Strijd om het referendum begonnen
Twijfel over veiligheid
kernenergie in VS
Vier maanden
geëist voor
beroven doden
Indira Gandhi verwacht
Starfighter
verspilling
Ernstige schade
door brand op
pijpenlegger
r
Geheime ontmoeting in Praag
OAE blijft verzet
in Rhodesië met
geld steunen
aanslag op haar leven
„Keuze opvolger
van geld”
Blikseminslag:
vier doden bij
uitvaart
L
3
Na dood van analiste
Servan-Schreiber:
Thieu kondigt driedaagse rouw af
Vragen
Patrouilleren
Ontkend
«1
WOENSDAG
8
JANUARI
19 75
BINNEN- EN BUITENLAND
Soevereiniteit
A
«i
opa
jlten
erste
s lid
n de
rtien
n in
lum
jnen
j de
een
.vind
van
;inds
1 op
Tiel
n de
ver-
ters
nko
lyse
ails
tend
uit
ace-
was
‘slo-
ver-
k'of-
acht,
een
■dam
n in
daar
ling
tig”
(eert
mi-
hin-
it in.
tigd
wal
Argumenten
Anti-EEG-groepen in Engeland
verenigd in één organisatie
de vraag gesteld wordt of Engeland in de EEG moet blijven.
mr.
Israëlisch politicus sprak met
om
PL O- vertegen woordiger
Vorige week wist het blad News-
I
Ford is bezorgd
over Vietnam
(Van onze redacteur in
Jeruzalem, mr. Jaap van Wesel)
UgS
agen
die
ie in
geen vrede” wil voorkomen. Dat zou
slechts de inleiding tot e«n nieuwe
oorlog zijn.
De Amerikaanse president heeft een
onderhoud gehad met de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, Henry
„Ik weet wie hun doelwit was, en ik
ben niet bang voor de dood”, zei ze,
De Zuidvietnamese president Ngujen
Van Thieu heeft gisteren de val van
Phoeoc Binh bevestigd en een rouw van
drie dagen voor het gehele land afge-
kondigd.
Premier Gandhi merkte ook op dat som
mige landen geïrriteerd zijn door de
onafhankelijke koers van India.
Minister Misjra kwam vorige week bij
een bomaanslag om het leven.
verscheidenen
radioactieve
eren
val-
r en
égen
'wee
jaar
nge-
eren
naar
i en
leeft
Vol
had
laan
■kre-
van-
leeft
ndat
geen
De kwestie van $e soevereiniteit, die
voor de NRC een vitaal punt is, was ook
het kernpunt in de argumentatie van
Enoch Powell en van de Britse Labour
minister van industrie, Anthony Wedg
wood Benn, ook een uitgesproken tegen
stander van Engelands lidmaatschap van
de EEG.
Intussen sprak premier Rasjid Af-
Sol berichten van de Israëlische radio
tegen, als zou Libanon ermee hebben
ingestemd dat Syrische militairen of
vliegtuigen zouden gaan patrouilleren
langs de grens met Israel.
icht
land,
dam,
ritste
we-
min-
ipast
lits-
lier-
tsse-
had
ede-
Toen
deur
1 de
?ocht
teyn
s als
•och-
:1 bij
van
ou-
lein-
oor-
ding
nee:
rdat
mi-
het
sling
liste.
irdig
i net
n de
ivels
PARIJS (AFP, Reuter). Jean Jac
ques Servan-Schreiber (foto), voorzitter
van de Franse radicale partij en direc
teur van het weekblad „l’Express”, heeft
gisteren als zijn mening uitgesproken,
dat president Valery Giscard d’Estaing
van Frankrijk een van de weinige
staatslieden is, die een nieuwe wereldor
de zou kunnen uitvinden. Hij hoopte dat
Giscard in zijn opzet zou slagen.
In de Knesset zijn nu vragen ge
steld aan de minister van politie door
de rechtse Likoed-oppositie. Volgens
de Israëlische strafwet is contact met
een „vreemde agent” een strafbaar
feit. De vraag luidt dan ook: is de
minister niet van mening dat Naftali
Feder gearresteerd en vervolgd moet
worden? Dat is natuurlijk geen se
rieuze zaak. Maar ook in coalitiekrin
gen is men allerminst gelukkig met
de ontmoeting, of in ieder geval met
het bekend worden ervan.
