Romp op weg naar kop
Directie Van der Loeff:
beantwoordden aan doel
Bonden fel in
kritiek op
bedrijven te
koopavond
Integratie ontwikkelingsbeleid
wordt belangrijker
RRCBirdy^
Werkgevers over
openbaarheid
van inkomens
BEURS
„Fusiegedragsregels
SER-voorzitter:
een miljoen gulden aan prijzen
Elke week zijn erlüBwdy U^elgarnituren te
winnen in onzepuzzelcampage. Wmkelw.f25^
Aangiftebiljetten
onbegrijpelijk voor
gastarbeiders
9
ZATERDAG
22
FEBRUARI
1975
ECONOMIE
y»..,.„Z
99
(Van een medewerker)
(Van onze redactie economie)
(Van onze redactie economie)
cEXCLUSIVE
l
DEN HAAG. „De fusiegedrags-
regels hebben de afgelopen jaren
in voldoende mate beantwoord aan
het doel”, zei SER-voorzitter drs.
J. W. de Pons gistermiddag bij het
afscheid van de voorzitter van de
Commissie Fusiegedragsregels, mr.
C. R. C. Wijckerheld Bisdom.
een
:oneels-
DEN HAAG. „Wij ontwikkelingslanden zijn nu in een positie om de
spelregels zef te maken”. Dat zei president Hoeari Boemedienne van
Algerije, een van de militantste voorvechters van de belangen van de
Derde Wereld, afgelopen weekeinde. Boemedienne sprak tot afgevaar
digden van 104 ontwikkelingslanden, die zich in Algiers voorbereiden op
een bijeenkomst van Unido, de VN-organisatie voor industriële ontwik
keling.
AMSTERDAM De terughou
dendheid die het Damrak vooral de
eerste helft van deze week liet zien,
kreeg woensdag krachtig reliëf door
de nogal sombere bewoordingen
waarin minister Lubbers zich over
de economische vooruitzichten op
korte termijn uitliet. De voorraden
zouden zich nog steeds ophopen en
het aantal binnenkomende orders
zou nog steeds flink teruglopen.
Hierdoor zal niet alleen de maand
februari tegenvallen, maar zullen,
volgens de minister, ook nog de
maanden maart en april in het
téken staan van een zich verdiepen
de recessie.
ENSCHEDE (ANP). Directeur
Houwert van uitgeversmaatschap
pij Van Der Loeff (Tubantia) heeft
gisteren naar aanleiding van het
overnameplan van het Hilarius-
concern (Dagblad van het Oosten)
het volgende meegedeeld:
11”
Verdiepende recessie
(ADVERTENTIE
Belastinggidsen
R.T.
De fiscus heeft nog een aantail wijzi
gingen doorgevoerd en daarmee stevig
bijgedragen aan de afzet van belasting
gidsen. De Prisma Belastinggids (ƒ4,90)
geeft er een handig overzicht van. De
bedragen, die als huurwaarde voor de
eigen woning moeten worden ingevuld
veranderden. De autokostenfictie ging
van 15 naar 20 percent. Ook werd ge
sleuteld aan de regeling voor de mee
werkende gehuwde vrouw en de oude-
dagsreserve voor ondernemers. Nieuw is
Van der Loeff zal als gevolg van de
overname van de Hilarus-aandelen geen
Na een jaar waren de fusiegedragsre
gels zodanig bekend, dat het overgrote
deel van de fusies, die onder het bereik
van de gedragsregels vielen, reeds uit
eigen beweging door de betrokken on
dernemingen bij de commissie werden
aangemeld”, aldus drs. De Pous.
Grasso boekte een reactie van 15 gul
den, Elsevier van 10 gulden en Econosto
van vijf gulden. Schuppen Sajet daaren
tegen steeg van 278 gulden tot boven de
300 gulden. Dreigende ontslagen en zelfs
geruchten over een faillissement lieten
Amsterdam Rubber deze week teruglo
pen van rond 200 gulden op circa 160
gulden, dus ongeveer 20 percent van de
beurswaarde.
van het Westen. Dat is op zichzelf niet
nieuw, evenmin als de fraai klinkende
verklaringen die tot voor kort in het
Westen met een schouderophalen wer
den afgedaan. Er zijn echter twee nieu
we factoren die ertoe kunnen leiden dat
de al jaren gaande Zijnde confrontatie
tussen arm en rijk in de wereld scher
pere vormen gaat aannemen.
