VLIEGRAMP
Kamerdebat begonnen
MARTINAIR-
TOESTEL
Mr. Burger
GYMNASIUM
minister
BESTAAT
Drie maanden tegen
500 JAAR
van staat
militairen geëist
Vredeling: „Europese landen
moeten meer samenwerken
Kort geding NVSH-bestuur contra
oppositie: ruzie laait opnieuw op
Wilson had geen
succes bij
Giscard
Endfem
ditmg]
■n
2
GEWEIGERD UNIFORM TE DRAGEN
Toespraak voor assemblee West Europese Unie
Proeven in Sojoez-16
1
1
k
MM
DONDERDAG
5
DECEMBER
1974
BINNEN- EN BUITENLAND
Streefdatum
Dienstbevel
99
„Absurd hard”
lê
Niet herkiesbaar
Vergeefs
Mond- en klauwzeer
-
Op de koffie
Turk gezocht
Twee doden
Koers
Schoon milieu
Installatie
Smaad
Militairen en pensioen
V alhelmperikelen
a
H,
gg
pil
F-
Beleid op korte
(Vervolg van pagina 1)
1
voor Surinamers
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze redacteur in Parijs)
(Van onze redacteur in Londen)
WEERRAPPORTEN
Q.
•c Ui O -
SS
(Van onze Haagse redactie)
nw
tl
Hoog
Zon
p
De PvdA’er Knot meent dat de Neder
landse Antillen beter dan Suriname op
de onafhankelijkheid hij noemde 1
januari 1978 als streefdatumvoorbe
reid moet worden. Nederlands zou bij
voorbeeld als voertaal snel plaats moe
ten maken voor Papiaments en Engels.
De reden dat Van der Valk zich niet
herkiesbaar stelt als voorzitter, is dat hij
niet langer geconfronteerd wil worden
met de rellen binnen de vereniging, die
nu al langer dan een jaar voortduren.
Er is naar de mening van Van der Valk
erg onzorgvuldig met sommige mensen
omgesprongen.
Tel Aviv
Tunis
Weer in binnen- en
buitenland
zw. bew.
zw. bew.
onbewolkt
regenbui
zw. bew.
regenbui
half bew.
licht bew.
half bew.
23
18
17
9
15
8
12
14
10
10
9
9
10
10
14
9
10
9
7
15
11
13
6
9
9
uur
uur
2
4
3
5
3
4
3
6
4
2
1
0
4
1
Als de Antillen onafhankelijk worden
moet door de schulden aan Nederland
een streep worden gehaald, aldus de heer
Knot, omdat hiervan al zoveel direct
aan het Nederlandse bedrijfsleven ten
goede is gekomen.
Overigens benadrukte de heer Vrede
ling dat hem geen derde Europese macht
voor ogen staat naast die van de VS en
de Sovjet-Unie. Hij wijst een Europese
kernmacht af.
Docenten en leerlingen van het stede
lijk gymnasium in Utrecht zijn gisteren
de viering van het 500-jarig bestaan van
de school begonnen met een historische
optocht door de binnenstad.
Voorop in de stoet van 200 man reed
een praalwagen met' Gregorius, Willi-
brordus en Hieronymus, beschermheili
gen van de school. Daarachter volgden
docenten en leerlingen in klederdracht
van de 15e eeuw, de tijd waarin het
gymnasium werd opgericht.
„Zij hebben geprobeerd de militaire
rechter te beïnvloeden. Deze soldaten
hebben in Suriname geen eerlijk proces
gehad”, aldus mr. Schutte. Hij noemde
de vaste order dat op de buitenposten in
Suriname buiten diensttijd door de mili-
DEN HAAG (ANP). De advocaat-
fiscaal bij het Hoog Militair Gerechtshof
in Den Haag heeft gisteren straffen van
een tot drie maanden onvoorwaardelijke
militaire detentie geëist tegen dertien
dienstplichtige soldaten, die op 10 juli na
afloop van hun dienst in de kantine van
hun kazerne in Suriname tegen de gel
dende orders in burgerkleding hadden
gedragen.
