Lastige klippen
omzeiien
met een handy-klip
Kinderbescherming in eerste
plaats hulpverlening
de Snips
Jl
V rachtwagen-bouwpa kket
plaklint
I riomftocht
van
KNEEDBAAR
s
HOUT LAKKEN
tips voor vrije tijd
uit huis"
Mr. van Hijlkema:
„Wij plaatsen
kinderen niet
graag
en
een
door Peter Huysman
Beschrijfbaar
Abstract
Boeiend
Gaten dichten
lijmen met
prod u kt
Cijfers
Ellende
Gunstig
ZATERDAG
1 5
FEBRUARI
1975
23
dubeen
Over één ding is men het binnen
de kinderbescherming eens: de
jeugdbescherming behoort in de
eerste plaats hulpverlening te zijn.
Alleen, de wijze waarop die hulp
wordt toegepast, daarover verschil
len beleidsfunctionarissen, jeugdbe-
schermers, ouders en de betrokkenen
zelf de kinderen ernstig van
mening. Kortweg gaat het om de
vraag of hulp in de vorm van het
opleggen van een justitiële maat
regel wel hulp mag worden ge
noemd.
welzijnswerkers, en dat zijn kin
derbeschermers, verstaan de taal
van CRM beter. Maar het verlenen
van rechtsbescherming aan diege
nen aan wie de hulp wordt opge-
iïl
0 fO
indicatie hóé
van
1
r
kinder-
meer
Een aardig bouwpakket op het ge
bied van kinderspeelgoed wordt uit
gebracht door Koda (Acacialaan 12,
Baarn) Het leuke ervan is, dat het
een
geen
n
s
Mr. Hijlkema maakt een en ander aan
de hand van cijfers duidelijk. Het aantal
kinderen waarop een KB-maatregel van
toepassing is, was in 1968 globaal 39.000,
nu omstreeks 28.000- Van deze 28.000
kinderen vallen er ongeveer 14.000 onder
de gezinsvoogdij en nog eens 14.000 on
der de voogdij. Daarnaast zijn enkele
honderden kinderen aan de Raden van
de Kinderbescherming (voorlopig) toe
vertrouwd. Het groepje kinderen dat
strafrechtelijk is veroordeeld, is vrijwel
te verwaarlozen.
Vorig jaar was de Snips-schaar (een bijna alies-knipper met botte messen)
een spectaculair nieuwtje op de doe-het-zelf-beurs Karwei. Aangezien dit
soort spektakelstukken meestal maar een kort leven beschoren is, zyn we
eens bij importeur Vogelesang en Co uit Rotterdam gaan kijken hoe het met
de Snips gesteld was. Het wonderschaartje is er nog steeds, in blakende wel
stand, nu in vier kleuren (het kunststof handvat dan wel te verstaan) en in een
fraaie cadeauverpakking. En het enthousiasme rond de Snips is nog groot.
Vogelesang verkocht er zo’n 200.000 van.
legd en daar komt het op neer
als we spreken van hulp in een ge
houden kader, daarvoor kun je
gerechtelijke instanties toch nim
mer missen”.
Voor degenen, die een broertje (of
zusje) dood hebben aan het maken
van houtconstructies al of niet met
verlijmingen, bespijkering enz. kunnen
wellicht hun heul zoeken bij de han-
dyklip, een simpele metalen verbin-
dingsstrip, op de markt gebracht door
Fetim BV (Rigakade 1, Amsterdam).
