Polaroid verovert doka
D
NIEUWJAARS-
INSTUIF
„Je moet geen concurrent van jezelf worden”
rl
fa
BAR CLUB TIFFANY
Wasserij; DUYN
DECEMBER
13
DINSDAG
19 74
KUNST
(Van onze correspondent)
Staan is een kunst
RECEPTIE
Goed kabinet
IJ
Onder redactie van J.P. Bos
STAPELSTEIGERS
„Leutermonument”
LANGWIES Het enige telefoonboek ter wereld
dat zijn naam bevat, is dat van het Zwitserse Lang-
wies, een dorp in de buurt van Arosa, 1400 meter
hoog. „Wim Kan - Schauspieler”, aldus de eenvoudige
tekst. Hij bezit er een klein chalet. In de rustperiodes
trekt hij zich daar terug met Corry. Ze zijn er onbe
reikbaar, net als in Nederland. De cabaretier beaamt
dat het misschien iets te maken heeft met de legende
vorming.
„We zijn niet zulke interview-mensen. Als je wat
ouder wordt, is het zo ontzettend onbelangrijk wat je
vindt. Wij zeggen: dat interesseert niemand. Vooral
mijn vrouw wil het niet. Privé mag je niets van haar
FOTOGRAFIE MET DE Pola-
ware
een
roid-camera is door de
amateur altijd gezien als
aardig systeem, leuk voor het
snel maken en bekijken
kiekjes Die amateur met
enorme vergroting van
laatste meesterschot begint
ter ongelijk te krijgen.
vertellen. Beiden zijn we over het paard getild. We
leven en spelen voor ons plezier. We hebben een soort
code, samen. Je hebt er toch wel zin in? Je vindt het
toch wel leuk?, zeg ik vaak op weg naar de voorstel
ling. Ik zou het verschrikkelijk vinden als ze naast me
zat en het niet fijn zou hebben”.
Met een hand raakt hij haar arm aan. Corry Vonk,
direct: „We zijn 41 jaar getrouwd”. Daar komt geen
theatrale pose aan te pas. Ze hebben het erg goed met
hun tweeën. Hun wereld is ondoordringbaar. „Ik ga
nooit naar begrafenissen. Ook naar die van mijn va
der en moeder ben ik niet geweest of naar die
van Wim Sonneveld. Ik heb er geen spijt van gehad.
Je houdt van iemand, je maakt het er toch niet an
ders door. Ook op recepties kom ik nooit”.
Geen provincie meer
e
Wim Kan: „De vernieuwing zit
bij mij in
U houdt een dagboek bij?
blijkbaar komt het
„Jammer
Wim Kan als caricatuur.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
evt. met een dansje.
Inlichtingen (023) - 32.25.28
En het publiek?
Verhuur
Montage
Demontage
Wim Kan tijdens zijn beroemde optreden
voor de televisie op oudejaarsavond 1973.
Het was de eerste keer, dat hij voor de
televisie optrad en volgens hem, naar
uit het vraaggesprek blijkt, een enorme
ervaring.
van
zijn
zijn
ech-
Hoe denkt hij eigenlijk
kabinet?
Wilt u eens iets vertellen over suc
ces?
Wim Kan: „Paul van Vliet en Herman
van Veen bewonder ik bijzonder. Maar
dat moet je geen mentorschap noemen.
Als ik iets van hen hoor of zie, moet ik
direct schrijven. Meestal begin ik de
brief met: Vader bemoeit zich weer met
Paul van Vliet heeft het vaak over
Vader Kan.
trekken van de flap met de gemaakte
opname, gaat automatisch een lichtje
bij de timer branden, na de ontwik-
keltijd die men heeft ingesteld, gaat
een zoemersignaal over ten teken dat
de opname klaar is. De betrekkelijk
compacte 190 Polaroid Land-camera
weegt maar 1250 gram en kost 750.
Wat was uw persoonlijke ervaring
van dat eerste ouwejaarsoptreden voor
De TV?
