Aya Zikken kreeg laatste
Marianne-Philipsprijs
T-Bone Walker
overleden
Geen sfeer in Amstelveen
Kevin Ayers zwak
Haagse Comedie maakte kittig
tafereel van Trijntje Cornelis
TELEFUNKEN
met
J A
Marjol
Robert
Harp
voor
HELEN LE CLERQ MET HAAR DANSERS
Bijzondere onderscheiding verdwijnt
Delftse studenten in
stuk van Solzjenitsin
Nog steeds levende klucht van Constantijn Huygens
platenspelers.
Mi
HM
h Beetje vuurwerk,
met Handel.
DINSDAG
1 8
MAART
1975
KUNST
13
DEN HAAG Een kwart eeuw
na de ontdekking
„Trijntje
van
Corneiis” voor het toneel (in Ant
werpen nota bene, hoewel dat in
verband met de plaats van han
deling ook weer niet zó verwonder
lijk is), heeft de Haagse Comedie er
durven grijpen.
naar
„Trijntje Cornells” stond als realis
tische klucht overigens wel al lang
in de literatuurboekjes, maar op de
een of andere manier had nooit
durven beginnen.
iemand
eraan
AMSTERDAM Maandagavond
ging in het Nieuwe de la Martheater
de première van Helen’s Dance Ex
plosion. Helen le Clercq heeft ver
schillende dansscholen (jazz, soul,
beat e.a.) en drie dansgroepen, die
overal in de wereld met groot suc
ces optreden. Eén ding zit Helen en
haar dansers echter erg dwars, zo
enthousiast als men in het buiten
land over haar werk is, zo weinig
weet men in Nederland van haar
activiteiten. Om daar verandering
in te gaan brengen bracht ze deze
show.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM
jH-dH
wereldbekend aroma
The Fireworks Music
van Handel spat van de
plaat als u Tn afdraait op
een Telefunken platen
speler.
Loop even binnen bij
uw winkelier en ontdek
de magnifieke weergave,
zowel in het hoge
register, als in de lage
regionen.
weer eens
Dans-explosie zonder spanning
de zaal
CONRAD VAN DE WEETERING
(Van onze kunstredactie)
Helen's carsers oarsten los. Foto Ronald van Caem.
(ADVERTENTIE)
KEES TOPS
(ADVERTENTIE)
i-is
PIET RUIVENKAMP.
I
Leef met plezier
Rook de échte Pall Mall Export
Wereldbekend aroma
Pall Mali Export
een schipper uit Antwerpen vertelde, dat
zij op een gegeven moment met hem
Ook maakte het haar niet uit of de
harp van goud, zilver of van plastic was.
De Marianne-Philipsprijs werd in 1951
ingesteld toen de naamgeefster, de be
kende Bussumse schrijfster, overleed.
In de loop der jaren kreeg de prijs
een zeer speciaal karakter. De „vaste
jury”, bestaande uit Jeanne van Schaik-
Willing, Nico Donkersloot (na zijn over
lijden nam Hella S. Haasse zijn plaats
in) en H. J. Smeding eerden vooral die
auteurs die door oncontroleerbare in
vloeden niet die erkenning kregen waar
op zij aanspraak maakten.
In de door de jury over de afgelopen
25 jaar gemaakte balans valt het bijvoor
beeld op, dat in 1954 Nescio de Marian
ne-Philipsprijs kreeg: de enige onder-
Z1E DE SPECIALE TELEFUNKEN
CORNER BIJ
MARCON
SPECIAALZAAK
Alle typen voorradig.
Barrevoetestraat 8, Haarlem,
150 meter vanaf parkeergar. Raaks
-
Walker speelde gitaar en zong even
eens, maar zijn gitaarspel was overtui
gender dan zijn vokale inbreng. Europa
heeft deze musicus verschillende malen
leren kennen. Hij werd enkele jaren
geleden geestdriftig ontvangen op het
festival van Montreux en kreeg ook in
Nederland veel succes.
DELFT. Het Delftse studentento
neelgezelschap brengt maandag 24 maart
(20.00 uur) in de Stadsdoelen te Delft
„Een kaars in de wind” van Alexander
Solzjenitsin.
Solzjenitsin zegt er zelf over: „Ik heb
een stuk willen scheppen dat ver staat
van de politiek en dat is gesitueerd
buiten het volksmilieu”.
LOS ANGELES. De Amerikaanse
bluesmusicus en -componist Aaron T-
Bone Walker is zondag op 64-jarige
leeftijd aan een longontsteking overle
den.