‘l de b?-
gekend
va armee
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De werkgevers staan
niet afwijzend tegenover openbaarheid
van inkomens, doch daarbij moet wel de
privacy worden beschermd. Het Verbond
van Nederlandse Ondernemingen zegt,
dat uit onderzoekingen is gebleken, dat
grote groepen van de bevolking waarde
hechten aan de geheimhouding van de
persoonlijke inkomens.
De grote autofabrikant Chrysler boekte
met 125 miljoen dollar in 1974 het
grootste jaarverlies uit zijn geschiedenis.
De grote onderneming Dupont de Ne
mours verlaagde haar dividend. Allemaal
onprettig nieuws.
Deze genereuze houding van de meeste
Arabische olielanden (met Koeweit als
absolute uitschieter: het besteedt 6,2
percent van zijn inkomen aan hulp, en
ook van Venezuela, dat zijn buurlanden
te hulp is geschoten) heeft niets nagela
ten grote indruk te maken op de andere
ontwikkelingslanden. Dat geldt ook voor
de armsten onder hen, die geen olie of
andere grondstoffen exporteren, waar
van de prijzen vorig jaar ook omhoog
gingen (die zijn overigens al weer met
circa 30 percent gezakt).
Zelfs de rijkste olielanden (Libië, de
Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit
en Quatar) met een totale bevolking van
slechts 3,5 miljoen mensen, die 25 per
cent van het OPEC-inkomen krijgen,
hebben per hoofd van de bevolking een
inkomen van 5700 dollar per jaar. Dat
staat vrijwel gelijk aan het inkomen
van de Verenigde Staten en West-Duits-
land. Zo rijk zijn de schatrijke sjeiks
dus ook weer niet.
De middengroepen kunnen over 1974
minder buitengewone lasten aftrekken
dan voorheen. De „drempel” is namelijk
verhoogd van ƒ1800 (voor inkomens van
18 tot 40 mille) naar ƒ2750 (voor 23 tot
52 mille). Tot een inkomen van 23 mille
komt 12 percent voor eigen rekening.
(Dat was 10 percent van max. 18 mille).
Voor 1975 zit een verdere verhoging van
de drempel in het vat. De normbedragen
voor dieet zijn over 1974 opgetrokken
van ƒ120 resp. ƒ360 naar ƒ144 rsp. ƒ432.
Nieuw is de aftrekmogelijkheid „extra
uitgaven voor kleding en beddegoed”.
De Commissie Fusiegedragsregels be
handelt per kwartaal ongeveer 80 fusie-
zaken. Drs. De Pous was verheugd, dat
er tot nu toe geen kritiek op de werking
van de fusiegedragsregels is geweest,
„waardoor kan worden vastgesteld, dat
deze in de ogen van de belanghebbenden
kennelijk bevredigend hebben gefunctio
neerd.” Wel zei drs. De Pous, dat de
vraag naar de meest wenselijke wettelij
ke regeling nog steeds actueel is.
voor 1975, aldus de heer Houwert.
Het Hilarius-personeel dient in prin
cipe rekening te houden met functiewij
zigingen en verplaatsing van werkzaam
heden naar Enschede en desnoods buiten
Twente. Met name wordt gedacht aan
journalistieke functies bij de Arnhemse
Courant, die met Van der Loeff gelieerd
is.
Bij aanpassingsmoeilijkheden weder
zijds een periode van twee jaar t.a.v.
eventueel beëindiging dienstverband en
uitkeringen smartegeld, resp. aanvulling
WW-uitkeringen.
Bij werkverplaatsing krijgt het per
soneel wel reiskostenvergoeding, maar
geen reistijdcompensatie. Bij verhuizing
Maar daarmede was het ook gezegd.
Want de enorme afroompolitiek in
Duitsland met een staatslening van en
kele miljarden Marken, onderstreepte
nog eens dat de recessiebestrijding voor
de monetaire autoriteiten nog niet bete
kent dat alle inflatievrees overboord is
gezet.
