President Sadat bereid tot vredesverdrag met Israel:
ONRUST IN PAMPLONA
Wij zullen opnieuw
toeslaan in Parijs
Eeuwenoude moord beschreven
Prijzen in VS in
1974 met 12,2
Israelisch-Aziatisch front wankelt
pet. gestegen
„Breznjev kreeg
hartaanval”
achtergrond
Grieven
Hart
Palestijnse commandogroep van Orly:
Spaanse regering op haar hoede na stakingen
„Perzië steunde CIA”
WOENSDAG
22
1975
JANUARI
BINNEN» EN BUITENLAND
ng
(Van onze redacteur in Barcelona)
Veroordeeld
(Van onze redacteur in Jeruzalem, mr. Jaap van Wesel)
Haft IE, <-
PARIJS (UPI, AFP, AP) President Sadat van Egypte heeft gisteren
in een vraaggesprek met het Parijse dagblad Le Monde verklaard dat hij
bereid is een vredesverdrag met Israel te sluiten en de daaruit voortvloei
ende verplichtingen op zich te nemen. Maar als Israel mocht weigeren te
onderhandelen over een regeling over de hele linie, zou er een nieuwe oor
log in het Middew-Oosten uitbreken met de kans op een confrontatie tus
sen de Sovjet-Unie en de V.S.
PARIJS (Reuter, AP) De Pa
lestijnse commandogroep Moham
med Boedia, die zegt verantwoor
delijk te zijn voor de twee recente
bazooka-beschietingen op Israëli
sche passagiersvliegtuigen op de
Parijse luchthaven Orly, heeft gisi-
teren met een nieuwe actie ge
dreigd.
nent
seist
een
dat
eens
1 de
d op
iaxi-
nder
Joos
ifoort
id op
ar er
iaga-
iaag-
rond,
:hoot-
eroep
igen
ster-
wijk
i. De
abro-
bben
mist
sinds
leid
iter
rid
jen
van
igen
ge-
ken,
tte-
aar
mt-
eri-
rer-
itie,
we-
'tig-
zer-
cht-
oe
la
ma
ef-
en
eft
f
tv
Ik u
ng
>en
id-
2en
ien
lok
oft
ton
i is
een
nen
irie
ep
ii-
n-
o-
De
48.
de
ta
Concurrentie
BARCELONA De Spaanse re
gering zit danig in haar maag met
de politieke verwikkelingen rond
het protest van een honderdtal
mijnwerkers, die zich precies twee
weken lang in een mijnschacht heb
ben opgesloten. Gisteravond ver
lieten de mijnwerkers de mijn
schacht, onder toezicht van de po
litie, die (nog) geen arrestaties ver
richtte.
JERUZALEM In de jaren vijftig was de Israëlische politiek er
op gericht om vriendschappelijke banden aan te knopen met de peri
ferie van het Midden-Oosten, dat wil zeggen: de landen die direct
aan de Arabische landen grenzen. Dat lukte wonderwel. Met Iran en
Turkije aan de ene kant waren de betrekkingen zeer goed, al werd
iedere publiciteit vermeden, en aan de andere grens van de Arabi
sche wereld werd Ethiopië een waardevolle vriend.
Ki;--
is gespannen
Ds. Carrol Jay met zijn echtgenote Dolores, een Amerikaanse die geen Duits spreekt. Wordt zij evenwel door haar man in een
A
V.;|
Mui-
d, is
i be-
meest genuanceerde bordelen heeft en
het trouwste is”. „Ik ben er dan ook van
overtuigd dat hij ons niet zal bedriegen.
