op een brandende wolkenkrabber
Dansen
Wereldomroep maakte film
Zwarte spiegel
MUZIKALE ONJEGIN
van Palloeter
Frank Sinatra
wv.konmenaedeb.
naar Amsterdam
n
ijn
van jubilerend Amsterdam
„Towering inferno” spectaculaire ramp-film
film
z.z^ev^twee
7
zhe.
p
JAL
Internationale bezetting bij Ned. Opera Stichting
Knap Vlaams spel
TV-documentaire in première
ENE
Nederlandse films
naar Cannes
JMa Spoor bezoekt met haar
kriskraskaart heelwat familie.
r^r^rVo
V R IJ D A G
1 4
MAART
1975
13
ffli
Jonge speeltjes
wij
espro
if»;
Niet zo vreemd. Ga zelf maar
na.Zo'n*kriskraskaart kost Ma
Spoor zegge en schrijve-f 52,-.
Daarvoor mag ze acht dagen lang
reizen. Door heel Nederland.
Zoveel ze wil. En dan krijgt ze ook
nog half geld op de interlokale .bus.
Voor zo'n prijs kun je toch
zeker nog es een bloemetje extra
voor je familie meenemen?
Kriskraskaart.
Acht dagen reizen op’n koopje.
in Amsterdam
7.77 w'j
Filmmuseum
MS
lT- -IJS
L». J!
Br JU
I
:S -
CHARLES BOOST
in
ia
ur
b w,
en
J. H. Moolenijzer
(ADVERTENTIE)
JAC HEYER
i
voor exclusieve herenmode
!J
-
te'
als
Tu-
>’n
an
ets
Calypso brengt als première „Apas-
sionata”, een lor van een pretentieuze
Italiaanse film die daar terecht ver
boden is en op die attractie nu hier
vertoond wordt. „Jonge Speeltjes” is
de Nederlandse titel die om een ver
klaring smeekt, tenzij er een kleine
zetfout is gemaakt. Het gaat als ik
het goed begrepen heb, om een gefor-
tneerde tandarts met een zwakzinni
ge vrouw, een minderjarige dochter
Nieuw is „The towering Inferno”
die zijn sensationele intocht in Cineac
Damrak en Rembrandtplein Theater
doet en hierboven besproken wordt.
daar
/at
een
ik
ssen
ise
ing
ex
'un
;rie,
P
Zilver
arlent
120431
'ast
'hg.
Wolkenkrabber in brand.
ARMTE*
lart.
er-
jm.
i,
D u.
.m.
s H.
10U
wil
>en.
,50
IS.
se
(ADVERTENTIE)
'üsson-
aan de
AMSTERDAM. De wereldberoemde
popzanger Frank Sinatra geeft op 2 juni
in het Amsterdams Concertgebouw een
concert. Impressario Lou van Rees is
erin geslaagd het bejaarde idoool te
strikken voor een optreden, waarvoor
toegangsprijzen zullen gelden van 50
tot 250. Sinatra doet Amsterdam aan
op een tournee langs de hoofdsteden van
Europa.
Regisseur Lindwer laat in de film tot
uiting komen, dat Amsterdam een tole
rante stad is geweest en nog steeds is en
dat de hoofdstad altijd heeft openge
staan voor minderheidsgroepen die el
ders niet werden toegelaten of zelfs
werden verstoten.
Lindwer: „Als thema heb ik voor deze
film gekozen het open karakter van
Amsterdam, en vooral Amsterdam als
burgerstad. Het is geen film over monu
menten geworden, maar over het leven
tussen monumenten van de Amsterdam
mer, waarbij ik vier van zijn meest
befaamde tegenwoordige nakomelingen
aan het woord laat.”
Zo zie* en hoort men Gustav Leon
hardt thuis aan het klavecimbel en aan
het orgel van de Oude Kerk, Christina
Deutekom thuis, wandelend door de stad
Lenus Carlson als Onjegin (links)
Matti Salminen als de vorst.
(Foto Bob van Dantzig)
die haar vader tracht te verleiden,
maar dat inleidend liefdesspel slechts
schijnt te beginnen om de geplaagde
man rijp te maken voor haar school
vriendin die dan ook verschillende
malen aangevallen wordt. In ieder
geval geen film om zich lang met de
diepere betekenis ervan te vermoeien.
Uiteindelijk is het allemaal begonnen
om twee mooie jonge meisjes in de
situatie van heel of halfnaakt te
manoeuvreren.
