Centrum met nieuw kort stuk van Gerard Lemmens
Minister wenst nieuw
beleid orkestenbestel
op een
Buma derft acht ton
Nieuwe Solution
TIOLI
in
Portugal
Brecht
en
Deining
1
TOP DE POP POP DERTIEN
hensen
parodie
verzuurd huwelijk
„Parende mussen
na wegvallen piraten
Soosagenda
restanten
in
Poppeppers
Electric Tear
I
Wasserij DUYN
Activiteiten bundelen
Kamervragen over
lapjes grond voor
kunstenaars
DONDERDAG
KUNST
11
2 3
JANUARI
1975
J
(Van onze kunstredactie)
SPORTHEMDEN
ƒ5,—, 10,-, 25,—
TRUIEN O-HALS
lange mouw
„ACRYL”
10,-, 15,-, 20,50
SPIJKERJASJES
vanaf 20,-
023 - 32 67 50
Tijdelijk
Grote Markt - Haarlem
DEN HAAG Minister Van
Doom (CRM) wil de activiteiten van
de gesubsidieerde orkesten in ons
land bundelen. Hij hoopt daarmee
de taakstelling van de huidige or
kesten te kunnen vergroten, waar
bij de werkgelegenheid voor musici
kan worden uitgebreid. Van Doorn
heeft in een werkconcept voor een
nieuw orkestbeleid een zestal re
gio’s gepresenteerd, die door
samenwerking tussen gesubsidieer
de orkesten (thans 14) kunnen ont
staan.
Voor de verbetering van wat „de
culturele infrastructuur” wordt ge
noemd, wordt uitbreiding van de
taakstelling noodzakelijk geacht. Er
zal een zo gedifferentieerd mogelijk
repertoire moeten komen voor zo
wel concertzalen als voor andere
accommodaties.
(Door Jac Heijer)
HAARLEM Het begint Gerard
Lemmens wel te vervelen door te
moeten gaan voor de Haarlemse
Lijstenmaker, die Toneelstukken
Schrijft. „Ja ja, van krantejongen
tot miljonair”, spot hij. „Ik moet
nou maar ’ns af van dat lijstenma
ker. Trouwens, ik maak al bijna
geen lijsten meer”.
-
oi
ling
samenwerkingsverband
de
/ti
de
(ADVERTENTIE)
se-
izi-
no-
ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
De nieuwe Solution
av.
t is
dat
ulus
typ
ings
laar
zze-
Ts
de
m’s
et
Een gebeuren dat gezien de verras
send uitstekende prestaties van Solu
tion eind vorig jaar in VARA’s Ne-
derpopzien, van hoog gehalte zal zijn.
Solution is veranderd. Vijf in plaats
van vier man en een nieuw repertoi
re, even kleurrijk als vroeger, maar
pittiger met veel meer afwisseling.
Gus Dudgeon, de Engelse producer
1. I can help Nilly Swan
2. Voulez-vous coucher avec moi ce soir Labelle
3. Juke box jive The Rubettes
4. De liefde van de man Ria Valk
5. Marietje Hydra
6. Lady of the night Donna Summer
7. Killer Queen Queen
8. Shout The Trammps
9. My boy Elvis Presley
10. Malle Babbe Rod de Nijs
11. Never can say goodbye Gloria Gaynor
12. Lou d’r legt een lijster in de la Adèle Bloemendaal
13. Sugar candy kisses Mac and Katie Kissoon
In zijn concept merkt de bewindsman
op „liever niet meer van orkesten maar
van muziekinstellingen te willen spre
ken.” Hij wil het aan de regio’s zelf
overlaten hoe hecht, formeel of infor
meel de samenwerking binnen de ver
banden geregeld gaat worden. Wel is één
administratief
noodzakelijk.
de
’.ven
van
noet
oor-
Tioli, wijkcentrum Laan van An
gers, zaterdag: Solution; zondagmid
dag: disco.
’t Plein, Balkanplein, Schalkwijk,
zatmi. en -av.: open huis; zondagmi:
film- en documentairprogramma.
8.30
jro-
tan-
rma
iers.
tzu-
uit
(K)
aar.
rbe-
i de
age.
en
Kla-
Bar-
laal.
our-
ssen
erie.
(K)
)UW,
l.
18-30
pro-
lan-
voor
rers.
19.45
■ijn-
om-
naal
In-
21.00
pro-
ne-
Ak-
tv-
en
iker,
Re-
our-
(K)
.tion
spel
aal.
je
;v-
In de subsidiëring wil Van Doorn een
beweeglijk beleid inbouwen. Hij kiest
daarvoor voor de ontwikkeling van een
normatief diesntensysteem. Dat systeem
houdt in, dat de taken van de musici
waarbij een dienst de eenheid is, waar-
waarbij en dienst de eenheid is, waar
mee de activiteiten van de musicus wor
den gewaardeerd. Die eenheid is in het
algemeen een periode van drie uur.
