Delegaties zijn weinig optimistisch
SER-lid Reynaerts in proefschrift:
Werkgelegenheid verbeteren
met investeringsloon
Naasting FMO
door werkgevers
afgewezen
Staatssecretaris Kooymans
Bank Mees en Hope en
van Beek NV nagaan
Conferentie
Werktijdverkorting bij
OPEC ten einde
DAF gecontinueerd
Opnieuw poging
van minister
Gero te redden
Onderzoek Universiteit Utrecht:
JAARVERSLAGEN LEVEREN
TE WEINIG INFORMATIE
II w w I Wlb
l'fll
DEMONSTRATIE WERKLOZE BOUWVAKKERS
UK GELD
4
^8-
jrB
OwÉMt
o
f
■p
100 MAN TE VEEL
BIJ VEHA-WIERDEN
een miljoen gulden aan prijzen!
Korter werken
bij Daalderop
lil
Vorig jaar 26 percent
meer ontslagaanvragen
Lichte verbetering
voor meubelbranche
11
lil
1
Af
BT
V R IJ D A G
28
FEBRUARI
19 7 5
ECONOMIE
21
20
ard
-/HI/EIDO
:.w.
ek
.w.
ek
lëaL'J d 1
's 'A'
H
I
Moeizaam overleg Hoogovens-cao
(Van onze redactie economie)
(Van onze correspondent)
Tweede-Kamerlid Ter
I
(Van onze correspondent)
(Van onze correspondent)
(ADVERTENTIE)
(Van onze redactie economie)
BH
MD
Dit heeft drs. J. H. D. Van der Kwast,
algemeen directeur van de Koninklijke
Nederlandse Jaarbeurs in Utrecht, gis
termiddag als nieuwtje in zijn jaarrede
ter gelegenheid van de voorj aarsbeurs,
die zondag begint, medegedeeld.
De afgevaardigde, de Iraanse minister
van binnenlandse zaken Jamsid Amoe-
zegar, die de Iraanse olieonderhandelin-
gen leidt, verklaarde dat de 13 OPEC
landen de Verenigde Arabische Emiraten
toestemming hebben gegeven de zoge
naamde „gehalte premie” die de V.A.R.
heeft op de basisprijs iets te verminde
ren. Daardoor zal de prijs voor de olie
van hoge kwaliteit welke door de Vere
nigde Arabische Emiraten wordt uitge
voerd iets kunnen dalen.
Amoezegar bevestigde eerdere berich
ten dat een plan om de dollar prijs van
de olie te verhogen in de ijskast is gezet
tot juni.
Meteen na het einde van de conferen
tie zijn alle olieministers naar Algiers
gevlogen, alleen olieminister Otaiba van
Aboe Dhabi is naar Parijs doorgereisd.
Hij wil daar onderhandelen met vijf
grote oliemaatschappijen.
van
is
De onverkochte voorraad van 20.000
nieuwe auto’s bij DAF steekt overigens
nog gunstig af bij andere autofabrieken,
waar het in sommige gevallen gaat om
enkele honderdduizenden voertuigen. De
In onze puzzelaktie ten bate van het Koningin Wilhelmina Fonds kunt
u elke week voor één gulden een pakket cosmetica-produkten winnen
van het grote cosmetica-huis SHISEIDO-Japan. waarde 100, geschon*
ken door ELLEN NEY B.V., Amersfoort.
Dit zijn de'conclusies die de afdeling
bedrijfseconomie van de rijksuniversiteit
Utrecht trekt uit een onderzoek van 50
jaarverslagen. Volgens deze afdeling zijn
de voorschriften in de Wet op de Jaar
rekeningen van Ondernemingen zo be-
(100)
(100)
(10.000)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
(100)
De
voor
tabak is als gevolg daarvan aanmerke
lijk teruggelopen. De indruk bestaat dat
thans in Nederland grote hoeveelheden
Rhodesische tabak worden geïmporteerd
onder het mom dat de tabak uit Zuid-
Afrika afkomstig is.