T-Bone Walker heeft 51 jaar in de
showbusiness gestaan. Hij schreef meer
dan 100 songs en scoorde verschillende
hits. Al in de jaren ’40 kreeg hij be
kendheid met Stormy Monday. Muzikaal
gezien wortelde T-Bone Walker in de
blues, maar hij verwerkte er zoveel
eigen opvattingen in die weinig of niets
meer van doen met deze muziekvorm
hadden, dat het bluespatroon al spoedig
verwaterde.
Rick Nicolet als Trijntje berooid in een
Antwerps bordeel terechtgekomen, wordt
daar gevonden door de klepperman van
Lucas Dietens.
meeging. Zij leeft in ons taalgebruik
voort als „nieuwsgierig Aagje”. Zij werd
in een bordeel leeggeschud en van haar
dure kleren ontdaan.
Huygens verschoof de situatie ietwat,
Trijntje werd de vrouw van een Zaanse
schipper en hij bedacht hoe het pientere
wijfje haar wantrouwige man de mond
snoerde en met hulp van haar knecht
Kees wraak nam op de snol Marie en
haar helper Francesco.
De grootste plaag in Ayers’ nieuwe
band is Ollie Halsall. Op de laatstver
schenen elpee „Confessions of Doctor
Dream” was hij al met een enkele solo
te horen en hij schijnt nu al zover
ingeburgerd te zijn bij Ayers, dat hij
samen met hem de nieuwste plaat
„Sweet Deceiver” heeft geproduced. En
ik moet na het beluisteren van de proef-
persing zeggen, dat die samenwerking
bevredigend is.
Maar op het toneel speelt Halsall met
zijn harde en agressieve gitaarsolo’s heel
wat Ayers-songs kapot en hangt boven
dien nog eens kinderlijk de bink uit.
Duidelijk voorbeeld is het nummer
„Whatevershebringswesing”, waarvoor op
de gelijknamige plaat een wondermooie
„Ik gun jullie deze onderscheiding van
harte en dan maakt het niet uit waar
hij van is gemaakt. Hij komt jullie in
elk geval toe”, aldus Meta de Vries. De
zilveren harpen werden uitgereikt op de
halfjaarlijkse liedjesbeurs, die de stich-
was opgesteld door Willem Duys. De ting Conamus organiseert in hotel Gooi-
stichting Conamus wil het muzikale pro- land in Hilversum.
dukt van eigen bodem bevorderen. Daar
toe is deze onderscheiding ingesteld. De
zilveren harp was aanvankelijk bedoeld
als aanmoedigingsprijs, maar Meta de
Vries vond dat nonsens. „Ook zonder
deze harp gaan ze echt wel door”, zei ze.
„Robert Long heeft van zijn eerste lp
met Nederlandse liedjes 150.000 exem
plaren verkocht. Dat zegt genoeg”, aldus
Meta.
scheiding die deze grote verhalenschrij
ver ooit heeft ontvangen! Andere prijs
winnaars zijn onder anderen: Belcampo,
Jacques van Hattum, Rein Blijstra, Jef
Last, Bep Vuyk, de vertaler Evert
Straat, J. G. van Schagen, Ida Gerhardt,
Maurits Mok, Chris van Geel, Gabriël
Smit, Sjoerd Leiker, A. Alberts, Alfred
Kossmann en (verleden jaar) J. Waas
dorp.
De reden dat de prijs ophoudt te
bestaan, is eenvoudig omdat het geld op
is. De juryleden koesteren nog een
zwakke hoop dat het fonds uit andere
bronnen aangevuld wordt, zodat de prijs,
die in de Nederlandse literatuur een
heel aparte plaats heeft gekregen, zal
kunnen blijven voortbestaan.
Maar er waren meer joyeuze elemen
ten die van deze dubbele uitklederij een
plastisch schilderijtje maakten. De jon
ge bezetting bestond voor de rollen van
de Antwerpenaren uit Belgen: Eddy
Brugman, Liesbeth Celis en Lucas Die
tens. Zij vertegenwoordigden in hun uit
beeldingen precies het levenskunstig
palet dat onze zuiderburen mag worden
toegekend.
