Sadat weigert
POLITIEKE PARTIJEN GELASTEN VERKIEZINGSSTRIJD AF
PLO-delegatie
te ontvangen
telefoongebouw
Brand
Drentse jagers
ongerust over
toename vossen
Congresleden gaan
naar Pnom Penh
Voorbereidend
Chauffeurs blokkeren
wegen naar Parijs
Turkije gaat kernbom maken
Spaanse politieke
achtergrond
jaar HBO nog
niet afgeschaft
gevangenen
vrijlaten
Drie doden bij
treinbotsing
in België
Harde strijd
in
Eritrea
3
PPR-wetsontwerp
militaire rechtspraak
Regime Lon Nol „niet meer te redden”
BINNEN- EN BUITENLAND
V R IJ D A G
28
FEBRUARI
1975
(Van onze redacteur in Bonn)
iSüBi
a”
Veilige plaats
nk
;sie
ssis
nië
ten
Iers
tten
H
J uristencommissie:
ïker
isch
itaal
„Onjuist”
tssen
Frustratie
:hap
LONDEN (UPI en Reuter) Turkije heeft besloten zijn eigen kern
bom te ontwikkelen, zo meldt de Londense „Financial Times” gisteren
in een bericht uit Ankara.
Turkije’s minister van Defensie Klhami Sancar citerend, meldt het
blad dat Turkije het besluit genomen heeft in verband met het Ameri
kaanse wapenembargo na de Turkse inval op Cyprus.
De staking van de Italiaanse hulp en de opschorting van de Duitse
militaire bijstand hebben ook tot het besluit bijgedragen, zei Sancar.
Turkije geeft nu de hoogste voorrang aan het baseren van de nationale
defensie op nationale macht en hulpbronnen „Wij werken aan kern
energie. Er zijn plannen voor de fabricage van atoombommen en kern
reactoren, Wij zijn in een tamelijk ver gevorderd stadium gekomen van
raketbouw”, aldus de minister.
Berlijn geschokt na ontvoering
eens
uitgebroken
De diepere bedoeling van de Turkse
V
Inmiddels heeft de chauffeur van de
politicus én van de daders geïdentifi
ceerd als de 34-jarige Angela Luther, die
sinds 1972 door de politie wordt gezocht.
Zij wordt ervan verdacht lid te zijn van
de Baader-Meinhofgroep.
niet
hoeveel hulp d e
brandstof wordt
ZIJN GRIEKSE ambtgenoot Averof
heeft een en ander onmiddellijk ont-
end. „Ik kan niet begrijpen wat de
bedoeling is van de verklaringen van
m(jn Turkse collega, gegeven het feit
dat deze van begin tot einde onjuist
zijn”.
kwam
even
DE FRUSTRATIE van de Turken
is nog sterker geworden na de weige
ring van een Noorse firma haar ex-
Het Instituut voor Faunabeheer heeft
de bedoeling de vossen in Drenthe met
een zendertje uit te rusten zodat men de
trek van deze dieren kan bestuderen. In
de Veluwse bossen lopen al twintig vos
sen met een zendertje rond hun nek. Op
vossen mag het hele jaar jacht gemaakt
worden. De premie die door de overheid
is gesteld op het vangen van een vos is
15 gulden.
zijn
om
1 in
t op
g te
it is
nde-
iruik
elson
t hij
r het
>resi-
sbaar
md-
rins
:oek
be-
van
in
zal
“<’21
een
veer
t het
grote
■ings-
Port
mil-
etreft
i een
i ne-
vordt
opge-
:mans
ezette
Ver-
•ienen
'raagt
n het
ik in
■beeld
over-
ser al
ga
mensen
>kse
leb-
lam
>pe-
Ige-
bben
iteur
ische
arts-
be-
amp.
jtslag
ess
pa-
zan
ten
vee
Te
ran
(Van onze parlementsredactie)
vijs
ee-
na-
een
ho-
ijke
wet
m.
van
leek
rge-
i in
smet
i en
ran-
het
bij-
nen-
1ste-
ge-
zrees
nge-
'uid-
mze-
n de
a.