2,31-
5,85-
6,66-
Van de 280 mensen zullen er volgens
de voorstellen van het bestuur 180 in
Wierden kunnen blijven. De anderen
(100) kunnen na om- en bijscholing in
een van de andere bedrijven van het
concern te werk worden gesteld. De
vakbonden gaan er vooralsnog vanuit
dat alle 280 mensen in het Wierdense
bedrijf moeten blijven.
scheiden dat. wie zich daar precies aan
houdt, onvoldoende informatie geeft. Ze
ker wat betreft het inzicht in rentabili
teit, liquiditeit en solvabiliteit. En dat
was volgens de Utrechtse economen wel
de hoofdgedachte van de WJO, die in
1970 werd ingesteld.
Volgens hen moet het jaarverslag veel
meer als een middel worden gezien om
informatie te geven aan kapitaalverschaf
fers en werknemers, leveranciers en
consumenten, overheid, politici en jour
nalisten. Uit de jaaroverzichten moet
men volgens de economen kunnen aflei
den of de bedrijven voldoende rekening
houden met de geldontwaarding. Verder
vinden zij het nodig d at de omzet in
absolute bedragen wordt vermeld.
In het rapport (uitgegeven bij Stenfert
Kroese in Leiden) wordt het onderzoek
in twee delen gesplist. Tot de bedrijven
BORN (ANP) De personenautofabriek van Daf in Born (L) heeft opnieuw werk
tijdverkorting aangevraagd en gekregen. De nieuwe driedaagse werkweek is ingegaan
op 24 februari jl. en zal duren tot 7 april a.s. Op de opslagterreinen van Daf Volvo
Nederland (in Born en in Beesd) staan ongeveer 20.009 onverkochte personenauto’s,
die hoofdzakelijk bestemd zijn voor de export.
De raad merkt o.m. op dat de toenma
lige regering en het bedrijfsleven in 1970
de FMO hebben opgericht. Doel was een
bijdrage te leveren aan de ontplooiing
van het bedrijfsleven in ontwikkelings
landen en de inschakeling van het Ne
derlandse bedrijfsleven daarbij te bevor
deren.
De aandelen van de FMO zijn in
handen van particulieren. De zorgvuldig
gekozen formule van de FMO is, aldus
de raad verder onder meer, feitelijk
dusdanig gestructureerd dat de sociale
elementen in de visie van ontwikkelings
politiek van de regering ook nu volledig
tot hun recht komen.
Werkloze bouwvakkers hebben giste
ren voor het gebouw van het Sociaal
Fonds Bouwnijverheid aan de Jan
Evertsenstraat in Amsterdam gede
monstreerd. Ze protesteerden tegen
de huns inziens grove intimidatiepo-
gingen van buitenfunctionarissen van
het Fonds
DEN HAAG. De economische con
troledienst en het ministerie van Finan
ciën gaan onderzoeken of de Rotterdam
se tabaksimporteur A. L. van Beek NV
en de Bank Mees en Hope zich schuldig
hebben gemaakt aan overtreding van de
Nederlandse sanctiewetgeving tegen Rho-
desië. Staatssecretaris Kooymans (Bui
tenlandse Zaken) heeft dit gisteren in de
Tweede Kamer meegedeeld.
DEN HAAG (ANP). Sedert het ein
de van de zomer is in het najaar en in
de winter de meubelverkoop in Neder
land erg slecht geweest. De indruk be
staat echter, dat er in februari een
lichte verbetering is ingetreden. Aldus
drs. J. van der Meer, directeur van „Van
der Meer meubelen”, de grootste meu-
beldetailhandel in ons land.