öqbe
pedeerd zal worden”, aldus mr. Verha
gen. Naar zijn oordeel kan pas over
geruime tijd hierop een antwoord wor
den gegeven.
Rechts Gerard Lemmens; naast hem Ad
van Kempen in de bar van de Toneel
schuur.
„Het is aan de overige subsidiërende
overheden om de door het rijk gegaran
deerde voorzieningen met een extra
kwantum diensten aan te vullen. Dit zal
uiteraard leiden tot vergroting van het
aantal benodigde musici in de betrokken
regio”, aldus de bewindsman.
Solution is vernieuwd, anders en fris weer helemaal terug en Haarlem zal
dat weten. Sociëteit TIOLI in Schalkwijk (Laan van Angers) heeft deze Gro
ningse nationale topper kunnen strikken voor een optreden zaterdagavond in
liet wijkcentrum.
Paradiso, Weteringschans, Amster
dam, vr: Fairport Convention en
Sandy Danny; zaterdag: Shakin’ Ste
vens and the Sunsets, zondag: Neder
lands Blazers Ensemble.
Arnoldushoeve, Hoofddorp, zater
dag: Electric Tear (ex-Tortilla) -
groep van de maand.
Deining, Ripperdastr. 13a, vrijdag:
toneel met Nieuwe Komedie in stuk
van Brecht; ook op vrijdagavond:
speakerscorner over „Houdt Portugal
Vrij”; zat.: open huis.
Can-Can, Stoofsteeg 1, elke
bar-dancing-disco.
Moulin Rouge, Kleine Houtstr., elke
av.: bar-dancing-disco.
Club Bluesette, A. C. Krusemanstr.
34, vr., zat en zo: bar-dancing-disco.
Tamberlain, Grote Houtstraat, elke
av. beh. ma en dl.: discotheek.
Augustijntje, Kleine Houtstr., elke
zatmi en zondagmi vanaf 4 uur jazz.
Disco Dubois, Berlagelaan 45, elke
zo.mi: disco.
Upstairs, Zomervaart 170, zondaga
vond: instuif.
De Ark, Kerkplein 5, Velsen-Zuid,
vr. en zat.: soos.
Carzy Inn, Kokstraat 13, zat: soos.
Turf schip,Turf steeg 2a, zat: koffie
met Ierse zanger Barry Manson.
Voor dat laatste is vrijdagavond
een speakerscorner in Deining inge
richt waar onder leiding van VPRO-
IKOR-Rooie Haan-presentratrice1 Le-
onie van Bladel kan worden gedis
cussieerd over de aktie „Houd Portu
gal Vrij”. Sprekers zijn onder meer
VARA-journalist Wim Bloemendaal
en Harry van den Bergh, internatio
naal secretaris van de PvdA. Beiden
waren onlangs nog in Portugal. Op
dezelfde avond dus ook vrijdag
speelt de Nieuwe Komedie in een an
dere zaal Brecht’s „De uitzondering
en de regel”, vorige week al in
’t Plein in Schalkwijk te zien. Het
stuk is geschreven in een demonstre-
rende, afstandelijke stijl, waardoor
Brecht zijn maatschappij-kritische
boodschap helder en zonder voor de
boodschap storende emoties op het
toneel kan overbrengen. Een koop
man, gids en koelie ondernemen sa
men een reis, waarbij hun gedrag
volkomen wordt bepaald door maat
schappelijke omstandigheden. Aan
het eind volgt een gewelddaad, een
inbreuk op de rechtsorde die door
een rechtbank moet worden rechtge
zet.
Beide activiteiten vrijdagavond zijn
gratis.
AMSTERDAMSFVAART
Living Blues lijkt ook zonder de
blues best uit de voeten te kunnen.
Met een aantal nieuwe mensen waar
onder Shocking Blue’s Cor van Beek
en Henk Smitskamp en betere voca
len heeft de groep na veel praten en
een lange publieke stilte een wat
algemener, melodieuzer genre geko-
zn. „Boogie Woogie Woman” is het
eerste resultaat en al gelijk een tref
fer.
Golden Earring heeft enorme fu
rore gemaakt in Amerika gemaakt en
schijnt in België te gaan wonen,
maar Nederland wordt niet helemaal
vergeten. Over een maand hebben de
heren even tijd. Turfschip, Breda op
27, Vliegermolen Voorburg op 28 fe
bruari, Sporthal Heerlen 1 en Evene
mentenhal Groningen 2 maart en
jawel Carré, Amsterdam op 17
mgart.