eid
tag
ius
ic-
de
igst
tad
ge-
WEST-BERLIJN De autoritei
ten in West-Berlijn hebben een be
loning van 100.000 mark uitgeloofd
voor degene die aanwijzingen kan
geven die tot de opsporing leiden
van de 52-jarige christen-democra-
tische politicus Peter Lorenz. Lo
renz, die lijsttrekker is voor de CDU
bij de komende verkiezingen voor
het Huis van Afgevaardigden van
West-Berlijn, werd gisterochtend
omstreeks half negen door drie per
sonen overvallen en ontvoerd.
Een enorme brand heeft in het twaalf
verdiepingen tellende gebouw van de
New York Telephone zeker 170.000
telefoonaansluitingen in de Ameri
kaanse miljoenenstad lamgelegd. Het
vuur woedde langer dan negen uur
in het gebouw. Brandweerlieden
(linksonder) konden weinig uitrich
ten tegen de vuurzee. Zeker zestig
spuitgasten raakten gewond
CAIRO. (UPI) President Sadat van
Egypte heeft gisteren geweigerd de dele
gatie te ontvangen die het uitvoerend
comité van de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie (PLO) had gezonden om de
vredesinspanningen van de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken Kissin
ger, die door Egypte worden onder
steund. De PLO verzet zich tegen Kis
singers plannen.
dat de NAVO
een oplossing
problemen van
het door het
afgedwongen
In de Ethiopische provincie Eritrea
wordt fel gevochten om belangrijke
weg- en spoorwegknooppunten tus
sen de provincie-hoofdstad Asmara
en de Soedanese grens, De verliescij
fers zouden zowel aan de zijde van de
Eritrese vrijheidsstrijders (zie foto)
als bij de Ethiopische troepen hoog
zijn
Het instituut was het niet eens met de
uitspraak van een functionaris van de
Natuurbescherming in Assen die sprak
van „een vossenplaag”. Volgens het in
stituut is de toename van het aantal
vossen een gevolg van de grotere be
schutting die de dieren in de bossen
vinden na de stormramp van 13 novem
ber 1973.
ploratievaartuig voor Turkijes natio
nale pertroleummaatschappij te laten
opereren in deze „omstreden wate
ren”.
GENÈVE. De Internationale Com
missie van Juristen heeft er bij de
Spaanse dictator Franco op aangedron
gen een amnestie voor politieke gevan
genen af te kondigen.
De ICJ bepleit vooral de vrijlating
van zes gevangenen die op 11 februari in
hoger beroep opnieuw tot gevangenis
straffen werden veroordeeld wegens
vakbondsactiviteit. Twee afgevaardigden
van de ICJ waren als waarnemer bij dit
proces aanwezig. Ze tonen zich verheugd
over de vrijspraak van vier verdachten
en de strafvermindering voor de overi
gen.
Van gerechtigheid in overeenstemming
met de internationaal aanvaarde normen
is pas sprake als ook de andere zes
gevangenen in vrijheid worden gesteld.
De ontvoering van Lorenz, drie dagen
voor de verkiezingen, heeft voor grote
deining gezorgd. Na de moord op de
hoogste rechter van de stad, Günther
von Drenkmann, is dit de tweede actie
tn enkele maanden die wordt toege
schreven aan de Baader-Meinhofgroep,
hoewel concrete bewijzen in die richting
tot nu toe ontbreken.
Lorenz, getrouwd en vader van twee
kinderen, verliet gisteren om half negen
zijn huis in Zehlendorf. Zijn auto werd
klemgereden door een kleine vrachtwa
gen van het type Mercedes, waarin door
de politie later een complete zendappa
ratuur werd aangetroffen. Uit een per
sonenauto, die achter de wagen van
Lorenz reed, sprongen daarop twee man
nen en een vrouw. Eén van de overval
lers was gewapend met een machinepis
tool. De chauffeur van de dienstwagen
DEN HAAG. (ANP) Dc PPR-frac-
tie in de Tweede Kamer heeft gisteren
opnieuw een initiatiefwetsontwerp inge
diend, waarin wordt voorgesteld een
herziening van de militaire rechtspraak.
