Twee ministers overhaast op bezoek in Moskou
FLEOver van guerrilla
RAMP IN
Elf kinderen
LIE VIN
Thieu: toestand
Bloedbank wil
donors niet
Koopavond weer
in discussie
manieren,,
naar stadium van oorlog
omgekomen
door ontploffing
betalen
Zuid-Vietnam
„zeer ernstig”
„Communisme op vijf
I
Evacuatie Darwin per
luchtbrug komt op gang
3
HONDERDEN LEVENS BEDREIGD DOOR ZIEKTEN
Gevechten in
Meer Nederlanders
Geschil over Goa
tussen Portugal
en India bijgelegd
per trein met vakantie
naar Frankrijk
L 'SE
Zuid-Afrika
'71
ZATERDAG
DECEMBER
1974
BINNEN- EN BUITENLAND
h
(Van onze redactie buitenland)
Cuba
Toekomst
Rode Kruis
R#
Chaotisch
„Verder opvoeren”
„In zekere zin was Marx een geleerde van de 19-de eeuw die een
nogal profetisch inzicht had in wat er zou gebeuren in de 21-ste
eeuw. Een hele reeks hypothesen die lange tijd als utopie werden
beschouwd ook door een bepaalde groep marxisten) komt nu weer
tot leven in het licht van de problemen die worden opgeworpen door
de wetenschappelijke en technische revolutie. Wel moet daarbij op
gemerkt worden dat er nog vele jaren voorbij zullen gaan voordat
deze hypothesen in praktische realiteit omgezet kunnen worden”.
r'.W
Plunderaars
fc -O v
O Q
Overlijden Ismail zaait in
Egypte verwarring
(Van een speciale verslaggever)
GAMASI
MAO TSE TOENG
Een foto van de stoet, die gisteren
achter de baar van de onlangs over
leden minister Ismail door Cairo trok
door onzuiver water en riolen die over
stromen. Kinderen met ernstige huid
uitslag spelen op modderig terrein met
afval en velen hebben dysenterie.
Sommige analyses zijn door de op-
zet van het boek om vijf systemen met
elkaar te vergelijken nogal kort uit
gevallen.
Om Castro’s Cuba af te doen in twin
tig bladzijden is natuurlijk volkomen
onvoldoende om werkelijk inzicht te
verschaffen in de unieke positie van
het eiland op het Amerikaanse half-
BEIROET (AFP). „Wij gaan over
van het stadium van de guerrilla naar
dat van oorlog tussen twee legers,” zo
heeft de secretaris-generaal van het be-
vrijdingsfront van Eritrea (FLE), Osman
Saleh Sabi, gistermiddag op een perscon-
Een woordvoerder van het Indiase mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft
de besprekingen als hartelijk beschre
ven. Zowel mevrouw Gandhi als Mario
Soares hebben zich tevreden getoond
over het vooruitzicht op hernieuwde be
trekkingen.
HOE DAN OOK Martinet schreef
een boek waaruit heel wat informatie
te putten valt, ook al hoeft men het
niet in alle opzichten met hem eens
ff
NEW DELHI (AP) De Indiase en
Portugese leiders hebben hun geschil
over de voormalige Portugese kolonie
Goa bijgelegd. „Het verleden is begra
ven/’ zo merkte de Portugese minister
van Buitenlandse Zaken Mario Soares
gisteren op na een uur vriendschappelij
ke besprekingen te hebben gevoerd met
de Indiase premier Indira Gandhi.
Langs de kant van de weg vonden
klassieke scènes van rouwbeklag plaats:
honderden toeschouwers barstten in hui
len uit hieven de airnen in de lucht en
gaven op luidruchtige wijze uiting aan
hun 1 eed. Op twee plaatsen brak de
menigte door het politiekordon heen om
dichter bij de door zes zwarte paarden
getrokken lijkwagen te komen. Traangas
en knuppels werden gebruikt om de
opgewonden rouwenden in bedwang te
houden, die daarop een spontane demon
stratie door Cairo’s centrum begonnen
terwijl ze riepen: „Wij zullen met ons
bloed wraak nemen”.
