Geheime reis
Muisstille aandacht van Labour-partijcongres
Vorster naar
Haile Selassies geld
voor hongergebieden
volksverzekering
PAUS PAULUS KOMT
OP VOOR ISRAEL
Spaanse bisschoppen
1
Nieuwe regels
voor verkeer
„Invoering van
„Zwart Afrika”
niet in fasen”
„in
politiek"
in Frankrijk
Stortingsverbod
afvalstoffen
Bomaanslag op
Londens café
- vijf gewonden
I- -
JOHAN WILLEMS
ASIA FREIGHTER
OVERLEDEN
WORDT GELOST
Afgezette keizer staat vermogen af
ZOON VAN ROMMEL
achtergrond
BURGEMEESTER
MAANDAG 2 DECEMBER
BINNEN** EN BUITENLAND
3
19 74
Waarheden
1
i
r
t
Duidelijk
It
P
(Van onze redacteur in Barcelona, R. Bosschart)
t
e
n
Open en eerlijk
r
Waardevolle steun
t
1
t
t
s
t
MADRID De politieke ontwikkelingen in Spanje maken een
steeds duidelijkere versnelling door. Terwijl de regering reeds op
het punt staat om de lang beloofde regeling van de „politieke asso
ciaties” (een zoethoudertje voor het uitblijven van wettelijke par
tijen) per decreet op te leggen om zo lange debatten in het „parle
ment” te omzeilen, heeft de voltallige bisschoppenconferentie van
Spanje een onverwachte en klinkende politieke verklaring afgelegd.
(Van onze redacteur in Londen, Rudolf Bakker)
LONDEN De Westduitse bondskanselier Helmut Schmidt heeft af
gelopen zaterdag de gedelegeerden op het Labour-partijcongres in Londen
verteld dat hun „kameraden op het continent willen dat de Britten in de
EEG blijven”. Helmut Schmidt vervolgde: „Uw kameraden op het conti
nent geloven dat dat zowel in hun belang als in het uwe is”.
heeft tientallen
welkome
5 december
geschenken.
Uw Fleurop-
bloemist zorgt
ervoor!
L
U. he* - J
Schmidt in Londen: Blijf in EEG
1
5
i
zijn
1
1
(Van onze redacteur in Rome)
i
e
volgens
hen
L
INURflORR
r
r
l
1
1
1
l
l
I
1
1
1
1
1
r
1
o
e
tl
n
Helmut Schmidt in diepgaand gesprek
met Wilson.
De bewindsman zei, dat hij de invoe
ring van de volksverzekering tegen ziek
tekosten in fasen „de verwarring alleen
nog maar groter zal worden”.
Punt vier over de politieke associa
ties, betekent een waardevolle steun
oorlogsheld) bezocht kanselier Schmidt
kort voor zijn reis naar Londen in Bonn.
Churchill schreef gisteren na de terug
keer in de Observer: „De prijs die de
Britten zullen moeten betalen voor het
aanvaarden door de anderen van hun
eisen is, dat de Britten zich van dan af
aan van ganser harte met de EEG zullen
engageren”. Dit gaat veel verder dan dat
de Britten louter zullen beloven de Brit
se kiezers in het eventuele referendum
te adviseren om voor de EEG te stem
men.
Er zijn al tekenen dat de hartstochten
beginnen af te koelen en dat partijleden
genoeg beginnen te krijgen van het ge
discussieer”.
Ingewijden verzekeren dat de oor
spronkelijke tekst van de regering zo
verwaterd en beperkt >s door druk
van de rechtervleugel, dat tenminste
twee ministers met aftreden hebben
gedreigd (hoewel het wel niet zo ver
zal komen), omdat politieke associa
ties in de wurggreep van het ministe
rie van de staatspartij samen met de
senaat van die partij (de meest reac
tionaire politieke club in Spanje) niet
de minste levensvatbaarheid zou heb
ben. Dat is waar de bisschoppen op
doelen met hun eis van „werkelijke
doeltreffendheid” en hun waarschu
wing voor „gevaarlijke frustraties”
november werd in de algemene vergade
ring van de Unesco, een orgaan van de
Verenigde naties voor onderwijs en cul
tuur, gestemd om Israel minder te helpen
bij de programma's die de regering in
Jeruzalem voorstaat. De paus vroeg nu
om die beslissing ongedaan te maken.