Focus de geruchten blijven en
dat is niet zo vreemd gaat niet uit
elkaar. Deze maand zijn Van Leer,
Akkerman c.s. zelfs in de studio ge
weest voor een nieuwe elpee. Dat
Akkerman in de komende Nederpop-
zien op tv met „Brainbox” meespeelt
is alleen in het kader van een kort
stondige, maar interessante reünie.
Ooit van de Bee Gees gehoord? Ze
zijn er nog steeds. Binnenkort komt
er een elpee en een single.
Debbie, schreven we vorige week,
is üit Amerika met een elpee terug
gekomen. Daaruit is zoals dat hoort
uiteraard ook een single getrokken:
„Just a little bit of you”.
De zes regio’s waaraan de minister
denkt zijn: oost (Overijssel en Gel
derland); noord (Groningen, Friesland,
Drente); midden (Utrecht); zuid
(Brabant en Limburg); west 1 (Zeeland,
Zuid-Holland) en west II (Noord-Hol-
land). Het Utrechts Symfonie Orkest zou
tot een samenwerking of fusie moeten
komen met de NOS-orkesten om samen
ook de begeleiding van de Nederlandse
Operastichting te verzorgen. Voor het
Concertgebouworkest wenst Van Doorn
een bijzondere positie omdat het „histo
risch en artistiek altijd een bijzondere
plaats heeft ingenomen, niet alleen in
Nederland, maar ook in het buitenland.”
Daarvoor zal een afzonderlijke regeling
met de hoofdstad noodzakelijk zijn. De
minister wil de taakstelling en het sprei-
dingsbeleid van het Nederlands Kamer
orkest nog bekijken en wenst een apart
balletorkest.
king door orkesten rechtstreeks bereikt
wordt.
Een evenwichtig cultuurbeleid moet
volgens hem gericht zijn op het schep
pen van een zoveel mogelijk cultureel
aanbod, „opdat zoveel mogelijk publieks
groepen bereikt worden.” Van Doom wil
daarvoor een systeem kiezen, waarmee
de orkestleden een grotere vrijheid
wordt gegeven ten aanzien van hun
functioneren als musicus.
van Elton John en Kiki Dee voor het
Rocket-label, heeft dat persoonlijk al
geconstateerd. Hij was dermate onder
de indruk dat de kans er inzit dat
Solution als enige continentale groep
het beloftevolle Rocket-label van de
heer E. John gaat versterken. Oudge
diende Tom Barlage blijft er voorlo
pig nuchter onder. „We moeten zien
of er ook werkelijk wat van komt”,
zegt hij relativerend.
Tom is door ervaring wijs gewor
den. Na een soulstart achit jaar gele
den, bouwde Solution via superblazer
Tom Barlage en toetsendulvel Willem
Ennes binnen korte tijd aan een ge
degen binnenlandse reputatie. Maar
het grote succes en geld bleef uit.
Agencies, managers, producers etcete
ra snoepten dat het een lieve lust
was en vorig jaar leek het er sterk
op dat Solution bijgezet kon worden
in het archief van de toppers van
toen. Maar november vorig jaar wa
ren ze er toch ineens weer: Tom
Barlage, Willem Ennex, Hans Water
man (drums), de teruggekeerde Guus
Willemse (bas en zang) Zaterdaga
vond hopen ze aan den lijve te laten
horen welke muzikaal spektakel aan
de wieg heeft gestaan van deze we
dergeboorte.
Wat doet Gerard Lemmens dus in zijn
stuk „Parende mussen”, dat zaterdag
avond in de Toneelschuur z’n première
beleeft bij Centrum? Hij zet een lijsten
maker op toneel, die schilderijen van
Italiaanse zeegezichten en zigeunerinnen
komt verkopen bij een echtpaar. Die
lijstenmaker blijkt in z’n vrije tijd te
schrijven, „zomaar voor zichzelf”. Toch
mogen we er geen zelfportret van Lem
mens in zien. „Ben ik dan zó’n lui?”
zegt Lemmens- „Waarom zou ik een
meubelmaker nemen als ik een lijsten
maker kén?” Maar je weet het nooit in
hoeverre schrijvers zichzelf opvoeren in
hun werk. In ieder geval draagt Jules
Hamel in deze rol wel een baard, maar
van een minder profetische allure dan
die van Lemmens.