Wim Kan: „Een leutermonument, om
geen ander woord te gebruiken. Ik ben
al aan het 75ste deel. Elke twee maan-
den is er een ringband vol. Ik kijk er
dingen in na. Ik ben een ouderwets man.
Ik ben altijd onder de indruk van iets
aardigs. Een fijne brief, een foto kap ik
niet wegdoen. Ze hebben me wel eens
gevraagd er uit te publiceren. Ik geloof
dat je er maar een tiende van zou
kunnen gebruiken. Ook hebben ze ge
zeurd over dat Birma-dagboek van drie
en een half jaar. Tot aan Japan toe is er
interesse voor. Met veel veranderingen
en zo zou het iets heel anders worden. Ik
weet het niet”.
OP DINSDAG 7 JANUARI houdt
de Filmgroep Close-up een nieuw-
jaarsinstuif in haar clublokaal Ramp-
laan 108 in Haarlem-Overveen. Aan
vang 20 uur. Iedere filmenthousiaste-
ling individueel filmer of filmclub-
lid wonende in Haarlem en wij
de omgeving, kan deze avond bijwo
nen. Van de belangstellenden wordt
wel als bijdrage in de kosten voor
deze avond een vergoeding van f 2,50
gevraagd.
Als terugblik presenteert Close-up
de „Ten Best 1973”; dit zijn de tien
beste amateurfilms die op de filmma-
nifestatie van de Nederlandse Organi
satie van Amateurfilmers (NOVA)
bekroond zijn. Het zijn zowel anima
tie- en tekenfilms als documentaires
en familiefilms, die een kijk geven op
de mogelijkheden van een filmhobby-
ist.
Wim Kan houdt een dagboek bij. Dat
doet hij al jaren lang. Zijn ervaringen 'in
het Jappenkamp zijn er natuurlijk ook
in opgenomen. Er is nu veel belangstel
ling voor dat dagboek en vanuit Japan
juist voor het deel, waarin hij over zijn
kampervaringen schrijft. Die belang
stelling zal wel zijn gewekt, toen hij in
oktober 1971 openlijk voor de TV pro
testeerde tegen de komst van de Japanse
keizer naar ons land. Er werd tegen gede
monstreerd, maar later plaatsten Wim
Kan en Corrie Vonk hun handtekening
op een gedeeltelijk verbrand Japans vlag
getje van een Japanse journalist. Wim
Kan verzoende zich toen met de Japanse
jonge generatie.
Vraag onze
conc. offerte I i5rwi
WETERING’S
STAPELSTEIGERBOUW
JAN HARINGSTRAAT 60 HAARLEM
Telefoon 023-25 34 56 b.g.g. 33 88 01
Dit jaar krijgen we Wim Kan niet
met oudjaar te zien op TV. Zou het
een bruikbaar Jaar zijn geweest?
blijft het een zware voorstelling. Ik
speel drie avonden per week. Dat is l.et
fysieke maximum. Als de derde avond
afgelopen is, denk ik: ik doe ze alle drie
zo in één keer nog eens over. Maar de
volgende ochtend voel ik me als na een
zware operatie”.
Ooit zei u, als het voordoek zakt,
rijst de twijfel....
De bestaande reeks direct-klaarca-
mera’s van Polaroid Land zijn uitge
breid met een nieuwe, niet automati
sche camera, de Polaroid Land 190,
opvolger van de 180 camera. Hoewel
een automatische camera belangrijke
voordelen heeft, wil de gevorderde
amateur en uiteraard ook de vakman,
graag zelf sluiter en diafragma in
stellen en zo tot een persoonlijke stijl
in de foto’s komen.
mak een draagbare spoeltank in de
handel, waarin de negatieven kunnen
worden bewaard tot men klaar is
voor het spoelen en drogen. De tank
kan 8 negatieven bevatten en is ver
vaardigd van duurzaam polytheleen.
met een luchtdicht deksel en een
gemakkelijke handgreep.
Bij Polaroid heeft de ontwikkeling
niet stilgestaan. Fotograferen in kleur
of zwartwit, het gaat allemaal en snel.