s
D
s
r
2
i
1
f
e
1
t
1
t
1
1
t
e
1
d
a
1
5
t
e
e
n
i
t
s
ROME. Paus Paulus vermeed za
terdag een steeds sterker groeiende con
troverse door aan de ambtenaren van de
Unesco te vragen Israel niet verder te
isoleren en „de vredelievende politiek
van de Unesco te handhaven”. Op 21
Tijdens de studiebijeenkomst onder
streepte hij zijn filosofie, dat ook bij de
gezondheidszorg de decentralisatiege-
dachte een belangrijke rol moet spelen.
Schmidt wist echter de lachers op zijn
hand te krijgen, waarna iedere uittocht
meteen een afgang geworden zou zijn.
De bondskanselier zei onder meer: „Ik
kan niet helemaal vermijden dat ik me
ADDIS ABEBA. (DPA)— De afgezette
Ethiopische keizer Haile Selassie heeft
zich, na lang geweigerd te hebben, nu
bereid verklaard zijn persoonlijk vermo
gen en dat van zijn familie af te staan
aan het staatscomité voor hulp aan de
door droogte getroffen gebieden in Ethio
pië. Dat is zaterdag in Addis Abeba
bevestigd door de voorlopige militaire
raad van Ethiopië.
Nog maar driekwart jaar geleden
vond de ernstigste botsing tussen het
Franco-regime en de kerk plaats en
dreigde de huidige regering een bis
schep (mgr. Anoveros van Bilbao) het
land uit te wijzen en nu krijgt
minister-president Arias Navarro op
een zeer kritiek moment een kerke
lijke zegening voor zijn „democratise
ringsplannen”. Wil men een beter
bewijs voor het snelle verloop van de
politieke ontwikkeling?
niet meer vastgehouden in de kazerne
van de vierde legerdivisie, maar in zijn
voormalig paleis, waar ook de voorlopige
regering zijn intrek heeft genomen. Hij
zou daar ook meer bewegingsvrijheid
genieten.
(ADVERTENTIE)
Uw Fleurop bloemist
Zaterdagmorgen waren bij razzia’s van
Scotland Yard in Londen dertien perso
nen aangehouden voor ondervraging in
verband met recente bomaanslagen in
Guildford en Woolwich. De arrestaties
werden verricht op grond van de nood
wet voor de bestrijding van de IRA.
In Belfast deelde zaterdagavond een
IRA-woordvoerder mee dat zijn organi
satie met Kerstmis geen bestand in acht
zal nemen. Hij waarschuwde dat de
activiteit zelfs zou kunnen worden opge
voerd.
Geen van de zes mannen die door de
Britse politie ervan beschuldigd worden
verantwoordelijk te zjjn voor de bom
aanslagen op 21 november in Birming
ham, die aan 20 mensen het leven heb
ben gekost, is lid van het Ierse republi
keinse leger of van de „provisionals” van
de IRA.
Dit zegt de ondergedoken leider van
de „provo’s” van de IRA, David O’Con
nell in een gisteren gepubliceerd vraag
gesprek met het in Dublin verschijnende
blad „Sunday Express”.
UTRECHT. (ANP) Staatssecretaris
Hendriks van Volksgezondheid acht een
geleidelijke invoering van de volksverze
kering tegen ziektekosten niet mogelijk.
Deze verzekering moet in één keer wor
den ingevoerd, zei hij zaterdagmiddag in
Utrecht op een studiebijeenkomst over
de structuurnota gezondheidszorg van
het Christen-Democratisch Appel (CDA).
Het verbod is mogelijk geworden door
een uitvoeringsbesluit op basis van de
Wet Verontreiniging Oppervlaktewate
ren, dat is ondertekend door de minis
ters Westerterp van Verkeer en Water
staat en Vorrink van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne.
In een bijlage bij dit besluit staan een
aantal voor het water gevaarlijke stof
fen vermeld. Dat zijn onder andere or
ganische halogeen- en siliciumverbindin-
gen, olie, de meeste metalen, kankerver
wekkende stoffen, bestrijdingsmiddelen
en plastics. Hieruit kunnen de ministers
die stoffen aanwijzen waarvoor het ver
bod gaat gelden. Het besluit treedt op 1
december in werking.
