Amerikaanse minister voor het leger, Callaway:
IP
aan olie-embargo
Cromiko
Damascus
Angolezen
uitbundig feest
Joodse Russen
vieren
in VS willen
terug naar
hun land
Militairen nemen tv
j in Portugal over
Minister Poniatowski neemt
partijleiding in handen
TURKIJE: PRATEN MET KISSINGER
Nixon wil „best
ambassadeur in
„Iran doet niet mee
Moboetoe dreigt
kerken met
sluiting
Peking worden”
in
b
3
MITTERRAND VERSTERKT POSITIE BIJ FRANSE SOCIALISTEN
SOVJET-UNIE VROEG
GRIEKSE GENERAALS
Nieuwe vredespogingen voor Cyprus
Sjah van Iran in vraaggesprek:
Succes
gewenst
klinkt X
spontaner
met ’n bloemetje
van Fleurop.
OM EEN BASIS”
GEARRESTEERD
„PORTUGAL NIET
„TELEVISIE IS VOOR HET VOLK”
0
2
MAANDAG
3
FEBRUARI
1975
BINNEN- EN BUITENLAND
ir Ghan
►verboor
sameetin
n Mexif
teunt ar
gezonke
rtratie
Amerikaans voorbeeld
«tratie
Brussel
Bescherming
:ille Dor
«3
Gevechtskracht troepen uit VS
in Europa wordt uitgebreid
Hij voorspelde op een persconferentie
/il
LISSABON. De Portugese televisie marinecommandant Mont
tRTPI dp Ifiiifcto fiirl •var» a 11 a kanten Hat onn do intovnö i nV,
(Van onze redacteur in Parijs)
tijd de
HEEFT
in
korte
CHIRAC
„Van nu af aan zal ik, wanneer mij
(ADVERTENTIE)
Deze beloopt ongeveer 220 miljoen
t
ontwikkeling zal zich in de daarop
volgende jaren kunnen voortzet
ten”. Dit heeft de Amerikaanse mi
nister voor het Leger, Howard Cal
laway gisteren in München op een
NAVO-conferentie gezegd.
el is zatei
erboord ge
i uit Duit
(slid sproij
list.
de Nede
iezonken i
bar uit C
ran het NI
ie Zanzibi
die is za'
nonstreer
storicus 1
lie van
ikking h<
De ontwikkelingen rond Cyprus drei
gen de komende weken in een nieuwe
fase te belanden. Dit is enerzijds een
gevolg van het feit dat de Amerikaanse
militaire hulpverlening aan Turkije op
de tocht staat onder druk van het Ame
rikaanse Congres en anderzijds van de
nieuwe gevechten tussen de Griekse en
Turkse Cyprioten, het afgelopen week
einde rond het vliegveld van Nicosia.
„Deze berichten zijn volledig onwaar.
Over deze zaak is tussen de twee rege
ringen niet gesproken”, aldus de woord
voerder.
TERWIJL de socialistenleider Mitter
rand, die zijn persoonlijke positie in de
partij nogmaals duidelijk versterkte en
de communisten, die bevreesd zijn te
zullen worden voorbijgestreefd, van re
pliek diende door hen voor te houden
dat voor hem het doel de middelen nooit
zal kunnen heiligen, volgde staatsminis
ter prins Michel Poniatowski het voor
beeld dat zijn premier Chirac hem enige
maanden eerder in de Gaullistische par
tij, de UDR, had gegeven, door zich nu
tot voorzitter van de Conservatieve Par
tij uit te laten roepen.
„Je kunt de olieprijzen niet verlagen
bij een inflatie van 5 percent”, aldus
Bisjara. „Evenmin kun je de prijs verla
gen of bevriezen tewijl de prijzen van
andere produkten torenhoog stijgen.”
Gaullistische UDR weer enig geloof in
de toekomst ingeblazen, waardoor presi
dent Giscard d’Estaing gelijktijdig wat
meer met de nog steeds massale Gaullis
tische parlementsfractie rekening moet
houden.