Maar de belangrijkste stap van de laat
ste jaren is het verkrijgen van een vol
waardig en scherp negatief, zodat de
Polaroidfoto nu ook zijn intrede in de
donkere kamer maakt. Iedereen kan
nu zijn meesterschot niet alleen even
testen, meteen na de opname, hij kan
later die vergroting maken en een
onafzienbare rij extra afdrukken.
Het bedrijf levert voor vakgebruik
(en uiteraard voor de gevorderde
amateur) een pakfilm type 105, waar
van men, volgens het bekende sys
teem meteen een zwartwitafdruk
krijgt en ook een negatief. Het for
maat is 8,5x10,5 cm.
De film heeft een gevoeligheid van
19 DIN-75 ASA. De Cassettes passen
in elke professionele of wetenschap
pelijke camera, uitgerust met een
speciale Polaroid achterwand. De cas
settes passen ook in elke Polaroid
Pakfilmcamera. De film levert een
uitstekend positief en een negatief
dat zo fijn van korrel en gradatie is,
dat het briljante vergrotingen moge
lijk maakt. De film is Panchroma-
tisch, de ontwikkel tijd is (bij een
temperatuur van 240 C) slechts 30
seconden, bij lagere temperaturen iets
langer.
Hoewel wij spreken over een don
kere kamer, kan het negatief gewoon
bij dag- of kunstlicht worden ge
spoeld. Het moet nl. gedurende 15
minuten warden gespoeld in een na-
triumsulfietbad van 12 pet, waardoor
de lichtafsluitende laag en het ont-
wikkelresidu verdwijnen. Na het dro
gen kan het negatief voor elke doka-
handeling worden gebruikt.
Polaroid Land brengt, voor het ge-
Wim Kan: „Ik ben niet zo dom dat ik
denk dat ik het voor de pauze ook
allemaal kan doen. Van dat tempo gaan
de mensen kapot. Dat is niet vol te
houden. Als ik in een kritiek lees dat
het eerste deel een beetje zwak was,
denk ik: Jullie moesten eens weten
waarom ik het doe. De openingsconfe-
rence is overigens ook al een half uur.
Daar stop ik de absolute actualiteit in.
Als ik de juiste grap er niet op heb,
noem ik het feit alleen en zeg: daar
hoop ik na de pauze op terug te komen”.
Corry weer, per interruptie: „Deo vo-
lente” (lachen).
De camera is voorzien van een
uitstekende (wegklappend indien bui
ten gebruik) afstandszoeker, gekop
peld aan het instelmechanisme. De
lensopeningen variëren van f-3.8 tot
f-64, zijn voorzien van klikstops en
kunnen op alle tussenstanden worden
ingesteld. De sluiter is een Seiko SLV
die precies tussen het vierdelig objec
tief is gemonteerd en kan worden in
gesteld op 1/500 seconde tot 1 volle
seconde en op B (tijd).
De flitssynchronisatie is gesynchro
niseerd voor flitslampjes en voor
elektronenflitsers en voorzien van
een zelfontspanner tot 10 seconden.
Als ontwikkelklok heeft de Polaroid
190 een aan de achterzijde aange
bracht tijdmechanisme. Na het uit
show te spelen en
over. Vier jaar geleden zei de acteur
Paul Steenbergen eens tegen me: nou
heb je het wel zo’n beetje te pakken,
nou doe je niets meer. Maar als je jong
bent, moet je veel hebben gedaan, óm
later steeds minder te kunnen doen”.
geeft u de sfeervolle
gelegenheid
voor net geven
van uw
Wim Kan: „Als ik even afzie van mijn
vak, vind ik het wel een goed kabinet.
Ze durven veel. Trouwens, ik zie het
alternatief niet. Het kabinet heeft een
enorm gezicht. Je kunt e r veel mee
doen. Dat blijkt wel. Als ik Den Uyl
doe, gaan ze al bij de eerste zin lachen
en klappen. Dat bevestigt dat hij per
soonlijkheid heeft. Mijn vrouw was van
de eerste dag of pro Den Uyl. Het is niet
allemaal even goed wat hij doet, maar
bij wie wel”.