Het is niet duidelijk of Haile Selassie’s
brief duidelijke instructies bevat aan
zijn Zwitserse banken om het geld over
te maken. Krachtens de Zwitserse bank-
wetten kan een bank weigeren geld
over te maken als ze de indruk heeft
dat de rekeninghouder onder druk een
machtiging heeft getekend.
voor Arias Navarro en zijn huidige
worsteling met de uiterste rechter
vleugel over de graad van onafhan
kelijkheid die het bewind aan die
surrogaatpartijen zou toekennen.
Schmidt verliet Engeland in de loop
van gistermiddag, nadat hij besprekingen
met premier Wilson op het buitengoed
van de Britse premier, Chequers, had
gevoerd. Op het vliegveld verklaarde
Schmidt „het gevoel te hebben dat we
eikaars positie nu beter begrijpen”, en
dat er „ruimte voor overeenstemming”
was-
Een Britse commentator in een van de
zondagsbladen schreef: „De toon van
Helmut Schmidts toespraak zal toch wel
hebben bereikt dat het debat voortaan
wat minder verhit zal worden gevoerd.
Al zeer lang pleit het Vaticaan voor een
internationaal bestuur voor de stad Jeru
zalem, een wens die tegen de politiek
van de staat Israel is.
De prijs voor de Unesco, meer een
symbolisch bedrag (10.000 gulden), gaf
vele politieke moeilijkheden na de uit
sluiting van Israel uit de Unesco. Maar
de paus heeft nu bij de uitreiking van
de prijs gepleit voor een herziening van
de beslissing.
Ten eerste' verklaren de bisschop
pen dat zij zich geheel achter de
openingstoespraak van de kardinaal
plaatsen.
In punt twee vragen zij een „open
en eerlijk” beleid van de regering om
te verhinderen dat juist de econo
misch zwaksten het slachtoffer wor
den van de huidige recessie en roepen
het volk op om de regeringsmaatre
gelen te ondersteunen.
In punt drie veroordelen zij zowel
het uiterst linkse terrorisme, als de
rechtse gewelddadigheid die de rech
ten van de mens onderdrukt.
De met spanning tegemoet geziene
toespraak van Schmidt op de laatste dag
van het Labourpartijcongres was een
voorbeeld van knappe en uitgewogen
retoriek. Vooraf had een aantal isolatio-
nisten onder de gedelegeerden, waaron
der een vrouwelijke onder-minister van
het ministerie van Buitenlandse Zaken,
laten weten dat zij de zaal zouden
verlaten zodra Schmidt propaganda voor
de EEG zou gaan staan maken en hen
even zou komen vertellen wat hun te
doen stond.
In Londen is men ervan overtuigd dat
de machtige Duitser in de slotfase van
de EEG-onderhandelingen een beslissen
de stem zal hebben. Men weet binnen de
Labourregering eveneens dat zowel
Schmidt als de andere regeringsleiders
binnen de EEG van de Britse premier en
zijn kabinet in deze slotfase een duide
lijke stellingname verwachten, en dat zij
zich niet verschuilen achter voorwend
sels dat „eerst de stem van het volk
moet worden gehoord”. (De resolutie,
aangenomen op het Labourpartijcongres,
gaat echter nog verder dan de eis dat
„het volk moet worden geconfronteerd”.
Het congres wil namelijk zelf in een
speciale zitting en nog vóór ieder ander
worden gehoord).
ROTTERDAM. Vandaag is men in
het Calandkanaal begonnen met het los
sen van het „arsenicumschip” de Asia
Freighter.
De havenmeester heeft daartoe zater
dag toestemming gegeven nadat een spe
ciale meetploeg van de Rozenburgse
brandweer had geconstateerd, dat er
geen gevaar voor lekkages meer bestond.
Zoals bekend, was er één container lek,
waardoor vorige week zeventien beman
ningsleden ziek werden door het ont
snappende arseen-waterstof.
De bondskanselier liet ook niet na zijn
Britse gehoor er aan te herinneren hoe
veel beter het Duitse vakbondssysteem
(dat overigens door de Britten zelf na de
oorlog in Duisland is geïntroduceerd)
werkte dan het Britse. De Duitsers had
den geleerd van de splijtingen die vroe
ger in de vakbondswereld waren opge
treden.