„Maar”, aldus Sadat: „veronderstel nu
eens dat Kissinger niet de man is die ik
net heb afgeschilderd. Gelooft u dan dat
wij een ander alternatief hebben dan
bemiddeling door de V.S. Ik zeg niet dat
de Sovjet-Unie geen rol heeft te spelen,
maar men moet toegeven dat de V.S. de
meeste trouwen in handen hebben, om
dat Israel volledig van Washington af
hankelijk is”.
kers te hebben verspreid. Er zullen on
getwijfeld wel meer betogingen volgen.
de hoogte te stellen van de moeilijkheden
die wjj ondervinden”.
cier van Israel. Ongeveer 40 pet van
Israels oliebehoefte komt uit Iran. Dit
alles is in de internationale pers uit
voerig gemeld. Door op de Arabische
toer te gaan slaat Iran twee vliegen
in één klap: Irak wordt in de strijd
tegen Iran geïsoleerdzo hoop de
sjah, en zijn streven naar de hegemo
nie in het Nabije Oosten krijgt geen
anti-Arabisch karakter.
ders buitengewoon zenuwachtig waren,
zij hadden hun wapens steeds bij zich ge
houden en waren van plan naar Djed-
dah of Aden te vliegen. Toen dit niet
mogelijk bleek, raakten zij bijzonder
opgewonden. Toen het toestel Bagdad
naderde, duwde een van hen de loop
van zijn machinepistool in de rug van
piloot Durin. Het drietal schreeuwde dat
de bemanning hen bedrogen had en hen
naar Cairo wilde brengen. Dit wilden de
drie mannen volstrekt niet. Zij werden
wat rustiger, aldus Vigneau, toen zij
merkten dat ze in Irak en niet in Egypte
waren.
De
dan
ngen
ik
rie
en
fat
an
te
Hij
hij
arui-
t hij
zijn,
meer
hem
iken
ijn-
eren
ge-
rdo-
Ne-
hem
jaar
Vol
veer
in
de
niet
issi-
in
en
De
>e-
re-
le-
aar
ers
aan
de
in
ni-
oor
igo.
/an
gen
‘T.
ste
de
dia
ar-
die
en.
od,
na
onmiddellijk de Mitla - en de Gidipas en
de olievelden van Aboe Rodeis terug
geeft. Mocht Israel dit laatste niet wil
len, dan zou hij direct bijeenroeping van
de Geneefse conferentie eisen.
„We zullen niet toestaan dat de huidi
ge impasse maar blijft aanhouden. Als
Israel niet wil onderhandelen over een
globale regeling, hebben wij geen andere
keus dan oorlog. Niettemin blijf ik de
voorkeur geven aan een vreedzame op
lossing. Wij zijn ons terdege bewust van
het feit dat geen van beide partijen met
geweld een oplossing kan opleggen”.
Sadat zei dat van alle Amerikaanse
ministers van buitenlandse zaken - Fos
ter Dulles, Dean Rusk, William Rogers
en Henry Kissinger met wie Egypte de
afgelopen jaren te maken heeft gehad,
Kissinger „het verste vooruit kijkt, de
Israel kan een eventuele nieuwe oor
log in het Midden-Oosten tot in het hart
van het Arabische land gaan voeren om
de bedreiging van zijn grenzen te keren,
zo heeft de Israëlische minister van
defensie, Sjimon Peres, gezegd in een
aantal opmerkingen die gisteren zijn ge
publiceerd in het blad van de Israëlische
luchtvaartindustrie „Sjelhakim”.
Ien, omdat Oman op een punt ligt
waar de Perzische Golf op zijn
smalst is en gemakkelijk kan worden
afgesloten door degene die de kustlijn
beheerst.
De aspiraties van de sjah maken de
Arabische landen wat zenuwachtig,
vooral Saoedi-Arabië. Vandaar dat de
rebellen in Oman op hun beurt be
halve door Irak, ook door Saoedi-
Arabië worden gesteund.
De overheid volgt de ontwikkelingen
in Navarra op de voet. Uit Madrid
kwam de „derde man” van de staatsvei-
ligheidspolitie over en uit Bilbao de
kolonel die de (versterkte) oproerpolitie
in Noord-Spanje commandeert. Beiden
moeten vanuit Pamplona de minister
van binnenlandse zaken „op de hoogte
houden” van de eventuele gebeurtenis
sen.
