We weten niet wat we eten
VERSTEVIGER
VAN
GATEN
GEZINFORMATIE
Berg het
gereedschap
goed op
SS-
SCHAARTRAP
BETONMOLEN
snijder
tegelknipper
en
I
tips voor vrije tijd
Combinatie van
/V
/oB
Controle
Toevoegingen
toneel wil
huisvrouw
kritischer
maken
kwaliteit voedsel
Consument weet weinig
van
door H. Acker
G.
Machteloos
Kersenjam
I
MM
MM
3
È3
25
ZATERDAG
II
0
J
„Onze voedingsgewoonten zijn
verkeerd”; „We eten te vet”; „We
eten te veel”. Dit soort vermanin
gen wordt ons keer op keer voorge
houden, maar weten we eigenlijk
wel wat we eten, en kunnen we dat
weten?
ers
lerhou
'rg
-530
dijk 31
uw
im
n
E Glas
die
oningi
945
HP
E
4
V-
IE
„Nee”, zegt Carla van Vessem
van het Konsumententoneel, stu
dente voeding aan de Landbouw
hogeschool in Wageningen. „We we
ten het niet, zolang de fabrikanten
niet verplicht zijn de samenstelling
van een produkt op de verpakking
te zetten en zolang de overheid niet
in staat is voldoende controle uit te
oefenen.”
IBM
4
I
s
4
.7
1
TEM
Hier bouwt
po
NGEN
de
an:
T
In de wintertijd is het nuttig
1
hoeken
Imatig
zen in
96
89,72
134,59
179,45
224,31
269,18
Het Konsumententoneel is niet tegen
industrieel vferwerkt voedsel, wil niet
De pogingen van de vrouwen in het
toetjes-spel om „Caprice” uit de markt
te krijgen, mislukken. Met zo’n spel
wordt de machteloosheid van de consu
ment aangetoond. Wat moet het publiek
nu verder doen?
Carla van Vessem: „Het is niet onze
bedoeling om pasklare oplossingen aan
te dragen. We hopen dat de vrouwen
met hun eigen organisaties gaan probe
ren iets te veranderen”.
Raaco fabriceerde ook onderdelen
voor een zg. multi-wand, een wand,
waar men gemakkelijk en overzichte
lijk zijn gereedschap kan ophangen.
Zo’n wand kan men op allerlei ma
nieren, met allerlei variaties opbou
wen: laatjes boven of beneden, steun -
plankjes, waar men van alles op kan
zetten. Men kan „de hoogte in” of „de
breedte uit”. Er zijn vele soorten
ophanghaken bij verkrijgbaar-
lefoon
65 30.
SEN
en ge
kkende
Op het gebied van het opbergen
van gereedschap heeft Raaco (Volta-
straat 1, Heerhugowaard) weer wat
aanwinsten. Daar is allereerst de
transbox, een opbergdoos van kunst
stof, die zo mee te nemen is. De
transparante kunststof geeft direct
een overzicht van wat men bij zich
heeft en waar het zit opgeborgen.
Een los vak zorgt er voor dat de
spulletjes er niet uit kunnen vallen,
als men de transbox als koffertje
gebruikt.
239
n
onds:
)0
14643
1EN
f 875,-
kGES
1450,-
B.V.,
dak-
arket-
zosten.
lijden,
‘f alle
meter
a
o btw
ltst
jvend
:r
„terug naar de natuur”. De groep wil
alleen dat er kwalitatief goede ingre
diënten worden verwerkt en uitsluitend
chemische toevoegingen worden gebruikt
waarvan bewezen is dat ze niet schade
lijk zijn voor de gezondheid.
Eind vorig jaar werd voor het eerst
gespeeld voor enkele afdelingen van
vrouwenorganisaties. Na opgedane erva
ringen, worden nu wat wijzigingen aan
gebracht. Na 24 februari gaat de groep
weer voorstellingen geven. Onder auspi
ciën van de stichting Konsumenten
Kontakt wordt er ook gespeeld op de
Emancipade, de grote manifestatie voor
het Jaar van de Vrouw, die in mei in
Utrecht wordt gehouden.
zoet- en smaakstoffen bij en
ten slotte nog wat chemische
kleur- en geurstoffen.