2,41
5,88
6,96
101,00-104,00
35.50- 39,00
9.00- 10,50
2,31- 2,41
54.75- 58,25
96.75- 99,75
58.50- 61,50
46.50- 49,50
42,00- 45,00
14,37- 14,76
3.99- 4,29
6,70- 8,20
66,00- 69,00
13,25- 16,25
Hoewel er ditmaal minder personen
bij de werktijdverkorting betrokken zijn
is de situatie bij Daalderop nog vrij
onzeker. Vooral met de export naar
Amerika (de helft van de tinprodukten
werd in dit land verkocht) is het niet
best gesteld.
GRONINGEN. De 50 groofste en
meest bekende Nederlandse bedrijven
leven de Wet op de Jaarrekening van
Ondernemingen (WJO) redelijk na. Hun
jaarverslagen voldoen aan de minimum
eisen die in deze wet zijn gesteld. Toch
blijken niet minder dan 46 jaarverslagen
te weinig informatie te bevatten. Twee
bedrijven die de wet naleven, maar ook
de bedoeling ervan hebben begrepen en
zoveel mogelijk informatie geven, zijn
AKZO en de bouwonderneming Stevin.
functiegroep 20 (de huidige CAO geldt
voor werknemers ingedeèld in de func
tiegroepen 1 t.m. 14. Bij functiegroep 15
begint de categorie Hoger Personeel).
Het overleg daarover heeft tot resul
taat gehad dat de vakbonden hun oor
spronkelijke voorstel hebben vervangen
door de eis dat er zo spoedig mogelijk
onderhandelingen zullen worden geo
pend tussen directie, vakbonden en de
VHHP over een afzonderlijke CAO voor
werknemers die zijn ingedeeld in de
functiegroepen 15 t.m- 20. Zo’n CAO zou
bij voorkeur nog voor het jaar 1975
moeten gaan gelden. Voorts zou er dan
naar moeten worden gestreefd per 1
januari 1978 een geïntegreerde CAO te
hebben waarbij dan directie, de vijf
vakbonden die partij zijn bij de huidige
CAO en de VHHP contractspartners
zijn. Van de zijde van het bedrijf is met
deze oplossingsmogelijkheid ingestemd.
Het tweede onderhandelingsblok omvat
algemene verhoging per 1 januari jl.,
prijscompensatie, vakantietoeslag, pensi
oenfonds. Van de kant van de onderhan-
delingsdelegatie van Hoogovens is de
partners onder het oog gebracht dat „de
TIEL (ANP). De directie van me-
taalwarenfabriek Daalderop heeft voor
een derde termijn van zes weken werk
tijdverkorting van 2 dagen per week
aangevraagd. Deze periode gaat volgende
week maandag in en geldt voor 400
personeelsleden. De vorige perioden wer
den elk aangevraagd voor 650 perso
neelsleden.
DEN HAAG. Minister Lubbers (E-
conomische Zaken) heeft gisterochtend
opnieuw geprobeerd de bestekfabriek
Sola in Zeist ertoe te bewegen een deel
van de failliete Gero over te nemen.
die de WJO het beste naleven, behoren
AKZO, Stevin, Van Ommeren en Nijver-
dal-Ten Cate. Tot de bedrijven die hét
meest voldoen aan de extra wensen ten
aanzien van van de doorgaans verstrekte
informatie behoren weer AKZO en Ste
vin plus Philips en Océ van der Grinten.
Zo blijven AKZO en Stevin als de meest
„open bedrijven” over.
De jaarverslagen van ACF Holding,
Heineken, Ballast-Nedam, Hunter Doug
las, NV Gemeenschappelijk Bezit VRG-
Papier, Koninklijke Bijenkorf Beheer,
De Erven Weduwe Van Nelle en Hage-
meyer werden „te licht” bevonden.
Daartussen zitten nog bedrijven als
Scholten-Honig. Gist Brocades, De Tele
graaf, Kluwers Uitgeverij, de VNU,
Shell, Unilever en de Rijn-Schelde-Ver-
olme machinefabrieken en scheepswer
ven.