De OPEC heeft Iran nader tot de
Arabische wereld gebracht, hoewel er
zeer grote belangentegenstellingen
bestaan en Iran en Irak vrijwel op
voet van oorlog leven. Het conflict
over de rivier de Shat el Arab, de
grens tussen Iran en Iran aan de
Perzische Golf, is ondanks de bespre
kingen tussen de ministers van bui
tenlandse zaken van de twee landen
nog ver van een oplossing. De oorlog
die Irak tegen de Koerden voert,
wordt nog steeds in volle omvang
door Iran gesteund.
Iran wil zich verzekeren van de
hegemonie in de Perzische Golf. Het
steunt daartoe de strijd die Oman
voert tegen links-georiënteerde rebel-
plona beginnen af te zwakken (gisteren
waren slechts 4500 arbeiders niet op hun
werk), vreest men nieuwe reacties op de
bekendmaking van de politie, dat tijdens
de betogingen 80 personen gearresteerd
zijn, van wie er 24 voor de rechter
moeten verschijnen. Bovendien is al een
demonstratie gehouden tegen het feit dat
een politieagent maandagochtend in een
voorstad van Bilbao de 24-jarige Victor
Manuel Perez doodschoot, toen hij
vluchtte na communistische propaganda
voor solidariteitsacties met de mijnwer-
Ongeveer veertig percent van de stij
ging van het prijsindexcijfer in 1974
komt voor rekening van een stijging van
13,2 percént van andere artikelen dan
levensmiddelen. Goederen als benzine,
motorolie, stookolie, kolen, aardgas en
elektriciteit werden verleden jaar 10
percent duurder. Het indexcijfer voor de
levensmiddelen steeg 12,2 percent. Dien
sten werden in het afgelopen jaar 11,3
percent duurder.
Veel belangrijker is de ommezwaai
van Iran, zoals die werd bevestigd
door het bezoek van de sjah aan een
aantal Arabische landen, o.a. Egypte,
waar Iran nooit goede betrekkingen
mee heeft gehad, juist vanwege de
betrekkingen tussen Iran en Israel.
Het Afrikaanse front stortte voor
en tijdens de Jom Kippoer-oorlog
ineen. Het Aziatische front staat nu
op instorten. De betrekkingen met
Turkije zijn al enige tijd aan het
verkoelen sinds de belangstelling voor
de Islam in Turkije is toegenomen.
Ook Arabische steun in de zaak-
Cyprus voor het Turkse standpunt
heeft daartoe bijgedragen.
Op aandringen van de Russen, zo ging
Sadat verder, hadTiij circa 229 miljoen
dollar moeten betalen voor wapens en
andere technische goederen die zij Egyp
te geleverd hebben en dit jaar had
Moskou Egyptes verzoek om uitstel van
betaling afgewezen. „Ik kan er geen
verklaring voor geven waarom de Rus
sen wèl de modernste wapentypen in
grote hoeveelheden aan Syrië leveren,
maar niet aan Egypte.
„Egypte krijgt nu Russische wapens
van Algerije e n Europese, waaronder
Franse, van Saoedi-Arabië dat deze wa
pens voor Egypte heeft gekocht. Tijdens
zijn bezoek aan Parijs van 27 tot 29
januari zal Sadat met de Franse autori
teiten praten over de mogelijke aankoop
van nog meer Franse wapens en Franse
kerncentrales.
WASHINGTON (Reuter). Het in
dexcijfer voor de verkoopprijzen van de
kleine handel in de Verenigde Staten
(1967 100) is in het afgelopen jaar
met 12,2 percent gestegen, de grootste
stijging sedert de 18,2 percent van 1946.
Het indexcijfer kwam op 155,4. In 1973
bedroeg de stijging 8,8 percent.