Als u gevraagd wordt: wat hebt u
liever, vlees dat er vers uitziet of dat er
minder vers uitziet?, dan kiest u het
verse. Het gevolg daarvan is, dat uw
vlees niet verser wordt, maar dat er een
kleurtje aan wordt toegevoegd waardoor
het er verser uit gaat zien. „De consu
ment”, zegt Carla, „wordt zo gemanipu
leerd, en de verkoop stijgt”.
„De fabrikanten, uit op een zo groot
mogelijke winst, verhogen de produkti-
viteit door meer, sneller en goedkoper te
produceren, wat meestal niet ten goede
komt aan de kwaliteit van de produkten.
Bovendien wordt er steeds meer gebruik
gemaakt van chemische toevoegingen.
De activiteiten van de fabrikanten liggen
tegenwoordig veel meer op het vlak van
de presentatie (reclame, aantrekkelijke
verpakkingen) dan op het terrein van de
kwaliteit”.
Bij deze pogingen komen de
vrouwen tot de ontdekking
dat economische motieven een
rol spelen. Door de televisie
reclame is er vraag. De kleine
kruideniers moeten het wel
verkopen om niet nog meer
klanten te verliezen aan de
supermarkten. De supermark
ten blijken gunstige kortingen
van Unievla te krijgen als ze
veel tegelijk afnemen.
„De consument staat machteloos tege
nover de continue stroom nieuwe pro
dukten van onbekende samenstelling. De
consument krijgt steeds minder inzicht
in de kwaliteit van het voedsel”.
Na afloop van het spel
wordt er gediscussieerd over
de vraag wat de consument
kan ondernemen tegen de
verkoop van dure produkten
die kwalitatief van laag peil
zijn.
bij doe-het-zelven niet moet hebben).
Op het tableau zijn tegel, (en glas)-
snijder en tegelknipper naast elkaar
aangebracht. Op het snij apparaat,
waarin je de tegel vast kunt klem
men, is een schaalverdeling aange
bracht, waardoor je precies het juiste
stuk kunt afsnijden. De twee snij-
wieltjes van het snij-apparaat zijn op
een traploos verstelbare stift gemon
teerd. waardoor je allerlei steentjes
of glaasjes (want het apparaat is
uitstekend geschikt voor het maken
van mozaïek-stukjes) exact hetzelfde
kunt produceren. De maximale snij-
capaciteit bedraagt 16 cm, voldoende
dus voor de gangbare tegeltjes. De
capaciteit van de knipper (geheel van
metaal) bedraagt 7 cm dikte.
Men kan ook krommingen met het
snij-apparaat aanbrengen, ook al zo
iets waar men grenzeloos mee kan
tobben als het uit het losse handje
gedaan moet worden.
Als men niets meer te tegelen
heeft aan wand of vloer in zijn huis,
is het apparaat, zoals gezegd, geschikt
voor het creatieve mozaïek-werk.
Carla: „In het buitenland zijn de
voorschriften veel strenger. Zo mogen er
in Duitsland alleen kleurstoffen worden
gebruikt die goedgekeurd zijn. In Neder
land mogen geen kleurstoffen worden
gebruikt waarvan het bewezen is dat ze
schadelijk zijn, maar het merendeel van
de kleurstoffen is nog helemaal niet
onderzocht op schadelijkheid. Dat komt
doordat de inspectie veel te weinig geld
heeft om keuringsonderzoek te doen,
naar alles wat op de markt is en komt.
Die onderzoeken voor de Warenwet zijn
ook onnodig tijdrovend: er wordt dubbel
werk gedaan omdat in Nederland fabri
kanten niet verplicht zijn de samenstel
ling van hun produkten bekend te ma
ken.
„De individuele consument heeft al
leen de macht om iets niet te kopen,
maar dat kun je nauwelijks macht noe
men. Door zo’n eenmansactie verandert
er niets. We hebben laatst gespeeld voor
vrouwen van de PvdA. Die wilden via
de politieke partijen eisen gaan stellen.
Suggesties die tijdens de discussie naar
voren kwamen waren: betere consumen
tenvoorlichting, informatieve reclame,
een verplichting voor fabrikanten om de
samenstelling van produkten op het eti
ket te vermelden, en strengere voor
schriften van de overheid voor chemi
sche toevoegingen”.