SCHIEDAM. Een felle brand gister
avond aan boord van de in aanbouw
zijnde pijpenlegger „Viking 3” op de
werf Gusto in Schiedam heeft een aan
zienlijke schade aangericht. Hoe groot
het bedrag precies is kon echter nog niet
worden gezegd.
week te vertellen dat Israel en Pales-
tijnen in Parijs geheim overleg had
den gevoerd. Dat is officieel ontkend.
In Israel schrijft men deze geruchten
toe aan Frankrijk, dat op deze ma
nier de andere EEG-landen ervan wil
overtuigen dat het geen kwaad kan
de PLO bij de Europees-Arabische
dialoog te betrekken, daar immers
Israel zelf ook met de PLO praat. In
dit licht komt de ontmoeting in
Praag uiterst ongelegen, want het ligt
voor de hand te veronderstellen dat
Feder met medeweten van de rege
ring naar Praag is gegaan.
Het vuur ontstond door o verspringen
de vonken tijdens laswerkzaamheden.
Het is voor de derde maal in enkele
maanden tijds dat op vrijwel gelijke
wijze brand uitbreekt op een schip. De
pijpenlegger wordt gebouwd voor een
internationaal consortium in Engeland.
atste
met
sren-
n is
?ren-
■lijke
hijn-
oslo-
vM
JERUZALEM Er is grote
opschudding ontstaan in de Is
raëlische regeringscoalitie van
wege een ontmoeting die onge
veer een maand geleden heeft
plaatsgevonden tussen de secre
taris van de linkse Mapam-partij,
Naftali Feder, en een functiona
ris van het politieke bureau van
de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie PLO. Deze ontmoeting vond
plaats op een vredescongres in
Praag.
In een radio- en televisierede, ver
klaarde hij, dat 42.000 mensen, met in
begrip van 26.000 burgers, voornamelijk
vrouwen en kinderen, „in communisti
sche handen zijn gevallen”.
WASHINGTON (AFP, Reuter,
DPA, UPI) President Gerald
Ford van de Verenigde Staten is
„bezorgd” over de toestand in
Zuid-Vietnam na de val van Phoeoc
Binh. Hij volgt de gehele toestand
in Vietnam „zeer zorgvuldig”, zo
heeft gisteren de woordvoerder van
het Witte Huis, Ronald Nessen, ver
klaard.
lllig
>fer”
o in
het
Het
oten
st.
,pel-
nge-
Hij
loom
wa-
te
auto
standpunt gesteld dat „Israël met ie
dere Palestijnse vertegenwoordiging
die bereid is Israel te erkennen, moet
onderhandelen”.
Na de bespreking in Praag zei Fe
der onder de indruk' te zijn gekomen
van de gematigdheid van de PLO-
vertegenwoordiger. Deze had onder
meer gezegd dat deelneming van de
PLO aan de vredesconferentie in
Genève op zichzelf al een erkenning
van Israel impliceerde.
De opmerking van Servan-Schreiber
over de Mirage sloeg overigens ook op
de Amerikaanse YF-17 Cobra en de YF
16, die met de Mirage dingen naar een
contract ter vervanging van de Starfigh-
ters van de luchtmachten van Neder
land, België. Noorwegen en Denemarken.
belangengemeenschap is het Conserva
tieve parlementslid Neil Marten. Een
van de twee vice-voorzitters is het La-
bour-parlementslid en oud-minister van
handel, Douglas Jay.
Ten aanzien van het „contract van de
eeuw” de vervanging van de Star-
fighters, zei Servan-Schreiber, dat de
keuze van een toestel als de Mirage F-l
M-51 een overbodige fase was. Hij vond
het niet verstandig een dergelijke keus
te doen terwijl men wist, dat Ameri
kaanse en Europese industriëlen reeds
bezig waren aan de ACF, het gevechts
vliegtuig van de toekomst, dat in 1980 in
bedrijf gesteld zou moeten worden.
Het Amerikaanse vliegdekschip „Enterprise” stoomt met volle kracht naar de Viet
namese wateren met een smaldeel van nog tien andere oorlogsschepen.
De Amerikaanse ambassade in Saigon
heeft het bericht dat een Amerikaans
smaldeel op weg is naar de Vietnamese
wateren in verband met de val van de
provinciale hoofdstad' Phoeoc Binh be
stempeld als een verzinsel. Waarnemers
vestigen er de aandacht op dat geregeld
Amerikaanse oorlogsschepen in de Zuid-
chinese Zee kruisen.