Er waren niet meer dan 18 vakbonden
in de Bondsrepubliek, aldus Schmidt, en
zij hadden voor hun leden hoge inko
mens weten te verzekeren, en dat „zon
der steeds terugkerende stakingen”. Vak
bondsleiders hadden een „invloedrijke
rol in het beleid van de fabrieken” en
de doeltreffendheid van de bonden was
dan ook wel een van de belangrijkste
oorzaken van de Duitse welvaart, aldus
Schmidt.
maal maar al te blij dat de bisschop
pen „hun neus in de politiek ste
ken.”)
In het slotcommuniqué van hun
21ste voltallige vergadering die gedu
rende de afgelopen week plaatsvond,
wijdden de bisschoppen meer dan de
helft van hun verklaring aan de hui
dige politieke omstandigheden. Dit
thema stond niet op de agenda, maar
werd door voorzitter kardinaal Ta-
rancon op eigen initiatief opgenomen
in zijn openingstoespraak van verle
den week maandag.
Het Britse conservatieve parlementslid
Winston Churchill (kleinzoon van d e
TILBURG (ANP) Johan Willems
één van de eerste „doorbraak” socialis
ten is zaterdagmorgen op 65-jarige
leeftijd overleden in een ziekenhuis te
Tilburg. Hij was reeds enkele maanden
ongeneeslijk ziek.
Johan F. Willems, geboren 14 maart
1909 te Tilburg, was kort na de tweede
wereldoorlog mede-oprichter van het
katholieke werkverband binnen, wat
toen werd, de Partij van de Arbeid. Hij
is bijna 25 jaar (van 1946 tot 1970) lid
geweest van de PvdA-fractie in de
Tweede Kamer. Enige tijd was hij vice-
voorzitter van deze fractie.
Hongerstakingen van tientallen po
litieke gevangenen, handtekeningver-
zamelacties door Justitia et Pax-Com-
missies en soortgelijke acties werden
tot nu toe alleen met zwijgen en/of
repressie beantwoord. Het zal de re
gering moeilijker vallen cm de geza
menlijke Spaanse bisschoppen een
antwoord te weigeren of hun wens te
onderdrukken.
Fleurop/Interflor» Nederland Gegarandeerd gordt
Punt zes ten slotte, de amnestie
voor politieke gevangenen, betekent
een onverwachte steun van de voltal
lige Spaanse kerk voor de allereerste
eis die bovenaan de programma’s van
al Spanjes klandestiene partijen en
coalities staat. Hierin zijn zowel
christen-democraten als socialisten en
communisten en zelfs maoïsten, het
voor eenmaal eens: de politieke
rechtspraak van het regime is volko
men onaanvaardbaar.
Niemand
woont te ver
om 'n bloemetje
te sturen.
In punt vier spreken de bisschop
pen zich uit ten gunste van de poli
tieke associaties. Zij onderstreepten
dat deze wettelijke garanties moeten
krijgen om de burgers een echte
mogelijkheid te bieden om hun recht
op vrije meningsuiting en deelname
in de politiek doeltreffend te kunnen
uitoefenen, „want anders leidt dit al
leen tot gevaarlijke frustraties.”
In punt vijf eisen de bisschoppen
eens temeer datzelfde recht op vrije
meningsuiting ook voor de preken
van de geestelijkheid, die meer dan
eens wanneer zij bijvoorbeeld
wantoestanden aan de kaak stelden
tot flinke boetes voor priesters en
zelfs processen voor politieke recht
banken hebben geleid.
In punt zes ten slotte vraagt de
voltallige Spaanse bisschoppenconfe
rentie officieel met verwijzing naar
het Heilige Jaar der Verzoening 1975,
een amnestie voor politieke gevange
nen (een herziening van het gevan
genschap van diegenen die juist gede
tineerd zijn wegens de beperkingen
op de politieke rechten, die nu brede
re erkenning zullen krijgen) en een
algemene strafveriaging voor alle ge
vangenen.
Hoewel deze hele verklaring onge
twijfeld grote indruk zal maken in
Spanje, waar de katholieke kerk on
danks alles nog enorme invloed uit
oefent, zullen vooral de punten vier
en zes veel stof doen opwaaien.
