De filmtijger
slaat
weer toe
Nederlandse filmproduktie
Maria Aradi Als schitterend
ontwikkelt zich krachtig
droombeeld in La Bayadère
Protest tegen
18 jaar-keuring
Tapijthal
CORJA
L.P.G.
nieuw laadstation
Stationsempdacement
SANTPOORT-ZUID
1
f 0^
J i
Film International Rotterdam
Nationale Ballet herboren onder Marina Shamsheva
Rijk draagt 30% in kosten bij
Zdenek Kraus bij
Noorder Compagnie
SOS in Paradiso
VOOR KEUKEN, BADKAMER,
SLAAPKAMER, GANG,
TRAP ENZ. ENZ.
fesWl ENGELENBERG
Uitverkoop
Redpoint behang
1974
HALVE PRIJZEN
Decorette
Engelenberg
I
IF" in Amsterdam ft
„Kind van de zon”
4)
I r
■■IM
15
1975
1 4
FEBRUARI
V R IJ D A G
De knokmachine
t.
Reprises
ATJEES»
RAUHFASER
per rol van
33 m. f 7,25
profiteer van deze
aanbiedingen
TEVENS
j
AMSTERDAM Soms als alles
perfect verloopt, zoals donderdag
avond in de Stadsschouwburg, kan
klassiek ballet je een sensatie
geven van puur geluk. Hiervoor is
in eerste plaats verantwoordelijk de
Russische balletmeesteres Marina
Shamsheva. Zij komt uit Leningrad
en werkte vijf weken met Het Na
tionale Ballet om La Bayadère in te
studeren. De resultaten van dat
werk waren zonder meer opvallend.
Al bij de eerste pas van de eerst-
opkomende danseres uit het corps
de ballet voelde men een zodanige
zekerheid, een zodanige vaste hand,
dat het pleit op dat moment eigen
lijk al gewonnen was.
De hele collectie:
MET HOGE KORTING.
i A
„FILM INTERNATIONAL”,
de jaarlijkse voorjaars-filmmani-
festatie in Rotterdam, heeft als
embleem een in rood en geel uit
gevoerde tijger die in perspecti
vische verkorting met een drei
gende open bek een vervaarlijke
sprong in de richting van, naar
men mag aannemen, het publiek
doet. Het kan niet anders of het
dier moet het alles verslindende
filmbeest voorstellen. Wie zich
van 21 februari tot 1 maart in
Rotterdam waagt, wordt zeven
dagen lang van ’s morgens vroeg
tot diep in de nacht van alle kan
ten besprongen door het ver
schijnsel film, dat hem van
,,’t Venster” naar het „Filmhuis”
en van het „Filmhuis” naar „De
Lantaren” sleept.
Night visitor
Filmmuseum
11
„Verder wordt in die korte beleids-
(Van onze correspondent)
se
Een scène uit La Bayadère.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
besloten met
CONRAD VAN DE WEETERING.
ADVERTENTIE)
Kijk
Scène uit Dr. Mabuse, deel 2 (1922)
van Fritz Lang, met Bernhard Goetzke
en Alfred Abel (rechts).
nieuwste speelfilm
alleen toe te laten
18 jaar en ouder,
vertelt het verhaal
Doelstraat 29 Tel. 023 - 312206
Haarlem
Kies - Koopcentrum
Alles bij elkaar meer dan vijftig
lange en korte films en tientallen
buitenlandse gasten en een slotfeest
dat zaterdagnacht 1 maart om 24.00
begint. Gelukkig dus een zondag om
te herstellen nadat de filmtijger een
weeklang heeft toegeslagen.
CHARLES BOOST.
1885 - 90 jaar verf - 1975
brengt kleur in uw leven
Onze nieuwe collectie
„REDPOINT” behang
is binnen
Ml
prachtige Hongaarse films, een nieu
we Russische film, een nieuwe
Zweedse film van Kjell Grede („Een
eenvoudige Melodie”) en er zijn te
kenfilms per computer gemaakt door
Peter Foldes die 20 jaar geleden met
„Animated Genesis” en „A sort Visi
on” opviel.