Voorzichtig wenst Kan zonder detail
lering los te laten dat er één of twee in
de regering zitten met wie hij het niet
zo geweldig op heeft. Je zou anders
zeggen dat dit rode kabinet Kan privé
weinig goeds brengt.
Wim Kan: „Ik verdien veel geld, be
taal veel belasting, maar ik heb niet zo
verschrikkelijk veel nodig. Met die felle
kritiek ben ik het zelden eens. Ik ben
nooit van een partij lid geweest en zal
ook nooit lid van een worden. Als ze me
verwijten dat ik me afzijdig houd, zeg
ik: geen standpunt is ook een stand
punt”. Onderstreept het, fel intonerend
met hoekige hoofdbewegingen en brede
armgebaren, vingers gespreid.
Wim Kan is in 1966 voor het laatst op
de radio geweest en in 1973 op ouwe-
jaarsavond op TV. Ik wil wel graag
weten wat voor toekomstplannen er lig
gen.
Wim Kan: „Radio doe ik niet meer.
Omstreeks 1970 heb ik al gesteld: nooit
meer, of op TV. Maar zo spoedig zal het
niet zijn. In een liedje heet het: in 1980,
bij leven en welzijn. De jeugd vindt het
belachelijk dat ik er altijd bij zeg: als
we het beleven. Zolang mijn gezondheid
het toelaat, blijf ik doorgaan. Tot mijn
dood toe. Er is nu evenwicht tussen
spanning en ontspanning, maar toch
AMSTERDAMSËVAART 20
HAARLEM - TEL. 322462
De depressie van een aantal jaren
terug hebt u overwonnen.
Wim Kan: „Tien jaar geleden stond ik
op het punt er mee op te houden. Ik zag
het in het vak niet meer zitten, zoals dat
in moderne termen heet. Toon heeft dat
ook gehad. Hermans en Sonneveld heb
ben toen op me in gepraat. Je bent gek
met je ensemble, je maakt er een kost
school van, zeiden ze, onafhankelijk van
elkaar. Ik heb me toen laten bepraten.
Als je één avond alléén gedaan hebt, wil
je nooit meer met een ensemble De
tweede reden dat ik er weer in geioo4' is
die TV-uitzending van vorig jaar 31
december”.
Hij is 63 jaar nu, Wim Kan. Noemt
het een leeftijd van afwerken, van bij-
schaven. „Ik ben bezig te perfectioneren.
Elke dag probeer ik daar iets aan te
doen. Ik hoef mezelf niet meer te ver-
neiuwen. Vernieuwers hebben we ge
noeg. De vernieuwing zit bij mij in het
programma. Ik geloof niet meer in pre
mières, ik haat ze en denk dat ik er
nooit meer een geef. Sinds augustus 1970
heb ik dat al niet meer gedaan” Wim
Kan herhaalt een vroegere uitspraak:
dat premières altijd eerste
voorstellingen moeten zijn”.
Hij is onstuitbaar in een parelende
woordenstroom. Ik realiseer me dat deze
man in zijn Engelse blazer met goud
kleurige badge exact dezelfde is als de
briljante toneelpersoonlijkheid. Het
beeld blijkt te kloppen. Privé is hij niet
anders. Charmant, fonkelend, sierlijk.
Hoffelijk en toeschietelijk bereid m
met de fotograaf de straat op te gaan.
Komt hijgend binnenrennen. Grapt:
„Wat ik allemaal voor die mensen over
heb. Ik ben te goed voor deze wereld”.
Wim Kan: „Misschien is die twijfel
iets af genomen na oudjaar. Maar als het
slotapplaus geweest is, je komt onder de
douche vandaan, dan is er wel eens het
gevoel van: was het allemaal we' zo
leuk? Was het wel naar mijn zin? Als ik
in de auto zit, vraag ik: hebben jullie
nog mensen gesproken en hoe vonden ze
het? Zo trekt het weg. We komen thuis,
er is wijn en we zitten nog tot twee uur,
half drie in onze pyjama’s. Dat is een
heerlijk slot van de dag. En de volgende
dag begint alles opnieuw”.