Kissinger, over de ontwikkeling van de
toestand in Indo-China, aldus Nessen.
Later op de dag zou hij een gesprek
hebben met de Amerikaanse minister van
defensie, James Schlesinger.
Nessen zei verder, dat Ford evenwel
geen plan in gedachten heeft voor mili
taire hulp aan Zuid-Vietnam. Nessen
noemde de mogelijkheid „hypothetisch”,
dat Ford het congres zal verzoeken de
wet te wijzigen, die hem op het ogenblik
verbiedt bommenwerpers of troepen te
zenden om hulp te bieden aan de rege
ring en Strijdkrachten van Saigon.
Op het proefterrein Istres in Zuid-
Frankrijk zouden vandaag de ministers
van defensie van Nederland, België, De
nemarken en Noorwegen demonstratie
vluchten bij wonen van de nieuwe Fran
se Mirage.
De pro-Europese staatssecretaris van
buitenlandse zaken, Roy Hattersley heeft
verklaard, dat het Britse lidmaatschap
van de EEG bepaalde beperkingen van
de soevereiniteit met zich zou meebren
gen. Maar als de gemeenschap elke af
zonderlijke lid-staat grotere economische
kracht zou geven, betekende dat eerder
méér dan minder vrijheid.
„eerlijke argumentatie zonder partijen-
strijd” en merkt op, dat haar eigen
samenstelling een mengeling is van alle
groeperingen. De Britse regering mag
naar de mening van de NRC geen aan
bevelingen doen over het blijven in de
EEG of het uittreden uit de EEG. Maar
premier Wilson had daarentegen kort
voor de EEG-topconferentie van decem
ber in Parijs verkondigd, dat hij bij een
bevredigend resultaat van de huidige
„nieuwe onderhandelingen” de bevolking
van Engeland een „ja” zou aanbevelen.
Feder beweert nu dat deze ontmoe
ting toevallig was, hoewel een afge
vaardigde van de Zwitserse vredes-
raad beweert de ontmoeting tussen
Feder en Kamal Halidi te hebben
georganiseerd. Mapam maakt deel uit
van de regeringscoalitie van premier
Rabin, maar heeft inzake de Pales
tijnse kwestie een wat afwijkend
standpunt. Mapam heeft zich op het
DAR ES SALAAM (Reuter). „De
Organisatie van Afrikaanse Eenheid zal
de Rhodesische bevrijdingsbewegingen
blijven steunen als geen oplossing kan
worden bereikt op basis van het principe
van een meederheidsbewind. Dan zullen
we onze financiële steun aan de gewa
pende strijd voortzetten”, zo heeft Willi
am Eteki Mboumoua, de secretaris-gene-
raal van de Organisatie van Afrikaanse
Eenheid, gisteren gezegd in een vraagge
sprek in Dar Es Salaam.
zonder namen te noemen, in een toe
spraak tot een vergadering. „Het gaat er
niet om wat er met mij gebeurt, maar
wat er met het land gebeurt”, zo zei ze.
President Hafez Al-Assad heeft gis
teren de volledige steun van Syrië
betuigd aan het aangrenzende Liba
non. Na afloop van besprekingen met
zijn Libanese ambtgenoot Soeleiman
Frandjie in de Libanese plaats Sjtau-
ra werd een gemeenschappelijk com
muniqué uitgegeven, waarin het Syri
sche staatshoofd bekendmaakte, dat
zijn regering bereid is militaire, eco
nomische en politieke hulp te verle
nen aan Libanon om dit land te
helpen tegen aanvallen van Israëli
sche zijde. In het communiqué stond
niet of president Frandjie het Syri
sche aanbod om „aan elk' verzoek van
Libanon te voldoen” heeft aanvaard.
Silkwood blijkbaar kleine hoeveelhe
den plutonium in haar lichaam had
opgenomen. Hoe en waar dit was
gebeurd, kon de commissie niet zeg
gen. Wel sloot zij een ongeluk in de
fabriek pit. Ook gaf de commissie toe
niet te weten, hoe het plutonium in
de woning van Karen Silkwood te
recht was gekomen. Voorts erkende
de commissie dat bij een onderzoek
voor haar overlijden in de urine van
de analiste plutonium was aangetrof
fen. Volgehs het rapport zou echter
met dit monster zijn geknoeid. De
commissie liet zich niet uit over de
vraag hoe en waarom dit zou zijn
gebeurd.
