Uitbreiding steun aan Vietnam en Cambodja op komst
teit
'a
Zieke Onassis naar Parijs
Hongerstakende IRA-leden
Franse minister
kunstmatig gevoed
veroorzaakt
beroering
Bij gevechten in
Eritrea reeds
honderden
doden
Sacharov beschuldigt de KGB
Britse mijnwerkers
dreigen met staking
L’Imprévu na
elf dagen al
ter ziele
Vrouw in Belfast gedood
Dreigementen
„WERKGEVERSVOORSTEL WALGELIJK”
„CIA wellicht betrokken bij onlusten”
V R IJ D A G
7
FEBRUARI
1975
3
BINNEN- EN BUITENLAND
1
■eboon
eltoren
catuur
tboten
isdaad
oratie
taking
ezoek
-W
jq
Witte Huis begint offensief
tegen communisme
(Van onze redacteur in Parijs)
Hoofdstad van Peru
blijft onrustig
igeluk
(Van onze redacteur in Londen)
(Van onze Haagse redactie)
De communistische agitatoren in de
?1 al in
dreigen
•ucht te
■s zullen
komen
n water
uitdro-
•e bloei-
krijgen
krokus
era het
sluiten.
smaakt,
enomen
Vooral
t. Niet
de tien
Instituut
jf.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS Uitlatingen van de Franse
minister van Binnenlandse Zaken Ponia-
towski hebben in Frankrijk voor veel
beroering gezorgd. In een radio-inter
view verklaarde Poniatowski dat de po
litie het recht zou moeten hebben om in
alle openbare gebouwen, inclusief uni-
versiteiten van kerken, binnen te drin
gen. Hij toonde zich tegenstander van
afschaffing van de doodstraf: voor be
paalde misdrijven (kidnapping, vliegtuig
kaping en aanslagen op politieambtena
ren) zou die gehandhaafd moeten blij
ven. In het algemeen vond Poniatowski,
zijn de Franse rechters veel te clement
bij het bestraffen van misdadigers.
Inmiddels zijn vijf IRA-gedétineerden
overgebracht naar een militair zieken
huis.
De gevechten eii rellen van woensdag
braken uit toen stakende politiemannen
zich niet wilden overgeven aan een mili-;
taire eenheid. De politiemannen die zich
in een gebouw verschanst hadden, eisten
meer loon, betere werkomstandigheden
en het ontslag van een generaal die een
politieman een klap had gegeven in het
bijzijn van journalisten.
Volgens medewerkers van Onassis heb
ben Griekse artsen ook besloten Onas
sis deze behandeling in het buitenland
te laten ondergaan omdat zich complica
ties hebben voorgedaan bij de ziekte
waaraan hij al drie maanden lijdt, my-
asthenie. De ziekte, die zich manifesteert
in verzwakking van de spieren, is erger
geworcfen nadat Onassis een griep had
opgelopen.
bevinden. Van de vijftien hongerstakers
is Patrick Ward er het ergst aan toe.
Zijn toestand zou zeer kritiek zijn.
Brandweerlieden waren gistermorgen
nog bezig een grote brand, gesticht bij
het Plaza San Martin, te blussen. Maar
weinig zaken waren gisteren in de bin
nenstad open. Voor de bakkerijen ston
den lange rijen mensen.
had hij er op aangedrongen Onassis in
genoemd ziekenhuis in Parijs te laten
behandelen.
Faura, een functionaris van het minis
terie van Buitenlands Zaken, zei dat de
ongeregeldheden „in het binnenland en
het buitenland waren georganiseerd om
moeilijkheden te creëren met een van
onze nabuurstaten (Chili).”
Justitie,
in de
andelin;
s onder-
schijnse-
gemaakt
rvan het
naar de
igsmaat-
gebied,
n ondei
,or win-
eer dar
t detail-
kleinere
ers het
inonge-
tad bij
zijn var
in 1975
De regering van de Ierse republiek
heeft inmiddels strengere maatregelen
genomen ter bescherming van de minis
ters. Het IRA heeft woensdag gedreigd
twee ministers te doden als een van de
hongerstakers mocht sterven. De rege
ring neemt dit dreigement zeer ernstig
op.
se stu-
sablan-
taking.
zich in
i oppo-
dat de
>reven-
staking
gheden
eit dat
identen
erband
ig voor
h
rolgen-
in de
dele-
tionale
:o, Al-
i op de
velijke
and ia
en van
itie in
:ht het
eren in
oeilijk-
auratie
wil de
ncollec-
dj haaf
jut. De
r PvdA
[de vlei
sociale
s die iti
Bureau
komen,
liet om
en gul-
Xmster-
temeen-
et bou-
llevaar-
Dit in
mkelijk
enleve-
geleden
pens te
ar wa-
raket-
ationeel
DEN HAAG De Russische atoomgeleerde dr. Andrei Sacharov,
de leider van de intellectuele dissidenten, heeft een felle open brief
gericht aan Andropov, het hoofd van de geheime dienst, de KGB.