Bij het aftreden van het huidige be
stuur zal de Stichting Directe Hulpverle
ning, waarin de drie abortusklinieken
zijn ondergebracht, los van de NVSH
voortgaan met haar werkzaamheden. De
drie bestuursleden van de Stichting zijn
de heren Van der Valk, Smit en De Mik,
die nu nog allen deel uitmaken van het
huidige NVSH-bestuur.
tairen geen burgerkleding gedragen mag
worden dwaas. De order werd volgens
hem ook niet erg nageleefd.
De gehele Oost-Zeeuwsvlaamse vee
stapel moet ingeënt worden tegen mond
en klauwzeer uit vrees voor besmetting
vanuit West-Brabant en België. De ope
ratie is gisteren begonnen-
w
w
wnw
w
w
w
wzw
w
w
w
wzw
w
wzw
wnw
n
wnw
n
w
wzw
nnw
z
ver.
zzo
w
w
w
n
ono
w
ono
9
10
4
6
11
12
6
7
5
5
4
5
5
6
5
7
5
1
6
3
7
5
5
3
3
-2
-2
5
2
b
b
Z
V
s1
S(
b
K
v
h
ti
o
ti
s
V
g
n
o
n
v
v
n
a
E
ti
ti
d
e
g
o
1
I
r
r
F
ti
li
s<
IT
oi
zi
d
zi
k
VI
g
d
o
1
a
1
ri
M
S
C cq
d»
d
v
rr
Mi
b-
u
S(
rr
di
U
je
b
ti
b<
s]
h
1:
o
ir
v
e
v
d
C
d
d
t(
v
d
v
e
v
s
n
zzo
zw
R
d
P
zi
0.3
0.1
9
0
0
0
1
0
0
o
1
o
1
0.1
o
o
1
o
3
0
o
54
0
5
2
2
9
-3
5
6
3
4
5
5
8
15
20
7
DEN HAAG Het Tweede-Ka-
merlid mevrouw Hanny van Leeu
wen (ARP) vindt dat de regering
„op zeer korte termijn” met het be
leid moet komen inzake de migratie,
opvang en begeleiding van Surina
mers.
De advocaat van de dertien, mr. R. M.
Schutte, vond dat de krijgsraad „absurd
hard had gestraft in deze door de mili
taire autoriteiten overtrokken zaak”. Hij
verweet de hoogste meerderen van de
soldaten in rapporten aan de krijgsraad
in Paramaribo te hebben aangedrongen
op zware straffen.
Tijdens de verenigingsraad zal het ge
hele zittende bestuur aftreden. De heer
Van der Valk deelde desgevraagd mee
dat géén van hen zich herkiesbaar zal
stellen. „Om te voorkomen dat zich op
een te vroeg bijeengeroepen verenigings
raad dezelfde situatie voordoet als tij
dens het huishoudelijke congres van
september, vinden wij dat de bijeen
komst goed moet worden voorbereid en
daarom niet eerder dan in februari kan
plaatsvinden”, aldus Van der Valk.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg onbewolkt
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Locarno
Londen
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Volgens Vredeling is in EEG-verband
al veel bereikt aan gemeenschappelijke
politiek (bijvoorbeeld op het gebied van
de landbouw) en kan meer samenwei-
king op het gebied van de defensie
„bevruchtend” werken op verdere een
wording. Een gemeenschappelijk Euro
pees industriebeleid zal „welhaast onont
koombaar” gevolgen hebben voor de wa
penindustrie.
Uit een oogpunt van defensiesamen-
werking en van het streven naar geza
menlijke wapenbeheersing acht ir. Vre
deling het van betekenis de wapenindus
trieën bij een EEG-industriepolitiek te
betrekken.
Tegelijkertijd acht hij het dan moge
lijk om die wapenindustrie onder het
toezicht van het Europees parlement te
doen vallen, dat meer democratische
controle kan uitoefenen op het doen en
laten van deze complexe bedrijvigheid.
