Tom Blom:
n
Radio-man
I
driften niet kwijt"
„Bij Aktua kon ik mijn
1
Zware wissel
Donkere stem
door Jan Blijboom
Klus
Anders
Ml
Cursus fotografie
Kriegel
tllIlSI
Iw.
iB
ZATERDAG
2 3
NOVEMBER
1974
17
lil
Cl
I
It
Op een druilerige middag in de
„Wintertuin” van de studio Hil
versum III zit Tom Blom er ont
spannen bij. De presentator van ge
noemde NOS-programma’s toont
zich erg ingenomen met de reacties
die hem bereiken. Niet uitsluitend
omdat ze zijn ijdelheid strelen
een mens is tenslotte maar een
mens, nietwaar maar voorna
melijk omdat ze voor hem het be-
Zinsnede uit een brief van een geestdriftige luisteraar, bestemd
voor radio-man Tom Blom: „Beste Tom, je bent een geweldig
gezellige ouwe hoer. Houen zo!” Deze uitlating en opmerkin
gen van gelijke strekking zijn voor de NOS een duidelijke aan
wijzing dat Tom Blom met zijn manier van presenteren op
de lichtvoetige toer in een behoefte voorziet. Bovendien
zijn er cijfers over de luisterdichtheid die de indruk van Tom
Bloms populariteit onweerlegbaar accentueren: „Langs de
Lijn” (zondagmiddag van 26 uur) twee miljoen, „Hilversum
op III” (woensdagavond van 712 uur) 300.000 en „Uitge
breide reportage” (dinsdagochtend van 99.35 uur) 450.000.
En als lid van het team, dat voetbalinterlands en Europacup-
wedstrijden rechtstreeks verslaat, heeft Tom Blom eveneens
een hoog aantal luisteraars, vooral als de televisie verstek moet
laten gaan.
I
11
wijs zijn, dat hij met het zoeken
naar lossere vormen van presen
teren op de goede weg is. Zijn toe
lichting hierop: „Die brieven be
antwoorden namelijk helemaal aan
mijn bedoeling, bij de luisteraars
een gezellige extra-huisgenoot te
zijn. Ik wil gewoon een ontspannen
sfeer in de huiskamers teweeg
brengen”.
■■■■■■■■Bi
1 t 1
Noem me
maar een
animateur
Het is totaal
DVEN.
S,
-s,.
in fo-
'eden-
>ek is
draagt
/esten.
n me-
vincie.
ad en
Hun reacties Varieerden van „leuk” tot
„laaiend enthousiast”. Jan Wauters van
de BRT zo ver in zijn waardering
voor wat Tom Blom daar allemaal deed,
dat hij na afloop van een uitzending zei:
„Tom, jij bent de enige vlotte presenta
tor die ik ken. Wat zouden we graag een
man zoals jij in België hebben. Je kunt
zó bij on< beginnen.”
m Je
in de
l Hie-
n niet
t losse
erval-
et Va-
j
meuren
n het
heilige
s des-
Zou
ïloofs-
innen?
jen in
keerd?
anbie-
in een
lijk te
a deze
mijn
Met de presentatie van de drie boven
genoemde programma’s en het internati
onale voetbalgebeuren vindt Tom Blom
geboren Hagenaar, twee maanden ge
leden 28 jaar geworden en sinds enige
tijd woonachtig in Veenendaal dat hij
na een overbezette periode van jaren
eindelijk precies voldoende bezigheden
om handen heeft om kwaliteit te kun
nen leveren. Hij zegt: „Je moet namelijk
steeds opnieuw naar een aparte benade
ring s:reven en er altijd op uit zijn
zelfs de schijn van imiteren te voorko
men. Vandaar dat ik voor mezelf een
drempel van zelfkritiek heb neergelegd.
Dat schept nogal eens problemen, die
soms zo’n omvang aannemen dat dit vak
een stuk zelfkastijding wordt. Je moet
twijfels blijven houden en in elke uit
zending weer een nieuwe uitdaging zien.
Soms heb ik zelfs het gevoel met een
zelfmoordpoging bezig te zijn. Dat kan
een buitenstaander zich niet voorstellen.