In 1952 stonden Myra Ward, Ida Was
serman en Paul Steenbergen in belang
rijke rollen en het was voor Jules
Royaards als regisseur nu dus een uitda
ging om het acteurgeweld van toen te
bevechten Met effectieve hulp is hem
dat buiten zijn toch al olijke vinding
rijkheid goed gelukt. Daar was vooreerst
de vertaling van Ernst van Altena, die
moeilijk Antwerps en Westfries wist om
te zetten welke taaltjes begrijpelijker
werden maar toch niet de kleur verlo
ren die Huygens eraan gaf. De aankle
ding, fris en monter door Mirjam Boe-
laars rond een scheepje, dat zich op een
open toneel waarschijnlijk net zo best
voelde als op de Schelde of op de Zaan.
Daarnaast een aardig tijdsbeeld-muziek-
je van Jurriaan Andriessen.
Helen le Clerq danste zelf een aan
drank en drugs verslaafde vrouw, uitste
kend van spanning, maar zonder enige
nuance, waardoor ook dat niet echt goed
overkwam.
Een collega van me zei: wanneer be-
Huygens was een zo telentvol talen
wonder,, dat hij niet alleen vele talen
beheerste, maar evenmin met accenten
problemen had, zodat hij zijn Trijntje in
een authentieke Antwerpse wereld kon
binnenloodsen. De dichter van het Haag
se Voorhout trok een deel van zijn
toneelspel uit een anekdote over een
Enkhuizense smidsvrouw, die zo nieuws
gierig raakte over de verhalen welke
nummers
ze alleen
HILVERSUM 3. Disc-.iockey Meta
de Vries reikte maandagmiddag namens
de stichting Conamus de onderscheiding
„De zilveren harp” uit aan Marjol Flore
en Robert Long. Meta de Vries bediende
zich daarbij van het jury-rapport dat
Oorspronkelijk zal wel hebben meege
speeld dat Constantijn Huygens als ont
wikkeld man van aanzien het een „vod-
derije” noemde, een ondeugend uitstapje
voor vrienden; later zullen Victoriaanse
kuisheidsideeën en nog later de inzichten
van de officiële kenners wel een rol
hebben gespeeld. Je vraagt je af waarom
het toneel zich vaak door deskundigen
in de luren laat leggen. Nu is het ook
weer niet zo, dat „Trijntje Cornells” een
uitvinding op dramatisch gebied is, maar
er komt zoveel kleurige gouden-eeuwse
dartelheid in de beschrijving van de
figuren en situaties naar boven, dat in
25 jaar inmiddels zes regisseurs daar
brood in zagen.
LAREN. Voor de 25e en tevens
laatste keer is dinsdag de Marianne-
Philipsprijs voor literatuur uitgereikt,
De prijs, groot 1500, ging naar Aya
Zikken, waarmee het hele oeuvre (15
boeken) van deze romanschrijfster werd
bekroond.
Daartegenover trokken Kees Coolen
al een onverzettelijke schippersknecht en
Guido Jonckers als een in te pakken
baas van de schit een stugge nuchterheid
te voorschijn. Rick Nicolet in de titel
rol deed de landelijke prilheid nog meer
eer aan dan het uitgeslapen bespelen
van haar echtgenoot. In haar tekstver-
tolking deed zij soms aan Myra Ward
denken en dat mag best een compliment
genoemd worden.
Er zijn 25 dansers en er stonden niet
minder dan 28 nummers op het pro
gramma, nummers die in een voortva
rend tempo achter elkaar over het to
neel gingen. Het is bijna allemaal
nachtclub-werk en op een gegeven mo
ment begon ik dan ook te vrezen, dat
het wel tot in de nacht zou gaan duren,
maar dat viel mee, om kwart over elf
was de explosie voorbij.
Toen hadden we in ieder geval gezien
dat Helen (ook al waren lang niet alle
dansen door haar gemaakt) erg veel
fantasie bezit en beschikt over een
waanzinnige energie. We hadden kunnen
constateren, dat de aankleding bijzonder
goed verzorgd was, evenals de uitkleding
op zijn tijd. We hadden ontdekt, dat ze
in ieder geval over één bijzonder goeie
donkere danseres beschikt en over één
blonde die veel mogelijkheden had,
maar waarvan ik de namen niet weet
omdat er bij de nummers in het pro
gramma geen uitvoerenden vermeld
staan. De rest was als danser of danse
res nauwelijks sterk te noemen.