„En hoe vreemd het ook lijkt”, zegt
hij, „sommigen hebben een positief ant
woord ontvangen en verlaten Amerika
in februari en maart”.
in Param
de 7000 i
ise afkom
(eringspla
afhankelij
st werd b
uit wel
soevereii
ten hebb<
zaterdag
een demo,
;en de aai
s” door N
eorganisea
:-oeperinga
ANKARA (Reuter en DPA) Turkjje treft voorbereidingen voor een drielanden-
conferentie met Griekenland en de Verenigde Staten om nieuwe vredespogingen
voor Cyprus op gang te brengen. Het land wil echter eerst waarborgen dat de Ameri
kaanse militaire hulp blijft toestromen. Dit hebben Turkse functionarissen in Ankara
bekendgemaakt. Uit betrouwbare bron in Washington wordt vernomen dat Henry
Kissinger al op 9 en 10 februari een ontmoeting zal hebben met zyn Turkse en Griek
se collega’s.
„Wij hebben de indruk”, aldus Bro
chin, dat we volkomen aan ons lot
worden overgelaten. Brochin prijst zich
gelukkig nu zoveel Engels te hebben
geleerd, dat hij het artikel in de New
York Times heeft kunnen schrijven en
zich kan redden in het stempellokaal
van zijn wijk.
Turkije stelt dat de Grieks-Cyprioten
zich sinds de gevechten van vorige zo
mer aanzienlijk hebben versterkt en dat
de Turkse troepen op het eiland blijven
voor de bescherming van de Turks-
Cyprische gemeenschap tot een definitie
ve regeling is bereikt.
NEW YORK (AFP). Verscheidene
Joodse Russen die naar de Verenigde
Staten zijn geëmigreerd, hebben de Rus
sische ambassade in Washington toe
stemming gevraagd naar de Sovjet-Unie
te mogen terugkeren. Dit schreef de
Russische cineast Joeri Brochin gisteren
in de „New York Times”. Brochin is zelf
emigrant.
;ang van
de onder!
i van
>n vertege
misaties l
demonstra»
m 600 me
fosto van
it de Pvd
md op
at de Rev
uid-Vietm
De ambassadeur gelooft nauwelijks in
een verlaging of stabilisering van de
olieprijs, ondanks de prijsbevriezing voor
1975 waarover de olieproducerende en
olieverbruikende landen het eens zijn
geworden
Om het evenwicht weer te herstellen,
of zelfs een overwicht te bereiken, heeft
Poniatowski als alter-ego van het
staatshoofd nu de teugels van de onaf
hankelijke republikeinen in eigen han
den genomen en opgeroepen tot ver
hoogde strijdlust om zo de grootste par
tij van Frankrijk te kunnen worden.
Gelijktijdig waarschuwde hij de gaullis-
een bewijs van goede bedoelingen, dan
zal niet alleen de hulp maar alles wor
den afgebroken. Als het congres hard
wil zijn, zullen wij ook hard zijn”. Ze
weigerden te zeggen of dit ook een
dreigement is van nieuwe Turkse acties
op het eiland-
MÜNCHEN (UPI en AP) „De
gevechtskracht van de in Europa
gelegerde Amerikaanse troepen zal
dit jaar worden opgevoerd. Deze
PARIJS Zowel de socialisten van Francois Mitterand als de onafhankelijke
republikeinen, waarvan Valerie Giscard d’Estaing de oprichter en leider is geweest,
hebben het afgelopen weekeinde respectievelijk in de Pyreneeënstad Pau en in Par ijs
congressen gehouden waarop het nogal warm is toegegaan.
De Russische minister van Buitenlandse
Zaken Gromiko, die zaterdag in Syrië
aankwam (zie foto) heeft gisteren in
Damascus een gesprek gehad met de
president van Syrië. Hafez Assad, en
daarna van gedachten gewisseld met de
Palestijnse leider Jassir Arafat. Gromiko
zou Arafat zijn denkbeelden hebben uit
eengezet over het voortzetten van het
vredesberaad in Genève.
Ondertussen valt moeilijk te ontken
nen dat onder het regime van G<iscard
de politieke partijen hun invloed ea
macht geleidelijk aan hebben weten te
versterken.
bijeenkomen om over vrede te praten.
Als de hulp wordt afgesneden valt er
nergens over te praten”.
„Wat Iran betreft, hebben wij het
geld dat wij aan de olie verdienen tot
de laatste cent nodig. Dat geldt ook
voor Indonesië en Venezuela”, aldus
de sjah.