ENSCHEDE. Bij Veha Wierden tl
100 man te veel. Het bestuur van de
Rijn-Schelde-Verolmegroep in Rotter
dam heeft de vakbonden plannen voor
gelegd voor haar dochterbedrijf Veha
Radiatoren in Wierden, dat kampt met
afzetproblemen.
Sola-directeur A. Gerritsen weigerde
eerder, op voorstel van de heren Rool-
vink en Oosterhuis, Gero over te nemen
wegens de voorwaarde die de overheid
daaraan stelde: financiële deelneming
van de overheid voor modernisering van
de Sola en uitbreiding, onder overheids
toezicht, van de leiding van Sola.
WENEN (AP). De ministers van
olieproducerende landen verenigd in de
OPEC hebben hun goedkeuring gehecht
aan een olieprijsverlaging in een lidstaat
en hebben een ontwerpbeleidsplan vol
tooid voor de komende besprekingen
tussen de olieproducerende- en oliever-
bruikende landen, aldus heeft één der
afgevaardigden bekend gemaakt na af
loop van de OPEC conferentie die giste
ren na drie dagen in Wenen is beëindigd.
VELSEN (ANP) Gisteravond,
aan het einde van de tweede onder-
handelingsdag over vernieuwing
van de collectieve arbeidsovereen
komst voor werknemers van Hoog
ovens, waren bestuurders en top-
kaderleden van de industriebonden
van NVV en van NKV weinig op
timistisch over het verdere verloop
der onderhandelingen. Dat vertel
den ze, nadat onderhandelaars in
het culturele centrum de Schouw
in Velsen een uiteenzetting hadden
gegeven van de stand van zaken.
Delegatieleider van de vijf vakbonden
die partij zijn bij de CAO, dé heer W.
Tuinenburg, districtshoofd van de indus
triebond NVV, zei desgevraagd, dat er
verscheidene schorsingen in het overleg
zijn geweest. Tijdens de laatste onder
breking, gistermiddag tegen vijf uur, is
overwogen toen al naar dé onderhande
lingstafel terug te gaan met de medede
ling dat het weinig zinvol werd geacht
UTRECHT. In 1974 zijn er 12.067
meer ontslagaanvragen oftewel 26 per
cent meer dan in het jaar daarvoor
geregistreerd. Het ging om in totaal
57.000 ontslagaanvragen tegenover 45.000
in 1973.
Minister Lubbers, die gisterochtend
Gerritsen bij zich ontbood, wil in elk
geval van Gerritsen volstrekte duidelijk
heid over zijn motieven om de voor
waarde af te wijzen, zodat de minister
de Kamer terdege kan inlichten over de
mislukking bij het redden van Gero.
Het invoeren van investeringsloon
(het delen van de werknemers in de
ondernemingswinsten in de vorm van
een voor bezitsvorming bestemde ge
blokkeerde loonsverhoging) biedt vol
gens dr. Reynaerts grote voordelen
boven de vermogensaanwasdeling (het
laten delen van de werknemers in de
winsten van commercieel georiënteer
de bedrijven).
„Het investeringsloon bezit een al
gemeen karakter en een eenvoudige
structuur”, aldus dr. Reynaerts. „Het
investeringsloon kan bovendien heel
wat gemakkelijker dan de vermogens
aanwasdeling worden ingepast in het
typisch Nederlandse patroon van ar
beidsvoorwaarden en in het streven
naar meer gelijkmatige inkomens- en
vermogensverhoudingen. De resulta
ten die de vermogensaanwasdeling
afwerpt zijn, anders dan bij het in-
vesteringsloon, afhankelijk van zeer
de besprekingen voort te zetten zonder
eerst aan de desbetreffende beleidsin-
stanties voor te leggen hoe de situatie er
op dat moment voor stond.
Omdat niet alle in de delegatie verte
genwoordigde bonden in dit opzicht
daarover eenstemmig waren, is het over
leg nog voortgezet, waarna bestuurders
en topkaderleden werden ingelicht.
