Gang van zaken is ondoorzichtig
Werkloosheid bij
schoolverlaters
tien percent
Andriessen wil meer steun
voor kleine zelfstandigen
^Mooie^lbQ
Lubbers wil nog hogere aardgasprijs
Agente krijgt
schot in buik
„Horlogemakers vaak
nieuw ontdekt,
ier kan tu tonen.
/F
1 ionderdons
is slapen
onder Irisette.
niet betrouwbaar”
Sb
1/
*t binnenhuis
Mode-nieu ws: hetgouden
sieraadi
1
komt
overmorgen!
Konsumenten Kontakt na onderzoek:
Energiepolitiek in handen van regering
5
theecologie
OORZAAK LIGT NIET BIJ DIT KABINET’
DeE.Srji
^e^Alriseóte
mTW hhed betrouwbaar bedgenoot
ASTRADA 1
excellente
SHERRY
Spaanse botteltng.
Met garantiezegel.
Km
■UK 19
14
ECONOMIE
1974
NOVEMBER
DINSDAG
1 9
h
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Ons aardgas moet duur worden verkocht en betaald.
Dat is - populair samengevat - een van de kernpunten van het wetsont
werp aardgasprijzen dat de Tweede Kamer volgende week dinsdag begint
te behandelen. Om het meeste geld te slaan uit de Groninger bel (en an
dere voorraden), zodat onze economie daarvan kan profiteren, moet de
regering dan ook de alleenbevoegdheid hebben over de prijzen.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De detailhandel in eet- en drinkwaren valt nu in zijn
geheel onder een wat soepeler prijsbeleid nu ook prijzen van vlees en
vleeswaren uit de stringente prijzenbeschikking van minister Lubbers
(Economische Zaken) zijn gehaald. Wat de slagers met hun prijzen en
winstmarges doen is echter wel aan afspraken gebonden. Daarover heeft
het ministerie met het bedrijfsleven een akkoord bereikt. In de kring der
consumentenorganisaties blijft men echter kritisch gestemd ten aanzien
van het prijsgedrag der slagers.
(ADVERTENTIE)
Afspraak over vleesprijs
3
x^ooie cElbC
’7
2.
(ADVERTENTIE)
7. J
(Van ons redactie economie)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
0 Twee van de tien horlogers deden
helemaal niet» aan het defecte horloge,
maar lieten de klant wel betalen.
Het schot ging door nog onbekende
oorzaak af. De agente is gewond in het
ziekenhuis opgenomen. De politie noemt
haar toestand redelijk. De twee agenten
bevonden zich bij de wapencontrole op
de kamer van de agente in een woning.
vindt men dat hiermee een goede oplos
sing is bereikt. Overigens hebben de
slagers zich in het algemeen aan de
prij «gedragsregels gehouden.
Van de zijde der slagers toont men
zich ook tevreden met deze regeling,
bereikt in het overleg dat mede op
verzoek van de bedrijven na 1 juli is
gevoerd. De slagers hebben niettemin
niet begrepen waarom zij toen werden
uitgesloten. „De vleesprijzen zijn over
het algemeen vrij constant; zij volgen de
marktbeweging niet op de voet. Schom
melingen worden in de winstsfeer opge
vangen, voor- en nadelen kunnen elkaar
dus compenseren. Ook de concurrentie
oefent invloed uit op het prijspeil”, zei
een zegsman van het bedrijfsschap.
Maar het is niet zeker of dan de
vleesprijzen voor de consument zullen
stijgen. Want de kostenverhogingen zou
den opgeheven kunnen worden door een
dalende marktprijs, zodat de inkoopprij
zen lager worden en de consumenten
prijzen gelijk blijven. Van de zijde der
consumentenorganisaties wordt gesteld
dat de markt voortdurend op laag peil is
en dat de slagers stijgende vleesprijzen
moeilijk zullen kunnen waarmaken.
In consumentenkring gelooft men niet
van ongeveer 85 gulden, waren al direct
rijp voor de reparateur.