GRONINGEN. Het is vrijwel zeker
dat Zdenek Kraus (36 jaar) de nieuwe
artistieke leider zal worden van het
toneelgezelschap de Noorder Compagnie-
Hij zal Jaap Maarleveld opvolgen, die in
september 1976 het gezelschap zal verla
ten. Gedurende het seizoen 1975-’76 zal
de artistieke leiding door beiden worden
uitgeoefend.
in opdracht van Petipa voor het ballet
schreef. De choreografie zelf is niet eens
erg interessant te noemen, maar gaf de
dansers wel kansen om te schitteren.
Eventueel zou het ballet op te vatten
zijn als een vingeroefening van de cho
reograaf voor het Zwanenmeer, dat hij
later maakte.
Krommenie Novilon, en niet te vergeten Supertret, Balafoom,
Quadro Floor, Novilux, Vinylar de Lux, Armstrong/Accatone,
Vinyl op vilt, plm. 180 rol te zien en te koop,
Het adres voor vilt en
kamerbreed tapijt, vinyl op
vilt, tapijttegels en
altijd coupons
Doelstr. 10-12-15 - Sophiaplein 6-12 - Tel. 023-327724 - Haarlem
Magazijn verkoop: Ged. Voldersgracht 47a - Tel. 023-314439
MEN KAN AAN het inventariseren
blijven van het onoverzichtelijk groot
aantal fims dat Rotterdam in een
week over de doeken van drie biosco
pen jaagt. Er is een film bij van
Marghérite Duras („India Song”), van
Rainer Werner Fassbinder („Martha”),
van Jean Eustache („Mes petites
Amoureuses”) van Jean-Marie Straub
(een verfilming van Schonberg's opera
„Moses und Aron”). Er zijn een paar
Wat is de reden van deze filmlawi-
ne? Het antwoord geeft de filmkrant
die door Film International als over
zichtelijke leidraad verspreid wordt.
„Door het vrij verstarde bioscoopbe-
stel in Nederland”, zo luidt een inlei
ding, „blijft er elk jaar een zeer grote
berg aan nieuwe films in het buiten
land liggen. „Film International” wil
elk jaar iets van die berg af knabbe
len om filmliefhebbers op de hoogte
te houden wat er gaande is op film
gebied buiten onze grenzen.
I
NATUURLIJK IS Ferreri aanwe
zig, de Italiaanse nihilist en verwoes
ter. Zijn nieuwe film heet „Touche
pas a la Femme blanche”, waarin het
hele koppel van „La grande Bouffe”
weer mee doet: Mastroianni, Piccoli,
Tognazzi, Noiret, aangevuld met Ca
therine Deneuve en Alain Cluny. Sa
men maken ze een parodie op de
western, met Mastrioanni als de ijde
le (ep impotente) general Custer die
door Indianen gedood wordt in de
slag bij Little Big Horn. Ferreri heeft
voor die slag geen Amerikaans of
Amerikaans-aandoend landschap ge
zocht, maar laat de strijd zich af spe
len in de bouwput die het afbreken
van de Parijse Hallen achtergelaten
heeft. Dit ter illustratie van de
krankzinnige persiflagemetbijbe
doelingen die de cynische Ferreri op
touw gezet heeft.
Drouot. Jeugdfilms waren „Oom Ferdi
nand”- van Karst van der Keulen en
„Pim Pandoer” van H. J. van der Lin
den- „Keetje Tippel” van Paul Verhoe
ven kwam ook voor een deel ten laste
van het budget voor '74 van het prodiik-
tiefonds.