De Russen, zo ging de Egyptische
president verder, waren gekant tegen
elke militaire actie, zelfs een beperkte,
tegen Israel. Daarom willen zij ons niet
het militaire materieel leveren dat wjj
nodig hebben. Sadat verwierp de „be
schuldiging van de Russen” dat hij de
anti-Russische propaganda in ’t Midden-
Oosten aanmoedigt. „Maar ik ben wel
verplicht onze grieven tegen de Russen
openbaar te maken om de Egyptenaren
en de andere Arabische volkeren op
De Egyptische president zei dat de
betrekkingen tussen Egypte en de Sov
jet-Unie gespannen zijn, omdat Moskou
Egypte verwijt de positie van de Russen
in het Midden-Oosten te ondermijnen en
Egypte niet de modernste wapens wil
leveren. Sadat bracht hulde aan de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, Henry Kissinger, voor diens po
gingen om de vrede in het midden
oosten te herstellen. In de loop van het
vraaggesprek noemde hij Kissinger her
haaldelijk „Henry”.
De Egyptische president wil dat Israel
binnen drie maanden zijn troepen terug
trekt uit de hoogvlakte van Golan, Cis-
jordanië (de westelijke Jordaanoever) en
de Sinaiï. Hij zou ermee akkoord gaan
als deze terugtrekking in fasen ge
schiedt. Maar Egypte eist wel dat Israel
Het blad had hem gevraagd hoe Israel
elf Arabische legers zou kunnen tegen
houden wanneer die gezamenlijk tegen
de joodse staat zouden optrekken.
„Wat het Israëlische antwoord is? Zul
len we hun toestaan die hele macht
naar de grenzen van Israel te brengen
om ons te bedreigen terwijl hun land,
hun olie, hun steden en vliegvelden in
veiligheid blijven? Of moet Israel zeggen
dat degene die het bedreigt zelf bedreigd
zal worden. Degenen die hun leger tegen
ons willen inzetten zullen gedwongen wor
den hun leger in eigen land te gebruiken
om zich zelf te verdedigen.” Hij zei
hierbij te denken aan de legers van
Koeweit, Saoedi-Arabië, Soedan, Libië
„en anderen”.
hypnotische slaap gebracht, dan wordt zij ineens Gretchen Gottlieb en vertelt in het Duits hoe zij vermoord wordt in het
Duitsland van Bismarck honderden jaren geledenDeze geschiedenis vertoont enige gelijkenis met die van enkele tientallen
jaren geleden, toen een Amerikaanse de moord op een Iers meisje beschreef en daarbij Gaelic (de inheemse taal van Ierland)
sprak. Ook die moord was al enkele eeuwen geleden gebeurd.
Het is, gezien deze gang van zaken,
niet te verwonderen dat de Israeli’s
angstig zitten toe te kijken wat hen
boven het hoofd hangt. Vooralsnog is
er enige opluchting, omdat niets erop
wijst dat de betrekkingen met Israel
veranderd zijn: de Israëlische technici
blijven hun werk doen, de olie blijft
komen, en de Israëlische vertegen
woordiging in Teheran die geen di
plomatieke status heeft en niet in het
telefoonboek voorkomt, blijft zijn
werk doen, zoals overigens Britse en
Amerikaanse bladen reeds uit de doe
ken hebben gedaan. Terwijl het
Egyptisch-Iraanse slotcommuniqué na
het bezoek van de sjah aan Cairo,
vrij gematigd was ten aanzien van
Israel. Gezien de omstandigheden
dan.
Naar het Amerikaanse ministerie van
Economische Zaken meedeelde ging het
indexcijfer in december 0,7 percent om
hoog. Dat was de kleinste stijging sedert
juli. In november bedroeg de stijging 0,9
percent. De prijzen van levensmiddelen
gingen de vorige maand 0,7 percent
omhoog tegen in november 1,4 percent.
De prijsstijging van andere goederen be
droeg 0,4 percent tegen in november 0,8
percent. Diensten werden 0,9 tegen 0,8
percent duurder.