Daarnaast constateerden de onderzoe
ken nog sterke prijsverschillen tussen
de diverse horlogers: van f 14 tot f 37,50
voor het repareren van een balans en
van 6.50 tot 36,50 voor het schoonma
ken van de uurwerken.
Gezien de stijging van de olieprijzen is
ons aardgas te goedkoop. Daarom moet
het prijspeil ongeveer op de hoogte van
de marktwaarde komen. Dit houdt in
dat de Nederlandse gebruikers per 1
januari meer moeten gaan betalen. Mi-
Zo luidt de filosofie van het kabinet
Men zou kunnen zeggen dat het in dit
geval de macht naar zichzelf toe spreidt.
Het zal dus niet langer zo zijn dat de
diverse gasbedrijven zelf tarieven opstel
len, die dan door provinciale en gemeen
tebesturen worden goedgekeurd. In het
kader van de nieuwe aanpak der ener
giepolitiek moet het heft in handen van
de regering komen. Zowel internationale
als nationale overwegingen liggen hier
aan ten grondslag.
aan de terughoudendheid, die de slagers
zouden moeten betrachten in hun mar-
geberekening. De gemaakte afspraken
zeggen nog te weinig over de concurren
tieverhoudingen, aldus een zegsman. Wij
twijfelen aan de mate van concurrentie
in deze sector; de slagers hebben in de
afgelopen jaren te veel winst behaald.
Zij geven daling van de inkoopprijs niet
aan de klanten door. Dit bezwaar is van
deze zijde eerder te berde gebracht bij
minister Lubbers.
wil stellen voor op korte termijn te
realiseren bouwinvesteringen. De heer
Andriessen betwijfelt namelijk of dit
bedrag op korte termijn wel kan worden
besteed voor dit doel.
De heer Andriessen sprak gisteren op
een bijeenkomst van de gewestelijke or
ganisatie „noord” van het Nederlands
katholiek ondernemers verbond (NKOV)
in Utrecht. Uit een oogpunt van sociale
rechtvaardigheid zal met de moeilijke
positie van de ondernemers in midden-
en kleinbedrijf rekening moeten worden
gehouden. De heer Andriessen is het met
het NKOV eens, dat de loonkostenstijging
zo ver mogelijk moet worden terugge
drongen, hoewel hij zich afvroeg of het
wel juist is te stellen, dat het NKOV
alleen aan een centraal akkoord meedoet
als de reële inkomstenverbetering gelijk
is aan die van de werknemers.
De heer Andriessen zei dat het niet aan
het kabinet Den Uyl of vorige regerin
gen ligt dat het zo slecht gaat in het
midden- en kleinbedrijf. Een structurele
aanpak van de problematiek is noodza
kelijk. De problemen waren al aan de
orde toen het nog lekker liep met onze
economie, maar ze komen nu beter aan
Belangrijke wijzigingen van het wets
ontwerp lijken in deze kamerbehande
lingen dan ook niet op til. We zitten nu
eenmaal met zijn allen op de aardgasbel
en we moeten daar maar zoveel moge
lijk profijt uit trekken om onze econo
mie op de been te houden.
3M Duikertjes
f Milieuvriendelijke theebuiltje
zonder overbodige aanhang
DEN HAAG (ANP). Du 31-jarige
Haagse agente mej. W. Bodegraven heeft
maandagavond een schot in haar buik
gekregen toen zij met een mannelijke
collega, met wie zij haar nachtdienst
Inging, de dienstwapens controleerde. De
kogel kwam uit een wapen dat de man*
neljjke collega onder handen had.
Importeur: DELCAVE B.V. Delft
tel. 01I-S69324*
d
d
v
g
b
v
o
d
n
k
v
a
b
v
d
z<
ii
b
d
k
s
o
n
n
g
P
h
Si
t<
t»
g
6
D
SI
h
a
o
o
4
v
o
li
SI
h
b
r
n
e
d
S'
V
fc
tl
E
s
c
I
F
S
A
A
A
A
A
A
A
E
B
C
C
c
r
E
E
C
«2
A
Julianaoark S8-S2.Haarlem lel258391
(Si haem dowdduM zijn goedgduvrd <io*r
'‘X' de Nederland» Vereniging van Huisvrouwen.