„Dokter Pulder zaait papavers” van
Bert Haanstra naar een boek van Anton
Koolhaas, „Flanagan” van Adriaan Dit-
voorst en „Elkerlyc” van Jos Stelling
zijn of worden binnenkort in produktie
genomen met financiële medewerking
van het fonds. Voorschotten waren er
ter voorbereiding van de produktie van
„Max Havelaar” van Fons Rademakers,
„Voor niks gaat de zon op” van Frans
Weisz, „Blokpost” van Eric van Zuylen,
„Sherlock Holmes” van Nicolai van der
Heyde.
Dat kunnen wereldpremières zijn,
speelfilms, experimenten, debuten
van onbekende genieën, gezellige kijk-
films maar ook opwindende revolu-
tiefilms, kort of lang, poëtisch of
pornografisch. Wie zich volledig wil
overgeven aan de wellust van het
zien en zich laat verleiden geen enke
le film uit een aanbod van tientallen
nieuwe produkties over te slaan, zal
zich na die week verslonden weten
door het filmbeest, de rood-gele tijger
heefttoegeslagen!
De wijze waarop het nu is ingestu
deerd is lichtelijk aan de sportieve kant,
de poëzie van het Zwanenmeer is dan
ook ver te zoeken, maar daarvoor in de
plaats kwam de Poëzie van de zekerheid.
Door het werk van Marina Shamsheva
kwam Het Nationale Ballet dan ook als
herboren te voorschijn. Het is te hopen
dat ook als Marina Shamsheva weer
naar Leningrad zal zijn vertrokken, dit
hoge niveau gehandhaafd zal kunnen
worden.
Een nadeel van een zo solide opening,
is dat de volgende programmanummers
toch minstens ongeveer op gelijk niveau
moeten worden uitgevoerd om niet al te
erg tegen te vallen. Het volgende werk
was „Agon” van George Balanchine. Als
choreografie is het eindeloos veel boei
ender en rijker dan La Bayadère maar
daar was weinig van te zien want het
werd slobberig uitgevoerd alsof het in
drie maanden niet gerepeteerd was. On
begrijpelijk.
De voorstelling werd
Adagio Hammerklavier.
TOT DE OPVALLENDE reprises
behoort de terugkeer van Butch
Cassidy and the Sundance Kid” (Paul
Newman en Robert Redford) in het
Rembrandtplein Theater die zijn ver
keerde keus „Harry Tonto” snel
verplaatst heeft naar Saskia.
Na allerlei inleidende verwikkelin
gen vormt een rugby-wedstrijd tus
sen gevangenisbewaarders en een
stleletje veroordeelden, variërend van
moordenaars tot verkrachters en ge
weldplegers, het hoogtepunt van de
film. Deze wedstrijd gaat om meer
dan een simpele overwinning. Alles is
geoorloofd en er vallen aan weerszij
den de nodige slachtoffers. Tussen de
bedrijven door zien we voorbeelden
hoe weinig verschil er is tussen de
machthebbers in de gevangenis en de
veroordeelden, maar dat is langza
merhand de normale filmvisie gewor
den.
Die eerste opkomst van het corps de
ballet is zo eenvoudig, maar daardoor
ook zo onmogelijk moeilijk, dat je hem
maar zelden goed ziet uitgevoerd. Maar-
deze keer stapte de ene ballerina na de
andere in een lange rij van 24 droom
beelden solide op het ene been en tilde
langzaam het andere in een strakke lijn
bijzonder hoog op, om daarna een pès te
doen op dat andere been.
Drie solisten kregen om de beurt een
virtuose variatie te dansen en zetten
zonder aarzelen de ene moeilijke pas na
de andere op het toneel, waarbij Rebec
ca Ross het meest verrassende naar voren
kwam, maar ook Judith James en Joan
na Zimmerman met ere genoemd mogen
worden.
Dit allemaal was echter nog maar de
aanloop voor het echte werk, dat daarna
geleverd werd door Maria Aradi en
Sandor Némethy. Vlijmscherp zette Ma
ria Aradi haar bewegingen in de ruimte
waarbij Sandor Némethy haar uitste
kend assisteerde, om daarna zelf een solo
te dansen met een veerkracht en een
precisie die maar door weinigen ooit
bereikt wordt.