De commissie voor atoomenergie
sloot de mogelijkheid van een onge
luk in de fabriek uit, op grond van
de door Kerr-McGee verstrekte gege
vens. Deze maatschappij die herhaal
delijk beschuldigingen over onveilig
heid en vervalsing van gegevens heeft
tegengesproken, verklaarde dat de be
vindingen van de commissie overeen
kwamen met het resultaat van haar
eigen onderzoek. Naar aanleiding van
wat zij „in elkaar gezette ongeluk
ken” noemde, zoals het blootstellen
van
aan
vondst van radioactieve korrels rond
om het bedrijf, sloot Kerr-McGee
de fabriek voor een onderzoek. Vori
ge week donderdag werd het werk
hervat, nadat de directie naar haar
zeggen niets verkeerds had gevonden.
Eerder was in Amerikaanse diploma
tieke kringen in Saigon verklaard dat
een smaldeel van elf schepen van de
Amerikaanse vloot met hoge snelheid
naar de Vietnamese wateren opstoomde.
Bij het smaldeel zou zich het vliegdek
schip „Enterprise” bevinden. De vloot-
eenheid zou vanmiddag bij Zuid-Viet
nam arriveren. Men bracht een en ander
in verband met de verovering van Phoe
oc Binh door de Vietcong, die daarmee
de gehele provincie Phoeoc Long in
handen heeft en recente verklaringen
van de zijde van de regering in Saigon
dat de militaire situatie „ernstig” is.
Karen Silkwood kwam in novem
ber jl. om het leven doordat haar
auto van de weg raakte. Volgens de
politie was zij achter het stuur in
slaap gevallen, maar volgens een par
ticulier detective die door de vakbond
van de verongelukte in de arm was
genomen, zou haar auto ook door een
ander voertuig kunnen zijn geraakt.
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft inmiddels in een
rapport bekend gemaakt, dat Karen
De Egyptische minister van voor
lichting, Kamaf Abdoel Magd, heeft
gisteren tegenover buitenlandse jour
nalisten met nadruk ontkend dat de
Egyptische regering nieuwe voorstel
len zou hebben ontvangen inzake een
Israëlische terugtrekking in de Sinai.
Gevraagd wat Egypte zal doen als
voorstellen voor troepenterugtrekking
uitblijven, zei minister Magd dat
Egypte in efk geval een terugkeer
naar de situatie van „geen oorlog en
Aan de vooravond van een demonstra
tievlucht van de nieuwe Mirage voor de
ministers van defensie van de vier ge
noemde landen zei Servan-Schreiber gis
teren in een televisie-interview nog, dat
Frankrijk en de Verenigde Staten tijd
en geld verspilden aan hun concurrentie
met het oog op de vervanging van de
Starfighter. De concurrerende vliegtui
gen zouden naar de mening van de
voormalige Franse minister afgewezen
dienen te worden op het gevechtsvlieg
tuig van de toekomst, dat in 1980 opera
tioneel zou kunnen zijn.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN Als voorbereiding op het referendum over het Engelse lid
maatschap van de EEG, hebben vijf organisaties van tegenstanders zich
gisteren verenigd als de National Referendum Campaign (NRC). Zij wil
len een overweldigend „neen” horen wanneer waarschijnlijk in juni
personeelsleden
straling en de
Over het algemeen zijn de leden van
de Conservatieve en de Liberale partij
vóór het Britse lidmaatschap, terwijl
Labour nog even op de schutting blijft
zitten maar uiteindelijk toch wel een
„ja” op het referendum zal aanbevelen'
Er is echter een groep felle tegenstan
ders onder de leden van de drie grote
partijen. Een van de bekendste anti-EEG
politici is Enoch Powell, onlangs uit de
Conservatieve partij getreden. Hij gaf
zijn zetel voor Wolverhampton op maar
kwam terug in het parlement toen hem
een van de zetels voor Ulster werd
aangeboden.
de”
J de
niet
izer-
;iste-
ansie
lacht
eer-
De NRC is van plan door bijeenkom
sten in geheel Engeland en door infor
matie aan de pers de Britse bevolking
uitvoerig in te lichten over de haars
inziens te verwachten nadelen van een
voortgezet verblijf van Engeland in de
EEG. Zij wil in het bijzonder „even
wicht” brengen in de beschouwing van
het EEG-vraagstuk door de media, die
volgens haar tot dusver pro-Europees
georiënteerd waren.