UTRECHT. (ANP). KVP-fractie-
leider mr. F. Andriessen vraagt zich af
of niet een groter deel van de door de
regering beschikbaar te stellen extra
ƒ250 min als gerichte steun aan indu
strie en midden- en kleinbedrijf beschik
baar moet worden gesteld aan de kleine
ondernemers.
Met name acht hij een uitbreiding van
de kapftaalverschaffing aan jonge begin
nende ondernemers nodig. Wellicht kan
in ruimere mate worden geput uit de
800 mln, die de regering beschikbaar
De twijfel van consumentenzijde was
Mn van de redenen, waarom de vlees
prijzen op 1 jnli niet losgelaten werden.
Van consumentenkant wordt hieraan
toegevoegd dat eind september de ont
wikkeling zodanig was dat de vleesprij
zen hadden moeten dalen. „De slagers
hebben dat uitgesteld totdat er nieuwe
kostenstijgingen waren als gevolg van de
EEG-besllssingen over de tariefsverho
gingen in de agrarische sector". De con
sumentenorganisaties zullen het er in
middels niet bij laten zitten.
AMSTERDAM (ANP)
(aan- en verkoopprijzen)
bankpapier luiden:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische frank (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
Vraag uw slijter/
wijnhandelaar.
2.54- 2.64
5.90- 6.20
6.70- 7.00
102.50-105.50
36.50- 40.00
8.80- 10.30
2.56- 2.66
53.25- 56.75
96.00- 99.00
58.50- 61.50
46.00- 49.00
42.50- 45.50
14.47- 14.77
4.33- 4.63
7.80- 9.30
«.00- 71.06
13.50- 16.50
Met het tot dusver bestaande goed-
keuringsrecht van de minister kan moei
lijk een eenheid in prijsstelling worden
bereikt. Het streven is gericht op een
minimumprijs, want als die een feit is,
kan Nederland des te gemakkelijker ook
naar buiten uit wat meer met de prij-
zenvuist op tafel slaan. Wie van zijn
buitenlandse afnemers (de aardgas-ex-
portcontracten) meer centen wil moet
eerst zorgen dat er geen billijker behan
deling van eigen onderdanen kan wor
den verweten.
Het kan misschien de tegenstanders
van dit centralistische beleid tot troost
dienen, dat minister Lubbers een en
andermaal in het vooroverleg heeft ver
zekerd dat van de bevoegdheden slechts
met de grootste terughoudendheid en na
overleg gebruik zal worden gemaakt. Zij
zullen dus wel morrend akkoord gaan,
tenzij er een betere weg te wijzen valt.
Maar dat lijkt niet het geval te zijn.
Niemand zal uitverkoop van gas willen
houden, al zijn we nog zo Europees
gezind.
Bovendien stelt de regering zich voor,
met een hogere gasprijs de groei van het
verbruik beter in de hand te kunnen
houden. De verbruiker zal zich kriti
scher opstellen inzake de omvang van
zijn verbruik. Hij zal trachten door
middel van energiebesparende maatre
gelen met een kleinere hoeveelheid gas
toe te komen. Bovendien zit in het
huidig gasprijspeil onvoldoende stimu
lans tot het nemen van warmte-isole-
rende maatregelen.
Aardgas moet duur worden verkocht.
Zo is de redenering van minister Lub
bers, die ons allemaal graag met de
gordijnen dicht, jas aan en licht uit in
huis ziet zitten. Een beeld dat natuurlijk
niet klopt, maar dat is omdat zijn rede
nering ook niet lijkt te kloppen. Isoleren
is duur in verhouding tot het resultaat,
zo is al gebleken. En in het algemeen is
het een grote vraag, of de consument
zich veel zal aantrekken van iets hogere
prijzen voor energie.