Het kantoor in de Franse hoofdstad
van het Britse persbureau Reuter ont
ving een anoniem telefoontje van een
man die beweerde tot de commando
groep te behoren. Volgens de Reuter-
journalist leek de stem op die van de
man die vorige week dinsdag belde met
de mededeling dat de aanval van die dag
op een Israëlisch vliegtuig het werk was
van de groep Mohammed Boedia. De
onbekende bevestigde dit. Het telefoontje
van gisteren kwam uit Genève.
De man zei dat de getroffen voorzorgs
maatregelen zijn groep er niet van zou
den weerhouden de aanval uit te voeren.
Hij zei verder dat deze aanslagen de
vergelding waren voor de Israëlische
acties tegen zuid-Libanon en dat zijn
commandogroep de vrijlating eiste van
de Grieks-katholieke aartsbisschop Hila-
rion Capucci die onlangs in Jeruzalem
wegens wapensmokkel voor de Palestij -
nen tot 12 jaar gevangenis werd veroor
deeld.
De Palestijnse commandogroep Mo
hammed Boedia, die zegt de actie van
zondag op Orly te hebben uitgevoerd
waarbij twintig mensen gewond werden
en tien mensen gedurende 17 uur gegij
zeld zaten, ontleent haar naam aan een
pro-Palestijnse Algerijn die twee jaar
geleden bij een bomaanslag in een auto
gedood werd.
Gezagvoerder Vigneau, die de plegers
van de aanslag op Orly naar Bagdad
vloog, heeft nu zijn terugkeer in Frank
rijk verklaard dat de leider van de com
mandogroep een Algerijn was. Een van
de twee andere guerrillastrijders was
een Palestijn en de derde man, die
uitstekend Frans sprak, een Libanees.
Vigneau zei dat de drie guerrillastrjj-
Begroet door o.a. een legertje journalisten is de bemanning van het Air-France-
toestel, dat de drie Arabische terroristen van de Parijse luchthaven Orly uiteindelijk
naar Bagdad heeft gebracht, gisteravond weer op de thuishaven aangekomen. Op de
foto beantwoord co-piloot Robert Durin vragen van de pers. Achter hem, gezagvoer
der Jean Vignau.fmet pet) en boordwerktuigkundige Marcel Gauchier.
De concurrentie tussen de olie-
machten Saoedi-Arabië en Iran vindt
plaats binnen het kader van de cor
recte betrekkingen, die altijd tussen
de twee landen, met een paar uitzon
deringen, hebben geheerst. Daarom
heeft de sjah het wijs geacht zijn
image als „vijand van de Arabieren”
te wijzigen. Dit image heeft hij ge
kregen door de goede betrekkingen
met Israël.
Israëlische technici op het gebied
van de elektronica en de landbouw
zijn nog steeds in Iran en in het
verleden hebben Israëliërs de Iraanse
politie georganiseerd; verder is Iran
al jaren de belangrijkste olieleveran-
Drie Egyptische overheidskranten heb
ben de terreuractie op Orly in felle
bewoordingen veroordeeld en gepleit
voor pan-arabische tegenmaatregelen die
herhaling moeten voorkomen.
„Dit soort zinloze imbeciliteiten van
hen die zich met de Arabische kleuren
camoufleren, dient te worden beant
woord vanuit een eensgezind standpunt”,
schreeft het semi-officiële Al Achram.
„Het is een zaak die grondige studie
behoeft, omdat de kogels terugkaatsen
en het Arabische front treffen”-
De regering van Irak heeft gisteren
het optreden van de drie terroristen
verworpen en doen weten dat de drie
mannen in arrest zijn gesteld.
Dit is meegedeeld door de Iraakse
ambassade te Parijs.
Men had het Air-France vliegtuig met
de terroristen alleen maar toestemming
gegeven om te landen omdat het krap in
de brandstof zat, en nergens anders mocht
landen, aldus de verklaring. Daarbij
kwam nog dat de bemanning na 17 uur
achtereen in bedrijf te zijn geweest,
oververmoeid begon te raken.