La Bayadère werd in 1877 door Mari
us Petipa gemaakt en de derde acte, die
we nu te zien kregen vertelt over een
krijger. Solor, die in het schimmenrijk
op zoek gaat naar zijn gestorven gelief
de. De muziek bestaat uit een aantal zeer
dansante nummers die Ludwig Minkus
volgens het toen gebruikelijke patroon
TWEE FIGUREN zullen deze ma
nifestatie beheersen zoals ook bij eer
dere gelegenheden een of twee regis
seurs centraal kwamen te staan, het
zij door hun opmerkelijk werk, hetzij
door hun persoonlijkheid. Dit keer,
zullen het de Japanner Masaki Ko
bayashi worden en waarschijnlijk de
nu 84-jarige Fritz Lang, van wie
zeven films in een fascinerend retro
spectief gebracht zullen worden.
Kobayashi, hier nog onbekend,
komt op het festival, in eigen persoon,
zijn werk is vertegenwoordigd met
vijf films, die geen van alle kort zijn;
Üe langste is „De Staat van de Mens”,
die langer dan 8 L-a uur duurt. De film
staat op de openingsmiddag, avond en
nacht geprogrammeerd van 15.30-
02.30 (inclusief de pauzes). En daarna
kan men deze filosofische en mense
lijke filmer in de loop van de week
nog tegenkomen in de meer dan 3
uur durende „Kaseki” en vervolgens
in „Harakiri”, „Hymn to a tired Man”
en „Kwaidan”.
Kraus is geen onbekende voor de
Noorder Compagnie. Hij heeft er al een
aantal produkties geregisseerd. Zdenek
Kraus komt oorspronkelijk uit Tsjecho-
Slowakije. Na de Russische inval vlucht
te hij naar Nederland.
Vandaag zal het algemeen bestuur van
de Noorder Compagnie beslissen over de
voordracht, zoals die door het dagelijks
bestuur en de artistieke raad van het
gezelschap werd opgesteld. Aangenomen
wordt dat dit slechts een formaliteit is.
Zdenek Kraus werd uit vijf kandidaten
naar voren geschoven. Twintig mensen
hadden bij de Noorder Compagnie naar
deze functie gesolliciteerd.
Tien schrijvers en cineasten werden
financieel in de gelegenheid gesteld een
scenario te schrijven. Intussen bestu
deert het produktiefonds een groot aan
tal plannen, die geheel of gedeeltelijk
dit jaar zullen worden uitgevoerd. Be
halve de vier laatstgenoemde films kun
nen nog genoemd worden: „Het jaar van
de kreeft” van Herbert Curiel en „Musi-
ca” van Herman van der Horst in co-
produktie met België. De mogelijkheden
voor meer co-produkties met België
worden nagegaan.
nota verzekerd dat de manifestatie
zich niet op één filmrichting wil
vastleggen. Wat er vertoond wordt is
gehaald uit de cinefiele hoek, uit de
verschillende avantgardistische stro
mingen, maar ook uit de amuse
mentssector of uit de montagekamers
van de politieke en documentaire fil
mers.
NIEUW IS EIGENLIJK alleen deze
week de film „De Knokmachine”
(„The Meanmachine”) van Robert Al-
dricn, Hollywoods dikste regisseur (op
Hitchcock na), met een verongelijkt
kindergezichtje, die bekend staat om
zijn genadeloze films. „Hij heeft een
weinig sympathieke visie op de mens-
I heid en zijn films hebben zelden een
gelukkig einde”, aldus omschrijft
„The Filmgoer’s Companion” in een
notedop deze >7-jarige regisseur die
o.m. „The dirty Dozen”, „The Killing
of Sister George” en „The Grissom
Gang” op zijn naam heeft staan. Ook
zijn „The Meanmachine” munt niet
uit door vriendelijkheid.