Dan is er nog de kwestie van de
meeropbrengsten. Een zeker streven
naar „afroming” zorgt hier voor wat
meningsverschillen. De regering voert
een gedifferentieerd beleid: hoe groter de
aardgasvoorraad en hoe rijker het
winstperspectief, hoe meer de staat er
van moet krijgen. Van de winst die op
het Groningse gas wordt gemaakt dus
het meest, van andere gasbellen wat
minder. Nu zijn vooral de PvdA en de
PPR het daarmee niet eens. Zij willen
één lijn trekken en overal 95 percent
nemen.
Dat verlangen wijst de regering af.
Minder rendabele „voorkomens” moeten
minder zwaar worden belast. Het gevaar
bestaat anders dat kleine voorraden niet
meer te ontginnen zijn vanwege de zwa
re overheidseisen. En aangezien de rege
ring alle aardgas naar boven wil (laten)
brengen, kan er geen uniform beleid
worden gevoerd op dit gebied. Het is
duidelijk, dat oliemaatschappijen niet
van de wind kunnen leven en toch nog
wei een deel van de winst moeten
houden willen zij een redelijk rende
ment op de gedane investeringen krijgen
en een vergoeding voor het gelopen
risico.
Als je alles aan de staat wilt trekken,
moet je de gehele exploratie van olie en
gas nationaliseren en daarvoor voelt de
regering niet. De progressieven zullen
zich hierbij neer moeten leggen, zo goed
als de confessionele fracties met het
centraliseren van de prijsbevoegdheid
akkoord zullen moeten gaan.
I .VVvAvt. 1 g 1
DEN HAAG. Horlogemakers in Ne
derland sljn niet allemaal even loepzui
ver wanneer bet raat om de kwaliteit
van hen werk en om de prijs die de
consument daarvoor moet betalen- De
kana Is niet gering, dat een defect horte
re niet reed, of «elf» helemaal niet
wordt gerepareerd. Het risico, dat men
voor die reparatie bovendien nor voel te
veel moet betalen, te nor groter.
De kostenopbouw in de slagersbedrij-
ven te een ondoorzichtige zaak. Met
name kan er zeer veel verschil ven
mening bestaan over de wijze, waarop
de diverse handelingen, die een slager
verricht, in de vorm van kosten moeten
worden „toebedeeld" en in de marges tot
uiting moeten komen. Economische za
ken en de vertegenwoordigers van het
bedrijfsleven hebben daarvoor een cal-
culatiesysteem gemaakt
„Men moet dit zien als een keiharde
meetlat", aldus een woordvoerder van
economische zaken, „die met gemiddelde
waarden werkt. Aan de hand daarvan
kan de Economische Controle Dienst
controleren of een bedrijf goed zit met
zijn prijzen of niet”. Bij het ministerie
In de noordelijke provincies vond 19
percent van de partieel-leerplichtige
schoolverlaters nog geen werk, in het
oosten en het zuiden was dit 16 percent.
In Centraal en West-Nederiand was dit
percentage vier. De Stichting centraal
orgaan regionale organen heeft dit becij
ferd uit de gegevens over de jeugdigen,
die zich na een voltooide schoolopleiding
aanmeldden voor inpassing in het ar
beidsproces.
A Eveneens twee van de tien voerden
de reparatie slechts gedeeltelijk uit
De helft van de „gerepareerde” klok
jes werd niet goed afgeregeld. Konsu
menten Kontakt en Koning Klant ervoe
ren bovendien.dat zelfs splinternieuwe
horloges bij aflevering am de koper al
mankementen vertoonden. Drie van de
tien nieuwe horloges, in de prijsklasse
Dit blijkt uit een gezamenlijk onder
zoek van Kosumenten Kontakt en Ko-
ntng Klant naar de prijzen en kwalitei
ten van horlogemakers in ons land. Op
negen van de tien onderzochte hcrloge-
reparaties viel wel wat aan te merken.
Dit ontdekten de onderzoekers:
In zeven van de tien gevallen moest
veel meer (soms 200 percent) voor de
reparatie worden betaald dan de richtta-
rieven, die het Centraal Orgaan voor de
Juweliers en Horlogemakers heeft opge
steld.