Hij pleitte in Parijs voor een nader
bezien van artikel 223 uit het EEG-
verdrag, dat de wapenindustrie binnen
de nationale bevoegdheden houdt door
militaire produkten van de werking der
verdragsbepalingen uit te sluiten.
fen- Zo is de begroting voor 1975 nog
niet klaar. Ook moet aan alle NVSH-
afdelingen nog bekend worden gemaakt
wie zich voor het nieuwe bestuur kandi
daat stellen.
MOSKOU. (AP) De twee kosmo
nauten in de Sojoez-16 hebben gisteren
medische en biologische proefnemingen
gedaan.
De rechtbank-president zal dinsdag 10
december uitspraak doen. Hij deed een
vergeefse poging de zaak te schikken.
Hij stelde voor de verenigingsraad op 18
januari onder neutraal voorzitterschap
bijeen te roepen, en in die tussentijd
geen beleidsbeslissingen door het bestuur
te laten nemen. De datum van ,18 janua
ri bleef voor beide partijen echter on
aanvaardbaar.
Het Tweede-Kamerlid Keuning (DS
’70) heeft staatssecretaris Van Lent ge
vraagd een onderzoek in te stellen naar
uitlatingen van een VVDM-vertegen-
woordiger over de oogsthulp door mili
tairen. Hij vraagt de uitspraken te be
wijzen „dat toen er nog met vrijwilligers
gewerkt werd, harder werd aangepakt
dan nu” en „dat het kader meer bij de
boerin op de koffie te vinden is dan op
het land”.
VOORUITZICHTEN VOOR ZATERDAG:
Plaatselijk regen of motregen en weinig ver
andering in temperatuur.
Aantal uren zon: 0 tot 4. Minimum tempe
ratuur: omstreeks 5 graden. Maximum tem
peratuur: omstreeks 8 graden.
12 uur: 70 percent. Kans op een geheel droog
Kans op een droge periode van ten minste
etmaal: 40 percent.
De rijkspolitie van Leiderdorp zuekt
een 27-jarige Turkse lasser, die ervan
verdacht wordt zondagavond in Leider
dorp een 29-jarige landgenoot 'e hebben
doodgestoken. In de verwarring in het
woonoord, waar het misdrijf werd be
gaan, kon de lasser ontkomen.
Belangrijker vond hij dat de order
geen enkel militair belang zou dienen en
dat daarom een op zo’n order gebaseerd
bevel nooit een dienstbevel kan 'Zijn. Op
grond daarvan vroeg mr. Schutte vrij
spraak voor alle dertien. Ten laste was
gelegd dat zij aan een dienstbevel geen
gevolg hadden gegeven.
Het HMG zal woensdag 18 december
uitspraak doen.
Vredeling onderstreepte, dat naar zijn
smaak de Europese veiligheid ook in de
toekomst slechts in zeer nauwe samen
werking met de VS kan worden verze
kerd- Een Europese samenwerking, die
een ander karakter zal dragen dan de
Atlantische coöperatie in de NAVO, zal
volgens Vredeling in het belang zijn van
de bondgenootschappelijke veiligheid.
Het kabinet gaat van commissie naar
pommissie en van nota tot nota, maar
het heeft geen beleid, zei mevrouw Van
Leeuwen bij de behandeling van de
begroting voor het kabinet van Suri
naamse en Antilliaanse zaken van mi
nister De Gaay Fortman (Binnenlandse
Zaken) waarmee de Kamer gisteren een
begin heeft gemaakt.
Doordat gisteren een vrachtauto op de
autosnelweg in het Limburgse Echt een
klapband kreeg, zijn twee doden geval
len. De wagen overreed eerst de 65-
jarige heer A. C. Debonnes uit het
Belgische Genk, die een vangrail aan het
repareren was en botste daarna op een
andere auto. De bestuurder daarvan, de
34-jarige heer M. van den Dool uit
Vught, overleed ter plaatse.