Van zijn kant had Chirac de gaullisten
herhaaldelijk bezworen dat hij nooit toe
zou staan dat van de traditionele weg
van het gaullisme ook maar een voet
stap zou worden afgeweken. Aangezien
anderzijds en op zijn beurt president
Giscard van de hervorming en de veran
dering nu weer juist zijn voornaamste
geloofsartikel heeft gemaakt, is het
moeilijk te zien hoe die verschillende
wachtwoorden en richtlijnen van de bei
de voornaamste regeringspartijen in de
praktijk met elkaar te rijmen zijn. Niet
temin verklaren Giscard en Chirac om
beurten en om het hardst dat er tussen
hen geen enkel verschil van mening of
van inzicht zou bestaan.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken in Ankara liet zaterdag een bittere
klacht horen dat Grieks-Cyprische troe
pen het vuur hadden geopend op Turkse
militairen bij het omstreden vliegveld
van Nicosia. De bedoeling van de Griek
se actie was het Congres in Washington
ervan te overtuigen dat er geen voort
gang was geboekt naar een vredesrege
ling, aldus het ministerie. Aan de ge
vechten, waarbij een Turkse militair
werd gedood, kwam na iets meer dan
een uur een eind toen de VN-vredes-
macht op Cyprus een bestand wist te
regelen.
tenen indirect dus premier Chirac
nimmer te pogen het staatshoofd naar
hun hand te zetten.
ti uit Cost
o-stad vc
enige oi
iu een oi
Luis Ecl
at de pril
diepzeevil
- de VS.
(RTP) de laatste tjjd van alle kanten,
ook door de politieke partijen, aangeval
len vanwege gebrek aan objectiviteit - is
met ingang van vandaag overgenomen
door de strijdkrachten.
ATHENE (AFP) De Griekse gene
raals George Zoitakis en Odysseus Anghe-
lis zijn vandaag opgesloten in de gevan
genis van Piraeus, waar ze zich in het
gezelschap zullen bevinden van ex-presi-
dent Papadopoulos en vijf andere voor
aanstaande leiders van de militaire
staatsgreep van 1967
LISSABON (UPI).Een woordvoer
der van de Portugese regering heeft
zaterdag ontkend dat de Sovjet Unie
Portugal om een basis voor haar vissers
vloot zou hebben gevraagd, zoals door
persbureaus was gemeld.
In de Angolese hoofdstad Loeanda werd
in het weekeinde uitbundig feest gevierd
nu ook in deze Portugese kolonie de on
afhankelijkheid in zicht komt. De nieuwe
overgangsregering waarin de drie guer-
rilla-organisaties zitting hebben werd
door een grote menigte toegejuicht.
De ambassadeur van Koeweit in de
Verenigde Staten, Abdoella Bisjara,
heeft zaterdag in Los Angeles gezegd dat
een nieuw olie-embargo door de Arabi
sche staten niet uitgesloten moet wor
den.
>en zaterdl
lan een d
i ambassaa
Ie vrijlat»
Chili.
Montez, erkenden
dat aan de interne politieke strijd om de
macht bij de tv ogenblikkelijk een eind
gemaakt dient te worden.
„De Portugese televisie zal een politiek
onpartijdig instrument worden van de
Beweging der Strijdkrachten- We zullen
alle middelen toepassen om dit te berei
ken. Als wij hier niet in slagen, leggen
wij de televisie eenvoudig stil”, ver
klaarde de staatssecretaris.
„De televisie is voor het volk en niet
voor de partijen. Het volk moet objec
tief voorgelicht worden en opgevoed
worden in democratie. Wij zullen de tv
stroomlijnen, buitenlandse technische
hulp inroepen, en buitensporige immore
le winsten, die sommige omroepvereni
gingen en aandeelhouders van de RTP
via de publiciteit in het verleden hebben
ontvangen, behoren tot het verleden. De
tv wordt genationaliseerd en de gebrek
kige apparatuur moet vernieuwd wor
den”.
„De RTP zal in het vervolg de objecti
viteit van haar nieuwsprogramma’s da
gelijks analyseren, en medewerkers die
met onze wensen geen rekening wensen
te houden, vliegen eruit”, aldus de
staatssecretaris.
De grote schoonmaak bij deze door de
staatssecretaris op vele punten „onbe
kwaam en wanordelijk” genoemde
„troep”, kan dus direct al beginnen.
De Westduitse deskundige op het ge
bied van de defensie Manfred Worner
zei dat de VS niet in een positie behoort
te worden geplaatst te moeten kiezen
tussen de NAVO en Israel ingeval er
een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten
uitbreekt en evenmin zouden Europese
landen moeten worden gedwongen een
keuze te doen tussen Israel en de Arabi
sche landen als er een nieuw olie-
embargo werd afgekondigd.
Onder De Gaulle en ook onder Pompi
dou was het de ministers streng verbo
den gelijktijdig ook nog een leidende
positie bij een van de politieke partijen
te bekleden.