Overigens gaat het korte stuk „Paren-
Hij noemde het intussen „onbevredi
gend” dat „Mi Amigo” op de middengolf
wel kan doorgaan met uitzenden. „Dat
was en is voor ons een echte piraten
zender geweest, met wie we geen zaken
hebben kunnen doen”.
Zowel Van Kempen als Gemmens zijn
enthousiast over de werksituatie met de
spelers en de technici in de repetitieperi
ode. „Ook als het mislukt, dan heb ik
toch een geweldige tijd gehad”, zegt
Lemmens. „Er zijn géén kwesties ge
weest, géén bezwaren tegen tekst of
tegen regie. Geweldig”.
In zijn werkconcept wijst Van Doorn
er op, dat er van overcapaciteit kan
worden gesproken als de orkesten zich
uitsluitend zouden richten op concerten
in grotezaalbezetting. Gebleken is, dat
slechts een beperkt deel van de bevol-
de mussen” vooral over hef echtpaar,
van middelbare leeftijd, wiens twee vol
wassen kinderen de deur uit zijn. Onno
Molenkamp is de man. Hij zit in de
ziektewet, kijkt tv en drinkt. Elisabeth
Hoytink speelt de vrouw. Ze kijft de
ganse dag en is onbevredigd. „Het stuk
lijkt wel vrolijk, maar het is eigenlijk
niet zo vrolijk als je denkt”. Is vrijgezel
Lemmens tegen het huwelijk? „Tegen
dit soort huwelijk in ieder geval, en het
komt het meeste voor. Ik heb zelf een
slecht voorbeeld thuis gehad”, zegt hij.
Het echtpaar uit „Parende mussen”
mag dan uit de werkelijkheid geput zijn,
maar Lemmens betwijfelt of de toe
schouwers er zichzelf in zullen herken
nen: „Ik geloof toqh nooit dat de men
sen denken dat ze het zelf zijn. Ze
denken toch altijd dat het tante Mien is
of de buurvrouw”.
Lemmens heeft in vorige stukken als
„De revolver van Bas” en „Souvenirs”
mensen getekend, die uit een merkwaar
dig masochisme blijven plakken in om
standigheden, die ze eigenlijk verschrik
kelijk vinden en hen vernietigt. „Dat
klopt”, zegt hij, „ik was 24 toen ik bij
mijn moeder wegging. Ik had zes jaar
eerder moeten weggaan. Nee, ik zie mijn
moeder nooit meer”.
„Parende mussen” is zijn vierde stuk
voor Centrum, dat Lemmens ontdekte.
Hij schreef het al in 1968. Bij Centrum
wist men van het bestaan af en heeft er
zelf om gevraagd. Toen het in produktie
werd genomen, heeft Lemmens er in
zitten schrappen en stukjes herschreven
in overleg met regisseur en spelers. „Ik
schrijf toch altijd te veel; uit een soort
onrust dat het onduidelijk wordt. Door
het werk met acteurs leer je schrappen-
Ik schrijf al veel minder tekst dan
vroeger”.
DE REGISSEUR van „Parende mus
sen” is Ad van Kempen, die hiermee z’n
regiedebuut bij het beroepstoneel afle
vert. Hij deed in ’68 eindexamen bij de
Maastrichtse toneelschool, speelde bij de
Noorder Compagnie en is sinds 1970
acteur bij Centrum. Hij heeft verschil
lende regies gedaan bij amateurs en
studenten en liep twee stages bij Peter
Oosthoek, „mijn leermeester”, zegt hij.
Hij hoopt meer te kunnen regisseren,
maar een bepaald genre heeft Van
Kempen nüet op het oog. „Als het maar
een goed stuk is, waarin, ik mogelijkhe
den zie. Ik zoek een combinatie van
vormgeving en spel. Als er maar een
menselijk facet in blijft. Ik bedoel, dat
mensen kunnen blijven' kijken naar
mensen, dat er dus een identificatiepro
ces blijft bestaan tussen publiek en de
voorstelling”.
Zaterdaga' ind in de Arnoldushoe
ve, Hoofdweg 574 in Hoofddorp de
groep Electric Tear, voortgekomen uit
Tortilla. Voor die laatste groep
schreef Jan Piet den Tex al het
nummer „Every angel comes from
nowhere”, dat later door Roberta
Flack werd opgenomen.
Om geen misverstanden te wekken:
Electric Tear is wel degelijk heavy.
Opgericht door Jan Plet en Emile den
Tex en inmiddels al uitgegroeid tot
een band met potentie-
SamenstelLng: Jan-Piet den Tex,
gitaar, piano, zang; Emile den Tex,
zang; Jelle Jeltema, gitaar; Jaap v.d.
Sluis, bas en Harry Heeren, drums.