DEN HAAG. Er is opnieuw ruzie
tussen bestuur en oppositie binnen de
NVSH-gelederen. Het door de Utrechtse
rechter als „zaakwaarnemer” aange
merkte zittende bestuur van de vereni
ging heeft in een kort geding, dat giste
ren voor de Haagse rechtbank diende,
geëist dat er op 14 december géén vere
nigingsraad volgens de nieuwe statu
ten het hoogste beslissingsorgaan
wordt bijeengeroepen.
Twintig van de zeventig leden van de
verenigingsraad hebben deze bijeen
komst geclaimd, nadat het bestuur niet
reageerde op een vorige maand verzon
den schrijven waarin het bestuur door
de 20 leden verzocht werd de vergade
ring voor 14 december uit te schrijven.
Het bestuur van „zaakwaarnemers”,
bestaande uit onder meer de heren B.
vn der Valk (voorzitter) en G. J. Smit
(directeur van de NVSH), is van oordeel
dat de verenigingsraad niet eerder dan
15 februari bijeen kan komen. Er moe
ten volgens de heer Van der Valk nog
talrijke voorbereidingen worden getrof-
De oppositie en de twintig gekozen
verenigingsraadsleden zeggen volkomen
correct en volgens de statuten te hebben
gehandeld door op 14 december de vere
nigingsraad bijeen te roepen- Als, zoals
is gebeurd, door het bestuur niet aan het
verzoek tot het samenroepen van de
verenigingsraad wordt voldaan, dan kan
volgens de statuten een groep vereni
gingsraadsleden, mits deze groter is dan
10 percent van net totaal aantal leden,
de vergadering zelf bijeenroepen.
verschil van mening over de koers die
de NVSH moet varen: een commerciële
door middel van middelenverkoop en
inkomsten via de drie inmiddels van de
NVSH losgekoppelde abortusklinieken
(standpunt bestuur) of een non-commer-
ciële, meer ideologische koers (oppositie).
De Sojoez-16 is maandag gelanceerd
voor een vlucht die wordt beschouwd
als de generale repetitie voor juli 1975
als een Sojoez in de ruimte zal worden
vastgekoppeld aan een Amerikaanse
Apollo.
Hij denkt aan samenwerking tussen
„een zo groot mogelijk aantal Europese
landen” in de financiële aspecten van de
defensie-inspanningen, uitmondend in
een evenwichtige lastenverdeling en aan
operationele maatstaven die verder gaan
dan die welke momenteel in NAVO-
verband worden gehanteerd.
Minister Vorrink (Volksgezondheid en
Milieuhygiëne) heeft gisteren op haar
departement een gesprek gehad met de
heer Maurice F. Strong, directeur-gene-
raal van het milieu-programma (UNEP).
Aan de orde kwam onder meer de
noodzaak om het recht op een schoon
milieu internationaal juridisch gestalte
te geven.
LONDEN. De Britse premier Ha
rold Wilson en zijn minister van Buiten
landse Zaken James Callaghan hadden
dinsdagavond onverwacht diner met de
Franse president Giscard d’Estaing in
het El.vsée
De vlucht van de verongelukte DC-8 I
was er een voor het vervoer van 45.000 I
Indonesische moslims naar de bede
vaartplaats Djedda. De eerste vlucht in
Saoedi-Arabische richting vond plaats op
13 november, de laatste zou in de kerst
week zijn- Na een verblijf van gemid
deld zes weken keren de pelgrims in
januari en februari naar Indonesië te
rug.
Martinair voert dit transport voor de
tweede keer uit, in charter voor de
Indonesische luchtvaartmaatschappij
Garoeda, die zelf 20.000 pelgrims ver
voert. Martinair heeft uit eigen bestand
drie vliegtuigen ingezet: de DC-10 en twee
DC’s-8. Het vliegtuig dat is neergestort, I
een DC-8-55, is in september overgeno
men van „Seaboard”, een Amerikaans
bedrijf. In Nederland droeg het toestel
de registratie PH-MBH.
Voorts heeft Martinair voor dit vervoer I
een DC-10 in charter van de maatschap
pij „Overseas National” en een DC-8-63
van „World Airways”, beide Amerikaans,
alsmede een Boeing-707 van de vlieg
maatschappij „Monarch” uit Engeland.