Deze brief, gedateerd 6 januari, die zojuist het Westën heeft bereikt
en is afgedrukt in het Londense zondagsblad The Observer, geeft
een angstwekkend beeld van de manier waarop deze vooraanstaande
wetenschapsman in het nauw wordt gedreven.
De auteurs van de brief dreigen
hen te zullen vernietigen, wanneer
Sacharov zijn burgerlijke campagne
voortzet. „De inhoud en de toon van
deze brief maken het duidelijk dat zij
is geschreven door uw ambtenaren
met het doel mij bang te maken en
mij te dwingen mijn mond te hou
den”.
„De dag tevoren had ik van het
Enorme rookwolken stijgen op in het
centrum vari Lima, de hoofdstad van
Peru, waar gisteren onmiddellijk na het
neerslaan van een politiestakmg door
militairen een oproer uitbrak.
den dat
e heeft
n dertig
’an het
op te
jaar it
52 ton
ijn.
Minister van defensie James Schlesin
ger heeft inmiddels toegegeven dat het -
„hoewel onwaarschijnlijk” - nog wel 15
jaar zou kunnen duren, dat de hulp
voortgezet moet worden. Philip Habib,
onderminister van buitenlandse zaken,
voor Oostaziatische zaken, vertelde con
gresleden dat zowel Cambodja als Zuid-
Vietnam verdoemd zijn zonder Ameri
kaanse hulp.
Oscar Faura, een woordvoerder van de
regering van Peru heeft gisteren in
Washington gezegd dat de Amerikaanse
centrale inlichtingendienst (CIA) wel
licht verantwoordelijk is geweest voor
de ongeregeldheden die zich in de afge
lopen dagen in Lima hebben voorgedaan.
Zes weken geleden, in december, be
sloot het Congres „voor eens en altijd
de militaire en financiële hulp aan Viet
nam en Cambodja in te krimpen: tot
Twee maanden later wist Nixon mede
te delen dat de invasie de doeltreffendste
militaire operatie van de oorlog was
geweest en dat de Amerikaanse activi-
(Van on?3 redacteur in Washington, mr. Henk Leffelaar)
WASHINGTON Het Witte Huis en de ministeries van Defensie en
Buitenlandse Zaken zijn een ongekende campagne begonnen om de finan
ciële en militaire hulpverlening aan Vietnam en Cambodja uit te breiden.
De mogelijkheid is zelfs niet uitgesloten dat de dictator van Zuid-Viet-
nam, president Thieu, uitgenodigd aal worden om naar Washington te
komen om zijn zaak te bepleiten.
rechten opgeschort en mogen er in de
stad geen bijeenkomsten in het openbaar
gehouden worden. De regering bepaalde
dat ’t gisteren ’n vakantiedag voor ieder
een was en beval de inwoners van Lima
uit de binnenstad te blijven. Toch trok
ken groepen jongeren naar het centrum
waar zij tussen de resten van de woens
dag in brand gestoken winkels naar
dingen zochten die van hun gading wa
ren. Zwaar bewapende politie-eenheden
die van het binnenland naar Lima wa
ren gebracht om de daar gelegerde troe
pen te versterken, openden toen het
vuur op de plunderaars.
De eerste dreigementen van stakingen
zijn door de militante mijnwekers al
geuit. Ze hebben echter de omstandighe
den niet mee. Het weer is de gehele
winter tot nu toe zacht geweest en de
lente staat al achter de horizon.
Blijkbaar geïnspireerd door Ameri
kaans advies, stelde president Thieu zich
in Saigon (hij zou enkele dagen later 15
Vietnamese kranten permanent een ver
schijningsverbod opleggen) plotseling be
schikbaar voor „exclusieve” interviews
met Amerikaanse correspondenten. Een
van hen werd zelfs in Hong Kong opge
beld om daarvoor naar Saigon te komen.