Volgens dit wetsontwerp wordt de Hoge
Raad ook hoogste beroepsinstantie voor
de militaire rechtspraak. Tot nu toe was
geen verder beroep mogelijk dan op het
Hoog Militair Gerechtshof.
Eind 1973 verwierp de Eerste Kamer
eenzelfde PPR-wetsontwerp, waarin ook
de invoering wordt voorgesteld van de
rechtsmiddelen van cassatie en cassatie
in het belang der wet. Een meerderheid
van de senaat had toen bezwaar tegen
één artikel in het wetsontwerp (over de
aanstelling van de leden van de rechter
lijke macht voor het leven).
DEN HAAG. Mavo-leerlingen zul
len ook dit jaar nog kunnen overstappen
naar het Hoger Beroepsonderwijs. Onder
druk van de Tweede-Kamercommissie
voor Onderwijs heeft staatssecretaris
Klein gisteren toegezegd zijn plan tot
afschaffing van het voorbereidend jaar
bij het HBO nog eens te bezien. Waar
schijnlijk zal het voorbereidend jaar nu
pas in augustus '76 uit het onderwijspro
gramma verdwijnen.
De acht leden tellende delegatie is van
plan zaterdag naar Pnom Penh te vlie
gen om daar besprekingen te' voeren
over Fords verzoek aan het Congres 222
miljoen dollar extra uit te trekken voor
militaire steun aan Cambodja. Vervol
gens zal de delegatie weer naar Saigon
terugkeren voor overleg met vertegen
woordigers van de Voorlopige Revolutio
naire Regering (VRR).
Terwijl functionarissen van het Ame
rikaanse ministerie van Defensie hopen
dat de extra Amerikaanse steun vol
doende is om het regime-Lon Nol lang
genoeg op de been te houden om een
regeling door onderhartdelingen te tref
fen, zijn diplomaten in Pnom Penh van
DAAGS DAAROP verklaarde de
regering in Ankara dat Turkije dit
voorjaar niet meedoet aan de twee
jaarlijkse NAVO-oefening Windex,
waarbij zonder legers of wapenen een
papieren oorlog wordt uitgevochten
tegen de Warschaupact-landen met
deelname van militaire politici in alle
hoofdsteden van het NAVO-bondge-
nootschap.
Volgens het persbureau voor het Mid-
den-Oosten is Sadat uitsluitend bereid
het hele dertien leden tellende uitvoe
rende comité te ontvangen.
Diplomatieke waarnemers zijn van
oordeel dat Sadats besluit om alleen
maar het hele comité te ontvangen aan
toont dat hij het geschil met de PLO te
groot acht om op lager niveau te be
spreken. Het comité staat onder leiding
van Jasser Arafat.
uitgesloten Dit maakte, aldus Ankara,
Turkijes deelnemen aan een dergelij
ke oefening „onrealistisch”.
Hiermee kwam, sterker dan tevo
ren de kwestie van de olierijke Egeï-
sche Zee naar voren als de grote
twistappel tussen de twee zogenaam
de NAVO-bondgenoten, groter mis
schien dan Cyprus. De Turkse minis
ter van Defensie Sancar verklaarde
ongeveer gelijktijdig in een vraagge
sprek met de „Milliyet” dat Grieken
land niet alleen Kreta en Rhodos
gebruikte als tussenstation voor troe
penzendingen naar Cyprus, maar ook
de Egeïsche eilanden Chios en Lesbos
in militaire paraatheid brengt, tegen
de bepalingen van het in 1923 geslo
ten Verdrag van Laussanne. De
Turkse minderheid op Rhodos wordt
bovendien onderdrukt.
PNOM PENH. (AP) Drie Ameri
kaanse vrachtvliegtuigen hebben gisteren
in totaal negen vluchten uitgevoerd naar
Cambodja om een maand lang rijst aan
'ié voeren voor de twee miljoen inwo
ners van de Cambodjaanse hoofdstad
Pnom Penh. In Saigon sprak een delega
tie van het Amerikaanse Congres giste
ren met president Thieu over het ver
zoek van de regering-Ford tot extra
militaire hulp ter waarde van 300 mil
joen dollar aan Zuid-Vietnam.