Je hebt er alleen maar een schroeve-
draaier voor nodig, zo zegt de fabri
kant. Handig is het wel als je ook
nog een priem of boortje bij de hand
hebt om de gaten voor de schroeven
even aan te geven. Er kunnen ver
bindingen gemaakt worden van negen
tig graden. De panelen, die 16 mm
dik moeten zijn, komen door de klip
nooit tegen elkaar aan te zitten. Er
blijft dus altijd een „open strook”. De
een zal daar van houden, de ander
niet. Het geeft wel wat ruimtelijke
werking. Een andere zaak is, dat je de
verbindingsstrips, de klips dus, ziet
Mr. H. W. van Hijlkema, hoofd
van de Directie Kinderbescherming
van het ministerie van justitie, die
op 1 maart in verband met zijn be
noeming tot hoofd van de hoofdaf
deling rechterlijke organisatie deze
vermoeiende functie na zes jaar
neerlegt, zegt: „Met name bij de
particuliere kinderbescherming be
staat de vage indruk: als de jeugd
bescherming maar deel uitmaakt
van CRM, dan komt alles wel in
orde. Ik zie dat niet. Toegegeven:
zitten. Een voordeel van een en ander
is, dat je een meubel zo uit elkaar
kan halen bij verhuizingen of ver
plaatsingen (geen getob door nauwe
trappenhuizen).
De fabrikant geeft o.a. een folder
uit waarin hij tijden aangeeft, hoe
vlug je een bureau (16 minuten), een
halkast (42 minuten), een slaaphoek
(21 minuten) enz. kunt maken. Dat
moet je maar met een korreltje zout
nemen. Voor iemand, die voor het
eerst zoiets onderneemt, zal het wel
meer tijd vragen. Het is. slechts eejt
indicatie hoe snel het allemaal kan.
Fetim BV laat weten, dat alleen de”
originele printa-spaanplaat een goed
resultaat garandeert Maar dat is
natuurlijk onzin. Het gaat met alle
goede spaanplaat of hout. Alleen: die
printa-panelen zijn al op maat ge
maakt.
de grootste moeite welzijnswerkers dui
delijk te maken, dat voor een optimale
hulpverlening management en efficiency
óók noodzakelijk zijn. Die begrippen lig
gen de werkers erg moeilijk. Ze vinden:
ik sta hier en ik werk me kapot. Daar
hebben ze gelijk in Maar toch: door de
beperkte middelen zullen we prioriteiten
moeten stellen”.
Bij deze zelfde Vogelesang, die o.a. ook Joegoslavisch Unior gereedschap
verkoopt (hamers, tangen en sleutels) ontdekten we op „Karwei” fraai uit
gevoerde, vederlichte aluminium waterpassen van het Deense merk Jack. Het
aantrekkelijke hiervan school ’m ook in de prijs. De „libelles” zijn in slagvast
akryl opgeborgen en zijn van alle kanten af te lezen. De waterpassen hebben
geen scherpe kanten en stootranden van kunststof. Afmetingen 40. 60, 80, 100 en
120 cm.
Kneedbaar hout is natuurlijk niets
bijzonders. Het is al lang in de han
del. De moeilijkheid was echter, dat
dat kneedbare hout niet met lak
behandeld kon worden. Kleine’s che
mische fabrieken (Lammermarkt 63,
Leiden) vond daar wat op. En zo is er
een groot assortiment kneedbaar hout
allerlei kleuren zoals voor teak, ma
honie, eiken enz.), in handige kleine
tubes, met een speciale opening, dat
wel te lakken is. Kleine is de
naam.
Dezelfde fabriek heeft nu ook Py-
rodee (het bekende houtworm-bestrij-
dingsmiddel, dat tot voor kort in
flesjes verkrijgbaar was) in spuitbus
sen met een klein slangetje, zodat
men de giftige stof in de wormgaten
kan spuiten. Als men met pyrodee
ook tegen boktorren en klopkevers
gaat werken moet men wel voor
zichtig zijn: dus luchten, eventueel
een masker voor en handen goed
wassen na afloop.
3 M Nederland in Leiden, impor
teur van allerlei soorten plakband,
lijmen, schuurmateriaal enz., ver
schijnt nu ook op de doe-het-zelf-
markt (dus met kleinere hoeveelhe
den of afmetingen) met o.a. Scotch
magic tape. Het wonderlijke van deze
transparante plakband (van 19 mm
breed) is, dat het practisch onzicht
baar is, wanneer hét strak is aange
bracht en beschrijfbaar. Dat betekent
dus, dat je bijvoorbeeld een schrijf
fout zou kunnen verbeteren dodr
overplakken. Scheuren in boeken of
documenten worden op niet-storende
wijze hersteld. De matte tape vergeelt
en krult niet.