Toch is het echt waar.”
Met deze serieuze benadering van zijn
vak „eigenlijk is daar geen goede
naam voor te vinden; je zou me het best
een „animateur” kunnen noemen wil
Tom Blom duidelijk vaststellen dat hij
helemaal geen jongen is die zo maar
•ven voor de vuist weg opgewekt gra-
tnofoonplaten aan elkaar praat, stromen
met Europa-cupvoetbal en wedstrijden
van het Nederlands elftal. Het fijne bij
de NRC was, dat je daar echt mocht
schrijven. Soms dromerige verhalen over
trainers en sfeertekeningen over bijvoor
beeld het Polen uit die dagen. Literatuur
bedrijven heeft een veel te gezwollen
klank. Dat pretendeer ik ook niet te
zeggen. Laten we het houden op: anders
schrijven dan in andere kranten moge
lijk was.”
van informaties geeft en verbindt zoals
in Langs de Lijn en tjjdens de marathon
uitzending van Hilversum III op de
woensdagavond losjesweg allerlei dolle
toestanden oproept om die' vervolgens
navenant met kwajongensachtige zorge
loosheid in goede banen te leiden.
Tom Blom: „Toen de Paul Meier-show
was overleden en de NOS mij vroeg, dit
programma nieuw leven in te blazen
realiseerde ik me bliksemsgoed dat ik
een andere vorm zou moeten vinden.
Ton van Duinhoven, die door een auto-
ongeluk niet meer in staat was zijn
unieke bijdragen te leveren, was uiter
aard geen figuur om zo maar even te
vervangen. Volslagen onmogelijk. Dat
was dan ook een van de redenen waar
om we met dit programma op lokatie
zijn gegaan. De ene keer vanuit de
studio en dan weer ergens in het land,
waar iets bijzonders aan de hand is.”
den afges^emd. Het was voordurend één
grote chaos in mijn kamer. In dat pro
gramma heb ik me altijd onzeker ge
voeld. Ik had dikwijls het idee. dat. het
beter had gekund. En dat benauwde me.
Bovendien kreeg ik tijdens de uitzending
en vooral na afloop telefoontjes van
wanhopige mensen, die hun problemen
kwijt moesten. Daar waren verschrikke
lijk schrijnende gevallen bij. Zoiets gaat
je niet in je kouwe kleren zitten. Geluk
kig waren er ook prettige reacties. Van
luisteraars, die mijn bedoeling om een
lyrisch programma over nachtelijk Ne
derland uit te druppelen, haarfijn aan
voelden. Het klinkt misschien gek, maar
tijdens die uitzendingen heb ik altijd de
natuur om me heen gezien. Daar ben ik
ontzettend gevoelig voor. Het leuke van
dat programma is ook geweest, dat ik
aan de stapels correspondentie relaties
heb overgehouden met mensen, waar ik
nog steeds kom.”
Met ingehouden geestdrift zegt hij.
..Ik heb nu meer tijd om te lezen en te
studeren. Graag zou ik een kroniek voor
een krant gaan schrijven. Over allerlei
onderwerpen. Op het ogenblik ben ik
bezig met een stripverhaal, waarvoor IJf
Blokker (je weet wel, Barend Servet) de
tekeningen maakt. In zoiets kan ik mijn
wilde fantasieën kwijt. Verder denk ik
aan het schrijven van een roman, het
regisseren van films of het maken van
dia’s met geluid, omlijst door passende
muziek. Daarvoor zou ik graag thuis een
montage-studio willen bouwen. Kortom,
creatief blijven. Je merkt het al: Tom
Blom zal het nooit rustig aan kunnen
doen. Hij moet altijd bezig zijn. Dat
houdt hem op de been.”
In 1964 begon Tom Blom bij de Nieu
we Haagse Courant. Daar deed hij
telexwerk, opmaak, binnen- en buiten
land, kreeg na een jaar een eigen pop
en jazz-rubriek, mocht ook gaan mee
werken aan de film-kritieken onder lei
ding van Evert Grolle „een geweldige
man, tussen haakjes” en op zijn ne
gentiende jaar was hij al zelfstandig
sportredacteur.