In Amerika daarentegen bleef er nog
wel beweging in het rentefront, zij het
AMSTERDAM. De in de Decom
samenwerkende bonden van winkelper
soneel hebben ernstige kritiek geuit op
de houding van B. en W. over de
koopavond. Zij spreken onder meer over
„een politieke stunt, die is gespeend van
elke werkelijkheidszin”. Volgens de bon
den hebben zij bij hun overleg met
wethouder De Cloe (Economische Zaken)
steeds de nadruk gelegd op de zwakke
positie van het winkelpersoneel. Zij heb
ben B. en W. proberen duidelijk te
maken dat het inschakelen van part
timers op de wekelijkse koopavond die
positie nog verder kan ondergraven.
Volgens de bonden is het college ge
zwicht voor misleidende dreigementen
van ondernemers met betrekking tot
ontslagen en bedrijfssluitingen als de
koopavond zou verdwijnen.
een regeling, op grond waarvan de in
specteur steeds tot navordering kan
overgaan mits binnen 5 jaar als
bij het toerekenen van inkomensbe
standdelen, belastingvrije sommen, voor
heffingen e.d. aan man en vrouw fouten
werden gemaakt.
We ontvingen weer een hele serie
belastinggidsen. De genoemde Prisma-
gids is mooi overzichtelijk en plezierig
uitgevoerd. Het boekje geeft vrij veel
voor zijn prijs. Iets duurder is „Het
belasting-ABC” van Annoventura; wel
ongeveer even overzichtelijk, maar typo
grafisch aanzienlijk minder, (ƒ6,50). Klu-
wers Belastinggids, die evenmin uitmunt
door een geweldig uiterlijk kost ƒ8,50 en
levert zowat evenveel informatie op als
de andere twee gidsen. Het meeste geeft
dit jaar ook weer de belastingalmanak
van Elsevier, maar die kost dan wel 11,-
Voor hen die voldoende hebben aan
wat aanvullingen op de toelichting, die
bij het aangiftebiljet al wordt verstrekt,
is er tenslotte de Belastingkrant van
Annoventura (ƒ3,-).
Het opmerkelijke is nu dat de olielan
den, waarvan het merendeel dus zelf
nog onwikkelingslanden zijn, zeer edel
moedige hulpverleners zijn geweest in
het eerste jaar dat ze zoveel geld bin
nenkregen dat ze ook daadwerkelijk
hulp kónden verlenen, aldus een OESO-
rapport, waarvan de inhoud in het voor
aanstaande Britse wetkblad The Econo
mist is onthuld.
De landen van de OESO gaven in 1974
bijna 12 miljard dollar aan hulp, ofwel
13 dollar van een gemiddeld inkomen
per hoofd van de bevolking van 4600
dollar. De OPEC-landen zegden hulp toe
voor en toaal van rond tien miljard
dollar, ofwel 37 dollar van de 525 dollar
die ze per hoofd van de bevolking aan
hun olie verdienden. Dat van de toege
zegde gelden nog pas 2,4 miljard werke
lijk is overgemaakt, is vooral te wijten
aan het feit dat allerlei banken en
andere hulpinstellingen pas zijn opge
richt en nog niet helemaal „op stoom”
zijn.
krijgt men van Van der Loeff een vaste
vergoeding voor inrichtingskosten naast
eventuele dubbele huur, een en ander
als bij-regeling „overplaatsing binnen
concernverband.”
Behalve Hilarius-personeelsleden, die
in de loop van 1975 in Enschede gaan
werken in opdracht van Van der Loeff,
behoudt het overige Hilarius-personeel
werkgelegenheid in Almelo (of andere
plaatsen van Hilarius-activiteit), gedu
rende drie jaar (t.m. 1977).
Tenslotte omvat het overnameplan een
voorbehoud van Van der Loeff om bin
nen vijf jaar technische werkgelegen
heid in Almelo af te bouwen, aldus de
heer Houwert.
Door deze slingerende koersbewegin-
gen bleven de saldoverschillen deze
week op het Damrak gering. Het slechte
nieuws van Meneba zette dit aandeel en
Wessanen onder druk met verliezen van
respectievelijk vijf gulden en tien gul
den. EMS liep verder terug nu het bod
van Caransa van 20 gulden is ingetrok
ken en kwam op even 14 gulden.