Aan vang: half negen. Toegangsprijs:
twee gulden.
AMSTERDAM SE VA ART 20
HAARLEM TEL. 322462
AMSTERDAM (ANP) Het uit de
ether verdwijnen van de zeezenders
Veronica en Radio Noordzee op 1 sep
tember van het vorige jaar kost de
Buma, het bureau voor muziek-auteurs-
recht, jaarlijks 800.000 gulden aan in
komsten. „We hadden zowel met Veroni
ca als met Radio Noordzee, die door ons
per se nooit piratenzenders zijn ge
noemd, de nuchtere zakelijke afspraak,
dat zij 7*/s procent van hun recettes uit
aan derden verhuurde zendtijd voor re
clamespots aan Buma betaalden”, aldus
mr. J. H. Verhagen, directeur van deze
organisatie.
„Bij die afspraak zijn wij ervan uitge
gaan, dat de muziek door die zeezenders
als een soort grondstof werd gebruikt.
Grondstof dan om luisteraars te trekken
voor de reclamespots. Want zonder mu
ziek zou geen mens naar die zenders
hebben geluisterd”.
Het lijkt erg veel: acht ton. Maar op
de totale omzet van Buma (vorig jaar
ruim 18 miljoen gulden) is het een
betrekkelijk klein bedrag, vooral ook
omdat gedeeltelijk compensatie werd ge
vonden toen Hilversum 3 ’s nachts ging
uitzenden. Een belangrijk deel van die
acht ton ging naar componisten en
tekstschrijvers in het buitenland. Van de
totale omzet van Buma blijft namelijk
slechts ongeveer de helft in Nederland.
Daarvan is dan nog een deel bestemd
voor Nederlandse bewerkingen van bui
tenlandse muziekstukken. Het pure Ne
derlandse aandeel in de omzet van Bu
ma is volgens mr. Verhagen nog geen
derde deel.
Er zijn andere zaken rond het ver
dwijnen van Veronica en Noordzee, die
mogelijk volgens mr. Verhagen veel be
langrijken zouden kunnen zijn. Met de
groei van de zeezenders namelijk is een
enorme opgang van het Nederlandse
popgebeuren gepaard gegaan. Nederland
se componisten zijn gaan schrijven voor
de internationale markt en mede door
het verschijnsel van de zeezenders heb
ben ook groepen als Shocking Blue, The
Cats, Golden Earring en Ekseption inter
nationale vermaardheid verworven. „Het
is de vraag of die groei in de export van
Nederlandse popmuziek door het weg
vallen van de zeezenders wellicht getor-
DEN HAAG. (ANP) Minister Van
Doorn (CRM) heeft bevestigd, dat twee
kunstenaars uit Enschede een subsidie
van 10.000 hebben ontvangen om in
100 gemeenten stukjes grond te kopen
tegen een symbolische waarde van 1
per lapje. Beide kunstenaars, verbonden
aan een atelier en aan de sociale acade
mie te Enschede, willen nagaan wat er
in de loop der jaren gebeurt met de
terreintj es van elk ongeveer tien vier
kante meter. De minister heeft dit
woensdag geantwoord op schriftelijke
vragen van de Kamerleden Hermsen,
Aarts en Van der Sanden (allen KVP).
Het is de bedoeling, aldus de minister,
dat beide heren in de loop van hun
project de keuze van hun stukjes grond
bepalen. Volgens de Kamerleden gaat
het slechts om een „hobby”, die overheid
en overheidsdiensten behoorlijke last
kunnen veroorzaken. Minister Van
Doorn heeft de Kamerleden geantwoord,
dat zij voor overlast in dit geval niet
behoeven te vrezen.
Ad van Kempen noemt „Parende
mussen” een parodie. „Dat is het eerder
dan een blijspel omdat er bepaalde
scherpe kantjes in zitten. Ik hoop dat er
maar een streepje van de bedoelingen
doorkomt; maar zonder pretenties,
hoor”.
Deinig, ontmoetingscentrum voor
jongeren en jeugdigen in de Haar
lemse Ripperdastraat 13a, is hard op
zoek naar alternatieven voor het ge
bruikelijke en niet meer zo in trek
zjjnde popgebeuren op de weekend-
avonden. Cabaret (Robert Lortg o.a.)
en wedstrijden (schaken, dammen)
worden komend weekend uitgebreid
met toneel en politiek. „De uitzon
dering en de regel” van Bertol Brecht
door „De Nieuwe Komedie” uit Den
Haag en politiek over Portugal in het
kader van de VARA-PvdA-aktie voor
de Portugese Socialistische Partij.
I