Volgens het persbureau Reuter zijn
gisteren in Port Said zeventien personen
gearresteerd „op verdenking van aanspo
ring tot verzet tegen de regering van
president Sadat,” aldus het ministerie
van binnenlandse zaken in Cairo. In een
door het Persbureau van het Midden
oosten verspreid communiqué werden
de arrestanten „extremisten” genoemd.
Ze hadden aankondigingen van toneel
stukken aan de gevel van een theater
vervangen door opruiende aanplakbiljet
ten.
i de nieuwe minister van oorlog
de rouwplechtigheden van gis-
van een plotselinge verslechte-
Er wordt zelfs gesproken van de „Ok-
tober-geest” die iedere Egyptenaar zich
eigen moet maken. Met geen woord
wordt echter gerept over het latere ver
loop van de actie, toen het derde leger
korps volledig was ingesloten door Is
raëlische troepen.
(Vervolg van pagina 1)
Namen van slachtoffers van de mijn
ramp werden gisteren niet bekendge
maakt, maar familieleden van de mijn
werkers van Saint-André werd al spoe
dig duidelijk dat ze alle hoop konden
laten varen. Vrouwen, met slechts een
mantel over hun nachtjapon en met de
kinderen aan de hand, probeerden el
kaar snikkend en tegen beter weten in
nog wat moed in te spreken; niemand
die nog hopen dorst.
,,De eerste fase van hulpverlening aan
de slachtoffers van de wervelstorm ver
loopt geheel volgens plan. Directe hulp
van zusterorganisaties wordt op dit mo
ment niet noodzakelijk geacht”. Dit
heeft de Liga van Rode-Kruisverenigin-
gen te Genève gisteren van het Australi
sche Rode Kruis vernomen.
Het Nederlandse Rode Kruis heeft la
ten weten dat, wanneer er Nederlanders
zijn die uit overwegingen van medeleven
toch geld beschikbaar wil stellen, dit
overgemaakt kan worden op giro 124.000
van het Rode Kruis Den Haag. De
binnengekomen gelden maakt het Rode
Kruis op haar beurt dan weer over naar
de Australische zusterorganisatie.
ferentie in de Libanese hoofdstad mee
gedeeld.
CAÏRO Het onverwacht overlijden op eerste kerstdag van veldmaar
schalk Achmed Ismail Ali, Egyptes minister van oorlog en opperbevel
hebber van het leger, heeft grote politieke verwarring in Egypte gezaaid.
Doorgaans welingelichte bronnen wijzen daarbij op het overhaaste bezoek
aan Moskou dat eerste minister Fahmi en
Abdel Ghani El Gamasi onmiddellijk na
teren afleggen. Tevens wordt gesproken
ring van de Amerikaans-Egyptische betrekkingen.
te zijn. Met name kan een vraagteken
worden gezet achter zijn toekomst-
ideeën, die teveel gehuld zijn in wol
ken van rozegeur en maneschijn. Want
als hij stelt dat „bepaalde landen het
punt naderen waarboven de arbeids
tijd niet langer meer het grootste deel
van het leven van de individuen uit
maakt, waarbij vrije tijd zal overheer
sen, enz., en wanneer hij vandaar uit
redeneert dathet Chinese commu
nisme van de armoede een deugd
maakt”, dan houdt Martinet blijkbaar
alleen maar rekening met een onbe
perkte groei. Een achterhaald stand
punt in deze dagen van oliecrises, en
clubs van Rome.
Het punt van „nieuwe vormen van
verdeling” van de lonen zal volgens
hem overigens niet „zonder strijd wor
den overschreden”, en „alleen in een
wereld met een hoge produktiviteit en
onmetelijke rijkdommen”. Bezwaar kan
met recht gemaakt worden tegen het
woord „onmetelijk”. Bovendien zou het
zinnig zijn in dit verband iets over de
verdeling van die rijkdommen te zeg
gen.