De paus zei erop te vertrouwen dat de
wens voor rechtvaardigheid ook in dit
geval zou prevaleren. Het is bekend dat
het Vaticaan meer doet aan de relaties
met de Arabische landen dan aan die
met Israel. Gezegd moet worden, dat de
verhoudingen met het .joodse volk ver
beterd zjjn na het Vaticaanse concilie,
maar in het algemeen heeft de politiek
van het Vaticaan meer begrip getoond
voor de problemen van de Arabieren
dan voor de staat Israel.
PARIJS (DPA). Met ingang van 1
januari 1975 moeten de automobilisten
op de autowegen in Parijs veiligheids
gordels gebruiken, zoals dit reeds het
geval is als men buiten bebouwde kom
men in Frankrijk rjjdt.
Dit is een van de twintig nieuwe
verordeningen ter verhoging van de vei
ligheid in het verkeer, die de Franse
regering gisteren heeft uitgevaardigd. In
het eigenlijke Parijse stadsverkeer geldt
het voorschrift tussen 22.00 en 06.00 uur.
Een automobilist in Frankrijk is voort
aan strafbaar als hij een kind onder de
twaalf voorin laat zitten.
Motorrijders moeten ook overdag met
gedimde koplampen rijden om in het
verkeer beter gezien te worden. Bij he
vige regen geldt dit voorschrift voor alle
voertuigen.
DEN HAAG. (ANP) Het in het
water storten „van sterk verontreinigende
en schadelijke afvalstoffen kan vanaf
morgen absoluut worden verboden. Het
gaat hier om stoffen die een bedreiging
zijn voor het watermilieu, de in het
water levende organismen en de gebrui
kers van het water.
De reden moet men vooral zoeken
in het besluit van de uiterste rechter
vleugel van het regime om zich te
wreken op Arias Navarro, wiens de
mocratiseringsplannen volgens hen
verraderlijk zijn. De conservatieve
bisschoppen, die zich eerst hadden
verzet tegen iedere politieke uit
spraak van de bisschoppenconferentie,
zien nu in dat hun zwijgen uitgelegd
zou worden als een steun aan de
uiterste rechtervleugel en dat gaat
zelfs hen te ver.
Daarom hebben zij plotseling hun
volle gewicht achter de houding van
de voorzitter, kardinaal Tarancon van
Madrid, gegooid. (En Arias Navarro,
die door de inmenging van de uiterste
rechtervleugel in het regeringsbeleid
ook de stilzwijgende steun van het
centrum dreigt te verliezen, is dit-
hier geplaatst voel in de situatie van de
man die, geconfronteerd met dames en
heren van het Leger des Heils, hen
probeert te overtuigen van de voordelen
van het gebruik van alcohol”.
Maar hij voegde er ernstig aan toe,
toen hij sprak over de wens van de
kameraden op het vasteland: „Als u hier
over solidariteit spreekt, dient u hun
wens in overweging te nemen”.
LONDEN (Reuter). Bij een bom
aanslag op een café in het centrum
van Londen zijn zaterdagavond vijf
mensen gewond. Er werden twee bom
men door de caféruit geworpen, waar
van er een ontplofte. De politie onder
vraagt twee jongelui die door voorbij
gangers zijn gegrepen in de buurt van
het café, dat zich niet ver van de Ierse
ambassade en Buckingham Palace be
vindt.
De Labour-gedelegeerden lieten zich
in muisstille aandadh door de Duitser
om hun vinger winden, ondanks het
feit dat diegenen onder hen die de taal
der politiek hebben leren verstaan, be
grepen welke onaangename waarheden
Helmut Schmidt hun keurig verpakt
voor de voeten wierp. Nog een dag
tevoren was op het partijcongres een
resolutie aangenomen die zeer vijandig
tegenover de EEG was gesteld. In feite
maakt zij iedere aanvaarding van nieu
we voorwaarden onmogelijk, omdat zij
lijnrecht in strijd is met het verdrag
van Rome. Het zal dan ook op premier
Wilsons bekende talenten aankomen om
zijn meer isolationistische volgelingen op
het juiste moment een draai van 189
graden te laten maken.