De interviews waren zo „exclusief”, dat
de journalisten achteraf tot de ontdek
king kwamen dat ze elkaar met tussen
pozen van 10 minuten bij Thieu hadden
afgelost.
Links: Aristoteles Onassis zag er slecht uit toen hij gisteravond in Parijs arriveerde.
Rechts: zijn dochter Christina en (achter haar) zijn vrouw Jacqueline vergezelden
hem, omgeven door een leger fotografen.
(V1 v-
De twee jonge directeuren, die l’Im-
prévu uit eigen middelen hadden bekos
tigd, zeggen de strijd echter niet op te
willen geven. Ze beloven l’Imprévu, on
der andere condities, binnenkort op
nieuw op de markt te zullen brengen. In
afwachting van die problematische her-
verschijning heeft l’Imprévu met elf
nummers nu het „korte-baanrecord” in
levensdagen in de Franse krantenge
schiedenis geslagen.
ATHENE. (UPI en AP) De ernstig
zieke 69-jarige multimiljonair Aristoteles
Onassis is gisteravond met zijn particu
liere vliegtuig naar Parijs gevlogen waar
hij in het Amerikaanse ziekenhuis
(Neuilly) zal worden behandeld.
ADDIS ABEBA (Reuter, UPI en AFP).
Tijdens zeven dagen strijd in Eritrea
tussen de afscheidingsbeweging en Ethio
pische regeringstroepen zijn zeker 1200
mensen gedood, zo is uit betrouwbare
Ethiopische bron vernomen. De zegslie
den wilden geen gegevens bekendmaken
over de aantallen slachtoffers onder
burgers, Eritrese rebellen en regerings
troepen, en alleen het totaal aantal
doden bekendmaken.
Hij schrijft dat hij op 20 december
een brief ontving van een zogenaam
de Russische Christelijke Partij,
waarin dreigementen werden geuit
tegen Sacharovs schoonzoon Efrem
Jankelevitsj en ook tegen zijn éénja
rig kleinzoontje.
De buitenlandse persbureaus in Lima
hebben opdracht gekregen „tot nader
order” geen berichten meer te verzenden
over de crisis in Peru. Rechercheurs
hebben dit bevel mondeling overge
bracht op het bureau van Reuter in het
centrum van Lima. De rechercheurs zei
den dat het bevel voor alle persbureaus
gold.
mijnwerkersvakbond zullen echter van
de gelegenheid gebruik maken zoveel
opwinding te veroorzaken als ze maar
kunnen. De communistische vice-presi
dent van de vakbond, die zich nooit aan
het sociaal contract gebonden heeft ge
voeld, verklaarde nu opnieuw dat het
„enige contract dat ik ken het contract
met mijn mannen” is.
LONDEN. (DPA en AFP) Twee
van de vijftien IRA-leden die in de
Ierse republiek in hongerstaking zijn,
worden sinds gisteren intraveneus met
een zoutoplossing gevoed.
LIMA (UPI, DPA, AFP, Reuter
en AP). Militairen hebben giste
ren geschoten op groepen jongeren
die na de gevechten en rellen van
woensdag plunderend door de stra
ten in de binnenstad van Lima
trokken.
De scheepsmagnaat werd vergezeld
door zijn vrouw Jacqueline, zijn dochter
Christina en de Franse hartspecialist
prof Jacq. Caroli. Laatstgenoemde was
woensdag naar Griekenland gevlogen om
de zieke Onassis te onderzoeken. Volgens
kringen in de omgeving van de familie
Van vele kanten onder meer door
universiteitsdocenten en rechters is
openlijk en krachtig tegen de uitlatingen
van de minister geprotesteerd. In de
meeste kranten werd gesteld dat Ponia-
towski’s ongenuanceerde aanvallen op de
onafhankelijke rechterlijke macht recht
streeks indruisen tegen het liberalisme,
waarvan president Giscard d’Estaing
zich als kampioen heeft uitgeroepen.
De door de Kolenraad vastgestelde
verhoging past precies in het schema
van het zogenoemde sociale contract.
Dat is de (mondelinge) overeenkomst
tussen de vakbonden en de Labour-
regering, die inhoudt dat de lonen niet
zullen mogen uitgaan boven de stijging
van de kosten van levensonderhoud. In-
-eraaad bedroeg de inflatie vorig jaar 22
percent.
bijna twee miljard gulden per jaar voor
Vietnam en bijna 700 miljoen gulden
per jaar voor Vietnam en bijna 700
miljoen voor Cambodja. De regering wil
er nu 550 miljoen bij hebben voor
Cambodja, en 850 miljoen voor Vietnam.