De eerste is, dat het railleren van het
Westerse economische systeem als gevolg
van de verviervoudiging van de olieprijs
het voor de regeringen van de rijke
industrielanden politiek moeilijker
maakt concessies te doen a<»n de ontwik
kelingslanden, die als exporteurs van
grondstoffen streven naar hogere en sta
bielere prijzen. De tweede is de verras
sende solidariteit tussen de olielanden en
de overige ontwikkelingslanden, ook die
welke meer dan het Westen te lijden
hebben gehad onder de stijging van de
olieprijs.
Ruim een week daarvoor hadden 70
arme lande in Dakar verklaard, dat het
terugkrijgen van en het toezicht op hun
grondstoffen de sleutel is tot hun econo
mische vrijheid. De conferentie in de
Senegalese hoofdstad, die door Algerije
werd bekostigd, riep de arme landen op
een gemeenschappelijk plan van actie op
te stellen om de prijzen van hun export-
produkten (voornamelijk grondstoffen)
te beschermen.
Deze twee verklaringen geven een in
druk van de militante stemming van de
arme landen tegenover de rijke landen
Wat de aandelen in Amsterdam be
treft, bleef in de eerste helft van deze
week de afbrokkeling aanhouden en
nam de belangstelling zienderogen af.
Het werd daardoor verreweg de stilste
week van het nieuwe jaar, ook al trad
er donderdag enig herstel in door een
betere stemming op de Westduitse beur
zen. In de automobielindustrie van dat
land zou een lichte opleving te bespeu
ren vallen.
uitsluitend op het vrije marktniveau.
Want de a Igemene verwachting is dat
het officiële disconto in dat land nu met
zes driekwart percent ook wel zijn bo
dem zal hebben bereikt. Maar de bank
rente van negen percent ligt daar nog
zo’n eind boven, dat enige manoeuvreer
ruimte naar beneden er nog wel in zit.
Zodoende verlaagde de op vijf na groot
ste bank van Amerika deze week zijn
rente voor grote kredieten tot acht en
een half percent en zette daarmee de
gehele bankwereld daarginds weer in
beweging.
Dit gaf Wallstreet enige impuls uit
zijn ook daar ingetreden vermoeidheid
te geraken en zij het met enige aarze
ling de opmars voort te zetten. Maar
van harte ging het niet. Want de berich
ten uit het bedrijfsleven blijven ook
daar ongunstig. Daarbij tobt de nieuwe
regering met een steeds feller wordende
tegenwerking in het congres dat uit zijn
door de democraten beheerste machtspo
sitie verkiezingsmunt wil slaan als er in
1976 een nieuwe president moet komen.
Tot 31 december 1974 heeft de com
missie 1380 fusiezaken behandeld.
Slechts in negen gevallen werd een
openbare berisping uitgesproken, omdat
de regels niet werden nageleefd. Een
scherpe inbreuk op de regels vormden
de overname van Gerzon-Schroeder door
de heer C. de Ruiter en de voorgenomen
fusie van Gist-Brocades, Meneba en de
Centrale Suiker Maatschappij. Beide fu
sies werden geblokkeerd. Drs. De Pous
achtte het aannemelijk, dat mede door
het bestaan van de fusiegedragsregels de
problemen rondom de overname van
Delta-Lloyd door Commercial Union
geen onaanvaardbare proporties kreeg.
Trouwens, de beurs zelf werd deze
week ook al geconfronteerd met recht
streeks vrij alarmerend nieuws en liet
dat bij de betrokkenen flink merken in
de koersen. Zo berichtte de Nederlandse
scheepsbouw de laatste tijd opvallend
minder orders binnen te krijgen dan
vorig jaar het geval is geweest. Dit gaf
Rijn-Schelde-Verolme een fikse koers-
deuk van rond 15 gulden. Maar ook
Giessen-De Noord daalde fors van 500
gulden op 465 gulden, terwijl de overige
scheepsbouwers eveneens tot de terug
tocht werden gedwongen. De bar slecht
geworden situatie voor de Nederlandse
binnentankervloot was voor de beurs
aanleiding aandelen-Van Ommeren zo’n
20 gulden te verlagen.