Partijeh bij dé CAO hebben afgespro
ken maandag de onderhandelingen te
vervolgen. Te oordelen naar hetgeen
deelnemers aan de vergadering van de
industriebonden van NVV en NKV gis
termiddag in de Schouw zeiden, zien zij
weinig heil in die volgendé vergadering.
De voorzitter van de onderhandelings-
delegatie van Hoogovens, drs. M. David-
se, hoofd personeelszaken, heeft ons des
gevraagd meegedeeld dat er gisteren op
een aantal punten van de kant van het
bedrijf voorstellen ter tafel zijn gelegd
en dat partijen het gehele pakket we
derzijdse voorstellen in een aantal
„blokken” hebben ondergebracht.
Eén van die blokken heeft betrekking
op het voorstel van de vakbonden om de
werkingssfeer uit te breiden tot en met
AMSTERDAM (ANP) De advieskoersen
(aan- en verkoopprijzen) voor buitenlands
bankpapier geldend in Amsterdam:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische franc
Duitse mark
Italiaanse lire
Portugese escudo
Canadese dollar
Franse franc
Zwitserse franc
Zweedse kroon
Noorse kroon
Deense kroon
Oostenrijkse schilling
Spaanse peseta
Griekse drachme
Finse mark
Joegoslavische dinar
TILBURG. Volgens dr. W. H. J.
Reynaerts, NKV-afgevaardigde in de
Sociaal-Economische Raad en ver
vangend bestuurslid van de Stichting
van de Arbeid, kan de werkgelegen
heidssituatie worden verbeterd wan
neer in de komende jaren de loons
verhogingen grotendeels worden be
stemd voor investeringsloon. Dit zal
tevens een remmende invloed hebben
op de inflatie. De heer Reynaerts
verdedigde deze opvatting gistermid
dag bij zijn promotie tot doctor in
de economische wetenschappen aan
de katholieke hogeschool in Tilburg.
Sinds 7 januari jl. werd bij DAF in
Born al twee dagen per week minder
gewerkt. Deze zesweekse periode was op
22 februari beëindigd, maar de fabriek
achtte het noodzakelijk de werktijdver
korting te continueren en diende op
nieuw een aanvraag in bij de arbeidsin
spectie te Maastricht. De vergunning is
twee dagen geleden afgekomen en zal
gelden voor het gehele personeel.
De heer Van der Meer heeft deze
indruk gekregen uit de gang van zaken
in het eigen bedrijf, maar ook van wat
hij over wat betere verkopen van zijn
leveranciers hoort. Hij hoort verder
niets meer over nieuwe aanvragen voor
vergunning voor werktijdverkorting in
de Nederlandse meubelindustrie, een an
der teken, dat het ergste wellicht achter
de rug is. De vorige maand werd er nog
in 20 a 25 fabrieken korter gewerkt,
waarbij in totaal ongeveer 700 mensen
waren betrokken.
voorraden hebben uitsluitend betrekking
op de export, omdat de Nederlandse
dealers hun DAF-auto’s rechtstreeks en
volgens planning van de fabriek betrek
ken, aldus een woordvoerder van DAF.
De exportvoorraden zijn vooral het ge
volg van een sterke' stagnatie in de afzet
naar Groot-Brittannië, waar valutamoei-
lijkheden en stakingen een rol spelen.
De DAF-fabriek in Born is in 1974 in
totaal 58 dagen dicht geweest. Soms
werd één dag en enkele malen twee
dagen per week niet gewerkt. Na beëin
diging van de huidige driedaagse werk
week in april is de fabriek dit jaar 12
dagen dicht geweest.
Het Tweede-Kamerlid Ter Beek
(PvdA) had staatssecretaris Kooymans
dinsdag vijftig documenten overhandigd
waaruit zou blijken dat Bank Mees en
Hope de import van Rhodesische tabak
door Van Beek NV mogelijk h ad ge
maakt. De documenten, die afkomstig
zijn van de anti-apartheidsbeweging Ne
derland, zijn aan de economische con
troledienst ter beschikking gesteld.