„Als volgend jaar oorlog uitbreekt, en
ik ben er zeker van dat die kans bestaat,
dan sluit ik de mogelijkheid van een
nieuwe olie-boycot niet uit,” aldus Bisja
ra.
Hij gaf de schuld aan Israel, dat
volgens hem „Vrede, terrein en onthou
ding van de rechten aan de Palestijnen”
wil.
ohan Spi
tig dracht
leept voq
twee medi
ontwikki
bevolkiq
>ren van c
dier te mi
a weer ee
ten”, aid:
Het feitelijke doel van Esenbels be
zoek is te spreken over de NAVO en de
EEG. Berichten die, zonder officiële be
vestiging, in Ankara circuleren willen
dat de besprekingen op 10 februari in
Londen beginnen. Uit betrouwbare bron
in Washington verluidt dat ze op 9 en 10
februari in Brussel worden gehouden.
De afgelopen week heeft Ankara de
terugtrekking aangekondigd van duizend
militairen van Cyprus en de Turks-
Cyprische leider Rauf Denktasj liet we
ten dat verscheidene duizenden Grieks-
Cyprioten toestemming zullen krijgen
terug te keren naar hun dorpen in het
zuidelijke deel van het eiland. „Dit zijn
aanwijzingen van onze goede bedoelin
gen” aldus funktionarissen in Ankara.
„Als het Congres wil dat we het hele
eiland aan de Grieken teruggeven als
NEW YORK (Reuter). In een
vraaggesprek met de Amerikaanse te
levisie heeft de Sjah van Iran, Mo
hammed Reza, gisteren gezegd dat
het westen niet door een Arabisch
olie-embargo kan worden „gewurgd”
omdat veel andere landen bereid zul
len zijn voorraden te leveren.
In de Zwitserse plaats Sankt Mo
ritz, somde de sjah onder de landen
die niet aan een embargo zouden
meedoen, op: zijn éigen land, Venezu
ela, Indonesië en Nigeria.
dóllar per jaar. Zoals bekend heeft het
congres in Washington besloten met in
gang van 5 februari alle militaire hulp
aan Turkije stop te zetten als geen
voortgang naar een vredesregeling is ge
boekt- In Washington zeiden pro-Griekse
Congresleden zaterdag nog dat het em
bargo morgenavond van kracht wordt.
Zij verwierpen de oproep van minister
Kissinger de hulp voort te zetten.
Westerse diplomaten in Ankara meld
den gisteren dat de Turkse minister van
Buitenlandse Zaken Esenbel en de Ame
rikaanse ambassadeur Macomber de af
gelopen dagen een reeks gesprekken
hebben gevoerd over plannen voor een
ontmoeting tussen Kissinger en diens
Turkse en Griekse collega’s. Maar de
plannen zijn gebaseerd op een voortdu
ren van de militaire hulpverlening aan
Turkije. Turkse funktionarissen, die niet
met name wilden worden genoemd, zei
den: „Als de hulp voortduurt zullen we
Gisteravond, tijdens een speciaal, niet
tevoren aangekondigd programma, ver
klaarde staatssecretaris van voorlichting,
marinecommandant Conceicao Silva, tot
zichtbare onthutsing van de aanwezige
tv-commentatoren, dat „alle sleutelposi
ties in de programmaleiding, de techni
sche dienst, de personeelssector en de
administratie door officieren van
de Beweging der Strijdkrachten bezet
zullen worden”.
De macht van televisie erkennend in
een land met 37 percent analfabeten,
wenst de Beweging der Strijdkrachten
onder geen beding dat dit voor Portugal
belangrijk^, informatieorgaan in handen
van een politieke partij komt. Die moge
lijkheid werd de laatste tijd steeds gro
ter, en zowel de staassecretaris als de
directeur-generaal van de voorlichting,
\Niemand
woont
I te ver om
'n bloemetje
te sturen.
Fleurop Interflora garandeert Uw bestelling.
Koninginnegracht 135, Pen Haag.
heeft aangeboden in verband met de
„zware hypotheeklasten” waaronder hij
gebukt zou gaan.
Tenslotte meldt het blad dat Nixon
een cheque van 11.000 dollar heeft uit
geschreven voor betaling van zijn artsen
aan wie hij 33.000 dollar schuldig is voor
behandeling tijdens zijn aderontsteking.