Grote Houtstraat 59, Haarlem
Tel. 023 - 321965
hebt
rigneid
Itsanal
>t goed,
.kelijka
i teen al
c stopt
Hingen
een we-
blnatie
’.htende
>n, kan
nbeien-
AMSTERDAM Het Vlaams Toneel-
groepje Harlekijn Toneel, dat enkele
maanden geleden het geruchtmakende
stuk over Cyriel Verschaeve uitbracht, is
in het Shaffytheater terug met „Palloe
ter”. Dit levert minder directe kritiek op
Vlaamse fascistoïde toestanden dan met
„Verschaeve” het geval was. De strek
king van „Palloeter” blijft anti-burger-
lijk, maar de inhoud is niet precies
doelgericht en de vorm is absurdistisch.
De makers hebben zich bij dit ge
geven laten inspireren door twee ro
mans, Richard Sterns „The Tower”
en Frank Robinson’s „The Glass Infer
no” die veel overeenkomsten verto
nen en oorspronkelijk ieder afzonder
lijk verfilmd zouden worden. Dat zou
pas een echte ramp hebben opgele
verd, want een dergelijke onderlinge
concurrentie zou voor beide films
desastreuze gevolgen kunnen hebben
NIET ALLEEN dat ,The to
wering Inferno” op spectaculaire
wijze meedoet aan de heersende
Hollywoad-trend van „rampen
films” de film van John Guiller-
min en Irwin Allen is bovendien
een van die mammoetprodukties,
zoals ze vroeger met voorliefde
gemaakt werden, maar in de
tegenwoordige schrale tijd nau
welijks meer voorkomen. Guil-
lerman en Allen maakten des
tijds „The Poseidon Adventure”,
ook al niet bepaald een goedkope
film over een rampzalig ongeluk
dat toen een gekapseisd passa
giersschip betrof. Met de helden
moed van Gene Hackman en de
hulp van de moderne techniek
konden daarin nog enige over-
Zandy’s bride
DE BESTE PREMIÈRE vindt men
tenslotte in Alhambra I, waar Jan
Troel’s „Zandy s Bride” wordt ver
toond, een niet-letterijk vervolg op
diens „The Emigrants”. In die film
vertrok het arme Zweedse boerenge
zin Max von Sydow en Liv Ullman
op het einde van de vorige eeuw naar
het beloofde land Amerika. In „Zan-
dy’s Bride” (hiqr ten onrechte in
„Verboden voor vrouwen” herdoopt)
krijgen we alleen te maken met Liv
Ullman die ingeschreven heeft op een
huwelijksadvertentie van Zandy (Ge
ne Hackman) en in een eindeloze
elektrische bedrading van het gebouw
ondeugdelijk materiaal is gebruikt.
Dat kan teruggevoerd worden op de
rol, die de schoonzoon van de aanne
mer in de bouw van de „Glass To
wer” gespeeld heeft. Hij is niet van
steekpenningen afkerig gebleken.
Er doen zich in de machinekamer
van het gebouw, die lijkt op een
computercentrum, enkele kleine on
regelmatigheden voor. Het alarmsys
teem valt uit en in een schakeldoos is
er kortsluiting. Dat alles is voor aan
nemer Duncan echter geen aanleiding
de openingsfestiviteiten af te gelasten.
Maar de regisseurs hebben dem inci
denten knap aangegrepen om bij het
bioscooppubliek angstige gevoelens
van naderend onheil op te roepen.
Deze gevoelens worden versterkt als
in een kleine rommelkamer op de
zoveelste verdieping kortsluiting ont
staat en enige vonken een klein bin
nenbrandje veroorzaken dat, mits tij
dig ontdekt, zonder gevolgen zou zijn
geweest. Maar niemand passeert dit
zijvertrek. De brand kan zich rustig
ontwikkelen als alle aandacht geves
tigd is op de eerste gasten voor het
openingsfeest die op de uitgerolde
rode lopen hun door tientallen came
ra’s gevolgd entree maken. De feeste
lijke opening en het daarop volgende
samenzijn van de genodigden op het
bijna aan de top gelegen Promenade
Deck met fraaie buffetten, muziek en
dans worden voor de kijker vergald
door de wetenschap dat een afschu
welijk drama bezig is zich te voltrek
ken. Want op dat ogenblik is de
brand ontdekt, heeft de brandweer
groot alarm gekregen en wordt, ge
heim gehouden voor de feestvieren
den, enige etages lager, een verbitter
de strijd tegen het vuur geleverd. Op
het Promenade-dek wordt letterlijk
op een vulkaan gedanst. Tenslotte is
er zelfs geen uitweg meer voor de
gasten en moeten via helikopters en
verbindingslijnen met andere wolken
krabbers wanhopige pogingen gedaan
worden om te redden wat er nog te
redden valt.