„Via mijn diensttijd, waarin ik een
krankzinnige combinatie van tromme
laar bij het tamboerkorps en verslagge
ver voor het jaarboek van de Koninklij
ke Landmacht tot een goed einde wist te
brengen, belandde ik in april ’68 bij de
NRC als tweede sportredacteur naast
Jan Cottaar. Een aantrekkelijke tijd,
want daar kwam ik pas goed in contact
reldkampioenschappen voetbal in Duits
land maakte Tom Blom vanuit de AFN-
studio in Frankfurt programma’s, die
door buitenlandse collega's vaktechnisch
werden bekeken en, voor zover dat mo
gelijk was. beluisterd.
Een Belgisch avontuur? Tom Blom
ziet dat niet helemaal zitten, al heeft hij
op dit punt toch zijn twijfels. „Aan de
ene kant lijkt het me aantrekkelijk,
vooral belastingtechnisch, maar aan de
andere kant ben ik. geloof ik, toch té
veel Nederlander om zo maar over te
stappen. Ik beleef op het ogenblik nog té
veel plezier aan mijn werk hier om dat
maar weer op te geven.” Deze laatste
opmerking houdt mede verband met het
feit, dat Tom Blom na zijn succesvolle
uitzendingen vanuit Frankfurt op 4 au
gustus een contract, hem voorgelegd
door de NOS, accepteerde. Een contract,
dat kan uitlopen op een vast dienstver
band, zodra de personeelsstop bij de
NOS wordt opgeheven. Met het tekenen
van deze overeenkomst zette Tom Blom
definitief een streep onder een periode
bij het radio-wezen, waarin hij uitslui
tend op free lance-basis werkte. Een
periode, die in het voorjaar van 1970
begon bij de TROS, waar hij als ver
slaggever voor de actualiteitenrubriek
Aktua werd geëngageerd.
Tijdens zijn diensttijd werd Tom
Blom besprongen door de gedachte, dat
de krantenjournalistiek wel eens een
zorgelijk bestaan tegemoet zou kunnen
gaan. Dit veroorzaakte twijfels en span
ningen, die hem deden besluiten, een
cursus fotografie te volgen, die voor de
helft door Welzijnszorg werd betaald.
Bovendien voelde hij toen al aankomen,
dat zijn rusteloze natuur hem vroeg of
laat toch in een andere, met nóg meer
spanningen geladen werkkring zou drij
ven. Die drang nam in hevigheid toe
naarmate Tom Blom eind 1969 intensief
naar popzenders ging luisteren, de Beatles
al gauw niet meer kon waarderen
(„muzikaal te eenvoudig”) en van liever
lee steeds meer contacten met de pro
gressieve pop kreeg. Zijn grote voorbeeld
uit die tijd: Klaas Vaak op Radio Ve
ronica. Tom Blom: „Toen ging ik thuis
pielen met bandrecorders. Een familie
lid, die voor stuurman studeerde, kreeg
elke maand een band van me naar zijn
schip toegestuurd. Dat waren de eerste
pogingen op de weg naar wat ik steeds
liever wilde gaan doen: radioprogram
ma's maken.”
Na de mislukte toer bij de TROS deed
Tom Blom in september 1970 een ge
slaagde stemproef bij de KRO. Hij
kwam terecht bij de afdeling Presenta
tie, waar hij de rubriek Context ging
verzorgen, reclamespots voor de pro
gramma’s deed en omroepdiensten draai
de. Met als attractieve aanvulling inval
ler in het programma „KRO op III”.
Maar de prettigste ervaringen bij de
KRO deed Tom Blom op met het pro
gramma „Goal”, dat na het vertrek van
Theo Koomen ter ziele ging. Hierover:
„Daar ben ik lang beroerd van geweest.
Ik zag het helemaal niet meer zitten”.
Zijn enige compensatie was toen nog de
presentatie van Langs de Lijn, waarvoor
de NOS hem inmiddels had aangetrok
ken.
Nu lijkt de turbulente tijd van komen
en gaan, het springen van zuil naar zuil,
(voorlopig?) voorbij. Tom Blom is sinds
zijn besluit om binnenkort te hertrou
wen en het voornemen om tot het
katholieke geloof over te gaan, wat be
zadigder geworden. Een relativerende
persoonlijkheid, die meer de betrekke
lijkheden van het leven is gaan inzien.