Jammer vond ik dat de hele voorstel
ling overgoten was met een saus van
heftig schokkende bewegingen, want in
dat opzicht mag het best een schokkende
voorstelling genoemd wordenl Alles ging
met evenveel energie gepaard, zelfs als
er plaats zou zijn voor wat poëzie of
humor. Op den duur werkt zoiets wel
afmattend, zowel op de toeschouwers als
op de dansers, die voor de laatste num
mers dan ook vrijwel geen kracht meer
over hadden, zodat die een beetje in het
moeras wegzakten. Op een gegeven
moment begon een nummer met
een solo van de hierboven al genoemde-
met-mogelijkheden in het wit, maar na
30 seconden verschenen er al twee ande
re juffrouwen en ontaardde ook dit num
mer in veel geschok. Een ander nummer
leek een beetje op een indiase dans te
gaan lijken maar... zie hierboven. Een
nummer van drie poezen had alles in
zich om enorm spannend te worden,
maar.. .Er was een dans van rondborsti
ge meisjes met een Volendammer muts
je en klompen, wat best humoristisch
had kunnen uitvallen, maar de bewegin
gen werden wild en overspannen ge
bracht en het geheel zakte weg onder de
saus. In veel nummers zat zo weinig
opbouw, dat ze alleen maar konden
eindigen met het zachter zetten van de
plaat en het weglopen van de dansers.
AMSTELVEEN. Musici die mooie
songs componeren en die songs met een
zekere neiging tot perfectie op de plaat
opnemen, willen op het toneel nog wel
eens tegenvallen. Uitzondering op die
ongeschreven regel vormde tot voor kort
Kevin Ayers, gitarist, bassist en destijds
oprichter van de nog immer bestaande
Soft Machine. Zijn eigen optredens, na
dat hij de Soft Machine had verlaten,
werden gekenmerkt door gemoedelijk
heid, humor en het ontbreken van opge
blazen show; een sfeertje waarin zijn
vaak poëtische en dromerige songs goed
tot hun recht kwamen. Deze dagen is hij
weer in ons land met een nieuwe band.
En na het eerste optreden, gisteravond
vngfhet Cultureel Centrum in Amstel
veen, moet ik met enige teleurstelling
melden dat van dat oude sfeertje niets
meer over is.
solo van Mike Oldfield werd gebruikt.
Door het opdringerige, gezochte gepiel
van Halsall blijft daar niets van over.
De overige nieuwe groepsleden sprin
gen er niet erg uit. Pianist Zoot Money
(van de Big Roll Band!), die op de
nieuwe plaat zeer goed werk aflevert,
bleef slechts steken in wat akkoorden en
drummer Tony Newman viel ook niet
bepaald op. De enige die nog een beetje
boven de middelmaat uitkwam, was bas
sist Rick Wills, maar ook hij had niet
veel kans tegen Ollie Halsall.
Het repertoire was opgebouwd uit
songs van onder meer „Joy of a toy”
„Whatevershebringswesing” en „Dr.
Dream”. Slechts twee nummers van
„Sweet Deciever”: het nogal vlakke Ob
servations” en het mooie „Farewel Again”
Maar ook dat laatste kwam er niet uit.
Kevin Ayers zelf zong vrij lakens door
het gitaargeweld heen. Wat blijft, is
natuurlijk zijn opvallend diepe stem,
maar al met al was het een nogal
zwakke vertoning. Het toppunt van el
lende was wel de elektronische warboel
tijdens „Lady Rachel” (nota bene een
slaapliedje!).
„Catch that train” heette de toegift.
Ja, ga er maar eens aan staan, als de
trein op een verkeerd spoor is gereden.
gint die beloofde explosie nou? Ik geloof
dat hij zich vergiste, er was inderdaad
wel sprake van een explosie, zoiets als
de uitbarsting van een vulkaan. Ik kan
me voorstellen dat de spanning vóór die
uitbarsting erg boeiend was, maar de
uitbarsting zelf was te heftig en duurde
in die heftigheid veel te lang, zodat het
bijna onverdraaglijk werd. Het publiek,
dat in het begin nog erg enthousiast
klapte na ieder nummer, ging steeds
minder klappen en er werd tegen het
eind ook opvallend veel in
gegiecheld.
De voorstelling zal worden herhaald
op 21 en 22 maart ook in het Nieuwe de
la Mar theater. Als de spanningen dan
wat meer genuanceerd zullen zijn, zal
Helen’s dance explosion aanmerkelijk
beter uit de verf komen. In ieder geval
was het beter dan wat we meestal als
show-dans op de TV te zien krijgen
maar daar is niet veel voor nodig.
a
j
3
uw
Ml