UTRECHT (ANP). Het toerisme
vanuit Nederland per trein naar Frank
rijk is dit jaar opvallend gestegen. Ook
voor 1975 wordt, op grond van nu reeds
gedane boekingen, een behoorlijke groei
verwacht.
boven geciteerde voorspelling alleen
denkbaar in die landen die in econo
misch opzicht het verst gevorderd zijn,
die het eerst het post-industriële tijd
perk betreden.
Om tot die gevolgtrekking te komen
vergelijkt de Franse schrijver vijf ver
schillende systemen, te weten de situ
atie zoals die nu is in de Sovjet-Unie,
de Volksrepubliek China, Joego-Sla-
vië, Tsjechoslowakije en Cuba.
Achtergrondinformatie, „die voor een
juiste beoordeling van de communis-
men onontbeerlijk is en in Nederland,
helaas nauwelijks voorhanden”, zegt
de uitgever, die blijkbaar nooit iets
van collega Van Gennep of van de
„Sun” onder ogen kreeg. Of is dit het
in praktijk brengen van de lessen com
merciële aanpak?
Ironisch genoeg werd de begrafenisce
remonie van deze uiterst disciplinaire
man gekenmerkt door chaotische tafere
len. Honderdduizenden waren uitgelopen
om een glimp op te vangen van de
rouwstoet, die vooraf werd gegaan door
president Sadat, en waaraan talrijke di
plomatieke delegaties uit binnen- en
buitenland deelnamen. Uit alle Arabi
sche landen waren militaire gezagsdra
gers speciaal voor deze gelegenheid naar
Cairo gekomen. Het feit dat de begrafe
nis plaatsvond op de laatste van vier
nationale feestdagen bracht nog eens
extra mensen op de been.
DARWIN (UPI, Reuter) Uit het
door een wervelstorm zwaar geteisterde
Darwin in Australië zijn gisteren 3.000
inwoners per vliegtuig geëvacueerd in de
grootste luchtbrug van deze aard die
ooit in Australië nodig is geweest. De
regering heeft meegedeeld dat vermoe
delijk 25.000 van de 40.000 inwoners
naar elders zullen moeten worden ge
bracht.
Osman Saleh Sabi verklaarde verder,
dat de Ethiopische militairen in de Eri-
trese hoofdstad Asmara arrestaties op
grote schaal verrichten en dat reeds 400
burgers en 400 politiemannen waren ge
arresteerd. „Een aantal leiders van stu
dentenbewegingen zijn vermoord omdat
zij weigerden op het platteland de be
volking de Amhaarse taal de taal van
de centrale regering te leren”.
Murphy sprak, nadat waarnemend
premier Jim Caims had gezegd dat Dar
win op een nieuwe plek geheel her
bouwd zou moeten worden.
AMSTERDAM B. en W. willen op
nieuw een hoorzitting houden over de
per 1 januari afgeschafte koopavond.
Hoewel zij thans geen aanleiding zien
aan de gemeenteraad voor te stellen op
het genomen besluit terug te komen,
meent het college, dat aan de reacties
en de daarbij naar voren gekomen nieu
we gegevens en overwegingen serieus
aandacht moet worden besteed.
„Daarom zal de wethouder voor eco
nomische zaken er naar streven nog in
januari éen nieuwe hoorzitting te beleg
gen om een mogelijkheid te scheppen
voor de discussie over en de beoordeling
van deze alsnog ingebrachte gegevens en
overwegingen. Na deze hoorzitting zal
het gemeentebestuur zich beraden of er
aanleiding is de raad voor te stellen
zich opnieuw over het vraagstuk van de
koopavond uit te spreken”, aldus een
verklaring van B. en W.