President Gerald Ford heeft voorge
steld een groep congresleden naar Viet
nam te sturen om daar feiten te verza
melen en om met eigen ogen de nood
zaak van deze hulpverlening vast te
stellen. Senator John Sparkman, de
voorzitter van de commissie voor bui
tenlandse betrekkingen, heeft zich ach
ter dit plan geschaard en een van de
Republikeinse leiders in het Congres
waarschuwde dat het Congres een be
slissing moest nemen waarmee het „nog
lange, lange tijd” zou moeten leven.
Krachtens de staat van beleg die de
linkse militaire regering van Peru
woensdag afkondigde, zijn alle grond-
LONDEN. De Britse mijnwerkers
hebben een voorstel tot een loonsverho
ging van 22 percent verworpen. Eind
deze maand loopt hun oude collectieve
contract af. Militante vakbondsleiders
onder de mijnwerkers hebben de voor
stellen van hun werkgever, de Nationale
Kolenraad „te walgelijk voor woorden”
genoemd. De komende onderhandelingen
worden de toetsteen voor de geloofwaar
digheid van de Labour-regering. Ze wor
den al sinds de vorming van bet kabi-
net-Wilson, afgelopen oktober, met
spanning tegemoet gezien.
teiten zich zouden beperken tot „lucht
acties”, om de „levens en de veiligheid
van de Amerikaanse troepen in Zuid-
Vietnam te beschermen”.
De werkelijke feiten waren echter dat
Cambodja dagelijks massaal werd ge
bombardeerd, totdat het Congres daar in
1973 een eind aan maakte. In totaal gaf
de VS 15,5 miljard gulden uit aan deze
bombardementen (250.000 ton). Vijf jaar
na Nixon’s „invasie” zijn 700.000 Cam-
bodjanen gewond of gedood (ongeveer 10
percent van de bevolking), bijna 3,5
miljoen Cambod janen zijn ontheemd
(ongeveer de helft van de bevolking), en
het regime van de Amerikaanse stroman
Lon Nol wankelt.
Dezelfde woorden werden door Nixon
gebruikt toe^ hij op 30 april de invasie
van Cambodja aankondigde; „niet om de
oorlog tot Cambodja uit te breiden”,
maar alleen om communistische bases
aan te vallen. Deed Amerika dat niet,
zei Nixon, dan zou het land te kijk staan
als een „lachwekkende, hulpeloze reus”.
De columnist van de New York Times,
Anthony Lewis, vraagt zich dan ook af:
„Kan iemand die deze cijfers bekijkt
werkelijk geloven dat de Amerikaanse
interventie Cambodja ten goede is geko
men? Zou nog meer interventie het land
vrede brengen en de politieke stabiliteit
in Azië bevorderen? Niettemin zijn dat
de argumenten die het Congres gevraagd
wordt te geloven, twee maanden nadat
het besloot paal en perk te stellen aan
de tragedie van de Amerikaanse inter
ventie in Cambodja”.
„Ik verzoek u mij niet langer te
belagen, een eind té maken aan het
schoftige optreden en te zorgen voor
de veiligheid van mijn familie. Be
smeur uw organisatie niet nog meer
door het leven van kinderen te be
dreigen op de manier zoals dat in
Stalins tijd werd gedaan.”
menten als vroeger geuit (er enkele
smerige woorden aan toevoegend) en
eisten dat er een einde zou komen
aan mijn activiteiten. Ze vroegen:
hoeveel waarschuwingen moeten wij
nog geven? En daarna maakten ze
hun dreigementen overduidelijk: „We
zullen jou en jouw zoon wel krijgen,
smeerlap. Jullie lijken zullen daar op
die vuilnishoop liggen!”
visumbureau de mededeling ontvan
gen, dat Jankelevitsj en zijn vrouw
toestemming was geweigerd voor een
reis naar de Verenigde Staten op
uitnodiging van de president van het
Massachusetts Instituut voor Techno
logie. Dit verzoek om een visum was
20 maanden onbeantwoord gebleven.