Wagner. Net als in vroegere tijden
toen de grootte van de film (kosten,
omvang, hoeveelheden materialen) en
het aantal be oemdheden dat mee
deed beslissende publiciteitsargumen-
ten waren.
ZO GECOMPLICEERD als de uit
werking van „The towering Inferno”
geweest moet zijn, zo eenvoudig is de
inhoud. Aannemer James Duncan (Wil
liam Holden) heeft naar een mtwerp
van zijn architect Doug Roberts (Paul
Newman) een glazen wokenkrabber
laten bouwen die met zijn 138 verdie
pingen (80 voor kantoren, de bovenste
50 voor bewoning) ver uitsteekt bo
ven de hoogbouw van San Francisco.
Op de dag dat de burgemeester in
aanwezigheid van de gouverneur van
de staat en honderden genodigden het
gebouw zal openen, komt architect
Roberts die meer van de natuur dan
van de onleefbare stad houdt, terug
van vakantie en ontdekt bij een
vluchtige inspectie dat o.a. bij de
en tijdens een operavoorstelling in de
Stadsschouwburg, Bernard Haitink voor
het Concertgebouworkest en Karei Ap
pel in het Van Goghmuseum met zijn
onvervalst Amsterdams-Amerikaans ac
cent.
De film is bij vlagen zeer actueel. De
metrobouw en de daarmee gepaard
gaande afbraak van onder meer de
Nieuwmarktbuurt worden niet onaange
roerd gelaten.
De filmmuziek werd gecomponeerd en
gearrangeerd door Jurre Haanstra.
Het uitgangspunt voor de groep was
„Pallieter”, de beroemde roman uit 1916
over een onorthodoxe Vlaamse levensge
nieter van Felix Timmermans. „Palloe
ter” is echter geen bewerking van het
boek, dat in het vaarwater van rechtse
flaminganten terecht is gekomen, maar
geeft er eerder een zwart spiegelbeeld
van.
De twee spelers, Dirk Celis en Ludo
Leroy, zien eruit als twee griezelig uit
gevallen wielrenners: zwarte schoenen,
witte kousen, zwarte maillot, zwart he-
renvest, een zwarte wielerhelm op het
witgeschminkte maskerhoofd. Het is een
soort tweeling, broeders in het kwaad,
misschien wel eikaars altet ego. Met
messen en stokken vechten zij, sluiten
een kwaadaardig soort vriendschap, mel
den de moord op een meisje en vernieti
gen hele landstreken (Vlaamse?), om
tenslotte de dood te ontmoeten.
Michel Lafaille regisee de de scènes
in gestileerde bewegingen en tekstbehan
deling. De structuur is helder, ook al
blijft de diepere betekenis kennelijk met
opzet onbestemd. Een meisje, Mia Ver-
beelen, vervreemdt telkens de handeling
door requisieten aan te dragen en beide
spelers indringende blikken toe te wer
pen. Is zij Het Geweten? Wie weet. In
ieder geval zorgt zij voor het wonder
mooie slot: over een tafel' met wat
glaswerk, vruchten en wijnranken blaast
zij wolkjes stof uit haar hand. Met heel
eenvoudige hulpmiddelen, een knappe
belichting en intens spel is „Palloeter”
een toneelwerk van poëtische soberheid
geworden. Ook al is de strekking mij
niet erg duidelijk geworden, het is een
knap stuk werk.
AMSTERDAM (ANP). —Van 9 tot 24
mei zal Nederland weer vertegenwoor
digd zijn op de Internationale Film-
markt in Cannes. Er zullen zes a acht
recente Nederlandse speelfilms en een
tiental korte films worden vertoond. In
de werkgroep, die een en ander heeft
voorbereid, zitten vertegenwoordigers
van de Rijksvoorlichtingsdienst, Cine-
centrum en de Nederlandse Bioscoop
bond.
Dit jaar zullen drie films voor het
Internationale Filmfestival, dat in de
zelfde periode wordt gehouden, ter se
lectie worden aangeboden. Men hoopt
dat ten minste een van deze films in het
festival zal worden opgenomen.
AMSTERDAM (ANP). Onder de ti
tel „Amsterdam 700 years” ging donder
dagmiddag in het Rijksmuseum in aan
wezigheid van burgemeester Samkalden
en een aantal wethouders een bijna een
half uur durende TV-documentaire in
première van de televisie-afdeling van
Radio Nederland Wereldomroep.