AMSTERDAM. Zo’n twintig Neder
landse musici, verenigd in de formatie
Sweet Okay Supersister, geven zaterdag
avond in Paradiso een uitvoering van
het project „Spiral Staircase” van Sacha
van Geest;
Sweet Okay Supersister is samenge
steld uit leden van (wijlen) Supersister,
Golden Earring en Los Alegres, aange
vuld met een koortje en de doedelzak
speler Dick de Lange. „Spiral Staircase”
eind vorig jaar op de plaat versche
nen is een ongewoon spektakel,
waarvoor de muziek is geschreven door
Robert-Jan Stips en tekst, grappen en
grollen zijn bedacht door Sacha van
Geest.
De makers van de film zijn inmiddels
in beroep gegaan tegen het besluit van
de keuringscommissie. Bij herkeuring zal
Kind van de Zon worden verdedigd door
dr. Jan van de Lande, psychiater van
het Provinciaal Ziekenhuis Santpoort,
die de film als adviseur heeft begeleid.
De filmmakers zijn van oordeel dat
„Kind van de Zon” juist een film is die
door de jeugd moet worden gezien, om
dat het thema (kwetsbaarheid van men
selijke relaties) met name die problema
tiek behandelt, waarmee men ook al op
(bijvoorbeeld) 14-jarige leeftijd kan
worden geconfronteerd. De ondertitel
van de film luidt dan ook: „Volwassen
worden: iets waarmee je moet leven.”
In de Van Speykshow (KRO) van
vanavond zullen fragmenten uit deze
nieuwe film te zien zijn, afgewisseld
door interviews met hoofdrolspeelster
José Ruiter, psychiatrisch adviseur dr.
Jan van de Lande en René van Nie.
DEN HAAG. (ANP) De Nederland-
filmproduktic heeft zich het afgelo
pen jaar krachtig ontwikkeld. Het pro
duktiefonds stelde voor bijna vier mil
joen gulden aan producenten beschik
baar. De totale produktiekosten beliepen
acht miljoen gulden, waarvan het rijk
voor dertig percent subsidie verleende.
In de bioscopen werden met Nederland
se films omzetten behaald, die negen
percent van het totaal bedroegen.
De film van Aldrich heeft nauwe
lijks een begin en helemaal geen
einde. De regisseur heeft zich kenne
lijk uitsluitend geconcentreerd op het
wonderlijke rugbytreffen op het
sportveld van de gevangenis. Hoewel
voortdurend gesproken wordt over
vuile trucs die zullen worden toege
past, maakt het beeld van de wed
strijd geen grovere indruk dan deze
sport toch al maakt bij iedere film
reportage. De „he-man” Burt Rey
nolds is de aanvoerder van het ge
vangenisteam en Eddie Albert is een
chique gevangenis-directeur vol dui
velse geldingsdrang.
nam, maar waarvan in Rotterdam
jammer genoeg maar een gedeelte
vertoond wordt. Wel in zijn geheel
krijgt men Jaques Rivette’s „Céline et
Julie vont en Bateau”, een sprookjes
achtige fantasie die drie uur en 10
minuten duurt.
De Stichting Produktiefonds voor Ne
derlandse films heeft dit- bekendge
maakt Financiële bijdragen werden vo
rig jaar verstrekt voor de volgende
films, die voor een deel al in première
zijn gegaan: „Mariken van Nieumeghen”
van Jos Stelling, „De vijf van de vier
daagse” en „Een kind van de zon” van
René van Nie, „Rufus” van Samuel
Meyering, „Rooie Sien” van Frans Weisz
en de Belgisch-Nederlandse co-produktie
„Dood van een non” van Collet en
DEN HAAG. Producent-regisseur
René van Nie heeft protest aangetekend
tegen de beslissing van de filmkeurings
commissie om zijn
„Kind van de zon”
voor personen van
„Kind van de zon”
van het meisje Anna, gespeeld door José
Ruiter, dat in een psychiatrische inrich
ting wordt opgenomen, geneest en weer
terugkeert in de maatschappij. De film
gaat op 27 februari in Amsterdam, Den
Haag en Rotterdam in roulatie.