FIDEL CASTRO
Veldmaarschalk Ismail was verant
woordelijk voor het spectaculaire begin
van de Jom Kippoer-oorlog, waarbij
Egyptische soldaten dank zij een bril
jante en minitieus geplande actie het
Suezkanaal overstaken en Israels on
neembaar geachte Barlev-linie groten
deels vernietigden. Deze actie is ook
heden nog de pijler waarop Egyptes
propaganda-apparatuur steunt. Er gaat
geen dag voorbij of er wordt op de een
of andere manier gerefereerd aan Egyp
tes glorieuze, historische overwinning.
Alleen door behendig politiek ma
noeuvreren van president Sadat werd
voorkomen dat de aanvankelijke over
winning werd omgezet in een bloedige
catastrofe. Zelfs de meeste ambtenaren
van het ministerie van informatie zijn
daarvan niet op de hoogte. Het is daar
om niet verwonderlijk dat de dood van
veldmaarschalk Ismail een onmiddellijk
effect heeft op het zelfvertrouwen van
iedere Egyptische soldaat. Ze hebben
bewezen waartoe ze in staat zijn onder
goede leiding, maar het valt nog niet te
zeggen wat er gaat gebeuren nu de
hoofdrolspeler plotseling is uitgevallen.
De Egyptische kranten schreven naar
aanleiding van zijn overlijden: „Hij
stierf in de hoop dat de Arabieren een
grote oorlogindustrie zouden bezitten, die
hen in staat zou stellen tot militaire
victories te komen om hun veiligheid te
waarborgen. Wij kunnen hem op geen
betere wijze de laatste eer bewijzen dan
door de oorlogsinspanningen nog verder
op te voeren”.
Bij de luchtbrug zijn 40 militaire en
burger-vliegtuigen betrokken. Zij voer
den voorraden aan en namen vluchtelin
gen mee. De luchtvloot krijgt assistentie
van een Amerikaanse „Starlifter”-C-141
van de Amerikaanse luchtmacht en het
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken heeft megedeeld dat nog twee
van deze reuzen ter beschikking zullen
worden gesteld.
Vandaag zouden nog eens 5.000 inwo
ners van Darwin worden geëvacueerd
om het gevaar van het uitbreken van
besmettelijke ziekten te bezweren- De
wervelstorm van eerste kerstdag kostte
aan 44 mensen het leven en er worden
er nog veel meer vermist.
Generaal-majoor Alan B. Stretton,
hoofd van de Australische natuurrampen
organisatie, heeft gezegd dat de levens
van honderden mensen worden bedreigd
RIO DE JANEIRO(AP). Tijdens een
kerkelijk feest in de stad Campina
Grande (gelegen in het noordoosten van
Argentinië) is een stikstof tank ontploft
waardoor elf kinderen zijn omgekomen
Tachtig kinderen en volwassenen liepen
verwondingen op.
Dat is een van de conclusies van de
Franse socialist Gilles Martinet in zjjn
zojuist verschenen Nederlandse verta
ling „Communisme op 5 manieren”,
uitgegeven in de „Cargo-reeks” door
De Bezige Bij in Amsterdam. De gron
dige vertaling is van Anna Tilroe.
VOLGENS MARTINET is de hier-
„De revolutie, die het grootste deel
beheerst van het Eritrese platteland (in
het noorden van Ethiopië), is begonnen
met het verleggen van haar activiteit
naar het centrum van de steden,” aldus
Osman Saleh Sabi.
Volgens de secretaris-generaal van het
FLE verschillen de opvattingen van de
thans in Addis Abeba aan het bewind
zijnde militaire raad niet van die welke
de afgezette keizer Haile Selassi erop
nahield- Deze opvattingen kwamen erop
neer, dat de bezetting van Eritrea ge
handhaafd dient te blijven.