Slecht nieuws dus van het economisch
front en geen steun vanuit het financië
le. Evenals vorige week bleek ook nu de
Nederlandsche Bank voet bij stuk te
houden en de al lang verwachte discon-
toverlaging opnieuw tegen te houden.
Sterker nog: onze centrale bank houdt
ook het bankwezen in haar harde greep
door de speelruimte voor nieuwe kredie
ten sterk te beperken. Onverminderd
wordt vastgehouden aan het voorschrift
dat de handelsbanken verplicht zijn ne
gen percent van hun liauiditeiten bij de
centrale bank te reserveren. Deze reser
ves liepen deze week al op tot 900
miljoen gulden.
Mede daardoor is de geldmarkt zo
krap geworden, dat het daggeld tot ne
gen procent is opgelopen. Ook voor de
komende weken wordt hier geen belang
rijke verlichting verwacht. Aangeno
men wordt dat dit spel gespeeld wordt
samen met de belangrijkste partner, na
melijk West-Duitsland, in de zogenaam
de Slang, dat is het valuta-verbond tus
sen West-Duitsland en zijn Noordwest-
buren in de EEG. waarvan de centrale
bank al heeft bericht voorlopig geen
verdere discontoverlaging door te voe
ren. Opmerkelijk is overigens wel, dat
de Bundesbank veel optimistischer is
over de directe economische vooruitzich
ten dan hier te lande. In Duitsland
zouden de eerste tekenen van een con-
juctuuromslag al zijn opgemerkt en
reeds deze zomer zouden die tekenen
zeer duidelijk worden. Een hoopvol ge
luid, ook voor ons land, dat zo nauw
met de economis van de Bondsrepubliek
verbonden is.
In de meeste westelijke landen is de
populariteit van ontwikkelingshulp ge
daald sinds de OPEC-landen het Westen
met gelijke munt betaalden door hun
„actieve prijspoliiek” (zo heet de verho
ging van de olieprijs in de toelichting bij
de begroting van buitenlandse zaken).
Spotprenten over schatrijke sjeiks (Wim
Kan: „Met de lakens nog over d’r kop”)
slaan in bij een publieke opinie, die
dagelijks wordt bewerkt met sombere
verhalen over werkloosheid en beta-
1 i ngsba 1 a ns tekorten
Dezelfde prenten gaan voorbij aan
het feit dat 76 percent van de OPEC-
olie-opbrengsten naar negen landen gaan
met een inkomen van 450 dollar per
jaar per hoofd van de bevoiKing, minder
dan een tiende deel van de 4600 dollar
per jaar, het gemiddelde inkomen per
hoofd in de undustrielanden die zijn
aangesloten bij de OESO, de Organisatie
voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling.
De firma Convair in de Amerikaanse
stad San Diego bouwt vliegtuigromp-
delen van onder andere het Douglas DC-
10-passagierstoestel. Zij worden ’s nachts
per platte boot over de Grote Oceaan
naar Long Beach overgebracht. Op de
achtergrond afgebouwde vliegtuigen die
op hun laatste controles wachten. Het
toestel op de voorgrond zal in Long
Beach van kop en staart worden voor
zien.
AMSTERDAM (ANP). De direc
tie van de directe belastingen, ressor
terend onder het ministerie van Fi
nanciën. heeft afwijzend beschikt op
een verzoek van enkele hulpverle
ningsorganisaties om aan buitenland
se gastarbeiders toelichtingen in hun
eigen landstaal te vertrekken en be
lastingaanslagen in twee talen (Ne-
derlands-Spaans, Nederlands-Turks
enz.).
Volgens deze hulpverleningsorgani
saties begint zich een onhoudbare
toestand voor te doen. In deze maan
den worden de vrijwilligersgroepen
overstroomd met aanvragen van gast
arbeiders om hulp bij het invullen
van de voor hen onbegrijpelijke aan
giftebiljetten.
De directie van de directe belastin
gen heeft de organisaties laten weten,
dat inwilliging van het verzoek op te
veel praktische bezwaren zou stuiten.