KRITERION heeft een première
van een vier jaar oude film: Laslo
Benedek’s „The Night Visitor”'. Er is
een Zweedse rolbezetting: Von Sy-
dow, Liv Ullman, Per Oscarsson,
waartussen verdwaald Trevor Ho
ward rondloopt. De film is ook des
nachts op vrijdag en zaterdag in
hetzelfde theater te zien. Dat de film
ondanks de begeleidende muziek van
Henri Mancini zo lang op de plank is
blijven liggen, zal overigens weinigen
verbazen. In een onlogisch verhaal
speelt Max von Sydow een levenslan
ge veroordeelde in een krankzinni
gengesticht op verdenking van een
moord die hij niet gedaan heeft. Op
slinkse wijze weet hij op een nacht
te ontsnappen om zijn, valse beschul
digers onder wie zijn zuster (Liv
Ullman), zijn vriendin, en een advo
caat te doden, waarna hij terugkeerl
in zijn- cel, zichzelf opnieuw opsluit
en denkt enige onoplosbare misdaden
begaan te hebben. Wat blijkt een
onvoorzichtige veronderstelling te
zijn als Trevor Howard als inspecteur
de zaak gaat onderzoeken.
DINSDAG 11 februari heeft het
Filmmuseum na een gedwongen on
derbreking het seizoen 1974-’75 voort
gezet onder dezelfde lichtelijk primi
tieve omstandigheden als waarin het
begonnen is. Maar zolang als er een
zaaltje is en een projectiecabine gaat
het Filmmuseum door, ondanks de
openlijke of gecamoufleerde tegen
werking van de autoriteiten die zich
nu al heel gemakkelijk achter een
tekort aan subsidiefondsen kunnen
verschuilen. 11, 12 en 13 februari
werden besteed aan de vertoning van
animatiefilms die ooit eens in het
Franse Annecy bekroond zijn.
Volgende week wordt de RKO-
serie voortgezet onder de titel „RKO
in de veertiger jaren’. Het worden
films die grotendeels in de oorlog
gemaakt zijn en hier niet in verto
ning zijn geweest. „Dance girl, dance”
is van een van de weinige vrouwelij
ke regisseurs die Hollywood gekend
heeft, n.l. Doroihy Arzner die liefdes
moeilijkheden tussen Maureen O’Ha
ra, Lucille Ball en Louis Hayward te
verwerken krijgt. Lucille BaH is ook
van de partij in „That’s right, you’re
wrong” van David Butler die r (a.s.
woensdag) een destijds populaire ra
dio bandleider Kay Kyser in zijn
Hollywood-aspiraties regisseert. Op
vallende bijfiguren zijn Adolphe
Menjou en de onverbeterlijke Edward
Everett Horton. De donderdag daarop
krijgen we een ongewone rol van
Ginger Roger te zien in een nogal
pathetisch drama, „Primrose Path”,
onder regie van Gregory La Cava, die
beter is in sophisticated blijspelen.
CHARI.ES BOOST
Tegenover deze moderne zijn ne
mende en „breed” denkende filmer,
staat in volstrekt contrast een man
.als Fritz Lang die een halve eeuw
eerder filmde. Hij heeft stukken als
„De Nibelungen” en „Metropolis” op
zijn naam staan. Hij verdiepte zich
ook in de misdaad, zoals de eveneens
in Rotterdam hervertoonde „Mabu-
se”-cyclus laat zien en zijn bekende
drama rond een kindermoordenaar,
„M”.
Over lange films gesproken, Fritz
Lang’s „Dr. Mabuse der Spieler”
duurt ruim drie uur i maar was
destijds dan ook bedoeld om in twee
weekseries te worden vertoond),
evenals „Die Nibelungen” die oor
spronkelijk 200 minuten in beslag