Bij de 14.000 Ethiopische militairen,
die zich reeds in de provincie Eritrea
bevonden waren er eind november 6.000
bij gekomen en op 8 december nog eens
9.000. Daarentegen had het FLE wapens
gekregen, zoals anti-tankwapens. artille
rie, luchtdoelgeschut, „waarvan de doel
treffendheid niet minder was” dan die
van de bewapening der Ethiopische
strijdkrachten.
rond. Martinet maakt zich er dan ook
soms zo vanaf: „Zuiver militair gezien
is het avontuur van Fidel Castro, Gue
vara en hun metgezellen niet bijzonder
belangwekkend”. Dat is een opmerking
die kant noch wal raakt als men weet
dat juist deze operatie grote belang
stelling kreeg in militaire opleidings
instituten, vooral in de Verenigde Sta
ten om een herhaling te kunnen
voorkomen.
Gilles Martinet hoopt voor de toe
komst op veranderingen zal dat ge
beuren? En hoelang zal dat nog duren?
„Ons antwoord is niet moeilijk te ra
den”, zegt hij. „Het kan nergens uit
sluitsel over geven. Het kan alleen
maar getuigen van de wil van een klei
ne groep mensen die op redelijke maar
hartstochtelijke wijze geloven in de
historische kansen van de socialistische
democratie”
De stikstof werd gebruikt voor het
vullen van feestballonnetjes. Door het
overspringen van een vonk was de zaak
de lucht in gegaan-
De ballonnenverkoper die voor de ont
ploffing verantwoordelijk was had een
lek in een afsluiting van de tank gecon
stateerd. Toen hij dit wilde „repareren”
met behulp van een stuk steen ontstond
een vonk. De tank stond in een straat
waar duizenden feestgangers rondliepen.
Voor het Egyptische volk komt het
wegvallen van de „Sterke man” als een
harde slag. Veldmaarschalk Ismail was
de verpersoonlijking van het nieuwe
imago van de Egyptische soldaat. Hij
veranderde het stereotiepe beeld van de
heethoofd, die paniekerig ten strijde
trekt tegen een in alle opzichten supe
rieur leger, in dat van een efficiënt en
dapper soldaat, die in geen enkel opzicht
onder doet voor de vijand.
ROTTERDAM (ANP). Ondanks pe
riodieke tekorten aan bloed voelt de
stichting Rode Kruis Bloedbank Rotter
dam er niets voor om donors te gaan
betalen. Dit staat te lezen in het jongste
nummer van De Pelikaan, het tijdschrift
van de stichting-
Men heeft twee bezwaren tegen het
kopen van bloed: het aantal vrijwillige
bloedgevers zou dan naar men vreest
heel sterk teruglopen en gekocht bloed
zou vaak een geelzuchtvirus bevatten. In
sommige landen, bijvoorbeeld West-
Duitsland, Zweden, Turkije, Brazilië en
de Verenigde Staten, is het kopen en
soms zelfs verkopen van bloed voor
commerciële instellingen een enorme
zaak.
Als u gaat betalen, hoeft het van mij
niet meer. Dat is volgens de bloedbank
de instelling van vele vrijwillige donors.
Bij het Rode Kruis verwacht men ook
een averechtse uitwerking van het ko
pen van bloed. Er zou dan een tekort
kunnen komen, waardoor de bloedbank
gedwongen zou zijn bloed te betrekken
van mensen, die daarvoor geld willen
hebben. In de categorie „beroepsdonors”
worden volgens de bloedbank nogal eens
mensen aangetroffen, die men onder
normale omstandigheden nimmer als do
nor zou hebben geaccepteerd. Een deel
van de „beroeps” zou namelijk bestaan uit
alcoholisten en drugsverslaafden. In hun
bloed zou vaak een virus voorkomen,
dat geelzucht veroorzaakt.