Kooymans denkt de nieuw ontworpen
sanctiewet inzake Rhodesië voor de zo
mervakantie bij het parlement te kun
nen indienen. Als de wet van kracht
wordt, zal het mogelijk zijn eisen te
stellen aan certificaten van oorsprong, in
het bijzonder van Zuidafrikaanse tabak.
Alleen certificaten van de twee grote
Zuidafrikaanse tabakscoöperaties zullen
worden geaccepteerd, aldus Kooymans.
Dit systeem wordt ook in Zweden
gevolgd. De import van Zuidafrikaanse
ruimte” voor 1975 maar gering is. Vol
doen aan de oorspronkelijke voorstellen
van de vijf vakbonden zou, rekening
houdende met de CAO-bepaling over de
middelen van het pensioenfonds en met
een naar verwachting vijf percent prijs
compensatie per 1 juli a.s. een loonkos
tenstijging van ongeveer negentien per
cent in dit jaar tot gevolg hebben. De
onderhandelingsdelegatie van Hoogovens
vindt dat dit zozeer afwijkt van hetgeen
mogelijk is, dat zij een ander pakket
heeft voorgesteld waardoor de loonkos
tenstijging ruim zeventien percent zou
gaan bedragen.
In het overleg is tot dusverre niet
gesproken over de zgn. immateriële pun
ten (faciliteiten bedrijven werk enz.),
noch over de wijze van betaling van
een loonsverhoging (de centen-percenten-
kwestie).
De delegatie van de vakbonden heeft
tot maandagmorgen elf uur tijd ge
vraagd voor intern beraad. Voorafgaande
aan de derde onderhandelingsvergade-
ring op maandag komen alle delegatiele
den van de vijf vakbonden samen om de
te volgen gedragslijn te bespreken.
wisselvallige grootheden. Gelet op de
onvermijdelijke juridische en fiscale
complicaties staat de vermogensaan
wasdeling aan de onderneming voorts
meer vluchtwegen toe dan het inves
teringsloon”.
Dr. Reynaerts constateert dat de
werkgevers weerstand bieden tegen
de invoering van het investeringsloon.
Maar ook de vakbeweging heeft tot
nu toe betrekkelijk weinig aandrang
uitgeoefend. Eén van de oorzaken
daarvan zou liggen in de onzekerheid
over de uiteindelijke effecten voor de
economie. Een te sterke stijging van
de loonkosten zou een verdere aan
tasting van de werkgelegenheid met
zich kunnen meebrengen.
Om deze risico’s te beperken acht
dr. Reynaerts het wenselijk het in
vesteringsloon als onderdeel van de
arbeidsvoorwaarden in te passen in
een centraal akkoord. Bij een vol
doende graad van overeenstemming
tussen de partijen zal een aantasting
van de werkgelegenheid door loons
verhogingen dan kunnen worden te
gengegaan door het grootste deel er
van voor investeringsloon te bestem
men.
„Als consequentie hiervan ligt het
in de rede om de werknemers qua
eigendom en zeggenschap binnen te
leiden in het domein van kapitaalgoe
derenvoorraad”, voegt Reynaerts
daaraan toe. Ten aanzien van de
effecten van het investeringsloon
denkt hij ten slotte een corrigerende,
stimulerende en sturende taak toe
aan de overheid.
DEN HAAG (ANP). De raad
Nederlandse Werkgeversverbonden
van oordeel dat overneming door de
staat van de aandelen van de Neder
landse Financieringsmaatschappij voor
Ontwikkelingslanden (FMO) niet wordt
gerechtvaardigd door oogmerken van
ontwikkelingspolitiek. Dit schrijft de
raad, samenwerkingsorgaan van het
Verbond van Nederlandse Ondernemers
en van het Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond, aan de Staten-Ge-
neraal.