Dit alles kan geen toeval zijn. Ik
verklaar, dat de leden van mijn fa
milie gijzelaars zijn en worden ge
bruikt als een middel om druk op
mij uit te oefenen”.-
„Dit is vandaag opnieuw bevestigd.
Twee van uw beambten, die mijn
schoonzoon op straat volgden, her
haalden letterlijk dezelfde dreige-
„Een jaar geleden hoorde ik dezelf
de dreigementen, gericht tot mijn fa
milie en geuit door uw beambten, die
zich voordeden ais Palestijnen. Tege
lijkertijd werd mijn vrouw bedreigd
door uw onderzoeker Sisjchikov, die
het uniform van uw organisatie
droeg.”
Het argument dat ook nu weer ge
bruikt wordt, is dat wanneer deze lan
den in het communistische kamp te
rechtkomen, de Verenigde Staten aan
geloofwaardigheid zullen inboeten en in
de internationale diplomatie niet meer
serieus genomen zuilen kunnen worden.
De bewindvoerders van de genationa
liseerde kolenmijnen willen de lonen
van de bovengrondse arbeiders met ze
ven ponden (van 32 tot 39 pond) per
week laten stijgen. Ze vragen nu echter
44 pond. Het personeel dat onder de
grond algemene werkzaamheden ver
richt zou van 36 .pond tot 44 pond
omhoog gaan. Het eist echter 50 pond.
De elite onder de mijnwerkers, dat zijn
de mannen die de kolen daadwerkelijk
uit de wanden kappen, was bedacht met
een verhoging van 45 op 55 pond per
week. Zij eisen echter 63,5 pond per
week.
„In de tegenwoordige omstandighe
den, waarvoor uw departement de
verantwoordelijkheid draagt, verzoek
ik om onmiddellijketoestemming
voor Efrem Jankelevitsj, zijn vrouw
Tania Semionova en hun zoon om
voor onbepaalde tijd naar de Vere
nigde Staten te gaan, maar op Russi
sche paspoorten, zodat zij het recht
hebben naar huis terug te kéren,
wanneer hun veiligheid kan worden
gegarandeerd”.
„Ik vraag ook om onmiddellijke
toestemming /oor mijn vrouw om
naar Italië te gaart om daar te wor
den behandeld (voor haar blindheid).
Ik verzoek u een eind te maken aan
het afbreken van mijn internationale
telefoongesprekken. Ik verzoek u ook
een eind te maken aan de judiciële
en buiten-judiciële vervolging van
mijn vrienden, inclusief Sergei Ko-
valvov, die op 27 december werd
gearresteerd”.)
Sacharov besluit met de medede
ling, dat hij ervoor zal zorgen dat
deze brief algemeen bekend wordt en
hij doet een beroep op de wereldopi
nie om hem te steunen en te verdedi
gen.
In Belfast hebben leden, van de „Ulster
Defence Association” (een paramilitaire
protestantse organisatie) voor de tweede
keer binnen twee weken een aanslag
gepleegd op Charles Smith, dé leider van
de UDA in West-Belfast- Smith werd
licht gewond. De UDA in Belfast bestaat
op het ogenblik uit twee elkaar bestrij
dende groeperingen.
PARIJS Het onafhankelijke linkse
Parijse ochtendblad l’Imprévu, dat
twaalf dagen geleden in een oplage van
120.000 exemplaren voor het eerst ver
scheen, heeft vandaag zijn verschijning
alweer moeten staken. De beide direc
teuren delen het publiek mee dat de
lezers het contract dat hen werd aange
boden niet hebben ondertekend. Daaruit
trekt de directie de conclusie dat de
krant in redactioneel en technisch op
zicht (l’Imprévu bracht het nieuws in
stripverhaalvorm) niet aan de verwach
tingen heeft beantwoord.
De voorlopige vleugel van het IRA
heeft gisteravond ontkend dat hij van
plan is twee ministers te vermoorden als
een van de hongerstakers in de gevange
nis van Port Laoise mocht sterven. 'De
minister van Justitie van de lérsé repu
bliek, Patrick Cooney, aldus een com
muniqué van de voorlopige vleugel van
het IRA, die gistermorgen melding
maakte van dit dreigement, heeft hier
mee de aandacht willen afleiden van de
wanhopige toestand waarin Patrick
Ward en zijn mede-hongerstakers zich
Er zijn nog steeds geen officiële cij
fers bekend over het aantal doden en
gewonden. Volgens onofficiële gegevens
zijn er woensdag minstens 30 doden
gevallen.