„Martin Air” heeft 60 tot 70 personeels
leden in Soerabaja, Djakarta en Djedda
gestationeerd, die omstreeks de jaarwis
seling worden afgelost.
De vliegramp betekent voor Martinair
het eerste ernstige ongeluk sinds de
oprichting van de maatschappij in 1958.
De vloot van Martinair-Holland be
staat uit één DC-10, drie DC-8-vliegtui-
gen (de verongelukte machine meegere
kend), drie DC-9-toestellen, één Fokker I
F-28 „Fellowship” en één Cessna-402
De Nederlandse regering heeft gister- I
avond in een telegram aan de directie I
van Martinair haar medeleven betuigd
met de slachtoffers van het vliegtuigon
geluk.
Dr. G. Nooteboom uit Sintmaartens-
vlotbrug is gisteren geïnstalleerd tot lid
van de Tweede Kamer voor D ’66 als
opvolger van Anneke Goudsmit.
Robert Maheu, voormalig hoofd van
de ondernemingen van de multimiljonair
Howard Hughes, heeft tegen zijn vroege
re baas een eis tot schadevergoeding
wegens smaad ingediend van 11,1 mil-
joen dollar. Hughes zou onaardige op
merkingen over hem gemaakt hebben in
een telefonisch vraaggesprek. Maheu
kreeg door een jury in Los Angeles 2,8
miljoen dollar toegewezen.
SCHIPHOL. Een extra vliegtuig
van Martinair is vannacht om drie uur
naar Sri Lanka vertrokken, met aan
boord functionarissen van de Rijkslucht
vaartdienst voor onderzoek naar de toe
dracht van het ongeluk, de Rijkspolitie
Dienst Luchtvaart voor de identificatie
van de lichamen, en van Martinair zelf,
onder leiding van directeur Schröder.
Het vliegtuig wordt vanmiddag in Co
lombo verwacht.
DEN HAAG (ANP). De rijksvoor-
lichtingsdienst heeft bekendgemaakt dat
de koningin bij Koninklijk Besluit van 3
december mr. J. A. W. Burger benoemd
heeft tot minister van staat.
Jacob Albertus Wilhelmus Burgers
werd op 20 augustus 1904 geboren in het
Brabantse Willemstad. In 1929 werd hij
lid van de Sociaal Democratische Arbei
ders Partij. Onder meer was hij in 1973,
samen met de ^vice-president van de
Raad van State, de heer Ruppert, als
informateur betrokken bij de vorming
van het kabinet-Den Uyl-
Met zijn benoeming wordt mr. Burger
de achtste minister van staat. De andere
zeven zijn: mr. E. N. van Kleffens, jhr.
mr. A. W- L. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer. prof dr. L J. M. Beel, dr.
W. Drees, mej. dr- M. A. M Klompé,
prof. mr. dr. C. P- M. Romme en mr. dr.
J. Donner.
Er moet naar het oordeel van de
oppositie binnen de NVSH niet langer
dan nodig worden gewacht met deze
vergadering, als de NVSH tenminste niet
wil dat het zittende bestuur nog meer
macht tot zich trekt dan nu reeds het
geval is. De door de Utrechtse rechter in
het ongelijk gestelde voorzitter-„nieuwe
stijl” John Tiggelman, heeft zich weder
om kandidaat gesteld voor het voorzit
terschap.
De Algemene Vereniging van Neder
landse Militairen vindt het een onver
teerbare zaak, dat de tijd die werkende
jongeren in militaire dienst doorbrengen
niet meetelt voor hun pensioen. De
AVNM dringt er in een verklaring op
aan deze kwestie recht te trekken.
Dat was gebeurd toen het peloton van
deze soldaten was gedetacheerd in het
plaatsje Albina aan de grens van Frans
Guyana. Hun commandant gebood hun
het uniform weer aan te trekken. Hij
had er een dienstbevel van gemaakt en
dat hadden de dertien soldaten niet
opgevolgd. De krijgsraad in Paramaribo
had alle dertien tot vier maanden mili
taire detentie veroordeeld, waarvan twee
voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar.