Met spanning wordt op de eisen van
de ontvoerders gawacht. De politieke
partijen in West-Berlijn hebben inmiddels
de verkiezingsstrijd afgelast. De verkie
zingen zullen echter gewoon overmorgen
plaatsvinden.
Gistermiddag kwam burgemeester
Klaus Schütz even naar buiten. Hij
vroeg een megafoon en vertelde de
wachtenden, voor het raadhuis dat de
demonstratie, die was aangekondigd, niet
door zou gaan. „We moeten nu rustig
blijven. Als democraten moeten we ons
niet door terroristen van onze gemeen
schappelijke overtuiging laten afbren
gen”.
Hij oogstte een mat applausje en met
een moe gezicht verdween' hij weer in
het raadhuis. Buiten gaan de discussies
verder. De sympathie ligt duidelijk niet
bij de regerende sociaal-democraten.
De verkiezingsstrijd is hier de afgelo
pen weken met „wet en orde”-parolen
gevoerd. De burgers worden plotseling
met een stuk onveiligheid geconfron
teerd, die de voorstanders van wet en
orde ogenschijnlijk gelijk geeft.
In het raadhuis waren gistermiddag
inmiddels alle prominente politici uit de
Bondsrepubliek verschenen. De crisisstaf
vergaderde onafgebroken. SPD-voorzitter
Brandt kwam de vergaderzaal uit en
vroeg de bevolking verstandig te blijven.
Op zijn wat trage en rustige wijze .gei
hij dat „toorn geen goede raadsman is”.
Brandt probeerde de gemoederen te sus
sen, maar Berlijn is opgewonden.
Minister van Buitenlandse Zaken Gen
scher werd door de verslaggevers bijna
onder de voet gelopen. Hij, de man die
vaak politieminister werd genoemd toen
hij Binnenlandse Zaken nog beheerde,
vroeg de bevolking de politie te helpen.
De minister van Binnenlandse Zaken,
Werner Maihofer, wil niets zeggen. „Ik
vlieg onmid leilijk weer naar Bonn”, zei
hij en ijlde de trappen van het raadhuis
af.
voor een
staat, lid
De regering van Libië heeft de invoer
verboden van alle Egyptische bladen en
publikaties.
doet zich
als Turkije zich op het
ogenblik militair sterk wil maken
het daarbij in de eerste plaats aan
Griekenland denkt - maar het omge
keerde is natuurlijk evenzeer waar.
De nieuwe NAVO-bevelhebber gene
raal Haig zal het niet makkelijk krij
gen bij zijn eerste bezoek aan Ankara
op 3 maart. Maar zijn bezoek aan
Athene, waarvan de datum nog niet
is vastgesteld, zal niet veel minder
onbehaaglijk zijn.
regering is intussen vrij duidelijk. Op
het eiland Cyprus, dat voor tachtig
percent door Grieken en voor 18
percent door Turken wordt bewoond,
hebben de Turkse strijdkrachten een
fifty-fifty-situatie geschapen, waarbij
economisch gezien zelfs ruim twee
derde van het eiland in Turkse han
den is gevallen. Na deze overwinning
is de situatie in de Egeïsche Zee voor
de Turken extra onverteerbaar ge
worden. Ook deze zee is dank zij de
eilanden, voor ruim 80 percent in
Griekse handen, maar ook hier zou
de situatie eigenlijk elk even veel
moeten zijn, zoals de Turkse prmier
Irmak onlangs nog in een rede in
Konya uitriep.
De Cyprus-operatie van vorig jaar
werd niet alleen gerechtvaardigd met
de noodzaak de Turkse minderheid te
beschermen, maar ook met het feit
dat een eiland dat zo dicht onder de
Turkse kust ligt, niet onder Griekse
controle mag vallen. Dat gevaar deed
zich voor na de coup van Enosis-
gezinde officieren tegen Makarios in
juli 1974.'