De film, het eerste grote werk van de
29-jarige producer-regisseur Willy Lind
wer, wordt aangeboden aan TV-stations
in Noord- en Zuid-Amerika, Australië,
Indonesië en verschillende landen in
Afrika.
OP ZICHZELF LEVERT dit alles
al een onheilsfilm van formaat op,
maar de makers schijnen tegen het
einde elkaar te hebben willen aftroe
ven in het uitdenken van neven
rampen die de eenmaal opgeroepen
spanning als het ware nieuwe impul
sen moet geven. Het aantal complica
ties en de aanzet tot nieuwe rampen
stijgen dan met ieder meter film en
maken de toeschouwers tenslotte im
muun voor de aanzienlijke ellende
die zich op het doek als een kanker
gezwel aan het uitzaaien is.
Veel kans om een karakterrol neer
te zetten hebben de acteurs uiteraard
■K
Liv Ullman en Gene Hackman
Zandy’s Bride.
gehad. De betrokken filmmaatschap
pijen Warner Bros en 20th Century
Fox zijn echter zo verstandig geweest
samen te gaan werken aan het pro
ject. Deze voor Hollywood volstrekt
nieuwe produktievorm maakte het
mogelijk 14 miljoen dollar aan de
film te besteden. De titel werd even
eens uit een handige combinatie van
beide boektitels samengesteld.
Een voordeel van een dergelijke
samenwerking was de mogelijkheid
om op verschillende plaatsen 57 in
totaai verdeeld over acht studioge-
bouwen, te filmen. Hollywood ont
wikkelde eindelijk weer eens een be
drijvigheid, die herinnerde aan de
dagen dat de stad omschreven werd
als „film-metropool”. Daar herinnert
trouwens ook de lijst van medespe
lers aan, die op een compleet sterren
beeld leek met namen als Steve
Holden, Faye Dunaway, Jennifer Jo
nes, Fred Astaire, Robert Vaughn,
Richard Chamberlain en Robert
met de oorspronkelijke opvatting van
Tsjaikowsky, die immers om jonge en
frisse stemmen vroeg toen hij zijn eerste
opvoering in 1879 in elkaar zette. Daar
heeft de Engelse regisseur Michael Geh
ot natuurlijk ook een groot aandeel in
gehad, die met Heinrich Wendel (de
cors), en Jan Skalicky (prachtige costu
mes) voor een bijzonder sfeervolle op
voering heeft gezorgd. De choreografie
van John Broome was goed van opzet,
maar liep een enkele keer vast omdat
het toneel in het Circustheater nu een
maal veel te klein is.
Verder zou ik kunnen volstaan met U
te zeggen, dat de Nederlandse Opera
stichting ande maal een uitstekende pres
tatie heeft geleverd. Bepaalde schènes
verdienen een extra vermelding, zoals de
vrolijke rondedans aan het begin, waar
de levensblijheid vanaf sprong. De twee-
1 WeV
-
SCHEVENINGEN. Gisteravond
heeft de Nederlandse Operastichting de
eerste van acht in het Russisch gezongen
voorstellingen gegeven van de opera
„Jevgeny Onjegin" van Pjotr Iljitsj
Tsjaikowsky. Het Circustheater was zo
als voorzien kon worden goed bezet en
de verwachtingen waren hoog gespan
nen, vooral onder de Tsjaikowsky-lief-
hebbers. Enige maanden geleden, name
lijk heeft de Bulgaarse Staatsopera in
Amsterdam en Den Haag enige voorstel
lingen gegeven van „Boris Godounov en
van „Jevgeny Onjegin" en een vergelij
king tussen de Bulgaren en de Neder
landse Operastichting lag voor de hand.
Nu moet ik U er dadelijk bij vertellen
dat de bezetting van de Operastichting
bestond uit een aantal sterren van inter
nationale pluimage uit Engeland, Bulga
rije, Finland, Roemenië, Amerika (titel
rol) en Nederland met een Poolse diri
gent zonder één enkele Rus. De
Bulgaarse voorstelling in November
werd gezongen door louter Bulgaren,
maar de „Onjegin” is voor deze zangers
dagelijks werk en de orkestleden spelen
deze opera bij wijze van spreken al hun
hele leven; een, vergelijking is dus ei
genlijk niet na te maken. Het Utrechts
Symfonie Orkest speelt de „Onjegin” een
doodenkele keer, dus daar zouden wij
ook niet te veel mogen verwachten. Laat
ik U nu toch vertellen, dat ik de Neder
landse opvoering „beter” en muzikaler
vond dan de Bulgaarse. De Bulgaren
letten meer op het zingen, maar dat
doen ze eindeloos eentonig.
