goede fotograaf laat zijn handen wappe
ren”. Dat vergat hij echter op een nogal
tumultueus Sinterklaasfeestje van stu
denten. „Het zat zo, dat ze daarvoor een
Sinterklaas hadden uitgekozen die hele
maal niet populair was omdat hij nooit
op de sociëteit kwam. Toen hij de zaal
binnenstapte, zaten er al twaalf andere
Sinterklazen en zongen ze:Mies van
Loon heb mooie billen..De man kwam
absoluut niet aan het woord. Enfin, het
is toen een fikse knokpartij geworden,
waarbij de baarden op een gegeven mo
ment op hun rug hingen en de mijters
in het rond vlogen. Een reuze rotzooi”.
NIET ALLEEN in de Nieuwmarktbuurt maar
ook op het Prinsenhof gaat men zo langzamer
hand gebukt onder het metrosyndroom. De poli
tieke frustraties over deze slepende kwestie
traden vorige week voor de zoveelste maal aan
het licht en omdat voor- en tegenstanders in de
gemeenteraad elkaar in evenwicht hielden (19
19 was de score) is er maandagavond een her
stemming nodig. Inmiddels is het duidelijk ge
worden, dat het om veel meer gaat dan de af
bouw van de oostlijn naar het Centraal Station
alleen. De inzet: het dagelijks bestuur van de
hoofdstad.
op honderden lustrum-feesten, bal mas-
quées en diners vast.
Net zoals kapper Jansen, die in de
groentijd alle koppen kaal placht te
scheren, werd Nico Schuitvlot een be
grip. Alleen heeft hij het langer volge
houden. „Ik heb vier pedellen meege-
maakt.Dat waren van die portiers die
bij recepties de namen van de genodig
den af riep en ook die pedellen zijn
verdwenen en eigenlijk ook de plechtige
kleding. Alles loopt nu rond in kotspak
jes”.
Hij gelooft dat het corpsleven in de
hoofdstad over zijn dieptepunt heen is.
„Je ziet”, vertelt hij, „weer allerlei dis
puten van de grond komen. Hera is
weer een goeie terwijl ze die toch een
tijd geleden in een doodskist over het
Leidseplein hebben gedragen. En dan
had je Vivat, het dispuut van de zonen
van hereboeren die op feesten altijd een
koe meenamen. Het was een vreselijke
leuke tijd en ik heb dit altijd met
ontzettend veel plezier gedaan. Je blijft
er ook jong bij want je zat dag en nacht
onder de jeugd”.
AMSTERDAM. Nico Schuitvlot
was zoiets als de hoffotograaf van het
Amsterdamse studentencorps. Net zoals
zijn vader (Nico I) dat was geweest.
Maar vorige week zette hij daar een
punt achter. „Je moet er toch een keer
mee ophouden”, meent de 72-jarige
Schuitvlot, die zijn zaak aan de Spiegel
gracht heeft verkocht en met zijn vrouw
zijn laatste levensjaren hoopt te slijten
in een gerestaureerd pand aan het
Spaame in Haarlem. Talloze (oud)corps-
leden zorgden er voor dat dit afscheid
niet ongemerkt voorbij is gegaan.
krijgt 380 kamers, restaurants en
winkeltjes in een galerij langs de
Spuistraat. Men zoekt de gasten in
het zakenleven maar ook toeristen
worden er volgens directeur Sonna-
bend verwacht. Hoewel het met de
hoofdstedelijke hotels in de hoofdstad
als gevolg van een teruglopend be
zoek allesbehalve goed gaat, is Son-
nabend daarover niet pessimistisch.
„We hebben veel vertrouwen in ho
tels in de binnenstad. Daarom hebben
we net zo lang gewacht tot we dit
plekje konden krijgen. Ik ben er van
overtuigd dat het toerisme tegen 1977
opnieuw tot grote bloei zal komen.
Want de mens zal in de toekomst,
nog sterker dan nu het geval is, op
reis willen gaan”.
i
O” -:U