Brochin, die in 1972 naar de Vrenigde
Staten is gekomen, klaagt over „de
muur van stilte” die de Joodse Russen
in Amerika omringt. Hij noemt hun
toestand „wanhopig”. De meesten wonen
in New York en „hebben in de verste
verte geen kans op werk”. In 1971 kwa
men er ongeveer 400 joden uit de Sov
jet-Unie naar Amerika, in 1973 2.000 en
in 1974 4.000.
Minister Esenbel wordt later deze
week in Brussel verwacht en de funkti
onarissen zeiden dat, als de drielanden-
conferentie plaatsvindt, ze in de Belgi
sche hoofdstad of in Londen zal worden
gehouden.
Om die ontwikkeling, waardoor de
positie van het staatshoofd, op den duur
dus wel eens bedreigd zou kunnen wor
denaf te remmen of tot stilstand te
brengen, heeft Poniatowski, als de sterke
man van het huidige regime, op het
afgelopen congres dan ook al als zijn
meningen zeker ook als de overtui
ging van president Giscarduitgespro
ken dat het wenselijk is de Franse
Vijfde Republiek nu naar het Ameri
kaanse voorbeeld in presidentiële rich
ting te stroomlijnen.
„Slechts als wij onze NAVO-kracht in
stand houden en versterken zullen wij de
ontspanning dienen”, aldus Callaway.
„Ik ben van mening dat als de anderen
(het communistisch blok) duidelijk in
zien dat wij bereid zijn de bedreiging
van een oorlog af te wijzen, wij niet de
ellende van een nieuwe oorlog zullen
behoeven te ondergaan.
Turkije heeft tot nu toe altijd gewei
gerd de kwestie van Cyprus te koppelen
aan de militaire hulp uit Washington.
Waarnemers in Ankara zijn van mening
dat het doen uitlekken van de gestelde
voorwaarden voor vredespogingen op
hoog niveau kennelijk een poging van
Turkije is het Amerikaanse Congres on
der druk te zetten om de hulpverlening
te doen voortduren.
t al onaf
i gekreget
5 wilde lie
de fracti
Het con
voldoend
le houdin
let °ongn
legde vai
cht dat ht
>f won
zullen aa
de Gaal
nocratisch)
iltmans e
s gemaakt
eun gevel
etsontwei)
De vergadering, die in het weekeinde
werd gehouden, was er een van NAVO-
deskundigen en -functionarissen op het
gebied der defensie. Het Amerikaanse
leger is nu sterker dan ooit tevoren in
vredestijd”, aldus minister Callaway.
In 1972 bestond 59 percent van alle in
Europa gelegerde Amerikaanse militai
ren uit gevechtstroepen. Dit percentage
is nu gestegen tot 62 en moet in 1977 71
bedragen. De meeste van de ongeveer
200.000 Amerikanen in Europa zijn gele
gerd in West-Duitsland.
Verschillende sprekers op de confe
rentie wezen op het verband tussen de
militaire en de economische veiligheid
vaen de westelijke landen.
j KINJASA (AFP) De president
van de Afrikaanse republiek Zaïre, ge-
Stratie neraal Moboetoe Sese Seko, heeft dit
weekeinde gewaarschuwd dat hij elke
kerk zal laten sluiten „waarin een toe
speling gemaakt wordt op de revolutio
naire volksbeweging”.
stijgende olieprijzen en voorurende
spanningen in het Midden-Oosten.
President Ford en minister Kissin
ger van de Verenigde Staten hebben
gezegd dat als hun land door een
olie-embargo economisch gewurgd
zou dreigen te worden, zij zich ge
machtigd zouden voelen tot militair
ingrijpen.
NEW YORK (UPI).Oud-president
Richard Nixon heeft tegen goede vrien
den gezegd dat hij best ambassadeur in
Peking zou willen worden. Dit meldt het
Amerikaanse blad „Time”.
Voorts bericht „Time” dat Nixon zijn
nalisten, d huis in Key Biscayne, Florida, te koop
lil SjolocH -x
Don” k
>r hij in j
is Medvea
eker grote
Cozak
iorven is.
Villem Du
issen in e
Hij pleit
Roermond
e, die zi
ift gesti
ie bijeeng
ervaring
r tropenai
worden.
gemeld wordt dat in een kerk een toe-
i speling is gemaakt op de MPR, die kerk
Gratie sluiten”, zei Moboetoe op een volksbij-
eenkomst onder zijn leiding in het stadi
on van de 20ste mei in de hoofdstad
Kinsjasa.
JHIlRHORIr