Van de 14.000 gezinsvoogdij-kinderen
zijn er globaal 8000 thuis, een kleine
4000 in tehuizen en 1000 in pleeggezin
nen. Van de 14.000 voogdij-kinderen be
vinden er zich 4500 in tehuizen, ruim
7000 in pleeggezinnen en 1000 thuis
(meest proefplaatsingen, dat wil zeggen:
de mogelijkheden lijken weer aanwezig
om het kind bij zijn ouders terug te
plaatsen).
Het aantal tehuizen was in 1969 onge
veer 260, nu iets minder dan 200. De
capaciteit van deze tehuizen was in 1969
ruim 16.000 en is nu minder dan 12.000
kinderen. Het verschijnsel doet zich
voor, dat het aantal kinderen in tehui
zen waarop een maatregel van toepas
sing is, relatief afneemt en het aantal
plaatsingen door de gemeentelijke socia
le dienst, GG en GD of andere instellin
gen, toeneémt. Bij die 12.000 inrichtings-
plaatsen val een onderbezetting
ruim 6 procent waar te nemen.
Deuk B/weuopuelóew
LAAT CHAbSlS OP
BWeWBEEP RUSTSM EW
sla Mer zachte tikjes
PE S PUK Et?
ÓOOJ2&E&OORD &AT
Op het gebied van het dichten van
gaten en kieren blijft de industrie „in
beweging”. Zo stelde Boersma’s Plas
tics (Zuidergrachtwal 19, Leeuwar
den) een zg. „Doe-pasta” samen, een
smeerbare kunsstof pasta, die soepel
blijft en waarmee men zelfs een
aantrekkelijke kant van het product
kan lijmen. De pasta ook wel
Majolicol genaamd is bestand te
gen de werking van het materiaal,
vochtbestendig, onbrandbaar gebruiks
klaar in een plastic beker, is elastisch
en corrigeerbaar. De pasta is gemaakt
op acryl-basis. Hij lijmt hout, tegels,
tapijt, textiel. Men moet er wel voor
zorgen maar dat geldt ook voor
alle soorgelijke zaken dat de on
dergrond schoon en droog is.
Wie liever materiaal uit een tube
heeft, kan nu ook bij Bison (Perfec-
ta-Chemie in Goes) terecht. Hier
vindt men de Bison Dichtkit, ook op
acrylbasis. Bruikbaar voor o.a. dicht
voegen van kieren en naden, waar
dan ook in of aan het huis. Evenals
het vorige produkt is het weer- en
verouderingsbestendig. De Dichtkit is
verkrijgbaar in wit, grijs, zwart en
bruin. De tubes hebben een spuit-
mond en draaisleutel. Men kan het
ook verwerken met een spuitpistool,
dan via een koker.
Mr. Van Hijlkema over „zes jaar kin
derbescherming”. „Het was de meest
boeiende baan die ik ooit gehad heb.
Maar het is niet goed dat een bestuurs
ambtenaar in een geweldig in beweging
zijnde sector als deze erg lang - in mijn
geval 18 jaar, tot mijn 65e - op dezelfde
stoel blijft zitten. Helaas heb ik te
weinig gelegenheid gehad om contacten
met kinderen en frontwerkers te leggen.
Het is een drukke functie: ik maak
werkweken van 60 tot 80 uur
Over het „gezicht” van het departe
ment waarvan hij medewerker blijft:
„Er bestaat een justitie stigma. Dat
komt, omdat justitie te veel wordt ge
zien als het departement dat is belast
met strafrecht en politie en te weinig
als het ministerie dat over recht en
gerechtigheid beslist. Misschien hebben
we te weinig aan image-building gedaan.
Nu ik over ga naar de rechterlijke
organisatie, vind ik toch dat ik in zekere
zin in de welzijnssector blijft. Een goede
rechtsbedeling lijkt mij wezenlijk voor
welzijn.”