De opvatting van „onze” Poolse diri
gent Kazimierz Kord en vooral de ma
nier van zingen en spelen van „onze”
bezetting had meer overeenstemming
niet. Paul Newman als een architect
met schuldgevoelens en Steve
McQueen als een gelaten en cynisch
brandweercommandant verrichten
nog bij de reddingspogingen staaltjes
van heldenmoed, maar de rest van de
spelers moet zich vergenoegen met
een bescheiden aanwezigheid in de
handeling, waarbij vooral Fred Astai
re opvalt door een met veel zelfspot
van oud dansfenomeen gespeeld rol
letje.
Het zit allemaal knap in elkaar, de
spanning is er bijna voortdurend,
maar de wijsheid dat zich in de
beperking de meester toont hebben
de filmers zich kennelijk nog niet
eigen gemaakt.
de scène (Tatjana’s slaapkamer) uitne
mend gezongen door Engelse Elizabeth
Tippet, waarin wij haar leerden kennen
als een opmerkelijk goede actrice. De
tweede scène van het tweede bedrijf
(het duel tussen de vrienden Ljensky en
Onjegin, die divalen werden) waar hevi
ge dramatische spanning van uitging,
gezongen door de Duitser Emil Gherman
en Amerikaan Lenus Carlson. Tenslotte
het gehele derde bedrijf met een prach
tige aria van de Fin Matti Salminen in
de rol van Vorst Gremin en het slottafe
reel met Elizabeth Tippet en Lenus
Carlson (Tatjana en Onjegin), dat naar
het hoogtepunt van de opera voerde. De
vier Nederlandse zangers, Sofia van
Santé, Simon van der Geest, Jacques
Willemsen en vooral Fons van Zijl wis
ten zich heel goed staande te houden in
dit internationale gezelschap. Als er één
gezelschap is dat een eigen theater ver
dient, dan is dat de Nederlandse Opera
stichting.
strijd met deze eenzelvige en harde
pionier diens liefde wint. Een drama
van twee onverzettelijke figuren, die
onder moeilijke omstandigheden el
kaar tenslotte leren waarderen. Hier
en daar wat traag verlopend, maar
prachtig van sfeer en spel is „Zandy’s
Bride”, ongeacht zijn Nederlandse ti
tel, een fascinerend en visueel bijzon
der boeiend schouwspel.
DE REEKS RKO-FILMS uit de
veertiger jaren wordt op 17 maart
onderbroken door een serie animatie
films uit Canada, een reeks die zich
uitstrekt van 1966 tot 1974.
Op 18 maart volgt dan weer een
RKO-film uit 1944, „Lady Luck” van
Edward Marin met o.m. Robert
Young, Babara Hale, Frank Morgan,
een huwelijkskomedie die vooral ook
door zijn bijrollen uitstekend amuse
ment is geworden. „Step Lively” die
de 19de wordt ingezet, is van Tim
Whelan en heeft van het toneelblij-
spel „Room Service (eerder door de
Marx Brothers verfilmd) een musical
gemaakt die vooral bedoeld is om de
jonge „crooner” Frank Sinatra een
kans te geven, een piep-jonge Sinatra,
want de film is van 1944.
Tenslotte op 20 maart de grote
orologsfilm „Back to Bataan” van Ed
ward Dmytryk met John Wayne en
Anthony Quinn. Een dramatisch stuk
Amerikaanse strijd in de Pacific dat
in 1945, toen de strijd met Japan nog
niet te einde was, de patriottische
gevoelens van de Yankees sterk moet
hebben aangesproken.
MONIQUE VAN DE VEN
Keetje blijft voorttippelen in
schinski I, terwijl vlak bij, in Tu-
schinski II, „Mariken van Nieume-
ghen” haar moeilijke tocht door de
verwarring der middeleeuwen blijft
voortzetten. En ook een derde Neder
landse film, „Kind van de Zon” van
René van Nie houdt in twee theaters
stand, nl. in Kriterion en Leidseplein
Theater, waar de film zijn derde
week ingaat.
levenden gered worden. De
ramp, die het tweetal experts op
dit gebied in „The towering In
ferno” laat plaats vinden, heeft
als plaats van handeling een pas
gebouwde wolkenkrabber, het
hoogste gebouw van San Francis
co en de trots van de stad, waar
op de feestelijke openingsavond
brand uitbreekt.
T
- -i