SAIGON (Reuter) In een toe
spraak tot jonge officieren van de mili
taire academie in Dalat heeft president
Ngoeyen Van Thieu van Zuid-Vietnam
gisteren de toestand in zijn land na de
jongste successen van de Vietcong „zeer
ernstig” genoemd.
Hij zei dat de aan de gang zijnde
gevechten een echt offensief vormen en
niet de gebruikelijke schendingen van de
bestandovereenkomst. Hij riep op tot een
herleving van de strijdlust als in 1972
toen de Vietcong ook een groot offensief
opende.
Hongerige plunderaars hebben hun
slag geslagen in winkels en de overheid
heeft waarschuwingen aan laten plak
ken dat „plunderaars worden doodge
schoten”. De politie moet op loslopende
huisdieren schieten om het risico van
ziekten te verminderen.
Veel inwoners van Darwin lopen nog
versuft rond en proberen orde te schep
pen in hun bijna vernielde woningen.
Bijna alle huizen in Darwin zijn zonder
dak.
Om half een bracht een lid van de
reddingsbrigade, het gezicht met vet
zwart roet bedekt, helemaal overstuur
uit: ,,Ik geloof dat we het wel op
kunnen geven. Het is te ontzettend. Je
kunt geen hand voor je ogen zien en je
stikt van de damp.”
In de morgen was ook de minister van
industrie, d’Orano, vanuit Parijs gearri
veerd, om de leiding van de reddingsac-
tiviteiten op zich te nemen. Een tele
gram van president Giscard d ’Estaing
verzekerde dat heel Frankrijk zich deel
genoot voelde van het onheil waardoor
de nabestaanden van de slachtoffers wa
ren getroffen.
Het gerechtelijk onderzoek werd toe
vertrouwd aan de bekende rechter van
instructie, Pascal, die tweeeneenhalf
jaar geleden in het nieuws kwam door
zijn onderzoek na de moord op een
mijnwerkersdochter, waarvan hij een
notaris verdacht, die hij dan ook liet
arresteren.
De laatste vijftien jaren vonden in
Noord-Frankrijk al negen ernstige mijn
rampen plaats, die samen 150 doden
hebben geëist. Aan die droeve rij zijn nu
40 slachtoffers toegevoegd. Minstens 130
wezen en 40 weduwen zullen in Liévin
zonder hun vaders en echtgenoten het
jaar uit moeten luiden-
De meeste reizen, ongeveer tweederde
van het totaal, zijn tripjes naar Parijs
van 3 tot 7 dagen. Maar ook de reizen
naar de Rivièra staan hoog genoteerd.
Daarnaast blijken de reizen naar gebie
den als de Dordogne, het hoogland van
Auvergne en de Ardèche, de streek tus
sen Auvergne en de Rhone, in een
behoefte te voorzien.
Eén en ander blijkt uit gegevens van
de Franse Toeristen Service In 1973
registreerde men bij de FTS 50.000 boe
kingen, in 1974 was dat getal met onge
veer 25 pet- gestegen tot 62 000. Voor
1975 zijn nu al ongeveer 6.000 boekingen
genoteerd.
Als de belangrijkste, zij het niet de
enige, oorzaak van die toegenomen be
langstelling voor reisjes naar Parijs en
vakantie in Frankrijk, ziet de Franse
Toeristen Service het voor Nederlanders
aanzienlijk goedkoper worden van de
Franse franc.
Minister van justitie Lionel Murphy
heeft gezegd dat Darwin zal worden
herbouwd. Dat zal volgens hem „niet
meer kosten dan de kosten van Austra-
lië’s deelneming aan de oorlog in Viet
nam voor één jaar”. Het kabinet zal de
toestand maandag in Canberra bespre
ken.
JOHANNESBURG (AP). Bij ge
vechten, die zich rond Kerstmis hebben
afgespeeld in het Afrikaanse woonoord
Soweto bij Johannesburg zijn meer dan
1200 mensen gewond geraakt door slag
en steekwonden, aldus is gisteren be
kendgemaakt.