De advocaat-fiscaal, mr. F. J. G. baron
van Voorst tot Voorst, maakte onder
scheid in de strafeisen tegen de nu in
Nederland gelegerde militairen. Hij
meende dat er twee „raddraaiers” waren
'geweest, een 25-jarige geoloog en een 21-
jarige thcologie-student, tegen wie hij
drie maanden detentie vorderde.
Twee „opruiers op het tweede plan"
vroeg hij te straffen met twee maanden
dententie. De overige negen zag hij als
meelopers, tegen wie hij een maand eiste.
De advocaat-fiscaal zei dat het peloton
een te grote vrijheid had genoten, waar
van het misbruik had gemaakt.
uur
uur.
De soldaten provoceerden en daarte
gen werd te weinig opgetreden, zie hij.
termijn gevraagd
Hoewel er geen officiële redenen wa
ren gegeven voor het snelle vertrek van
premier Wilson naar Parijs, waar hij
minister Callaghan aantrof die uit Brus
sel was overgekomen, is het duidelijk
dat de Britten nog vóór de EEG-topcon-
ferentie van volgende week hebben ge
probeerd de Fransen over te halen hun
eigen voorstellen met betrekking tot de
Britse zogenaamde „heronderhandelin-
gen” over de toetredingsvoorwaarden te
accepteren.
In principe gaat het erom dat de
Britten minder willen betalen aan EEG-
contributie.
Resultaat heeft het etentje echter niet
opgeleverd, aldus de eerste berichten uit
Parijs. Het is duidelijk dat het thema
van Groot-Brittannië's nieuwe onderhan-.
delingen volgende week, als de EEG-
topconferentie begint, een even groot
probleem zal zijn als vóór Wilson zijn
bliksemreis begon
c
c u
•o~ da»
ir.
Niet alleen ruim 100 Spakenburgse,
maar nu ook zo’n 50 Zeeuwse dames
hebben besloten in het geweer te komci
tegen d e verplichte invoering v«>,
bromfietshelm per 1 januari. Een comité
zal zich zaterdag in Middelburg gaan
beraden op acties.
PARIJS. Nederlands minister van
Defensie Vredeling vindt dat de Europe
se landen reeds thans moeten zoeken
naar mogelijkheden om hun samenwer
king op defensiegebied in de praktijk te
versterken. Hij heeft dit gezegd tijdens
de 20ste zitting van de assemblee van de
West Europese Unie, die momenteel in
de Franse hoofdstad wordt gehouden.
sneeuwbui
zw. bew.
sneeuwbui
onbewolkt
zw. bew.
regenbui
zw. bew.
regen
zw. bew.
licht bew.
zw. bew.
Luxemburg licht bew.
onbewolkt windstil 17
zw. bew. nw 10
half bew. windstil 17
regen
geh. bew.
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
licht bew. windstil 19
zw. bew.
licht bew.
zw. bew.
mist windstil 16
Las Palmas onbewolkt
regen
half bew.
De moeilijkheden tussen bestuur en
oppositie vloeien voort uit een ernstig
Het migratieprobleem wordt in het
debat overigens buiten beschouwing ge
laten, evenals het eindrapport van de
koninkrijkscommissie, dat in januari
besproken zal worden op een conferentie
van de drie regeringen van Nederland,
Suriname en de Nederlandse Antillen.
Alle partijen steunen de Nederlandse
regering overigens in haar opvatting dat
Suhiname op langdurige en omvangrijke
Nederlandse hulp moet kunnen rekenen
als het voor eind Volgend jaar onafhan
kelijk wordt.
water 8.27 uur en 20.58
Laag water 3.57 uur en 16.23
VRIJDAG 6 DECEMBER
op 8.32 uur onder 16.30
Maan op uur onder 12.41
VRIJDAG 6 DECEMBER
IJMUIDEN
8.27 uur en
3.57 uur en
F w
p i 1
I F®
- Jh
-S’ f#w>'