De werkgevers zijn van mening, dat
uit een oogpunt van persooneelsbeleid de
ondernemingsraad enig inzicht kan wor
den verschaft in de beloningsstructuur
van het niet onder een cao vallende
personeel „De openbaarheid van inko
mens op nationaal niveau ia een zaak
van kabinet en parlement, omdat ook
vele andere groepen dan werknemers
daarbij betrokken zijn”, aldus het VNO
Er bestaat een steeds groter wordend
verschil tussen bruto- en nerto inkomens
naarmate het inkomen stijgt. „Voor een
goed inzicht in de werkelijke inkomens
verhoudingen binnen de onderneming is
het daarom nodig voldoende voorlichting
te geven over de reële inkomens”, aldus
het VNO, dat meent, dal openheid van
inkomens binnen de ond'" neming
onderdeel uitmaakt v'.n 1
beleid.
„In de eerste pla t n
trokken werknemers zelf
moeten worden m de methide
openneid bereikt moet worden
Ontslagaanvraag. De metaalwarenfabriek
Vinco in Venlo, een bedrijf waar
hoofdzakelijk sanitaire kranen worden
gemaakt heeft voor 22 van de 120
werknemers een ontslagvergunning
aangevraagd. Met de vakbonden is
overeenstemming bereikt over een af
vloeiingsregeling.
Nieuwe vissoort. Sowjet-biologen zijn
erin geslaagd door het kruisen van
twee vissoorten, de grote witte steur
en een kleinere soort, de Sterlet, een
nieuwe vissoort te kweken. Deze heeft
nog geen naam, maar „is kleiner dan
de steur, groter dan de sterlet en
smaakt voortreffelijk”.
Werktijdverkorting. Ongeveer 200 van de
bijna 1500 medewerkers van Enka in
Ede krijgen werktijdverkorting. Zij
zullen vanaf 1 maart tot half april
een kwart van de werktijd minder
hoeven te komen. Vorig jaar al was
de produktie ingekrompen.
15.000 Arbeidsplaatsen. In Nederland
zuilen ruim 15.000 nieuwe arbeids
plaatsen ontstaan, zodra de warmte-
isolatie in de nieuwbouw en bij reno
vatie van woningen werkelijk wordt
aangepakt. Dit is de opvatting v,an
Isoverbel Nederland, fabrikant van
isolatie-materiaal.
Maar voor de obligatiemarkt in Am
sterdam was ook deze week de huidige
monetaire politiek van ons land geen
positieve factor. Ook ditmaal overheerste
er een tendens tot afbrokkeling en
kwam de nieuwste staatslening maar
moeilijk los van haar emissiekoers.
Dankzij een flauwe stemming voor dol
lar en pond eerder deze week, begon de
buitenlandse belangstelling voor de acht
driekwart percent lening van de Gasunie
tegen 99 en een kwart percent zo op te
lopen, dat de inschrijving toch nog een
groot succes werd.
Hilarius-concern”
Prompt daar overheen diende zijn col
lega Boersma zijn met spanning tege
moet geziene werkgelegenheidsnota in.
waaruit blijkt dat de regering steeds
meer gedwongen wordt diep fundamen
teel in de arbeidsstructuur in te grijpen.
Het beschikbaar stellen van geld zonder
meer, blijkt niet effectief voldoende te
werken, althans niet op korte termijn.
Terwijl juist de snel stijgende werkloos
heid alleen geholpen wordt met een
verlichting op korte termijn. Kortom:
zowel op het economische als het sociale
vlak diepe zorgen, die een effectenbeurs
niet zonder meer over zich heen kan
laten gaan.
„Geen ontslagen na overname
personeel ontslaan, noch bij Hilarius,
noch bij Van der Loeff.
Werkgelegenheid van het bestaande
personeelsbestand bij Van der Loeff
wordt niet aangetast.
Van der Loeff maakt een voorbehoud
t.a.v. het te talrijke huidige Hilarius-
personeel wanneer zich een zodanige
niet voorziene verslechtering van de
economische situatie voordoet, dat de
continuïteit van het gehele bedrijf Van
der Loeff-Hilarius in gevaar dreigt te
komen. Dit voorbehoud geldt echter niet