De toneelgroep, die bestaat uit een
student huishoudkunde, drie studenten
voeding, twee vormingswerkers en een
econoom, is nog maar kort bezig. De
leden van de groep willen hun kennis
doorgeven aan doelgerichte groepen van
vrouwen: leerlingen van huishoudscho
len, plattelandsvrouwen, vrouwen van
politieke groeperingen, huisvrouwen.
Korte inhoud van het
van het Wagenings K<
mententoneel: In een te
siespotje maakt de zuiv
briek Unievla reclame
een nieuw toetje: Ca]
Marie-Antoinette prijst
verleidelijk aan: „Vroeger
alleen de koning een dess
van kwark met muskaatdr
ven, maar nu kan het h
volk genieten van Caprice.
Volgens Carla van Vessem zijn maar
weinig mensen zich bewust van hun
machteloze positie. De consument stelt
zelden of nooit eisen aan een fabrikant.
Er wordt zgn. wel tegemoet gekomen
Volgens de directeur wil de
consument dat ook: geen ru
zie aan tafel met verdelen,
geen afwas. Bovendien ziet
het er veel aardiger uit in de
rekken van de supermarkt:
leuke kleine potjes, ook al zit
er maar een tiende liter in,
verkopen zoveel beter. De
huisvrouwen besluiten het
niet te nemen en proberen
supermarkten en kruideniers
te bewegen Caprice niet lan
ger te verkopen.
Andere groepen voor wie wij gespeeld
hebben, vonden dat het op de weg ligt
van vakbonden of consumentencoöpera
ties en van consumentenorganisaties om
veranderingen af te dwingen”.
Volgens het Konsumententoneel zou
bijvoorbeeld de Consumentenbond zich
veel harder moeten opstellen. „Het ver
gelijkend warenonderzoek, wat de bond
nu voornamelijk doet, verandert weinig
essentieels”.
Het Wageningse Konsumententoneel
wil, door middel van toneelvoorstellin
gen met na afloop discussie, het publiek
kritischer maken ten opzichte van voe
dingsmiddelen.
Eén van de opvallende
op de vakbeurs Karwei,
Utrecht gehouden, was
Kombisnijder, een
Op de internationale ijzerwaren vak
beurs in Londen was één van de
nieuwtjes een draagbare doe-het-zelf
betonmolen, de Roll-a-mix. Zonder
veel inspanning kan men met het
betonmolentje ongeveer 50 kilo beton
aanmaken in enkele minuten door
louter de hendel op en neer te halen.
Het gaat op de foto dus om het mo
lentje, niet om juffrouw Sue Berk
shire.
Door wat de vrouwen in
fabriek te zien krijgen ver!
dert de vrolijkheid in bo
heid. Wat blijkt? Het dure
zo heerlijk voorgestelde tof
is een mengsel van een h
klein beetje kwark, i
vruchtenpulp (in de hele
briek is geen verse druif
bekennen) en veel water.
het de juiste substantie te i
ven worden er b
toegevoegd- Voor
gaan er wat
'As: Tl i
producten
onlang in
de Teglas
soort paneel of
mini-tafeltje waarop een tegelsnijder
en een tegelknipper. Het is een
Spaans stukje instrumentarium, in
Nederland in de handel gebracht door
H. Mennema BV (Kinderdijkstraat 71,
Rotterdam). En men weet dat Span
jaarden gek zijn op het verwerken
van tegels in huis en bedrijf.
Er worden door de doe-het-zelvers
in ons land steeds meer tegels gezet.
Met de voortreffelijke lijmen van
tegenwoordig is dat geen kunst meer.
Een moeilijkheid bleef altijd wel het
op maat maken van de tegeltjes. Dat
gaat wel met een giassnijder en een
tegelbreektang, maar als je met glad
de, geglazuurde tegels bezig bent is
het lastig om bijv, een rechte lijn aan
te houden met de eenvoudige glas
snijder. De tegel glijdt vaak onder je
handen weg, vooral als er
moeten worden afgehaald.