„Verhouding tussen Egypte en
Sovjet-Unie
Het einde van de actie gericht
tegen de personeelspolitiek van de on
derneming betekent echter nog niet
dat de solidariteitsstakingen en -betogin
gen die de mij nwerkersactie uitlokte in
Navarra en het naburige Baskenland,
waar het vanouds al onrustig is, nu
automatisch afgelopen zijn. Bovendien
kunnen de gevolgen ook in de rest van
Spanje merkbaar worden. De illegale
lingse oppositie probeert immers steeds
duidelijker de algemene ontevredenheid
over lage lonen, hoge prijsstijgingen en
onvrijheid, manifest te maken in een
tegen het Franco-regime gerichte alge
mene staking.
De politie heeft bekendgemaakt dat
vier priesters aangehouden zijn vanwege
hun preken van afgelopen zondag over
deze kwestie; een andere geestelijke
kreeg een boete van 300.090 peseta’s
(15.000 gulden). De aartsbisschop van
Pamplona, mgr. Mendez Asensio, die
ook al een onderhoud heeft gehad met
de minister van binnenlandse zaken,
bracht een bezoek aan deze priesters op
het politiebureau.
Ondertussen blijven op de bureaus
van zijn bisdom een dertigtal priesters
ingesloten (een aantal van hen is in
hongerstaking) om zich te bezinnen op
de huidige toestand. Twee journalisten
die hen daar bezochten, zijn aan de
uitgang aangehouden, ondervraagd en
vrijgelaten met een boete van 3000 pese
ta’s (150 gulden), hetgeen weer leidde tot
openbare protesten van journalisten ver
enigingen. Een en ander betekent dat de
aandacht voor de gebeurtenissen stijgt
en de mogelijkheid van een nieuw kerk-
staat-conflict groter wordt.
Hoewel de stakingen in en rond Pam-
WARSCHAU (AFP) De Russische
partijleider Leonid Breznjev heeft op 19
december, de dag van zijn verjaardag,
een hartaanval gehad, zo is gisteren van
betrouwbare zijde in de Poolse hoofd
stad Warschau gezegd.
Volgens genoemde bron heeft Brez
njev, een zwaar roker, al tweemaal eer
der dergelijke waarschuwingen gehad.
De Russische leider is momenteel her
stellende- Zijn positie in de leiding zou
niet zijn verzwakt en hij zou zijn activi
teiten officieel hervatten bij het bezoek
van de Britse premier Harold Wilson in
februari.
Men voegde eraan toe dat Breznjev in
verband met zijn gezondheid volgend
jaar zijn functies zou willen neerleggen
na het partijcongres. Wel zou hij Rd van
het politburo blijven.
Waarnemers in Moskou achten het
echter onmogelijk dat de Russische par
tijleider op 19 december een hartaanval
zou hebben gehad, aangezien hij de vol
gende dag en vijf dagen later opnieuw
in het openbaar was gezien.
WASHINGTON (AFP). Bepaalde
landen, met name Perzië, hebben „ken
nelijk” bijgedragen in de kosten van de
CIA, de Amerikaanse geheime dienst.
Dit heeft de democratische senator Alan
Cranston uit Californië verklaard op een
bijeenkomst van democratische congres
leden die hebben besloten een speciale
commissie te vormen voor een onder
zoek naar het optreden van de CIA.
De leider van de republikeinse min
derheid in de senaat, Hugh Scott, heeft
intussen meegedeeld dat hij over aan
wijzingen beschikt dat de begroting van
de CIA, tot dusver een van de best
bewaarde geheimen in de VS, openbaar
zal worden gemaakt. Wat er jaar
lijks voor de diverse geheime diensten
wordt uitgegeven in de VS wordt ge
schat op tussen de vier en de acht
miljard dollar. Hiervan zou 750 miljoen
dollar bestemd zijn voor de CIA.
Tg
ib U
Bk 1-,r
““’Sta