Hoewel voorstander van gelijke belo
ning voor de vrouw, zal aandacht aan
deze problematiek moeten worden be
steed teneindet de vrouwen niet zelf het
slachtoffer ervan te laten worden. Voor-
liching en begeleiding om aan de kleine
ondernemers de weg te wijzen teneinde
uit de moeilijkheden te geraken, acht de
heer Andriessen ook een overheidstaak.
de ES. juwelier van Haarlem
Grote Houtstraat 6 bij de
Grote Markt,Tfn.023-324259
het daglicht door de teruggang of stil
stand in de economische ontwikkeling.
„Als de vrije ondernemer niet meer zo
vrij kan zijn, dan zal hij toch wel zo
vrij mogelijk moeten zijn en de regering
zal de grenzen van het terrein dienen af
te bakenen”, vindt de heer Andriessen.
Hij pleitte voor handhaving van de veel
vormigheid („het publiek wil de winkel
op de hoek houden”). Er zal globale
steun moeten komen.
Horlogers «enden wettelijk moeten
worden verplicht een prijslijst van stan-
daard-reparatiewerkzaamheden in hnn
winkel op te hangen, aldus de beide
KK’s. Bovendien son op grotere schaal
gebruik moeten worden gemaakt van
testapparatuur, zodat de klant betere
garanties krijgt voor een goed uitgevoer
de reparatie.
Slapen onder dons ii elke nacht opnieuw een
heerlijk avontuur. Daarom - een goed advies - doen!
Maar ga niet avonturieren met de kwaliteit.
Kies Irisette, een merk met jarenlange ervaring in
donsdekens en lakenovenrekken. Kom onze
nieuwe dessins bekijken.
Toen per 1 juli de detailhandel in
levensmiddelen werd vrijgesteld met
name wegens de sterke concurrentie en
de hoge kostenstijgingen werden vlees
en vleeswaren daarvan uitgezonderd.
Volgens Lubbers moest er eerst maar
een» worden overlégd. Er waren twijfels
over de mate van concurrentie die in
deze sector bestaat, en over bet doorge
ven van inkoop-prijsdallngen aan de
consumenten.
DEN HAAG (ANP). Van de 12.882
schoolveriaters van de LTS- en vakscho
len en scholen voor Individueel tech
nisch onderwijs, die nogpartieel-leer-
pHchtig waren, was op 1 oktober van dit
jaar meer dan tien percent nog werk
loos. De groep telde 1383 jongeren van
15 of 16 jaar, die er niet in waren
geslaagd een werkkring te vinden- Deze
werkloosheid is het laagst in Centraal-
en West-Nederland.
De advieskoersen
voor buitenlands
J typen:
Manzanllla
^/Amontillado
nister Lubbers heeft de distributiebedrij
ven een zodanige verhoging voorgescho
teld, dat deze terugschrokken. Zij wilden
de verantwoordelijkheid niet nemen te
genover hun klanten. Dat moest de cen
trale overheid maar doen.
Zodoende wordt nu voorgesteld deze
bevoegdheid nu bij de minister van eco
nomische zaken te brengen. Gezien het
uitgangspunt lijkt er trouwens geen an
dere keus te zijn. Om formele redenen,
als aantasting van de autonomie en
dergelijke, stribbelen de lagere overhe
den wal tegen. Maar de Tweede Kamer
kan moeilijk anders dan akkoord gaan
met deze opzet. Zou zij dat niet doen,
dan wijst zij in feite het in aanbouw
zijnde „totale energiebeleid” van het ka-
binet-Den Uyl af.
1. Soepel om de haisSluitend collier
ofwel chokerjragfijne gouden schakel»,
3. Gouden rozetftfig als uit oma's tijd,
met zeven rode granaatjes, 153.-
3. Eigentijdse ring van zwaar,
'gevlochten gouddraad, 134.-
4. Grappige gouden ring, twee harten
1 tegenover elkaar, 93.-
5. Zwaar gouden ring voor mannen.
De steen heeft een warme
bruinrode kleur 335.-
6. Zwaar gouden armband met
veiligheidssluiting, 590.-