Deze Tegla Kombisnijder nu voor
komt een hoop ergernis (iets dat je
Een uittrekbare trap, die praktisch
geen ruimte inneemt, wanneer hij in
gebruik is, wordt op de markt ge
bracht door Novon (Citadel 8, Gorin-
chem) onder de naam „Zet-Alu”. De
montage is simpel. De ophangbeugel
wordt met vier schroeven aan de
bovenzijde van de opening, van het
trapgat, vastgezet. De schaartrap
wordt in deze beugel geplaatst. De
opgevouwen trap steunt op het luik,
dat de opening naar de zolder afsluit.
De Zet-Alu is van aluminium, dus
licht van gewicht. De trap kan even
tueel gemakkelijk meegenomen wor
den naar een andere plaats in het
huis. Daarvoor behoeft alleen de ver
grendeling maar losgekoppeld te wor
den.
Een handige oplossing voor veel
getob met vuilnis- of afvalzakken,
die men op wil hangen, is de Clip-
sac. Men bevestigt de „clip” aan de
muur of aan de binnenkant van een
kast(je). Daar kan men de zak aan
bevestigen door die éénvoudig over de
clip te trekken. Men kan de zak nu
simpelweg openen, er het afval in
doen, waarna de zak door een veer in
de clip weer dichtspringt. Er zijn ook
standaards te krijgen, waarmee men
met de voet de zak kan openen of
standaards met wieltjes, waardoor de
zak verrolbaar is.
Als onderwerp voor het eerste stuk is
de kwaliteit van een toetje gekozen.
Carla van Vessem: „Het is een goed
voorbeeld. Iedereen eet wel eens zo’n
toetje. We hebben het bovendien geko
zen omdat we veel wisten van de sa
menstelling van zulke toetjes. Maar het
betekent beslist niet dat onze kritiek
alleen toetjes geldt; er zijn andere voor
beelden te over”.
In de wintertijd is het nuttig de
spullen voor de zomer na te kijken
en te repareren. Als je bijvoorbeeld
het tentzeil of scheepszeil of dekzeil
onder handen neemt, maak je nogal
eens mee, dat er een ring voor lijnen
of touwen verdwenen of kapot is.
Zonder ring scheurt de zaak natuur
lijk op den duur uit. Maar hoe nu
een nieuwe ring aangebracht? Ankor
B.V. (Piet Heinstraat 70, Den Haag)
heeft daartoe het setje „Eyelet Kit”
in de handel. Het bevat een stalen,
aan één kant opengewerkt en
aangescherpt „gatenbeiteltje”, een
stalen stompdreveltje, een voet
ring en tenslotte een aantal rin
gen. Die laatste kan men in verschil
lende grootten krijgen. Met dit mate
riaal kan men de gaten dus weer
ringen. Het is ook te gebruiken in
schoenen, riemen enz.
aan de „wensen” van
door marktonderzoek.
Ook de afdeling Voeding van de
Landbouwhogeschool in Wageningen
doet onderzoek met veel te kleine bud
getten. Carla: „Er is eens uitgerekend
dat vijf minuten STER-spot evenveel
kost als het hele onderzoekbudget van
de afdeling Voeding van de LH voor een
jaar. Het budget dat Unilever heeft voor
reclame, is groter dan de totale kosten
van wetenschappelijk onderwijs aan de
Landbouwhogeschool”.
De consument zou zich kritisch moe
ten af vragen wat hij liever heeft: bruine
kersenjam, of rode met kleurmiddelen;
harde margarine, of zachte met chemi
sche middelen voor de smeerbaarheid;
hij moet zich afvragen, of hij echt wel
gebaat is bij wasmiddelen met milieu
verontreinigende fosfaten, bij oranje ge
verfde sinaasappelen, bij kunstmatig ge
kleurd ijs en gekleurde worst.
Het Konsumententoneel wil dat de
consument op de een of andere manier
inspraak krijgt en zal kunnen meebeslis
sen over wat er geproduceerd wordt, en
hóe.
de consument,
Als de vrouwen dat alle
maal gezien hebben, voelen
zij zich genomen. De directeur
zegt dat hij niets anders doet
dan aan de wensen van de
consumenten tegemoetkomen:
er zit zoveel water in omdat
de mensen slank willen blij
ven. Waarom dan toch zo
duur? Door de eenpersoons
verpakkingen.
Een huisvrouwenclub g
een excuraie maken naar
zuivelfabriek en in de
heerst de uitgelaten stemm
van een-dagje-uit.
CAMP DE NUDISTES
o