Alhoewel plannen om méér te doen in
de toekomst kan hij toch moeilijk uit
zijn hoofd zetten.
jenlijk
Theo-
t van
t Het
:k en
le sa-
v. Het
jndig-
vereld
leef
baar
oordat
rergif-
jer in,
in ge-
;oden-
n we
gebben
liepste
mes is
einde
piratie
uizend
;e be-
kgroe-
jrdeel.
lam.
jir';
Een aparte, geheel andere herinnering
bewaart Tom Blom aan de periode okto
ber 1972 tot augustus 1974 bij de VARA,
waar hij de vrije hand kreeg in de
vormgeving van het nachtprogramma op
Hilversum III. „Ik mocht daar alles
doen: soft music, pop. jazz, veel blues,
met zeer persoonlijke, verbindende tek
sten. Da' was een klus, die er niet om
loog. Vooraf draaide ik honderden pla
ten om een juist stemmingsbeeld te
scheppen. Daai- moesten de teksten, en
de intonatie daarvan, helemaal op wor-
Naast dit programma verleende Tom
Blom voorts medewerking aan de VARA-
rubrieken „Zl-sport”. „Tom Blom in
uw radio”, en „De Rode Cirkel”, waarin
hij samen met Feike Salverda (overge
gaan naar de VPRO) het strakke pa
troon van sober actualiteiten presenteren
wist te doorbreken. Tom Blom: „De
medewerkers gingen van lieverlee steeds
meer swingen.”
Niet alleen Nederlandse, maar ook
veel Belgische luisteraars blijken graag
af te stemmen op programma’s, waarin
de donkere stem van Tom Blom hun
huiskamers binnen komt. Tijdens de we-
Met de keuze van de lokatie heeft
Tom Blom een zware wissel op zijn
uithoudingsvermogen getrokken. Hij er
kent volmondig dat het telkens opnieuw
een moeilijke opgave is al die uren
zonder kleerscheuren door te komen. Hij
zegt: „Eigenlijk is die uitzending één
maffe aangelegenheid. Je kunt nooit
voorzien, wat er allemaal gaat gebeuren,
nieuw, helemaal anders
dan welk programma van welke zuil
ook. Vijf uur lang zijn alle medewerkers
en ik op de improvisatietoer. Soms krijg
je midden in de uitzending een briefje
onder je neus geschoven met mededelin
gen als „dit moet je nu even snel doen”
of „bel die en die onmiddellijk op”. Dat
is dan inhaken op de actualiteit. Zoals
enige weken geleden, toen ik de op
dracht kreeg burgemeester Ritzema van
Bergen op te bellen. Dat hield verband
met die kwestie van de plannen om
olieboringen te verrichten in het duinge
bied daar. Het lukte uitstekend, want
binnen de kortste keren waren de bur
gemeester en ik in een geanimeerd ge
sprek gewikkeld. Niet zwaar op de hand,
maar toch informatief genoeg om een
beeld van de situatie te krijgen. Een
lichte ondertoon, humor, gezelligheid,
dolle toestanden, daar draait het in dit
programma om. De mensen worden,
dacht ik. al genoeg met zware onder
werpen geconfronteerd. Er is duidelijk
een behoefje aan dit soort lichtvoetig
heid. Wat dan weer iets anders is dan
oppervlakkig zijn. Daar probeer ik me
zelf tegen te beschermen mét die drem
pel van zelfkritiek.”
Tom Blom: „Ik moest daar met de
nagra op stap en vragen stellen als: Hoe
staat het met de boterprijs. Daar had ik
al gauw genoeg van. Niet dat dit werk
minderwaardig is, verre van dat. Maar
ik kon mijn driften niet kwijt. Het
swingde niet. Ik werd er kriegel van. Na
drie maanden had ik het al bekeken en
diende mijn ontslag in. Toen dook ik
maar weer als free lancer de kranten
journalistiek in, waaruit ik ben voortge
komen.”
L s
K.
-. u::
K'r-