Een andere aantrekkelijke 3 M-
product is de Scotch Mount, een
plakband van stevige makelij (een
schuimrubber profiel), dat aan twee
kanten hecht. Je kan er dus van alles
mee aan muur of wat dan ook beves
tigen, als het tenminste niet al te
zwaar is. Als maatstaf kan men aan
houden, dat twee centimeter van dit
plaklint gemiddeld zeventig gram kan
dragen. Het Scotch Mount hecht goed
en vangt schokken op. Enige voor
beelden voor het gebruik: het „spij-
kerloos” ophangen van rekjes, ther
mometers, barometers enz.
GEZiNFORMATIE
Mr. Van Hijlkema vindt dat bij een
discussie over de rol van de justitiële
kinderbescherming in deze samenleving,
steeds het belang van het kind voor
ogen moet worden gehouden- Hij gelooft
dat dit belang in het gedrang komt als
de jeugdbescherming zou moeten opgaan
*n een algemene instelling voor maat
schappelijk werk.
„Ik ben daar zorgelijk, ja, zeg maar
angstig, over. Hoe bouwt men de garan
tie in dat deze kinderen, die deze hulp
juist zo hard nodig hebben, binnen het
algemeen maatschappelijk werk aan hun
trekken zullen komen? Vooralsnog heb
ik de indruk, dat het noodzakelijk is dat
een speciale hulpverleningsorganisatie
als de justitiële kinderbescherming voor
deze kinderen moet blijven bestaan. Het
opgaan in een grote organisatie zou wel
eens kunnen leiden tot een neiging bij
de jeugdbeschermers om de voorkeur te
geven aan ander, prettiger perspectief
voller werk. Dan zouden onze kinderen
in de kou komen te staan”.
Mr. Van Hijlkema erkent, dat er nau
we contacten met CRM, Volksgezond
heid en Onderwijs moeten zijn. „Die
zijn er ook. Er is veel interdepartemen
taal overleg. Maar mijn grote bezwaar is
dat men, sprekende over welzijnsbeleid
in zijn totaliteit, dikwijls discussieert op
een dermate hoog abstractieniveau, dat
het verband met de werkelijkheid wel
eens wordt vergeten. Ik ben wel eens
bang dat men in de welzijnssector - zie:
de Knelpunten- en Steunpuntennota -
de praktische moeilijkheden van gesug
gereerde oplossingen onderschat. Als we
vandaag de weg opgingen die de
„blauwdruk” van de beraadsgroep aan
geeft, dan geloof ik dat je enige tiental
len zeer bekwame juristen, bestuurders
en consulenten, met veel kennis op het
gebied van het welzijnswerk, gedurende
pak weg een periode van 15 jaar zou
moeten vrij stellen om dat plan te
verwezenlijken”.
„Om te beginnen geloof ik niet dat we
dit aantal bezitten. Ten tweede: als we
ze wel hebben, dan moeten we ons
realiseren dat we deze mensen van het
werk van iedere dag wegtrekken. Dat
zou een uiterst kostbare affaire worden.
Nee, naar mijn mening moet je als je
zoiets reusachtigs aanpakt, veel meer
voorstudie verrichten. We kunnen veel
beter via experimenten uitproberen wat
mogelijk is, zoals de interdepartementale
werkgroep-MIK wil”.
FTij wijst op de grote paradox tussen
„welzijn” en „beleid”. Hij zegt: „Je hebt
De directeur van het Haagse jongens-
tehuis „Carolina”, de heer W. Zand-
voort, heeft kort geleden in het NVV-
blad „De Vakbeweging” de kinderbe
scherming in Nederland een trieste el
lende genoemd als gevolg van het door
en langs elkaar heen werken van talloze
instanties en particuliere organisaties.
Mr. Van Hijlkema meent, dat dit een
zwaar overtrokken beeld is. „Natuurlijk,
er is een stuk onbehagen. Het is zeker
niet zo dat het in de kinderbescherming
allemaal zo schitterend geregeld is. Maar
ik denk dat er weinig welzijnssectoren
zijn waar het relatief nog zo goed loopt
als bij ons. Zandvoort zegt: de helft van
de inrichtingen kan wel dicht. Een ge
makkelijke uitspraak en een volmaakt
raadsel hoe hij er aan komt. Een kwa
lijke uitspraak zelfs, als men bedenkt
dat hij een volstrekt ander standpunt
inneemt zodra zijn eigen tehuis in het
geding is”.