STUTTGART. (UPI) Manfred
Rommel (45 jaar), zoon van nazi-veld-
maarschalk Erwin Rommel, is gisteren
tot burgemeester van Stuttgart gekozen.
Hij was kandidaat van de christen-de
mocraten en kreeg 58,9 pet van de stem
men. Zijn naaste rivaal, een sociaal
democraat, haalde 39,5 pet.
Haile Selassie heeft volgens deze me
dedeling „uit eigen vrije wil” een ver
klaring ondertekend, waarin hij
bankrekeningen en goudvoorraden bij
binnen- en buitenlandse banken, en ook
het vermogen van zijn overleden vrouw,
zijn kinderen en neven, ter beschikking
van de staat stelt.
Volgens een later toegevoegde rege
ringsverklaring hebben de militaire
machthebbers de ex-keizer „voor en na
diens afzetting herhaaldelijk geduldig
gevraagd” zijn persoonlijk vermogen en
het familiefortuin naar Ethiopië te laten
overbrengen. Maar de keizer had nooit
willen zeggen hoe groot zijn vermogen
was of waar het zich bevond. Niet
duidelijk is of de keizer daarover inmid
dels wel opheldering heeft gegeven. In
de verklaring worden geen bedragen ge
noemd, maar er staat wel dat de specu
laties in de buitenlandse pers over de
om vang van het keizerlijke vermogen
„voorbarig” zijn.
Tegelijk met de regeringsverklaring
werd een fotokopie vrijgegeven van de
brief, waarin Haile Selassie afstand doet
van zijn vermogen. Waarnemers menen
dat de keizer voor de keus is gesteld:
zijn geld of zijn leven. De recente exe
cuties van 60 vooraanstaande Ethiopiërs,
onder wie de kleinzoon van de keizer,
zouden Haile Selassie wat toeschietelij
ker hebben gemaakt. Hij wordt nu ook
Vlak na deze stemming in Parijs bleek
dat het Vaticaan de vredesprijs, ge
noemd naar Paus Johannes XXIII, toe
gekend had aan de Unesco. Die beslis
sing van het Vaticaan viel ver vóórdat
de leden van de Unesco Israel uitsloten
van een aantal programma’s. Het Vati
caan stond nu onder druk van een groot
aantal Italiaanse intellectuelen om de
prijs niet toe te kennen en ook uit
andere landen waren protesttelegram-
man in Rome binnengekomen.
De paus vroeg aan de directeur-gene-
raal van de Unesco Mathar M’Bow uit
Senegal en de voormalige directeur-ge-
neraal, de Fransman Maheu, om „deze
onverwachte moeilijkheid naar ieders
tevredenheid op te Lpssen”.
JOHANNESBURG. (AP) Premier
John Vorster van Zuid-Afrika heeft mo
gelijk onlangs twee zwarte Afrikaanse
staten bezocht, Senegal en Ivoorkust. Hij
zou met deze landen tot een betere
verstandhouding willen komen, zo meldt
de Sunday Times in Johannesburg.
Het blad meldde dat in het diepste
geheim een vijftien man sterke Zuid-
afrikaanse regeringsdelegatie onlangs per
vliegtuig een „historische vredessafari”
naar zwart Afrika heeft gemaakt en dat,
waarschijnlijk Vorster lid van die dele
gatie is geweest.
Gemeld werd, dat de groep een ont
moeting heeft gehad met president Felix
Houphouet-Boigny van Ivoorkust en met
president Leopold Senghor van Senegal
in het landhuis van Houphouet-Boigny.
De bijeenkomst in Ivoorkust, aldus het
blad, was de climax van intensieve on-
derhandelingen achter de schermen tus
sen de Zuidafrikaanse en de beide Afri
kaanse staten. Die onderhandelingen
zouden meer dan een jaar hebben ge
duurd.
Paus Paulus VI (rechts), nadat hij gisteren hier de Johannes XXIII-Internationale
Vredesprijs, ter grootte van f 100.000, had. uitgereikt aan de president van UNESCO,
de Senegalees Mandoe M’Bow (links). Naast deze, naar rechts: Gabriël-Maria kardi
naal Garrone, mgr. Jacques Martin en mgr. Pietro Canisto van Lierde.
VWWW™'