Als ik zijn vitaliteit constaterend ter
sprake breng, overweegt Wim Kan: „Op
het toneel drink ik niets meer. Vroeger
dronk ik een hele fles wijn op. Nu is
het victoriawater. Je wordt ouwer, je
reactievermogen minder scherp. In de
auto moet je niks op hebben. Bij wind
kracht 8 heb ik gisteren de Scheveningse
boulevard verlaten en een stormwande-
ling gemaakt. In de stortregen zijn we
in het donker teruggekomen. We zijn
reuze wandelaars met elkaar. Ik kan een
uur zwemmen. Ik word niet moe, alleen
koud. Ik houd ook van fietsen, zeilen en
kanoën”.
En glunderend, olijk: „Ik heb een
speedbootje om langzaam in te varen,
een kano (ik sla nu niet meer om) en
een zeilboot. Maar Corry mag niet mee.
Ik zeg altijd: ik kan niet zeilen en Corry
niet zwemmen. Het is de attractie van
bijna-om. Alle zeilers rijzen de haren te
berge als ik binnenkom. Al 26 jaar
wonen we bij Aalsmeer. Sport hoop ik
te blijven doen, maar niet om het kun
nen. Het is prachtig om te improviseren.
Ik zit er altijd nog op te vlassen om per
kano die kreekjes bij het Paterswoldse-
meer te doen; de Westeinder is een
wildemansplas geworden”.
„Deo Volente”, valt Corry Vonk bij.
Kan: „Kijk, daar heb je het weer
Wim Kan: „Het is me overkomen als
i^ts enorms. Als je huwelijk, je krijgsge
vangenschap. Ik heb ei- verwonderd naar
gekeken. Ik vind het heerlijk dat. het
gebeurd is. Collega’s van me vroegen:
heb je veel aanwijzingen gehad? Geen
één. Ik had niets liever gewild, maar je
bent oud en zogenaamd zo goed. Ik zei:
zeg wat ik fout doe en er is niets
gezegd. In dit vak ga je op het toneel
steeds minder doen in plaats van steeds
meer. Alle franje is er af. Ik zit een anti-
het programma”
Een afbeelding van een vergroting, gemaakt naar een Polaroid 105-negatief.
In de inzet de nieuwe 190-camera.
Ik heb eens geschreven dat uw
programma eigenlijk pas na de pauze
echt begint met uw grote solo.
Wim Kan: „Ik had er iets moois van
kunnen maken. Maar ik zou er wel
tegenop zien, een heel nieuw uur. Ik had
een enorme lachdichtheid en je moet
geen concurrent van jezelf worden. Ver
geet niet, met echte televisie nad het
weinig te maken. Het was een gefilmd
theateroptreden, een reportage. Blijkbaar
kan ik TV doen, hoewel het heel iets
anders is. We zijn gewoon met de opna
men begonnen. In totaal hebben we vier
voorstellingen achter elkaar -opgenomen.
Na de eerste zeiden ze al: laten we
maar stoppen, het is goed, deze nemen
we. Ik: waarom ophouden, het wordt de
vierde. En het werd de vierde. Helemaal,
er is niets gemonteerd. Perfectionist als
hij is, ziet Wim Kan nu nog hoofdschud
dend terug op kleine foutjes, een vergis
sing: „Drie keer heb ik gezegd: Met
slaatjes en al door ’t behang. De vierde
keer: met slaatjes door het behang. Ik
heb er nog de pé over in!”
Het kan haast niet anders of u
toetst de actualiteit op de bruikbaar
heid voor uw conference.
Wim Kan, met instemmend knikje:
„Ik denk aan niets anders bij alles wat
ik zie. Zo maak ik het. Maar het is net
of het nu makkelijker gaat. Tien jaar
geleden dacht ik als ik een nieuwe grap
had: zodra ik hem durf, zal ik hem wel
eens zeggen. Nu is elke avond anders. Ik
kom los van het cliché. Het gaat leuker
dan ik het ooit heb ondervonden”.