Het stelen door de sectieknecht was
aan het licht gekomen door de aangifte
van een vrouw, wier echtgenoot in het
ziekenhuis was gestorven. Het bleek dat
de sectieknecht twee ringen van een
vinger van de dode had gestolen. Ook
heeft de man toegegeven dat hij enige
malen geld heeft gestolen uit de kleding
van verkeersslachtoffers.
De man had in 1972 en 1973 gewerkt
als sectieknecht in een Rotterdams zie
kenhuis en had zich in die functie zeven
a acht keer vergrepen aan bezittingen
van overledenen. De Officier eiste vier
maanden gevangenisstraf, waarvan drie
voorwaardelijk.
Hij toonde zich verheugd over de
recente ontwikkelingen in Loesaka, waar
de vier Rhodesische bevrijdingsbewegin
gen opgingen in één organisatie. Premier
Ian Smith van Rhodesië heeft een con
stitutionele conferentie met de Afri
kaanse meerderheid tóegezegd. Eteki
Mboumoua is in Tanzania voor de 24ste
zitting van het bevrijdingscomité van de
OAE, die vandaag begint.
WASHINGTON (Reuter). In de
Verenigde Staten is nieuwe twijfel
gerezen over de veiligheid van kern
energie, nu er in het stoffelijk over
schot van een verongelukte jonge
vrouw plutonium is aangetroffen,
terwijl in haar woning sporen van
radioactieve besmetting werden ge
vonden.
De 28-jarige Karen Silkwood werk
te als analiste op het laboratorium
van een fabriek van kernbrandstof
van Kerr-McGee te Crescent in de
staat Oklahoma. Met andere werkne
mers had zij gevraagd >m een onder
zoek naar de maatregelen die de
onderneming had getroffen voor de
gezondheid en de veiligheid van het
personeel. Volgens deze groep van
kritische werknemers zou Kerr-
McGee gebrekkige houders voor
kernbrandstof produceren en zou de
firma zich bovendien schuldig maken
aan valsheid in geschrifte.
ROTTERDAM (ANP). „Het is een
heel ernstige zaak, wanneer mensen zich
aan lijken vergrijpen”, zei de Officier
van Justitie bij de rechtbank in Rotter
dam, mr. E. Bos, gistermiddag in zijn
requisitoir tegen een 31-jarige Rotter
dammer.
Wedgwood Benn had op 29 december
verklaard, dat als Engeland in de EEG
zou blijven, de functie van net Britse
parlement als hoogste wetgevend orgaan
in het land verdwenen zou zijn en
Engeland nagenoeg „een provincie van
een Westeuropese staat” zou worden.
KAMPALA (Reuter). In Ankole in
het zuiden van Oeganda zijn vier men
sen door de bliksem getroffen en gedood
tjjdens de begrafenis van een familielid
dat op dezelfde wijze om het leven was
gekomen.
Radio Oeganda deelde mee dat 29
mensen aan het graf met brandwonden
naar het ziekenhuis waren gebracht.
Voorzitter van de nieuwe strijd- en
Servan Schreiber drong bovendien aan
op het opstellen van een Europees plan
de uitdaging van de Amerikaanse
vliegtuigindustrie het hoofd te bieden
„zodat op dit gebied de Verenigde Staten
niet langer Europa van de kaart vegen.”
NIEUW DELHI (Reuter). De India
se premier Indira Gandhi heeft gisteren
gezegd dat de aanslag op de minister
van spoorwegen, Lalit Narain Misjra
slechts een repetitie was. Ze liet dóór
schemeren dat zijzelf het volgende
slachtoffer zou kunnen zijn.
Bij de campagne tegen het voortgezet
lidmaatschap van Engeland wil men
zich op twee hoofdargumenten baseren:
het Britse parlement moet weer het
exclusieve recht hebben, wetten uit te
vaardigen en belastingen op te leggen,
die voor Britse burgers bindend zijn.
Engeland moet weer tot vrije handel
met elk land in de wereld gemachtigd
zijn, in het bijzonder met betrekking tot
levensmiddelen.
De NRC zegt te streven naar een