Het beeld dat men zo graag van de
jeugdbescherming schetst - het beeld
van een organisatie die zo graag kinde
ren uit huis plaatst - is naar het oordeel
van mr. Van Hijlkema volstrekt onjuist.
„Misschien dat we in het verleden een
dergelijke situatie gekend hebben, maar
dan was het vaak door nood dat men
daartoe kwam. Maar sinds ons normen
patroon is veranderd, onze tolerantie is
toegenomen en veel preventieve maatre
gelen vooral in de sector van CRM,
bestaan, is er sprake van een heel duide
lijke afneming van het aantal aan kin
deren opgelegde maatregelen. Ik schat,
dat er de laatste zes jaar één derde van
dit aantal is afgegaan. Relatief is het
aantal plaatsingen in tehuizen nog ster
ker gedaald”.
kind dat met behulp van de pakket
spulletjes werkt het gevoel heeft de
vrachtwagen helemaal zelf te hebben
vervaardigd. Wat is nl. het geval? In
het bouwpakket vindt men naast
wielonderdelen en (houten) asjes
stukjes triplexplaat, waarin alle on
derdelen van bijv, de cabine op een
dun vlies je na zijn uitgespaard. Dat
dunne vliesje wordt doorgesneden
en de „montage”-onderdelen liggen in
ruwe vorm voor je. Dan is het schu
ren en lijmen geblazen (schuurpapier,
houtlijm, klemelastieken en een paar
spijkers in het pakket aanwezig).
Wanneer de vrachtwagen klaar is
kan het kind er nog verschillende
dingen mee doen, zoals het verwisse
len van een laadbak voor een kraan,
een container en een kipbak. Er zit
een uitgebreide en duidelijke handlei
ding bij. De merknaam is Koda-
zelfbouwpakket.
Ook de werksituatie van de jeugdbe-
schermer is gunstiger geworden. Mr.
Van Hijlkema: „De taak van de jeugd-
beschermer is heel erg zwaar. Of hij té
zwaar belast is, weet ik niet. Dat moet
een onderzoek naar de gemiddelde
„moeilijkheidsgraad” van de kinderen,
dat volgend jaar hopelijk wordt afge
rond, uitmaken- Feit is, dat er, sinds 6
jaar wel iets is gebeurd: toen ik in 1968
kwam, was er in de gezinsvoogdij één
maatschappelijk werker op 120 kinderen,
nu één op 46. In de voogdij was het één
op 60, nu één op 40. Het is zeer wel
denkbaar dat een werker met 10 kinde
ren de handen meer dan vol heeft”.
De betekenis van alternatieve hulpor
ganisaties (JAC, Release, Sosjale Joenit):
„Als bestuursambtenaren hebben wij
moeten wennen aan het fenomeen van
actiegroepen en alternatieve hulpverle-
nenden. Hun betekenis moeten we niet
onderschatten. Zij hebben terecht de
vinger gelegd op lacunes in onze con
ventionele hulpverlening. Bovendien
hebben zij het element van de vrijwilli
ger weer naar voren gebracht. Ik be
treur het inderdaad, dat de professiona
lisering in de conventionele hulpverle
ning zo is toegenomen. Voorbeeld: in de
gezinsvoogdij waren in 1968 nog 8000
vrijwilligers werkzaam, nu nog nauwe
lijks 2000”.
Komt er een tijd dat de
bescherming geen functie
heeft? Mr. Van Hijlkema. „Dat acht ik
uitgesloten. Een samenleving met zulke
voortreffelijke ouders en kinderen zal er
wel nooit komen. Er zal ook niet altijd
van de ter beschikking staande hulp
gebruik worden gemaakt. Het zal altijd
nodig zijn via een justitiële maatregel
kinderen bij hun opvoeding bij te sprin
gen, of de vrijwillige hulpverlening zich
nu wél uitbreidt of niet”.
O
O
o y
0
o
Goj
O y&
0
o
0 OWa