Maar eilanden als Rhodos. Samos
Chios en Lesbos, die net als Cyprus
eens Ottomaans zijn geweest, liggen
nog veel dichter onder de Turkse
kust, en zij liggen daar als evenzovele
hatelijke herinneringen aan Turkse
militaire nederlagen in het verleden,
nederlagen waaraan Turkije na de
Cvprustriomf minder dan ooit herin
nerd wil worden. Dezelfde minister
Sancar heeft onlangs in een vraagge
sprek gezegddat de Turken „als van
zelf hun blik in gedachten gevestigd
houden op deze eilanden vlak voor de
kust waar hun voorouders eens heb
ben gewoond”.
vervolgen.
BRUSSEL. (ANP) Gisteravond zijn
twee Belgische treinen op de lijn Char
leroi-Brussel met elkaar in botsing
komen. Bij het ongeluk zijn drie
om het leven gekomen.
Volgens de Belgische spoorwegen
kwamen de directe trein van Charleroi
naar Brussel en de stoptrein van Eigen-
brakel naar Baulers met elkaar in bot
sing. Het treinverkeer op de lijn Brus
sel-Charleroi zal vermoedelijk twee da
gen onderbroken zijn. De spoorwegen
hebben bussen ingelegd op dit traject.
Bij het ongeval werden zes mensen
zwaar gewond. In het ziekenhuis van
Ni j vel worden twee zwaargewonden
verpleegd. Vier ernstig gekwetsten zijn
opgenomen in het ziekenhuis van Eigen-
brakel.
Reden, aldus de Turken, is niet de
stopzetting van de Amerikaanse mili
taire hulp, maar het feit dat de
Egeïsche Zee, waarboven Turkije
geen vliegrechiten heeft, op Grieks
verzoek van de oefening zou worden
niemand minder dan de
oud-premier Ecevit, leider
sociaal-democratische partij
van Lorenz werd uit de auto getrokken
en bewusteloos geslagen. De ontvoerders
verdwenen daarop met de politicus.
Toen de chauffeur weer bijkwam,
alarmeerde hij de politie. Dat gebeurde
enkele minuten voor negen. Onmiddel
lijk werd het gehele Westberlijnse poli
tieapparaat ingeschakeld. Tweehonderd
politieauto’s, gepantserde voertuigen en
een helikopter van het Amerikaanse le
ger werden ingezet. Ook de autoriteiten
van de DDR verklaarden zich bereid aan
de opsporing van de ontvoerders deel te
nemen. Het is de eerste maal dat een
politicus in de Bondsrepubliek is ont
voerd.
Men vond de dienstwagen van Lorenz
in een garage in een -huis in de Neue
Kantstrasse in Charlottenburg, maar ook
dat bracht de politie niet onmiddellijk
verder. Bij de controle van auto’s werd
vooral gelet op ziekenwagens. Tijdens de
actie van de politie werden tal van
woningen doorzocht en personen gecon
troleerd. De politie in de gehele Bonds
republiek is sinds de ontvoering gealar
meerd.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Pas gisteravond werden
de noordelijke toegangswegen tot Parijs,
met inbegrip van de autosnelweg, weer
voor het verkeer opengesteld nadat de
vrachtwagenchauffeurs ze bijna twee
volle etmalen met hun vrachtauto’s had
den geblokkeerd.
Duizenden forsensen, toeristen en an
dere automobilisten hebben vele uren
vastgezeten in een verkeersknoop van
ettelijke kilometers.
De Franse chauffeurs zijn ontevreden
en boos over diverse regeringsmaatrege
len, waardoor hun boterham, zo zeggen
ze, direct wordt bedreigd. Ze beschuldi
gen de regering ervan zeker 30 percent
van de kleine transportondernemers tot
werkloosheid te willen doemen. De ver
voerders waren door de verhoogde ben
zineprijs toch, al in de knel geraakt. Nu
wil de regering ook nog, zo verklaren ze,
dat wij door nog hogere lasten de ver
liezen van de spoorwegen zullen opvan
gen.