Eén van zijn onthutsend-scherpe crea
ties is premier Den Uyl. Wim Kan
typeert hem in zijn huidige programma
in het nummer „Den Haag Vandaag”,
bril-op-bril-af en met het vaste steek
woord op de stelling van de interviewer:
„Ik ben blij dat u deze vraag stelt.
Wim Kan: „Je topavonden heb je in
Amsterdam. Maar in de enige overgeble
ven oude schouwburgen van Den Haag,
Haarlem en Groningen is het ook goed
en in Hoogeveen of Stadskanaal heb je
de kans dat het fantastisch wordt. Er is
geen provincie meer. Als je zegt dat je
drie avonden naar Hoogeveen gaat, is de
reactie -hier: komen daar nog mensen
ook? We kunnen er vier weken spelen”.
In Amsterdam, waar hij maanden
blijft, is de toeloop geweldig. Men kan
het in de kassa amper aan. Grap van
Kan: „Wie het eerst komt, het eerst
maalt. Bij de psychiater is net net
omgekeerd”.
en welkom
„We hoeven niet te
raffelen”, had hij aanmoedigend gespro
ken. Die belofte komt hij na.
Buiten begrijp ik dat Wim Kan in
hart en nieren Hollander is. Tien jaar
geleden dacht hij er serieus over in
Zwitserland te gaan wonen. Nu niet
meer, omdat hij het vak weer leuk
vindt. Corry fluistert me met een knip
oog onder een dominerende rode ijs-
muts-met-bol toe: „Ik vraag wel eens
aan Wim welk cadeau hij wil voor zijn
honderdste verjaardag”.
Wim Kan: „Ik speel niet voor een
kunstkring of in een abonnementsserie.
Ik heb het liefste een ongeselecteerd,
onevenwichtig samengesteld publiek.
Dan krijg je dwaze avonden, gaan ze
dingen roepen en meezingen. Met het
oudemannenhuis op de eerste rijen
allemaal mensen net zo oud als ik
moet je over de krukken heenstappen.
Allemaal tieners, dat is net zo erg. Neen,
geen gerichte mensen, dat is niet goed”.
„Sommige jonge collega’s hebben dat
erg goed door. Andere beginnen ver
keerd. Met scheef op een stoel zitten,
met slordig praten, terwijl ze nog niet
recht op een stoel kunnen zitten en
correct kunnen spreken. Als je niet van
onderen af begint, haal je het nooit. In
het theater is het een uitdrukking. Hij
of zij kan niet eens staan. Staan is een
kunst. Sonneveld heeft dat altijd als
ideaal gehad. Omdat Toon ontspannen
doet, willen ze allemaal ontspannen
doen. Mijn zangleraar, de onvergefelij
ke Kees Smulders, had als stelling: ont
spanning is overwonnen spanning. De
TV is een dodelijk apparaat, die brengt
alles volledig over”.
Uw mening over televisie
Wim Kan: „Elke avond van zolaat tot
zolaat daar zie ik de noodzaak niet van
in. Ze zitten te vullen. Als ik mijn zin
kreeg en godzijdank is dat niet het
geval kunnen ze het tweede net wel
vergeten. Op bepaalde punten ben ik x
enthousiast over TV, maar driekwart
van de programma’s interesseert me
niet”.
over dit
iets. Allebei hebben ze vakmanschap en
dat is enorm belangrijk. Op mijn 55ste
jaar ben ik nog als een kind zang gaan
studeren. Het vak blijft een mysterie.
Vijftien jaar geleden hield ik lezingen
over het hoe en waarom, ’s Avonds mis
lukte prompt wat ik ’s middags had
staan uitleggen. Lees ik een slechte kri
tiek. dan denk ik altijd: die heeft alleen
zin als de man die het schrijft er meer
van weet' dan ik
In de spelregels voor de afspraak
waren we overeengekomen dat we niet
onaardig zouden zijn voor elkaar. Het
lukt moeiteloos. Afscheid
zijn even warm.