De discussies tussen vakbondsleiders
en afgevaardigden van de regering heb
ben gisteren de hele dag geduurd, zonder
echter tot een overeenkomst te leiden.
Niettemin lieten de chauffeurs zich gis
teravond om acht uur pas door de
politie overtuigen om de wegen weer te
ontruimen. Voordien waren in de loop
van de dag verschillende keren nogal
vinnige schermutselingen uitgebroken
tussen automobilisten die het wachten
moe waren geworden, en vrachtwagen
chauffeurs, die hun beletten hun weg te
Maar
Turkse
van de
de grootste in het land, heeft dezer
dagen op een congres van Turkse
geofysici gezegd dat, ook als er geen
olie zou zijn gevonden onder de Egeï
sche Zee, Turkije zijn rechten zou
moeten laten gelden op zijn „fysieke
grenzen” in dit gebied, die niet sa
menvallen met de huidige geografi
sche grenzen.
In de jaren vijftig heeft Ecevit
een gedicht opgedragen aan
„zijn Griekse broeder” die immers
muziek, spijzen en zee met de Turken
gemeen had. Als zelfs zo’n gematigd
politicus na zijn Cyprus-overwinning
dusdanig in de chauvinistische maal
stroom is geraakt, is het begrijpelijk
dat de Grieken bang zijn voor iedere
vorm van Turkse bewapening.
Een woordvoerder van het Griekse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft Luns er dan ook aan herinnerd
„dat de Amerikaanse wapenhulp niet
is stopgezet ter verzwakking van het
bondgenootschap, maar omdat Tur
kije deze hulp, tegen de Amerikaanse
wetten in, heeft gebruikt
aanval op een souvereine
van de Verenigde Naties”.
Het onloochenbare feit
voor dat
Secretaris-generaal Luns heeft de
zer dagen verklaard i
binnen twee weken
moet vinden voor de i
Turkije, nu dit na
Amerikaanse Congres
embargo op wapens, gespeend blijft
van broodnodige reserve-onderdelen
voor zijn vliegtuigen en tanks. Grie
kenland, zo zei hij, kan er toch ook
geen behagen in scheppen wanneer
de oostelijke vleugel van het verbond
zozeer wordt verzwakt. Aldus meldt
onze redacteur in Athene, drs. F. van
Hasselt.
HOOGEVEEN. (ANP) Er heerst
onrust onder de jagers in Drenthe over
de toename van het aantal vossen nadat
in het Groningse Sellingen een geval
van hondsdolheid bij een vos is gecon
stateerd. Na de Veluwe komt Drenthe
op de tweede plaats wat het aantal
vossen betreft. Er zouden 500 vossen
zijn. De jagers overwegen het organise
ren van een klopjacht. Dit heeft het
instituut voor Faunabeheer in Arnhem
meegedeeld.
De Westberlijnse hoofdcommissaris
van politie Gerhard Rabiger heeft zich
inmiddels bereid verklaard vrijwillig de
plaats van Lorenz in te nemen. Tot nu
toe hebben de ontvoerders via een kran-
teredactie laten weten, dat Lorenz zich
op een „veilige plaats” bevindt.
mening dat het generaalsbewind
meer is te redden,
Amerikanen ook bieden.
„Zélfs hu‘munitie en
aangevoerd, hebben ze niet voldoende
mankracht”, aldus een diplomaat. „Wat
kunnen ze er hier aan doen? Niets”. Hij
verduidelijkte dat van de 250.000 man
waarover het Cambodjaanse leger in
theorie kan beschikken, er ongeveer
70.000, „of misschien wel meer”, zoge
noemde „spook-soldaten” zijn, die alleen
maar op de weddelijsten voorkomen.
Hun „soldij” verdwijnt in de ruime zak
ken van de bevelhebbers.
Het aantal raketaanvallen op de
hoofdstad is gisteren afgenomen, maar
bij een inslag op een markt nabij het
vliegveld werden zeven burgers gedood
en 17 gewond.
